الحَمدُ لِلَّهِ الَّذى خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ وَجَعَلَ الظُّلُمٰتِ وَالنّورَ ثُمَّ الَّذينَ كَفَروا بِرَبِّهِم يَعدِلونَ (آيت : 1) |
سڀ ساراھ ثابت آهي الله جي لاءِ جنهن پيدا ڪيو آسمان ۽ زمين کي ۽ پيدا ڪيائين اونداهين ۽ روشنيءَ کي ان کان پوءِ به جن ڪفر ڪيو پنهنجي پالڻهار سان (ٻين کي) برابر ڪن ٿا. |
هُوَ الَّذى خَلَقَكُم مِن طينٍ ثُمَّ قَضىٰ أَجَلًا وَأَجَلٌ مُسَمًّى عِندَهُ ثُمَّ أَنتُم تَمتَرونَ (آيت : 2) |
اهو (الله) اهوئي آهي جنهن خلقيو اوهان کي مٽيءَ مان ان کان پوءِ مقرر ڪيائين مدو ۽ مدو مقرر ڪيل آهي ان وٽ ان کان پوءِ اوهان شڪ ڪيو ٿا. |
وَهُوَ اللَّهُ فِى السَّمٰوٰتِ وَفِى الأَرضِ يَعلَمُ سِرَّكُم وَجَهرَكُم وَيَعلَمُ ما تَكسِبونَ (آيت : 3) |
۽ اهو ئي معبود بالحق آهي آسمانن ۾ ۽ زمين ۾ ڄاڻي ٿو ڳجھ اوهان جو ۽ ظاهر اوهان جو ۽ ڄاڻي ٿو جيڪي ڪندا آهيو . |
وَما تَأتيهِم مِن ءايَةٍ مِن ءايٰتِ رَبِّهِم إِلّا كانوا عَنها مُعرِضينَ (آيت : 4) |
۽ نه ٿي اچي ان وٽ ڪابه آيت سندن رب جي آيتن مان مگر ھوندا آھن انھن کان منھن موڙيندڙ . |
فَقَد كَذَّبوا بِالحَقِّ لَمّا جاءَهُم فَسَوفَ يَأتيهِم أَنبٰؤُا۟ ما كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (آيت : 5) |
پوءِ تحقيق ڪوڙو چيائون حق کي جڏھن آيو انھن وٽ پوءِ جلد اينديون انھن وٽ خبرون ان جون جو ان سان چٿر ڪندا ھئا . |
أَلَم يَرَوا كَم أَهلَكنا مِن قَبلِهِم مِن قَرنٍ مَكَّنّٰهُم فِى الأَرضِ ما لَم نُمَكِّن لَكُم وَأَرسَلنَا السَّماءَ عَلَيهِم مِدرارًا وَجَعَلنَا الأَنهٰرَ تَجرى مِن تَحتِهِم فَأَهلَكنٰهُم بِذُنوبِهِم وَأَنشَأنا مِن بَعدِهِم قَرنًا ءاخَرينَ (آيت : 6) |
ڇا نه ڏٺائون ته ڪيتريون ھلاڪ ڪيون سين انھن کان اڳ ۾ قومون جو طاقت ڏني ھئي سون انھن کي زمين ۾ اوتري جو نه طاقت ڏني سون اوھان کي ۽ موڪلياسون آسمان کان انھن تي وسندڙ مينھن ۽ ڪيون سون نھرون جي وھن ٿيون سندن ھيٺان پوءِ ھلاڪ ڪيو سين انھن کي سببان گناھن انھن جي ۽ پيدا ڪيون سون پڄاڻان انھن جي قومون ٻيون . |
وَلَو نَزَّلنا عَلَيكَ كِتٰبًا فى قِرطاسٍ فَلَمَسوهُ بِأَيديهِم لَقالَ الَّذينَ كَفَروا إِن هٰذا إِلّا سِحرٌ مُبينٌ (آيت : 7) |
۽ جيڪڏھن لاھيون ھا اوھان تي ڪتاب (لکيل) ڪاغذن ۾ پوءِ لڳائين ھا ان کي ھٿ پنھنجا ته البته چون ھا جن ڪفر ڪيو ته ناھي ھيءُ مگر جادو پڌرو . |
وَقالوا لَولا أُنزِلَ عَلَيهِ مَلَكٌ وَلَو أَنزَلنا مَلَكًا لَقُضِىَ الأَمرُ ثُمَّ لا يُنظَرونَ (آيت : 8) |
۽ چيائون ته ڇو نه لاٿو ويو ان تي ملائڪ ۽ جيڪڏھن لاھيون ھا ملائڪ ته فيصلو ڪيو وڃي ھا امر- ان کان پوءِ نه مھلت ڏنا وڃن ها . |
وَلَو جَعَلنٰهُ مَلَكًا لَجَعَلنٰهُ رَجُلًا وَلَلَبَسنا عَلَيهِم ما يَلبِسونَ (آيت : 9) |
۽ جيڪڏھن بنايون ھا ان کي ملائڪ ته ڪيون ھا ان کي به مرد (شڪل ۽ صورة ۾) ۽ شبھي ۾ رکون ھا انھن کي جيڪي شبھو ڪن ٿا . |
وَلَقَدِ استُهزِئَ بِرُسُلٍ مِن قَبلِكَ فَحاقَ بِالَّذينَ سَخِروا مِنهُم ما كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (آيت : 10) |
۽ بيشڪ چٿر ڪئي وئي رسولن سان اوھان کان اڳي پوءِ لٿو انھن تي جو مذاق ڪيائون انھن مان اھو جو ان سا چٿر ٿي ڪيائون . |
قُل سيروا فِى الأَرضِ ثُمَّ انظُروا كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ المُكَذِّبينَ (آيت : 11) |
فرماءِ ته- سير ڪيو زمين ۾ ان کان پوءِ ڏسو ته ڪيئن ھئي پڇاڙي ڪوڙو ڪندڙن جي . |
قُل لِمَن ما فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ قُل لِلَّهِ كَتَبَ عَلىٰ نَفسِهِ الرَّحمَةَ لَيَجمَعَنَّكُم إِلىٰ يَومِ القِيٰمَةِ لا رَيبَ فيهِ الَّذينَ خَسِروا أَنفُسَهُم فَهُم لا يُؤمِنونَ (آيت : 12) |
فرماءِ ته ڪنھن جي لاءِ آھي جيڪو آسمانن ۽ زمين ۾ آھي فرماءِ- الله جي لاءِ- يقينًا گڏ ڪندو اوھان کي قيامت جي ڏينھن ناھي ڪو شڪ ان ۾ جن نقصان ۾ وڌو پنھنجن سرن کي پوءِ اھي نه ايمان آڻيندا . |
وَلَهُ ما سَكَنَ فِى الَّيلِ وَالنَّهارِ وَهُوَ السَّميعُ العَليمُ (آيت : 13) |
۽ ان جو ئي آھي جيڪو رھيو رات ۾ ۽ ڏينھن ۾ ۽ اھو ئي ٻڌندڙ، ڄاڻندڙ آھي . |
قُل أَغَيرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فاطِرِ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَهُوَ يُطعِمُ وَلا يُطعَمُ قُل إِنّى أُمِرتُ أَن أَكونَ أَوَّلَ مَن أَسلَمَ وَلا تَكونَنَّ مِنَ المُشرِكينَ (آيت : 14) |
فرماءِ، ڇا الله کان سواءِ وٺان مان ٻيو وارث (الله ئي) پيدا ڪندڙ آھي آسمانن ۽ زمين جو ۽ اھو (ٻين کي) کارائي ٿو ۽ (پاڻ) نٿو کارايو وڃي فرماءِ ته بيشڪ مان امر ڪيو ويس ته ھجان پھريون اھو جو اسلام آندائين ۽ ھر گز نه ھج تون مشرڪن مان . |
قُل إِنّى أَخافُ إِن عَصَيتُ رَبّى عَذابَ يَومٍ عَظيمٍ (آيت : 15) |
فرماءِ بيشڪ مان ڊڄان ٿو جيڪڏھن بي فرماني ڪئي مون پنھجي رب جي عذاب وڏي ڏينھن جي کان . |
مَن يُصرَف عَنهُ يَومَئِذٍ فَقَد رَحِمَهُ وَذٰلِكَ الفَوزُ المُبينُ (آيت : 16) |
اھو شخص جو ڦيرايو ويندو ان کان ان ڏينھن (عذاب) پوءِ تحقيق رحم ڪيائين ان تي ۽ اھا ئي ڪاميابي روشن آھي . |
وَإِن يَمسَسكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلا كاشِفَ لَهُ إِلّا هُوَ وَإِن يَمسَسكَ بِخَيرٍ فَهُوَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 17) |
۽ جيڪڏھن پھچائي توکي الله ڪو ڏک ته پوءِ ناھي ڪو لاھيندڙ ان جو ان کان سواءِ ۽ جيڪڏھن پھچائي توکي ڪا ڀلائي ته پوءِ اھو ھر شيءِ تي قادر آھي . |
وَهُوَ القاهِرُ فَوقَ عِبادِهِ وَهُوَ الحَكيمُ الخَبيرُ (آيت : 18) |
۽ اھو غالب آھي پنھنجن ٻانھن تي ۽ اھوئي حڪمت وارو خبر رکندڙ آھي . |
قُل أَىُّ شَيءٍ أَكبَرُ شَهٰدَةً قُلِ اللَّهُ شَهيدٌ بَينى وَبَينَكُم وَأوحِىَ إِلَىَّ هٰذَا القُرءانُ لِأُنذِرَكُم بِهِ وَمَن بَلَغَ أَئِنَّكُم لَتَشهَدونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ ءالِهَةً أُخرىٰ قُل لا أَشهَدُ قُل إِنَّما هُوَ إِلٰهٌ وٰحِدٌ وَإِنَّنى بَريءٌ مِمّا تُشرِكونَ (آيت : 19) |
فرماءِ ته ڪھڙي شيءِ وڏي آھي شاھديءَ جي لحاظ سان؟ فرماءِ ته الله شاھد آھي منھنجي ۽ اوھان جي وچ ۾ وحي ڪيو ويو مون ڏانھن ھيءُ قرآن تانته ڊيڄاريان اوھان کي ان سان ۽ ان کي جنھن کي پھتو، ڇا يقينًا اوھان البته شاھدي ڏيو ٿا ته تحقيق الله سان گڏ الـٰہ ٻيا به آھن فرماءِ ته مان شاھدي نه ٿو ڏيان فرماءِ ته پڪ اھو معبود ھڪ آھي ۽ پڪ مان بيزار آھيان ان کان جو شرڪ ٿا ڪيو . |
الَّذينَ ءاتَينٰهُمُ الكِتٰبَ يَعرِفونَهُ كَما يَعرِفونَ أَبناءَهُمُ الَّذينَ خَسِروا أَنفُسَهُم فَهُم لا يُؤمِنونَ (آيت : 20) |
اھي جو ڏنو اسان انھن کي ڪتاب سڃاڻن ٿا ان کي جيئن سڃاڻن ٿا پنھنجي پٽن کي جن نقصان ۾ وڌو پنھنجن سرن کي پوءِ اھي نٿا ايمان آڻين . |
وَمَن أَظلَمُ مِمَّنِ افتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَو كَذَّبَ بِـٔايٰتِهِ إِنَّهُ لا يُفلِحُ الظّٰلِمونَ (آيت : 21) |
۽ ڪير آهي وڏو ظالم ان کان جو ٺاهي هنيائين الله تي ڪوڙ يا ڪوڙو چيائين ان جي آيتن کي يقينًا نه ڪامياب ٿيندا ظالم. |
وَيَومَ نَحشُرُهُم جَميعًا ثُمَّ نَقولُ لِلَّذينَ أَشرَكوا أَينَ شُرَكاؤُكُمُ الَّذينَ كُنتُم تَزعُمونَ (آيت : 22) |
۽ ان ڏينهن جو اٿارينداسون انهن مڙني کي ان کان پوءِ چونداسون انهن کي جن شرڪ ڪيو ته ڪٿي آهن اوهان جا شريڪ جيڪي گمان ڪندا هيؤ. |
ثُمَّ لَم تَكُن فِتنَتُهُم إِلّا أَن قالوا وَاللَّهِ رَبِّنا ما كُنّا مُشرِكينَ (آيت : 23) |
تنهن کان پوءِ نه هو عذر انهن جو مگر هي جو چيائون قسم آهي الله جو اسان جي رب جو ته نه هياسين مشرڪ . |
انظُر كَيفَ كَذَبوا عَلىٰ أَنفُسِهِم وَضَلَّ عَنهُم ما كانوا يَفتَرونَ (آيت : 24) |
ڏس ته ڪيئن ڪوڙ هنيائون پنهنجن سرن تي ۽ گم ٿيو انهن کان جيڪو ڪوڙ ٿي ٺاهيائون. |
وَمِنهُم مَن يَستَمِعُ إِلَيكَ وَجَعَلنا عَلىٰ قُلوبِهِم أَكِنَّةً أَن يَفقَهوهُ وَفى ءاذانِهِم وَقرًا وَإِن يَرَوا كُلَّ ءايَةٍ لا يُؤمِنوا بِها حَتّىٰ إِذا جاءوكَ يُجٰدِلونَكَ يَقولُ الَّذينَ كَفَروا إِن هٰذا إِلّا أَسٰطيرُ الأَوَّلينَ (آيت : 25) |
۽ انهن مان ڪو اهڙو آهي جو ڪن ڏئي ٻڌي ٿو اوهان ڏانهن ۽ ڪيا اسان قلبن سندن تي ڍڪ متان سمجهن ان کي ۽ ڪنن انهن جي ۾ گهٻرائي ۽ جيڪڏهن ڏسندا هر معجزو ته (به) نه ايمان آڻيندا ان تي تانجو جڏهن اچن ٿا اوهان وٽ ته جهڳڙو ڪن ٿا توسان چون ٿا اهي شخص جو ڪفر ڪيائون ناهي هي مگر آکاڻيون پهرين جون . |
وَهُم يَنهَونَ عَنهُ وَيَنـَٔونَ عَنهُ وَإِن يُهلِكونَ إِلّا أَنفُسَهُم وَما يَشعُرونَ (آيت : 26) |
اهي روڪين ٿا ان کان ۽ پري ٿين ٿا ان کان ۽ نه ٿا هلاڪ ڪن مگر پنهنجن سرن کي ۽ نه ٿا سمجهن. |
وَلَو تَرىٰ إِذ وُقِفوا عَلَى النّارِ فَقالوا يٰلَيتَنا نُرَدُّ وَلا نُكَذِّبَ بِـٔايٰتِ رَبِّنا وَنَكونَ مِنَ المُؤمِنينَ (آيت : 27) |
۽ جيڪڏهن ڏسين جڏهن بيهاريا ويندا باھ تي پوءِ چوندا اي سڌ اسان موٽايا وڃون ۽ نه ڪوڙو چئون پنهنجي رب جي آيتن کي ۽ هجون مؤمنن مان . |
بَل بَدا لَهُم ما كانوا يُخفونَ مِن قَبلُ وَلَو رُدّوا لَعادوا لِما نُهوا عَنهُ وَإِنَّهُم لَكٰذِبونَ (آيت : 28) |
بلڪ ظاهر ٿيو انهن لاءِ جيڪي لڪايائون ٿي اڳ ۾ ۽ جيڪڏهن موٽايا وڃن ها ته البته ورن ها ان (ڪم) لاءِ جو روڪيا ويا ان کان ۽ بيشڪ اهي البته ڪوڙا آهن. |
وَقالوا إِن هِىَ إِلّا حَياتُنَا الدُّنيا وَما نَحنُ بِمَبعوثينَ (آيت : 29) |
۽ چوندا ناهي اها مگر حياتي اسان جي دنيوي ۽ ناهيون اسان (قبرن مان) اٿاريل . |
وَلَو تَرىٰ إِذ وُقِفوا عَلىٰ رَبِّهِم قالَ أَلَيسَ هٰذا بِالحَقِّ قالوا بَلىٰ وَرَبِّنا قالَ فَذوقُوا العَذابَ بِما كُنتُم تَكفُرونَ (آيت : 30) |
۽ جيڪڏهن ڏسندين جڏهن بيهاريا ويندا پنهنجي رب جي آڏو فرمائيندو ته ڇا ناهي؟ هيءُ حق چوندا هائو قسم آهي اسان جي رب جو فرمائيندو ته چکو عذاب ان جي ڪري جو ڪفر ڪندا هيؤ. ع |
قَد خَسِرَ الَّذينَ كَذَّبوا بِلِقاءِ اللَّهِ حَتّىٰ إِذا جاءَتهُمُ السّاعَةُ بَغتَةً قالوا يٰحَسرَتَنا عَلىٰ ما فَرَّطنا فيها وَهُم يَحمِلونَ أَوزارَهُم عَلىٰ ظُهورِهِم أَلا ساءَ ما يَزِرونَ (آيت : 31) |
تحقيق نقصان ۾ پيا اهي شخص جن ڪوڙو چيو الله جي ملڻ کي تانجو جڏهن ايندي انهن وٽ قيامت اوچتو ته چوندا اي ارمان اسان کي ان تي جو ڪو تاهي ڪئي سون ان ۾ ۽ اهي کڻندا بار پنهنجا پٺين پنهنجن تي خبردار برو آهي جيڪي کڻندا . |
وَمَا الحَيوٰةُ الدُّنيا إِلّا لَعِبٌ وَلَهوٌ وَلَلدّارُ الءاخِرَةُ خَيرٌ لِلَّذينَ يَتَّقونَ أَفَلا تَعقِلونَ (آيت : 32) |
۽ ناهي حياتي دنيوي مگر راند ۽ چرچو ۽ البته دار آخرت واري ڀلي آهي انهن جي لاءِ جو ڊڄن ٿا، ڇا پوءِ نه ٿا عقل کان ڪم وٺو.. |
قَد نَعلَمُ إِنَّهُ لَيَحزُنُكَ الَّذى يَقولونَ فَإِنَّهُم لا يُكَذِّبونَكَ وَلٰكِنَّ الظّٰلِمينَ بِـٔايٰتِ اللَّهِ يَجحَدونَ (آيت : 33) |
تحقيق ڄاڻون ٿا ته تحقيق شان ھيءُ آھي ته البته ڏک ٿو پھچائي توکي جيڪو (ڪافر) چون ٿا پوءِ تحقيق اھي نٿا ڪوڙو چون توکي ۽ پر ظالم آيتن الله جي جو انڪار ڪن ٿا . |
وَلَقَد كُذِّبَت رُسُلٌ مِن قَبلِكَ فَصَبَروا عَلىٰ ما كُذِّبوا وَأوذوا حَتّىٰ أَتىٰهُم نَصرُنا وَلا مُبَدِّلَ لِكَلِمٰتِ اللَّهِ وَلَقَد جاءَكَ مِن نَبَإِي۟ المُرسَلينَ (آيت : 34) |
۽ البته تحقيق ڪوڙا سمجھيا ويا ڪيترا رسول تو کان اڳ ۾ پوءِ صبر ڪيائون ان تي جو ڪوڙا سمجھيا ويا ۽ ايذايا ويا تانجو پھتي انھن کي مدد اسان جي ۽ ناھي (ڪير به) مٽائيندڙ ڪلمن الله جي کي ۽ البته تحقيق آئي تو وٽ خبر مرسلن جي. |
وَإِن كانَ كَبُرَ عَلَيكَ إِعراضُهُم فَإِنِ استَطَعتَ أَن تَبتَغِىَ نَفَقًا فِى الأَرضِ أَو سُلَّمًا فِى السَّماءِ فَتَأتِيَهُم بِـٔايَةٍ وَلَو شاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُم عَلَى الهُدىٰ فَلا تَكونَنَّ مِنَ الجٰهِلينَ (آيت : 35) |
۽ جيڪڏھن ڳرو لڳو توتي منھن موڙڻ انھن جو پوءِ جيڪڏھن ڪري سگھين تون ھي جو ھڻين سرنگھه زمين ۾ يا (ٺاهين) ڏاڪڻ آسمان ۾ پوءِ آڻين انهن وٽ ڪو معجزو ۽ جيڪڏهن گهري ها الله ته البته گڏ ڪري ها انهن کي هدايت تي پوءِ هر گز نه هج جاهلن مان . |
إِنَّما يَستَجيبُ الَّذينَ يَسمَعونَ وَالمَوتىٰ يَبعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَيهِ يُرجَعونَ (آيت : 36) |
تحقيق قبول ڪن ٿا جيڪي ٻڌن ٿا ۽ مئل اٿاريندو انهن کي الله ان کان پوءِ ان ڏانهن موٽايا ويندا. |
وَقالوا لَولا نُزِّلَ عَلَيهِ ءايَةٌ مِن رَبِّهِ قُل إِنَّ اللَّهَ قادِرٌ عَلىٰ أَن يُنَزِّلَ ءايَةً وَلٰكِنَّ أَكثَرَهُم لا يَعلَمونَ (آيت : 37) |
۽ چيائون ته ڇو نه لاٿي وئي ان تي ڪا نشاني سندس رب جي طرفان فرماءِ ته بيشڪ الله قادر آهي هن تي جو لاهي نشاني ۽ پر اڪثر انهن مان نه ٿا ڄاڻن . |
وَما مِن دابَّةٍ فِى الأَرضِ وَلا طٰئِرٍ يَطيرُ بِجَناحَيهِ إِلّا أُمَمٌ أَمثالُكُم ما فَرَّطنا فِى الكِتٰبِ مِن شَيءٍ ثُمَّ إِلىٰ رَبِّهِم يُحشَرونَ (آيت : 38) |
۽ ناهي ڪا به چرندڙ شيءِ زمين ۾ ۽ نه ڪو پکي جو اڏامي پنهنجن پرن سان مگر امتون آهن اوهان جي مثل نه ڇڏي سون ڪتاب ۾ ڪا شيءِ ان کان پوءِ پنهنجي رب ڏانهن اٿاريا ويندا. |
وَالَّذينَ كَذَّبوا بِـٔايٰتِنا صُمٌّ وَبُكمٌ فِى الظُّلُمٰتِ مَن يَشَإِ اللَّهُ يُضلِلهُ وَمَن يَشَأ يَجعَلهُ عَلىٰ صِرٰطٍ مُستَقيمٍ (آيت : 39) |
۽ اهي شخص جن ڪوڙو چيو اسان جي آيتن کي ٻوڙا ۽ گونگا اونداهين ۾ آهن جنهن کي به گهري ٿو الله ته گمراھ ڪري ٿو ان کي ۽ جنهن کي گهري ٿو ته رکي ٿو ان کي واٽ سڌيءَ تي . |
قُل أَرَءَيتَكُم إِن أَتىٰكُم عَذابُ اللَّهِ أَو أَتَتكُمُ السّاعَةُ أَغَيرَ اللَّهِ تَدعونَ إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 40) |
فرماءِ ته: خبر ته ڏيو جيڪڏهن آيو اوهان وٽ عذاب الله جو يا آئي اوهان وٽ قيامت ڇا الله کان سواءِ ٻئي کي سڏيندؤ؟ جيڪڏهن آهيو سچا . |
بَل إِيّاهُ تَدعونَ فَيَكشِفُ ما تَدعونَ إِلَيهِ إِن شاءَ وَتَنسَونَ ما تُشرِكونَ (آيت : 41) |
بلڪ خاص ان کي سڏيندا آهيو پوءِ دفع ڪري ٿو اها تڪليف جو سڏيو ٿا ان ڏانهن جيڪڏهن گهري ۽ وساريو ٿا جيڪي شريڪ ٿا بنايو. ع |
وَلَقَد أَرسَلنا إِلىٰ أُمَمٍ مِن قَبلِكَ فَأَخَذنٰهُم بِالبَأساءِ وَالضَّرّاءِ لَعَلَّهُم يَتَضَرَّعونَ (آيت : 42) |
۽ البته تحقيق رسول موڪلياسون امتن ڏانهن توکان اڳ ۾ پوءِ ورتوسون انهن کي سختيءَ سان ۽ تڪليف سان تانته اهي زاري ڪن . |
فَلَولا إِذ جاءَهُم بَأسُنا تَضَرَّعوا وَلٰكِن قَسَت قُلوبُهُم وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيطٰنُ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 43) |
پوءِ ڇو نه ائين ڪيائون جڏهن آيو انهن وٽ عذاب اسان جو ته زاري ڪن ها ۽ پر ڪٽجي ويون دليون انهن جون ۽ سينگاريو انهن لاءِ شيطان جيڪي ڪندا هئا. |
فَلَمّا نَسوا ما ذُكِّروا بِهِ فَتَحنا عَلَيهِم أَبوٰبَ كُلِّ شَيءٍ حَتّىٰ إِذا فَرِحوا بِما أوتوا أَخَذنٰهُم بَغتَةً فَإِذا هُم مُبلِسونَ (آيت : 44) |
پوءِ جڏهن وساريائون اها ڳالهه جو نصيحت ڪيا ويا ان سان ته کولياسون انهن تي دروازا هر شيءِ جا تانجو جڏهن خوش ٿيا ان تي جو ڏنا ويا ته پڪڙيوسون انهن کي اوچتو ته پوءِ ان وقت اهي نا اميد ٿيندڙ آهن. |
فَقُطِعَ دابِرُ القَومِ الَّذينَ ظَلَموا وَالحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 45) |
پوءِ ڪٽي وئي پاڙ قوم جي جن ظلم ڪيو ۽ سڀ ساراھ ثابت آهي الله جي لاءِ جيڪو جهانن جو رب آهي . |
قُل أَرَءَيتُم إِن أَخَذَ اللَّهُ سَمعَكُم وَأَبصٰرَكُم وَخَتَمَ عَلىٰ قُلوبِكُم مَن إِلٰهٌ غَيرُ اللَّهِ يَأتيكُم بِهِ انظُر كَيفَ نُصَرِّفُ الءايٰتِ ثُمَّ هُم يَصدِفونَ (آيت : 46) |
فرماءِ ته: خبر ڏيو جيڪڏهن کسي وٺي الله ڪن اوهان جا ۽ اکيون اوهان جون ۽ مهر هڻي دلين اوهان جين تي ته ڪير معبود آهي (هڪ) الله کان سواءِ جو آڻي ڏئي اوهان کي اهي.س ته ڪيئن ٿا نموني نموني سان بيان ڪيون دليل پوءِ به اهي پاسو ڪن ٿا. |
قُل أَرَءَيتَكُم إِن أَتىٰكُم عَذابُ اللَّهِ بَغتَةً أَو جَهرَةً هَل يُهلَكُ إِلَّا القَومُ الظّٰلِمونَ (آيت : 47) |
فرماءِ ته خبر ڏيو جيڪڏهن اچي اوهان وٽ عذاب الله جو اوچتو يا ظاهر ته ڇا هلاڪ ڪيا ويندا سواءِ قوم ظالمن جي . |
وَما نُرسِلُ المُرسَلينَ إِلّا مُبَشِّرينَ وَمُنذِرينَ فَمَن ءامَنَ وَأَصلَحَ فَلا خَوفٌ عَلَيهِم وَلا هُم يَحزَنونَ (آيت : 48) |
۽ نه ٿا موڪليون رسولن کي مگر خوشخبري ڏيندڙ ۽ ڊيڄاريندڙ بنائي پوءِ جنهن ايمان آندو ۽ پاڻ سڌاريائين پوءِ ناهي ڪو خوف انهن تي ۽ نه اهي غمگين ٿيندا . |
وَالَّذينَ كَذَّبوا بِـٔايٰتِنا يَمَسُّهُمُ العَذابُ بِما كانوا يَفسُقونَ (آيت : 49) |
۽ جن ڪوڙو چيو اسان جي آيتن کي پهچندو انهن کي عذاب ان سببان جو بي فرماني ڪندا هئا. |
قُل لا أَقولُ لَكُم عِندى خَزائِنُ اللَّهِ وَلا أَعلَمُ الغَيبَ وَلا أَقولُ لَكُم إِنّى مَلَكٌ إِن أَتَّبِعُ إِلّا ما يوحىٰ إِلَىَّ قُل هَل يَستَوِى الأَعمىٰ وَالبَصيرُ أَفَلا تَتَفَكَّرونَ (آيت : 50) |
فرماءِ ته نه چوان ٿو اوهان جي لاءِ ته مون وٽ خزانا آهن الله جا ۽ نه هيءُ ته ڄاڻان ٿو غيب ۽ نه چوان ٿو اوهان لاءِ ته بيشڪ مان ملائڪ آهيان نه ٿو تابعداري ڪيان مان، مگر ان جي جو وحي ڪيو ويو مون ڏانهن، فرماءِ ته ڇا برابر ٿئي ٿو انڌو ۽ ڏسندڙ ڇا پوءِ نه ٿا سوچيو اوهان؟ . |
وَأَنذِر بِهِ الَّذينَ يَخافونَ أَن يُحشَروا إِلىٰ رَبِّهِم لَيسَ لَهُم مِن دونِهِ وَلِىٌّ وَلا شَفيعٌ لَعَلَّهُم يَتَّقونَ (آيت : 51) |
۽ ڊيڄار ان سان انهن کي جو ڊڄن ٿا هن کان ته اٿاريا ويندا پنهنجي رب ڏانهن ناهي انهن جي لاءِ ان کان سواءِ ڪو مددگار ۽ نه سفارش ڪندڙ من اهي پرهيزگار ٿين. |
وَلا تَطرُدِ الَّذينَ يَدعونَ رَبَّهُم بِالغَدوٰةِ وَالعَشِىِّ يُريدونَ وَجهَهُ ما عَلَيكَ مِن حِسابِهِم مِن شَيءٍ وَما مِن حِسابِكَ عَلَيهِم مِن شَيءٍ فَتَطرُدَهُم فَتَكونَ مِنَ الظّٰلِمينَ (آيت : 52) |
۽ نه ڪڍي ڇڏ انهن کي جي سڏين ٿا رب پنهنجي کي صبح ۽ شام ارادو ڪن ٿا سندس ذات پاڪ (جي راضي ڪرڻ) جو ناهي توتي سندن حساب مان ڪا شيءِ ۽ ناهي حساب تنهنجي مان انهن تي ڪا شيءِ پوءِ ڪڍي ڇڏين انهن کي پوءِ هجين نا انصافي ڪندڙن مان. |
وَكَذٰلِكَ فَتَنّا بَعضَهُم بِبَعضٍ لِيَقولوا أَهٰؤُلاءِ مَنَّ اللَّهُ عَلَيهِم مِن بَينِنا أَلَيسَ اللَّهُ بِأَعلَمَ بِالشّٰكِرينَ (آيت : 53) |
۽ان ئي نموني سان پرکيوسون بعض انهن جي کي بعض سان تانته چون ته ڇا هي آهن جو احسان ڪيو الله انهن تي اسان مان ڇا ناهي الله وڌيڪ ڄاڻندڙ شڪر گذارن جو . |
وَإِذا جاءَكَ الَّذينَ يُؤمِنونَ بِـٔايٰتِنا فَقُل سَلٰمٌ عَلَيكُم كَتَبَ رَبُّكُم عَلىٰ نَفسِهِ الرَّحمَةَ أَنَّهُ مَن عَمِلَ مِنكُم سوءًا بِجَهٰلَةٍ ثُمَّ تابَ مِن بَعدِهِ وَأَصلَحَ فَأَنَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 54) |
۽ جڏهن اچن تو وٽ اهي جو ايمان آڻين ٿا آيتن اسان جن تي پوءِ فرماءِ ته سلام آهي اوهان تي لکي رب اوهان جي، ذات پنهنجيءَ تي رحمت تحقيق جنهن ڪئي اوهان مان برائي اڻ ڄاڻائيءَ ۾ تنهن کان پوءِ توبہ ڪيائين ان کان پوءِ ۽ پاڻ سڌاريائين پوءِ تحقيق اهو بخشڻهار مهربان آهي . |
وَكَذٰلِكَ نُفَصِّلُ الءايٰتِ وَلِتَستَبينَ سَبيلُ المُجرِمينَ (آيت : 55) |
۽ ان ئي نموني ٿا کولي بيان ڪريون آيتون ۽ تانته ظاهر ٿئي واٽ مجرمن جي . |
قُل إِنّى نُهيتُ أَن أَعبُدَ الَّذينَ تَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ قُل لا أَتَّبِعُ أَهواءَكُم قَد ضَلَلتُ إِذًا وَما أَنا۠ مِنَ المُهتَدينَ (آيت : 56) |
فرماءِ ته تحقيق مان روڪيو ويس هن کان ته عبادت ڪيان انهن جي جن کي اوهان پوڄيو ٿا سواءِ الله جي فرماءِ ته نه تابعداري ڪندس سَڌُن اوهان جن جي تحقيق گمراھ ٿيندس مان ان وقت ۽ نه رهندس مان هدايت وارن مان . |
قُل إِنّى عَلىٰ بَيِّنَةٍ مِن رَبّى وَكَذَّبتُم بِهِ ما عِندى ما تَستَعجِلونَ بِهِ إِنِ الحُكمُ إِلّا لِلَّهِ يَقُصُّ الحَقَّ وَهُوَ خَيرُ الفٰصِلينَ (آيت : 57) |
فرماءِ ته بيشڪ مان کليل دليل تي آهيان، پنهنجي رب جي طرفان ۽ ڪوڙو چيو اوهان ان کي ناهي مون وٽ جيڪو تڪڙو گهرو ٿا ان کي ناهي حڪم مگر الله جو بيان ڪري ٿو حق ۽ اهو ڀلو آهي فيصلي ڪندڙن ۾ . |
قُل لَو أَنَّ عِندى ما تَستَعجِلونَ بِهِ لَقُضِىَ الأَمرُ بَينى وَبَينَكُم وَاللَّهُ أَعلَمُ بِالظّٰلِمينَ (آيت : 58) |
فرماءِ ته جيڪڏهن تحقيق مون وٽ هجي ها اهو جو تڪڙو ٿا گهرو اهو ته فيصلو ڪيو وڃي ها ڪم منهنجي وچ ۾ ۽ اوهان جي وچ ۾ ۽ الله وڌيڪ ڄاڻندڙ آهي ظالمن کي. |
وَعِندَهُ مَفاتِحُ الغَيبِ لا يَعلَمُها إِلّا هُوَ وَيَعلَمُ ما فِى البَرِّ وَالبَحرِ وَما تَسقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلّا يَعلَمُها وَلا حَبَّةٍ فى ظُلُمٰتِ الأَرضِ وَلا رَطبٍ وَلا يابِسٍ إِلّا فى كِتٰبٍ مُبينٍ (آيت : 59) |
۽ ان وٽ آهن ڪنجيون يا خزانا غيب جا نه ٿو ڄاڻي انهن کي مگر اهو ۽ ڄاڻي ٿو جو پٽ ۾ آهي ۽ سمنڊ ۾ آهي ۽ نه ٿو ڪِري ڪو پن مگر ڄاڻي ٿو ان کي ۽ نه ڪو داڻو اونداهين زمين جي ۾ ۽ نه آلي شيءِ ۽ نه سڪي شيءِ مگر ڪتاب روشن ۾ (لکيل) آهي . |
وَهُوَ الَّذى يَتَوَفّىٰكُم بِالَّيلِ وَيَعلَمُ ما جَرَحتُم بِالنَّهارِ ثُمَّ يَبعَثُكُم فيهِ لِيُقضىٰ أَجَلٌ مُسَمًّى ثُمَّ إِلَيهِ مَرجِعُكُم ثُمَّ يُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 60) |
۽ اھو (الله) ئي آھي جو وفات ڪرائي ٿو اوھان کي رات جو ۽ ڄاڻي ٿو جيڪو ڪيو ٿا ڏينھن جو ان کان پوءِ اٿاري ٿو اوھان کي ان ۾ تانته پورو ڪيو وڃي مدو مقرر ڪيل ان کان پوءِ ان ڏانھن موٽڻ اوھان جو آھي.ن کان پوءِ خبر ڏيندو اوھان کي ان جي جو ڪيُوَ ٿي. ع |
وَهُوَ القاهِرُ فَوقَ عِبادِهِ وَيُرسِلُ عَلَيكُم حَفَظَةً حَتّىٰ إِذا جاءَ أَحَدَكُمُ المَوتُ تَوَفَّتهُ رُسُلُنا وَهُم لا يُفَرِّطونَ (آيت : 61) |
۽ اھو غالب آھي مٿان ٻانھن پنھنجي ۽ موڪلي ٿو اوھان تي نھگباني ڪندڙ تانجو جڏھن اچي ٿو ھڪڙي اوھان جي وٽ موت ته وفات ٿا ڪرائن ان کي قاصد اسان جا ۽ اھي نه ٿا ڪوتاھي ڪن . |
ثُمَّ رُدّوا إِلَى اللَّهِ مَولىٰهُمُ الحَقِّ أَلا لَهُ الحُكمُ وَهُوَ أَسرَعُ الحٰسِبينَ (آيت : 62) |
ان کان پوءِ موٽايا وڃن ٿا الله ڏانھن، مولا انھن جو سچو، خبردار ان جو ئي حڪم (جاري) آھي ۽ اھو گھڻو تڪڙو آھي، حساب ڪندڙن ۾ . |
قُل مَن يُنَجّيكُم مِن ظُلُمٰتِ البَرِّ وَالبَحرِ تَدعونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفيَةً لَئِن أَنجىٰنا مِن هٰذِهِ لَنَكونَنَّ مِنَ الشّٰكِرينَ (آيت : 63) |
فرماءِ ته ڪير ٿو ڇڏائي اوھان کي انڌيرن پٽ ۽ سمنڊ جي کان سڏيو ٿا ان کي زاريءَ سان ۽ لڪ ۾ البته جيڪڏھن ڇڏايائين اسان کي ھن کان ته البته ضرور ٿينداسون شڪر ڪندڙن مان، . |
قُلِ اللَّهُ يُنَجّيكُم مِنها وَمِن كُلِّ كَربٍ ثُمَّ أَنتُم تُشرِكونَ (آيت : 64) |
فرماءِ ته الله ڇڏائي ٿو، اوھان کي ان کان ۽ ھر تڪليف کان ان کان پوءِ به اوھان شرڪ ٿا ڪريو. |
قُل هُوَ القادِرُ عَلىٰ أَن يَبعَثَ عَلَيكُم عَذابًا مِن فَوقِكُم أَو مِن تَحتِ أَرجُلِكُم أَو يَلبِسَكُم شِيَعًا وَيُذيقَ بَعضَكُم بَأسَ بَعضٍ انظُر كَيفَ نُصَرِّفُ الءايٰتِ لَعَلَّهُم يَفقَهونَ (آيت : 65) |
فرماءِ ته اھو قادر آھي ھن ڳالھ تي جو موڪلي اوھان تي عذاب مٿان اوھان جي يا ھيٺان پيرن اوھان جي يا وچڙائي اوھان کي ٽولا ٽولا ڪري ۽ چکائي بعض اوھان جي کي سختي بعض جي ڏس ته ڪيئن ٿا نموني نموني سان بيان ڪيون دليلن کي تانته اھي حقيقت کي سمجھن . |
وَكَذَّبَ بِهِ قَومُكَ وَهُوَ الحَقُّ قُل لَستُ عَلَيكُم بِوَكيلٍ (آيت : 66) |
۽ ڪوڙو چيو ان کي قوم تنھنجي حالانڪ اھو سچ آھي فرماءِ ته ناھيان مان اوھان جو ذميدار . |
لِكُلِّ نَبَإٍ مُستَقَرٌّ وَسَوفَ تَعلَمونَ (آيت : 67) |
ھر خبر جي (ظھور جو) وقت مقرر ڪيل آھي ۽ جلدي ڄاڻندؤ. |
وَإِذا رَأَيتَ الَّذينَ يَخوضونَ فى ءايٰتِنا فَأَعرِض عَنهُم حَتّىٰ يَخوضوا فى حَديثٍ غَيرِهِ وَإِمّا يُنسِيَنَّكَ الشَّيطٰنُ فَلا تَقعُد بَعدَ الذِّكرىٰ مَعَ القَومِ الظّٰلِمينَ (آيت : 68) |
۽ جڏھن ڏسين انھن کي جو اجايو بحث ٿا ڪن اسان جي آيتن ۾ پوءِ منھن موڙ انھن کان تانجو بحث ڪن ڪنھن (ٻيءَ) ڳالھه ۾ ان کان سواءِ ۽ جڪڏھن وسارائي توکان شيطان پوءِ نه ويھه ياد ڪرڻ کان پوءِ گڏ قوم ظالمن جي . |
وَما عَلَى الَّذينَ يَتَّقونَ مِن حِسابِهِم مِن شَيءٍ وَلٰكِن ذِكرىٰ لَعَلَّهُم يَتَّقونَ (آيت : 69) |
۽ ناھي انھن تي جو پرھيزگاري ڪندا حساب انھن جي مان ڪا شيءِ ۽ پر (اھا) نصيحت ڪرڻ آھي تانته اھي پرھيزگار ٿين. |
وَذَرِ الَّذينَ اتَّخَذوا دينَهُم لَعِبًا وَلَهوًا وَغَرَّتهُمُ الحَيوٰةُ الدُّنيا وَذَكِّر بِهِ أَن تُبسَلَ نَفسٌ بِما كَسَبَت لَيسَ لَها مِن دونِ اللَّهِ وَلِىٌّ وَلا شَفيعٌ وَإِن تَعدِل كُلَّ عَدلٍ لا يُؤخَذ مِنها أُولٰئِكَ الَّذينَ أُبسِلوا بِما كَسَبوا لَهُم شَرابٌ مِن حَميمٍ وَعَذابٌ أَليمٌ بِما كانوا يَكفُرونَ (آيت : 70) |
۽ ڇڏ انھن کي جو ورتائون دين پنھنجي کي راند ۽ تماشو ڪري ۽ ڌوڪي ۾ وڌائين انھن کي حياتيءَ دنيا واريءَ ۽ نصيحت ڪر ان (قرآن) سان تانته ھلاڪ نه ڪيو وڃي ڪو نفس ان سان جو ڪيائين ناھي ان جي لاءِ الله کان سواءِ ڪو حمايت ڪندڙ ۽ نه ڪو سفارش ڪندڙ ۽ جيڪڏھن بدلي ۾ ڏيندو ھر بدلو ته نه ورتو ويندو ان کان ھي اھيئي ماڻھو آھن جو ھلاڪ ڪيا ويا سببان ان جي جو ڪيائون انھن جي پيئڻ جي لاءِ گرم پاڻي ۽ عذاب دردناڪ آھي سببان ان جي جو ڪفر ڪيائون ٿي. |
قُل أَنَدعوا مِن دونِ اللَّهِ ما لا يَنفَعُنا وَلا يَضُرُّنا وَنُرَدُّ عَلىٰ أَعقابِنا بَعدَ إِذ هَدىٰنَا اللَّهُ كَالَّذِى استَهوَتهُ الشَّيٰطينُ فِى الأَرضِ حَيرانَ لَهُ أَصحٰبٌ يَدعونَهُ إِلَى الهُدَى ائتِنا قُل إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الهُدىٰ وَأُمِرنا لِنُسلِمَ لِرَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 71) |
فرماءِ ڇا عبادت ڪيون الله کان سواءِ ان جي جو نه ٿو نفعو ڏئي اسان کي ۽ نه ٿو نقصان ڏئي اسان کي ۽ موٽايا وڃون کڙين پنھنجين تي ان کان پوءِ جو ھدايت ڏني اسان کي الله ان وانگر جو ڀلايو ان کي شيطانن زمين ۾ حيران ٿيندڙ ان جي لاءِ ساٿي آھن جو سڏين ٿا ان کي ھدايت ڏانھن ته اچ اسان ڏانھن فرماءِ ته بيشڪ ھدايت الله جي اھا ئي ھدايت آھي ۽ امر ڪيا وياسون تانته حڪم مڃيون جھانن جي رب جو . |
وَأَن أَقيمُوا الصَّلوٰةَ وَاتَّقوهُ وَهُوَ الَّذى إِلَيهِ تُحشَرونَ (آيت : 72) |
۽ ھيءُ ته قائم ڪيو نماز ۽ ڊڄو ان کان ۽ اھوئي آھي جنھن ڏانھن اٿاريا ويندؤ. |
وَهُوَ الَّذى خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ بِالحَقِّ وَيَومَ يَقولُ كُن فَيَكونُ قَولُهُ الحَقُّ وَلَهُ المُلكُ يَومَ يُنفَخُ فِى الصّورِ عٰلِمُ الغَيبِ وَالشَّهٰدَةِ وَهُوَ الحَكيمُ الخَبيرُ (آيت : 73) |
۽ اھو ئي (الله) آھي جنھن پيدا ڪيا آسمان ۽ زمين تدبير سان ۽ جنھن ڏينھن چوندو ٿي پؤ ته پوءِ ٿي پوندو، فرمان ان جو سچو آھي ۽ ان جي ئي بادشاھي آھي جنھن ڏينھن ڦوڪ ڏني ويندي صور ۾ ڄاڻندڙ آھي ڳجھه ۽ ظاھر جو ۽ اھو ئي حڪمت وارو، خبردار آھي. |
وَإِذ قالَ إِبرٰهيمُ لِأَبيهِ ءازَرَ أَتَتَّخِذُ أَصنامًا ءالِهَةً إِنّى أَرىٰكَ وَقَومَكَ فى ضَلٰلٍ مُبينٍ (آيت : 74) |
۽ (ياد ڪر) جڏھن چيو ابراھيم پنھجي پيءُ آذر کي ڇا بنائين ٿو بتن کي معبود بيشڪ مان ڏسان ٿو توکي ۽ قوم تنھنجيءَ کي گمراھيءَ کليل ۾ . |
وَكَذٰلِكَ نُرى إِبرٰهيمَ مَلَكوتَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَلِيَكونَ مِنَ الموقِنينَ (آيت : 75) |
۽ اھڙي نموني ڏيکاريوسون ابراھيم کي ملڪوت آسمانن ۽ زمين جا ۽ تانته ھجي يقين ڪندڙن مان. |
فَلَمّا جَنَّ عَلَيهِ الَّيلُ رَءا كَوكَبًا قالَ هٰذا رَبّى فَلَمّا أَفَلَ قالَ لا أُحِبُّ الءافِلينَ (آيت : 76) |
پوءِ جڏھن ڇائنجي وئي ان تي رات ته ڏٺائين تاري کي چيائين ته (ڇا) ھي رب منھنجو آهي؟ پوءِ جڏھن لھي ويو ته چيائين نه ٿو محبت رکان مان لھي ويندڙن سان . |
فَلَمّا رَءَا القَمَرَ بازِغًا قالَ هٰذا رَبّى فَلَمّا أَفَلَ قالَ لَئِن لَم يَهدِنى رَبّى لَأَكونَنَّ مِنَ القَومِ الضّالّينَ (آيت : 77) |
پوءِ جڏھن ڏٺائين چنڊ کي چمڪندڙ ته چيائين (ڇا) ھي رب منھنجو آهي؟ پوءِ جڏھن لھي ويو ته چيائين البته جيڪڏھن نه ھدايت ڪندو مون کي رب منھنجو ته البته ٿي پوندس مان قوم گمراھن جي مان. |
فَلَمّا رَءَا الشَّمسَ بازِغَةً قالَ هٰذا رَبّى هٰذا أَكبَرُ فَلَمّا أَفَلَت قالَ يٰقَومِ إِنّى بَريءٌ مِمّا تُشرِكونَ (آيت : 78) |
پوءِ جڏھن ڏٺائين سج کي چمڪندڙ ته چيائين (ڇا) ھيءُ رب منھنجو آھي؟ ھيءُ وڏو آھي پوءِ جڏھن لھي ويو ته چيائين اي قوم منھنجي! بيشڪ مان بيزار آھيان انھن کان جو شريڪ بنايو ٿا (الله سان). |
إِنّى وَجَّهتُ وَجهِىَ لِلَّذى فَطَرَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ حَنيفًا وَما أَنا۠ مِنَ المُشرِكينَ (آيت : 79) |
بيشڪ مون متوجـﮧ ڪيو منھن پنھنجي کي ان جي لاءِ جنھن پيدا ڪيو آسمانن ۽ زمين کي انجوئي رھندڙ ۽ ناھيان مان مشرڪن مان. |
وَحاجَّهُ قَومُهُ قالَ أَتُحٰجّونّى فِى اللَّهِ وَقَد هَدىٰنِ وَلا أَخافُ ما تُشرِكونَ بِهِ إِلّا أَن يَشاءَ رَبّى شَيـًٔا وَسِعَ رَبّى كُلَّ شَيءٍ عِلمًا أَفَلا تَتَذَكَّرونَ (آيت : 80) |
۽ بحث ڪيائين ان سان قوم ان جي فرمايائين ڇا بحث ڪيو ٿا مون سان الله جي باري ۾ ۽ تحقيق ھدايت ڪيائين مون کي ۽ نه ڊڄان ٿو انھن کان جن کي شريڪ ٿا بنايو ان سان مگر ھي جو گھري رب منھنجو ڪجھه به، گھيري ۾ ورتو رب منھنجي ھر شيءِ کي علم سان ڇا پوءِ نصيحت قبول نه ٿا ڪيو. |
وَكَيفَ أَخافُ ما أَشرَكتُم وَلا تَخافونَ أَنَّكُم أَشرَكتُم بِاللَّهِ ما لَم يُنَزِّل بِهِ عَلَيكُم سُلطٰنًا فَأَىُّ الفَريقَينِ أَحَقُّ بِالأَمنِ إِن كُنتُم تَعلَمونَ (آيت : 81) |
۽ ڪيئن ڊڄان مان انھن کان جو شريڪ بنايا اوھان ۽ نه ٿا ڊڄو اوھان ته تحقيق اوھان شريڪ بنايو الله سان ان کي جو نه نازل ڪيائين ان جو اوھان تي ڪو دليل پوءِ ڪير ٻنھي ٽولن مان وڌيڪ حقدار آھي، امن جو جيڪڏھن آھيو جو ڄاڻو ٿا . |
الَّذينَ ءامَنوا وَلَم يَلبِسوا إيمٰنَهُم بِظُلمٍ أُولٰئِكَ لَهُمُ الأَمنُ وَهُم مُهتَدونَ (آيت : 82) |
اھي شخص جو ايمان آندائون ۽ نه ملايائون ايمان پنھنجو ظلم سان اھي ئي آھن جن لاءِ امن آھي ۽ اھي ئي ھدايت وارا آھن. ع |
وَتِلكَ حُجَّتُنا ءاتَينٰها إِبرٰهيمَ عَلىٰ قَومِهِ نَرفَعُ دَرَجٰتٍ مَن نَشاءُ إِنَّ رَبَّكَ حَكيمٌ عَليمٌ (آيت : 83) |
۽ اھي دليل اسان جا آھن جو ڏناسون اھي ابراھيم کي سندس قوم تي مٿي ڪيون ٿا درجن جي لحاظ سان جنھن کي گھرون اسان بيشڪ رب تنھنجو حڪمت وارو، علم وارو آھي. |
وَوَهَبنا لَهُ إِسحٰقَ وَيَعقوبَ كُلًّا هَدَينا وَنوحًا هَدَينا مِن قَبلُ وَمِن ذُرِّيَّتِهِ داوۥدَ وَسُلَيمٰنَ وَأَيّوبَ وَيوسُفَ وَموسىٰ وَهٰرونَ وَكَذٰلِكَ نَجزِى المُحسِنينَ (آيت : 84) |
۽ بخشي ڏناسون ان کي اسحاق ۽ يعقوب سڀني کي ھدايت ڏني سون ۽ نوح کي ھدايت ڪئي سون اڳ ۾ ۽ اولاد ان جي مان داؤد ۽ سليمان ۽ ايوب ۽ يوسف ۽ موسـى ۽ ھارون کي ۽ ان ئي نموني بدلو ڏينداسون نيڪي ڪندڙن کي . |
وَزَكَرِيّا وَيَحيىٰ وَعيسىٰ وَإِلياسَ كُلٌّ مِنَ الصّٰلِحينَ (آيت : 85) |
۽ زڪريا ۽ يحيـى ۽ عيسـى ۽ الياس کي سڀئي صالحن مان آھن . |
وَإِسمٰعيلَ وَاليَسَعَ وَيونُسَ وَلوطًا وَكُلًّا فَضَّلنا عَلَى العٰلَمينَ (آيت : 86) |
۽ اسماعيل ۽ يسع ۽ يونس ۽ لوط کي (ھدايت ڏني سون) ۽ سڀني کي ڀلو ڪيوسون جھانن تي . |
وَمِن ءابائِهِم وَذُرِّيّٰتِهِم وَإِخوٰنِهِم وَاجتَبَينٰهُم وَهَدَينٰهُم إِلىٰ صِرٰطٍ مُستَقيمٍ (آيت : 87) |
۽ پيئرن انھن جي مان ۽ اولاد انھن جي مان ۽ ڀائرن انھن جي مان ۽ برگزيدو ڪيوسون انھن کي ۽ هدايت ڪئي سون انهن کي واٽ سڌيءَ ڏانهن . |
ذٰلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهدى بِهِ مَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ وَلَو أَشرَكوا لَحَبِطَ عَنهُم ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 88) |
اها هدايت الله جي آهي هدايت ڪري ٿو ان سان جنهن کي گهري پنهنجن ٻانهن مان جيڪڏهن شرڪ ڪن ها ته البته ضايع ٿي وڃن ها انهن کان اهي (عمل) جو ڪيائون ٿي. |
أُولٰئِكَ الَّذينَ ءاتَينٰهُمُ الكِتٰبَ وَالحُكمَ وَالنُّبُوَّةَ فَإِن يَكفُر بِها هٰؤُلاءِ فَقَد وَكَّلنا بِها قَومًا لَيسوا بِها بِكٰفِرينَ (آيت : 89) |
اهي اهي ئي آهن جو ڏنوسين انهن کي ڪتاب ۽ حڪم ۽ پيغمبري پوءِ جيڪڏهن ڪفر ڪندا ان جو هي ماڻهو پوءِ تحقيق مقرر ڪئي سون ان جي لاءِ اهڙي قوم جو ناهن ان جو ڪفر ڪندڙ . |
أُولٰئِكَ الَّذينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدىٰهُمُ اقتَدِه قُل لا أَسـَٔلُكُم عَلَيهِ أَجرًا إِن هُوَ إِلّا ذِكرىٰ لِلعٰلَمينَ (آيت : 90) |
اهي اهيئي آهن جو هدايت ڪئي (انهن کي) الله پوءِ انهن واريءَ هدايت تي هل فرماءِ ته نه ٿو گهران اوهان کان ان تي ڪو اجورو ناهي اهو مگر نصيحت جهانن جي لاءِ. |
وَما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدرِهِ إِذ قالوا ما أَنزَلَ اللَّهُ عَلىٰ بَشَرٍ مِن شَيءٍ قُل مَن أَنزَلَ الكِتٰبَ الَّذى جاءَ بِهِ موسىٰ نورًا وَهُدًى لِلنّاسِ تَجعَلونَهُ قَراطيسَ تُبدونَها وَتُخفونَ كَثيرًا وَعُلِّمتُم ما لَم تَعلَموا أَنتُم وَلا ءاباؤُكُم قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرهُم فى خَوضِهِم يَلعَبونَ (آيت : 91) |
۽ نه قدر ڪيائون الله جو (جيئن) قدر ڪرڻ جو حق آهي جڏهن چيائون ته نه نازل ڪئي الله ڪنهن بشر تي ڪا شيءِ فرماءِ ته ڪنهن نازل ڪيو ڪتاب جو آندو ان کي موسى نور ۽ هدايت ٿي ماڻهن جي لاءِ ڪيو ٿا ان کي ڪاغذ جا ٽڪرا ظاهر ڪيو ٿا انهن کي ۽ لڪايو ٿا گهڻن کي ۽ سيکاريا ويئو اهو جو نه ڄاتو اوهان ۽ نه پيئرن اوهان جي فرماءِ ته الله ان کان پوءِ ڇڏ انهن کي اجائي بحث پنهنجي ۾ پيا کيڏن. |
وَهٰذا كِتٰبٌ أَنزَلنٰهُ مُبارَكٌ مُصَدِّقُ الَّذى بَينَ يَدَيهِ وَلِتُنذِرَ أُمَّ القُرىٰ وَمَن حَولَها وَالَّذينَ يُؤمِنونَ بِالءاخِرَةِ يُؤمِنونَ بِهِ وَهُم عَلىٰ صَلاتِهِم يُحافِظونَ (آيت : 92) |
۽ هي ڪتاب آهي جو ڪيوسون ان کي، برڪت وارو، تصديق ڪندڙ آهي ان جي جيڪو ان کان اڳ ۾ هو ۽ تانته ڊيڄارين تون مڪي (وارن کي) ۽ انهن کي جو چؤ طرف ان جي آهن ۽ اهي شخص جو ايمان آڻين ٿا آخرت تي ۽ ايمان آڻين ٿا ان تي ۽ اهي نماز پنهنجيءَ جي حفاظت ڪن ٿا . |
وَمَن أَظلَمُ مِمَّنِ افتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَو قالَ أوحِىَ إِلَىَّ وَلَم يوحَ إِلَيهِ شَيءٌ وَمَن قالَ سَأُنزِلُ مِثلَ ما أَنزَلَ اللَّهُ وَلَو تَرىٰ إِذِ الظّٰلِمونَ فى غَمَرٰتِ المَوتِ وَالمَلٰئِكَةُ باسِطوا أَيديهِم أَخرِجوا أَنفُسَكُمُ اليَومَ تُجزَونَ عَذابَ الهونِ بِما كُنتُم تَقولونَ عَلَى اللَّهِ غَيرَ الحَقِّ وَكُنتُم عَن ءايٰتِهِ تَستَكبِرونَ (آيت : 93) |
۽ ڪير وڌيڪ ظالم آهي ان کان جو ٺاهي هنيائين الله تي ڪوڙ يا چيائين ته وحي موڪليو ويو مون ڏانهن حالانڪه نه وحي موڪليو ويو ان ڏانهن ڪجھ به ۽ ان کان (وڌيڪ به ڪير ظالم آهي) جو چيائين ته جلد نازل ڪندس مان مثال ان جو، جو نازل ڪيو الله ۽ جيڪڏهن ڏسين تون جنهن وقت ظالم سڪراتن موت جي ۾ (هوندا آهن) ۽ ملائڪ ڊگهو ڪندڙ (هوندا آهن) هٿن پنهنجن کي ته ڪڍو ساھ پنهنجا اڄ سزا ڏنا ويندؤ عذاب خواري (واري) جي ان سببان جو چوندا هيئو الله تي ناحق ۽ آيتن ان جي کان تڪبر ڪيُوَ ٿي. |
وَلَقَد جِئتُمونا فُرٰدىٰ كَما خَلَقنٰكُم أَوَّلَ مَرَّةٍ وَتَرَكتُم ما خَوَّلنٰكُم وَراءَ ظُهورِكُم وَما نَرىٰ مَعَكُم شُفَعاءَكُمُ الَّذينَ زَعَمتُم أَنَّهُم فيكُم شُرَكٰؤُا۟ لَقَد تَقَطَّعَ بَينَكُم وَضَلَّ عَنكُم ما كُنتُم تَزعُمونَ (آيت : 94) |
۽ يقينًا اسان وٽ هڪ هڪ ٿي آيئو جيئن پيدا ڪيوسون اوهان کي پهرئين ڀيري ۽ ڇڏيو اوهان جيڪو ڏنوسون اوهان کي پويان پٺين پنهنجي ۽ نه ٿا ڏسون گڏ اوهان سان سفارشي اوهان جا جن کي گمان ڪيو هيُوَ ته پڪ اهي اوهان (جي گمان) ۾ شريڪ آهن البته تحقيق ڇنو (ڳانڍاپو) اوهان ۾ ۽ گم ٿيا اوهان کان اهي جن جو گمان ٿي ڪيُوَ. ع |
إِنَّ اللَّهَ فالِقُ الحَبِّ وَالنَّوىٰ يُخرِجُ الحَىَّ مِنَ المَيِّتِ وَمُخرِجُ المَيِّتِ مِنَ الحَىِّ ذٰلِكُمُ اللَّهُ فَأَنّىٰ تُؤفَكونَ (آيت : 95) |
بيشڪ الله چيريندڙ آهي داڻي ۽ ککڙيءَ جو ڪڍي ٿو جيئري کي مئل مان ۽ ڪڍندڙ آهي مئل کي جيئري مان اهوئي الله آهي.وءِ ڪيڏانهن ٿا ڀلايا وڃو . |
فالِقُ الإِصباحِ وَجَعَلَ الَّيلَ سَكَنًا وَالشَّمسَ وَالقَمَرَ حُسبانًا ذٰلِكَ تَقديرُ العَزيزِ العَليمِ (آيت : 96) |
چيري ڪڍندڙ آهي صبح کي ۽ ڪيائين رات کي سڪون جي لاءِ ۽ سج ۽ چنڊ کي حساب جو ذريعو اهو اندازو ٺاهڻ آهي غالب ڄاڻندڙ (الله جي طرفان) . |
وَهُوَ الَّذى جَعَلَ لَكُمُ النُّجومَ لِتَهتَدوا بِها فى ظُلُمٰتِ البَرِّ وَالبَحرِ قَد فَصَّلنَا الءايٰتِ لِقَومٍ يَعلَمونَ (آيت : 97) |
۽ اهوئي (الله) آهي جنهن ڪيو اوهان جي لاءِ تارن کي تانته رستا وٺو انهن سان انڌيرن پٽ ۽ سمنڊ جي ۾ تحقيق کولي بيان ڪيوسون آيتن کي ان قوم جي لاءِ جيڪي ڄاڻن ٿا. |
وَهُوَ الَّذى أَنشَأَكُم مِن نَفسٍ وٰحِدَةٍ فَمُستَقَرٌّ وَمُستَودَعٌ قَد فَصَّلنَا الءايٰتِ لِقَومٍ يَفقَهونَ (آيت : 98) |
۽ اهو (الله) ئي آهي جو پيدا ڪيائين اوهان کي هڪ وجود مان پوءِ قرار جي جاءِ آهي ۽ امانت جي جاءِ تحقيق تفصيل سان بيان ڪيوسون آيتون ان قوم جي لاءِ جو سمجھن ٿا . |
وَهُوَ الَّذى أَنزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخرَجنا بِهِ نَباتَ كُلِّ شَيءٍ فَأَخرَجنا مِنهُ خَضِرًا نُخرِجُ مِنهُ حَبًّا مُتَراكِبًا وَمِنَ النَّخلِ مِن طَلعِها قِنوانٌ دانِيَةٌ وَجَنّٰتٍ مِن أَعنابٍ وَالزَّيتونَ وَالرُّمّانَ مُشتَبِهًا وَغَيرَ مُتَشٰبِهٍ انظُروا إِلىٰ ثَمَرِهِ إِذا أَثمَرَ وَيَنعِهِ إِنَّ فى ذٰلِكُم لَءايٰتٍ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (آيت : 99) |
.۽ اهو ئي (الله) آهي جو لاٿائين آسمان کان پاڻي پوءِ ڪڍياسون ان مان سلا هر شيءِ جا پوءِ ڪڍي سون ان مان سر سبز شيءِ جو ڪڍون ٿا ان مان داڻا هڪ ٻئي تي (سنگن ۾) چڙهندڙ ۽ کجين مان ان جي ڦرهن مان گوشا ويجها ٿيل ۽ باغ انگورن جا ۽ زيتون ۽ ڏاڙهون هڪ ٻئي سان ملندڙ جلندڙ ۽ نه ملندڙ جلندڙ ڏسو ان جي ميوي ڏانهن جڏهن ميوو جهلي ۽ ان جي پڇڻ ڏانهن بيشڪ انهن سڀني ۾ البته نشانيون آهن ان قوم جي لاءِ جيڪي ايمان ٿا آڻين. |
وَجَعَلوا لِلَّهِ شُرَكاءَ الجِنَّ وَخَلَقَهُم وَخَرَقوا لَهُ بَنينَ وَبَنٰتٍ بِغَيرِ عِلمٍ سُبحٰنَهُ وَتَعٰلىٰ عَمّا يَصِفونَ (آيت : 100) |
۽ ڪيائون الله جي لاءِ شريڪ جنن کي حالانڪ پيدا ڪيائين انهن کي ۽ ٺاهيائون ان جي لاءِ پٽ ۽ نياڻيون سواءِ علم جي، پاڪائي آهي ان جي لاءِ ۽ مٿاهون ٿيو ان کان جو بيان ڪن ٿا. ع |
بَديعُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ أَنّىٰ يَكونُ لَهُ وَلَدٌ وَلَم تَكُن لَهُ صٰحِبَةٌ وَخَلَقَ كُلَّ شَيءٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 101) |
نئين نموني پيدا ڪندڙ آهي آسمانن ۽ زمين جو ڪيئن هوندو ان جي لاءِ اولاد حالانڪ ناهي ان جي لاءِ گهر واري ۽ پيدا ڪيائين هر شيءِ ۽ اهو هر شيءِ جو علم رکندڙ آهي. |
ذٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُم لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ خٰلِقُ كُلِّ شَيءٍ فَاعبُدوهُ وَهُوَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ وَكيلٌ (آيت : 102) |
اهو الله رب اوهان جو آهي ناهي ڪو به عبادت جو لائق سواءِ ان جي پيدا ڪندڙ آهي هر شيءِ جو پوءِ عبادت ڪيو ان جي ۽ اهو هر شيءِ تي نگهبان آهي. |
لا تُدرِكُهُ الأَبصٰرُ وَهُوَ يُدرِكُ الأَبصٰرَ وَهُوَ اللَّطيفُ الخَبيرُ (آيت : 103) |
نه ٿيون گهيرو ڪري سگهن ان کي اکيون ۽ اهو ٿو گهيري ۾ رکي اکين کي ۽ اهو ئي سنهيون شيون ڏسندڙ خبر رکندڙ آهي . |
قَد جاءَكُم بَصائِرُ مِن رَبِّكُم فَمَن أَبصَرَ فَلِنَفسِهِ وَمَن عَمِىَ فَعَلَيها وَما أَنا۠ عَلَيكُم بِحَفيظٍ (آيت : 104) |
تحقيق آيا اوهان وٽ اکيون کوليندڙ دليل رب اوهان جي وٽان پوءِ جنهن اکين سان ڏٺو پوءِ پنهنجي سر جي لاءِ ۽ جيڪو انڌو رهيو پوءِ ان جي مٿان آهي ۽ ناهيان مان اوهان تي نگهبان . |
وَكَذٰلِكَ نُصَرِّفُ الءايٰتِ وَلِيَقولوا دَرَستَ وَلِنُبَيِّنَهُ لِقَومٍ يَعلَمونَ (آيت : 105) |
۽ اهڙي طرح کولي بيان ڪيون ٿا آيتون ۽ تانته چون ته پڙهي ٻڌايو تو ۽ تانته بيان ڪيون ان کي ان قوم جي لاءِ جيڪي ڄاڻن ٿا. |
اتَّبِع ما أوحِىَ إِلَيكَ مِن رَبِّكَ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ وَأَعرِض عَنِ المُشرِكينَ (آيت : 106) |
تابعداري ڪر ان جي جو وحي ڪيو ويو تو ڏانهن رب تنهنجي جي طرفان ناهي ڪو به عبادت جو لائق ان کان سواءِ منهن موڙ مشرڪن کان . |
وَلَو شاءَ اللَّهُ ما أَشرَكوا وَما جَعَلنٰكَ عَلَيهِم حَفيظًا وَما أَنتَ عَلَيهِم بِوَكيلٍ (آيت : 107) |
۽ جيڪڏهن گهري ها الله ته نه شرڪ ڪن ها ۽ نه بنايوسون توکي انهن تي نگهبان ۽ ناهين تون انهن جو ذميوار. |
وَلا تَسُبُّوا الَّذينَ يَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدوًا بِغَيرِ عِلمٍ كَذٰلِكَ زَيَّنّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُم ثُمَّ إِلىٰ رَبِّهِم مَرجِعُهُم فَيُنَبِّئُهُم بِما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 108) |
۽ نه گار ڏيو انهن کي (جن کي) پوڄين ٿا الله کان سواءِ پوءِ اهي بي ادبي ڪندا الله جي حد کان لنگهڻ سان علم کان سواءِ اهڙي طرح سينگاريوسون هر امت جي لاءِ عمل انهن جو ان کان پوءِ سندن رب ڏانهن موٽڻ انهن جو آهي، پوءِ خبر ڪندو انهن کي ان جي جيڪو ڪندا هئا . |
وَأَقسَموا بِاللَّهِ جَهدَ أَيمٰنِهِم لَئِن جاءَتهُم ءايَةٌ لَيُؤمِنُنَّ بِها قُل إِنَّمَا الءايٰتُ عِندَ اللَّهِ وَما يُشعِرُكُم أَنَّها إِذا جاءَت لا يُؤمِنونَ (آيت : 109) |
۽ قسم کنيائون الله جو پڪا قسم پنهنجا ته البته جيڪڏهن ايندي انهن کي ڪا نشاني ته البته ضرور ايمان آڻيندا ان تي فرماءِ ته يقين ڪيو ته نشانيون الله وٽ آهن ۽ ڪير ٿو ڄاڻائي اوهان کي ته تحقيق اهي جڏهن اينديون ته نه ايمان آڻيندا . |
وَنُقَلِّبُ أَفـِٔدَتَهُم وَأَبصٰرَهُم كَما لَم يُؤمِنوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَنَذَرُهُم فى طُغيٰنِهِم يَعمَهونَ (آيت : 110) |
۽ ڦيرايون ٿا دليون انهن جون ۽ اکيون انهن جون جيئن نه ايمان آندائون ان تي پهرئين ڀيري ۽ ڇڏيون ٿا انهن کي سرڪشيءَ انهن جي ۾ ڀٽڪندا ٿا وتن. ع |
وَلَو أَنَّنا نَزَّلنا إِلَيهِمُ المَلٰئِكَةَ وَكَلَّمَهُمُ المَوتىٰ وَحَشَرنا عَلَيهِم كُلَّ شَيءٍ قُبُلًا ما كانوا لِيُؤمِنوا إِلّا أَن يَشاءَ اللَّهُ وَلٰكِنَّ أَكثَرَهُم يَجهَلونَ (آيت : 111) |
۽ جيڪڏهن تحقيق اسان لاهيون ها انهن ڏانهن ملائڪ ۽ ڳالهائين ها انهن سان مئل ۽ اٿاريون ها انهن جي اڳيان هر شيءِ سامهون ته نه هئا جو ايمان آڻين مگر هي جو گهري الله ۽ پر گهڻا انهن مان جهالت ڪن ٿا. |
وَكَذٰلِكَ جَعَلنا لِكُلِّ نَبِىٍّ عَدُوًّا شَيٰطينَ الإِنسِ وَالجِنِّ يوحى بَعضُهُم إِلىٰ بَعضٍ زُخرُفَ القَولِ غُرورًا وَلَو شاءَ رَبُّكَ ما فَعَلوهُ فَذَرهُم وَما يَفتَرونَ (آيت : 112) |
۽ اهڙي طرح ڪياسون هر نبي جي لاءِ دشمن شيطان انسانن مان ۽ جنن مان جو اشاري سان ڪن ٿا هڪڙا ٻين ڏانهن سون وانگر چمڪندڙ ڳالهه ڌوڪي ڏيڻ لاءِ ۽ جيڪڏهن گهري ها رب تنهنجو ته نه ڪن ها اها پوءِ ڇڏي ڏي انهن کي ۽ جيڪو بهتان هڻن ٿا . |
وَلِتَصغىٰ إِلَيهِ أَفـِٔدَةُ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالءاخِرَةِ وَلِيَرضَوهُ وَلِيَقتَرِفوا ما هُم مُقتَرِفونَ (آيت : 113) |
۽ تانته لاڙو ڪن ان ڏانهن دليون انهن جون جو نه ٿا ايمان آڻين آخرت تي ۽ تانته پسند ڪن ان کي ۽ تانته ڪمائين اهو جو اهي ڪمائيندڙ آهن. |
أَفَغَيرَ اللَّهِ أَبتَغى حَكَمًا وَهُوَ الَّذى أَنزَلَ إِلَيكُمُ الكِتٰبَ مُفَصَّلًا وَالَّذينَ ءاتَينٰهُمُ الكِتٰبَ يَعلَمونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِن رَبِّكَ بِالحَقِّ فَلا تَكونَنَّ مِنَ المُمتَرينَ (آيت : 114) |
ڇا پوءِ الله کان سواءِ طلب ڪيان ٻيو ڪو فيصلو ڪندڙ حالانڪ اهو (الله) ئي آهي جنهن نازل ڪيو اوهان ڏانهن ڪتاب کولي کولي ۽ اهي جو ڏنوسون انهن کي ڪتاب (چڱيءَ طرح) ڄاڻن ٿا ته پڪ اهو نازل ڪيل آهي تنهنجي رب جي طرفان ۽ هرگز نه هج شڪ ڪندڙن مان . |
وَتَمَّت كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدقًا وَعَدلًا لا مُبَدِّلَ لِكَلِمٰتِهِ وَهُوَ السَّميعُ العَليمُ (آيت : 115) |
۽ پورو ٿيو فرمان رب تنهنجي جو سچائيءَ ۽ انصاف سان ناهي ڪو بدلائيندڙ واسطي فرمانن ان جي ۽ اهو ئي ٻڌندڙ، ڄاڻندڙ آهي. |
وَإِن تُطِع أَكثَرَ مَن فِى الأَرضِ يُضِلّوكَ عَن سَبيلِ اللَّهِ إِن يَتَّبِعونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِن هُم إِلّا يَخرُصونَ (آيت : 116) |
۽ جيڪڏهن اطاعت ڪندين گهڻن انهن ماڻهن جي جيڪي زمين ۾ آهن ته گمراھ ڪندا توکي الله جي واٽ کان نه ٿا تابعداري ڪن مگر گمان جي ۽ ناهن اهي مگر ٿا اٽڪل ڪن . |
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبيلِهِ وَهُوَ أَعلَمُ بِالمُهتَدينَ (آيت : 117) |
بيشڪ رب تنهنجو اهو وڌيڪ ڄاڻندڙ آهي ته ڪير گمراھ ٿو ٿئي ان جي واٽ کان ۽ اهو وڌيڪ ڄاڻندڙ آهي هدايت وارن کي. |
فَكُلوا مِمّا ذُكِرَ اسمُ اللَّهِ عَلَيهِ إِن كُنتُم بِـٔايٰتِهِ مُؤمِنينَ (آيت : 118) |
پوءِ کائو ان مان جو ذڪر ڪيو ويو نالو الله جو ان تي جيڪڏهن آهيو ان جي آيتن تي ايمان آڻيندڙ . |
وَما لَكُم أَلّا تَأكُلوا مِمّا ذُكِرَ اسمُ اللَّهِ عَلَيهِ وَقَد فَصَّلَ لَكُم ما حَرَّمَ عَلَيكُم إِلّا مَا اضطُرِرتُم إِلَيهِ وَإِنَّ كَثيرًا لَيُضِلّونَ بِأَهوائِهِم بِغَيرِ عِلمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعلَمُ بِالمُعتَدينَ (آيت : 119) |
۽ ڇا آهي اوهان کي جو نه ٿا کائو ان مان جو ذڪر ڪيو ويو نالو الله جو ان تي حالانڪ تحقيق تفصيل سان بيان ڪيائين اوهان جي لاءِ اهي شيون جو حرام ڪيائين اوهان تي سواءِ ان جي جو مجبور ڪيا وڃو ان ڏانهن ۽ بيشڪ گهڻا البته گمراھ ڪن ٿا سَڌُن پنهنجين سان علم کان سواءِ بيشڪ رب تنهنجو اهو وڌيڪ ڄاڻندڙ آهي حد کان لنگهندڙن کي. |
وَذَروا ظٰهِرَ الإِثمِ وَباطِنَهُ إِنَّ الَّذينَ يَكسِبونَ الإِثمَ سَيُجزَونَ بِما كانوا يَقتَرِفونَ (آيت : 120) |
۽ ڇڏي ڏيو ظاهري گناھ کي ۽ لڪل ان جي کي بيشڪ اهي شخص جو ڪمائن ٿا گناھ جلدي سزا ڏنا ويندا ان جي جو ڪندا هئا . |
وَلا تَأكُلوا مِمّا لَم يُذكَرِ اسمُ اللَّهِ عَلَيهِ وَإِنَّهُ لَفِسقٌ وَإِنَّ الشَّيٰطينَ لَيوحونَ إِلىٰ أَولِيائِهِم لِيُجٰدِلوكُم وَإِن أَطَعتُموهُم إِنَّكُم لَمُشرِكونَ (آيت : 121) |
۽ نه کائو ان مان جو نه ورتو ويو نالو الله جو ان تي ۽ تحقيق اهو البته بي فرماني آهي ۽ بيشڪ شيطان البته خيال وجهن ٿا دوستن پنهنجن ۾ تانته جهيڙو ڪن اوهان سان ۽ جيڪڏهن اطاعت ڪئي اوهان انهن جي ته بيشڪ اوهان البته مشرڪ آهيو. ع |
أَوَمَن كانَ مَيتًا فَأَحيَينٰهُ وَجَعَلنا لَهُ نورًا يَمشى بِهِ فِى النّاسِ كَمَن مَثَلُهُ فِى الظُّلُمٰتِ لَيسَ بِخارِجٍ مِنها كَذٰلِكَ زُيِّنَ لِلكٰفِرينَ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 122) |
ڇا جيڪو (پهريان) مئل هو پوءِ جيئرو ڪيوسون ان کي ۽ ڪيوسون ان جي لاءِ نور هلي ٿو ان سان ماڻهن ۾ ان جي مثال جهڙو آهي جيڪو اونداهين ۾ آهي ناهي نڪرندڙ انهن مان ائين ئي سينگاريا ويا ڪافرن جي لاءِ اهي عمل جو ڪندا هئا. |
وَكَذٰلِكَ جَعَلنا فى كُلِّ قَريَةٍ أَكٰبِرَ مُجرِميها لِيَمكُروا فيها وَما يَمكُرونَ إِلّا بِأَنفُسِهِم وَما يَشعُرونَ (آيت : 123) |
۽ ائين ئي ڪيوسون هر ڳوٺ ۾ وڏن ماڻهن کي مجرم انهن جا تانته ڌوڪو ڏين ان ۾ ۽ نه ٿا ڌوڪو ڏين مگر سرن پنهنجن کي ۽ نه ٿا سمجهن . |
وَإِذا جاءَتهُم ءايَةٌ قالوا لَن نُؤمِنَ حَتّىٰ نُؤتىٰ مِثلَ ما أوتِىَ رُسُلُ اللَّهِ اللَّهُ أَعلَمُ حَيثُ يَجعَلُ رِسالَتَهُ سَيُصيبُ الَّذينَ أَجرَموا صَغارٌ عِندَ اللَّهِ وَعَذابٌ شَديدٌ بِما كانوا يَمكُرونَ (آيت : 124) |
۽ جڏهن آئي انهن وٽ ڪا نشاني (معجزو) ته چيائون هرگز نه ايمان آڻينداسون تانجو ڏنا وڃون ان جهڙو جو ڏنا ويا الله جا رسول، الله وڌيڪ ڄاڻندڙ آهي اُها جاءِ جو رکي ٿو (اتي) رسالت پنهنجي جلدي پهچندي انهن کي جو گناھ ڪيائون ذلت الله وٽ ۽ عذاب سخت ان جي ڪري ڌوڪو ڪندا هئا. |
فَمَن يُرِدِ اللَّهُ أَن يَهدِيَهُ يَشرَح صَدرَهُ لِلإِسلٰمِ وَمَن يُرِد أَن يُضِلَّهُ يَجعَل صَدرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّما يَصَّعَّدُ فِى السَّماءِ كَذٰلِكَ يَجعَلُ اللَّهُ الرِّجسَ عَلَى الَّذينَ لا يُؤمِنونَ (آيت : 125) |
پوءِ اهو شخص جو ارادو ٿو ڪري الله هي ته هدايت ڪري ان کي ته کولي ٿو سينو ان جو اسلام جي لاءِ ۽ اهو شخص جو ارادو ٿو ڪري هي ته گمراھ ڪري ان کي ته ڪري ٿو سيني ان جي کي تنگ گهڻو تنگ گويا ٿو زوريءَ چڙهي آسمان ۾ ائين ئي ڪري ٿو الله پليدي انهن تي جو نه ٿا ايمان آڻين . |
وَهٰذا صِرٰطُ رَبِّكَ مُستَقيمًا قَد فَصَّلنَا الءايٰتِ لِقَومٍ يَذَّكَّرونَ (آيت : 126) |
۽ هيءَ واٽ رب تنهنجي جي آهي سڌي تحقيق کولي بيان ڪيون آهن اسان آيتون ان قوم جي لاءِ جو نصيحت قبول ڪن ٿا . |
لَهُم دارُ السَّلٰمِ عِندَ رَبِّهِم وَهُوَ وَلِيُّهُم بِما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 127) |
انهن جي لاءِ گهر سلامتيءَ وارو آهي انهن جي رب وٽ ۽ اهو دوست انهن جو آهي سببان انهن (چڱن ڪمن) جي جو ڪندا هئا . |
وَيَومَ يَحشُرُهُم جَميعًا يٰمَعشَرَ الجِنِّ قَدِ استَكثَرتُم مِنَ الإِنسِ وَقالَ أَولِياؤُهُم مِنَ الإِنسِ رَبَّنَا استَمتَعَ بَعضُنا بِبَعضٍ وَبَلَغنا أَجَلَنَا الَّذى أَجَّلتَ لَنا قالَ النّارُ مَثوىٰكُم خٰلِدينَ فيها إِلّا ما شاءَ اللَّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكيمٌ عَليمٌ (آيت : 128) |
۽ ان ڏينهن جو اٿاريندو انهن مڙني کي اي جماعت جنن جي تحقيق گهڻا (تابعدار) بنايا اوهان انسانن مان ۽ چوندا دوست انهن جا انسانن مان ته اي اسان جا پالڻهار! فائدو ورتو هڪڙن اسان مان ٻين سان ۽ پهتاسون مدي پنهنجي کي جيڪو مقرر ڪري ڏنو تو اسان کي – فرمايو (الله) ته باھ جاءِ اوهان جي آهي هميشہ رهندڙ هوندئو ان ۾ مگر جيڪو گهريو الله بيشڪ رب تنهنجو حڪمت وارو ڄاڻندڙ آهي. |
وَكَذٰلِكَ نُوَلّى بَعضَ الظّٰلِمينَ بَعضًا بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 129) |
۽ ائين ئي مسلط ڪندا آهيون بعضي ظالمن کي بعض تي سببان انهن (عملن) جي جو ڪيائون ٿي. ع |
يٰمَعشَرَ الجِنِّ وَالإِنسِ أَلَم يَأتِكُم رُسُلٌ مِنكُم يَقُصّونَ عَلَيكُم ءايٰتى وَيُنذِرونَكُم لِقاءَ يَومِكُم هٰذا قالوا شَهِدنا عَلىٰ أَنفُسِنا وَغَرَّتهُمُ الحَيوٰةُ الدُّنيا وَشَهِدوا عَلىٰ أَنفُسِهِم أَنَّهُم كانوا كٰفِرينَ (آيت : 130) |
اي جماعت جنن ۽ انسانن جي ڇا نه آيا اوهان وٽ رسول اوهان مان جو پڙهيائون ٿي اوهان تي آيتون منهنجون ۽ ڊيڄاريائون ٿي اوهان کي هن ڏينهن جي ملڻ کان چوندا ته شاهدي ڏيون ٿا پنهنجن سرن جي مٿان ۽ ڌوڪو ڏنائين انهن کي حياتيءَ دنيويءَ ۽ شاهدي ڏيندا پنهنجن سرن تي بيشڪ اهي هئا ڪافر . |
ذٰلِكَ أَن لَم يَكُن رَبُّكَ مُهلِكَ القُرىٰ بِظُلمٍ وَأَهلُها غٰفِلونَ (آيت : 131) |
اهو ان جي ڪري جو نه آهي رب تنهنجو هلاڪ ڪندڙ ڳوٺن جو ظلم سان ان حال ۾ جو رهاڪو ان جا بي خبر آهن . |
وَلِكُلٍّ دَرَجٰتٌ مِمّا عَمِلوا وَما رَبُّكَ بِغٰفِلٍ عَمّا يَعمَلونَ (آيت : 132) |
۽ هر هڪ جي لاءِ درجا آهن ان مان جو ڪيائون ۽ ناهي رب تنهنجو بي خبر ان کان جو ڪن ٿا . |
وَرَبُّكَ الغَنِىُّ ذُو الرَّحمَةِ إِن يَشَأ يُذهِبكُم وَيَستَخلِف مِن بَعدِكُم ما يَشاءُ كَما أَنشَأَكُم مِن ذُرِّيَّةِ قَومٍ ءاخَرينَ (آيت : 133) |
۽ رب تنهنجو غني رحمت وارو آهي جيڪڏهن گهري ته وٺي وڃي اوهان کي (هلاڪ ڪري) ۽ نائب ڪري آڻي اوهان کان پوءِ جنهن کي گهري جيئن پيدا ڪيائين اوهان کي اولاد قوم ٻيءَ جي مان. |
إِنَّ ما توعَدونَ لَءاتٍ وَما أَنتُم بِمُعجِزينَ (آيت : 134) |
بيشڪ جيڪو وعدو ڪيا ويا آهيو البته ايندڙ آهي ۽ ناهيو اوهان عاجز ڪندڙ . |
قُل يٰقَومِ اعمَلوا عَلىٰ مَكانَتِكُم إِنّى عامِلٌ فَسَوفَ تَعلَمونَ مَن تَكونُ لَهُ عٰقِبَةُ الدّارِ إِنَّهُ لا يُفلِحُ الظّٰلِمونَ (آيت : 135) |
فرماءِ – اي منهنجي قوم! عمل ڪندا رهو جاءِ پنهنجيءَ تي بيشڪ مان به عمل ڪندڙ آهيان پوءِ جلدي ڄاڻندؤ ته ڪير آهي؟ جو آهي ان جي لاءِ پڇاڙي (دنيا واري) گهر جي بيشڪ نه ڪامياب ٿيندا ظلم ڪندڙ . |
وَجَعَلوا لِلَّهِ مِمّا ذَرَأَ مِنَ الحَرثِ وَالأَنعٰمِ نَصيبًا فَقالوا هٰذا لِلَّهِ بِزَعمِهِم وَهٰذا لِشُرَكائِنا فَما كانَ لِشُرَكائِهِم فَلا يَصِلُ إِلَى اللَّهِ وَما كانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلىٰ شُرَكائِهِم ساءَ ما يَحكُمونَ (آيت : 136) |
۽ ڪيائون الله جي لاءِ ان مان جو پيدا ڪيائين پوک مان ۽ چوپاين مان مقرر حصو پوءِ چيائون هيءُ الله جي لاءِ آهي ۽ هيءُ واسطي شريڪن اسان جي آهي پوءِ اهو حصو جو آهي شريڪن سندن جي لاءِ پورو نه ٿو پهچي الله ڏانهن ۽ اهو جو آهي الله جي لاءِ پوءِ اهو پهچي ٿو شريڪن سندن ڏانهن نهايت برو آهي اهو جو فيصلو ڪن ٿا . |
وَكَذٰلِكَ زَيَّنَ لِكَثيرٍ مِنَ المُشرِكينَ قَتلَ أَولٰدِهِم شُرَكاؤُهُم لِيُردوهُم وَلِيَلبِسوا عَلَيهِم دينَهُم وَلَو شاءَ اللَّهُ ما فَعَلوهُ فَذَرهُم وَما يَفتَرونَ (آيت : 137) |
۽ ائين ئي سينگاريائين گهڻن جي لاءِ مشرڪن مان قتل ڪرڻ اولاد انهن جي کي شريڪن انهن جي تانته هلاڪ ڪن انهن کي ۽ تانته منجهائين انهن تي دين انهن جي کي ۽ جيڪڏهن گهري ها الله ته نه ڪن ها اهو پوءِ ڇڏي ڏي انهن کي ۽ ان کي جو بهتان ٺاهين ٿا. |
وَقالوا هٰذِهِ أَنعٰمٌ وَحَرثٌ حِجرٌ لا يَطعَمُها إِلّا مَن نَشاءُ بِزَعمِهِم وَأَنعٰمٌ حُرِّمَت ظُهورُها وَأَنعٰمٌ لا يَذكُرونَ اسمَ اللَّهِ عَلَيهَا افتِراءً عَلَيهِ سَيَجزيهِم بِما كانوا يَفتَرونَ (آيت : 138) |
۽ چيائون ته هي چوپايا جانور ۽ پوک روڪيل آهن نه کائيندو انهن کي مگر جنهن کي اسين گهرون گمان پنهنجي ۾ ۽ چوپايا جانور جو حرام ڪيون ويون پٺيون انهن جون ۽ چوپايا جانور جو نه ٿا ذڪر ڪن نالو الله جو انهن تي سببان بهتان هڻڻ جي ان تي سگهو ئي سزا ڏيندو انهن کي سببان ان جي جو بهتان هنيائون ٿي . |
وَقالوا ما فى بُطونِ هٰذِهِ الأَنعٰمِ خالِصَةٌ لِذُكورِنا وَمُحَرَّمٌ عَلىٰ أَزوٰجِنا وَإِن يَكُن مَيتَةً فَهُم فيهِ شُرَكاءُ سَيَجزيهِم وَصفَهُم إِنَّهُ حَكيمٌ عَليمٌ (آيت : 139) |
۽ چيائون ته جو ڪجهه به هنن چوپاين جي پيٽن ۾ آهي نجو آهي واسطي مردن اسان جي ۽ حرام ڪيل آهي زالن اسان جن تي ۽ جيڪڏهن آهي مئل پوءِ اهي ان ۾ ڀائيوار آهن سگهو ئي بدلو ڏيندو انهن کي بيان انهن جي جو بيشڪ اهو حڪمت وارو، ڄاڻندڙ آهي. |
قَد خَسِرَ الَّذينَ قَتَلوا أَولٰدَهُم سَفَهًا بِغَيرِ عِلمٍ وَحَرَّموا ما رَزَقَهُمُ اللَّهُ افتِراءً عَلَى اللَّهِ قَد ضَلّوا وَما كانوا مُهتَدينَ (آيت : 140) |
تحقيق نقصان ۾ پيا اهي شخص جو ڪٺائون اولاد پنهنجو بي وقوفيءَ جي ڪري علم کان سواءِ حرام ڪيائون جيڪي رزق ڏنو انهن کي الله بهتان هڻي الله تي تحقيق گمراھ ٿيا ۽ نه هئا هدايت وارا . |
وَهُوَ الَّذى أَنشَأَ جَنّٰتٍ مَعروشٰتٍ وَغَيرَ مَعروشٰتٍ وَالنَّخلَ وَالزَّرعَ مُختَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيتونَ وَالرُّمّانَ مُتَشٰبِهًا وَغَيرَ مُتَشٰبِهٍ كُلوا مِن ثَمَرِهِ إِذا أَثمَرَ وَءاتوا حَقَّهُ يَومَ حَصادِهِ وَلا تُسرِفوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ المُسرِفينَ (آيت : 141) |
۽ اهو (الله) اهو ئي آهي جنهن پيدا ڪيا باغ ڇپرن تي چڙهيل ۽ نه چڙهيل ۽ کجيون ۽ پوک مٽ سٽ آهن کاڌا ان جا ۽ زيتون ۽ ڏاڙهون (شڪل ۾) ملندڙ جلندڙ ۽ نه ملندڙ جلندڙ کائو ان جي ميوي مان جڏهن ميوو جهلي ۽ ڏيو حق ان جو منجهه ڏينهن لاباري ڪرڻ ان جي ۽ نه فضول خرچي ڪيو بيشڪ اهو نه ٿو محبت رکي فضول خرچ ڪندڙن کي. |
وَمِنَ الأَنعٰمِ حَمولَةً وَفَرشًا كُلوا مِمّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ وَلا تَتَّبِعوا خُطُوٰتِ الشَّيطٰنِ إِنَّهُ لَكُم عَدُوٌّ مُبينٌ (آيت : 142) |
۽ چوپاين مان بار کڻندڙن ۽ زمين سان لڳندڙ کائو ان مان جو رزق ڪري ڏنو اوهان کي الله ۽ نه پيروي ڪيو شيطان جي وکن جي بيشڪ اهو اوهان جو دشمن کليل آهي . |
ثَمٰنِيَةَ أَزوٰجٍ مِنَ الضَّأنِ اثنَينِ وَمِنَ المَعزِ اثنَينِ قُل ءالذَّكَرَينِ حَرَّمَ أَمِ الأُنثَيَينِ أَمَّا اشتَمَلَت عَلَيهِ أَرحامُ الأُنثَيَينِ نَبِّـٔونى بِعِلمٍ إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 143) |
اَٺَ .وڙا رڍن مان ٻه (نر ۽ مادي) ۽ ٻڪرين مان ٻه فرماءِ ته ڇا ٻه نر حرام ڪيا اٿس يا ٻه ماديون يا اهي جو مشتمل ٿيون ان تي ڳڀيرڻيون ٻنهي (قسمن جي) مادين جون ٻڌايو مون کي سند جيڪڏهن آهيو توهان سچا . |
وَمِنَ الإِبِلِ اثنَينِ وَمِنَ البَقَرِ اثنَينِ قُل ءالذَّكَرَينِ حَرَّمَ أَمِ الأُنثَيَينِ أَمَّا اشتَمَلَت عَلَيهِ أَرحامُ الأُنثَيَينِ أَم كُنتُم شُهَداءَ إِذ وَصّىٰكُمُ اللَّهُ بِهٰذا فَمَن أَظلَمُ مِمَّنِ افتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النّاسَ بِغَيرِ عِلمٍ إِنَّ اللَّهَ لا يَهدِى القَومَ الظّٰلِمينَ (آيت : 144) |
۽ پيدا ڪيائين جوڙا اٺن مان ٻه ۽ جوڙا ڳئن مان ٻه، ڇا ٻه نر حرام ڪيا اٿس يا ٻه ماديون يا اهو جو مشتمل ٿيو ان تي ڳڀيرڻيون ٻنهي (قسمن جي) مادين جون ڇا هيئو موجود جڏهن حڪم ڏنو اوهان کي الله هن جو پوءِ ڪير وڌيڪ ظالم آهي؟ ان کان جو بهتان هنيائين الله تي ڪوڙ تانته گمراھ ڪري ماڻهن کي علم کان سواءِ بيشڪ الله نه ٿو هدايت ڪري قوم ظالم کي . |
قُل لا أَجِدُ فى ما أوحِىَ إِلَىَّ مُحَرَّمًا عَلىٰ طاعِمٍ يَطعَمُهُ إِلّا أَن يَكونَ مَيتَةً أَو دَمًا مَسفوحًا أَو لَحمَ خِنزيرٍ فَإِنَّهُ رِجسٌ أَو فِسقًا أُهِلَّ لِغَيرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضطُرَّ غَيرَ باغٍ وَلا عادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 145) |
فرماءِ ته نٿو لهان ان ۾ جو وحي ڪيو ويو مون ڏانهن ڪنهن به حرام ڪيل کي ڪنهن کائيندڙ تي جو کائي ٿو ان کي مگر هي جو هجي مردار يا رت (سير جي وقت) وهيل يا گوشت سوئر جو پوءِ بيشڪ اهو پليد آهي يا ناجائز جو ڪهڻ وقت ان تي الله کان سواءِ ٻئي جو نالو ورتو ويو پوءِ جيڪو مجبور ڪيو ويو نه طلب ڪندڙ ۽ نه حد کان لنگھندڙ پوءِ بيشڪ رب تنهنجو بخشيندڙ، مهربان آهي. |
وَعَلَى الَّذينَ هادوا حَرَّمنا كُلَّ ذى ظُفُرٍ وَمِنَ البَقَرِ وَالغَنَمِ حَرَّمنا عَلَيهِم شُحومَهُما إِلّا ما حَمَلَت ظُهورُهُما أَوِ الحَوايا أَو مَا اختَلَطَ بِعَظمٍ ذٰلِكَ جَزَينٰهُم بِبَغيِهِم وَإِنّا لَصٰدِقونَ (آيت : 146) |
۽ انهن تي جو يهودي ٿيا حرام ڪئي سون هر شيءِ نهن واري ۽ ڳائي مال مان ۽ ٻاڪري مان حرام ڪئي سون انهن تي چرٻي انهن جي مگر جيڪو کنيو پٺين انهن جي يا آنڊن يا جيڪو لاڳو رهيو هڏي سان اهي بدلو ڏنوسون انهن کي سببان سرڪشي انهن جي ۽ بيشڪ اسان البته سچا آهيون . |
فَإِن كَذَّبوكَ فَقُل رَبُّكُم ذو رَحمَةٍ وٰسِعَةٍ وَلا يُرَدُّ بَأسُهُ عَنِ القَومِ المُجرِمينَ (آيت : 147) |
پوءِ جيڪڏهن ڪوڙو چون توکي ته پوءِ فرماءِ ته رب اوهان جو رحمت ڪشادي وارو آهي ۽ نه موٽايو ويندو عذاب اسان جو قوم مجرم کان. |
سَيَقولُ الَّذينَ أَشرَكوا لَو شاءَ اللَّهُ ما أَشرَكنا وَلا ءاباؤُنا وَلا حَرَّمنا مِن شَيءٍ كَذٰلِكَ كَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم حَتّىٰ ذاقوا بَأسَنا قُل هَل عِندَكُم مِن عِلمٍ فَتُخرِجوهُ لَنا إِن تَتَّبِعونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِن أَنتُم إِلّا تَخرُصونَ (آيت : 148) |
جلدي چوندا اهي شخص جو شرڪ ڪيائون ته جيڪڏهن گھري ها الله ته نه اسين شرڪ ڪيون ها ۽ نه پيئر اسان جا ۽ نه حرام ڪيون ها ڪا شيءِ ائين ئي ڪوڙو ڪيو انهن جو اڳي انهن کان هئا تان جو چکيائون عذاب اسان جو فرماءِ ته ڇا اوهان وٽ ڪو علم آهي پوءِ ڪڍو اهو اڳيان اسان جي نه ٿا پيروي ڪيو مگر گمان جي ۽ ناهيو اوهان مگر جو ٿا اٽڪل ڪيو . |
قُل فَلِلَّهِ الحُجَّةُ البٰلِغَةُ فَلَو شاءَ لَهَدىٰكُم أَجمَعينَ (آيت : 149) |
فرماءِ ته پوءِ الله جي لاءِ آهي حجت پوري پوءِ جيڪڏهن گھري ها ته البته هدايت ڪري ها اوهان سڀني کي. |
قُل هَلُمَّ شُهَداءَكُمُ الَّذينَ يَشهَدونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هٰذا فَإِن شَهِدوا فَلا تَشهَد مَعَهُم وَلا تَتَّبِع أَهواءَ الَّذينَ كَذَّبوا بِـٔايٰتِنا وَالَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالءاخِرَةِ وَهُم بِرَبِّهِم يَعدِلونَ (آيت : 150) |
فرماءِ ته آڻيو شاهد پنهنجا جيڪي شاهدي ڏين ته بيشڪ الله حرام ڪيو هن کي پوءِ جيڪڏهن (اهي ڪوڙي) شاهدي ڏين ته پوءِ تون شاهدي نه ڏي انهن سان گڏ ۽ نه تابع ٿي سڌن انهن جي جو جن ڪوڙو چيو آيتن اسان جن کي ۽ اهي جو نه ايمان آڻين ٿا آخرت تي ۽ اهي (ٻين کي) رب پنهنجي سان برابر ڪن ٿا. ع |
قُل تَعالَوا أَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّكُم عَلَيكُم أَلّا تُشرِكوا بِهِ شَيـًٔا وَبِالوٰلِدَينِ إِحسٰنًا وَلا تَقتُلوا أَولٰدَكُم مِن إِملٰقٍ نَحنُ نَرزُقُكُم وَإِيّاهُم وَلا تَقرَبُوا الفَوٰحِشَ ما ظَهَرَ مِنها وَما بَطَنَ وَلا تَقتُلُوا النَّفسَ الَّتى حَرَّمَ اللَّهُ إِلّا بِالحَقِّ ذٰلِكُم وَصّىٰكُم بِهِ لَعَلَّكُم تَعقِلونَ (آيت : 151) |
فرماءِ ته اچو ته پڙهان جيڪو حرام ڪيو رب اوهان جي اوهان تي نه شريڪ بنايو ان سان ڪا شيءِ ۽ پيءُ ماءُ سان احسان (ڪيو) ۽ نه ڪهو اولاد پنهنجي کي سڃي ٿيڻ جو ڊپ کان اسين رزق ڏيون ٿا اوهان کي ۽ انهن کي ۽ نه ويجھا وڃو بيحيائي کي جيڪو ظاهر ٿيو ان مان ۽ جيڪو لڪل ٿيو ۽ نه ڪهو نفس کي جيڪو حرام ڪيو آهي الله مگر حق سان اهو امر ڪيائين اوهان کي ان جو تانته اوهان عقل کان ڪم وٺو. |
وَلا تَقرَبوا مالَ اليَتيمِ إِلّا بِالَّتى هِىَ أَحسَنُ حَتّىٰ يَبلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوفُوا الكَيلَ وَالميزانَ بِالقِسطِ لا نُكَلِّفُ نَفسًا إِلّا وُسعَها وَإِذا قُلتُم فَاعدِلوا وَلَو كانَ ذا قُربىٰ وَبِعَهدِ اللَّهِ أَوفوا ذٰلِكُم وَصّىٰكُم بِهِ لَعَلَّكُم تَذَكَّرونَ (آيت : 152) |
۽ نه ويجھا وڃو مال يتيم جي کي مگر ان (طريقي) سان جو اهو سهڻو آهي تانجو پهچي جواني پنهنجي کي ۽ پورو ڪيو ماپ ۽ تور کي عدل سان نه ٿا تڪليف ڏيون ڪنهن سر کي مگر ان جي طاقت آهر ۽ جڏهن ڳالھ ٻولھ ڪيو ته پوءِ انصاف ڪيو جيتوڻيڪ هجي مائٽ ۽ ڪيل وعدو الله سان پورو ڪيو هي آهن (اهي ڳالهيون) جو امر ڪيو اٿس اوهان کي انهن جو تانته اوهان نصيحت وٺو . |
وَأَنَّ هٰذا صِرٰطى مُستَقيمًا فَاتَّبِعوهُ وَلا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُم عَن سَبيلِهِ ذٰلِكُم وَصّىٰكُم بِهِ لَعَلَّكُم تَتَّقونَ (آيت : 153) |
۽ بيشڪ هي رستو منهنجو سڌو آ پوءِ ان جي پيروي ڪيو ۽ نه پيروي ڪيو (ٻين) رستن جي پوءِ جدا ڪندا اوهان کي رستي ان جي کان هي ڳالهيون اٿوَ جن جو امر ڪيو اٿس اوهان کي تانته اوهان پرهيزگار ٿيو. |
ثُمَّ ءاتَينا موسَى الكِتٰبَ تَمامًا عَلَى الَّذى أَحسَنَ وَتَفصيلًا لِكُلِّ شَيءٍ وَهُدًى وَرَحمَةً لَعَلَّهُم بِلِقاءِ رَبِّهِم يُؤمِنونَ (آيت : 154) |
ان کان پوءِ ڏنو سون موسى کي ڪتاب واسطي پوري ڪرڻ نعمت جي ان تي جو نيڪ ڪم ڪيائين ۽ تفصيل ڪري هر شيءِ جي لاءِ ۽ هدايت ۽ رحمت تانته اهي پنهنجي رب سان ملڻ کي مڃين . |
وَهٰذا كِتٰبٌ أَنزَلنٰهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعوهُ وَاتَّقوا لَعَلَّكُم تُرحَمونَ (آيت : 155) |
۽ هي ڪتاب آهي جو لاٿو سون ان کي برڪت وارو آهي پوءِ تابعداري ڪيو ان جي ۽ ڊڄندا رهو (الله کان) تانته اوهان رحمت ڪيا وڃو . |
أَن تَقولوا إِنَّما أُنزِلَ الكِتٰبُ عَلىٰ طائِفَتَينِ مِن قَبلِنا وَإِن كُنّا عَن دِراسَتِهِم لَغٰفِلينَ (آيت : 156) |
متان چئو ته تحقيق نازل ڪيو ويو ڪتاب ٻن جماعتن تي اڳ ۾ اسان کان جيتوڻيڪ هياسون پڙهڻ، پڙهائڻ انهن جي کان بالڪل بي خبر . |
أَو تَقولوا لَو أَنّا أُنزِلَ عَلَينَا الكِتٰبُ لَكُنّا أَهدىٰ مِنهُم فَقَد جاءَكُم بَيِّنَةٌ مِن رَبِّكُم وَهُدًى وَرَحمَةٌ فَمَن أَظلَمُ مِمَّن كَذَّبَ بِـٔايٰتِ اللَّهِ وَصَدَفَ عَنها سَنَجزِى الَّذينَ يَصدِفونَ عَن ءايٰتِنا سوءَ العَذابِ بِما كانوا يَصدِفونَ (آيت : 157) |
يا چئو ها ته جيڪڏهن تحقيق اسين نازل ڪيو وڃي ها اسان تي ڪتاب ته البته هجون ها وڌيڪ هدايت وارا انهن کان پوءِ تحقيق آيو اوهان وٽ چٽو دليل رب اوهان جي کان ۽ هدايت ۽ رحمت پوءِ ڪير وڌيڪ ظالم آهي ان کان جو ڪوڙو چيائين آيتن الله جي کي ۽ منهن موڙيائين انهن کان جلدي سزا ڏينداسون انهن کي جو منهن موڙين ٿا آيتن اسان جن کان بري عذاب سان سببان ان جي جو منهن موڙيائون ٿي. |
هَل يَنظُرونَ إِلّا أَن تَأتِيَهُمُ المَلٰئِكَةُ أَو يَأتِىَ رَبُّكَ أَو يَأتِىَ بَعضُ ءايٰتِ رَبِّكَ يَومَ يَأتى بَعضُ ءايٰتِ رَبِّكَ لا يَنفَعُ نَفسًا إيمٰنُها لَم تَكُن ءامَنَت مِن قَبلُ أَو كَسَبَت فى إيمٰنِها خَيرًا قُلِ انتَظِروا إِنّا مُنتَظِرونَ (آيت : 158) |
ڇا انتظار ڪن ٿا (ڪنهن شيءِ جو) سواءِ هن جي جو اچن انهن وٽ ملائڪ يا (انهن وٽ) اچي رب تنهنجو يا اچن بعضي آيتون رب تنهنجي جون جنهن ڏينهن اينديون بعضي آيتون رب تنهنجي جون ته نه نفعو ڏيندو ڪنهن به شخص کي ايمان آڻڻ ان جو جنهن نه ايمان آندو هوندو اڳ ۾ يا نه ڪئي هوندائين منجھ ايمان پنهنجي ڪا چڱائي فرماءِ ته انتظار ڪيو بيشڪ اسان انتظار ڪندڙ آهيون . |
إِنَّ الَّذينَ فَرَّقوا دينَهُم وَكانوا شِيَعًا لَستَ مِنهُم فى شَيءٍ إِنَّما أَمرُهُم إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِما كانوا يَفعَلونَ (آيت : 159) |
بيشڪ اهي شخص جو ٽڪرا ٽڪرا ڪيائون دين پنهنجي کي ۽ ٿي پيا ڪيئن ٽولا ناهين تون انهن مان ڪنهن به شيءِ ۾ يقينًا امر انهن جو الله جي حوالي آهي تنهن کان پوءِ خبر ڏيندو انهن کي ان جي جو ڪندا هئا. |
مَن جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ عَشرُ أَمثالِها وَمَن جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلا يُجزىٰ إِلّا مِثلَها وَهُم لا يُظلَمونَ (آيت : 160) |
اهو شخص جو آڻيندو (هڪ) نيڪي پوءِ ان جي لاءِ ڏھ آهن ان جهڙيون ۽ جنهن آندي (هڪ) برائي پوءِ نه بدلو ڏنو ويندو مگر مثل ان جي ۽ اهي نه ظلم ڪيا ويندا . |
قُل إِنَّنى هَدىٰنى رَبّى إِلىٰ صِرٰطٍ مُستَقيمٍ دينًا قِيَمًا مِلَّةَ إِبرٰهيمَ حَنيفًا وَما كانَ مِنَ المُشرِكينَ (آيت : 161) |
فرماءِ ته بيشڪ مان هدايت ڪئي مون کي رب منهنجي واٽ سڌيءَ ڏانهن دين مضبوط ملت ابراهيم جي حق ڏانهن لڙندڙ باطل کان منهن موڙيندڙ ۽ نه هو مشرڪن مان . |
قُل إِنَّ صَلاتى وَنُسُكى وَمَحياىَ وَمَماتى لِلَّهِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 162) |
فرماءِ ته بيشڪ نماز منهنجي ۽ قرباني منهنجي ۽ حياتي منهنجي ۽ دنيا تان انتقال منهنجو، سڀ الله جي لاءِ آهي جيڪو رب آهي جهانن جو . |
لا شَريكَ لَهُ وَبِذٰلِكَ أُمِرتُ وَأَنا۠ أَوَّلُ المُسلِمينَ (آيت : 163) |
ناهي ڪو به شريڪ ان جو ۽ ان جو امر ڪيو ويو آهيان ۽ مان مسلمانن ۾ پهريون آهيان. |
قُل أَغَيرَ اللَّهِ أَبغى رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيءٍ وَلا تَكسِبُ كُلُّ نَفسٍ إِلّا عَلَيها وَلا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزرَ أُخرىٰ ثُمَّ إِلىٰ رَبِّكُم مَرجِعُكُم فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم فيهِ تَختَلِفونَ (آيت : 164) |
فرماءِ ته: ڇا الله کان سواءِ طلب ڪيان مان پالڻهار ۽ اهو پالڻهار هر شيءِ جو آهي ۽ نه ٿو ڪمائي هر نفس مگر (ان جو ذمو) ان تي آهي ۽ نه بار کڻندو ڪو بار کڻندڙ بار ٻئي جو تنهن کان پوءِ طرف رب اوهان جي موٽڻ اوهان جو آهي پوءِ خبر ڏيندو اوهان کي ان جي جو ان ۾ اختلاف ڪندا هيئو . |
وَهُوَ الَّذى جَعَلَكُم خَلٰئِفَ الأَرضِ وَرَفَعَ بَعضَكُم فَوقَ بَعضٍ دَرَجٰتٍ لِيَبلُوَكُم فى ما ءاتىٰكُم إِنَّ رَبَّكَ سَريعُ العِقابِ وَإِنَّهُ لَغَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 165) |
۽ اهو (الله) ئي آهي جو ڪيائين اوهان کي خليفا زمين ۾ ۽ بلند ڪيائين بعض اوهان جي کي مٿان بعض جي درجن ۾ تانته آزمائي اوهان کي ان ۾ جو ڏنائين اوهان کي بيشڪ رب تنهنجو تڪڙو عذاب ڏيڻ جو آهي ۽ بيشڪ اهو البته بخشڻهار، مهربان آهي . |