قَد سَمِعَ اللَّهُ قَولَ الَّتى تُجٰدِلُكَ فى زَوجِها وَتَشتَكى إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسمَعُ تَحاوُرَكُما إِنَّ اللَّهَ سَميعٌ بَصيرٌ (آيت : 1) |
(اي نبي) الله ٻڌي ان عورت جي ڳالهه، جيڪا پنهنجي مڙس جي معاملي ۾ توسان جهيڙو پئي ڪري ۽ الله کي دانهن پئي ڏئي ۽ الله توهان ٻنهي جي ڳالهه ٻولهه ٻڌي پيو، هو سڀ ڪجهه ٻڌندڙ ۽ ڏسندڙ آهي |
الَّذينَ يُظٰهِرونَ مِنكُم مِن نِسائِهِم ما هُنَّ أُمَّهٰتِهِم إِن أُمَّهٰتُهُم إِلَّا الّٰـٔى وَلَدنَهُم وَإِنَّهُم لَيَقولونَ مُنكَرًا مِنَ القَولِ وَزورًا وَإِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفورٌ (آيت : 2) |
توهان مان جيڪي ماڻهو پنهنجي زالن کي پنهنجي مائن جهڙو چون ٿا، انهن جون زالون سندن مائر ناهن. مائر ته اهي اٿن جن کين ڄڻيو آهي. اهي ماڻهو ڏاڍي اڻ وڻندڙ ۽ ڪوڙي ڳالهه چون ٿا ۽ بيشڪ الله ڏاڍو معاف ڪري ڇڏيندڙ ۽ درگذر ڪري ڇڏيندڙ آهي |
وَالَّذينَ يُظٰهِرونَ مِن نِسائِهِم ثُمَّ يَعودونَ لِما قالوا فَتَحريرُ رَقَبَةٍ مِن قَبلِ أَن يَتَماسّا ذٰلِكُم توعَظونَ بِهِ وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ خَبيرٌ (آيت : 3) |
جيڪي ماڻهو پنهنجي زالن کي پنهنجي مائن جهڙو چون ۽ پوءِ وري پنهنجي چيل ڳالهه کان موٽ کائن ته ان کان اڳ جو ٻئي هڪ ٻئي کي هٿ لائين، هڪڙو ٻانهو آزاد ڪرڻو پوندو. ان وسيلي توهان کي نصيحت ٿي ڪجي ۽ جيڪي ڪجهه توهان ڪريو ٿا، الله ان کان واقف آهي |
فَمَن لَم يَجِد فَصِيامُ شَهرَينِ مُتَتابِعَينِ مِن قَبلِ أَن يَتَماسّا فَمَن لَم يَستَطِع فَإِطعامُ سِتّينَ مِسكينًا ذٰلِكَ لِتُؤمِنوا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَتِلكَ حُدودُ اللَّهِ وَلِلكٰفِرينَ عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 4) |
۽ جنهن کي ڪو ٻانهو نه ملي ته پوءِ اهو ٻه مهينا ساندهه روزا رکي، هن کان اڳ جو ٻئي هڪ ٻئي کي هٿ لائين ۽ جيڪو ائين به نه ڪري سگهي ته پوءِ هو سٺ مسڪينن کي کاڌو کارائي. اهو حڪم ان لاءِ ٿو ڏنو وڃي ته توهان الله ۽ سندس رسول تي ايمان آڻيو، اهي الله جون مقرر ڪيل حدون آهن ۽ ڪافرن لاءِ دردناڪ سزا آهي |
إِنَّ الَّذينَ يُحادّونَ اللَّهَ وَرَسولَهُ كُبِتوا كَما كُبِتَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم وَقَد أَنزَلنا ءايٰتٍ بَيِّنٰتٍ وَلِلكٰفِرينَ عَذابٌ مُهينٌ (آيت : 5) |
جيڪي ماڻهو الله ۽ سندس رسول جي مخالفت ڪن ٿا، سي ائين خوار خراب ڪيا ويندا، جيئن کانئن آڳاٽا خوار خراب ڪيا ويا هئا. اسان چٽيون آيتون نازل ڪري ڇڏيون آهن ۽ ڪافرن لاءِ خوار ڪندڙ عذاب آهي |
يَومَ يَبعَثُهُمُ اللَّهُ جَميعًا فَيُنَبِّئُهُم بِما عَمِلوا أَحصىٰهُ اللَّهُ وَنَسوهُ وَاللَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ شَهيدٌ (آيت : 6) |
انهيءَ ڏينهن جنهن ڏينهن الله انهن سڀني کي وري جيئرو ڪري اٿاريندو ۽ کين ٻڌائيندو ته اهي ڇا ڇا ڪري آيا آهن. اهي وساري ويٺا آهن پر الله ته سندن سموري عمل جو حساب رکي ڇڏيو آهي ۽ الله هر ڳالهه جو شاهد آهي |
أَلَم تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ ما يَكونُ مِن نَجوىٰ ثَلٰثَةٍ إِلّا هُوَ رابِعُهُم وَلا خَمسَةٍ إِلّا هُوَ سادِسُهُم وَلا أَدنىٰ مِن ذٰلِكَ وَلا أَكثَرَ إِلّا هُوَ مَعَهُم أَينَ ما كانوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِما عَمِلوا يَومَ القِيٰمَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 7) |
(اي نبي) اها خبر نه اٿئي ڇا ته الله کي آسمانن ۽ زمين جي هر شيءِ جو علم آهي؟ ڪڏهن به ائين نٿو ٿئي، جو ٽن ماڻهن جي سس پس هجي ۽ انهن جي وچ ۾ چوٿون الله نه هجي يا پنجن جي سس پس هجي ۽ سندن وچ ۾ ڇهون الله نه هجي. ڳجهي ڳالهه ڪرڻ وارا کڻي ان کان گهٽ هجن يا وڌ، جتي به کڻي هجن الله گڏ هوندو اٿن. پوءِ قيامت جي ڏينهن هو کين ٻڌائيندو ته انهن ڇا ڇا ڪيو آهي. الله کي هر شيءِ جو علم آهي |
أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ نُهوا عَنِ النَّجوىٰ ثُمَّ يَعودونَ لِما نُهوا عَنهُ وَيَتَنٰجَونَ بِالإِثمِ وَالعُدوٰنِ وَمَعصِيَتِ الرَّسولِ وَإِذا جاءوكَ حَيَّوكَ بِما لَم يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَيَقولونَ فى أَنفُسِهِم لَولا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِما نَقولُ حَسبُهُم جَهَنَّمُ يَصلَونَها فَبِئسَ المَصيرُ (آيت : 8) |
ڇا نه ڏٺئي، انهن ماڻهن کي جن کي سس پس ڪرڻ کان جهليو ويو هو ته وري به اهوئي ڪن ٿا، جنهن کان کين جهليو ويو هو؟ اهي ماڻهو لڪي لڪي پاڻ ۾ گناهه ۽ ڏاڍائيءَ ۽ رسول جي نافرمانيءَ جون ڳالهيون ڪن ٿا ۽ جڏهن تو وٽ اچن ٿا ته توتي ان نموني سلام ڪن ٿا، جنهن نموني الله توتي سلام نه ڪيو آهي ۽ پنهنجي دلين ۾ چون ٿا ته اسان جي ائين چوڻ تي ڀلا الله اسان کي عذاب ڇو نٿو ڏئي؟ انهن لاءِ جهنم بس آهي، جنهن جو وڃي هو بــَـکُ (ٻارڻ) بڻبا. پوءِ ڪهڙي نه بڇڙي اٿن اها پڇاڙي |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِذا تَنٰجَيتُم فَلا تَتَنٰجَوا بِالإِثمِ وَالعُدوٰنِ وَمَعصِيَتِ الرَّسولِ وَتَنٰجَوا بِالبِرِّ وَالتَّقوىٰ وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذى إِلَيهِ تُحشَرونَ (آيت : 9) |
اي ايمان وارؤ! جڏهن توهان پاڻ ۾ لڪي ڪا ڳالهه ڪريو ته گناهه ۽ ڏاڍائيءَ ۽ رسول جي نافرمانيءَ جون ڳالهيون نه، بلڪه نيڪيءَ ۽ الله کان ڊڄڻ واريون ڳالهيون ڪريو ۽ انهيءَ الله کان ڊڄندا رهو، جنهن جي آڏو توهان کي حشر ۾ حاضر ٿيڻو آهي |
إِنَّمَا النَّجوىٰ مِنَ الشَّيطٰنِ لِيَحزُنَ الَّذينَ ءامَنوا وَلَيسَ بِضارِّهِم شَيـًٔا إِلّا بِإِذنِ اللَّهِ وَعَلَى اللَّهِ فَليَتَوَكَّلِ المُؤمِنونَ (آيت : 10) |
سس پس ته هڪ شيطاني ڪم آهي ۽ ان لاءِ ڪئي ويندي آهي ته مؤمنن کي ڏکوئجي، پر اها الله جي حڪم کانسواءِ انهن کي ڪوبه نقصان نٿي پهچائي سگهي. پوءِ مؤمنن کي الله تي ئي ڀروسو رکڻ گهرجي |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِذا قيلَ لَكُم تَفَسَّحوا فِى المَجٰلِسِ فَافسَحوا يَفسَحِ اللَّهُ لَكُم وَإِذا قيلَ انشُزوا فَانشُزوا يَرفَعِ اللَّهُ الَّذينَ ءامَنوا مِنكُم وَالَّذينَ أوتُوا العِلمَ دَرَجٰتٍ وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ خَبيرٌ (آيت : 11) |
اي ايمان وارؤ! جڏهن توهانکي چيو وڃي ته پنهنجي ڪچهرين ۾ ڪشادگي پيدا ڪريو ته سري پري جاءِ ڪندا ڪريو، ته الله توهان کي ڪشادگي عطا ڪندو ۽ جڏهن توهان کي چيو وڃي ته اٿي هليا وڃو ته اٿي ويندا ڪريو. توهان مان جن ايمان آندو آهي ۽ جن کي علم عطا ڪيو ويو آهي، الله انهن کي بلند درجا عطا ڪندو ۽ جيڪي به توهان ڪريو ٿا، الله ان کي ڄاڻي ٿو |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِذا نٰجَيتُمُ الرَّسولَ فَقَدِّموا بَينَ يَدَى نَجوىٰكُم صَدَقَةً ذٰلِكَ خَيرٌ لَكُم وَأَطهَرُ فَإِن لَم تَجِدوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 12) |
اي ايمان وارؤ! جڏهن توهان رسول سان اڪيلائيءَ ۾ ڳالهه ڪريو ته ڳالهه ڪرڻ کان اڳ ڪجهه خيرات ڏيندا ڪريو، اها ڳالهه توهان لاءِ ڀلي آهي ۽ وڌيڪ پاڪائيءَ واري به. پر جيڪڏهن توهان وٽ خيرات ۾ ڏيڻ لاءِ ڪجهه نه هجي ته پوءِ الله بخشڻهار ۽ ٻاجهارو آهي |
ءَأَشفَقتُم أَن تُقَدِّموا بَينَ يَدَى نَجوىٰكُم صَدَقٰتٍ فَإِذ لَم تَفعَلوا وَتابَ اللَّهُ عَلَيكُم فَأَقيمُوا الصَّلوٰةَ وَءاتُوا الزَّكوٰةَ وَأَطيعُوا اللَّهَ وَرَسولَهُ وَاللَّهُ خَبيرٌ بِما تَعمَلونَ (آيت : 13) |
ڇا توهان ڊڄي ويؤ ته اڪيلائيءَ ۾ ڳالهه ڪرڻ کان اڳ توهان کي خيرات ڏيڻي پوندي؟ چڱو جي توهان ائين نٿا ڪريو ۽ الله توهان کي ان کان معاف ڪري ڇڏيو، ته نماز قائم ڪندا رهو ۽ زڪواة ڏيندا ڪريو ۽ الله ۽ سندس رسول جي فرمانبرداري ڪندا ڪريو. جيڪي به توهان ڪيو ٿا، الله کي ان جي خبر آهي |
أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ تَوَلَّوا قَومًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيهِم ما هُم مِنكُم وَلا مِنهُم وَيَحلِفونَ عَلَى الكَذِبِ وَهُم يَعلَمونَ (آيت : 14) |
(اي پيغمبر) ڇا تون انهن ماڻهن کي نه ڏٺو، جن هڪڙي اهڙي ٽولي کي دوست بڻايو آهي، جن تي الله جو ڏمر ٿيل آهي؟ اهي نه توهان جا آهن ۽ نه انهن جا ۽ اهي ڄاڻي واڻي ڪوڙيءَ ڳالهه تي قسم ٿا کڻن |
أَعَدَّ اللَّهُ لَهُم عَذابًا شَديدًا إِنَّهُم ساءَ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 15) |
الله انهن لاءِ سخت عذاب ٺاهي رکيو آهي. ڏاڍا بڇڙا ڪم آهن، جيڪي اهي ڪن ٿا |
اتَّخَذوا أَيمٰنَهُم جُنَّةً فَصَدّوا عَن سَبيلِ اللَّهِ فَلَهُم عَذابٌ مُهينٌ (آيت : 16) |
انهن پنهنجن قسمن کي کڻي ڍال بڻايو آهي، پوءِ ان جي اوٽ ۾ ماڻهن کي الله جي راهه کان روڪين ٿا، تنهنڪري انهن لاءِ خوار ڪندڙ عذاب آهي |
لَن تُغنِىَ عَنهُم أَموٰلُهُم وَلا أَولٰدُهُم مِنَ اللَّهِ شَيـًٔا أُولٰئِكَ أَصحٰبُ النّارِ هُم فيها خٰلِدونَ (آيت : 17) |
الله کان بچائڻ لاءِ نڪي سندن مال ئي ڪم ايندن ۽ نه سندن اولاد. هو ته دوزخ جا يار آهن، جنهن ۾ هو سدائين پيا هوندا |
يَومَ يَبعَثُهُمُ اللَّهُ جَميعًا فَيَحلِفونَ لَهُ كَما يَحلِفونَ لَكُم وَيَحسَبونَ أَنَّهُم عَلىٰ شَيءٍ أَلا إِنَّهُم هُمُ الكٰذِبونَ (آيت : 18) |
جنهن ڏينهن الله انهن سڀني کي اٿاريندو ته هو سندس آڏو به ائين قسم کڻندا، جيئن توهان جي آڏو کڻندا آهن ۽ پنهنجي خيال ۾ سمجهندا ته سندن ڪم ٺهي ويندو. چڱيءَ طرح سمجهي ڇڏيو ته اهي حد درجي جا ڪوڙا آهن |
استَحوَذَ عَلَيهِمُ الشَّيطٰنُ فَأَنسىٰهُم ذِكرَ اللَّهِ أُولٰئِكَ حِزبُ الشَّيطٰنِ أَلا إِنَّ حِزبَ الشَّيطٰنِ هُمُ الخٰسِرونَ (آيت : 19) |
شيطان مٿن سوار ٿي چڪو آهي ۽ کانئن الله جي ياد وسارائي ڇڏي اٿائين، اهي شيطان جي ٽولي وارا آهن. خبردار، شيطان جي ٽولي وارا ئي نقصان ۾ پوڻ وارا آهن |
إِنَّ الَّذينَ يُحادّونَ اللَّهَ وَرَسولَهُ أُولٰئِكَ فِى الأَذَلّينَ (آيت : 20) |
بيشڪ اهي ماڻهو ذليل ۾ ذليل مخلوقات مان آهن، جيڪي الله ۽ سندس رسول جي مخالفت ڪن ٿا |
كَتَبَ اللَّهُ لَأَغلِبَنَّ أَنا۠ وَرُسُلى إِنَّ اللَّهَ قَوِىٌّ عَزيزٌ (آيت : 21) |
الله لکي ڇڏيو آهي ته مان ۽ منهنجا رسول ئي سوڀارا ٿينداسون. بيشڪ الله وڏيءَ سگهه وارو ۽ زبردست آهي |
لا تَجِدُ قَومًا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ يُوادّونَ مَن حادَّ اللَّهَ وَرَسولَهُ وَلَو كانوا ءاباءَهُم أَو أَبناءَهُم أَو إِخوٰنَهُم أَو عَشيرَتَهُم أُولٰئِكَ كَتَبَ فى قُلوبِهِمُ الإيمٰنَ وَأَيَّدَهُم بِروحٍ مِنهُ وَيُدخِلُهُم جَنّٰتٍ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها رَضِىَ اللَّهُ عَنهُم وَرَضوا عَنهُ أُولٰئِكَ حِزبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزبَ اللَّهِ هُمُ المُفلِحونَ (آيت : 22) |
تون ڪڏهن به نه ڏسندين ته جن ماڻهن جو الله ۽ آخرت جي ڏينهن تي ايمان آهي، سي انهن ماڻهن سان محبت ڪندا هجن، جن الله ۽ سندس رسول جي مخالفت ڪئي آهي، توڻي جو اهي سندن پيئر هجن يا سندن پٽ هجن يا سندن ڀائر هجن يا سندن قبيلي جا هجن. اِهي ماڻهو اُهي آهن، جن جي دلين ۾ الله ايمان پڪو ڪري ڇڏيو آهي ۽ پاڻ وٽان موڪليل هڪڙي روح سان کين طاقت ڏني اٿائين، هو کين اهڙين جنتن ۾ داخل ڪندو، جن جي هيٺان پيون نهرون وهنديون، جن ۾ هو سدائين رهندا. الله انهن کان راضي ٿيو ۽ هو الله کان راضي ٿيا. اهي آهن الله جي جماعت وارا. ياد رکو، الله جي جماعت وارا ئي ڪامياب ٿيڻ وارا آهن |