بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسولِهِ إِلَى الَّذينَ عٰهَدتُم مِنَ المُشرِكينَ (آيت : 1) |
الله ۽ ان جي رسول طرفان بيزاري (جو اعلان) آهي انهن مشرڪن لاءِ جن سان اوهان معاهدو ڪيو هيو. |
فَسيحوا فِى الأَرضِ أَربَعَةَ أَشهُرٍ وَاعلَموا أَنَّكُم غَيرُ مُعجِزِى اللَّهِ وَأَنَّ اللَّهَ مُخزِى الكٰفِرينَ (آيت : 2) |
پوءِ اوهان چار مهينا زمين ۾ گهمي ڦري وٺو (اي مشرڪو) ۽ ڄاڻو ته اوهان الله کي عاجز ڪندڙ نه آهيو ۽ بيشڪ الله ڪافرن کي خوار ڪرڻ وارو آهي. |
وَأَذٰنٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسولِهِ إِلَى النّاسِ يَومَ الحَجِّ الأَكبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَريءٌ مِنَ المُشرِكينَ وَرَسولُهُ فَإِن تُبتُم فَهُوَ خَيرٌ لَكُم وَإِن تَوَلَّيتُم فَاعلَموا أَنَّكُم غَيرُ مُعجِزِى اللَّهِ وَبَشِّرِ الَّذينَ كَفَروا بِعَذابٍ أَليمٍ (آيت : 3) |
۽ الله ۽ ان جي رسول پاران ماڻهن ڏانهن وڏي حج واري ڏينهن اعلان آهي ته: ”بلاشڪ الله مشرڪن کان بيزار آهي ۽ ان جو رسول (ﷺ) به“. پوءِ جي اوهان توبه ڪئي ته اهو اوهان لاءِ بهتر آهي ۽ جيڪڏهن اوهان مُنهن موڙيو ته پوءِ ڄاڻو ته اوهين الله کي عاجز ڪرڻ وارا نه آهيو. ۽ (اي نبي!) ڪافرن کي دردناڪ عذاب جي خبر ٻڌاءِ. |
إِلَّا الَّذينَ عٰهَدتُم مِنَ المُشرِكينَ ثُمَّ لَم يَنقُصوكُم شَيـًٔا وَلَم يُظٰهِروا عَلَيكُم أَحَدًا فَأَتِمّوا إِلَيهِم عَهدَهُم إِلىٰ مُدَّتِهِم إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُتَّقينَ (آيت : 4) |
سواءِ انهن مشرڪن جي جن سان اوهان معاهدو ڪيو هيو پوءِ انهن اوهان سان (عهد پاڙڻ ۾) ڪنهن شيءِ جي ڪمي نه ڪئي آهي ۽ نه اوهان جي مقابلي ۾ ڪنهن کي مدد ڏنائون پوءِ انهن جو معاهدو سندن مدت تائين انهن سان پورو ڪيو. بيشڪ الله پرهيزگارن سان محبت رکي ٿو. |
فَإِذَا انسَلَخَ الأَشهُرُ الحُرُمُ فَاقتُلُوا المُشرِكينَ حَيثُ وَجَدتُموهُم وَخُذوهُم وَاحصُروهُم وَاقعُدوا لَهُم كُلَّ مَرصَدٍ فَإِن تابوا وَأَقامُوا الصَّلوٰةَ وَءاتَوُا الزَّكوٰةَ فَخَلّوا سَبيلَهُم إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 5) |
پوءِ جڏهن حرمت وارا مهينا گذري وڃن ته پوءِ مشرڪن کي جتي به لهو انهن کي قتل ڪيو ۽ انهن کي گرفتار ڪيو ۽ انهن کي قيد ڪيو ۽ (انهن کي پڪڙڻ ۽ قيد ڪرڻ لاءِ) هر گهاٽ تي سندن تاڙ ۾ ويهو. پوءِ جيڪڏهن توبه ڪن ۽ نماز قائم ڪن ۽ زڪواة ادا ڪن ته پوءِ انهن جو رستو آجو ڪيو. بيشڪ الله بخشڻهار ٻاجهارو آهي. |
وَإِن أَحَدٌ مِنَ المُشرِكينَ استَجارَكَ فَأَجِرهُ حَتّىٰ يَسمَعَ كَلٰمَ اللَّهِ ثُمَّ أَبلِغهُ مَأمَنَهُ ذٰلِكَ بِأَنَّهُم قَومٌ لا يَعلَمونَ (آيت : 6) |
۽ جي مشرڪن مان ڪو تو کان پناهه گهري ته ان کي پناهه ڏي تانجو الله جو ڪلام ٻڌي پوءِ ان کي ان جي امن جي جاءِ تي پهچاءِ. اِهو هن لاءِ ته اهي اهڙي قوم آهن جيڪي نه ٿا ڄاڻن. |
كَيفَ يَكونُ لِلمُشرِكينَ عَهدٌ عِندَ اللَّهِ وَعِندَ رَسولِهِ إِلَّا الَّذينَ عٰهَدتُم عِندَ المَسجِدِ الحَرامِ فَمَا استَقٰموا لَكُم فَاستَقيموا لَهُم إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُتَّقينَ (آيت : 7) |
الله وٽ ۽ ان جي رسول (ﷺ) وٽ مشرڪن لاءِ معاهدو ڪيئن رهندو؟ سواءِ انهن ماڻهن جي جن توهان سان مسجدالحرام وٽ (يعني حديبيه ۾) معاهدو ڪيو آهي، پوءِ جيستائين اوهان سان (معاهدي تي) قائم رهن پوءِ اوهان به انهن سان قائم رهو. بيشڪ الله پرهيزگارن سان محبت رکي ٿو. |
كَيفَ وَإِن يَظهَروا عَلَيكُم لا يَرقُبوا فيكُم إِلًّا وَلا ذِمَّةً يُرضونَكُم بِأَفوٰهِهِم وَتَأبىٰ قُلوبُهُم وَأَكثَرُهُم فٰسِقونَ (آيت : 8) |
اهي ڪيئن (وعدو پاڙيندا) حال اِهو آهي جو جيڪڏهن اوهان تي غالب ٿين ته نه اوهان بابت رشتيداري جو ڪو خيال ڪن ۽ نه ڪنهن معاهدي جو. پنهنجي واتن (زبانن) سان ته توهان کي راضي ڪن ٿا ۽ سندن دليون انڪار ڪن ٿيون ۽ انهن مان گھڻا نافرمان آهن. |
اشتَرَوا بِـٔايٰتِ اللَّهِ ثَمَنًا قَليلًا فَصَدّوا عَن سَبيلِهِ إِنَّهُم ساءَ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 9) |
انهن الله جي آيتن جي بدلي ٿورڙو مُلهه ورتو پوءِ ان (الله) جي رستي کان روڪيائون. تحقيق اهي جو ڪجھه ڪري رهيا هئا نهايت برو آهي. |
لا يَرقُبونَ فى مُؤمِنٍ إِلًّا وَلا ذِمَّةً وَأُولٰئِكَ هُمُ المُعتَدونَ (آيت : 10) |
ڪنهن مؤمن جي معاملي ۾ نه ڪنهن مائٽي جو خيال ڪن ٿا نه ڪنهن معاهدي جو. ۽ اهي ئي حد کان لنگهندڙ آهن. |
فَإِن تابوا وَأَقامُوا الصَّلوٰةَ وَءاتَوُا الزَّكوٰةَ فَإِخوٰنُكُم فِى الدّينِ وَنُفَصِّلُ الءايٰتِ لِقَومٍ يَعلَمونَ (آيت : 11) |
پوءِ جيڪڏهن اهي توبه ڪن ۽ نماز قائم ڪن، ۽ زڪواة ادا ڪن ته پوءِ دين ۾ توهان جا ڀائر آهن. ۽ اسان آيتون کولي کولي بيان ڪيون ٿا ان قوم لاءِ جيڪي ڄاڻن ٿا. |
وَإِن نَكَثوا أَيمٰنَهُم مِن بَعدِ عَهدِهِم وَطَعَنوا فى دينِكُم فَقٰتِلوا أَئِمَّةَ الكُفرِ إِنَّهُم لا أَيمٰنَ لَهُم لَعَلَّهُم يَنتَهونَ (آيت : 12) |
۽ جيڪڏهن اهي پنهنجي معاهدي کان پوءِ پنهنجا قسم ٽوڙن ۽ اوهان جي دين ۾ طعنه زنِي ڪن ته پوءِ ڪفر جي سرواڻن سان جنگ ڪيو. بيشڪ انهن جي قسمن جو اعتبار ناهي من اُهي (پنهنجي شرارتن کان) رڪجي وڃن. |
أَلا تُقٰتِلونَ قَومًا نَكَثوا أَيمٰنَهُم وَهَمّوا بِإِخراجِ الرَّسولِ وَهُم بَدَءوكُم أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخشَونَهُم فَاللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخشَوهُ إِن كُنتُم مُؤمِنينَ (آيت : 13) |
ڇا اوهان اهڙي قوم سان جنگ نه ڪندئو؟ جن پنهنجا قسم ڀَڳا ۽ رسول (ﷺ) کي جلا وطن ڪرڻ جو ارادو ڪيائون ۽ انهن ئي اوهان سان (معاهدي ٽوڙڻ جي) شروعات ڪئي. ڇا اوهان انهن کان ڊڄو ٿا؟ پوءِ الله ان ڳالهه جو وڌيڪ حقدار آهي جو ان کان ڊڄو. جيڪڏهن اوهان مؤمن آهيو. |
قٰتِلوهُم يُعَذِّبهُمُ اللَّهُ بِأَيديكُم وَيُخزِهِم وَيَنصُركُم عَلَيهِم وَيَشفِ صُدورَ قَومٍ مُؤمِنينَ (آيت : 14) |
انهن سان جنگ ڪيو الله انهن کي اوهان جي هٿان سزا ڏيندو ۽ انهن کي خوار ڪندو ۽ انهن مٿان اوهان کي سوڀ ڏيندو ۽ ايمان واري قوم جي سينن کي شفا ڏيندو. |
وَيُذهِب غَيظَ قُلوبِهِم وَيَتوبُ اللَّهُ عَلىٰ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 15) |
۽ انهن جي دلين جي ڪاوڙ دور ڪندو . ۽ الله جنهن جي چاهي توبه قبول ڪري ٿو. ۽ الله ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
أَم حَسِبتُم أَن تُترَكوا وَلَمّا يَعلَمِ اللَّهُ الَّذينَ جٰهَدوا مِنكُم وَلَم يَتَّخِذوا مِن دونِ اللَّهِ وَلا رَسولِهِ وَلَا المُؤمِنينَ وَليجَةً وَاللَّهُ خَبيرٌ بِما تَعمَلونَ (آيت : 16) |
ڇا اوهان سمجهو ٿا ته اوهان کي (بنا پرکا جي) ڇڏي ڏنو ويندؤ؟ حالانڪه الله اڃا انهن کي جدا نه ڪيو آهي جن اوهان مان جهاد ڪيو ۽ الله ۽ ان جي رسول (ﷺ) کان سواءِ ۽ مؤمنن کان سواءِ ڪو ٻيو دلي دوست نه بنايائون ۽ الله خبروار آهي (ان کان) جيڪي اوهان عمل ڪيو ٿا. |
ما كانَ لِلمُشرِكينَ أَن يَعمُروا مَسٰجِدَ اللَّهِ شٰهِدينَ عَلىٰ أَنفُسِهِم بِالكُفرِ أُولٰئِكَ حَبِطَت أَعمٰلُهُم وَفِى النّارِ هُم خٰلِدونَ (آيت : 17) |
مشرڪن جو ڪم نه آهي جو الله جون مسجدون آباد ڪن جيڪي پاڻ پنهنجي ڪفر تي شاهد آهن. اهي ئي آهن جن جا عمل برباد ٿي ويا. ۽ اُهي (جهنم جي) باهه ۾ سدائين رهڻ وارا آهن. |
إِنَّما يَعمُرُ مَسٰجِدَ اللَّهِ مَن ءامَنَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَأَقامَ الصَّلوٰةَ وَءاتَى الزَّكوٰةَ وَلَم يَخشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسىٰ أُولٰئِكَ أَن يَكونوا مِنَ المُهتَدينَ (آيت : 18) |
الله جون مسجدون ته صرف اُهو آباد ڪري ٿو جنهن الله تي ۽ آخرت واري ڏينهن تي ايمان آندو ۽ نماز قائم رکيائين ۽ زڪواة ڏنائين ۽ ڪنهن کان نه ڊنو سواءِ الله جي پوءِ اميد آهي ته اُهي هدايت وارن مان ٿيندا. |
أَجَعَلتُم سِقايَةَ الحاجِّ وَعِمارَةَ المَسجِدِ الحَرامِ كَمَن ءامَنَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَجٰهَدَ فى سَبيلِ اللَّهِ لا يَستَوۥنَ عِندَ اللَّهِ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الظّٰلِمينَ (آيت : 19) |
ڇا اوهان حاجين کي پاڻي پيارڻ ۽ مسجد الحرام کي آباد ڪرڻ کي ان ماڻهو (جي عمل) وانگر سمجهيو آهي؟ جنهن الله تي ۽ آخرت واري ڏينهن تي ايمان آندو ۽ الله جي راهه ۾ جهاد ڪيائين. اهي الله وٽ برابر نه ٿا ٿي سگهن. ۽ الله ظالمن جي قوم کي هدايت نه ٿو ڏئي. |
الَّذينَ ءامَنوا وَهاجَروا وَجٰهَدوا فى سَبيلِ اللَّهِ بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم أَعظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللَّهِ وَأُولٰئِكَ هُمُ الفائِزونَ (آيت : 20) |
جن ماڻهن ايمان آندو ۽ هجرت ڪيائون ۽ الله جي راهه ۾ پنهنجي جانين ۽ پنهنجن مالن سان جهاد ڪيائون الله وٽ انهن جو درجو وڏو آهي. ۽ اهي ئي ڪاميابي ماڻڻ وارا آهن. |
يُبَشِّرُهُم رَبُّهُم بِرَحمَةٍ مِنهُ وَرِضوٰنٍ وَجَنّٰتٍ لَهُم فيها نَعيمٌ مُقيمٌ (آيت : 21) |
انهن کي سندن پالڻهارُ خوشخبري ڏئي ٿو پاڻ وٽان رحمت ۽ راضپي جي ۽ انهن بهشتن جي جن ۾ انهن لاءِ سدائين جون نعمتون آهن. |
خٰلِدينَ فيها أَبَدًا إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ أَجرٌ عَظيمٌ (آيت : 22) |
ان ۾ هميشه هميشه رهڻ وارا آهن. ۽ بيشڪ الله وٽ زبردست اجر آهي. |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تَتَّخِذوا ءاباءَكُم وَإِخوٰنَكُم أَولِياءَ إِنِ استَحَبُّوا الكُفرَ عَلَى الإيمٰنِ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِنكُم فَأُولٰئِكَ هُمُ الظّٰلِمونَ (آيت : 23) |
اي ايمان وارؤ! پنهنجي پيئرن ۽ پنهنجي ڀائرن کي دوست ڪري نه وٺو، جي اُهي ڪفر کي ايمان کان وڌيڪ پيارو رکن ٿا. ۽ اوهان مان جيڪو انهن کي دوست ڪري وٺندو ته پوءِ اُهي ئي ظالم آهن. |
قُل إِن كانَ ءاباؤُكُم وَأَبناؤُكُم وَإِخوٰنُكُم وَأَزوٰجُكُم وَعَشيرَتُكُم وَأَموٰلٌ اقتَرَفتُموها وَتِجٰرَةٌ تَخشَونَ كَسادَها وَمَسٰكِنُ تَرضَونَها أَحَبَّ إِلَيكُم مِنَ اللَّهِ وَرَسولِهِ وَجِهادٍ فى سَبيلِهِ فَتَرَبَّصوا حَتّىٰ يَأتِىَ اللَّهُ بِأَمرِهِ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الفٰسِقينَ (آيت : 24) |
(اي نبي) چؤ ته جيڪڏهن اوهان جا پيئر ۽ اوهان جو اولاد ۽ اوهان جا ڀائر ۽ اوهان جون زالون ۽ اوهان جا رشتيدار ۽ اُهي مال جيڪي توهان ڪمايا آهن ۽ (اهو) واپار جنهن جي نقصان کان ڊڄو ٿا ۽ (اهي) گَهرَ جن کي توهان پسند ڪيو ٿا سي (سڀ) جيڪڏهن اوهان کي الله ۽ ان جي رسول کان ۽ ان جي راهه ۾ جهاد ڪرڻ کان وڌيڪ پيارا آهن ته پوءِ انتظار ڪيو ايستائين جو الله پنهنجو حڪمِ (عذاب) آڻي. ۽ الله نافرمان قوم کي هدايت نه ٿو ڪري. |
لَقَد نَصَرَكُمُ اللَّهُ فى مَواطِنَ كَثيرَةٍ وَيَومَ حُنَينٍ إِذ أَعجَبَتكُم كَثرَتُكُم فَلَم تُغنِ عَنكُم شَيـًٔا وَضاقَت عَلَيكُمُ الأَرضُ بِما رَحُبَت ثُمَّ وَلَّيتُم مُدبِرينَ (آيت : 25) |
بيشڪ الله گهڻن هنڌن تي توهان جي مدد ڪئي ۽ حُنين واري ڏينهن (ته خاص لطف فرمايو) جڏهن اوهان کي اوهان جي گهڻائي خوشيءَ واري ناز ۾ وڌو هيو پر اها اوهان جي ڪنهن ڪم نه آئي ۽ زمين پنهنجي ڪشادگي جي باوجود اوهان تي تنگ ٿي پئي پوءِ اوهان پٺي ڏئي ڦري ويا. |
ثُمَّ أَنزَلَ اللَّهُ سَكينَتَهُ عَلىٰ رَسولِهِ وَعَلَى المُؤمِنينَ وَأَنزَلَ جُنودًا لَم تَرَوها وَعَذَّبَ الَّذينَ كَفَروا وَذٰلِكَ جَزاءُ الكٰفِرينَ (آيت : 26) |
پوءِ الله پنهنجو سُڪون پنهنجي رسول تي ۽ مؤمنن تي لاٿو ۽ (ملائڪن جا) لشڪر لاٿائين جن کي اوهان نه پئي ڏٺو ۽ ڪافرن کي سزا ڏنائين. ۽ اها (سزا ئي) منڪرن جو بدلو آهي. |
ثُمَّ يَتوبُ اللَّهُ مِن بَعدِ ذٰلِكَ عَلىٰ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 27) |
پوءِ ان (سزا ڏيڻ) کان بعد به الله جنهن جي چاهي توبه قبول ڪري ٿو. ۽ الله بخشڻهار ٻاجهارو آهي. |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِنَّمَا المُشرِكونَ نَجَسٌ فَلا يَقرَبُوا المَسجِدَ الحَرامَ بَعدَ عامِهِم هٰذا وَإِن خِفتُم عَيلَةً فَسَوفَ يُغنيكُمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ إِن شاءَ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 28) |
اي ايمان وارؤ! بيشڪ مشرڪَ پليتُ آهن سو اُهي پنهنجي هن سال (سنه 9 هـ) کان پوءِ مسجدالحرام جي ويجهو (به) نه اچن. پوءِ جيڪڏهن اوهان سُڃائي کان ڊڄو ٿا ته پوءِ جي الله گهريو ته جلد پنهنجي فضل سان اوهان کي شاهوڪار ڪري ڇڏيندو. بيشڪ الله ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
قٰتِلُوا الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَلا بِاليَومِ الءاخِرِ وَلا يُحَرِّمونَ ما حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسولُهُ وَلا يَدينونَ دينَ الحَقِّ مِنَ الَّذينَ أوتُوا الكِتٰبَ حَتّىٰ يُعطُوا الجِزيَةَ عَن يَدٍ وَهُم صٰغِرونَ (آيت : 29) |
انهن ماڻهن سان جنگ ڪيو جيڪي نه الله تي ايمان آڻن ٿا ۽ نه آخرت واري ڏينهن تي ۽ نه الله ۽ ان جي رسول جي حرام ڪيل شين کي حرام ڪن ٿا ۽ نه ئي دينِ حق (اسلام کي پنهنجو) دين بنائن ٿا. اهي انهن مان آهن جن کي ڪتاب ڏنو ويو. (ساڻن لڙو) ايستائين جو ذليل ٿي پنهنجي هٿن سان ڍل ڏين. |
وَقالَتِ اليَهودُ عُزَيرٌ ابنُ اللَّهِ وَقالَتِ النَّصٰرَى المَسيحُ ابنُ اللَّهِ ذٰلِكَ قَولُهُم بِأَفوٰهِهِم يُضٰهِـٔونَ قَولَ الَّذينَ كَفَروا مِن قَبلُ قٰتَلَهُمُ اللَّهُ أَنّىٰ يُؤفَكونَ (آيت : 30) |
۽ يهودين چيو ته عُـــزيرُ الله جو پُٽ آهي ۽ نصارن چيو ته مسيح (عيسيٰ) الله جو پُٽ آهي. اها انهن جي واتن (زبانن) جي ڳالهه آهي. انهن ماڻهن جي قول سان مشابهت ڪن ٿا جيڪي اڳ ڪفر ڪري چڪا. الله انهن کي برباد ڪري ڪيڏانهن ڦيرايا وڃن ٿا!! |
اتَّخَذوا أَحبارَهُم وَرُهبٰنَهُم أَربابًا مِن دونِ اللَّهِ وَالمَسيحَ ابنَ مَريَمَ وَما أُمِروا إِلّا لِيَعبُدوا إِلٰهًا وٰحِدًا لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ سُبحٰنَهُ عَمّا يُشرِكونَ (آيت : 31) |
انهن الله کان سواءِ پنهنجي عالمن ۽ پنهنجي دُرويشن کي رب ڪري ورتو آهي ۽ مريم جي پٽ مسيح (عيسى)کي به. حالانڪه اهي ڪو به حڪم نه ڏنا ويا هئا سواءِ هن جي ته هڪ معبود جي پوڄا ڪن، ناهي ڪوئي معبود سواءِ ان جي. اُهو (الله) انهن کان پاڪ آهي جن کي (سندس) شريڪ بنائن ٿا. |
يُريدونَ أَن يُطفِـٔوا نورَ اللَّهِ بِأَفوٰهِهِم وَيَأبَى اللَّهُ إِلّا أَن يُتِمَّ نورَهُ وَلَو كَرِهَ الكٰفِرونَ (آيت : 32) |
اهي چاهن ٿا ته الله جي نور کي پنهنجي واتن (ڦوڪن) سان اجھائي ڇڏن ۽ الله قبول نه ٿو ڪري سواءِ هن ڳالهه جي ته پنهنجي نور کي مڪمل ڪري توڙي جو ڪافر ناپسند ڪن. |
هُوَ الَّذى أَرسَلَ رَسولَهُ بِالهُدىٰ وَدينِ الحَقِّ لِيُظهِرَهُ عَلَى الدّينِ كُلِّهِ وَلَو كَرِهَ المُشرِكونَ (آيت : 33) |
اُهو (الله ئي) آهي جنهن پنهنجي رسول کي هدايت ۽ سچي دين سان موڪليو هن لاءِ ان کي سڀني دينن تي غالب ڪري توڙي جو مشرڪ ناپسند ڪن. |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِنَّ كَثيرًا مِنَ الأَحبارِ وَالرُّهبانِ لَيَأكُلونَ أَموٰلَ النّاسِ بِالبٰطِلِ وَيَصُدّونَ عَن سَبيلِ اللَّهِ وَالَّذينَ يَكنِزونَ الذَّهَبَ وَالفِضَّةَ وَلا يُنفِقونَها فى سَبيلِ اللَّهِ فَبَشِّرهُم بِعَذابٍ أَليمٍ (آيت : 34) |
اي ايمان وارؤ! بيشڪ (انهن اهلِ ڪتاب) عالمن ۽ درويشن مان گهڻن جو حال اهو آهي اهي ماڻهن جا مال ناحق (طريقي سان) کائن ٿا ۽ الله جي راهه کان روڪن ٿا. ۽ جيڪي ماڻهو سون ۽ چاندي گڏ ڪري رکن ٿا ۽ ان کي الله جي راه ۾ خرچ نه ٿا ڪن ته پوءِ انهن کي دردناڪ عذاب جي خبر ڏي. |
يَومَ يُحمىٰ عَلَيها فى نارِ جَهَنَّمَ فَتُكوىٰ بِها جِباهُهُم وَجُنوبُهُم وَظُهورُهُم هٰذا ما كَنَزتُم لِأَنفُسِكُم فَذوقوا ما كُنتُم تَكنِزونَ (آيت : 35) |
جنهن ڏينهن ان (سون چاندي) کي جهنم جي باهه ۾ تپايو ويندو پوءِ ان سان سندن پيشانين ۽ سندن پاسن ۽ سندن پُٺين کي ڏنڀيو ويندو. (۽ چيو ويندو) هي اُهو آهي جنهن کي اوهان پاڻ لاءِ گڏ ڪري رکيو هيو پوءِ چکو (ان جو مزو) جيڪي اوهان گڏ ڪري رکندا هئا. |
إِنَّ عِدَّةَ الشُّهورِ عِندَ اللَّهِ اثنا عَشَرَ شَهرًا فى كِتٰبِ اللَّهِ يَومَ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ مِنها أَربَعَةٌ حُرُمٌ ذٰلِكَ الدّينُ القَيِّمُ فَلا تَظلِموا فيهِنَّ أَنفُسَكُم وَقٰتِلُوا المُشرِكينَ كافَّةً كَما يُقٰتِلونَكُم كافَّةً وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ مَعَ المُتَّقينَ (آيت : 36) |
بيشڪ مهينن جو ڳاڻيٽو الله وٽ ٻارهن مهينا آهي الله جي ڪتاب ۾ جنهن ڏينهن آسمانن ۽ زمين کي پيدا ڪيائين انهن مان چار (رجب، ذوالقعد، ذوالحج ۽ محرم) حرمت وارا آهن. اهو ئي سڌو دين آهي سو انهن (مهينن) ۾ پاڻ تي ظلم نه ڪيو ۽ سڀني مشرڪن سان جنگ ڪيو جيئن توهان سڀني سان جنگ ڪن ٿا. ۽ ڄاڻو ته الله پرهيزگارن سان گڏ آهي. |
إِنَّمَا النَّسيءُ زِيادَةٌ فِى الكُفرِ يُضَلُّ بِهِ الَّذينَ كَفَروا يُحِلّونَهُ عامًا وَيُحَرِّمونَهُ عامًا لِيُواطِـٔوا عِدَّةَ ما حَرَّمَ اللَّهُ فَيُحِلّوا ما حَرَّمَ اللَّهُ زُيِّنَ لَهُم سوءُ أَعمٰلِهِم وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الكٰفِرينَ (آيت : 37) |
بيشڪ نسيء (يعني عزت وارن مهينن کي اڳتي پوئتي ڪرڻ) ڪفر ۾ اضافو آهي. ان سان ڪافرن کي گمراهه ڪيو وڃي ٿو جو ڪنهن مهيني کي هڪ سال حلال ڪن ٿا ۽ ٻئي سال حرام ڪن ٿا تان جو جن مهينن کي الله حرام ڪيو آهي تن جو ڳاڻيٽو به پورو ڪن (۽) پوءِ الله جي حرام ڪيل کي حلال (به) ڪن. انهن کي سندن برا ڪم سهڻا بنائي ڏيکاريا ويا آهن. ۽ الله ڪافرن جي قوم کي هدايت نه ٿو ڪري. |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا ما لَكُم إِذا قيلَ لَكُمُ انفِروا فى سَبيلِ اللَّهِ اثّاقَلتُم إِلَى الأَرضِ أَرَضيتُم بِالحَيوٰةِ الدُّنيا مِنَ الءاخِرَةِ فَما مَتٰعُ الحَيوٰةِ الدُّنيا فِى الءاخِرَةِ إِلّا قَليلٌ (آيت : 38) |
اي ايمان وارؤ! اوهان کي ڇا ٿيو آهي؟ جو جڏهن اوهان کي چيو وڃي ٿو ته الله جي راهه ۾ (جهاد لاءِ) نڪرو ته زمين تي ڳرا ٿي پئو ٿا. (يعني کُپّ کوڙي ويهي رهو ٿا) ڇا اوهان آخرت جي بدلي دنياوي زندگي تي راضي ٿي ويا؟ پوءِ دنياوي زندگي جو سامان آخرت جي ڀيٽ ۾ ڪجهه ناهي مگر تمام ٿورڙو. |
إِلّا تَنفِروا يُعَذِّبكُم عَذابًا أَليمًا وَيَستَبدِل قَومًا غَيرَكُم وَلا تَضُرّوهُ شَيـًٔا وَاللَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 39) |
جيڪڏهن اوهان (جهاد ۾) نه نڪرندؤ ته (الله) اوهان کي دردناڪ عذاب ڪندو ۽ اوهان جي جاءِ تي ٻي قوم آڻيندو ۽ اوهان ان کي ڪنهن شيءِ جو نقصان پهچائي نه سگهندؤ. ۽ الله هر شيءِ تي سگھه رکڻ وارو آهي. |
إِلّا تَنصُروهُ فَقَد نَصَرَهُ اللَّهُ إِذ أَخرَجَهُ الَّذينَ كَفَروا ثانِىَ اثنَينِ إِذ هُما فِى الغارِ إِذ يَقولُ لِصٰحِبِهِ لا تَحزَن إِنَّ اللَّهَ مَعَنا فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكينَتَهُ عَلَيهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنودٍ لَم تَرَوها وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذينَ كَفَرُوا السُّفلىٰ وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِىَ العُليا وَاللَّهُ عَزيزٌ حَكيمٌ (آيت : 40) |
جيڪڏهن اوهان ان (رسول الله ﷺ ) جي مدد نه ڪندؤ ته پوءِ بيشڪ الله ان جي مدد ان وقت به ڪئي هئي جڏهن ان کي ڪافرن (سندس وطن مڪي مان) ڪڍيو هيو اهو ٻن مان ٻيو هيو جنهن وقت اُهي ٻئي غار۾ هئا جڏهن پنهنجي ساٿي کي چيائين ته:”غم نه ڪر، الله اسان سان گڏ آهي“. پوءِ الله ان تي پنهنجو سڪون نازل ڪيو ۽ اهڙي لشڪر جي ذريعي ان کي طاقت ڏنائين جنهن کي اوهان نه پئي ڏٺو ۽ ڪافرن جي ڳالهه کي هيٺ ڪيائين. ۽ الله جي ڳالهه مٿاهين آهي. ۽ الله غالب حڪمت وارو آهي. |
انفِروا خِفافًا وَثِقالًا وَجٰهِدوا بِأَموٰلِكُم وَأَنفُسِكُم فى سَبيلِ اللَّهِ ذٰلِكُم خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم تَعلَمونَ (آيت : 41) |
(جهاد ۾) نڪري پئو هلڪا هجو يا ڳرا ۽ پنهنجي مالن ۽ پنهنجي جانين سان الله جي راهه ۾ جهاد ڪيو. اهو اوهان لاءِ بهتر آهي جي اوهان ڄاڻو. |
لَو كانَ عَرَضًا قَريبًا وَسَفَرًا قاصِدًا لَاتَّبَعوكَ وَلٰكِن بَعُدَت عَلَيهِمُ الشُّقَّةُ وَسَيَحلِفونَ بِاللَّهِ لَوِ استَطَعنا لَخَرَجنا مَعَكُم يُهلِكونَ أَنفُسَهُم وَاللَّهُ يَعلَمُ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (آيت : 42) |
جيڪڏهن مالِ (غنيمت) ويجهو ۽ سفر وچولو (آسان) هجي ها ته ضرور (اُهي منافق) تنهنجي پـٺيان هلي پون ها ۽ پر انهن کي پنڌ پري ڏکيو ٿيو. ۽ سگهو ئي الله جا قسم کڻندا جي اسان سگهه ساريون ها ته اوهان سان گڏ هلون ها. اهي پنهنجو پاڻ کي هلاڪ ڪن ٿا ۽ الله ڄاڻي ٿو ته پڪ سان اُهي ڪوڙا آهن. |
عَفَا اللَّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُم حَتّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذينَ صَدَقوا وَتَعلَمَ الكٰذِبينَ (آيت : 43) |
الله توکي معاف فرمائي تو انهن کي (جنگ ۾ نه هلڻ جي) موڪل ڇو ڏني؟ تانجو اهي تو وٽ ظاهر ٿي پون ها جن سچ چيو ۽ تون ڪوڙن کي به ڄاڻين ها. |
لا يَستَـٔذِنُكَ الَّذينَ يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ أَن يُجٰهِدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم وَاللَّهُ عَليمٌ بِالمُتَّقينَ (آيت : 44) |
اُهي ماڻهو جيڪي الله ۽ قيامت واري ڏينهن تي ايمان رکن ٿا سي توکان موڪل نه گھرندا جو پنهنجي مالن ۽ پنهنجي جانين سان جهاد (نه) ڪن. ۽ الله پرهيزگارن کي ڄاڻڻ وارو آهي. |
إِنَّما يَستَـٔذِنُكَ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَارتابَت قُلوبُهُم فَهُم فى رَيبِهِم يَتَرَدَّدونَ (آيت : 45) |
تو کان موڪل رڳو اُهي گهرن ٿا جيڪي الله تي ۽ آخرت واري ڏينهن تي ايمان نه ٿا رکن ۽ انهن جون دليون شڪ ۾ پيل آهن پوءِ اُهي پنهنجي شڪ ۾ حيران آهن. |
وَلَو أَرادُوا الخُروجَ لَأَعَدّوا لَهُ عُدَّةً وَلٰكِن كَرِهَ اللَّهُ انبِعاثَهُم فَثَبَّطَهُم وَقيلَ اقعُدوا مَعَ القٰعِدينَ (آيت : 46) |
۽ جي (جهاد ۾) نڪرڻ جو ارادو ڪن ها ته ان لاءِ سامان تيار ڪن ها ۽ پر الله انهن جي اٿڻ کي نا پسند ڪيو پوءِ انهن کي روڪي ڇڏيائين ۽ (انهن لاءِ ) چيو ويو ته ويهندڙن سان گڏ ويهي رهو. |
لَو خَرَجوا فيكُم ما زادوكُم إِلّا خَبالًا وَلَأَوضَعوا خِلٰلَكُم يَبغونَكُمُ الفِتنَةَ وَفيكُم سَمّٰعونَ لَهُم وَاللَّهُ عَليمٌ بِالظّٰلِمينَ (آيت : 47) |
جيڪڏهن اهي اوهان سان گڏ نڪرن ها ته اوهان ۾ سواءِ فتني جي ڪجهه نه وڌائن ها ۽ ضرور توهان جي وچ ۾ فساد وجهڻ لاءِ ڊوڙن ها ۽ اوهان ۾ انهن جا ڪي جاسوس آهن. ۽ الله ظالمن کي چڱي طرح ڄاڻندڙ آهي. |
لَقَدِ ابتَغَوُا الفِتنَةَ مِن قَبلُ وَقَلَّبوا لَكَ الأُمورَ حَتّىٰ جاءَ الحَقُّ وَظَهَرَ أَمرُ اللَّهِ وَهُم كٰرِهونَ (آيت : 48) |
تحقيق انهن پهريان به فتنو وجهڻ پئي چاهيو ۽ تنهنجي ڪمن کي ابتو ڪرڻ ۾ لڳل هئا ايستائين جو حق اچي ويو ۽الله جو حڪم پڌرو ٿي ويو حالانڪه اُهي مَٺيان سمجهندا رهيا. |
وَمِنهُم مَن يَقولُ ائذَن لى وَلا تَفتِنّى أَلا فِى الفِتنَةِ سَقَطوا وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالكٰفِرينَ (آيت : 49) |
۽ انهن مان ڪو اهڙو به آهي جيڪو چوي ٿو ته: ”مون کي موڪل ڏي ۽ مون کي فتني ۾ نه وجهه“. خبردار! اُهي پاڻ فتني ۾ ڪريل آهن ۽ بيشڪ جهنم ڪافرن کي گهيرو ڪندڙ آهي. |
إِن تُصِبكَ حَسَنَةٌ تَسُؤهُم وَإِن تُصِبكَ مُصيبَةٌ يَقولوا قَد أَخَذنا أَمرَنا مِن قَبلُ وَيَتَوَلَّوا وَهُم فَرِحونَ (آيت : 50) |
جيڪڏهن تو کي ڪا ڀلائي پهچي ٿي ته انهن کي ڏکي لڳي ٿي ۽ جيڪڏهن تو کي ڪا تڪليف پهچي ٿي ته چون ٿا: ”اسان پنهنجو معاملو اڳي ئي سنڀالي ورتو“ ۽ اهي خوشيون ملهائيندي موٽن ٿا. |
قُل لَن يُصيبَنا إِلّا ما كَتَبَ اللَّهُ لَنا هُوَ مَولىٰنا وَعَلَى اللَّهِ فَليَتَوَكَّلِ المُؤمِنونَ (آيت : 51) |
(اي نبي!) چؤ ته: ”اسان کي ٻيو ڪجهه ڪونه پهچندو سواءِ ان جي جيڪو الله اسان لاءِ لکي ڇڏيو آهي اُهو ئي اسان جو ڪارساز آهي ۽ الله تي ئي ايمان وارن کي ڀروسو ڪرڻ گهرجي“. |
قُل هَل تَرَبَّصونَ بِنا إِلّا إِحدَى الحُسنَيَينِ وَنَحنُ نَتَرَبَّصُ بِكُم أَن يُصيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذابٍ مِن عِندِهِ أَو بِأَيدينا فَتَرَبَّصوا إِنّا مَعَكُم مُتَرَبِّصونَ (آيت : 52) |
چؤ ته: ”اوهان اسان جي لاءِ ٻن ڀلاين (فتح يا شهادت) مان هڪ جو ئي انتظار ڪري رهيا آهيو ۽ اسان اوهان لاءِ هن ڳالهه جو انتظار ڪيون ٿا الله پنهنجي طرفان يا اسان جي هٿان اوهان کي سزا پهچائي پوءِ اوهان (به) انتظار ڪيو اسين به اوهان سان گڏ انتظار ڪرڻ وارا آهيون“. |
قُل أَنفِقوا طَوعًا أَو كَرهًا لَن يُتَقَبَّلَ مِنكُم إِنَّكُم كُنتُم قَومًا فٰسِقينَ (آيت : 53) |
چؤ ته: ”خوشيءَ سان خرچ ڪيو يا اَرَهائِيءَ سان هرگز اوهان کان قبول ڪونه ڪيو ويندو. ڇو ته بيشڪ اوهان بي فرمان قوم آهيو“. |
وَما مَنَعَهُم أَن تُقبَلَ مِنهُم نَفَقٰتُهُم إِلّا أَنَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ وَبِرَسولِهِ وَلا يَأتونَ الصَّلوٰةَ إِلّا وَهُم كُسالىٰ وَلا يُنفِقونَ إِلّا وَهُم كٰرِهونَ (آيت : 54) |
۽ انهن جي خرچن (خيراتن) جي قبوليت ۾ ٻي ڪا رڪاوٽ ڪانه آئِــي سواءِ هن جي جو انهن الله ۽ ان جي رسول سان ڪفر ڪيو ۽ نماز جي ادائگي لاءِ نه ٿا اچن مگر اهي سست ئي آهن ۽ خرچ نه ٿا ڪن مگر ان حال ۾ جو اُهي ناخوش هوندا آهن. |
فَلا تُعجِبكَ أَموٰلُهُم وَلا أَولٰدُهُم إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُم بِها فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا وَتَزهَقَ أَنفُسُهُم وَهُم كٰفِرونَ (آيت : 55) |
پوءِ تو کي سندن مال ۽ نه ڪي سندن اولاد عجب ۾ وجهي. الله صرف اهو ئي چاهي ٿو جو انهن (شين جي) ذريعي انهن کي دنيا جي زندگي ۾ عذاب ڏئي ۽ سندن جانيون ان حال ۾ نڪرن جو اُهي ڪافر هجن. |
وَيَحلِفونَ بِاللَّهِ إِنَّهُم لَمِنكُم وَما هُم مِنكُم وَلٰكِنَّهُم قَومٌ يَفرَقونَ (آيت : 56) |
۽ اهي الله جا قسم کڻن ٿا ته اُهي اوهان مان آهن. حالانڪه اُهي اوهان مان نه آهن ۽ پر اُهي اهڙي قوم آهن جيڪي (اوهان کان) ڊڄن ٿا. |
لَو يَجِدونَ مَلجَـًٔا أَو مَغٰرٰتٍ أَو مُدَّخَلًا لَوَلَّوا إِلَيهِ وَهُم يَجمَحونَ (آيت : 57) |
جي ڪا پناهه جي جاءِ يا ڪو غار يا ڪو گِـــهڙَڻَ جو هنڌ لهن ها ته ان ڏانهن تڪڙا ڀڄندا وڃن ها. |
وَمِنهُم مَن يَلمِزُكَ فِى الصَّدَقٰتِ فَإِن أُعطوا مِنها رَضوا وَإِن لَم يُعطَوا مِنها إِذا هُم يَسخَطونَ (آيت : 58) |
۽ انهن مان ڪي اهڙا به آهن جيڪي صدقن (جي ورهاست ۾) تو تي طعنه زني ڪن ٿا، پوءِ جي انهن کي ان مان ڪجهه ڏنو وڃي ته راضي ٿي ويندا ۽ جي ڪجهه نه ڏنا وڃن ته ان وقت ئي ڪاوڙجي وڃن ٿا. |
وَلَو أَنَّهُم رَضوا ما ءاتىٰهُمُ اللَّهُ وَرَسولُهُ وَقالوا حَسبُنَا اللَّهُ سَيُؤتينَا اللَّهُ مِن فَضلِهِ وَرَسولُهُ إِنّا إِلَى اللَّهِ رٰغِبونَ (آيت : 59) |
هائو جي ان تي راضي ٿي وڃن ها! جيڪو انهن کي الله ۽ ان جي رسول ڏنو هيو ۽ چون ها ته اسان کي الله ڪافي آهي جلد اسان کي الله ۽ ان جو رسول پنهنجي فضل سان ڏيندو. بيشڪ اسان الله ڏانهن اميد رکڻ وارا آهيون. |
إِنَّمَا الصَّدَقٰتُ لِلفُقَراءِ وَالمَسٰكينِ وَالعٰمِلينَ عَلَيها وَالمُؤَلَّفَةِ قُلوبُهُم وَفِى الرِّقابِ وَالغٰرِمينَ وَفى سَبيلِ اللَّهِ وَابنِ السَّبيلِ فَريضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 60) |
بيشڪ صدقا فقط فقيرن ۽ مسڪينن ۽ ان جي اُڳاڙي ڪرڻ وارن (عاملن) ۽ جن جي دلين ۾ اسلام جي الفت پيدا ڪرڻي آهي ۽ ٻانهن کي آزاد ڪرڻ ۽ قرضين ۽ الله جي راهه ۾ ۽ مسافرن لاءِ آهن. هي الله پاران فرض آهي. ۽ الله ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
وَمِنهُمُ الَّذينَ يُؤذونَ النَّبِىَّ وَيَقولونَ هُوَ أُذُنٌ قُل أُذُنُ خَيرٍ لَكُم يُؤمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤمِنُ لِلمُؤمِنينَ وَرَحمَةٌ لِلَّذينَ ءامَنوا مِنكُم وَالَّذينَ يُؤذونَ رَسولَ اللَّهِ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 61) |
۽ انهن (منافقن) مان ڪجهه اهڙا به آهن جيڪي نبي کي ايذاءُ پهچائن ٿا ۽ چون ٿا ”اُهو ڪنن جو ڪچو آهي“. چؤ :” اهو اوهان جي ڀلائي لاءِ هر ڀلائي جي ڳالهه ٻڌڻ وارو آهي. اُهو الله تي ايمان رکي ٿو ۽ مؤمنن جي ڳالهه تي يقين رکي ٿو ۽ اوهان مان ايمان وارن لاءِ رحمت آهي.۽ جيڪي ماڻهو الله جي رسول کي ايذائن ٿا انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي“. |
يَحلِفونَ بِاللَّهِ لَكُم لِيُرضوكُم وَاللَّهُ وَرَسولُهُ أَحَقُّ أَن يُرضوهُ إِن كانوا مُؤمِنينَ (آيت : 62) |
اهي اوهان جي سامهون الله جا قسم کڻن ٿا ته جيئن اوهان کي راضي ڪن. حالانڪه الله ۽ ان جو رسول وڌيڪ حقدار آهي جو ان کي راضي ڪن جيڪڏهن ايمان وارا آهن. |
أَلَم يَعلَموا أَنَّهُ مَن يُحادِدِ اللَّهَ وَرَسولَهُ فَأَنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خٰلِدًا فيها ذٰلِكَ الخِزىُ العَظيمُ (آيت : 63) |
ڇا اُهي نه ٿا ڄاڻن ته جيڪو الله ۽ ان جي رسول جي مخالفت ڪندو ته پوءِ بيشڪ ان لاءِ جهنم جي باهه آهي ان ۾ هميشه رهندو. اها تمام وڏي خواري آهي. |
يَحذَرُ المُنٰفِقونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيهِم سورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِما فى قُلوبِهِم قُلِ استَهزِءوا إِنَّ اللَّهَ مُخرِجٌ ما تَحذَرونَ (آيت : 64) |
منافق کٽڪي ۾ آهن ته متان انهن (مسلمانن) تي ڪا اهڙي سورت نه نازل ڪئي وڃي جيڪا انهن کي خبر نه ڏئي جيڪا انهن (منافقن) جي دلين ۾ آهي. چؤ: ”ڀلي ٺٺوليون ڪيو، بيشڪ الله اُها (ڳالهه) ظاهر ڪرڻ وارو آهي جنهن جو اوهان کي کُٽڪو لڳل آهي“. |
وَلَئِن سَأَلتَهُم لَيَقولُنَّ إِنَّما كُنّا نَخوضُ وَنَلعَبُ قُل أَبِاللَّهِ وَءايٰتِهِ وَرَسولِهِ كُنتُم تَستَهزِءونَ (آيت : 65) |
۽ جي انهن کان پڇندين ته ضرور چوندا ته: ”اسان خوشطبعي ۽ راند پئي ڪئي“. چؤ ته: ”ڇا اوهان الله سان ۽ان جي آيتن ۽ ان جي رسول سان مذاق پئي ڪئي؟ |
لا تَعتَذِروا قَد كَفَرتُم بَعدَ إيمٰنِكُم إِن نَعفُ عَن طائِفَةٍ مِنكُم نُعَذِّب طائِفَةً بِأَنَّهُم كانوا مُجرِمينَ (آيت : 66) |
معذرت نه ڪيو بيشڪ اوهان ايمان آڻڻ بعد ڪفر ڪيو آهي. اگر جي اوهان مان هڪ ٽولي کي معاف ڪيون (ته به) ٻي ٽولي کي ضرور عذاب ڪنداسين ڇو ته اُهي ڏوهاري آهن“. |
المُنٰفِقونَ وَالمُنٰفِقٰتُ بَعضُهُم مِن بَعضٍ يَأمُرونَ بِالمُنكَرِ وَيَنهَونَ عَنِ المَعروفِ وَيَقبِضونَ أَيدِيَهُم نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُم إِنَّ المُنٰفِقينَ هُمُ الفٰسِقونَ (آيت : 67) |
منافق مرد ۽ منافق عورتون هڪ ٻئي مان آهن. (يعني هڪ ٻئي جي هم رنگ ۽ هم ڍنگ آهن) براين جو حڪم ڪن ٿا ۽ نيڪين کان روڪن ٿا ۽ پنهنجا هٿ (خيرات کان) بند رکن ٿا. الله کي وساريائون پوءِ ان به کين فراموش ڪري ڇڏيو. بيشڪ منافق ئي نافرمان آهن. |
وَعَدَ اللَّهُ المُنٰفِقينَ وَالمُنٰفِقٰتِ وَالكُفّارَ نارَ جَهَنَّمَ خٰلِدينَ فيها هِىَ حَسبُهُم وَلَعَنَهُمُ اللَّهُ وَلَهُم عَذابٌ مُقيمٌ (آيت : 68) |
الله وعدو ڪيو آهي منافق مردن ۽ منافق عورتن ۽ ڪافرن سان جهنم جي باهه جو اُهي ان ۾ هميشه رهندا. اها (باهه) انهن کي ڪافي آهي ۽ الله انهن تي لعنت ڪئي آهي ۽ انهن لاءِ هميشه جو عذاب آهي. |
كَالَّذينَ مِن قَبلِكُم كانوا أَشَدَّ مِنكُم قُوَّةً وَأَكثَرَ أَموٰلًا وَأَولٰدًا فَاستَمتَعوا بِخَلٰقِهِم فَاستَمتَعتُم بِخَلٰقِكُم كَمَا استَمتَعَ الَّذينَ مِن قَبلِكُم بِخَلٰقِهِم وَخُضتُم كَالَّذى خاضوا أُولٰئِكَ حَبِطَت أَعمٰلُهُم فِى الدُّنيا وَالءاخِرَةِ وَأُولٰئِكَ هُمُ الخٰسِرونَ (آيت : 69) |
اوهان انهن ماڻهن مثل آهيو جيڪي اوهان کان اڳ هئا اُهي اوهان کان وڌيڪ طاقتور ۽ گھڻي مال ۽ اولاد وارا هئا. پوءِ انهن پنهنجي (دنياوي) حصي مان فائدو ورتو پوءِ اوهان به پنهنجي حصي مان ائين ئي فائدو ورتو آهي جيئن انهن ماڻهن پنهنجي حصي مان فائدو ورتو هيو جيڪي اوهان کان اڳ هئا ۽ اوهان اجايا بحث ڪيا جيئن انهن اجايا بحث ڪيا هئا. اهي ئي آهن جن جا اعمال دنيا ۽ آخرت ۾ برباد ٿي ويا ۽ اهي ئي خساري وارا آهن. |
أَلَم يَأتِهِم نَبَأُ الَّذينَ مِن قَبلِهِم قَومِ نوحٍ وَعادٍ وَثَمودَ وَقَومِ إِبرٰهيمَ وَأَصحٰبِ مَديَنَ وَالمُؤتَفِكٰتِ أَتَتهُم رُسُلُهُم بِالبَيِّنٰتِ فَما كانَ اللَّهُ لِيَظلِمَهُم وَلٰكِن كانوا أَنفُسَهُم يَظلِمونَ (آيت : 70) |
ڇا انهن وٽ انهن جي خبر نه پهتي؟ جيڪي انهن کان اڳ هئا نوح جي قوم ۽ عاد ۽ ثمود ۽ ابراهيم جي قوم ۽ مدين جا رهواسي ۽ اونڌيون ڪيل بستين وارا. انهن وٽ سندن رسول چِٽيون نشانيون کڻي آيا. پوءِ الله انهن تي ظلم ڪرڻ واور نه هيو پر اهي پاڻ پنهنجي جانين تي ظلم ڪندا رهيا هئا. |
وَالمُؤمِنونَ وَالمُؤمِنٰتُ بَعضُهُم أَولِياءُ بَعضٍ يَأمُرونَ بِالمَعروفِ وَيَنهَونَ عَنِ المُنكَرِ وَيُقيمونَ الصَّلوٰةَ وَيُؤتونَ الزَّكوٰةَ وَيُطيعونَ اللَّهَ وَرَسولَهُ أُولٰئِكَ سَيَرحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ حَكيمٌ (آيت : 71) |
۽ ايمان وارا مرد ۽ ايمان واريون عورتون پاڻ ۾ هڪ ٻئي جا مددگار آهن اهي نيڪين جو امر ڪن ٿا ۽ براين کان روڪن ٿا، ۽ نماز قائم رکن ٿا ۽ زڪواة ڏين ٿا ۽ الله ۽ ان جي رسول جي فرمانبرداري ڪن ٿا. اهي آهن جن تي جلد الله رحم ڪندو. بيشڪ الله غالب حڪمت وارو آهي. |
وَعَدَ اللَّهُ المُؤمِنينَ وَالمُؤمِنٰتِ جَنّٰتٍ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها وَمَسٰكِنَ طَيِّبَةً فى جَنّٰتِ عَدنٍ وَرِضوٰنٌ مِنَ اللَّهِ أَكبَرُ ذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 72) |
الله مؤمن مردن ۽ مؤمن عورتن سان اهڙن باغن جو وعدو ڪيو آهي جن جي هيٺان کان نهرون وهن ٿيون اُهي انهن ۾ هميشه رهندا ۽ پاڪيزه گهر آهن سدا بهار باغن ۾. ۽ الله جو راضپو تمام وڏو (شرف) آهي. اِها ئي زبردست ڪاميابي آهي. |
يٰأَيُّهَا النَّبِىُّ جٰهِدِ الكُفّارَ وَالمُنٰفِقينَ وَاغلُظ عَلَيهِم وَمَأوىٰهُم جَهَنَّمُ وَبِئسَ المَصيرُ (آيت : 73) |
اي نبي! ڪافرن ۽ منافقن سان جهاد ڪر ۽ انهن مٿان سختي ڪر. ۽ انهن جي جاءِ جهنم آهي. ۽ بُري موٽڻ جي جاءِ آهي. |
يَحلِفونَ بِاللَّهِ ما قالوا وَلَقَد قالوا كَلِمَةَ الكُفرِ وَكَفَروا بَعدَ إِسلٰمِهِم وَهَمّوا بِما لَم يَنالوا وَما نَقَموا إِلّا أَن أَغنىٰهُمُ اللَّهُ وَرَسولُهُ مِن فَضلِهِ فَإِن يَتوبوا يَكُ خَيرًا لَهُم وَإِن يَتَوَلَّوا يُعَذِّبهُمُ اللَّهُ عَذابًا أَليمًا فِى الدُّنيا وَالءاخِرَةِ وَما لَهُم فِى الأَرضِ مِن وَلِىٍّ وَلا نَصيرٍ (آيت : 74) |
الله جا قسم کڻن ٿا ته انهن (ڪجهه) به نه چيو. حالانڪه بلاشڪ انهن ڪفر جو ڪلمو چيو ۽ پنهنجي اسلام آڻڻ بعد ڪفر ڪيائون ۽ اهڙي ڳالهه جو ارادو ڪيائون جا پوري ڪري نه سگهيا ۽ انهن رڳو هن ڳالهه جو بدلو ٿي ورتو ته الله ۽ ان جي رسول کين پنهنجي فضل سان شاهوڪار ڪيو. پوءِ جي توبه ڪندا اهو انهن لاءِ بهتر آهي ۽ جي ڦِرندا ته الله انهن کي عذاب ڪندو سختُ عذابُ دنيا ۽ آخرت ۾ ۽ انهن لاءِ زمين ۾ نه ڪو دوست هوندو نه مددگار. |
وَمِنهُم مَن عٰهَدَ اللَّهَ لَئِن ءاتىٰنا مِن فَضلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكونَنَّ مِنَ الصّٰلِحينَ (آيت : 75) |
۽ انهن (منافقن) مان ڪجهه اهڙا آهن جن الله سان عهد ڪيو هيو ته جيڪڏهن الله اسان کي پنهنجي فضل مان ڪجهه ڏنو ته اسان ضرور صدقا ڪنداسين ۽ ضرور صالحن مان ٿينداسين. |
فَلَمّا ءاتىٰهُم مِن فَضلِهِ بَخِلوا بِهِ وَتَوَلَّوا وَهُم مُعرِضونَ (آيت : 76) |
پوءِ جڏهن انهن کي پنهنجي فضل مان ڏنائين ته ان ۾ بخل ڪيائون ۽ (معاهدي کان) مُنهن موڙي ڦِري ويا. |
فَأَعقَبَهُم نِفاقًا فى قُلوبِهِم إِلىٰ يَومِ يَلقَونَهُ بِما أَخلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدوهُ وَبِما كانوا يَكذِبونَ (آيت : 77) |
پوءِ الله ان جي سزا ۾ انهن جي دلين ۾ نفاق وجھي ڇڏيو الله سان ملڻ واري ڏينهن تائين اهو هن ڪري جو جيڪو الله سان وعدو ڪيائون ان جي خلاف ڪيائون ۽ هن ڪري به جو اهي ڪوڙ ڪندا هئا. |
أَلَم يَعلَموا أَنَّ اللَّهَ يَعلَمُ سِرَّهُم وَنَجوىٰهُم وَأَنَّ اللَّهَ عَلّٰمُ الغُيوبِ (آيت : 78) |
ڇا نه ڄاتائون ته بيشڪ الله انهن جا راز ۽ انهن جون سرگوشيون ڄاڻي ٿو ۽ بيشڪ الله ڳجهيون ڳالهيون چڱي طرح ڄاڻندڙ آهي. |
الَّذينَ يَلمِزونَ المُطَّوِّعينَ مِنَ المُؤمِنينَ فِى الصَّدَقٰتِ وَالَّذينَ لا يَجِدونَ إِلّا جُهدَهُم فَيَسخَرونَ مِنهُم سَخِرَ اللَّهُ مِنهُم وَلَهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 79) |
اُهي ماڻهو جيڪي ايمان وارن مان خوشيءَ سان گھڻي خيرات ڪرڻ وارن جي خيرات ۾ (رياڪاري جو) طعنو هڻن ٿا ۽ انهن ماڻهن کي به جيڪي پنهنجي محنت (مزدوري) کان سواءِ ٻيو ڪجهه به نه ٿا لهن پوءِ هي انهن تان ٺٺوليون ڪن ٿا. الله انهن جي ٺٺولين جي سزا ڏيندو ۽ انهن لاءِ ايذائيندڙ عذاب آهي. |
استَغفِر لَهُم أَو لا تَستَغفِر لَهُم إِن تَستَغفِر لَهُم سَبعينَ مَرَّةً فَلَن يَغفِرَ اللَّهُ لَهُم ذٰلِكَ بِأَنَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الفٰسِقينَ (آيت : 80) |
تون انهن (منافقن) لاءِ بخشش گهُرين يا بخشش نه گهُرين. جيڪڏهن تون انهن لاءِ ستر ڀيرا بخشش گهرندين ته به الله انهن کي هرگز معاف نه ڪندو. اهو هِن ڪري جو انهن الله ۽ ان جي رسول سان ڪفر ڪيو. ۽ الله نافرمان قوم کي هدايت نه ٿو ڪري. |
فَرِحَ المُخَلَّفونَ بِمَقعَدِهِم خِلٰفَ رَسولِ اللَّهِ وَكَرِهوا أَن يُجٰهِدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم فى سَبيلِ اللَّهِ وَقالوا لا تَنفِروا فِى الحَرِّ قُل نارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَو كانوا يَفقَهونَ (آيت : 81) |
رسول الله جي حڪم جي خلاف (جهاد کان) پوئتي رهجي وڃڻ وارا پنهنجي پوئتي رهجڻ تي خوش ٿيا ۽ پنهنجي مالن ۽ پنهنجي جانين سان الله جي راهه ۾ جهاد ڪرڻ کي ناپسند ڪيائون ۽ چيائون ته ”گرمي ۾ نه نڪرو“. چؤ ته: ”جهنم جي باهه وڌيڪ گرم آهي. هائو جي سمجهن ها“. |
فَليَضحَكوا قَليلًا وَليَبكوا كَثيرًا جَزاءً بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 82) |
پوءِ انهن کي گهرجي ته ٿورو کِلن ۽ گهڻو روئن. اُهو بدلو آهي ان جو جيڪي ڪمائيندا هئا. |
فَإِن رَجَعَكَ اللَّهُ إِلىٰ طائِفَةٍ مِنهُم فَاستَـٔذَنوكَ لِلخُروجِ فَقُل لَن تَخرُجوا مَعِىَ أَبَدًا وَلَن تُقٰتِلوا مَعِىَ عَدُوًّا إِنَّكُم رَضيتُم بِالقُعودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقعُدوا مَعَ الخٰلِفينَ (آيت : 83) |
پوءِ (اي نبي) جي الله توکي انهن (منافقن) جي ڪنهن جماعت طرف موٽائي پوءِ تو کان (جهاد ۾) نڪرڻ جي اجازت گهرن ته چؤ: ”اوهان مون سان ڪڏهن به گڏ نه نڪرندؤ ۽ نه ڪڏهن مون سان گڏجي ڪنهن ويريءَ سان وڙهندئو. ڇو ته اوهان پهرئين ڀيري (جهاد کان) ويهي رهڻ تي راضي رهيؤ. پوءِ (هاڻي) پوئتي رهجي وڃڻ وارن سان گڏ ويهي رهو“. |
وَلا تُصَلِّ عَلىٰ أَحَدٍ مِنهُم ماتَ أَبَدًا وَلا تَقُم عَلىٰ قَبرِهِ إِنَّهُم كَفَروا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَماتوا وَهُم فٰسِقونَ (آيت : 84) |
۽ انهن (منافقن) مان ڪو مري وڃي ته ڪڏهن به ان (جي جنازي) جِي نماز نه پڙهه ۽ نه ان جي قبر تي بيهه. بلاشڪ انهن الله ۽ ان جي رسول سان ڪفر ڪيو ۽ اُهي نافرمان هجڻ جي حالت ۾ مري ويا. |
وَلا تُعجِبكَ أَموٰلُهُم وَأَولٰدُهُم إِنَّما يُريدُ اللَّهُ أَن يُعَذِّبَهُم بِها فِى الدُّنيا وَتَزهَقَ أَنفُسُهُم وَهُم كٰفِرونَ (آيت : 85) |
۽ انهن جا مال ۽ انهن جا اولاد توکي عجب ۾ نه وجهن. بيشڪ الله اهو ئي چاهي ٿو جو ان جي ذريعي انهن کي دنيا ۾ سزا ڏئي ۽ انهن جو ساهه به ان حالت ۾ نڪري جو اُهي ڪافر هجن. |
وَإِذا أُنزِلَت سورَةٌ أَن ءامِنوا بِاللَّهِ وَجٰهِدوا مَعَ رَسولِهِ استَـٔذَنَكَ أُولُوا الطَّولِ مِنهُم وَقالوا ذَرنا نَكُن مَعَ القٰعِدينَ (آيت : 86) |
۽ جڏهن ڪا سورت نازل ڪئي وڃي ٿي ته الله تي ايمان آڻيو ۽ ان جي رسول سان گڏجي جهاد ڪيو ته انهن مان دولتمند ماڻهو تو کان موڪل گهرن ٿا ۽ چون ٿا ته : ”اسان کي ڇڏ ته ويهڻ وارن سان گڏ هجون“. |
رَضوا بِأَن يَكونوا مَعَ الخَوالِفِ وَطُبِعَ عَلىٰ قُلوبِهِم فَهُم لا يَفقَهونَ (آيت : 87) |
اهي ان ڳالهه ۾ راضي ٿيا ته پوئتي رهجي وڃڻ وارن (عورتن، ٻارن ۽ معذورن) سان گڏ هجن ۽ انهن جي دلين مٿان مُهر هنئي وئي آهي پوءِ اُهي نه ٿا سمجهن. |
لٰكِنِ الرَّسولُ وَالَّذينَ ءامَنوا مَعَهُ جٰهَدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم وَأُولٰئِكَ لَهُمُ الخَيرٰتُ وَأُولٰئِكَ هُمُ المُفلِحونَ (آيت : 88) |
پر رسول ۽ اُهي ماڻهو جن ان سان گڏ ايمان آندو ۽ پنهنجي مالن ۽ پنهنجي جانين سان جهاد ڪيائون، اُهي آهن جن لاءِ ڀلايون آهن ۽ اُهي ئي ڪامياب آهن. |
أَعَدَّ اللَّهُ لَهُم جَنّٰتٍ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها ذٰلِكَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 89) |
الله انهن لاءِ باغ تيار ڪيا آهن جن جي هيٺان کان نهرون وهن ٿيون اهي ان ۾ هميشه رهندا. اها زبردست ڪاميابي آهي. |
وَجاءَ المُعَذِّرونَ مِنَ الأَعرابِ لِيُؤذَنَ لَهُم وَقَعَدَ الَّذينَ كَذَبُوا اللَّهَ وَرَسولَهُ سَيُصيبُ الَّذينَ كَفَروا مِنهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 90) |
۽ ٻهراڙي وارن مان ڪجهه بهاني ڪرڻ وارا آيا ته کين موڪل ڏني وڃي ۽ جن الله ۽ ان جي رسول سان ڪوڙ ڪيو هيو سي ويهي رهيا. سگھوئي انهن ماڻهن کي جن انهن مان ڪفر ڪيو دردناڪ عذاب پهچندو. |
لَيسَ عَلَى الضُّعَفاءِ وَلا عَلَى المَرضىٰ وَلا عَلَى الَّذينَ لا يَجِدونَ ما يُنفِقونَ حَرَجٌ إِذا نَصَحوا لِلَّهِ وَرَسولِهِ ما عَلَى المُحسِنينَ مِن سَبيلٍ وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 91) |
ڪمزورن تي ڪو گناهه ناهي ۽ نه بيمارن تي ۽ نه انهن ماڻهن تي جن وٽ خرچ ڪرڻ لاءِ ڪجهه نه آهي جڏهن اُهي الله ۽ ان جي رسول لاءِ خالص مخلص هجن. نيڪوڪارن تي (الزام جي) ڪا راهه ناهي. ۽ الله بخشڻهار ٻاجهارو آهي. |
وَلا عَلَى الَّذينَ إِذا ما أَتَوكَ لِتَحمِلَهُم قُلتَ لا أَجِدُ ما أَحمِلُكُم عَلَيهِ تَوَلَّوا وَأَعيُنُهُم تَفيضُ مِنَ الدَّمعِ حَزَنًا أَلّا يَجِدوا ما يُنفِقونَ (آيت : 92) |
۽ نه انهن ماڻهن تي (ڪو گناهه آهي) جيڪي جڏهن تو وٽ آيا ته تون انهن کي سواري مهيا ڪرين تو فرمايو ته آءٌ (سواري) نه ٿو لهان جنهن تي اوهان کي سوار ڪيان. اهي ان حال ۾ موٽيا جو انهن جون اکيون غم ۾ لڙڪ هاريندڙ هيون هن لاءِ ته ڪجهه نه ٿا لهن جو خرچ ڪن. |
إِنَّمَا السَّبيلُ عَلَى الَّذينَ يَستَـٔذِنونَكَ وَهُم أَغنِياءُ رَضوا بِأَن يَكونوا مَعَ الخَوالِفِ وَطَبَعَ اللَّهُ عَلىٰ قُلوبِهِم فَهُم لا يَعلَمونَ (آيت : 93) |
گناهه ته صرف انهن ماڻهن تي آهي جيڪي تو کان موڪل گهرن ٿا حالانڪ اُهي مالدار آهن، اهي پوئتي رهڻ وارن (عورتن، ٻارن ۽ معذورن) سان گڏ هجڻ ۾ خوش آهن ۽ الله انهن جي دلين مٿان مُهر هنئي آهي پوءِ اُهي نه ٿا ڄاڻن. |
يَعتَذِرونَ إِلَيكُم إِذا رَجَعتُم إِلَيهِم قُل لا تَعتَذِروا لَن نُؤمِنَ لَكُم قَد نَبَّأَنَا اللَّهُ مِن أَخبارِكُم وَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُم وَرَسولُهُ ثُمَّ تُرَدّونَ إِلىٰ عٰلِمِ الغَيبِ وَالشَّهٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 94) |
اوهان جي سامهون بهانا ڪندا جڏهن اوهان انهن ڏانهن موٽندؤ. چؤ ته: ”بهانا نه بنايو اسان اوهان کي ڪڏهن به سچو نه سمجهنداسين بيشڪ الله اسان کي اوهان جي ڪن ڳالهين جي خبر ڏني آهي. ۽ الله ۽ ان جو رسول جلد اوهان جا عمل ڏسندا پوءِ اوهان ڳجهه ۽ ظاهر ڄاڻڻ واري (الله) جي حضور موٽايا ويندؤ، پوءِ اوهان کي خبر ڏيندو جيڪي اوهان عمل ڪندا هئا“. |
سَيَحلِفونَ بِاللَّهِ لَكُم إِذَا انقَلَبتُم إِلَيهِم لِتُعرِضوا عَنهُم فَأَعرِضوا عَنهُم إِنَّهُم رِجسٌ وَمَأوىٰهُم جَهَنَّمُ جَزاءً بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 95) |
جلد اوهان اڳيان الله جا قسم کڻندا جڏهن اوهان انهن ڏانهن موٽندؤ هن لاءِ ته اوهين انهن کان درگذر ڪيو. پوءِ اوهان انهن کان ڪناره ڪش رهو. بلاشڪ اهي پليت آهن ۽ انهن جي جاءِ جهنم آهي، اها انهن عملن جي سزا آهي جيڪي اهي ڪندا رهيا آهن. |
يَحلِفونَ لَكُم لِتَرضَوا عَنهُم فَإِن تَرضَوا عَنهُم فَإِنَّ اللَّهَ لا يَرضىٰ عَنِ القَومِ الفٰسِقينَ (آيت : 96) |
اوهان اڳيان ان لاءِ قسم کڻن ٿا ته جيئن اوهان انهن کان راضي ٿي وڃو. پوءِ جيڪڏهن اوهان انهن کان راضي ٿي (به) وڃو ته به بلاشڪ الله نافرمان قوم کان راضي نه ٿو ٿئي. |
الأَعرابُ أَشَدُّ كُفرًا وَنِفاقًا وَأَجدَرُ أَلّا يَعلَموا حُدودَ ما أَنزَلَ اللَّهُ عَلىٰ رَسولِهِ وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 97) |
ٻهراڙي وارا ڪفر ۽ نفاق ۾ سخت هوندا آهن (ان شقاوت سبب) ان ڳالهه جي لائق آهن جو ان حدن (۽ احڪام) کان جاهل رهن جيڪي الله پنهنجي رسول تي نازل ڪيا آهن. ۽ الله ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
وَمِنَ الأَعرابِ مَن يَتَّخِذُ ما يُنفِقُ مَغرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوائِرَ عَلَيهِم دائِرَةُ السَّوءِ وَاللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (آيت : 98) |
۽ ٻهراڙي وارن مان ڪي اهڙا به آهن جو جيڪي (الله جي راهه ۾) خرچ ڪن ٿا ان کي چَٽِي سمجهن ٿا ۽ توهان تي زماني جي گردش جو انتظار ڪن ٿا. گردشِ زمانه جي بري مصيبت انهن تي آهي. ۽ الله ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. |
وَمِنَ الأَعرابِ مَن يُؤمِنُ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ وَيَتَّخِذُ ما يُنفِقُ قُرُبٰتٍ عِندَ اللَّهِ وَصَلَوٰتِ الرَّسولِ أَلا إِنَّها قُربَةٌ لَهُم سَيُدخِلُهُمُ اللَّهُ فى رَحمَتِهِ إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 99) |
۽ ٻهراڙي وارن مان ڪي اهڙا به آهن جيڪي الله ۽ آخرت واري ڏينهن تي ايمان رکن ٿا ۽ جيڪو (الله جي راهه ۾) خرچ ڪن ٿا ان کي الله وٽ ويجهڙائي حاصل ڪرڻ ۽ رسول جي دعا وٺڻ جو ذريعو سمجهن ٿا. خبردار بيشڪ اها (خيرات) انهن لاءِ (الله جي) ويجهڙائي آهي. جلد انهن کي الله پنهنجي رحمت ۾ داخل ڪندو. بيشڪ الله بخشڻهار ٻاجهارو آهي. |
وَالسّٰبِقونَ الأَوَّلونَ مِنَ المُهٰجِرينَ وَالأَنصارِ وَالَّذينَ اتَّبَعوهُم بِإِحسٰنٍ رَضِىَ اللَّهُ عَنهُم وَرَضوا عَنهُ وَأَعَدَّ لَهُم جَنّٰتٍ تَجرى تَحتَهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها أَبَدًا ذٰلِكَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 100) |
۽ مهاجرن ۽ انصارن مان (نيڪي ۾) اڳرائي ڪندڙ پهريان (ايمان آڻيندڙ) ماڻهو آهن. ۽ جن به نيڪي سان سندن پيروي ڪئي ته الله انهن کان راضي ٿي ويو ۽ اهي ان کان راضي ٿي ويا ۽ انهن لاءِ (الله) باغ تيار ڪيا آهن جن جي هيٺان کان نهرون وهن ٿيون اُهي انهن ۾ هميشه هميشه رهڻ وارا آهن. اها زبردست ڪاميابي آهي. |
وَمِمَّن حَولَكُم مِنَ الأَعرابِ مُنٰفِقونَ وَمِن أَهلِ المَدينَةِ مَرَدوا عَلَى النِّفاقِ لا تَعلَمُهُم نَحنُ نَعلَمُهُم سَنُعَذِّبُهُم مَرَّتَينِ ثُمَّ يُرَدّونَ إِلىٰ عَذابٍ عَظيمٍ (آيت : 101) |
۽ اوهان جي آس پاس جي ٻهراڙي وارن مان ڪي منافق آهن.. ۽ ڪي مديني وارن مان به .. نفاق تي اڙيل آهن تون انهن کي نه ٿو ڄاڻين. اسان انهن کي ڄاڻون ٿا. سگھو ئي اسان انهن کي ٻه ڀيرا عذاب ڏينداسين وري اهي وڏي عذاب ڏانهن موٽايا ويندا. |
وَءاخَرونَ اعتَرَفوا بِذُنوبِهِم خَلَطوا عَمَلًا صٰلِحًا وَءاخَرَ سَيِّئًا عَسَى اللَّهُ أَن يَتوبَ عَلَيهِم إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 102) |
۽ ٻيا اُهي آهن جن پنهنجا ڏوهه مڃيا آهن انهن نيڪ عمل ۽ ٻيا برا ڪم رل وچڙ ڪيا آهن. اميد آهي ته الله انهن جي توبه قبول ڪري. بيشڪ الله بخشڻهار ٻاجهارو آهي. |
خُذ مِن أَموٰلِهِم صَدَقَةً تُطَهِّرُهُم وَتُزَكّيهِم بِها وَصَلِّ عَلَيهِم إِنَّ صَلوٰتَكَ سَكَنٌ لَهُم وَاللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (آيت : 103) |
انهن جي مالن مان صدقو قبول ڪر ان جي ذريعي انهن کي پاڪ ڪر. ۽ انهن کي بابرڪت بناءِ ۽ انهن لاءِ دعا گُهر. بيشڪ تنهنجي دعا انهن لاءِ سڪون آهي. ۽ الله ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. |
أَلَم يَعلَموا أَنَّ اللَّهَ هُوَ يَقبَلُ التَّوبَةَ عَن عِبادِهِ وَيَأخُذُ الصَّدَقٰتِ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوّابُ الرَّحيمُ (آيت : 104) |
ڇا اهي نه ٿا ڄاڻن ته بيشڪ الله ئي آهي جو پنهنجي ٻانهن جي توبه قبول ڪري ٿو ۽ صدقا (خيراتون) قبول ڪري ٿو ۽ بيشڪ الله وڏو توبه قبول ڪندڙ ٻاجهارو آهي. |
وَقُلِ اعمَلوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُم وَرَسولُهُ وَالمُؤمِنونَ وَسَتُرَدّونَ إِلىٰ عٰلِمِ الغَيبِ وَالشَّهٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 105) |
۽ چؤ ته اوهان عمل ڪيو پوءِ جلد الله اوهان جي عمل کي ڏسندؤ ۽ ان جو رسول ۽ ايمان وارا (به ڏسندا.) ۽ سگھوئي اوهان ڳجهه ۽ ظاهر جي ڄاڻڻ واري (الله) ڏانهن موٽايا ويندؤ. پوءِ اوهان کي خبر ڏيندو جيڪي اوهان عمل ڪندا هئا. |
وَءاخَرونَ مُرجَونَ لِأَمرِ اللَّهِ إِمّا يُعَذِّبُهُم وَإِمّا يَتوبُ عَلَيهِم وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 106) |
۽ (ڪجهه) ٻيا آهن جن جو معاملو الله جي (ايندڙ) حڪم لاءِ ڇڏيل آهي يا انهن کي عذاب ڪري يا انهن جي توبه قبول ڪري. ۽ الله ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
وَالَّذينَ اتَّخَذوا مَسجِدًا ضِرارًا وَكُفرًا وَتَفريقًا بَينَ المُؤمِنينَ وَإِرصادًا لِمَن حارَبَ اللَّهَ وَرَسولَهُ مِن قَبلُ وَلَيَحلِفُنَّ إِن أَرَدنا إِلَّا الحُسنىٰ وَاللَّهُ يَشهَدُ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (آيت : 107) |
۽ اُهي ماڻهو جن هڪ مسجد ٺاهي نقصان پهچائڻ لاءِ ۽ ڪفر ۽ مؤمنن جي وچ ڏڦيڙ وجهڻ لاءِ، ۽ ان شخص جي گهاٽ (انتظار گاهه) ٺاهڻ لاءِ جيڪو اڳي ئي الله ۽ ان جي رسول سان جنگ ڪري چڪو آهي. (يعني ابوعامر فاسق) ۽ ضرور قسم کڻندا ته (اها مسجد ٺاهڻ ۾) انهن جو سواءِ نيڪي جي ٻيو ڪو ارادو نه آهي. ۽ الله شاهدي ٿو ڏئي ته بلاشڪ اهي ڪوڙا آهن. |
لا تَقُم فيهِ أَبَدًا لَمَسجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقوىٰ مِن أَوَّلِ يَومٍ أَحَقُّ أَن تَقومَ فيهِ فيهِ رِجالٌ يُحِبّونَ أَن يَتَطَهَّروا وَاللَّهُ يُحِبُّ المُطَّهِّرينَ (آيت : 108) |
(اي نبي!) تون ان (مسجد) ۾ ڪڏهن به نه بيهجانءِ. البته اُها مسجد جنهن جو بنياد پهرئين ڏينهن ئي تقوى تي رکيو ويو آهي اها وڌيڪ حقدار آهي جو تون ان ۾ بيهين. ان ۾ اهڙا مرد آهن جيڪي پاڪ رهڻ کي پسند ڪن ٿا. ۽ الله پاڪ رهڻ وارن سان محبت رکي ٿو. |
أَفَمَن أَسَّسَ بُنيٰنَهُ عَلىٰ تَقوىٰ مِنَ اللَّهِ وَرِضوٰنٍ خَيرٌ أَم مَن أَسَّسَ بُنيٰنَهُ عَلىٰ شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانهارَ بِهِ فى نارِ جَهَنَّمَ وَاللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الظّٰلِمينَ (آيت : 109) |
ڇا پوءِ اُهو ماڻهو جنهن پنهنجي عمارت جو بنياد الله کان ڊڄڻ ۽ (ان جي) رضامندي چاهڻ تي رکيو آهي (اُهو) ڀلو آهي يا اُهو ماڻهو جنهن پنهنجي عمارت جو بنياد ڪنهن کَڏي جي ڪِرندڙ ڪناري تي رکيو؟ پوءِ اُها پنهنجي اڏيندڙ سميت دوزخ جي باهه ۾ ڪِري پَئِــي ۽ الله ظالم قوم کي هدايت نه ٿو ڏئي. |
لا يَزالُ بُنيٰنُهُمُ الَّذى بَنَوا ريبَةً فى قُلوبِهِم إِلّا أَن تَقَطَّعَ قُلوبُهُم وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 110) |
سندن عمارت جنهن کي (مسجد جي نالي) بنايو اٿن، سا سندن دلين ۾ هميشه کُٽڪندي رهندي، سواءِ هن جي جو انهن جون دليون ٽڪرا ٽڪرا ٿي پون. ۽ الله ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي. |
إِنَّ اللَّهَ اشتَرىٰ مِنَ المُؤمِنينَ أَنفُسَهُم وَأَموٰلَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ يُقٰتِلونَ فى سَبيلِ اللَّهِ فَيَقتُلونَ وَيُقتَلونَ وَعدًا عَلَيهِ حَقًّا فِى التَّورىٰةِ وَالإِنجيلِ وَالقُرءانِ وَمَن أَوفىٰ بِعَهدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاستَبشِروا بِبَيعِكُمُ الَّذى بايَعتُم بِهِ وَذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 111) |
بيشڪ الله مؤمنن کان انهن جون جانيون ۽ انهن جا مال خريد ڪيا آهن ان بدلي ۾ ته انهن لاءِ جنت آهي. اهي الله جي راهه ۾ لڙن ٿا پوءِ مارن ٿا يا مارجن ٿا. ان تي سچو وعدو ٿيل آهي تورات ۽ انجيل۽ قرآن ۾. ۽ الله کان وڌيڪ ٻيو ڪير آهي پنهنجو انجام پاڙڻ ۾؟پوءِ اوهان پنهنجي ان سودي تي خوش ٿي وڃو جيڪو اوهان (الله سان) سودو ڪيو آهي. ۽ اِها ئي زبردست ڪاميابي آهي. |
التّٰئِبونَ العٰبِدونَ الحٰمِدونَ السّٰئِحونَ الرّٰكِعونَ السّٰجِدونَ الءامِرونَ بِالمَعروفِ وَالنّاهونَ عَنِ المُنكَرِ وَالحٰفِظونَ لِحُدودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ المُؤمِنينَ (آيت : 112) |
توبه ڪرڻ وارا، عبادت ڪرڻ وارا، حمد بيان ڪرڻ وارا، (الله جي راهه ۾) سفر ڪرڻ وارا، رڪوع ڪرڻ وارا، سجدا ڪرڻ وارا، نيڪ ڳالهين جو حڪم ڪرڻ وارا ۽ براين کان روڪڻ وارا ۽ الله جي حدن جي حفاظت ڪرڻ وارا. ۽ (انهن) مؤمنن کي خوشخبري ڏئي. |
ما كانَ لِلنَّبِىِّ وَالَّذينَ ءامَنوا أَن يَستَغفِروا لِلمُشرِكينَ وَلَو كانوا أُولى قُربىٰ مِن بَعدِ ما تَبَيَّنَ لَهُم أَنَّهُم أَصحٰبُ الجَحيمِ (آيت : 113) |
نبيءَ لاءِ ۽ مؤمنن لاءِ اهو مناسب نه آهي جو اهي مشرڪن لاءِ معافي گهرن توڙي جو اُهي سندن ويجها مائٽ هجن ان کان پوءِ جو انهن تي ظاهر ٿي چڪو ته بيشڪ اهي جهنمي آهن. |
وَما كانَ استِغفارُ إِبرٰهيمَ لِأَبيهِ إِلّا عَن مَوعِدَةٍ وَعَدَها إِيّاهُ فَلَمّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنهُ إِنَّ إِبرٰهيمَ لَأَوّٰهٌ حَليمٌ (آيت : 114) |
۽ ابراهيم جي پنهنجي پيءُ لاءِ معافي گهرڻ صرف ان وعدي خاطر هئي جو ان ساڻس وعدو ڪيو هيو. پوءِ جڏهن مٿس ظاهر ٿيو ته اُهو الله جو دشمن آهي ته ان کان بيزار ٿي ويو. بيشڪ ابراهيم وڏو نرم دل بردبار هيو. |
وَما كانَ اللَّهُ لِيُضِلَّ قَومًا بَعدَ إِذ هَدىٰهُم حَتّىٰ يُبَيِّنَ لَهُم ما يَتَّقونَ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 115) |
الله ائين هرگز نه ٿو ڪري جو ڪنهن قوم کي هدايت ڏيڻ بعد گمراهه ڪري جيستائين انهن تي اُهي ڳالهيون پڌريون نه ڪري جن کان انهن کي بچڻ گهرجي. بيشڪ الله هر شيءِ کي ڄاڻندڙ آهي. |
إِنَّ اللَّهَ لَهُ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ يُحيۦ وَيُميتُ وَما لَكُم مِن دونِ اللَّهِ مِن وَلِىٍّ وَلا نَصيرٍ (آيت : 116) |
بيشڪ آسمانن ۽ زمين جي بادشاهي الله لاءِ آهي. اهو جياري ٿو ۽ اهو ماري ٿو. ۽ اوهان لاءِ الله کان سواءِ نه ڪو دوست آهي ۽ نه ڪو مددگار. |
لَقَد تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِىِّ وَالمُهٰجِرينَ وَالأَنصارِ الَّذينَ اتَّبَعوهُ فى ساعَةِ العُسرَةِ مِن بَعدِ ما كادَ يَزيغُ قُلوبُ فَريقٍ مِنهُم ثُمَّ تابَ عَلَيهِم إِنَّهُ بِهِم رَءوفٌ رَحيمٌ (آيت : 117) |
البته تحقيق الله نبي تي رحمت سان متوجه ٿيو ۽ مهاجرن ۽ انصارن تي (به) جن مشڪل گهڙيءَ ۾ ان (نبيءَ ڪريم) جي پيروي ڪئي ان کان پوءِ جو انهن مان هڪ ٽولي جون دليون ڦِرڻ تي هيون وري (به) انهن تي رحمت سان متوجه ٿيو. بيشڪ اُهو مٿن گهڻي شفقت ڪندڙ ٻاجهارو آهي. |
وَعَلَى الثَّلٰثَةِ الَّذينَ خُلِّفوا حَتّىٰ إِذا ضاقَت عَلَيهِمُ الأَرضُ بِما رَحُبَت وَضاقَت عَلَيهِم أَنفُسُهُم وَظَنّوا أَن لا مَلجَأَ مِنَ اللَّهِ إِلّا إِلَيهِ ثُمَّ تابَ عَلَيهِم لِيَتوبوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوّابُ الرَّحيمُ (آيت : 118) |
۽ انهن ٽن ڄڻن تي به (رحمت سان متوجهه ٿيو) جن جو معاملو پوئتي رکيو ويو هيو. تانجو جڏهن زمين پنهنجي ڪشادگي جي باوجود انهن تي تنگ ٿئي پئي ۽ انهن جون جانيون به مٿن تنگ ٿي پيون ۽ سمجهيائون الله کان سواءِ ڪا پناهه جي جاءِ ناهي سواءِ ان ڏانهن (موٽڻ جي). پوءِ الله مٿن رحمت سان متوجهه ٿيو هن لاءِ ته اهي به موٽن بيشڪ الله ئي گھڻو توبه قبول ڪندڙ ٻاجهارو آهي. |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكونوا مَعَ الصّٰدِقينَ (آيت : 119) |
اي ايمان وارؤ! الله کان ڊڄو ۽ سچن سان گڏ هجو. |
ما كانَ لِأَهلِ المَدينَةِ وَمَن حَولَهُم مِنَ الأَعرابِ أَن يَتَخَلَّفوا عَن رَسولِ اللَّهِ وَلا يَرغَبوا بِأَنفُسِهِم عَن نَفسِهِ ذٰلِكَ بِأَنَّهُم لا يُصيبُهُم ظَمَأٌ وَلا نَصَبٌ وَلا مَخمَصَةٌ فى سَبيلِ اللَّهِ وَلا يَطَـٔونَ مَوطِئًا يَغيظُ الكُفّارَ وَلا يَنالونَ مِن عَدُوٍّ نَيلًا إِلّا كُتِبَ لَهُم بِهِ عَمَلٌ صٰلِحٌ إِنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجرَ المُحسِنينَ (آيت : 120) |
مديني وارن ۽ ان جي آس پاس جي ٻهراڙي وارن لاءِ اُهو مناسب نه هيو جو رسول الله کان (جهاد ۾) پوئتي رهجي وڃن. ۽ نه هي (مناسب هيو) جو سندس جان کان وڌيڪ پنهنجي جانين کي پيارو رکن. اهو هن لاءِ ته انهن کي الله جي رستي ۾ نه ڪا اڃ ۽ نه ڪو ٿَڪُ ۽ نه ڪا بک لڳي ٿي ۽ نه اُهي ڪنهن اهڙي جاءِ تي پير رکن ٿا جتي ڪافرن کي ڪاوڙ لڳي ۽ اُهي نه ڪنهن دشمن کان ڪا (ايذائيندڙ)شيءِ حاصل ڪن ٿا مگر ان جي بدلي ۾ انهن لاءِ صالح عمل لکيو وڃي ٿو. بيشڪ الله نيڪي ڪرڻ وارن جو اجر نه ٿو وڃائي. |
وَلا يُنفِقونَ نَفَقَةً صَغيرَةً وَلا كَبيرَةً وَلا يَقطَعونَ وادِيًا إِلّا كُتِبَ لَهُم لِيَجزِيَهُمُ اللَّهُ أَحسَنَ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 121) |
۽ اُهي نه ڪو ننڍو ۽ نه ڪو وڏو خرچ ڪن ٿا ۽ نه ئي اهي ڪو(جهاد لاءِ) ميدان پار ڪن ٿا مگر اهو سڀ انهن لاءِ لکيو وڃي ٿو هن لاءِ الله انهن کي ڀلي کان ڀلو بدلو ڏئي جيڪي اهي عمل ڪندا هئا. |
وَما كانَ المُؤمِنونَ لِيَنفِروا كافَّةً فَلَولا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرقَةٍ مِنهُم طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهوا فِى الدّينِ وَلِيُنذِروا قَومَهُم إِذا رَجَعوا إِلَيهِم لَعَلَّهُم يَحذَرونَ (آيت : 122) |
۽ مؤمنن کي ائين نه ڪرڻ گهرجي جو سڀ نڪري پون. پوءِ ائين ڇو نه ڪجي جو انهن مان هر وڏي جماعت مان هڪ ننڍي جماعت نڪري تان ته اُهي دين جو فقه حاصل ڪن. ۽ جڏهن پنهنجي قوم ڏي موٽي اچن ته انهن کي ڊيڄارن تان جو اُهي (بي فرمانين کان) بچن. |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا قٰتِلُوا الَّذينَ يَلونَكُم مِنَ الكُفّارِ وَليَجِدوا فيكُم غِلظَةً وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ مَعَ المُتَّقينَ (آيت : 123) |
اي ايمان وارؤ! اوهان ڪافرن مان انهن سان جنگ ڪيو جيڪي اوهان جي آس پاس آهن ۽ ڀلي ته اُهي اوهان ۾ سختي لهن. ۽ ڄاڻو ته بلاشڪ الله پرهيزگارن سان گڏ آهي. |
وَإِذا ما أُنزِلَت سورَةٌ فَمِنهُم مَن يَقولُ أَيُّكُم زادَتهُ هٰذِهِ إيمٰنًا فَأَمَّا الَّذينَ ءامَنوا فَزادَتهُم إيمٰنًا وَهُم يَستَبشِرونَ (آيت : 124) |
۽ جڏهن ڪا سورت نازل ڪئي وڃي ٿي ته انهن (منافقن) مان ڪي اهڙا آهن جي چون ٿا ته هن (سورت) اوهان مان ڪهڙن جو ايمان وڌايو آهي؟ پوءِ جيڪي ايمان وارا آهن پوءِ ان (سورت) سندن ايمان وڌايو آهي ۽ اُهي خوش ٿين ٿا. |
وَأَمَّا الَّذينَ فى قُلوبِهِم مَرَضٌ فَزادَتهُم رِجسًا إِلىٰ رِجسِهِم وَماتوا وَهُم كٰفِرونَ (آيت : 125) |
۽ پر جن جي دلين ۾ بيماري آهي ته ان (سورت) انهن جي پليتي مٿان پليتي وڌائي ڇڏي ۽ اهي ان حال ۾ مُـــئا جو اُهي ڪافر هئا. |
أَوَلا يَرَونَ أَنَّهُم يُفتَنونَ فى كُلِّ عامٍ مَرَّةً أَو مَرَّتَينِ ثُمَّ لا يَتوبونَ وَلا هُم يَذَّكَّرونَ (آيت : 126) |
ڇا اُهي نه ٿا ڏسن جو اُهي هر سال ۾ هڪ ڀيرو يا ٻه ڀيرا مصيبت ۾ مبتلا ڪيا وڃن ٿا پوءِ به اهي توبه نه ٿا ڪن ۽ نه ئي اُهي نصيحت پِرائن ٿا. |
وَإِذا ما أُنزِلَت سورَةٌ نَظَرَ بَعضُهُم إِلىٰ بَعضٍ هَل يَرىٰكُم مِن أَحَدٍ ثُمَّ انصَرَفوا صَرَفَ اللَّهُ قُلوبَهُم بِأَنَّهُم قَومٌ لا يَفقَهونَ (آيت : 127) |
۽ جڏهن ڪا سورت نازل ڪئي وڃي ٿي ته هڪ ٻئي کي ڏسن ٿا. (چون ٿا) ”توهان کي ڪو (مسلمان) ڏسي ته ڪو نه ٿو“؟ پوءِ اُهي موٽي وڃن ٿا. الله انهن جي دلين کي ڦيرايو آهي اهو هن ڪري جو اُهي اهڙي قوم آهن جو نه ٿا سمجهن. |
لَقَد جاءَكُم رَسولٌ مِن أَنفُسِكُم عَزيزٌ عَلَيهِ ما عَنِتُّم حَريصٌ عَلَيكُم بِالمُؤمِنينَ رَءوفٌ رَحيمٌ (آيت : 128) |
البته تحقيق اوهان وٽ اوهان مان هڪ رسول آيو آهي اوهان جو تڪليف ۾ پوڻ ان تي ڳرو آهي اوهان جي ڀلائي چاهڻ وارو آهي مؤمنن سان گهڻي شفقت ڪندڙ ٻاجهارو آهي. |
فَإِن تَوَلَّوا فَقُل حَسبِىَ اللَّهُ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَيهِ تَوَكَّلتُ وَهُوَ رَبُّ العَرشِ العَظيمِ (آيت : 129) |
پوءِ جيڪڏهن اهي مُنهن موڙن ته پوءِ چؤ ته: ”مون لاءِ الله ڪافي آهي. ناهي ڪوئي معبود سواءِ ان جي. مون ان تي ڀروسو ڪيو ۽ اُهو تمام وڏي عرش جو مالڪ آهي“. |