قُل أوحِىَ إِلَىَّ أَنَّهُ استَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الجِنِّ فَقالوا إِنّا سَمِعنا قُرءانًا عَجَبًا (آيت : 1) |
(اي نبي!) چؤ ته: مون ڏي وحي ڪئي وئي آهي ته جنن جي هڪ جماعت (منهنجي تلاوت کي) ٻڌو پوءِ (پنهنجي قوم کي) چيائون: ”بيشڪ اسان هڪ عجيب قرآن ٻڌو آهي. |
يَهدى إِلَى الرُّشدِ فَـٔامَنّا بِهِ وَلَن نُشرِكَ بِرَبِّنا أَحَدًا (آيت : 2) |
جيڪو هدايت جي واٽ ڏيکاري ٿو سو اسان ان تي ايمان آندو آهي. ۽ اسان پنهنجي پالڻهار سان ڪنهن کي به شريڪ ڪونه ڪنداسين“. |
وَأَنَّهُ تَعٰلىٰ جَدُّ رَبِّنا مَا اتَّخَذَ صٰحِبَةً وَلا وَلَدًا (آيت : 3) |
۽ هي ته: ”اسان جي پالڻهار جو شان بلند آهي نه ان ڪنهن کي (پنهنجي) زال بنايو آهي نه اولاد“. |
وَأَنَّهُ كانَ يَقولُ سَفيهُنا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا (آيت : 4) |
۽ هي ته: ”اسان مان ڪو بيوقوف الله جي باري ۾ خلافِ حق ڳالهيون ڪندو هيو“. |
وَأَنّا ظَنَنّا أَن لَن تَقولَ الإِنسُ وَالجِنُّ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا (آيت : 5) |
۽ هي ته ”اسان سمجهيو هيو ته ناممڪن آهي جو ڪو انسان ۽ ڪو جِنُ الله جي باري ۾ ڪوڙي ڳالهه چوي“. |
وَأَنَّهُ كانَ رِجالٌ مِنَ الإِنسِ يَعوذونَ بِرِجالٍ مِنَ الجِنِّ فَزادوهُم رَهَقًا (آيت : 6) |
۽ هي ته: ”انسانن مان ڪجهه ماڻهو جِنن مان ڪن فردن جي پناهه وٺندا هئا پوءِ انهن ماڻهن انهن جنن جي سرڪشي وڌائي ڇڏي“. |
وَأَنَّهُم ظَنّوا كَما ظَنَنتُم أَن لَن يَبعَثَ اللَّهُ أَحَدًا (آيت : 7) |
۽ (”اي جنو!) انهن (انسانن به) اهو خيال ڪيو هيو جيئن اوهان (جنن) خيال ڪيو آهي ته الله ڪنهن کي رسول بنائي نه موڪليندو“. |
وَأَنّا لَمَسنَا السَّماءَ فَوَجَدنٰها مُلِئَت حَرَسًا شَديدًا وَشُهُبًا (آيت : 8) |
۽ هي ته : ”اسان آسمان کي ڇُهيو پوءِ اسان ان کي سخت پهريدارن ۽ سخت شعلن سان ڀريل لڌو“. |
وَأَنّا كُنّا نَقعُدُ مِنها مَقٰعِدَ لِلسَّمعِ فَمَن يَستَمِعِ الءانَ يَجِد لَهُ شِهابًا رَصَدًا (آيت : 9) |
۽ هي ته : ”اڳي اسان (آسماني غيبي) خبرن ٻڌڻ لاءِ ڪن جاين تي وڃي ويهندا هئاسين مگر هاڻي جو به ڪَنُ لڳائي ٿو ته اهو هڪ شعلي کي پنهنجي تاڙ ۾ لهي ٿو“. |
وَأَنّا لا نَدرى أَشَرٌّ أُريدَ بِمَن فِى الأَرضِ أَم أَرادَ بِهِم رَبُّهُم رَشَدًا (آيت : 10) |
۽ هي ته: ”اسان نه ٿا ڄاڻون ته (اسان کي روڪڻ سان) جيڪي ماڻهو زمين ۾ آهن تن سان ڪنهن برائي جو ارادو ڪيو ويو آهي يا سندن پالڻهار انهن سان ڀلائي جو ارادو ڪيو آهي“. |
وَأَنّا مِنَّا الصّٰلِحونَ وَمِنّا دونَ ذٰلِكَ كُنّا طَرائِقَ قِدَدًا (آيت : 11) |
۽ هي ته: ”اسان مان ڪي نيڪوڪار آهن ۽ اسان مان ڪي ٻي طرح جا آهن. ڇو ته اسان مختلف طريقن تي آهيون“. |
وَأَنّا ظَنَنّا أَن لَن نُعجِزَ اللَّهَ فِى الأَرضِ وَلَن نُعجِزَهُ هَرَبًا (آيت : 12) |
۽ هي ته: ”اسان هي يقين ڪيو آهي ته اسان زمين ۾ (رهي ڪري) ڪڏهن به الله کي عاجز ڪري نه ٿا سگهون ۽ نه ئي (زمين کان) ڀڄي ان کي عاجز ڪري سگهون ٿا“. |
وَأَنّا لَمّا سَمِعنَا الهُدىٰ ءامَنّا بِهِ فَمَن يُؤمِن بِرَبِّهِ فَلا يَخافُ بَخسًا وَلا رَهَقًا (آيت : 13) |
۽ هي ته: ”اسان جڏهن هدايت جي ڳالهه ٻڌي ته اسان ان تي ايمان آندو. پوءِ جيڪو پنهنجي پالڻهار تي ايمان آڻيندو سو نه ڪنهن نقصان کان ۽ نه ڪنهن ظلم کان خوفزده ٿيندو“. |
وَأَنّا مِنَّا المُسلِمونَ وَمِنَّا القٰسِطونَ فَمَن أَسلَمَ فَأُولٰئِكَ تَحَرَّوا رَشَدًا (آيت : 14) |
۽ هي ته : ”اسان مان ڪي فرمانبردار آهن ته اسان مان ڪي ظالم آهن. پوءِ جيڪو فرمانبردار ٿيو انهن سڌو رستو ڳولي ورتو“. |
وَأَمَّا القٰسِطونَ فَكانوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا (آيت : 15) |
۽ جيڪي ظالم آهن سي جهنم جو ٻارڻ ٿيندا. |
وَأَلَّوِ استَقٰموا عَلَى الطَّريقَةِ لَأَسقَينٰهُم ماءً غَدَقًا (آيت : 16) |
۽ (اي نبي چؤ مون تي وحي ڪئي وئي آهي ته) جيڪڏهن ماڻهو رستي تي سڌا ٿي هلن ها ته اسان انهن کي گهڻي پاڻي سان سيراب ڪيون ها. |
لِنَفتِنَهُم فيهِ وَمَن يُعرِض عَن ذِكرِ رَبِّهِ يَسلُكهُ عَذابًا صَعَدًا (آيت : 17) |
هن لاءِ ته ان (نعمت) ۾ اسان انهن جو امتحان ڪيون. ۽ جيڪو به پنهنجي پالڻهار جي ذڪر کان مُنهن موڙيندو تنهن کي الله سخت عذاب ۾ مبتلا ڪندو. |
وَأَنَّ المَسٰجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدعوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا (آيت : 18) |
۽ هي ته بيشڪ مسجدون الله جي (عبادت) لاءِ آهن پوءِ توهان الله سان گڏ ڪنهن جي به پوڄا نه ڪيو. |
وَأَنَّهُ لَمّا قامَ عَبدُ اللَّهِ يَدعوهُ كادوا يَكونونَ عَلَيهِ لِبَدًا (آيت : 19) |
۽ جڏهن الله جو ٻانهو (محمد ڪريم ﷺ) ان جي عبادت ڪرڻ بيٺو پوءِ قريب هو جو اُهي (جن ۽ انسان) ان تي انبوهه ڪري مِڙي وڃن. |
قُل إِنَّما أَدعوا رَبّى وَلا أُشرِكُ بِهِ أَحَدًا (آيت : 20) |
چؤ ته: ”آءٌ صرف پنهنجي پالڻهار جي عبادت ڪيان ٿو ۽ ان سان ڪنهن کي شريڪ نه ٿو ڪيان“. |
قُل إِنّى لا أَملِكُ لَكُم ضَرًّا وَلا رَشَدًا (آيت : 21) |
چؤ ته: ”آءٌ اوهان جي لاءِ نه ته نقصان جو مالڪ آهيان ۽ نه ڀلائي جو“. |
قُل إِنّى لَن يُجيرَنى مِنَ اللَّهِ أَحَدٌ وَلَن أَجِدَ مِن دونِهِ مُلتَحَدًا (آيت : 22) |
چؤ ته: ”بيشڪ مون کي الله کان ڪوبه نه بچائي سگھندو ۽ نه آءٌ ان کان سواءِ ڪا پناهه جي جاءِ لهندس. |
إِلّا بَلٰغًا مِنَ اللَّهِ وَرِسٰلٰتِهِ وَمَن يَعصِ اللَّهَ وَرَسولَهُ فَإِنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خٰلِدينَ فيها أَبَدًا (آيت : 23) |
منهنجو ڪم ان کان سواءِ ڪجھه نه آهي الله جي ڳالهه ۽ ان جا احڪام پهچايان. ۽ جيڪو ماڻهو الله ۽ ان جي رسول جي بي فرماني ڪندو پوءِ بيشڪ ان لاءِ جهنم جي باهه آهي ۽ اُهي ان ۾ سدائين رهندا“. |
حَتّىٰ إِذا رَأَوا ما يوعَدونَ فَسَيَعلَمونَ مَن أَضعَفُ ناصِرًا وَأَقَلُّ عَدَدًا (آيت : 24) |
(اهي باز نه ايندا) ايستائين جو جڏهن اُهو (عذابِ الاهي) ڏسندا جنهن جو انهن سان وعدو ڪيو پيو وڃي پوءِ جلدي ڄاڻي وٺندا ڪنهن جا مددگار ڪمزور آهن ۽ ڪنهن جي جماعت گهٽ آهي. |
قُل إِن أَدرى أَقَريبٌ ما توعَدونَ أَم يَجعَلُ لَهُ رَبّى أَمَدًا (آيت : 25) |
چؤ: ”آءٌ نه ٿو ڄاڻان ته جنهن (قيامت) جو توهان سان وعدو ڪيو پيو وڃي اُها ويجهڙي آهي يا ان جي لاءِ منهنجي پالڻهار ڊگهو عرصو مقرر ڪيو آهي. |
عٰلِمُ الغَيبِ فَلا يُظهِرُ عَلىٰ غَيبِهِ أَحَدًا (آيت : 26) |
ڳجهه جو ڄاڻڻ وارو (الله) آهي پوءِ اُهو پنهنجي غيب تي ڪنهن کي واقف نه ٿو ڪري. |
إِلّا مَنِ ارتَضىٰ مِن رَسولٍ فَإِنَّهُ يَسلُكُ مِن بَينِ يَدَيهِ وَمِن خَلفِهِ رَصَدًا (آيت : 27) |
سواءِ ان رسول جي جنهن کي ان (غيب جي علم ڏيڻ لاءِ) پسند ڪيو. پوءِ بيشڪ اهو ان (رسول) جي اڳيان ۽ پويان پهريدار مقرر ڪري ٿو. |
لِيَعلَمَ أَن قَد أَبلَغوا رِسٰلٰتِ رَبِّهِم وَأَحاطَ بِما لَدَيهِم وَأَحصىٰ كُلَّ شَيءٍ عَدَدًا (آيت : 28) |
هن لاءِ ته اهو ڄاڻي جو انهن پنهنجي پالڻهار جا پيغام پهچائي ڇڏيا آهن ان جي علم ۾ آهي جو ڪجهه به انهن وٽ آهي ۽ ان هر شيءِ جو ڳاڻيٽو ڳڻي ڇڏيو آهي. |