سَبَّحَ لِلَّهِ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 1) |
الله جي ئي پاڪائي بيان ڪئي آهي هر ان شيءِ، جيڪا آسمانن توڙي زمين ۾ آهي ۽ اهوئي زبردست داناءُ آهي |
لَهُ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ يُحيۦ وَيُميتُ وَهُوَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 2) |
اهوئي آسمانن ۽ زمين جي بادشاهيءَ جو مالڪ آهي، اهوئي جيئاري ٿو ۽ اهوئي ماري ٿو ۽ هن کي سڀ ڪا طاقت آهي |
هُوَ الأَوَّلُ وَالءاخِرُ وَالظّٰهِرُ وَالباطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 3) |
اهوئي اول به آهي ته آخر به، کليل به آهي ته ڍڪيل به، هن کي هر شيءِ جو علم آهي |
هُوَ الَّذى خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ فى سِتَّةِ أَيّامٍ ثُمَّ استَوىٰ عَلَى العَرشِ يَعلَمُ ما يَلِجُ فِى الأَرضِ وَما يَخرُجُ مِنها وَما يَنزِلُ مِنَ السَّماءِ وَما يَعرُجُ فيها وَهُوَ مَعَكُم أَينَ ما كُنتُم وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ بَصيرٌ (آيت : 4) |
انهيءَ ئي آسمانن ۽ زمين کي ڇهن ڏينهن ۾ پيدا ڪيو ۽ پوءِ عرش تي جلوو فرمايائين، اهوئي ڄاڻي ٿو، جيڪي زمين ۾ وڃي ٿو ۽ جيڪي ان مان نڪري ٿو ۽ جيڪي آسمان مان لهي ٿو ۽ جيڪي ان ۾ چڙهي ٿو. هو توهان سان گڏ آهي جتي به توهان هجو، جيڪي ڪجهه به توهان ڪريو ٿا هو ان کي ڏسي پسي ٿو |
لَهُ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَإِلَى اللَّهِ تُرجَعُ الأُمورُ (آيت : 5) |
اهوئي آسمانن ۽ زمين جي بادشاهيءَ جو مالڪ آهي ۽ سمورا معاملا فيصلي لاءِ ڏانهس ئي موٽايا وڃن ٿا |
يولِجُ الَّيلَ فِى النَّهارِ وَيولِجُ النَّهارَ فِى الَّيلِ وَهُوَ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدورِ (آيت : 6) |
اهوئي رات کي ڏينهن ۾ ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪري ٿو ۽ اهوئي دلين جا ڳجهه به ڄاڻي ٿو |
ءامِنوا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَأَنفِقوا مِمّا جَعَلَكُم مُستَخلَفينَ فيهِ فَالَّذينَ ءامَنوا مِنكُم وَأَنفَقوا لَهُم أَجرٌ كَبيرٌ (آيت : 7) |
ايمان آڻيو الله ۽ سندس رسول تي ۽ خرچ ڪريو انهن شين مان، جن تي هن توهان کي نائب بڻايو آهي. جيڪي توهان مان ايمان آڻيندا ۽ مال خرچ ڪندا، انهن لاءِ وڏو اجر آهي |
وَما لَكُم لا تُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَالرَّسولُ يَدعوكُم لِتُؤمِنوا بِرَبِّكُم وَقَد أَخَذَ ميثٰقَكُم إِن كُنتُم مُؤمِنينَ (آيت : 8) |
توهان کي ڇا ٿيو آهي جو الله تي ايمان نٿا آڻيو، حالانڪه رسول توهان کي سڏي ٿو ته پنهنجي رب تي ايمان آڻيو ۽ هو توهان کان پڪو وعدو وٺي چڪو آهي، جيڪڏهن توهان سچ پچ مڃيندڙ آهيو |
هُوَ الَّذى يُنَزِّلُ عَلىٰ عَبدِهِ ءايٰتٍ بَيِّنٰتٍ لِيُخرِجَكُم مِنَ الظُّلُمٰتِ إِلَى النّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِكُم لَرَءوفٌ رَحيمٌ (آيت : 9) |
اهو الله ئي ته آهي، جيڪو پنهنجي ٻانهي تي چٽيون آيتون نازل ڪري ٿو تانته توهان کي اونداهين مان ڪڍي روشنيءَ ۾ آڻي ۽ حقيقت اها آهي ته الله توهان تي ڏاڍو شفيق ۽ مهربان آهي |
وَما لَكُم أَلّا تُنفِقوا فى سَبيلِ اللَّهِ وَلِلَّهِ ميرٰثُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ لا يَستَوى مِنكُم مَن أَنفَقَ مِن قَبلِ الفَتحِ وَقٰتَلَ أُولٰئِكَ أَعظَمُ دَرَجَةً مِنَ الَّذينَ أَنفَقوا مِن بَعدُ وَقٰتَلوا وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الحُسنىٰ وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ خَبيرٌ (آيت : 10) |
پوءِ ڀلا ڇو نٿا الله جي راهه ۾ خرچ ڪريو، حالانڪه آسمانن ۽ زمين جي ميراث آهي ئي الله جي، توهان مان جيڪي فتح کان پوءِ خرچ ڪندا ۽ جهاد ڪندا، سي انهن ماڻهن جي برابر نه ٿا ٿي سگهن، جن فتح کان اڳي خرچ ڪيو ۽ جهاد ڪيو آهي، انهن جو درجو پوءِ خرچ ڪرڻ وارن ۽ جهاد ڪرڻ وارن کان گهڻو مٿانهون آهي، جيتوڻيڪ الله ٻنهي سان سهڻا وعدا ڪيا آهن. جيڪي به توهان ڪريو ٿا الله ان کي ڄاڻي ٿو |
مَن ذَا الَّذى يُقرِضُ اللَّهَ قَرضًا حَسَنًا فَيُضٰعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجرٌ كَريمٌ (آيت : 11) |
ڪير آهي جيڪو الله کي قرض ڏئي، سهڻو قرض؟ تانته هو تمام گهڻو وڌائي موٽائي ڏئيس ۽ ان لاءِ تمام ڀلو اجر آهي |
يَومَ تَرَى المُؤمِنينَ وَالمُؤمِنٰتِ يَسعىٰ نورُهُم بَينَ أَيديهِم وَبِأَيمٰنِهِم بُشرىٰكُمُ اليَومَ جَنّٰتٌ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها ذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 12) |
(اي نبي) انهيءَ ڏينهن تون مؤمنن ۽ مؤمنياڻين کي ڏسندين ته سندن نور سندن اڳيان ۽ سندن ساڄن پاسن کان ڊوڙي رهيو هوندو (۽ چيو ويندن ته) "اڄ خوشخبري آهي توهان لاءِ ". جنتون، جن جي هيٺان پيون نهرون وهنديون، جن ۾ هو سدائين رهندا. اهائي وڏي ڪاميابي آهي |
يَومَ يَقولُ المُنٰفِقونَ وَالمُنٰفِقٰتُ لِلَّذينَ ءامَنُوا انظُرونا نَقتَبِس مِن نورِكُم قيلَ ارجِعوا وَراءَكُم فَالتَمِسوا نورًا فَضُرِبَ بَينَهُم بِسورٍ لَهُ بابٌ باطِنُهُ فيهِ الرَّحمَةُ وَظٰهِرُهُ مِن قِبَلِهِ العَذابُ (آيت : 13) |
انهيءَ ڏينهن منافق مردن ۽ عورتن جي حالت اها هوندي جو هو ايمان وارن کي چوندا ته ترسو، ته جيئن اسان توهان جي نور مان ڪجهه سوجهرو حاصل ڪريون".پر چيو ويندن ته "موٽو پوئتي، پنهنجو نور وڃي ڪنهن ٻئي هنڌ ڳوليو". پوءِ سندن وچ ۾ هڪڙي ڀت اوٽ ڪئي ويندي، جنهن ۾ هڪ در هوندو. در جي اندران رحمت هوندي ۽ ٻاهران عذاب |
يُنادونَهُم أَلَم نَكُن مَعَكُم قالوا بَلىٰ وَلٰكِنَّكُم فَتَنتُم أَنفُسَكُم وَتَرَبَّصتُم وَارتَبتُم وَغَرَّتكُمُ الأَمانِىُّ حَتّىٰ جاءَ أَمرُ اللَّهِ وَغَرَّكُم بِاللَّهِ الغَرورُ (آيت : 14) |
اهي مؤمنن کي سڏي چوندا: "ڇا اسان توهان سان گڏ نه هئاسون؟" مؤمن جواب ڏيندن ته "هائو، پر پوءِ توهان پنهنجو پاڻ ئي پاڻ کي فتني ۾ وڌو ۽ موقعي جي تاڙ واريءَ ٻڏ تر ۾ رهيا ۽ اجايون سڌون توهان کي دوکو ڏينديون رهيون، تان جو الله جو فيصلو اچي ويو ۽ آخر تائين اهو وڏو دوکيباز (شيطان) توهان کي الله بابت دوکو ڏيندو رهيو |
فَاليَومَ لا يُؤخَذُ مِنكُم فِديَةٌ وَلا مِنَ الَّذينَ كَفَروا مَأوىٰكُمُ النّارُ هِىَ مَولىٰكُم وَبِئسَ المَصيرُ (آيت : 15) |
تنهنڪري اڄ نڪي توهان کان ڪو فديو ورتو ويندو ۽ نه انهن کان جن کليو کلايو ڪفر ڪيو هو، توهان جو ٺڪاڻو جهنم آهي، اهوئي توهان جي سار سنڀال لهڻ وارو آهي ۽ اهو ڏاڍو بڇڙو ماڳ آهي |
أَلَم يَأنِ لِلَّذينَ ءامَنوا أَن تَخشَعَ قُلوبُهُم لِذِكرِ اللَّهِ وَما نَزَلَ مِنَ الحَقِّ وَلا يَكونوا كَالَّذينَ أوتُوا الكِتٰبَ مِن قَبلُ فَطالَ عَلَيهِمُ الأَمَدُ فَقَسَت قُلوبُهُم وَكَثيرٌ مِنهُم فٰسِقونَ (آيت : 16) |
ڀلا ايمان آڻڻ وارن لاءِ اڃان اهو وقت نه آيو آهي ڇا جو انهن جون دليون الله جي ذڪر سان نرم ٿي پون ۽ سندس نازل ڪيل حق (قرآن) جي آڏو نمي پون ۽ انهن ماڻهن وانگر نه ٿي پون، جن کي هن کان اڳ ڪتاب ڏنو ويو هو، پوءِ گهڻو وقت مٿن ائين گذريو ته سندن دليون سخت ٿي ويون ۽ اڄ ڪلهه انهن مان گهڻا نافرمان بڻيل آهن |
اعلَموا أَنَّ اللَّهَ يُحىِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها قَد بَيَّنّا لَكُمُ الءايٰتِ لَعَلَّكُم تَعقِلونَ (آيت : 17) |
ڄاڻي ڇڏيو ته الله زمين کي سندس موت کان پوءِ وري جيئاريندو آهي. اسان نشانيون توهان کي کولي چٽيون ڪري ڏيکاري ڇڏيون آهن ته مــَـن توهان ڪو عقل هلايو |
إِنَّ المُصَّدِّقينَ وَالمُصَّدِّقٰتِ وَأَقرَضُوا اللَّهَ قَرضًا حَسَنًا يُضٰعَفُ لَهُم وَلَهُم أَجرٌ كَريمٌ (آيت : 18) |
مردن توڙي عورتن مان جيڪي ماڻهو خير خيراتون ڏيندڙ آهن ۽ جن الله کي سهڻو قرض ڏنو آهي، انهن کي بيشڪ تمام وڌائي ڪري ڏنو ويندو ۽ انهن لاءِ نهايت ڀلو اجر به آهي |
وَالَّذينَ ءامَنوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُولٰئِكَ هُمُ الصِّدّيقونَ وَالشُّهَداءُ عِندَ رَبِّهِم لَهُم أَجرُهُم وَنورُهُم وَالَّذينَ كَفَروا وَكَذَّبوا بِـٔايٰتِنا أُولٰئِكَ أَصحٰبُ الجَحيمِ (آيت : 19) |
۽ جن ماڻهن الله ۽ سندس رسولن تي ايمان آندو آهي، اهي ئي پنهنجي رب جي نظر ۾ سچيءَ دل سان مڃيندڙ آهن ۽ ان جو عملي ثبوت پيش ڪندڙ آهن، انهن لاءِ سندن اجر ۽ سندن نور آهي ۽ جن ماڻهن ڪفر ڪيو آهي ۽ اسان جي آيتن کي ڪوڙو سڏيو آهي، اهي دوزخي آهن |
اعلَموا أَنَّمَا الحَيوٰةُ الدُّنيا لَعِبٌ وَلَهوٌ وَزينَةٌ وَتَفاخُرٌ بَينَكُم وَتَكاثُرٌ فِى الأَموٰلِ وَالأَولٰدِ كَمَثَلِ غَيثٍ أَعجَبَ الكُفّارَ نَباتُهُ ثُمَّ يَهيجُ فَتَرىٰهُ مُصفَرًّا ثُمَّ يَكونُ حُطٰمًا وَفِى الءاخِرَةِ عَذابٌ شَديدٌ وَمَغفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضوٰنٌ وَمَا الحَيوٰةُ الدُّنيا إِلّا مَتٰعُ الغُرورِ (آيت : 20) |
ڄاڻي ڇڏيو ته هيءَ دنيا واري زندگي ته ان کانسواءِ ٻيو ڪجهه به نه آهي ته بس رڳو هڪڙو کيل ۽ تماشو ۽ ظاهري ڏيک ويک ۽ توهان جو پاڻ ۾ هڪ ٻئي جي ڀيٽ ۾ پاڻ پڏائڻ ۽ مال ۽ اولاد ۾ هڪ ٻئي سان ريس پڄائڻ. ان جو مثال ائين آهي، جيئن ڪو مـِـينهن وسيو ته ان وسيلي زمين مان ڦـٽندڙ شين کي ڏسي هارين خوشيون ڪيون، پوءِ اها پوک سڪي وئي ۽ تون ڏسين پيو ته پيلي ٿي وئي ۽ پوءِ ڪــَـکَ ۽ بــُـهه ٿي وئي. ان جي ابتڙ آخرت اهو هنڌ آهي جنهن ۾ سخت عذاب آهي ته الله جي بخشش ۽ راضپو به آهي. دنيا واري زندگي ته رڳو اکين جو ڍؤ آهي |
سابِقوا إِلىٰ مَغفِرَةٍ مِن رَبِّكُم وَجَنَّةٍ عَرضُها كَعَرضِ السَّماءِ وَالأَرضِ أُعِدَّت لِلَّذينَ ءامَنوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذٰلِكَ فَضلُ اللَّهِ يُؤتيهِ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ ذُو الفَضلِ العَظيمِ (آيت : 21) |
توهان ڊوڙو ۽ هڪ ٻئي کان اڳ ڪڍڻ جي ڪوشش ڪريو، پنهنجي رب جي بخشش ۽ انهيءَ جنت ڏانهن، جنهن جي ويڪر آسمان ۽ زمين (جي ويڪر) جيڏي آهي، جيڪا تيار ڪئي وئي آهي انهن ماڻهن جي لاءِ، جن الله ۽ سندس رسولن تي ايمان آندو هجي، اهو آهي الله جو فضل، جنهن کي وڻيس تنهن کي عطا ڪري ٿو ۽ الله تمام وڏي فضل وارو آهي |
ما أَصابَ مِن مُصيبَةٍ فِى الأَرضِ وَلا فى أَنفُسِكُم إِلّا فى كِتٰبٍ مِن قَبلِ أَن نَبرَأَها إِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيرٌ (آيت : 22) |
ڪابه مصيبت اهڙي ناهي جيڪا زمين ۾ يا توهان جي پنهنجن سرن تي پوندي هجي ۽ اسان ان کي وجود ۾ آڻڻ کان اڳ هڪڙي ڪتاب ۾ لکي نه رکيو هجي، ائين ڪرڻ الله لاءِ تمام آسان ڪم آهي |
لِكَيلا تَأسَوا عَلىٰ ما فاتَكُم وَلا تَفرَحوا بِما ءاتىٰكُم وَاللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ مُختالٍ فَخورٍ (آيت : 23) |
(اهو سڀ ڪجهه ان لاءِ آهي ته) جيڪي اوهان جي هٿن مان وڃي ان تي دل نه لاهيو ۽ جيڪي ڪجهه الله توهان کي عطا ڪري ان تي ڦونڊجي نه وڃو. الله پاڻ پڏائيندڙ ۽ ٻٽاڪون هڻندڙ کي هرگز پسند نه ڪندو آهي |
الَّذينَ يَبخَلونَ وَيَأمُرونَ النّاسَ بِالبُخلِ وَمَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الغَنِىُّ الحَميدُ (آيت : 24) |
جيڪي پاڻ به ڪنجوسي ڪن ٿا ۽ وري ٻين کي به ڪنجوسيءَ تي اڀارين ٿا. پوءِ جي ڪو پٺي ڏيئي ويندو ته الله کي ڪهڙي ڪاڻ آهي، هو ته پنهنجو پاڻ ئي ساراهيل آهي |
لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَيِّنٰتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الكِتٰبَ وَالميزانَ لِيَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ وَأَنزَلنَا الحَديدَ فيهِ بَأسٌ شَديدٌ وَمَنٰفِعُ لِلنّاسِ وَلِيَعلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالغَيبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِىٌّ عَزيزٌ (آيت : 25) |
اسان پنهنجن رسولن کي چٽين نشانين ۽ هدايتن سان موڪليو ۽ تنهن سان گڏ ڪتاب ۽ تارازي به لاٿي، تانته ماڻهو انصاف تي (پختا) بيهن ۽ لوهه لاٿوسون، جنهن ۾ ڏاڍي طاقت آهي ۽ ماڻهن لاءِ فائدا آهن. اهو ان لاءِ ڪيو ويو آهي ته جيئن الله کي معلوم ٿي وڃي ته ڪير کيس ڏسڻ کانسواءِ ئي ان جي ۽ سندس رسولن جي مدد ٿو ڪري، بيشڪ الله وڏي سگهه وارو ۽ زبردست آهي |
وَلَقَد أَرسَلنا نوحًا وَإِبرٰهيمَ وَجَعَلنا فى ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالكِتٰبَ فَمِنهُم مُهتَدٍ وَكَثيرٌ مِنهُم فٰسِقونَ (آيت : 26) |
اسان نوح ۽ ابراهيم کي موڪليو ۽ ٻنهي جي نسل ۾ نبوت ۽ ڪتاب رکياسون. پوءِ سندن اولاد مان ڪن هدايت قبول ڪئي پر گهڻا نافرمان ٿي ويا |
ثُمَّ قَفَّينا عَلىٰ ءاثٰرِهِم بِرُسُلِنا وَقَفَّينا بِعيسَى ابنِ مَريَمَ وَءاتَينٰهُ الإِنجيلَ وَجَعَلنا فى قُلوبِ الَّذينَ اتَّبَعوهُ رَأفَةً وَرَحمَةً وَرَهبانِيَّةً ابتَدَعوها ما كَتَبنٰها عَلَيهِم إِلَّا ابتِغاءَ رِضوٰنِ اللَّهِ فَما رَعَوها حَقَّ رِعايَتِها فَـٔاتَينَا الَّذينَ ءامَنوا مِنهُم أَجرَهُم وَكَثيرٌ مِنهُم فٰسِقونَ (آيت : 27) |
پوءِ وري اسان ساندهه هڪ ٻئي پويان پنهنجا رسول موڪليا ۽ انهن سڀني کان پوءِ وري مريم جي پٽ عيسيٰ کي آندوسون ۽ کيس انجيل ڏنوسون ۽ جن ماڻهن سندس پيروي ڪئي، انهن جي دلين ۾ اسان ترس ۽ رحمدلي وجهي ڇڏي. باقي رهبانيت (دنيا کي ترڪ ڪرڻ واري ريت) انهن پاڻ گهڙي ورتي، اسان اها مٿن لازم نه ڪئي هئي، پر الله کي راضي ڪرڻ خاطر انهن پاڻ ئي اها بدعت ڪڍي، پر پوءِ ته ان جي پوريءَ طرح پوئواري جيئن جو ڪرڻ کپندي هئن نه ڪيائون. انهن منجهان جن ايمان آندو هو، تن کي اسان سندن اجر عطا ڪيا، پر انهن مان گهڻا نافرمان آهن |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَءامِنوا بِرَسولِهِ يُؤتِكُم كِفلَينِ مِن رَحمَتِهِ وَيَجعَل لَكُم نورًا تَمشونَ بِهِ وَيَغفِر لَكُم وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 28) |
اي ايمان وارؤ! الله کان ڊڄو ۽ سندس رسول (محمد ﷺ) تي ايمان آڻيو، الله توهان کي پنهنجي رحمت جا ٻه ڀاڱا ڏيندو ۽ توهان کي اهو نور عطا ڪندو، جنهن جي روشنيءَ ۾ توهان پيا هلندؤ ۽ هو توهان جا قصور معاف ڪري ڇڏيندو، الله ته ڏاڍو بخشڻهار ۽ ٻاجهارو آهي |
لِئَلّا يَعلَمَ أَهلُ الكِتٰبِ أَلّا يَقدِرونَ عَلىٰ شَيءٍ مِن فَضلِ اللَّهِ وَأَنَّ الفَضلَ بِيَدِ اللَّهِ يُؤتيهِ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ ذُو الفَضلِ العَظيمِ (آيت : 29) |
(توهان کي اها ڳالهه اختيار ڪرڻ گهرجي) ته جيئن اهلِ ڪتاب کي معلوم ٿي وڃي ته الله جي فضل تي سندن ڪو وَس نٿو هلي ۽ هي ته الله جو فضل سندس ئي هٿ وَس آهي، جيڪو جنهن کي به گهري عطا فرمائي ٿو ۽ هو تمام وڏي فضل وارو آهي |