| قَد سَمِعَ اللَّهُ قَولَ الَّتى تُجٰدِلُكَ فى زَوجِها وَتَشتَكى إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسمَعُ تَحاوُرَكُما إِنَّ اللَّهَ سَميعٌ بَصيرٌ (آيت : 1) |
|
بيشڪ الله تعالى ان عورت جي ڳالهه ٻڌي جيڪا پنهنجي گھر واري جي معاملي ۾ توهان سان تيز ڳالهائي رهي هئي ۽ (پنهنجي) شڪايت الله تعالى سان ڪري رهي هئي ۽ الله تعالى توهان ٻنهي جي گفتگو ٻڌي رهيو هو، بيشڪ الله تعالى ٻڌندڙ ڏسندڙ آهي |
| الَّذينَ يُظٰهِرونَ مِنكُم مِن نِسائِهِم ما هُنَّ أُمَّهٰتِهِم إِن أُمَّهٰتُهُم إِلَّا الّٰـٔى وَلَدنَهُم وَإِنَّهُم لَيَقولونَ مُنكَرًا مِنَ القَولِ وَزورًا وَإِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفورٌ (آيت : 2) |
|
توهان مان جيڪي مرد پنهنجي گھر وارين سان ظِهَارُ ڪن ٿا، اهي (گھر واريون) سندن مائرون ناهن، انهن جون مائرون ته اهي آهن جن انهن کي ڄڻيو آهي، ۽ بيشڪ اهي مرد هڪ نامعقول ڳالهه ڳالهائن ٿا ۽ ڪوڙ ڳالهائن ٿا، ۽ بيشڪ الله تعالى يقيناً عفو ڪندڙ بخشيندڙ آهي |
| وَالَّذينَ يُظٰهِرونَ مِن نِسائِهِم ثُمَّ يَعودونَ لِما قالوا فَتَحريرُ رَقَبَةٍ مِن قَبلِ أَن يَتَماسّا ذٰلِكُم توعَظونَ بِهِ وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ خَبيرٌ (آيت : 3) |
|
۽ جيڪي مرد پنهنجي گھر وارين سان ظِهَارُ ڪن ٿا ان کان پوءِ پنهنجي ڳالهه تان موٽڻ جو ارادو ڪن ٿا پوءِ اهي هڪ ٻئي کي هٿ لائڻ کان اڳ ۾ ٻانهون آزاد ڪن، اها توهان کي نصيحت ڪئي وڃي ٿي، ۽ الله تعالى توهان جي عملن کان خبردار آهي |
| فَمَن لَم يَجِد فَصِيامُ شَهرَينِ مُتَتابِعَينِ مِن قَبلِ أَن يَتَماسّا فَمَن لَم يَستَطِع فَإِطعامُ سِتّينَ مِسكينًا ذٰلِكَ لِتُؤمِنوا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَتِلكَ حُدودُ اللَّهِ وَلِلكٰفِرينَ عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 4) |
|
پوءِ جنهن ماڻهو وٽ ٻانهو ناهي پوءِ (ان تي) هٿ لائڻ کان اڳ ۾ لڳاتار ٻه مهينا روزا رکڻا آهن. پوءِ جنهن ماڻهو کي اها طاقت ناهي پوءِ (ان تي) سَٺِ) مسڪينن کي طعام کارائڻو آهي، اهو ان لاءِ ته توهان (عملي طور) الله ۽ الله جي رسول تي ايمان آڻيو، ۽ اهي الله تعالى جون حدون آهن ۽ ڪافرن لاءِ سخت عذاب آهي |
| إِنَّ الَّذينَ يُحادّونَ اللَّهَ وَرَسولَهُ كُبِتوا كَما كُبِتَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم وَقَد أَنزَلنا ءايٰتٍ بَيِّنٰتٍ وَلِلكٰفِرينَ عَذابٌ مُهينٌ (آيت : 5) |
|
بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى ۽ ان جي رسول جي مخالفت ڪن ٿا اُهي ذليل ڪيا ويندا جيئنڪِ انهن کان اڳين کي ذليل ڪيو ويو ۽ بيشڪ اسان صاف صاف آيتون نازل ڪيون آهن ۽ ڪافرن لاءِ خواريءَ وارو عذاب آهي |
| يَومَ يَبعَثُهُمُ اللَّهُ جَميعًا فَيُنَبِّئُهُم بِما عَمِلوا أَحصىٰهُ اللَّهُ وَنَسوهُ وَاللَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ شَهيدٌ (آيت : 6) |
|
ان ڏينهن انهن سڀني کي الله تعالى ٻِئي دفعي زنده ڪندو، پوءِ اهو انهن کي سندن ڪيل ڪمن جي خبر ٻڌائيندو. الله تعالى انهن کي ڳڻيو آهي ۽ انهن الله کي وساريو آهي، ۽ الله تعالى کان ڪا شيءِ غائب ناهي |
| أَلَم تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ ما يَكونُ مِن نَجوىٰ ثَلٰثَةٍ إِلّا هُوَ رابِعُهُم وَلا خَمسَةٍ إِلّا هُوَ سادِسُهُم وَلا أَدنىٰ مِن ذٰلِكَ وَلا أَكثَرَ إِلّا هُوَ مَعَهُم أَينَ ما كانوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِما عَمِلوا يَومَ القِيٰمَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 7) |
|
(اي ٻڌندڙ) ڇا توهان نه ڏٺو ته بيشڪ الله تعالى (سڀ ڪجھه) ڄاڻي ٿو جيڪو آسمانن ۾ ۽ جيڪو زمينن ۾ آهي، ايئن نٿو هجي ته ٽي ماڻهو پاڻ ۾ مخفي صلاح ڪن مگر اهو (الله) چوٿون نه هجي ۽ نه پنج ماڻهو (پاڻ ۾ صلاح ڪن ٿا) مگر اهو (الله) ڇهون نه هجي ۽ نه ان کان گھٽ ۽ نه ان کان وڌيڪ (صلاح ڪندڙ آهن) مگر اهو انهن سان گڏ آهي اُهي ڀلي ڪٿي به هجن، ان کان پوءِ اهو انهن کي سندن عملن بابت قيامت جي ڏينهن ٻُڌائيندو، بيشڪ الله تعالى هر شيءِ کي ڄاڻندڙ آهي |
| أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ نُهوا عَنِ النَّجوىٰ ثُمَّ يَعودونَ لِما نُهوا عَنهُ وَيَتَنٰجَونَ بِالإِثمِ وَالعُدوٰنِ وَمَعصِيَتِ الرَّسولِ وَإِذا جاءوكَ حَيَّوكَ بِما لَم يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَيَقولونَ فى أَنفُسِهِم لَولا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِما نَقولُ حَسبُهُم جَهَنَّمُ يَصلَونَها فَبِئسَ المَصيرُ (آيت : 8) |
|
رسولِ عربي ڇا توهان انهن ماڻهن کي نه ڏٺو جن کي مخفي صلاحن ڪرڻ کان منع ڪيو ويو، ان کان پوءِ اهو ئي ڪندا رهيا جنهن کان اهي منع ڪيا ويا ۽ اُهي (يهودي ۽ منافق) پاڻ ۾ گناهه۽ (مسلمانن تي) زيادتي ۽ رسولِ عربيءَ جي نافرماني لاءِ مخفي صلاحون ڪن ٿا ۽ جڏهن اهي توهان وٽ اچن ٿا ته توهان کي انهن لفظن سان سلام ڪن ٿا جن سان الله تعالى توهان کي سلام نه ڪيو ۽ اهي پنهنجي دلين ۾ چون ٿا، اسان جي انهي چوڻ جي ڪري الله تعالى اسان تي فوراً عذاب ڇو نٿو ڪري، انهن لاءِ جهنم ڪافي آهي، ان ۾ اهي داخل ٿيندا، پوءِ اها موٽڻ لاءِ تمام خراب جاءِ آهي |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِذا تَنٰجَيتُم فَلا تَتَنٰجَوا بِالإِثمِ وَالعُدوٰنِ وَمَعصِيَتِ الرَّسولِ وَتَنٰجَوا بِالبِرِّ وَالتَّقوىٰ وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذى إِلَيهِ تُحشَرونَ (آيت : 9) |
|
اي مؤمنو ! جڏهن توهان پاڻ ۾ ڪو مشورو ڪريو پوءِ گناه ۽ زيادتي ۽ رسولِ عربيءَ جي نافرماني لاءِ پاڻ ۾ مشورو نه ڪريو ۽ توهان نيڪي ۽ پرهيزگاري لاءِ پاڻ ۾ مشورو ڪريو ۽ توهان ان الله کان ڊڄو جنهن ڏانهن توهان کي اُٿاريو ويندو |
| إِنَّمَا النَّجوىٰ مِنَ الشَّيطٰنِ لِيَحزُنَ الَّذينَ ءامَنوا وَلَيسَ بِضارِّهِم شَيـًٔا إِلّا بِإِذنِ اللَّهِ وَعَلَى اللَّهِ فَليَتَوَكَّلِ المُؤمِنونَ (آيت : 10) |
|
(گناهه۽ زيادتي لاءِ) مخفي صلاح ته شيطان جي طرفان آهي، ان لاءِ ته مؤمنن کي غمگين ڪري حالانڪِ اهو انهن کي الله جي حڪم کانسواءِ ڪنهن شيءِ جو نقصان پهچائي نٿو سگھي، ۽ مؤمنن کي الله تعالى تي توڪل ڪرڻ گھرجي |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِذا قيلَ لَكُم تَفَسَّحوا فِى المَجٰلِسِ فَافسَحوا يَفسَحِ اللَّهُ لَكُم وَإِذا قيلَ انشُزوا فَانشُزوا يَرفَعِ اللَّهُ الَّذينَ ءامَنوا مِنكُم وَالَّذينَ أوتُوا العِلمَ دَرَجٰتٍ وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ خَبيرٌ (آيت : 11) |
|
اي مؤمنو ! جڏهن توهان کي چيو وڃي ته توهان (رسولِ عربيءَ جي) مجلس ۾ (خاص اصحابين لاءِ) جايون خالي ڪريو پوءِ توهان جايون خالي ڪريو الله تعالى توهان کي کليل جاءِ (جنت) عطا ڪندو، ۽ جڏهن توهان کي چيو وڃي ته توهان اُٿو، پوءِ توهان اٿي وڃو، الله تعالى توهان مان مؤمنن ۽ (ديني) علم وارن جا درجا (جنت ۾ به) بلند فرمائيندو، ۽ الله تعالى توهان جي عملن کان خبردار آهي |
| يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِذا نٰجَيتُمُ الرَّسولَ فَقَدِّموا بَينَ يَدَى نَجوىٰكُم صَدَقَةً ذٰلِكَ خَيرٌ لَكُم وَأَطهَرُ فَإِن لَم تَجِدوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 12) |
|
اي مؤمنو ! جڏهن توهان رسولِ عربيءَ جي خدمت ۾ (ڪا ڳالهه) عرض ڪرڻ چاهيو پوءِ پنهنجي عرض ڪرڻ کان اڳ ۾ (ڪجھه) خيرات ڪريو، اهو توهان لاءِ بهتر آهي ۽ (توهان جي گناهن کي) پاڪ ڪندڙ آهي، پوءِ جيڪڏهن توهان وٽ ڪجھه ناهي پوءِ بيشڪ الله تعالى بخشيندڙ ٻاجھارو آهي |
| ءَأَشفَقتُم أَن تُقَدِّموا بَينَ يَدَى نَجوىٰكُم صَدَقٰتٍ فَإِذ لَم تَفعَلوا وَتابَ اللَّهُ عَلَيكُم فَأَقيمُوا الصَّلوٰةَ وَءاتُوا الزَّكوٰةَ وَأَطيعُوا اللَّهَ وَرَسولَهُ وَاللَّهُ خَبيرٌ بِما تَعمَلونَ (آيت : 13) |
|
ڇا توهان پنهنجي عرض ڪرڻ کان اڳ ۽ خيرات ڪرڻ کان ڊڄو ٿا؟ پوءِ جيڪڏهن توهان ايئن ڪري نٿا سگھو ۽ الله تعالى توهان تي عنايت ڪئي پوءِ توهان نماز قائم ڪريو ۽ توهان زڪوات ادا ڪريو ۽ توهان الله تعالى ۽ اُن جي رسول جي اطاعت ڪريو، ۽ الله تعالى توهان جي عملن کان خبردار آهي |
| أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ تَوَلَّوا قَومًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيهِم ما هُم مِنكُم وَلا مِنهُم وَيَحلِفونَ عَلَى الكَذِبِ وَهُم يَعلَمونَ (آيت : 14) |
|
ڇا توهان نه ڏٺو انهن ماڻهن (منافقن) کي جيڪي انهيءَ قوم (يهودين) سان دوستي رکن ٿا جن تي الله تعالى غضب نازل ڪيو، اهي نه توهان مان آهن ۽ نه انهن مان آهن ۽ معلومات جي باوجود ڪوڙ تي قسم کڻن ٿا |
| أَعَدَّ اللَّهُ لَهُم عَذابًا شَديدًا إِنَّهُم ساءَ ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 15) |
|
الله تعالى انهن لاءِ سخت عذاب تيار ڪيو آهي، بيشڪ اهي خراب عمل ڪن ٿا |
| اتَّخَذوا أَيمٰنَهُم جُنَّةً فَصَدّوا عَن سَبيلِ اللَّهِ فَلَهُم عَذابٌ مُهينٌ (آيت : 16) |
|
انهن پنهنجي قسمن کي (پنهنجي لاءِ) ڍال بنايو آهي پوءِ اهي الله جي راه کان روڪين ٿا، پوءِ انهن لاءِ خواري وارو عذاب آهي |
| لَن تُغنِىَ عَنهُم أَموٰلُهُم وَلا أَولٰدُهُم مِنَ اللَّهِ شَيـًٔا أُولٰئِكَ أَصحٰبُ النّارِ هُم فيها خٰلِدونَ (آيت : 17) |
|
هرگز انهن جا مال ۽ اولاد انهن کي الله جي عذاب کان بچائي نه سگھندا، اهي جهنمي آهن، اهي انهيءَ ۾ هميشه رهندڙ آهن |
| يَومَ يَبعَثُهُمُ اللَّهُ جَميعًا فَيَحلِفونَ لَهُ كَما يَحلِفونَ لَكُم وَيَحسَبونَ أَنَّهُم عَلىٰ شَيءٍ أَلا إِنَّهُم هُمُ الكٰذِبونَ (آيت : 18) |
|
ان ڏينهن الله تعالى انهن سڀني کي (زنده ڪري) اُٿاريندو. پوءِ اهي ان لاءِ قسم کڻندا، جيئنڪِ توهان لاءِ قسم کڻن ٿا ۽ ڀانئين ٿا ته بيشڪ اهي نفعي واري شيءِ تي آهن، خبردار ! بيشڪ اهي ئي ڪوڙا آهن |
| استَحوَذَ عَلَيهِمُ الشَّيطٰنُ فَأَنسىٰهُم ذِكرَ اللَّهِ أُولٰئِكَ حِزبُ الشَّيطٰنِ أَلا إِنَّ حِزبَ الشَّيطٰنِ هُمُ الخٰسِرونَ (آيت : 19) |
|
انهن تي شيطان غلبو ڪيو، پوءِ انهن الله جي ذڪر کي وساري ڇڏيو. اهي شيطان جو گروه آهن. خبردار ! بيشڪ شيطان جو گروه ئي نقصان وارو آهي |
| إِنَّ الَّذينَ يُحادّونَ اللَّهَ وَرَسولَهُ أُولٰئِكَ فِى الأَذَلّينَ (آيت : 20) |
|
بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى ۽ ان جي رسول جي مخالفت ڪن ٿا اُهي وڏن ذليلن مان آهن |
| كَتَبَ اللَّهُ لَأَغلِبَنَّ أَنا۠ وَرُسُلى إِنَّ اللَّهَ قَوِىٌّ عَزيزٌ (آيت : 21) |
|
الله تعالى (لوحِ محفوظ ۾) لکيو آهي ته ضرور آئون ۽ منهنجا رسول غالب ٿينداسين، بيشڪ الله تعالى وڏي قوت وارو غالب آهي |
| لا تَجِدُ قَومًا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَاليَومِ الءاخِرِ يُوادّونَ مَن حادَّ اللَّهَ وَرَسولَهُ وَلَو كانوا ءاباءَهُم أَو أَبناءَهُم أَو إِخوٰنَهُم أَو عَشيرَتَهُم أُولٰئِكَ كَتَبَ فى قُلوبِهِمُ الإيمٰنَ وَأَيَّدَهُم بِروحٍ مِنهُ وَيُدخِلُهُم جَنّٰتٍ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها رَضِىَ اللَّهُ عَنهُم وَرَضوا عَنهُ أُولٰئِكَ حِزبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزبَ اللَّهِ هُمُ المُفلِحونَ (آيت : 22) |
|
جيڪي ماڻهو الله تعالى ۽ آخري ڏينهن تي ايمان آڻن ٿا، توهان انهن کي نه ڏسندا ته اُهي اهڙن سان دوستي رکن ٿا جيڪي الله تعالى ۽ اُن جي رسول جا مخالف آهن، جيتوڻيڪ اُهي سندن پيءُ آهن يا سندن پُٽ آهن يا سندن ڀاءُ آهن يا سندن مائٽ آهن، اِهي اُهي آهن جن جي دلين ۾ الله تعالى ايمان چِٽي ڇڏيو آهي ۽ انهن کي پنهنجي مدد سان مضبوط بنايو آهي ۽ انهن کي اهڙين جنتن ۾ داخل ڪندو جن جي هيٺان نهرون وهن ٿيون (اهي) هميشه انهيءَ ۾ رهندا، الله تعالى انهن کان راضي ٿيو ۽ اُهي اُن کان راضي ٿيا، اهي الله تعالى جي جماعت آهن، خبردار ! بيشڪ الله تعالى جي جماعت ئي ڪامياب آهي |