سَبَّحَ لِلَّهِ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 1) |
الله تعالى جي تسبيح ڪن ٿيون اهي (مخلوقون) جيڪي آسمانن ۽ زمينن ۾ آهن، ۽ اهو ئي غالب، صاحبِ حڪمت آهي |
لَهُ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ يُحيۦ وَيُميتُ وَهُوَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 2) |
انهيءَ لاءِ آسمانن ۽ زمينن جي بادشاهي آهي، اهو جياري ۽ ماري ٿو، ۽ اهو ئي هر شيءِ تي قادر آهي |
هُوَ الأَوَّلُ وَالءاخِرُ وَالظّٰهِرُ وَالباطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 3) |
اهو ئي اول ۽ آخر ۽ ظاهر ۽ باطن آهي ۽ اهو ئي هر شيءِ کي ڄاڻندڙ آهي |
هُوَ الَّذى خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ فى سِتَّةِ أَيّامٍ ثُمَّ استَوىٰ عَلَى العَرشِ يَعلَمُ ما يَلِجُ فِى الأَرضِ وَما يَخرُجُ مِنها وَما يَنزِلُ مِنَ السَّماءِ وَما يَعرُجُ فيها وَهُوَ مَعَكُم أَينَ ما كُنتُم وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ بَصيرٌ (آيت : 4) |
اهو ئي آهي جنهن آسمانن ۽ زمينن کي ڇَهَن ڏينهن ۾ پيدا فرمايو ان کان پوءِ (اُهو پنهنجي شان وٽان) عرشِ عظيم تي رونق افروز ٿيو، اهو ڄاڻي ٿو (هر ان شيءِ کي) جيڪا زمين ۾ داخل ٿئي ٿي ۽ جيڪا ان مان نڪري ٿي ۽ جيڪو ڪجھه آسمان مان لهي ٿو ۽ جيڪو ڪجھه ان ۾ چڙهي ٿو، ۽ اهو (پنهنجي ڪمالِ قدرت سان) توهان سان گڏ آهي (چاهي) توهان ڪٿي به هجو ۽ الله تعالى توهان جي عملن کي ڏسندڙ آهي |
لَهُ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَإِلَى اللَّهِ تُرجَعُ الأُمورُ (آيت : 5) |
انهيءَ لاءِ آسمانن ۽ زمينن جو مُلڪ آهي، ۽ الله تعالى ڏانهن سمورا ڪم موٽايا وڃن ٿا |
يولِجُ الَّيلَ فِى النَّهارِ وَيولِجُ النَّهارَ فِى الَّيلِ وَهُوَ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدورِ (آيت : 6) |
رات کي ڏينهن ۾ داخل ڪري ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪري ٿو، ۽ اهو سينن جي رازن کي ڄاڻندڙ آهي |
ءامِنوا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ وَأَنفِقوا مِمّا جَعَلَكُم مُستَخلَفينَ فيهِ فَالَّذينَ ءامَنوا مِنكُم وَأَنفَقوا لَهُم أَجرٌ كَبيرٌ (آيت : 7) |
(اي انسانو) توهان الله تعالى ۽ ان جي رسولِ عربي تي ايمان آڻيو ۽ جن ملڪيتن جو الله تعالى توهان کي ٻين جو جا نشين بنايو. انهيءَ ما ڪجھه خدا تعالى جي راه ۾ خرچ ڪريو، پوءِ توهان مان جن ماڻهن ايمان آندو ۽ خرچ ڪيو انهن لاءِ تمام وڏو اجر آهي |
وَما لَكُم لا تُؤمِنونَ بِاللَّهِ وَالرَّسولُ يَدعوكُم لِتُؤمِنوا بِرَبِّكُم وَقَد أَخَذَ ميثٰقَكُم إِن كُنتُم مُؤمِنينَ (آيت : 8) |
۽ توهان کي ڇا ٿيو آهي جو توهان الله تعالى تي ايمان نٿا آڻيو، حلانڪِ رسولِ عربي توهان کي انهيءَ لاءِ سڏين ٿا ته توهان پنهنجي رب تي ايمان آڻيو، ۽ بيشڪ ان توهان کان (پهريائين) پڪو وعدو ورتو آهي، جيڪڏهن توهان کي يقين آهي |
هُوَ الَّذى يُنَزِّلُ عَلىٰ عَبدِهِ ءايٰتٍ بَيِّنٰتٍ لِيُخرِجَكُم مِنَ الظُّلُمٰتِ إِلَى النّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِكُم لَرَءوفٌ رَحيمٌ (آيت : 9) |
اهو ئي آهي جيڪو پنهنجي پياري عبد (حبيب ڪريم) تي واضح آيتون نازل فرمائي ٿو، انهيءَ لاءِ ته اهو توهان کي اونداهين مان ڪڍي روشنائي ڏانهن آڻي، ۽ بيشڪ الله تعالى توهان تي بيحد شفيق ٻاجھارو آهي |
وَما لَكُم أَلّا تُنفِقوا فى سَبيلِ اللَّهِ وَلِلَّهِ ميرٰثُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ لا يَستَوى مِنكُم مَن أَنفَقَ مِن قَبلِ الفَتحِ وَقٰتَلَ أُولٰئِكَ أَعظَمُ دَرَجَةً مِنَ الَّذينَ أَنفَقوا مِن بَعدُ وَقٰتَلوا وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الحُسنىٰ وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ خَبيرٌ (آيت : 10) |
۽ توهان کي ڇا ٿيو آهي جو توهان الله جي راه ۾ خرچ نٿا ڪريو حالانڪِ آسمانن ۽ زمينن جو وارث الله تعالى آهي، توهان مان برابر نٿا ٿين اهي ماڻهو جن فتحِ مڪه کان اڳ ۾ خرچ ڪيو ۽ جهاد ڪيو، انهن لاءِ تمام وڏو درجو آهي، انهن ماڻهن کان جن خرچ ڪيو فتح کان پوءِ ۽ جهاد ڪيو، ۽ سڀن سان الله تعالى سهڻو وعدو (بهشت جو) فرمايو آهي، ۽ الله تعالى توهان جي عملن کان خبردار آهي |
مَن ذَا الَّذى يُقرِضُ اللَّهَ قَرضًا حَسَنًا فَيُضٰعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجرٌ كَريمٌ (آيت : 11) |
ڪير آهي جيڪو الله تعالى کي سهڻو قرض ڏِئي ٿو (يعنى پنهنجو مال خدا ڪارڻ خرچ ڪري ٿو) پوءِ اهو ان لاءِ ان کي ٻيڻو ڪري ٿو ۽ ان لاءِ عزت وارو اجر آهي |
يَومَ تَرَى المُؤمِنينَ وَالمُؤمِنٰتِ يَسعىٰ نورُهُم بَينَ أَيديهِم وَبِأَيمٰنِهِم بُشرىٰكُمُ اليَومَ جَنّٰتٌ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها ذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 12) |
ان ڏينهن توهان مؤمن مردن ۽ مؤمن عورتن کي ڏسندا ته انهن جو نُور انهن جي اڳيان ۽ انهن جي ساڄي پاسي هلندو توهان کي اڄ ڏينهن باغن جي بشارت آهي، انهن جي هيٺان نهرون وهن ٿيون (اهي) هميشه انهيءَ ۾ رهندا، اها ئي عظيم ڪاميابي آهي |
يَومَ يَقولُ المُنٰفِقونَ وَالمُنٰفِقٰتُ لِلَّذينَ ءامَنُوا انظُرونا نَقتَبِس مِن نورِكُم قيلَ ارجِعوا وَراءَكُم فَالتَمِسوا نورًا فَضُرِبَ بَينَهُم بِسورٍ لَهُ بابٌ باطِنُهُ فيهِ الرَّحمَةُ وَظٰهِرُهُ مِن قِبَلِهِ العَذابُ (آيت : 13) |
ان ڏينهن منافق مرد ۽ منافق عورتون مؤمنن کي چوندا ته توهان اسان ڏانهن هڪ نظر ڪريو ته اسين توهان جي نور مان ٿورو حصو حاصل ڪريون، انهن کي چيو ويندو ته توهان پويان (دنيا ۾) وڃو پوءِ توهان اُتي نور ڳولهيو، پوءِ مؤمنن ۽ منافقن جي وچ ۾ هڪ ديوار رکي ويندي، ان ۾ دروازو هوندو، ان جي اندرين پاسي ۾ رحمت (جنت) هوندي ۽ ان جي ٻاهرين پاسي سخت تڪليف (دوزخ) هوندي |
يُنادونَهُم أَلَم نَكُن مَعَكُم قالوا بَلىٰ وَلٰكِنَّكُم فَتَنتُم أَنفُسَكُم وَتَرَبَّصتُم وَارتَبتُم وَغَرَّتكُمُ الأَمانِىُّ حَتّىٰ جاءَ أَمرُ اللَّهِ وَغَرَّكُم بِاللَّهِ الغَرورُ (آيت : 14) |
مؤمنن کي منافق پڪاريندا ته ڇا اسين توهان سان گڏ نه هئاسين؟ مؤمن چوندا ها، پر توهان پنهنجن نفسن کي فتني ۾ وڌو ۽ توهان مؤمنن لاءِ هلاڪت جو انتظار ڪندا هئا ۽ توهان (توحيد ۾) شڪ ڪندا هئا ۽ توهان کي لالچن مغرور ڪيو ايستائين جو الله تعالى جو حڪم پهتو ۽ غرور (شيطان) توهان کي الله تعالى کان مغرور ڪيو |
فَاليَومَ لا يُؤخَذُ مِنكُم فِديَةٌ وَلا مِنَ الَّذينَ كَفَروا مَأوىٰكُمُ النّارُ هِىَ مَولىٰكُم وَبِئسَ المَصيرُ (آيت : 15) |
پوءِ اڄ ڏينهن نه توهان کان فديو ورتو ويندو ۽ نه ڪافرن کان (فديو ورتو ويندو) توهان جي جاءِ جهنم آهي، اهو توهان جو ٺڪاڻو آهي ۽ اها تمام خراب جاءِ آهي موٽڻ جي |
أَلَم يَأنِ لِلَّذينَ ءامَنوا أَن تَخشَعَ قُلوبُهُم لِذِكرِ اللَّهِ وَما نَزَلَ مِنَ الحَقِّ وَلا يَكونوا كَالَّذينَ أوتُوا الكِتٰبَ مِن قَبلُ فَطالَ عَلَيهِمُ الأَمَدُ فَقَسَت قُلوبُهُم وَكَثيرٌ مِنهُم فٰسِقونَ (آيت : 16) |
ڇا اڃان مؤمنن لاءِ اهو وقت نه آيو آهي جو انهن جون دليون الله تعالى جي ذڪر لاءِ جھُڪي پون ۽ انهيءَ قرآن ڪريم تي عمل ڪن جيڪو نازل ٿيو آهي ۽ اهي نه هجن انهن ماڻهن وانگر جن کي هن کان اڳ ۾ ڪتاب (تورات) ڏنو ويو پوءِ انهن تي ڊگھو زمانو گذريو، پوءِ انهن جون دليون ڪٽجي پيون، ۽ انهن مان گھڻا فاسق آهن |
اعلَموا أَنَّ اللَّهَ يُحىِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها قَد بَيَّنّا لَكُمُ الءايٰتِ لَعَلَّكُم تَعقِلونَ (آيت : 17) |
توهان يقين ڪريو بيشڪ الله تعالى زمين کي غيرآباد ٿيڻ کان پوءِ آباد ڪري ٿو بيشڪ اسان توهان لاءِ پنهنجيون نشانيون بيان ڪيون آهن ته من توهان سمجھو |
إِنَّ المُصَّدِّقينَ وَالمُصَّدِّقٰتِ وَأَقرَضُوا اللَّهَ قَرضًا حَسَنًا يُضٰعَفُ لَهُم وَلَهُم أَجرٌ كَريمٌ (آيت : 18) |
بيشڪ تصديق ڪندڙ مرد ۽ تصديق ڪندڙ عورتون ۽ الله تعالى کي تمام سهڻو قرض ڏيندڙ (خيرات ڪندڙ) اهو قرض انهن لاءِ ٻيڻو ڪيو ويندو ۽ انهن لاءِ عزت وارو اجر (جنت) آهي، |
وَالَّذينَ ءامَنوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُولٰئِكَ هُمُ الصِّدّيقونَ وَالشُّهَداءُ عِندَ رَبِّهِم لَهُم أَجرُهُم وَنورُهُم وَالَّذينَ كَفَروا وَكَذَّبوا بِـٔايٰتِنا أُولٰئِكَ أَصحٰبُ الجَحيمِ (آيت : 19) |
۽ جن ماڻهن الله تعالى ۽ ان جي رسولن تي ايمان آندو اُهي ئي صديق (سچا) آهن، ۽ اهي ئي پنهنجي رب وٽ (ٻين تي) گواه آهن، انهن لاءِ انهن جو اجر ۽ انهن جو نور آهي، ۽ جن ماڻهن ڪفر ڪيو ۽ اسان جي آيتن کي ڪوڙو سمجھو اهي ئي جهنمي آهن |
اعلَموا أَنَّمَا الحَيوٰةُ الدُّنيا لَعِبٌ وَلَهوٌ وَزينَةٌ وَتَفاخُرٌ بَينَكُم وَتَكاثُرٌ فِى الأَموٰلِ وَالأَولٰدِ كَمَثَلِ غَيثٍ أَعجَبَ الكُفّارَ نَباتُهُ ثُمَّ يَهيجُ فَتَرىٰهُ مُصفَرًّا ثُمَّ يَكونُ حُطٰمًا وَفِى الءاخِرَةِ عَذابٌ شَديدٌ وَمَغفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضوٰنٌ وَمَا الحَيوٰةُ الدُّنيا إِلّا مَتٰعُ الغُرورِ (آيت : 20) |
توهان يقين ڪريو (آخرت جي مقابلي ۾) دنيا جي حياتي راند ۽ غفلت ۽ زينت آهي ۽ پاڻ ۾ هڪ ٻئي تي فخر ڪرڻ ۽ مال ۽ اولاد جي ڪثرت جو هڪ ٻئي سان مقابلو ڪرڻ آهي. (انهن جو) مثال ان مِينهن جهڙو آهي جنهن سان اُڀريل ساوڪ پوکيندڙ کي وڻي ٿي ان کان پوءِ اها سُڪي ٿي پوءِ توهان ان کي هيڊو ڏسو ٿا ان کان پوءِ اها ذرا ذرا ٿي وڃي ٿي، ۽ آخرت ۾ (ڪافرن لاءِ سخت عذاب آهي، ۽ (مؤمنن لاءِ) الله جي طرفان بخشش ۽ رضامندو آهي، ۽ ناهي حياتي دنيا جي مگر غرور جو سامان |
سابِقوا إِلىٰ مَغفِرَةٍ مِن رَبِّكُم وَجَنَّةٍ عَرضُها كَعَرضِ السَّماءِ وَالأَرضِ أُعِدَّت لِلَّذينَ ءامَنوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذٰلِكَ فَضلُ اللَّهِ يُؤتيهِ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ ذُو الفَضلِ العَظيمِ (آيت : 21) |
(عمل صالح سان) توهان تڪڙا هلو پنهنجي رب جي بخشش ۽ جنت ڏانهن، جنهنجي ويڪر آسمان ۽ زمين جي وسعت جيتري آهي (اِها) تيار ڪئي وئي آهي انهن ماڻهن لاءِ جيڪي الله تعالى ۽ ان جي رسولن تي ايمان آڻن ٿا، اهو الله تعالى جو فضل آهي جنهنکي چاهي عطا ڪري ٿو، ۽ الله تعالى تمام وڏو فضل ڪندڙ آهي |
ما أَصابَ مِن مُصيبَةٍ فِى الأَرضِ وَلا فى أَنفُسِكُم إِلّا فى كِتٰبٍ مِن قَبلِ أَن نَبرَأَها إِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيرٌ (آيت : 22) |
زمين ۾ ڪا مصيبت نٿي پهچي ۽ نه توهان جي وجودن ۾ مگر اها ان جي پيدائش کان اڳي لوحِ محفوظ ۾ لکيل آهي، بيشڪ هي الله تعالى لاءِ آسان آهي |
لِكَيلا تَأسَوا عَلىٰ ما فاتَكُم وَلا تَفرَحوا بِما ءاتىٰكُم وَاللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ مُختالٍ فَخورٍ (آيت : 23) |
ان لاءِ ته توهان ان شيءِ لاءِ غمگين نه ٿيو جيڪا توهان کان وڃي ٿي ۽ نه خوش ٿيو جيڪا توهان کي ڏئي ٿو (مطلب ته رب جي رضا تي راضي رهو) ۽ الله تعالى محبت نٿو رکي هر تڪبر ڪندڙ ۽ فخر ڪندڙ سان |
الَّذينَ يَبخَلونَ وَيَأمُرونَ النّاسَ بِالبُخلِ وَمَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الغَنِىُّ الحَميدُ (آيت : 24) |
اهي ماڻهو جيڪي بخيلي ڪن ٿا ۽ ماڻهن کي بخيليءَ جو چون ٿا، ۽ جيڪو ماڻهو (خرچ ڪرڻ کان) مُنهن موڙي ٿو، پوءِ بيشڪ الله تعالى ئي غني (۽) ساراهيل آهي |
لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَيِّنٰتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الكِتٰبَ وَالميزانَ لِيَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ وَأَنزَلنَا الحَديدَ فيهِ بَأسٌ شَديدٌ وَمَنٰفِعُ لِلنّاسِ وَلِيَعلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالغَيبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِىٌّ عَزيزٌ (آيت : 25) |
بيشڪ اسان پنهنجا رسول معجزن سان موڪليا ۽ اسان انهن سان گڏ ڪتاب ۽ ميزان نازل فرمايو ان لاءِ ته ماڻهو انصاف تي قائم رهن، ۽ اسان لوهه کي نازل ڪيو انهيءَ مان جنگي اوزار ٺهن ٿا ۽ ماڻهن لاءِ (ٻيا به گھڻا) نفعا آهن، ۽ ان لاءِ ته الله تعالى ڏسي ته پرپٺ سندس ۽ سندس رسولن جي مدد ڪير ڪري ٿو، بيشڪ الله تعالى زبردست قوت وارو غالب آهي |
وَلَقَد أَرسَلنا نوحًا وَإِبرٰهيمَ وَجَعَلنا فى ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالكِتٰبَ فَمِنهُم مُهتَدٍ وَكَثيرٌ مِنهُم فٰسِقونَ (آيت : 26) |
۽ بيشڪ تحقيق اسان (حضرت) نوح ۽ ابراهيم کي پيغمبر ڪري موڪليو ۽ اسان انهن ٻنهي جي اولاد ۾ نبوت ۽ ڪتاب رکيا، پوءِ ڪي انهن مان هدايت وارا ٿيا ۽ انهن مان گھڻا فاسق آهن |
ثُمَّ قَفَّينا عَلىٰ ءاثٰرِهِم بِرُسُلِنا وَقَفَّينا بِعيسَى ابنِ مَريَمَ وَءاتَينٰهُ الإِنجيلَ وَجَعَلنا فى قُلوبِ الَّذينَ اتَّبَعوهُ رَأفَةً وَرَحمَةً وَرَهبانِيَّةً ابتَدَعوها ما كَتَبنٰها عَلَيهِم إِلَّا ابتِغاءَ رِضوٰنِ اللَّهِ فَما رَعَوها حَقَّ رِعايَتِها فَـٔاتَينَا الَّذينَ ءامَنوا مِنهُم أَجرَهُم وَكَثيرٌ مِنهُم فٰسِقونَ (آيت : 27) |
ان کان پوءِ اسان انهن جي پويان پنهنجا پيغمبر موڪليا ۽ اسان انهن کان پوءِ عيسيٰ پٽ مريم جو موڪليو ۽ اسان ان کي انجيل عطا ڪيو، ۽ اسان ان جي تابعدارن جي دلين ۾ (ان لاءِ) محبت ۽ رحمت پيدا ڪئي، ۽ رهبانيت کي انهن پاڻ پيدا ڪيو، اسان انهن تي اها فرض نه ڪئي هئي پر (انهن) الله جي رضامندي طلب ڪرڻ لاءِ ايئن ڪيو پوءِ انهن رهبانيت جو صحيح حق ادا نه ڪيو (يعنى رسولِ عربي تي ايمان نه آندو) پوءِ انهن مان جن ماڻهن ايمان آندو اسان انهن کي سندن اجر ڏنو، ۽ انهن مان گھڻا فاسق آهن |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَءامِنوا بِرَسولِهِ يُؤتِكُم كِفلَينِ مِن رَحمَتِهِ وَيَجعَل لَكُم نورًا تَمشونَ بِهِ وَيَغفِر لَكُم وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 28) |
اي مؤمنو توهان الله تعالى کان ڊڄو ۽ توهان رسولِ عربي تي ايمان آڻيو اهو توهان کي ٻه حصا پنهنجي رحمت مان عطا ڪندو ۽ توهان لاءِ هڪ نور پيدا ڪندو جنهن سان توهان پنڌ ڪندا ۽ توهان کي بخش ڪندو، ۽ الله تعالى غفور رحيم آهي |
لِئَلّا يَعلَمَ أَهلُ الكِتٰبِ أَلّا يَقدِرونَ عَلىٰ شَيءٍ مِن فَضلِ اللَّهِ وَأَنَّ الفَضلَ بِيَدِ اللَّهِ يُؤتيهِ مَن يَشاءُ وَاللَّهُ ذُو الفَضلِ العَظيمِ (آيت : 29) |
ان لاءِ ته اهلِ ڪتاب وارا معلوم ڪن ته الله تعالى جي فضل تي انهن کي ڪو اختيار ناهي ۽ بيشڪ ڀَلائِي، الله تعالى جي دستِ قدرت ۾ آهي، جنهنکي چاهي پاڻ عطا ڪري ٿو، ۽ الله تعالى عظيم ڀلائي ڪندڙ آهي |