| بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسولِهِ إِلَى الَّذينَ عٰهَدتُم مِنَ المُشرِكينَ (آيت : 1) |
|
(اي مسلمانو!) جن مشرڪن سان اوهان ماڻهن (صلح جو) انجام اقرار ڪيو هو، هاڻي خدا ۽ سندس رسول جي طرفان انهن کان (يڪدم) بيزاري آهي. |
| فَسيحوا فِى الأَرضِ أَربَعَةَ أَشهُرٍ وَاعلَموا أَنَّكُم غَيرُ مُعجِزِى اللَّهِ وَأَنَّ اللَّهَ مُخزِى الكٰفِرينَ (آيت : 2) |
|
ته (اي مشرڪو!) اوهين بس چار مهينا (ذيقعد، ذوالحج، محرم ۽ رجب) ته سک سان بغير خطري جي روءِ زمين تي سير ۽ سياحت (ڀلي) ڪريو ۽ ياد رکو ته اوهين (ڪنهن به طرح سان) خدا کي عاجز نٿا ڪري سگهو ۽ هي (ڳالھ) به ته خدا ڪافرن کي ضرور خوار ڪري ڇڏيندو. |
| وَأَذٰنٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسولِهِ إِلَى النّاسِ يَومَ الحَجِّ الأَكبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَريءٌ مِنَ المُشرِكينَ وَرَسولُهُ فَإِن تُبتُم فَهُوَ خَيرٌ لَكُم وَإِن تَوَلَّيتُم فَاعلَموا أَنَّكُم غَيرُ مُعجِزِى اللَّهِ وَبَشِّرِ الَّذينَ كَفَروا بِعَذابٍ أَليمٍ (آيت : 3) |
|
۽ خدا ۽ سندس رسول جي طرفان حج اڪبر جي ڏينهن (اوهان) ماڻهن کي آگاھ ڪجي ٿو ته خدا ۽ ان جو رسول مشرڪن کان بيزار (۽ الڳ) آهي، ته (مشرڪو!)اوهان ماڻهن جيڪڏهن (هاڻي به) توبه ڪئي ته توهان جي حق ۾ سٺو آهي. پر جيڪڏهن اوهان (ان ڳالھ کان به) منهن موڙ ڪئي ته سمجهو، اوهين خدا کي ڪڏهين به عاجز نه ڪري سگهندو! جن ماڻهن ڪفر اختيار ڪيو تن کي دردناڪ عذاب جي خوش خبري ڏئي ڇڏ. |
| إِلَّا الَّذينَ عٰهَدتُم مِنَ المُشرِكينَ ثُمَّ لَم يَنقُصوكُم شَيـًٔا وَلَم يُظٰهِروا عَلَيكُم أَحَدًا فَأَتِمّوا إِلَيهِم عَهدَهُم إِلىٰ مُدَّتِهِم إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُتَّقينَ (آيت : 4) |
|
پر (هاءُ) جن مشرڪن سان تو معاهدو ڪيو هو پوءِ انهن ڪڏهن به اوهان سان (ان انجام اقرار ۾) گهٽتائي نه ڪئي ۽ نه اوهان جي خلاف ڪنهن جي انهن مدد ڪئي ته هنن جي معاهدي کي جيتري مدت لاءِ مقرر ڪيل آهي پورو ڪريو. خدا پرهيزگارن کي پڪ چاهي ٿو. |
| فَإِذَا انسَلَخَ الأَشهُرُ الحُرُمُ فَاقتُلُوا المُشرِكينَ حَيثُ وَجَدتُموهُم وَخُذوهُم وَاحصُروهُم وَاقعُدوا لَهُم كُلَّ مَرصَدٍ فَإِن تابوا وَأَقامُوا الصَّلوٰةَ وَءاتَوُا الزَّكوٰةَ فَخَلّوا سَبيلَهُم إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 5) |
|
پوءِ جڏهن حرمت جا (چارئي) مهينا گذري وڄن ته پوءِ مشرڪن کي جٿي لهو (بيڌڙڪ) قتل ڪريو ۽ کين گرفتار ڪريو ۽ انهن کي قيد ڪريو ۽ (سندن) هر گهات جي جاءِ تي تاڪ ۾ وهو پوءِ جيڪڏهن اهي (شرڪ کان) باز اچن ۽ نماز پڙهڻ لڳن ته ۽ زڪوات ڏين ته سندن گس ڇڏي ڏيو (نه وڙهو) بيشڪ خدا وڏو بخشڻهار مهربان آهي. |
| وَإِن أَحَدٌ مِنَ المُشرِكينَ استَجارَكَ فَأَجِرهُ حَتّىٰ يَسمَعَ كَلٰمَ اللَّهِ ثُمَّ أَبلِغهُ مَأمَنَهُ ذٰلِكَ بِأَنَّهُم قَومٌ لا يَعلَمونَ (آيت : 6) |
|
۽ (اي رسول) جيڪڏهن مشرڪن مان ڪو تو کان پناھ گهري ته ان کي پناھ ڏي! ايستائين جو اهو خدا جو ڪلام ٻڌي پوءِ کيس امن واري جاءِ تي پهچائي ڏي. اهو هن ڪري جو اهي ماڻهو نادان آهن. |
| كَيفَ يَكونُ لِلمُشرِكينَ عَهدٌ عِندَ اللَّهِ وَعِندَ رَسولِهِ إِلَّا الَّذينَ عٰهَدتُم عِندَ المَسجِدِ الحَرامِ فَمَا استَقٰموا لَكُم فَاستَقيموا لَهُم إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُتَّقينَ (آيت : 7) |
|
(جڏهن) مشرڪن (خود انجام شڪني ڪئي ته انهن) جو عهد اقرار خدا وٽ ۽ ان جي رسول وٽ ڪئين (قائم) رهي سگهي ٿو. پر جن ماڻهن سان تو ڪعبي وٽ معاهدو ڪيو هو ۽ اهي ماڻهو (به) (پنهنجو معاهدو) تو سان قائم رکن ته تون به هنن سان (پنهنجو انجام) قائم رک. بيشڪ خدا (بدعهدي کان) پرهيز ڪرڻ وارن کي پسند ٿو ڪري. |
| كَيفَ وَإِن يَظهَروا عَلَيكُم لا يَرقُبوا فيكُم إِلًّا وَلا ذِمَّةً يُرضونَكُم بِأَفوٰهِهِم وَتَأبىٰ قُلوبُهُم وَأَكثَرُهُم فٰسِقونَ (آيت : 8) |
|
ڪئين (انهن لاءِ انجام باقي رهندو) هوڏانهن جيڪڏهن اوهان تي غالب ٿيندا ته اوهان جي حق ۾ ڪنهن مائٽيءَ ۽ نه ڪنهن انجام جو لحاظ ڪندا. اوهان کي پنهنجي زبان جي (لٻاڙ) سان خوش ڪن ٿا. حالانڪه سندن دليون نٿيون مڃين. ۽ انهن مان گهڻا ئي بدڪار آهن. |
| اشتَرَوا بِـٔايٰتِ اللَّهِ ثَمَنًا قَليلًا فَصَدّوا عَن سَبيلِهِ إِنَّهُم ساءَ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 9) |
|
هنن خدا جي عوض ٿورو ملھ (دنيا جو فائدو) وٺي (ماڻهن کي) پوءِ سندس راءِ کان روڪيو، بيشڪ هنن جا عمل بڇڙا آهن. |
| لا يَرقُبونَ فى مُؤمِنٍ إِلًّا وَلا ذِمَّةً وَأُولٰئِكَ هُمُ المُعتَدونَ (آيت : 10) |
|
اهي ماڻهو ڪنهين مومن جي باري ۾ نه ته مٽيءَ مائٽيءَ جو لحاظ ڪن ٿا ۽ نه (ڪيل) انجام اقرار جو ۽ (جائي) اهي ماڻهو حد کان لنگهندڙ آهن. |
| فَإِن تابوا وَأَقامُوا الصَّلوٰةَ وَءاتَوُا الزَّكوٰةَ فَإِخوٰنُكُم فِى الدّينِ وَنُفَصِّلُ الءايٰتِ لِقَومٍ يَعلَمونَ (آيت : 11) |
|
ته جيڪڏهن (هاڻي به شرڪ کان) توبه ڪن ۽ نماز پڙهڻ لڳن ۽ زڪوات ڏين ته پوءِ اوهان جا ديني ڀائر آهن. ۽ اسين سمجھ رکندڙن لاءِ پنهنجون آيتون کولي (کولي) بيان ڪريون ٿا. |
| وَإِن نَكَثوا أَيمٰنَهُم مِن بَعدِ عَهدِهِم وَطَعَنوا فى دينِكُم فَقٰتِلوا أَئِمَّةَ الكُفرِ إِنَّهُم لا أَيمٰنَ لَهُم لَعَلَّهُم يَنتَهونَ (آيت : 12) |
|
۽ جيڪڏهن پنهنجي انجام کان پوءِ (به) پنهنجا قسم ڀڃن ۽ اوهان جي دين تي عيب لڳائين ته سندن ڪافر سردارن سان جنگ ڪريو. ڇو ته انهن جي قسمن جو ڪو اعتبار ڪونهي. ته جيئن اهي (پنهنجي شرارت کان) باز اچن. |
| أَلا تُقٰتِلونَ قَومًا نَكَثوا أَيمٰنَهُم وَهَمّوا بِإِخراجِ الرَّسولِ وَهُم بَدَءوكُم أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخشَونَهُم فَاللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخشَوهُ إِن كُنتُم مُؤمِنينَ (آيت : 13) |
|
(مسلمانو!) اوهين ڀلا انهن سان ڇو نٿا جنگ ڪريو جن ماڻهن پنهنجا قسم ڀڳا ۽ رسول کي (مڪي کان) ڪڍي ٻاهر ڪرڻ (دل ۾) رٿي ڇڏيو هو ۽ اوهان سان اڳ ۾ ڇيڙ ڇاڙ به انهن ئي شروع ڪئي هئي، ته ڇا اوهين سچا ايماندار آهيو ته هنن کان گهڻو وڌيڪ الله حقدار آهي ته اوهين ان کان ڊڄو. |
| قٰتِلوهُم يُعَذِّبهُمُ اللَّهُ بِأَيديكُم وَيُخزِهِم وَيَنصُركُم عَلَيهِم وَيَشفِ صُدورَ قَومٍ مُؤمِنينَ (آيت : 14) |
|
انهن سان (بي خوف ٿي) وڙهو. ته خدا کين اوهان جي هٿان سزا ڏيندو ۽ کين خوار ڪندو ۽ ايمان وارن جا جگر ٺاريندو. |
| وَيُذهِب غَيظَ قُلوبِهِم وَيَتوبُ اللَّهُ عَلىٰ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 15) |
|
۽ انهن مومنن جي غصي کي، جيڪو (ڪافرن کان پهتل اٿن) لاهيندو. ۽ خدا جي مرضي جنهن جي توبه قبول ڪري. ۽ خدا وڏو واقفڪار (۽) حڪمت وارو آهي. |
| أَم حَسِبتُم أَن تُترَكوا وَلَمّا يَعلَمِ اللَّهُ الَّذينَ جٰهَدوا مِنكُم وَلَم يَتَّخِذوا مِن دونِ اللَّهِ وَلا رَسولِهِ وَلَا المُؤمِنينَ وَليجَةً وَاللَّهُ خَبيرٌ بِما تَعمَلونَ (آيت : 16) |
|
ڀلا اوهان جو اهو خيال آهي ڇا ته اوهان کي (ائين ئي) ڇڏيو ويندو؟ هوڏانهن الله اڃا انهن کي جدا نه ڪيو آهي جن اوهان مان جهاد ڪيو هجي. ۽ خدا ۽ سندس رسول ۽ مومنن کان سواءِ ڪنهن کي پنهنجو رازدار دوست نه ڪري ورتو هجي. ۽ جيڪي اوهان ڪريو ٿا تنهن کان خدا با خبر آهي. |
| ما كانَ لِلمُشرِكينَ أَن يَعمُروا مَسٰجِدَ اللَّهِ شٰهِدينَ عَلىٰ أَنفُسِهِم بِالكُفرِ أُولٰئِكَ حَبِطَت أَعمٰلُهُم وَفِى النّارِ هُم خٰلِدونَ (آيت : 17) |
|
مشرڪن جو اهو ڪم نه آهي جو جڏهن اهي پنهنجي ڪفر جو خود اقرار (به) ڪن ته (وري) خدا جي مسجدن کي (وڃي) آباد ڪن. اهي ئي ته اهي ماڻهو آهن جن جو ڪيو ڪرتيو (سڀ) برباد ٿي ويو ۽ اهي سدائين دوزخ ۾ ويا سڙندا. |
| إِنَّما يَعمُرُ مَسٰجِدَ اللَّهِ مَن ءامَنَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَأَقامَ الصَّلوٰةَ وَءاتَى الزَّكوٰةَ وَلَم يَخشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسىٰ أُولٰئِكَ أَن يَكونوا مِنَ المُهتَدينَ (آيت : 18) |
|
خدا جي مسجدن کي بس فقط اهو ئي شخص (وڃي) آباد ڪري سگهي ٿو جيڪو خدا ۽ آخرت جي ڏينهن تي ايمان آڻي ۽ نماز پڙهي ۽ زڪوات ڏئي ۽ خدا کانسواءِ (ٻئي) ڪنهين کان نه ڊڄي. پوءِ اميد آهي ته اهي ماڻهو هدايت حاصل ڪرڻ وارن مان ٿي ويندا. |
| أَجَعَلتُم سِقايَةَ الحاجِّ وَعِمارَةَ المَسجِدِ الحَرامِ كَمَن ءامَنَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَجٰهَدَ فى سَبيلِ اللَّهِ لا يَستَوۥنَ عِندَ اللَّهِ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الظّٰلِمينَ (آيت : 19) |
|
ڇا حاجين کي پاڻي رسائڻ ۽ مسجد حرام (ڪعبي) کي آباد ڪرڻ ان شخص جي (اعمال) جهڙو ڪيو آهي! جنهن خدا ۽ قيامت جي ڏينهن تي ايمان آندو ۽ خدا جي راھ ۾جهاد ڪيو. خدا وٽ ته اهي ماڻهو هڪجهڙا نه آهن. ۽ الله ظالم ماڻهن جي هدايت نه ٿو ڪري. |
| الَّذينَ ءامَنوا وَهاجَروا وَجٰهَدوا فى سَبيلِ اللَّهِ بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم أَعظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللَّهِ وَأُولٰئِكَ هُمُ الفائِزونَ (آيت : 20) |
|
جن ايمان آندو ۽ (خدا جي لاءِ وطن ڇڏيو ۽ خدا جي راھ ۾ پنهنجي جان ۽ مال سان جهاد ڪيو، تن جو درجو خدا وٽ گهڻو وڏو آهي. ۽ اهي ئي ماڻهو (اعلى درجي تي) رسڻ وارا آهن. |
| يُبَشِّرُهُم رَبُّهُم بِرَحمَةٍ مِنهُ وَرِضوٰنٍ وَجَنّٰتٍ لَهُم فيها نَعيمٌ مُقيمٌ (آيت : 21) |
|
سندن پالڻهار کين پنهنجي عنايت ۽ خوشنودي ۽ اهڙن (چهچ ساون) باغن جي بشارت ڏئي ٿو جنهن ۾ انهن لاءِ هميشه جو عيش (۽ آرام) هوندو. |
| خٰلِدينَ فيها أَبَدًا إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ أَجرٌ عَظيمٌ (آيت : 22) |
|
۽ اهي انسان سدائين ابد الآباد تائين انهن باغن ۾ رهندا. بيشڪ خدا وٽ ته تمام وڏو اجورو (۽ ثواب) آهي. |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تَتَّخِذوا ءاباءَكُم وَإِخوٰنَكُم أَولِياءَ إِنِ استَحَبُّوا الكُفرَ عَلَى الإيمٰنِ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِنكُم فَأُولٰئِكَ هُمُ الظّٰلِمونَ (آيت : 23) |
|
اي ايمان وارو! جيڪڏهن اوهان جا پيءُ (ماءُ) ۽ اوهان جا ڀائر (ڀينرون) ايمان جي بجاءِ ڪفر کي ٿا چاهين ته اوهين کين پنهنجو سڄڻ نه سمجهو. ۽ اوهان مان جيڪو شخص انهن سان الفت رکندو ته اهي ئي ماڻهو ظالم آهن. |
| قُل إِن كانَ ءاباؤُكُم وَأَبناؤُكُم وَإِخوٰنُكُم وَأَزوٰجُكُم وَعَشيرَتُكُم وَأَموٰلٌ اقتَرَفتُموها وَتِجٰرَةٌ تَخشَونَ كَسادَها وَمَسٰكِنُ تَرضَونَها أَحَبَّ إِلَيكُم مِنَ اللَّهِ وَرَسولِهِ وَجِهادٍ فى سَبيلِهِ فَتَرَبَّصوا حَتّىٰ يَأتِىَ اللَّهُ بِأَمرِهِ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الفٰسِقينَ (آيت : 24) |
|
(اي رسول! کين) چئو ته اوهان جا پيءُ ڏاڏا ۽ اوهان جا پٽ ۽ اوهان جا مٽ مائٽ ۽ اوهان جون زالون ۽ اوهان جي قبيلي وارا ۽ اهو مال اسباب جيڪو اوهان ڪمائي رکي ڇڏيو آهي ۽ اهو واپار (وڙو) جنهن جي (بازار) ٿڌي ٿيڻ جو اوهان کي انديشو آهي ۽ (محل) ماڙيون جن کي اوهين پسند ڪريو ٿا. اهي جيڪڏهن اوهان کي خدا کان ۽ سندس رسول کان ۽ سندس راھ ۾ جهاد کان ڪرڻ کان وڌيڪ پيارا آهن ته اوهين ٿورو ترسو جيستائين خدا پنهنجو حڪم (عذاب) آڻي. ۽ خدا نافرمان ماڻهن جي هدايت نه ٿو ڪري. |
| لَقَد نَصَرَكُمُ اللَّهُ فى مَواطِنَ كَثيرَةٍ وَيَومَ حُنَينٍ إِذ أَعجَبَتكُم كَثرَتُكُم فَلَم تُغنِ عَنكُم شَيـًٔا وَضاقَت عَلَيكُمُ الأَرضُ بِما رَحُبَت ثُمَّ وَلَّيتُم مُدبِرينَ (آيت : 25) |
|
(مسلمانو!) خدا اوهان جي ڪيترن ئي جاين تي (غيبي) مدد ڪئي ۽ (خاص ڪري) حنين واري جنگ جي ڏينهن، جڏهن اوهان کي پنهنجي (تعداد جي) گهڻائي مغرور ڪري ڇڏيو هو، پوءِ اها گهڻائي اوهان کي ڪجھ به ڪم نه آئي ۽ (اوهان اهڙو ته گهٻرايو جو) زمين پنهنجي ڪشادگيءَ هوندي(به) اوهان تي تنگ هئي. پوءِ اوهان پٺ ڏئي ڀڳا هئا. |
| ثُمَّ أَنزَلَ اللَّهُ سَكينَتَهُ عَلىٰ رَسولِهِ وَعَلَى المُؤمِنينَ وَأَنزَلَ جُنودًا لَم تَرَوها وَعَذَّبَ الَّذينَ كَفَروا وَذٰلِكَ جَزاءُ الكٰفِرينَ (آيت : 26) |
|
تڏهن خدا پنهنجي رسول تي ۽ مومنن تي پنهنجي (طرفان) تسڪين نازل فرمائي ۽ (رسول جي مهابي ڪري) فرشتن جا لشڪر موڪليائين جن کي اوهين ڏسي به نه پيا سگهو ۽ ڪافرن تي عذاب نازل ڪيو. ۽ ڪافرن کي اها ئي سزا آهي. |
| ثُمَّ يَتوبُ اللَّهُ مِن بَعدِ ذٰلِكَ عَلىٰ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 27) |
|
پوءِ خدا جنهن جي چاهي توبه قبول فرمائي. ۽ خدا وڏو بخشڻهار مهربان آهي. |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِنَّمَا المُشرِكونَ نَجَسٌ فَلا يَقرَبُوا المَسجِدَ الحَرامَ بَعدَ عامِهِم هٰذا وَإِن خِفتُم عَيلَةً فَسَوفَ يُغنيكُمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ إِن شاءَ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 28) |
|
اي ايمان وارو! مشرڪ تي بلڪل پليت آهن. ته پوءِ اهي هن سال کان پوءِ مسجد الحرام (ڪعبي) جي ويجهو به نه اچن. ۽ جيڪڏهن اوهين (هنن کان الڳ ٿيڻ ۾) سڃائي کان ڊڄو ٿا ته جيڪڏهن خدا گهريو ته جلد ئي پنهنجي فضل (۽ ڪرم) سان اوهان کي آسودو ڪندو. بيشڪ خدا وڏو دانا ۽ حڪمت وارو آهي. |
| قٰتِلُوا الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَلا بِاليَومِ الءاخِرِ وَلا يُحَرِّمونَ ما حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسولُهُ وَلا يَدينونَ دينَ الحَقِّ مِنَ الَّذينَ أوتُوا الكِتٰبَ حَتّىٰ يُعطُوا الجِزيَةَ عَن يَدٍ وَهُم صٰغِرونَ (آيت : 29) |
|
اهل ڪتاب وارن مان جيڪي نه ته (دل سان) خدا تي ايمان رکن ٿا ۽ نه آخرت جي ڏينهن تي ۽ نه (وري) خدا ۽ ان جي رسول جي حرام ڪيل شين کي حرام ڪري سمجهن ٿا ۽ نه سچي دين کي اختيار ڪن ٿا، انهن سان وڙهندا رهو ايستائين جو اهي ماڻهو ذليل ٿي (پنهنجي) هٿ سان جزيو ڏين. |
| وَقالَتِ اليَهودُ عُزَيرٌ ابنُ اللَّهِ وَقالَتِ النَّصٰرَى المَسيحُ ابنُ اللَّهِ ذٰلِكَ قَولُهُم بِأَفوٰهِهِم يُضٰهِـٔونَ قَولَ الَّذينَ كَفَروا مِن قَبلُ قٰتَلَهُمُ اللَّهُ أَنّىٰ يُؤفَكونَ (آيت : 30) |
|
يهودي ته هئين چون ٿا ته عزيز خدا جو پٽ آهي ۽ (وري) نصارى چون ٿا مسيح (عيسى) خدا جو پٽ آهي. اها ته انهن جي ڳالھ آهي ۽ (اها به خود) سندن زباني. هي ماڻهو به انهن ڪافرن وانگر ئي ڳالهيون ٺاهڻ لڳا جيڪي انهن کي به برباد ڪري (ڏسو ته) ڪئين ابتا وڃن ٿا. |
| اتَّخَذوا أَحبارَهُم وَرُهبٰنَهُم أَربابًا مِن دونِ اللَّهِ وَالمَسيحَ ابنَ مَريَمَ وَما أُمِروا إِلّا لِيَعبُدوا إِلٰهًا وٰحِدًا لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ سُبحٰنَهُ عَمّا يُشرِكونَ (آيت : 31) |
|
انهن ماڻهن پنهنجي خدا کي ڇڏي پنهنجن عالمن کي ۽ پنهنجن زاهدن کي ۽ مريم جي پٽ مسيح کي پنهنجو پروردگار بڻائي ڇڏيو، هوڏانهن کين اهو ئي حڪم ڏنو ويو هو ته اڪيلي خدا جي عبادت ڪن جنهن کان سواءِ (ٻيو) ڪو به لائق عبادت جي نه آهي. جنهن ڳالھ کي اهو ماڻهو سندس شريڪ ٿا بنائين اهو ان کان پاڪ پاڪيزه آهي. |
| يُريدونَ أَن يُطفِـٔوا نورَ اللَّهِ بِأَفوٰهِهِم وَيَأبَى اللَّهُ إِلّا أَن يُتِمَّ نورَهُ وَلَو كَرِهَ الكٰفِرونَ (آيت : 32) |
|
اهي ماڻهو گهرن ٿا ته پنهنجن واتن (ڦوڪن) سان خدا جي نور کي وسائن پر الله پنهنجي نور کي ڪامل ڪرڻ کانسواءِ ٻئي ڳالھ قبول نٿو ڪري جيتوڻيڪ ڪافر ناپسند ڪن. |
| هُوَ الَّذى أَرسَلَ رَسولَهُ بِالهُدىٰ وَدينِ الحَقِّ لِيُظهِرَهُ عَلَى الدّينِ كُلِّهِ وَلَو كَرِهَ المُشرِكونَ (آيت : 33) |
|
هو اهو (خدا) آهي جنهن پنهنجي رسول (محمد) کي هدايت ۽ سچي دين سان موڪليو هن لاءِ ته ان کي سڀني دينن تي غالب ڪري توڙي مشرڪ ناپسند ڪن. |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِنَّ كَثيرًا مِنَ الأَحبارِ وَالرُّهبانِ لَيَأكُلونَ أَموٰلَ النّاسِ بِالبٰطِلِ وَيَصُدّونَ عَن سَبيلِ اللَّهِ وَالَّذينَ يَكنِزونَ الذَّهَبَ وَالفِضَّةَ وَلا يُنفِقونَها فى سَبيلِ اللَّهِ فَبَشِّرهُم بِعَذابٍ أَليمٍ (آيت : 34) |
|
اي ايمان وارو! (انهيءَ ۾ ڪو شڪ نه هو ته يهودين ۽ نصرانين) جي عالمن ۽ درويشن مان گهڻا ناحق ماڻهن جا مال کائن ٿا ۽ (ماڻهن کي) خدا جي راھ کان روڪين ٿا. ۽ جيڪي سون ۽ چاندي گڏ ڪري رکن ٿا ۽ ان کي الله جي راھ ۾ خرچ نٿا ڪن(اي رسول) تن کي دردناڪ عذاب جي خبر ٻڌاءِ. |
| يَومَ يُحمىٰ عَلَيها فى نارِ جَهَنَّمَ فَتُكوىٰ بِها جِباهُهُم وَجُنوبُهُم وَظُهورُهُم هٰذا ما كَنَزتُم لِأَنفُسِكُم فَذوقوا ما كُنتُم تَكنِزونَ (آيت : 35) |
|
جنهن ڏينهن ان (سون ۽ چاندي) کي دوزخ جي باھ ۾ تپايو ويندو. پوءِ ان سان سندس پيشانين ۽ پاسن ۽ پٺين تي داغ ڏنا ويندا (۽ کين چيو ويندو ته) هي اهو ئي (خزانو) آهي جنهن کي اوهين پاڻ لاءِ گڏ ڪري رکندا هئا، تنهن جو مزو چکو. |
| إِنَّ عِدَّةَ الشُّهورِ عِندَ اللَّهِ اثنا عَشَرَ شَهرًا فى كِتٰبِ اللَّهِ يَومَ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ مِنها أَربَعَةٌ حُرُمٌ ذٰلِكَ الدّينُ القَيِّمُ فَلا تَظلِموا فيهِنَّ أَنفُسَكُم وَقٰتِلُوا المُشرِكينَ كافَّةً كَما يُقٰتِلونَكُم كافَّةً وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ مَعَ المُتَّقينَ (آيت : 36) |
|
بيشڪ مهينن جو شمار خدا وٽ، خدا جي ڪتاب (لوح محفوظ) ۾جنهن ڏينهن آسمانن ۽ زمين کي پيدا ڪيو اٿس (تڏهن کان) ٻارنهن مهينا آهي، جن مان چار مهينا ادب (۽ عزت) جا آهن. اهو ئي دين سڌي راھ آهي، ته انهن چئن مهينن ۾ اوهين پاڻ تي (خون خرابي ڪري) ظلم نه ڪريو ۽ جيئن مشرڪ سڀ ملي ڪري اوهان سان وڙهن تئين اوهين به انهن سان وڙهو. ۽ ياد رکو ته خدا پڪ پرهيزگارن سان آهي. |
| إِنَّمَا النَّسيءُ زِيادَةٌ فِى الكُفرِ يُضَلُّ بِهِ الَّذينَ كَفَروا يُحِلّونَهُ عامًا وَيُحَرِّمونَهُ عامًا لِيُواطِـٔوا عِدَّةَ ما حَرَّمَ اللَّهُ فَيُحِلّوا ما حَرَّمَ اللَّهُ زُيِّنَ لَهُم سوءُ أَعمٰلِهِم وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الكٰفِرينَ (آيت : 37) |
|
مهينن کي اڳتي پٺتي ڪرڻ به ڪفر جو واڌارو آهي. جو ان ڪري ڪافر ڀٽڪي وڃن ٿا، هڪ سال ته ان ساڳي مهيني کي حلال ٿا ڄاڻن ته وري ٻي سال انهيءَ مهيني کي حرام چون ٿا ته جيئن خدا جيڪي (چار مهينا حرام) ڪيا آهن. انهن جي ڳاڻيٽي کي پورو ڪن ۽ خدا جي حرام ڪيل مهينن کي حلال ڪن. انهن کي سندن بڇڙا ڪم چڱا ڪري ڏيکاريا ويا آهن. ۽ خدا ڪافر کي منزل مقصود تائين نه ٿو پهچائي. |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا ما لَكُم إِذا قيلَ لَكُمُ انفِروا فى سَبيلِ اللَّهِ اثّاقَلتُم إِلَى الأَرضِ أَرَضيتُم بِالحَيوٰةِ الدُّنيا مِنَ الءاخِرَةِ فَما مَتٰعُ الحَيوٰةِ الدُّنيا فِى الءاخِرَةِ إِلّا قَليلٌ (آيت : 38) |
|
اي ايمان وارو! توهان کي ڇا ٿي ويو آهي جو جڏهن (به) اوهان کي چيو وڃي ٿو ته خدا جي راھ ۾ (جهاد جي لاءِ نڪرو) ته اوهين زمين تي ڳرا ٿي پئو ٿا. ڇا اوهان دنيا جي حياتيءَ کي آخرت کان پسند ڪريو ٿا؟ ته (ياد رکو!)دنيا جي زندگي جو ساز سامان، آخرت جي (عيش آرام جي) مقابلي ۾ تمام گهٽ آهي. |
| إِلّا تَنفِروا يُعَذِّبكُم عَذابًا أَليمًا وَيَستَبدِل قَومًا غَيرَكُم وَلا تَضُرّوهُ شَيـًٔا وَاللَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 39) |
|
جيڪڏهن هاڻي به نه نڪرندو ته خدا توهان تي دردناڪ عذاب نازل ڪندو ۽ (خدا ڪو مجبور ته آهي ڪين) اوهان جي بدلي ڪنهن ٻي قوم کي آڻيندو ۽ اوهان سندس ڪجھ به بگاڙي نه ٿا سگهو ۽ خدا هر ڳالھ تي قادر آهي. |
| إِلّا تَنصُروهُ فَقَد نَصَرَهُ اللَّهُ إِذ أَخرَجَهُ الَّذينَ كَفَروا ثانِىَ اثنَينِ إِذ هُما فِى الغارِ إِذ يَقولُ لِصٰحِبِهِ لا تَحزَن إِنَّ اللَّهَ مَعَنا فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكينَتَهُ عَلَيهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنودٍ لَم تَرَوها وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذينَ كَفَرُوا السُّفلىٰ وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِىَ العُليا وَاللَّهُ عَزيزٌ حَكيمٌ (آيت : 40) |
|
جيڪڏهن اوهين هن رسول جي مدد نه ڪندو ته (ڪا پرواھ نه آهي، خدا مددگار آهي) هن ته پنهنجي رسول جي تڏهن به مدد ڪئي جڏهن کيس (مڪي جي) ڪافرن (گهر کان) ٻاهر ڪڍيو هو (تنهن وقت فقط ٻه آدمي هئا ۽) ٻيو پاڻ (رسول) هو جڏهن پنهنجي ساٿي کي (سندس روڄ راڙي تي) سمجهائي رهيو هو ته گهٻرائي نه! بيشڪ الله اسان ساڻ آهي. پوءِ خدا پنهنجي طرفان مٿس تسڪين نازل فرمائي ۽ (فرشتن جي) اهڙي لشڪر سان مدد ڪئي جن کي اوهان ماڻهن ڏٺو به نه ۽ خدا ڪافرن جي ڳالھ کي ڪيرائي ڇڏيو. ۽ خدا جي ڳالھ (هميشه) مٿي آهي. ۽ خدا ته غالب حڪمت وارو آهي. |
| انفِروا خِفافًا وَثِقالًا وَجٰهِدوا بِأَموٰلِكُم وَأَنفُسِكُم فى سَبيلِ اللَّهِ ذٰلِكُم خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم تَعلَمونَ (آيت : 41) |
|
(مسلمانو!) (هر حال ۾) نڪري پئو. هلڪا (بنا هٿيارن) هجو يا ڳرا (هٿيارن سان) ۽ پنهنجي جان سان خدا جي راھ ۾ جنگ ڪريو. جيڪڏهن اوهان کي عقل آهي ته (ڄاڻو ته) اها ئي ڳالھ اوهان جي لاءِ چڱي آهي. |
| لَو كانَ عَرَضًا قَريبًا وَسَفَرًا قاصِدًا لَاتَّبَعوكَ وَلٰكِن بَعُدَت عَلَيهِمُ الشُّقَّةُ وَسَيَحلِفونَ بِاللَّهِ لَوِ استَطَعنا لَخَرَجنا مَعَكُم يُهلِكونَ أَنفُسَهُم وَاللَّهُ يَعلَمُ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (آيت : 42) |
|
(اي رسول!) جيڪڏهن زبردست فائدو ۽ سولو سفر هجي ها ته ضرور تنهنجي پٺيان هلن ها پر انهن کي پنڌ پري معلوم ٿيو. پر (جيڪڏهن پٺتي رهجي وڃڻ جو هنن کان سبب پڇندين ته) اهي ماڻهو يڪدم خدا جا قسم کڻندا ته جيڪڏهن اسان ۾ طاقت هجي ها ته اسين به ضرور اوهان سان نڪري پئون ها. (اهي ماڻهو ڪوڙا قسم کڻي) پاڻ کي برباد ڪن ٿا. ۽ خدا ته ڄاڻي ٿو (اهي ماڻهو بلڪل ڪوڙا قسم کڻي) پاڻ کي برباد ڪن ٿا. ۽ خدا ته ڄاڻي ٿو ته اهي ماڻهو بلڪل ڪوڙا آهن. |
| عَفَا اللَّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُم حَتّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذينَ صَدَقوا وَتَعلَمَ الكٰذِبينَ (آيت : 43) |
|
(اي رسول) خدا تو کي معاف ڪري تو کين (پٺتي رهڻ جي) ڇو اجازت ڏني! (تون جيڪڏهن ائين نه ڪرين ها ته) تو تي سچ ڳالهائڻ وارا (ته) ظاهر ٿين ها (۽) وري ڪوڙن کي به جدا سڃاڻين ها. |
| لا يَستَـٔذِنُكَ الَّذينَ يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ أَن يُجٰهِدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم وَاللَّهُ عَليمٌ بِالمُتَّقينَ (آيت : 44) |
|
(اي رسول) جيڪي ماڻهو (دل سان) خدا ۽ قيامت جي ڏينهن تي ايمان رکن ٿا، اهي ته پنهنجي مال ۽ پنهنجي جان سان جهاد (نه) ڪرڻ جي اجازت گهرڻ وارا نه آهن. (پر اهي از خود ويندا) ۽ خدا پرهيزگارن کي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو. |
| إِنَّما يَستَـٔذِنُكَ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَارتابَت قُلوبُهُم فَهُم فى رَيبِهِم يَتَرَدَّدونَ (آيت : 45) |
|
(پٺتي رهڻ جي) اجازت ته فقط اهي ئي ماڻهو وٺندا جيڪي خدا ۽ قيامت جي ڏينهن تي ايمان نٿا رکن، پڻ سندن دليون (هر قسم جا) شڪ شبها ڪري رهيون آهن، جنهن ڪري اهي پنهنجي شڪ شبهات ۾ ڊاوان ڊول ٿي رهيا آهن (ته ڇا ڪريون ۽ ڇا نه ڪريون) |
| وَلَو أَرادُوا الخُروجَ لَأَعَدّوا لَهُ عُدَّةً وَلٰكِن كَرِهَ اللَّهُ انبِعاثَهُم فَثَبَّطَهُم وَقيلَ اقعُدوا مَعَ القٰعِدينَ (آيت : 46) |
|
۽ جيڪڏهن اهي (گهرن کان) نڪرڻ جو پڪو ارادو ڪن ها ته (ڪجھ نه ڪجھ ته) تياري ڪن ها، مگر (ڳالھ هئين آهي ته) خدا هنن سان گڏ موڪلڻ کي پسند نه ڪيو ته کين ڪاهل ڪري ڇڏيائين ۽ (ڄڻ ته) کين چيل آهي ته اوهين رهجي وڃڻ وارن سان ويٺا (مکيون ماريندا) رهو. |
| لَو خَرَجوا فيكُم ما زادوكُم إِلّا خَبالًا وَلَأَوضَعوا خِلٰلَكُم يَبغونَكُمُ الفِتنَةَ وَفيكُم سَمّٰعونَ لَهُم وَاللَّهُ عَليمٌ بِالظّٰلِمينَ (آيت : 47) |
|
جيڪڏهن اهي ماڻهو تو سان گڏجي نڪرن به ها ته اوهان ۾ فساد پيدا ڪن ها ۽ اوهان لاءِ فتني ڪرڻ واسطي اوهان ۾ (هيڏانهن هوڏانهن) گهوڙا ڊوڙائيندا ڦرن ها ۽ اوهان مان (ئي) سندن جاسوس به آهن (جيڪي اوهان جي ڳالھ هنن کي ٻڌائين ٿا) ۽ خدا شرارت ڪرڻ وارن کي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو. |
| لَقَدِ ابتَغَوُا الفِتنَةَ مِن قَبلُ وَقَلَّبوا لَكَ الأُمورَ حَتّىٰ جاءَ الحَقُّ وَظَهَرَ أَمرُ اللَّهِ وَهُم كٰرِهونَ (آيت : 48) |
|
(اي رسول) انهن ماڻهن پڪ اڳ ۾ ئي فساد وجهڻ چاهيو ٿي ۽ تنهنجون ڪيئي ڳالهيون ڦيرايون تان جو حق آيو ۽ خدا جو ئي حڪم غالب رهيو ۽ کين ناپسند ٿيندو رهيو. |
| وَمِنهُم مَن يَقولُ ائذَن لى وَلا تَفتِنّى أَلا فِى الفِتنَةِ سَقَطوا وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالكٰفِرينَ (آيت : 49) |
|
۽ انهن مان ڪي اهڙا به آهن جيڪي صاف لفظن ۾ چون ٿا ته مون کي ته (پٺ تي رهڻ جي) اجازت ڏيو. ۽ مون کي مصيبت ۾ نه ڦاسايو. (اي رسول) ڄاڻ ته اهي ماڻهو پنهنجو پاڻ مصيبت ۾ (اونڌي منهن) وڃي پيا. ۽ پڪ دوزخ ته ڪافرن کي گهيرو ڪيل ئي آهي. |
| إِن تُصِبكَ حَسَنَةٌ تَسُؤهُم وَإِن تُصِبكَ مُصيبَةٌ يَقولوا قَد أَخَذنا أَمرَنا مِن قَبلُ وَيَتَوَلَّوا وَهُم فَرِحونَ (آيت : 50) |
|
تو کي فائدو رسيو ته کين ساڙ ٿو ٿئي. پر جيڪڏهن تو تي ڪا تڪليف اچي ٿي ته اهي چون ٿا ته (ان ڪري ئي) اسان پنهنجو ڪم اڳ ۾ ئي ٺيڪ ڪري ڇڏيو هو ۽ (هئين چئي) خوش ٿي (تو وٽان اٿي) واپس ٿي وڃن ٿا. |
| قُل لَن يُصيبَنا إِلّا ما كَتَبَ اللَّهُ لَنا هُوَ مَولىٰنا وَعَلَى اللَّهِ فَليَتَوَكَّلِ المُؤمِنونَ (آيت : 51) |
|
(اي رسول! کين) چئو ته اسان تي ڪڏهين به ڪا مصيبت اچي نٿي سگهي پر اها ئي جيڪا خدا اسان جي لاءِ (اسان جي تقدير ۾) لکي ڇڏي آهي. اهو ئي اسان جو مالڪ (مختيار) آهي. ۽ ايمان وارن کي گهرجي به (ائين ته آهي). خدا تي ئي ڀرسو رکن. |
| قُل هَل تَرَبَّصونَ بِنا إِلّا إِحدَى الحُسنَيَينِ وَنَحنُ نَتَرَبَّصُ بِكُم أَن يُصيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذابٍ مِن عِندِهِ أَو بِأَيدينا فَتَرَبَّصوا إِنّا مَعَكُم مُتَرَبِّصونَ (آيت : 52) |
|
(اي رسول) تون (منافقن کي) چئو اوهين ته اسان جي لاءِ (فتح يا شهادت) ٻن ڀلاين مان هڪ جو انتظار ڪريو ٿا ۽ اسين اوهان لاءِ هن ڳالھ جو انتظار ڪريون ٿا ته الله پنهنجي طرفان يا اسان جي هٿان اوهان کي ڪو عذاب پهچائي. ته پوءِ (چڱو!) اوهين به انتظار ڪريو، اسين به اوهان سان (گڏ) گڏ انتظار ڪريون ٿا. |
| قُل أَنفِقوا طَوعًا أَو كَرهًا لَن يُتَقَبَّلَ مِنكُم إِنَّكُم كُنتُم قَومًا فٰسِقينَ (آيت : 53) |
|
(اي رسول! کين) چئو ته اوهين ماڻهو خوشيءَ سان خرچ ڪريو يا مجبوريءَ سان، اوهان جي خيرات ته هرگز قبول نه ڪئي ويندي، ڇو ته اوهين پڪ بدڪار ماڻهو آهيو. |
| وَما مَنَعَهُم أَن تُقبَلَ مِنهُم نَفَقٰتُهُم إِلّا أَنَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ وَبِرَسولِهِ وَلا يَأتونَ الصَّلوٰةَ إِلّا وَهُم كُسالىٰ وَلا يُنفِقونَ إِلّا وَهُم كٰرِهونَ (آيت : 54) |
|
۽ سندن خيرات جي قبول ٿيڻ کي ٻي ڪا ڳالھ آڏو نه آهي هن کان سواءِ جو هنن الله ۽ سندس رسول جو انڪار ڪيو ۽ نماز لاءِ اچن به ٿا ته سست بڻجي ۽ خدا جي راھ ۾ ڏين ٿا ته به بددليءَ سان. |
| فَلا تُعجِبكَ أَموٰلُهُم وَلا أَولٰدُهُم إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُم بِها فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا وَتَزهَقَ أَنفُسُهُم وَهُم كٰفِرونَ (آيت : 55) |
|
(اي رسول!) پوءِ تو کي نڪي سندن مال ۽ نڪي سندن اولاد حيرت ۾ وجهي، الله ته فقط هيءُ گهري ٿو ته انهن شين جي (هڻڻ) ڪري دنيا جي حياتيءَ ۾ کين سزا ڏئي پڻ جڏهين سندن ساھ نڪرن ته اهي ڪافر (جا ڪافر ئي) رهن. |
| وَيَحلِفونَ بِاللَّهِ إِنَّهُم لَمِنكُم وَما هُم مِنكُم وَلٰكِنَّهُم قَومٌ يَفرَقونَ (آيت : 56) |
|
۽ (مسلمانو!) اهي ته خدا جا قسم کڻندا ته بيشڪ اهي اوهان مان ئي آهن. هوڏانهن اهي اوهان مان نه آهن، پر اهي آهن ڊڄڻا. |
| لَو يَجِدونَ مَلجَـًٔا أَو مَغٰرٰتٍ أَو مُدَّخَلًا لَوَلَّوا إِلَيهِ وَهُم يَجمَحونَ (آيت : 57) |
|
جو جيڪڏهن اهي پناھ جي جاءِ يا ڪي غار (پاڻ کي لڪائڻ لاءِ) ڪو گهڙڻ جو هنڌ لهن ها ته رسيون ٽوڙائي ڀڄن ها. |
| وَمِنهُم مَن يَلمِزُكَ فِى الصَّدَقٰتِ فَإِن أُعطوا مِنها رَضوا وَإِن لَم يُعطَوا مِنها إِذا هُم يَسخَطونَ (آيت : 58) |
|
(اي رسول!) انهن مان ڪي ته اهڙا به آهن جو تو کي خيرات جي (ورهائڻ) ۾ (بي واجبي) الزام ڏين ٿا پوءِ جيڪڏهن کين ڪجھ (چڱو حصو) مليو ته خوش ٿين ٿا، پر جيڪڏهن (سندن مرضي موجب) ان مان نٿو ملي ته پوءِ يڪدم بگڙن ٿا. |
| وَلَو أَنَّهُم رَضوا ما ءاتىٰهُمُ اللَّهُ وَرَسولُهُ وَقالوا حَسبُنَا اللَّهُ سَيُؤتينَا اللَّهُ مِن فَضلِهِ وَرَسولُهُ إِنّا إِلَى اللَّهِ رٰغِبونَ (آيت : 59) |
|
۽ جيڪي به خدا ۽ سندس رسول کين عطا فرمايو هو، جيڪڏهن اهي ان تي خوش ٿين ها ۽ چون ها ته اسان جي لاءِ خدا ڪافي آهي (هينئر نه سهي ته) جلد ئي پنهنجي فضل ۽ ڪرم سان ۽ سندس رسول اسان کي ضرور ڏيندو. اسين ته بيشڪ خدا سان لنئو لڳايون ويٺا آهيون. (ڪهڙو نه چڱو ٿين ها!) |
| إِنَّمَا الصَّدَقٰتُ لِلفُقَراءِ وَالمَسٰكينِ وَالعٰمِلينَ عَلَيها وَالمُؤَلَّفَةِ قُلوبُهُم وَفِى الرِّقابِ وَالغٰرِمينَ وَفى سَبيلِ اللَّهِ وَابنِ السَّبيلِ فَريضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 60) |
|
صدقا رڳو فقيرن ۽ مسڪينن ۽ ان جي اڳياڙي ڪندڙن ۽ جن کي ورهائڻ منظور آهي تن لاءِ ۽ جن جي ڳيچن ۾ ( غلامي جو ڳٽ پيل آهي تن جي) آزاد ڪرائڻ لاءِ ۽ قرضدارن لاءِ (جيڪي پاڻ لاهي نٿا سگهن) ۽ خدا جي راھ ( جهاد) ۾ ۽ مسافرن لاءِ آهن. (اهي حق) خدا جي طرف کان فرض ڪيل آهن. ۽ خدا سڀ ڪجھ ڄاڻيندڙ حڪمت وارو آهي. |
| وَمِنهُمُ الَّذينَ يُؤذونَ النَّبِىَّ وَيَقولونَ هُوَ أُذُنٌ قُل أُذُنُ خَيرٍ لَكُم يُؤمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤمِنُ لِلمُؤمِنينَ وَرَحمَةٌ لِلَّذينَ ءامَنوا مِنكُم وَالَّذينَ يُؤذونَ رَسولَ اللَّهِ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 61) |
|
۽ ڪي انهن مان اهڙا آهن جي (اسان جي) رسول کي ايذائن ٿا ۽ چون ٿا ته هي ڪن (هي ڪن) آهن (کين) چئو ته اهي ڪن اوهان جي ڀلي ٻڌڻ لاءِ آهن جي خدا تي ايمان رکن ٿا ۽ مومنن جي ڳالھ تي يقين رکي ٿو ۽ اوهان مان جن ماڻهن ايمان آندو آهي انهن لاءِ رحمت ۽ جيڪي خدا جي رسول کي ستائن ٿا. تن لاءِ دردناڪ عذاب آهي. |
| يَحلِفونَ بِاللَّهِ لَكُم لِيُرضوكُم وَاللَّهُ وَرَسولُهُ أَحَقُّ أَن يُرضوهُ إِن كانوا مُؤمِنينَ (آيت : 62) |
|
(مسلمانوٰ) اهي اوهان جي اڳي الله جا قسم کڻن ٿا ته (جيئن) اوهان کي راضي ڪن حالانڪه جڏهن سچا ايماندار آهن ته الله ۽ ان جو رسول وڌيڪ حقدار آهن جو انهن کي راضي ڪن. |
| أَلَم يَعلَموا أَنَّهُ مَن يُحادِدِ اللَّهَ وَرَسولَهُ فَأَنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خٰلِدًا فيها ذٰلِكَ الخِزىُ العَظيمُ (آيت : 63) |
|
ڇا، اهي ماڻهو ايترو به نٿا ڄاڻن ته جنهن شخص خدا ۽ سندس رسول جي مخالفت ڪئي ته ان ۾ ڪهڙو شڪ آهي جو ان لاءِ دوزخ جي باھ (تيار ڪيل) آهي جنهن ۾ اهو هميشه (سڙندو ٻرندو) رهندو. اها ئي ته وڏي (۾ وڏي) خواري آهي. |
| يَحذَرُ المُنٰفِقونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيهِم سورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِما فى قُلوبِهِم قُلِ استَهزِءوا إِنَّ اللَّهَ مُخرِجٌ ما تَحذَرونَ (آيت : 64) |
|
منافق هن کان ڊڄن ٿا ته متان ڪا مسلمانن جي (رسول جي معرفت) ڪا سورت نازل ٿئي جا، جيڪي (منافقن جي) دلين ۾ آهن تنهن جي مسلمانن کي خبر ڏي. (اي رسول!کين) چئو ته ڀلي مسخريون ڪريو. جنهن کان اوهين ڊڄو ٿا تنهن کي خدا ضرور ظاهر ڪندو. |
| وَلَئِن سَأَلتَهُم لَيَقولُنَّ إِنَّما كُنّا نَخوضُ وَنَلعَبُ قُل أَبِاللَّهِ وَءايٰتِهِ وَرَسولِهِ كُنتُم تَستَهزِءونَ (آيت : 65) |
|
۽ جيڪڏهن تون انهن کان پڇندين ته ضرور چوندا ته اسان خوش طبعي ۽ مذاق ٿي ڪئي. تون چوين ته ڇا اوهان الله ۽ سندس آيتن ۽ رسول تي ٺٺولي ٿي ڪئي؟. |
| لا تَعتَذِروا قَد كَفَرتُم بَعدَ إيمٰنِكُم إِن نَعفُ عَن طائِفَةٍ مِنكُم نُعَذِّب طائِفَةً بِأَنَّهُم كانوا مُجرِمينَ (آيت : 66) |
|
هاڻي بهانو نه ڪريو، حق هي آهي ته اوهان ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿي ويا. جيڪڏهن اوهان مان ڪن کي معاف به ڪريون تڏهن به ڪن کي سزا ضرور ڏينداسون. ڇو ته اهي پڪ ڏوهاري آهن. |
| المُنٰفِقونَ وَالمُنٰفِقٰتُ بَعضُهُم مِن بَعضٍ يَأمُرونَ بِالمُنكَرِ وَيَنهَونَ عَنِ المَعروفِ وَيَقبِضونَ أَيدِيَهُم نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُم إِنَّ المُنٰفِقينَ هُمُ الفٰسِقونَ (آيت : 67) |
|
منافق مرد ۽ منافق عورتون سڀني جي هڪ چال آهي. جي بڇڙي ڪم جو حڪم ڪن ٿا ۽ چڱي ڪم کان جهلين ٿا. ۽ پنهنجا هٿ (خدا جي واٽ ۾ خرچ ڪرڻ کان) بند رکن ٿا. خدا کي وساريو اٿن پوءِ خدا کين (ڄڻ ته) وساريو آهي. بيشڪ منافق نافرمان آهن. |
| وَعَدَ اللَّهُ المُنٰفِقينَ وَالمُنٰفِقٰتِ وَالكُفّارَ نارَ جَهَنَّمَ خٰلِدينَ فيها هِىَ حَسبُهُم وَلَعَنَهُمُ اللَّهُ وَلَهُم عَذابٌ مُقيمٌ (آيت : 68) |
|
خدا منافق مردن ۽ منافق عورتن ۽ ڪافرن سان دوزخ جي باھ جو واعدو ڪيو آهي. ان ۾ سدائين پيا رهندا. کين اها بس آهي ۽ خدا مٿن لعنت ڪئي آهي ۽ انهن لاءِ هميشه جو عذاب آهي. |
| كَالَّذينَ مِن قَبلِكُم كانوا أَشَدَّ مِنكُم قُوَّةً وَأَكثَرَ أَموٰلًا وَأَولٰدًا فَاستَمتَعوا بِخَلٰقِهِم فَاستَمتَعتُم بِخَلٰقِكُم كَمَا استَمتَعَ الَّذينَ مِن قَبلِكُم بِخَلٰقِهِم وَخُضتُم كَالَّذى خاضوا أُولٰئِكَ حَبِطَت أَعمٰلُهُم فِى الدُّنيا وَالءاخِرَةِ وَأُولٰئِكَ هُمُ الخٰسِرونَ (آيت : 69) |
|
(منافقو!) انهن وانگر آهيو جي اوهان کان اڳ هئا، اهي اوهان کان (به) وڌيڪ طاقت وار هئا ۽ مال ۽ اولاد ۾ به گهڻو زياده هئن. پوءِ انهن پنهنجي حصي مان فائدو ورتو وري اوهان به پنهنجي حصي مان فائدو ورتو. جيئن اوهان کان اڳين پنهنجي حصي مان فائدو ورتو ۽ اوهان بيهودا ڪم ڪيا جيئن انهن بيهودا ڪم ڪيا. هي اهي ماڻهو آهن جن جو سڀ ڪجھ ڪيو ڪرتيو دنيا ۽ آخرت (ٻنهن ۾) اڪارت ويو. ۽ اهي ئي ماڻهو گهاٽي ۾ آهن. |
| أَلَم يَأتِهِم نَبَأُ الَّذينَ مِن قَبلِهِم قَومِ نوحٍ وَعادٍ وَثَمودَ وَقَومِ إِبرٰهيمَ وَأَصحٰبِ مَديَنَ وَالمُؤتَفِكٰتِ أَتَتهُم رُسُلُهُم بِالبَيِّنٰتِ فَما كانَ اللَّهُ لِيَظلِمَهُم وَلٰكِن كانوا أَنفُسَهُم يَظلِمونَ (آيت : 70) |
|
ڇا کين، انهن ماڻهن جي خبر نه پهتي آهي جيڪي کانئن اڳ هئا. (جيئن) نوح ۽ عاد ۽ ثمود جي قوم ۽ ابرهيم جي قوم ۽ مدين وارا ۽ اونڌن ٿيل ڳوٺن وارا جن وٽ سندن رسول پڌريون نشانيون کڻي آيا ته (اهي عذاب ۾ آيا ۽) خدا مٿن ڏاڍ نه ڪيو پر اهي ماڻهو پنهنجو پاڻ تي ظلم ڪندا هئا. |
| وَالمُؤمِنونَ وَالمُؤمِنٰتُ بَعضُهُم أَولِياءُ بَعضٍ يَأمُرونَ بِالمَعروفِ وَيَنهَونَ عَنِ المُنكَرِ وَيُقيمونَ الصَّلوٰةَ وَيُؤتونَ الزَّكوٰةَ وَيُطيعونَ اللَّهَ وَرَسولَهُ أُولٰئِكَ سَيَرحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ حَكيمٌ (آيت : 71) |
|
۽ اي ايمان وارا مرد ۽ ايمان واريون زالون (پاڻ ۾) هڪ ٻئي جا رفيق آهن، چڱي ڪم جو حڪم ڪن ٿا، ۽ بڇڙي ڪم کان جهلن ٿا ۽ نماز قائم ڪن ٿا ۽ زڪوات ڏيندا رهن ٿا، پڻ خدا ۽ سندس رسول جي فرمانبرداري ڪن ٿا. هي اهي آهن جن تي خدا جلد ئي رحم ڪندو. بيشڪ خدا غالب حڪمت وارو آهي. |
| وَعَدَ اللَّهُ المُؤمِنينَ وَالمُؤمِنٰتِ جَنّٰتٍ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها وَمَسٰكِنَ طَيِّبَةً فى جَنّٰتِ عَدنٍ وَرِضوٰنٌ مِنَ اللَّهِ أَكبَرُ ذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 72) |
|
الله ايمان وارن مردن ۽ ايمان وارين زالن سان (بهشت جي) اهڙن باغن جو واعدو ڪيو آهي جن جي هيٺان واھ وهن ٿا ۽ اهي ان ۾ هميشه رهندا. (بهشت) عدن ۽ باغن جي سٺن سٺن محلن جو (به واعدو فرمايو آهي.) ۽ خدا جو راضپو ته انهن سڀني کان اتاهون آهي. اها ئي ته وڏي (اعلى درجي جي) ڪاميابي آهي. |
| يٰأَيُّهَا النَّبِىُّ جٰهِدِ الكُفّارَ وَالمُنٰفِقينَ وَاغلُظ عَلَيهِم وَمَأوىٰهُم جَهَنَّمُ وَبِئسَ المَصيرُ (آيت : 73) |
|
اي رسول! ڪافرن سان (تلوار سان) ۽ منافقن سان (زبان جي ذريعي) جهاد ڪر ۽ مٿن سختي ڪر. ۽ سندن ٺڪاڻو ته دوزخ ئي آهي. ۽ اها ڪهڙي نه بڇڙي جاءِ آهي. |
| يَحلِفونَ بِاللَّهِ ما قالوا وَلَقَد قالوا كَلِمَةَ الكُفرِ وَكَفَروا بَعدَ إِسلٰمِهِم وَهَمّوا بِما لَم يَنالوا وَما نَقَموا إِلّا أَن أَغنىٰهُمُ اللَّهُ وَرَسولُهُ مِن فَضلِهِ فَإِن يَتوبوا يَكُ خَيرًا لَهُم وَإِن يَتَوَلَّوا يُعَذِّبهُمُ اللَّهُ عَذابًا أَليمًا فِى الدُّنيا وَالءاخِرَةِ وَما لَهُم فِى الأَرضِ مِن وَلِىٍّ وَلا نَصيرٍ (آيت : 74) |
|
اهي منافق خدا جا قسم کڻن ٿا ته اسان (ڪا به بڇڙي ڳالھ) نه چئي، هوڏانهن انهن پڪ ڪفر جو ڪلمو چيو ۽ پنهنجي اسلام کان پوءِ ڪافر ٿيا ۽ ان ڳالھ جو ارادو ڪيائون جنهن ۾ ناڪامياب رهيا ۽ (مسلمانن سان) رڳو هن ڳالھ سبب عداوت ڪيائون جو الله ۽ سندس رسول کين پنهنجي فضل سان شاهوڪار ڪيو پوءِ جيڪڏهن توبه ڪندا ته انهن لاءِ چڱو ٿيندو ۽ جيڪڏهن ڦرندا ته خدا کين دنيا ۽ آخرت ۾ دردناڪ عذاب ڏيندو ۽ ساري دنيا ۾ سندن نڪو حامي ٿيندو ۽ نه مددگار. |
| وَمِنهُم مَن عٰهَدَ اللَّهَ لَئِن ءاتىٰنا مِن فَضلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكونَنَّ مِنَ الصّٰلِحينَ (آيت : 75) |
|
۽ انهن (منافقن) مان ڪي اهڙا به آهن جيڪي خدا سان قول ۽ اقرار ڪري چڪا هئا ته جيڪڏهن پنهنجي فضل ۽ ڪرم سان (ڪجھ مال) ڏيندو ته اسين ضرور خيرات ڪنداسون ۽ نيڪ ٿينداسون. |
| فَلَمّا ءاتىٰهُم مِن فَضلِهِ بَخِلوا بِهِ وَتَوَلَّوا وَهُم مُعرِضونَ (آيت : 76) |
|
پوءِ جڏهن خدا پنهنجي فضل ۽ (ڪرم) سان کين عطا فرمايو ته لڳا ان ۾ ڪنجوسي ڪرڻ ۽ منهن موڙي ڦرڻ. |
| فَأَعقَبَهُم نِفاقًا فى قُلوبِهِم إِلىٰ يَومِ يَلقَونَهُ بِما أَخلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدوهُ وَبِما كانوا يَكذِبونَ (آيت : 77) |
|
پوءِ ان جي خميازي ۾ پنهنجي ملاقات جي ڏينهن (قيامت) تائين سندن دلين ۾ ڄڻ ته نفاق وجهي ڇڏيو. هن ڪري جو انهن ماڻهن جيڪو واعدو خدا سان ڪيو هو تنهن جي خلاف ڪيائون. ۽ هن ڪري جو اهي ڪوڙ ڳالهائيندا هئا. |
| أَلَم يَعلَموا أَنَّ اللَّهَ يَعلَمُ سِرَّهُم وَنَجوىٰهُم وَأَنَّ اللَّهَ عَلّٰمُ الغُيوبِ (آيت : 78) |
|
ڇا اهي ايترو به نه ڄاڻندا هئا ته خدا سندن (سڀني) ڀيدن ۽ سندن لڪل صلاحون ڄاڻي ٿو. ۽ خدا سڀ ڳجهيون ڳالهيون ڄاڻي ٿو. |
| الَّذينَ يَلمِزونَ المُطَّوِّعينَ مِنَ المُؤمِنينَ فِى الصَّدَقٰتِ وَالَّذينَ لا يَجِدونَ إِلّا جُهدَهُم فَيَسخَرونَ مِنهُم سَخِرَ اللَّهُ مِنهُم وَلَهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 79) |
|
(هي اهي آهن) جيڪي ايمان وارن مان دل کولي خيرات ڪندڙن جي خيرات ڏيڻ ۾ عيب ڪڍن ٿا ۽ جيڪي پنهنجي محنت کان سواءِ ٻيو ڪجھ به نٿا لهن تن جو به (عيب ڪڍن ٿا) پوءِ انهن تان ٺٺوليون ڪن ٿا ته خدا انهن تان ٺٺوليون ڪري ٿو. ۽ انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي. |
| استَغفِر لَهُم أَو لا تَستَغفِر لَهُم إِن تَستَغفِر لَهُم سَبعينَ مَرَّةً فَلَن يَغفِرَ اللَّهُ لَهُم ذٰلِكَ بِأَنَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الفٰسِقينَ (آيت : 80) |
|
(اي رسول!) انهن لاءِ معاف گهرين يا معافي نه گهرين (انهن لاءِ هڪجهڙو آهي) تون هنن جي لاءِ ستر ڀيرا به مغفرت جي دعا گهرين ته به خدا کين هرگز معاف نه ڪندو. اها (سزا) هن ڪري آهي جو انهن الله ۽ سندس رسول جو انڪار ڪيو. ۽ خدا بدڪار ماڻهن کي منزل مقصود تائين نٿو پهچائي. |
| فَرِحَ المُخَلَّفونَ بِمَقعَدِهِم خِلٰفَ رَسولِ اللَّهِ وَكَرِهوا أَن يُجٰهِدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم فى سَبيلِ اللَّهِ وَقالوا لا تَنفِروا فِى الحَرِّ قُل نارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَو كانوا يَفقَهونَ (آيت : 81) |
|
(جنگ تبوڪ ۾) خدا جي رسول کان پري رهندڙ، پنهنجي وهڻ (جهاد ۾ نه وڃڻ) تي خوش ٿيا ۽ پنهنجي مال ۽ پنهنجي جان سان خدا جي راھ ۾ جنگ ڪرڻ کي ناپسند ڪيائون، ۽ چيائون ته (هن) گرمي ۾ (جنگ لاءِ) نه نڪرو (اي رسول!) تون چوين ته دوزخ جي باھ (جنهن ۾ اوهين سڙندو) انهي کان گهڻو گرم آهي، جيڪڏهن اهي ڄاڻن. |
| فَليَضحَكوا قَليلًا وَليَبكوا كَثيرًا جَزاءً بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 82) |
|
پوءِ جيڪي اهي ڪرتب ڪندا هئا. ان جي عوض کين گهرجي ته تمام گهٽ کلن ۽ گهڻو روئن. |
| فَإِن رَجَعَكَ اللَّهُ إِلىٰ طائِفَةٍ مِنهُم فَاستَـٔذَنوكَ لِلخُروجِ فَقُل لَن تَخرُجوا مَعِىَ أَبَدًا وَلَن تُقٰتِلوا مَعِىَ عَدُوًّا إِنَّكُم رَضيتُم بِالقُعودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقعُدوا مَعَ الخٰلِفينَ (آيت : 83) |
|
ته (اي رسول!) جيڪڏهن خدا تو کي انهن منافقن جي ٽولي ڏي (جهاد کان صحيح سالم) واپس آڻي، پوءِ تو کان (جهاد لاءِ) نڪرڻ جي اجازت گهرن ته تون صاف چوين ته اوهين مون سان (جهاد لاءِ) هرگز نه نڪرندو ۽ نه وري مون سان گڏ دشمن سان وڙهندو. جڏهن اوهان پهرين ڀيري (گهر ۾) وهڻ پسند ڪيو ته (گهرن ۾) ويٺا هجو. |
| وَلا تُصَلِّ عَلىٰ أَحَدٍ مِنهُم ماتَ أَبَدًا وَلا تَقُم عَلىٰ قَبرِهِ إِنَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَماتوا وَهُم فٰسِقونَ (آيت : 84) |
|
۽ (اي رسول!) هنن منافقن مان جيڪو به مري (ته) ان جي جنازي جي نماز نه پڙهج! ۽ نه ان جي قبر تي وڃي بيهج. هنن بيشڪ خدا ۽ سندس رسول سان ڪفر ڪيو ۽ بدڪاري جي حالت ۾ مري (به) ويا. |
| وَلا تُعجِبكَ أَموٰلُهُم وَأَولٰدُهُم إِنَّما يُريدُ اللَّهُ أَن يُعَذِّبَهُم بِها فِى الدُّنيا وَتَزهَقَ أَنفُسُهُم وَهُم كٰفِرونَ (آيت : 85) |
|
۽ سندن مال ۽ انهن جي اولاد (جي گهڻائي) تو کي تعجب ۾ نه وجهي (ڇو ته) خدا جي مرضي ته اها آهي ته دنيا ۾ به سندن مال ۽ اولاد جي ڪري کين عذاب ۾ وجهي ۽ انهن جي موت وقت به اهي ڪافر (جا ڪافر ٿي) رهن. |
| وَإِذا أُنزِلَت سورَةٌ أَن ءامِنوا بِاللَّهِ وَجٰهِدوا مَعَ رَسولِهِ استَـٔذَنَكَ أُولُوا الطَّولِ مِنهُم وَقالوا ذَرنا نَكُن مَعَ القٰعِدينَ (آيت : 86) |
|
۽ جڏهن (به) ڪا سورت هن لاءِ نازل ٿي ته خدا کي مڃو ۽ سندس رسول سان گڏجي (وڃي) جهاد ڪريو ته جيڪي انهن مان مالدار آهن اهي اوهان کان اجازت وٺن ٿا ۽ چون ٿا ته اسان کي (اتي ئي ڇڏي ڏيو ته اسين به (گهر ۾) وهڻ وارن سان گڏ (ويٺا) رهون. |
| رَضوا بِأَن يَكونوا مَعَ الخَوالِفِ وَطُبِعَ عَلىٰ قُلوبِهِم فَهُم لا يَفقَهونَ (آيت : 87) |
|
اهي ان ڳالھ ۾ خوش آهن ته پٺتي رهڻ وارن (عورتن ٻارن ۽ بيمارن) سان گڏ (ويٺا) رهو ۽ (ڄڻ ته) سندن دلين تي مهر ڪيل آهي جو اهي ڪجھ نٿا ڄاڻن. |
| لٰكِنِ الرَّسولُ وَالَّذينَ ءامَنوا مَعَهُ جٰهَدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم وَأُولٰئِكَ لَهُمُ الخَيرٰتُ وَأُولٰئِكَ هُمُ المُفلِحونَ (آيت : 88) |
|
پر سول ۽ جن ماڻهن ان سان گڏ ايمان آندو آهي انهن پنهنجي مال ۽ جانين سان جهاد ڪيو. هي اهي ئي آهن جن لاءِ (هر قسم جون) ڀلايون آهن. ۽ اهي ماڻهو ڪامياب هئڻ وارا آهن. |
| أَعَدَّ اللَّهُ لَهُم جَنّٰتٍ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها ذٰلِكَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 89) |
|
خدا انهن لاءِ (بهشت جا) اهي (ته چهچ ساوا) باغ تيار ڪري ڇڏيا آهن (جن جي وڻن) هيٺان واھ جاري آهن (۽) اهي ان ۾ (هميشه) رهندا. اها ئي ته وڏي ڪاميابي آهي. |
| وَجاءَ المُعَذِّرونَ مِنَ الأَعرابِ لِيُؤذَنَ لَهُم وَقَعَدَ الَّذينَ كَذَبُوا اللَّهَ وَرَسولَهُ سَيُصيبُ الَّذينَ كَفَروا مِنهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 90) |
|
۽ تو وٽ ڪجھ بهاني ڪرڻ وارا ڳنوار ڳوٺاڻا (به) اچي ڪٺا ٿيا ته جيئن انهن کي به (پٺتي رهڻ جي) موڪل ڏني وڃي ۽ جن ماڻهن خدا ۽ سندس رسول سان ڪوڙ ڪيو هو اهي (گهرن ۾) ويهي رهيا، (آيا به نه) انهن ماڻهن جن ڪفر اختيار ڪيو جلد ئي انهن تي دردناڪ عذاب نازل ٿيندو. |
| لَيسَ عَلَى الضُّعَفاءِ وَلا عَلَى المَرضىٰ وَلا عَلَى الَّذينَ لا يَجِدونَ ما يُنفِقونَ حَرَجٌ إِذا نَصَحوا لِلَّهِ وَرَسولِهِ ما عَلَى المُحسِنينَ مِن سَبيلٍ وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 91) |
|
(اي رسول! جهاد ۾ نه وڃڻ جو) نه ته ڪمزورن تي ڪجھ گناھ آهي نه ته بيمارن تي ۽ نه ته انهن ماڻهن تي جيڪي ويلي جي ورءُ به نٿا لهن. بشرطيڪه اهي ماڻهو خدا ۽ سندس رسول جي خير خواهي ڪن. نيڪي ڪرڻ وارن تي الزام جي ڪا راھ نه آهي. ۽ خدا وڏو بخشڻهار ۽ مهربان آهي. |
| وَلا عَلَى الَّذينَ إِذا ما أَتَوكَ لِتَحمِلَهُم قُلتَ لا أَجِدُ ما أَحمِلُكُم عَلَيهِ تَوَلَّوا وَأَعيُنُهُم تَفيضُ مِنَ الدَّمعِ حَزَنًا أَلّا يَجِدوا ما يُنفِقونَ (آيت : 92) |
|
نه انهن ماڻهن تي ميار آهي جيڪي تو وٽ آيا تون انهن لاءِ سواري پيدا ڪرين ۽ تو چيو ته مون وٽ (ته ڪا به سواري) ڪانهي جو اوهان کي ان تي سوار ڪريان ته اهي (ويچارا لاچار) موٽي ويا ۽ حسرت (۽ افسوس) سان ان ڏک ۾ ته کين خرچ ڪرڻ لاءِ ڪجھ نه هو. سندن اکين مان نيڻ جاري هئا. |
| إِنَّمَا السَّبيلُ عَلَى الَّذينَ يَستَـٔذِنونَكَ وَهُم أَغنِياءُ رَضوا بِأَن يَكونوا مَعَ الخَوالِفِ وَطَبَعَ اللَّهُ عَلىٰ قُلوبِهِم فَهُم لا يَعلَمونَ (آيت : 93) |
|
الزام رڳو انهن تي آهي جن مالدار هوندي به تو کان (جهاد ۾ نه وڃڻ جي موڪل) گهري ۽ کين پٺتي رهڻ وارن (عورتن ۽ ٻارن) سان رهڻ پسند ٿيو. ۽ خدا سندن دلين تي (ڄڻ ته) مهر ڪئي آهي جو اهي ماڻهو ڪجھ نٿا سمجهن. |
| يَعتَذِرونَ إِلَيكُم إِذا رَجَعتُم إِلَيهِم قُل لا تَعتَذِروا لَن نُؤمِنَ لَكُم قَد نَبَّأَنَا اللَّهُ مِن أَخبارِكُم وَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُم وَرَسولُهُ ثُمَّ تُرَدّونَ إِلىٰ عٰلِمِ الغَيبِ وَالشَّهٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 94) |
|
جڏهن اوهين جنگ کان موٽندو ته اهي (منافق) اوهان سان (هر قسم) جا بهانا ڪندا. (اي رسول! کين) چئج ته بهانا نه ڪريو. اسين اوهان جي ڳالھ ڪڏهن به نه مڃينداسون (ڇو ته) اسان کي الله اوهان جي حالت جي خبر ڏني آهي، ۽ الله ۽ سندس رسول اوهان جي ڪم کي ڏسندا. پوءِ اوهين ظاهر ۽ ڳجھ جي ڄاڻڻ واري (خدا) جي حضور ۾ موٽايا ويندو! پوءِ جيڪي اوهين (دنيا ۾) پيا ڪريو تنهن جي (ذري ذري جي) اوهان کي خبر ڏيندو. |
| سَيَحلِفونَ بِاللَّهِ لَكُم إِذَا انقَلَبتُم إِلَيهِم لِتُعرِضوا عَنهُم فَأَعرِضوا عَنهُم إِنَّهُم رِجسٌ وَمَأوىٰهُم جَهَنَّمُ جَزاءً بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 95) |
|
جڏهن اوهان انهن ڏي (جهاد کان) موٽندو ته اوهان جي اڳيان الله جا قسم کڻندا ته اوهين انهيءَ کي درگذر ڪريو. ته اوهين انهن کان منهن موڙ ڪري ڇڏيو. بيشڪ اهي پليت آهن ۽ سندن ٺڪاڻو جهنم آهي. اها ان (ڳالھ جي) سزا آهي جيڪي اهي دنيا ۾ ڪندا هئا. |
| يَحلِفونَ لَكُم لِتَرضَوا عَنهُم فَإِن تَرضَوا عَنهُم فَإِنَّ اللَّهَ لا يَرضىٰ عَنِ القَومِ الفٰسِقينَ (آيت : 96) |
|
اوهان جي اڳيان اهي قسم ٿا کڻن ته جيئن اوهين انهن کان راضي ٿيو. پوءِ جيڪڏهن انهن کان راضي ٿيندو ته (به) خدا نافرمان ماڻهن کان هرگز راضي نه ٿيندو. |
| الأَعرابُ أَشَدُّ كُفرًا وَنِفاقًا وَأَجدَرُ أَلّا يَعلَموا حُدودَ ما أَنزَلَ اللَّهُ عَلىٰ رَسولِهِ وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 97) |
|
ٻاهراڙيءَ وارا ڳنوار (اهي) عرب ڪفر ۽ نفاق ۾ تمام سخت آهن. ۽ هن لائق آهن ته جيڪي ڪتاب خدا پنهنجي رسول تي نازل فرمايو آهي ان جا حڪم نه مڃين ۽ خدا ته سڀ ڪجھ ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
| وَمِنَ الأَعرابِ مَن يَتَّخِذُ ما يُنفِقُ مَغرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوائِرَ عَلَيهِم دائِرَةُ السَّوءِ وَاللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (آيت : 98) |
|
۽ باهراڙيءَ وارن ڳنوارن ما ڪي اهڙا به آهن جي، (خدا جي واٽ ۾) جيڪي ڏين ٿا تنهن کي چٽي ڪري سمجهن ٿا. ۽ اوهان تي (زماني جي) گردش جا منتظر آهن انهن تي (ئي زماني جي) بري گردش پوي. ۽ خدا ته سڀ ڪجھ ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. |
| وَمِنَ الأَعرابِ مَن يُؤمِنُ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَيَتَّخِذُ ما يُنفِقُ قُرُبٰتٍ عِندَ اللَّهِ وَصَلَوٰتِ الرَّسولِ أَلا إِنَّها قُربَةٌ لَهُم سَيُدخِلُهُمُ اللَّهُ فى رَحمَتِهِ إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 99) |
|
۽ ٻهراڙيءَ وارن مان ڪي اهڙا (به) آهن جيڪي خدا ۽ قيامت جي ڏينهن کي مڃين ٿا ۽ جيڪي خرچ ڪن ٿا تنهن کي خدا جي (بارگاھ ۾) ويجهو ٿيڻ ۽ رسول جي دعائن جو وسيلو ڄاڻن ٿا. خبردار ٿيو! بيشڪ اهو انهن لاءِ ويجهي ٿيڻ جو سبب آهي. انهن کي الله جلد ئي پنهنجي رحمت ۾ داخل ڪندو. بيشڪ خدا معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي. |
| وَالسّٰبِقونَ الأَوَّلونَ مِنَ المُهٰجِرينَ وَالأَنصارِ وَالَّذينَ اتَّبَعوهُم بِإِحسٰنٍ رَضِىَ اللَّهُ عَنهُم وَرَضوا عَنهُ وَأَعَدَّ لَهُم جَنّٰتٍ تَجرى تَحتَهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها أَبَدًا ذٰلِكَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 100) |
|
۽ مهاجرن ۽ انصارن مان (ايمان طرف) اڳرائي ڪرڻ وارا جن (ايمان قبول ڪرڻ ۾) سندن پيروي ڪئي تن کان الله راضي ٿيو ۽ اهو خدا کان خوش ۽ خدا انهن لاءِ باغ تيار ڪيا جن جي هيٺان واھ وهن ٿا، انهن ۾ هميشه رهندا. اهائي ته وڏي ڪاميابي آهي. |
| وَمِمَّن حَولَكُم مِنَ الأَعرابِ مُنٰفِقونَ وَمِن أَهلِ المَدينَةِ مَرَدوا عَلَى النِّفاقِ لا تَعلَمُهُم نَحنُ نَعلَمُهُم سَنُعَذِّبُهُم مَرَّتَينِ ثُمَّ يُرَدّونَ إِلىٰ عَذابٍ عَظيمٍ (آيت : 101) |
|
۽ (مسلمانو!) ڪي اوهان جي آس پاس وارن ٻهراڙيءَ وارن مان ۽ ڪي مديني وارن مان منافق آهن. منافقي جي عادت ٿي پئي اٿن. (اي رسول!) تون کين نٿو ڄاڻي، (پر) اسين انهن کي چڱيءَ طرح ڄاڻون ٿا. کين (دنيا ۾ ئي) ٻيڻي سزا ڏينداسون، وري اهو (قيامت ۾) هڪ وڏي عذاب ڏي موٽايا ويندا. |
| وَءاخَرونَ اعتَرَفوا بِذُنوبِهِم خَلَطوا عَمَلًا صٰلِحًا وَءاخَرَ سَيِّئًا عَسَى اللَّهُ أَن يَتوبَ عَلَيهِم إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 102) |
|
۽ ڪي ماڻهو اهڙا آهن جن پنهنجي گناهن جو اقرار (ته) ڪيو (پر) انهن چڱن ڪمن کي ٻين ڪجھ بڇڙن سان گڏي سڏي ڪيا اٿن. اميد آهي ته خدا سندن توبه قبول فرمائي. (ڇو ته) خدا پڪ وڏو بخشڻهار مهربان آهي. |
| خُذ مِن أَموٰلِهِم صَدَقَةً تُطَهِّرُهُم وَتُزَكّيهِم بِها وَصَلِّ عَلَيهِم إِنَّ صَلوٰتَكَ سَكَنٌ لَهُم وَاللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (آيت : 103) |
|
(اي رسول! تون سندن مالن مان زڪوات وٺ جنهن سان تون کين (گناهن کان) پاڪ صاف ڪري ڇڏ ۽ انهن لاءِ خير جي دعا ڪر! ڇو ته تنهنجي دعا انهن لاءِ دلجاءِ (جو سبب) آهي ۽ خدا ته (سڀ ڪجھ) ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. |
| أَلَم يَعلَموا أَنَّ اللَّهَ هُوَ يَقبَلُ التَّوبَةَ عَن عِبادِهِ وَيَأخُذُ الصَّدَقٰتِ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوّابُ الرَّحيمُ (آيت : 104) |
|
ڇا انهن ماڻهن ايترو به نه سمجهيو ته بيشڪ خدا ئي پنهنجن ٻانهن جي توبه قبول ڪندو آهي ۽ اهو ئي خيراتون (به) وٺندو آهي ۽ ان ۾ شڪ نه آهي ته اهو ئي توبه جو وڏو قبول ڪرڻ وارو مهربان آهي. |
| وَقُلِ اعمَلوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُم وَرَسولُهُ وَالمُؤمِنونَ وَسَتُرَدّونَ إِلىٰ عٰلِمِ الغَيبِ وَالشَّهٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 105) |
|
۽ (اي رسول!کين) چئو ته اوهين پنهنجا پنهنجا ڪم ڪندا رهو. اڃا ته خدا ۽ سندس رسول ۽ مومنن اوهان جي ڪمن کي ڏسندا ۽ وري جلد ئي (قيامت ۾) ظاهر ڳجهين (ڳالهين کي) ڄاڻڻ واري (خدا) ڏي موٽايا ويندو. پوءِ اوهين جيڪي ڪندا هئا سو اوهان کي ٻڌائيندو. |
| وَءاخَرونَ مُرجَونَ لِأَمرِ اللَّهِ إِمّا يُعَذِّبُهُم وَإِمّا يَتوبُ عَلَيهِم وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 106) |
|
۽ ڪي ٻيا آهن جن کي خدا جي حڪم لاءِ اميدوار ڇڏيل آهن (هن کي وس آهي) يا ته کين سزا ڏي يا مٿن مهرباني ڪري. ۽ خدا (ته) وڏو ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
| وَالَّذينَ اتَّخَذوا مَسجِدًا ضِرارًا وَكُفرًا وَتَفريقًا بَينَ المُؤمِنينَ وَإِرصادًا لِمَن حارَبَ اللَّهَ وَرَسولَهُ مِن قَبلُ وَلَيَحلِفُنَّ إِن أَرَدنا إِلَّا الحُسنىٰ وَاللَّهُ يَشهَدُ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (آيت : 107) |
|
۽ (اهي ماڻهو به منافق آهن) جن (مسلمانن کي) نقصان پهچائڻ ۽ ڪافر ڪرڻ ۽ مومنن ۾ ٻيائي وجهڻ لاءِ، ۽ جن خدا ۽ سندس رسول سان هن کان اڳ جنگ ڪئي تنهن جي گهاٽ ٺاهڻ لاءِ مسجد ٺاهي. (۽ مزو اهو) ته ضرور اهي قسم کڻندا ته اسان مسجد بنائڻ ۾ رڳو ڀلائي جو ارادو ڪيو آهي ۽ خدا شاهدي ڏئي ٿو ته اهي ڪوڙا آهن. |
| لا تَقُم فيهِ أَبَدًا لَمَسجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقوىٰ مِن أَوَّلِ يَومٍ أَحَقُّ أَن تَقومَ فيهِ فيهِ رِجالٌ يُحِبّونَ أَن يَتَطَهَّروا وَاللَّهُ يُحِبُّ المُطَّهِّرينَ (آيت : 108) |
|
(سو اي رسول!) تون ان (مسجد) ۾ ڪڏهن (به) نه بيھ. (پر) اها مسجد جنهن جو بنياد پهرئين ڏينهن کان پرهيزرگاري تي رکيو ويو آهي تنهن ۾ تو کي بيهڻ زياده لائق آهي. ان ۾ اهڙا مرد آهن، جي پاڪ رهڻ کي پسند ڪن ٿا. ۽ خدا (به) پاڪ پاڪيزه رهڻ وارن کي پسند ڪندو آهي. |
| أَفَمَن أَسَّسَ بُنيٰنَهُ عَلىٰ تَقوىٰ مِنَ اللَّهِ وَرِضوٰنٍ خَيرٌ أَم مَن أَسَّسَ بُنيٰنَهُ عَلىٰ شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانهارَ بِهِ فى نارِ جَهَنَّمَ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الظّٰلِمينَ (آيت : 109) |
|
ڇا پوءِ جنهن خدا جي عوض ۽ خوشنودي تي پنهنجي عمارت جو بنياد رکيو آهي اهو وڌيڪ چڱو آهي يا جنهن شخص پنهنجي عمارت جو بنياد ئي جي کاڌل ڪناري تي رکيو آهي جنهن ۾ ڌراڙون پئجي چڪيون آهن ۽ ڊهڻ تي آهي، پوءِ اها (پنهنجي) اڏيندڙ سميت دوزخ جي باھ ۾ ڪري پيئي. ۽ خدا ظالم ماڻهن کي منزل مقصود تائين ڪين ٿو پهچائي. |
| لا يَزالُ بُنيٰنُهُمُ الَّذى بَنَوا ريبَةً فى قُلوبِهِم إِلّا أَن تَقَطَّعَ قُلوبُهُم وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 110) |
|
سندن (عمارت) جنهن کي بنايو اٿن سا هميشه سندن دلين ۾ کٽڪندي رهندي جيستائين سندن دليون وڊجي ٽڪرا ٽڪرا ٿي پون ۽ خدا ته سڀ ڪجھ ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
| إِنَّ اللَّهَ اشتَرىٰ مِنَ المُؤمِنينَ أَنفُسَهُم وَأَموٰلَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ يُقٰتِلونَ فى سَبيلِ اللَّهِ فَيَقتُلونَ وَيُقتَلونَ وَعدًا عَلَيهِ حَقًّا فِى التَّورىٰةِ وَالإِنجيلِ وَالقُرءانِ وَمَن أَوفىٰ بِعَهدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاستَبشِروا بِبَيعِكُمُ الَّذى بايَعتُم بِهِ وَذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 111) |
|
بيشڪ خدا ايمان وارن کان سندن جانيون ۽ سندن مال خريد ڪيا آهن، هن جي بدلي ۾ (ان جي قيمت) انهن لاءِ جنت آهي (جنهن ڪري ئي) اهو الله جي راھ ۾ وڙهن ٿا ته (ڪافرن کي) قتل ڪن ٿا ۽ (پاڻ به) قتل ڪيا وڃن ٿا. (اهو پڪو وعدو آهي جو) توريت ۽ انجيل ۽ قرآن (سڀني) ۾ (لکيل) آهي. ۽ خدا کان وڌيڪ پنهنجي وعدي کي پورو ڪندڙ ڪير آهي؟ اوهين ته پنهنجي سودي تي جيڪو توهان خدا سان ڪيو آهي، خوشيون ڪريو. اها ئي ته وڏي (۾ وڏي) ڪاميابي آهي. |
| التّٰئِبونَ العٰبِدونَ الحٰمِدونَ السّٰئِحونَ الرّٰكِعونَ السّٰجِدونَ الءامِرونَ بِالمَعروفِ وَالنّاهونَ عَنِ المُنكَرِ وَالحٰفِظونَ لِحُدودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ المُؤمِنينَ (آيت : 112) |
|
(اهي انسان) توبه ڪندڙ، عبادت گذار، (خدا جو) حمد و ثنا ڪرڻ وارا، سندس راھ ۾ سفر ڪندڙ، رڪوع ڪندڙ، سجدي ڪندڙ، نيڪي جو حڪم ڪندڙ، بڇڙاين کان منع ڪندڙ ۽ خدا جي (مقرر ڪيل) حدن (قاعدن) جي حفاظت ڪندڙ آهن. ۽ (اي رسول!) انهن مومنن کي (تون بهشت برين جي) خوشبخري ٻڌائي! |
| ما كانَ لِلنَّبِىِّ وَالَّذينَ ءامَنوا أَن يَستَغفِروا لِلمُشرِكينَ وَلَو كانوا أُولى قُربىٰ مِن بَعدِ ما تَبَيَّنَ لَهُم أَنَّهُم أَصحٰبُ الجَحيمِ (آيت : 113) |
|
نبي ۽ مومنن تي جڏهن ظاهر ٿي چڪو ته مشرڪ دوزخي آهن ته پوءِ مناسب نه آهي جو انهن لاءِ بخشش جي دعا گهرن. اگرچه اهي مشرڪ سندن مائٽ ئي (ڇو نه) هجن. |
| وَما كانَ استِغفارُ إِبرٰهيمَ لِأَبيهِ إِلّا عَن مَوعِدَةٍ وَعَدَها إِيّاهُ فَلَمّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنهُ إِنَّ إِبرٰهيمَ لَأَوّٰهٌ حَليمٌ (آيت : 114) |
|
۽ ابراهيم جي پنهنجي چاچي (آذر) جي لاءِ معافيءَ جي دعا گهرڻ، سا فقط (سندس) انجام ڪري هئي، جنهنجو (هن) پيءُ سان واعدو ڪيو هو. پوءِ جڏهن کيس خبر پئي ته هو خدا جو دشمن آهي ته ان کان بي خبر ٿيو بيشڪ ابراهيم وڏو نرم دل (۽) بردبار هو. |
| وَما كانَ اللَّهُ لِيُضِلَّ قَومًا بَعدَ إِذ هَدىٰهُم حَتّىٰ يُبَيِّنَ لَهُم ما يَتَّقونَ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 115) |
|
خدا جو اهو شان نه آهي جو جڏهن قوم جي هدايت ڪري چڪو هجي، تنهن کان پوءِ انهن کي گمراھ ڪري، تان جو اهو انهن ڳالهين کي به ٻڌائي جن کان هو پرهيز ڪن. بيشڪ خدا هر ڳالھ کان واقف آهي. |
| إِنَّ اللَّهَ لَهُ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ يُحيۦ وَيُميتُ وَما لَكُم مِن دونِ اللَّهِ مِن وَلِىٍّ وَلا نَصيرٍ (آيت : 116) |
|
بيشڪ آسمانن ۽ زمين جي حڪومت خدا لاءِ ئي خاص آهي اهو ئي (جنهن کي چاهي ته) جياري ٿو ۽ (جنهن کي گهري ته) ماري ٿو. ۽ اوهان ماڻهن جو خدا کان سواءِ نه ته ڪو سرپرست آهي (۽) نه مددگار. |
| لَقَد تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِىِّ وَالمُهٰجِرينَ وَالأَنصارِ الَّذينَ اتَّبَعوهُ فى ساعَةِ العُسرَةِ مِن بَعدِ ما كادَ يَزيغُ قُلوبُ فَريقٍ مِنهُم ثُمَّ تابَ عَلَيهِم إِنَّهُ بِهِم رَءوفٌ رَحيمٌ (آيت : 117) |
|
خدا نبيءَ تي مهرباني ڪئي ۽ انهن مهاجرن ۽ انصارن تي به جن تنگي جي وقت نبيءَ جي تابعداري ڪئي هن کان پوءِ جو انهن مان ڪن ماڻهن جون دليون ڦرڻ تي هيون پر خدا مٿن مهرباني ڪئي بيشڪ هو انهن تي شفقت ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي. |
| وَعَلَى الثَّلٰثَةِ الَّذينَ خُلِّفوا حَتّىٰ إِذا ضاقَت عَلَيهِمُ الأَرضُ بِما رَحُبَت وَضاقَت عَلَيهِم أَنفُسُهُم وَظَنّوا أَن لا مَلجَأَ مِنَ اللَّهِ إِلّا إِلَيهِ ثُمَّ تابَ عَلَيهِم لِيَتوبوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوّابُ الرَّحيمُ (آيت : 118) |
|
۽ انهن ٽن تي ( به فضل ڪيو) جيڪي (جهاد کان) پٺتي رهيا هئا (۽ مٿن سختي ڪئي وئي هئي) تان جو زمين باجود ويڪري هئڻ جي مٿن تنگ ٿي پئي ۽ اهي سمجهي ويا ته الله کان سواءِ ٻي ڪا به پناھ جي جاءِ نه آهي، پوءِ خدا کين توبه جي توفيق ڏني ته جيئن اهي (خدا ڏي) رجوع ڪن. بيشڪ خدا ئي وڏو توبه قبول ڪرڻ وارو مهربان آهي. |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكونوا مَعَ الصّٰدِقينَ (آيت : 119) |
|
اي ايمان وارو! خدا کان ڊڄو ۽ سچن سان گڏ ٿيو. |
| ما كانَ لِأَهلِ المَدينَةِ وَمَن حَولَهُم مِنَ الأَعرابِ أَن يَتَخَلَّفوا عَن رَسولِ اللَّهِ وَلا يَرغَبوا بِأَنفُسِهِم عَن نَفسِهِ ذٰلِكَ بِأَنَّهُم لا يُصيبُهُم ظَمَأٌ وَلا نَصَبٌ وَلا مَخمَصَةٌ فى سَبيلِ اللَّهِ وَلا يَطَـٔونَ مَوطِئًا يَغيظُ الكُفّارَ وَلا يَنالونَ مِن عَدُوٍّ نَيلًا إِلّا كُتِبَ لَهُم بِهِ عَمَلٌ صٰلِحٌ إِنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجرَ المُحسِنينَ (آيت : 120) |
|
مديني وارن ۽ انهن جي آس پاس ٻهراڙيءَ وارن لاءِ الله جي رسول کان (جنگ ۾) پٺتي رهڻ ۽ سندس جان کان پنهنجي جان کي پسند ڪرڻ مناسب نه هو. اهو حڪم ان ڪري هو ته انهن (جهاد ڪرڻ وارن) ۽ خدا جي راھ ۾ جيڪا تڪليف اڃ جي يا محنت يا بک جي سختيءَ جي پهچي ٿي يا برو گس هلن ٿا جيڪو ڪافرن کي ڪاوڙائي ٿو ۽ اهي نه ڪڏهن دشمن کان ڪا شيءِ حاصل ڪن ٿا پر (هن لاءِ جو) ان جي بدلي ۾ انهن لاءِ چڱو عمل لکيو وڃي ٿو. بيشڪ خدا نيڪي ڪرڻ وارن جو اجر ضايع نه ٿو ڪري. |
| وَلا يُنفِقونَ نَفَقَةً صَغيرَةً وَلا كَبيرَةً وَلا يَقطَعونَ وادِيًا إِلّا كُتِبَ لَهُم لِيَجزِيَهُمُ اللَّهُ أَحسَنَ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 121) |
|
۽ اهي ماڻهو (خدا جي راھ ۾) ٿورو يا گهڻو مال نه ٿا خرچ ڪن، پڻ نه ڪو ميدان پار ڪن ٿا پر اهو به انهن لاءِ لکيو وڃي ٿو هن لاءِ ته جيڪو چڱي کان چڱو ڪم پيا ڪن تنهن جو کين چڱو بدلو ڏي. |
| وَما كانَ المُؤمِنونَ لِيَنفِروا كافَّةً فَلَولا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرقَةٍ مِنهُم طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهوا فِى الدّينِ وَلِيُنذِروا قَومَهُم إِذا رَجَعوا إِلَيهِم لَعَلَّهُم يَحذَرونَ (آيت : 122) |
|
۽ هي (به) مناسب نه آهي ته سڀيئي (پنهنجي گهرن مان) نڪري پون. پوءِ انهن تي سڀ ڪنهن جماعت مان هڪ هڪ ٽولي ڇو نه ٿي نڪري ته پاڻ ۾ دين جي سمجھ پيدا ڪن ۽ جڏهن پنهنجي قوم ڏي موٽن ته انهن کي (آخرت جي عذاب کان) ڊيڄارين ته من اهي ڊڄن. |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا قٰتِلُوا الَّذينَ يَلونَكُم مِنَ الكُفّارِ وَليَجِدوا فيكُم غِلظَةً وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ مَعَ المُتَّقينَ (آيت : 123) |
|
اي ايمان وارو! جيڪي ڪافر اوهان جي آس پاس آهن، تن سان جنگ ڪريو ۽ (اهڙي طرح جو) اهي اوهان ۾ سختي ڏسن. ۽ پڪ ڄاڻو ته خدا پرهيزگارن سان آهي. |
| وَإِذا ما أُنزِلَت سورَةٌ فَمِنهُم مَن يَقولُ أَيُّكُم زادَتهُ هٰذِهِ إيمٰنًا فَأَمَّا الَّذينَ ءامَنوا فَزادَتهُم إيمٰنًا وَهُم يَستَبشِرونَ (آيت : 124) |
|
۽ جڏهن ڪا سورت نازل ڪئي وڃي ٿي ته انهن منافقن مان هڪ (ٻئي کان) پڇن ٿا ته هن (سورت) اوهان مان ڪنهن جو ايمان زياده ڪيو؟ پوءِ جن ايمان آندو تن جو ايمان وڌيو ۽ اهي (ان جون) خوشيون منائين ٿا. |
| وَأَمَّا الَّذينَ فى قُلوبِهِم مَرَضٌ فَزادَتهُم رِجسًا إِلىٰ رِجسِهِم وَماتوا وَهُم كٰفِرونَ (آيت : 125) |
|
۽ جن جي دلين ۾ (منافقيءَ جي) بيماري آهي، تن لاءِ سندن پليتيءَ تي پليتي ان (سورت) وڌائي ۽ اهي ماڻهو ڪافر ٿي مئا. |
| أَوَلا يَرَونَ أَنَّهُم يُفتَنونَ فى كُلِّ عامٍ مَرَّةً أَو مَرَّتَينِ ثُمَّ لا يَتوبونَ وَلا هُم يَذَّكَّرونَ (آيت : 126) |
|
ڇا اهي (ايترو به) نه ٿا ڏسن ته انهن تي سڀ ڪنهن سال هڪ دفعو يا ٻه دفعا مصيبت ۾ مبتلا ٿين ئي ٿا. تڏهن به نه توبه ڪن ٿا ۽ نه نصيحت ٿا وٺن. |
| وَإِذا ما أُنزِلَت سورَةٌ نَظَرَ بَعضُهُم إِلىٰ بَعضٍ هَل يَرىٰكُم مِن أَحَدٍ ثُمَّ انصَرَفوا صَرَفَ اللَّهُ قُلوبَهُم بِأَنَّهُم قَومٌ لا يَفقَهونَ (آيت : 127) |
|
۽ جڏهن ڪا سورت نازل ڪئي وڃي ٿي ته انهن (منافقن) مان هڪڙا ٻين ڏي (شرم کان) ڏسن ٿا ۽ (هئين ٻئي ته) اوهان کي ڪو مسلمان ڏسي ته نه ٿو! پوءِ (پنهنجي گهر) موٽي وڃن ٿا (اهي ٿا موٽندا ڄڻ ته) خدا سندن دلين کي ڦيرايو آهي هن لاءِ جو اهي صفا بي سمجھ آهن. |
| لَقَد جاءَكُم رَسولٌ مِن أَنفُسِكُم عَزيزٌ عَلَيهِ ما عَنِتُّم حَريصٌ عَلَيكُم بِالمُؤمِنينَ رَءوفٌ رَحيمٌ (آيت : 128) |
|
انسانو! اوهان وٽ اوهان مان هڪ اهڙو رسول آيو آهي (جنهن جي مهرباني جي هيءَ حالت آهي جو) اوهان جو تڪليف ۾ ڦاسڻ کيس ڏکوئيندڙ آهي جو توهان تڪليف ۾ اچو ۽ کيس اوهان جي بهبوديءَ جو اونو آهي (پڻ) ايمان وارن تي گهڻي شفقت ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي. |
| فَإِن تَوَلَّوا فَقُل حَسبِىَ اللَّهُ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَيهِ تَوَكَّلتُ وَهُوَ رَبُّ العَرشِ العَظيمِ (آيت : 129) |
|
(اي رسول!) جيڪڏهن وري به اهي منهن ڦيرين ته تون چئين ته منهنجي لاءِ خدا ڪافي آهي ان کان سواءِ ڪوئي معبود نه آهي. مون ان تي ڀروسو رکيو آهي. اهو ئي عرش (جهڙي) بزرگ (مخلوق) جو مالڪ آهي. |