وَالنَّجمِ إِذا هَوىٰ (آيت : 1) |
بلنديءَ تي پهچي پوءِ لهڻ وارو تارو (جو هميشه اوهان کي طرف ۽ واٽ ڏيکاريندو آهي سو هن حقيقت تي) شاهد آهي ته، |
ما ضَلَّ صاحِبُكُم وَما غَوىٰ (آيت : 2) |
اوهان جو رفيق (حضورﷺ) نڪي غلط راهه تي هلي رهيو آهي، نڪي ڀلجي ويو آهي. |
وَما يَنطِقُ عَنِ الهَوىٰ (آيت : 3) |
هو ازخود پنهنجي خواهش موجب (دين جون ڳالهيون) ڪونه ٻڌائي رهيو آهي.) |
إِن هُوَ إِلّا وَحىٌ يوحىٰ (آيت : 4) |
اهو ته فقط خدا وٽان موڪليل وحي آهي (جو هو توهان تائين پهچائي ٿو). |
عَلَّمَهُ شَديدُ القُوىٰ (آيت : 5) |
جو وحي انهيءَ زبردست طاقت جي مالڪ (جبرائيل) کيس سيکاريو آهي جو، |
ذو مِرَّةٍ فَاستَوىٰ (آيت : 6) |
قوت وارو آهي. سو هو (غار حرا وٽ) سڌو سامهون آيو. |
وَهُوَ بِالأُفُقِ الأَعلىٰ (آيت : 7) |
جڏهن اهو آسمان جي مٿئين ڪناري تي هو. |
ثُمَّ دَنا فَتَدَلّىٰ (آيت : 8) |
پوءِ هو ويجهو ٿيو ۽ لهي آيو. |
فَكانَ قابَ قَوسَينِ أَو أَدنىٰ (آيت : 9) |
تان جو ٻن ڪمانن جو مفاصلو وڃي رهيو، بلڪ اڃا به ويجهو ٿيو. |
فَأَوحىٰ إِلىٰ عَبدِهِ ما أَوحىٰ (آيت : 10) |
(انهيءَ حد کي پهچڻ کان) پوءِ (هُن) الله تعاليٰ جي ٻانهي کي اُهو وحي پهچايو جو کيس پهچائڻو هو. |
ما كَذَبَ الفُؤادُ ما رَأىٰ (آيت : 11) |
(حضور ڪريمﷺ) جيڪي ڏٺو تنهن جي سمجهڻ ۾ سندس دل ڪوتاهي ڪانه ڪئي. |
أَفَتُمٰرونَهُ عَلىٰ ما يَرىٰ (آيت : 12) |
پوءِ ڇا توهان ساڻس ان ڳالهه بابت جهڳڙو ٿا ڪيو جا ڳالهه هن پنهنجي اکين سان ڏٺي آهي؟ |
وَلَقَد رَءاهُ نَزلَةً أُخرىٰ (آيت : 13) |
۽ يقيناً هن ان کي هڪڙي ٻئي وقت به ڏٺو (ڪٿي؟) |
عِندَ سِدرَةِ المُنتَهىٰ (آيت : 14) |
سدرة المنتهيٰ وٽ (جنهن کان اڳتي ڪوبه وڌي نٿو سگهي). |
عِندَها جَنَّةُ المَأوىٰ (آيت : 15) |
ان جي ويجهو اها جنت آهي جو رهڻ جو هنڌ آهي (انهن لاءِ جي وحي تي عمل ڪندا). |
إِذ يَغشَى السِّدرَةَ ما يَغشىٰ (آيت : 16) |
جڏهن سدرة تي اها شيءِ ڇانئجي ويئي جا ڇانئجڻي هئي. |
ما زاغَ البَصَرُ وَما طَغىٰ (آيت : 17) |
تڏهن (حضرت جن جي حقيقت ڏسندڙ) نگاهه نڪي ٻئي طرف ڦري، نڪي حد کان ٻاهر نڪري ويئي (يعني حضور ڪريمﷺ جن حقيقت کي پوريءَ طرح سمجهيو؛ نه گهٽ نه وڌ). |
لَقَد رَأىٰ مِن ءايٰتِ رَبِّهِ الكُبرىٰ (آيت : 18) |
يقيناً هن پنهنجي پروردگار جون وڏيون وڏيون نشانيون ڏٺيون. |
أَفَرَءَيتُمُ اللّٰتَ وَالعُزّىٰ (آيت : 19) |
(ڪٿي حضرت جن جو عروج ۽ ڪمال ۽ ڪٿي ڪافرن جو تنزل جو پٿر جي بتن اڳيان ڪريا پيا آهن!) سو ڇا توهان لات ۽ عزيٰ ڏٺا آهن؟ |
وَمَنوٰةَ الثّالِثَةَ الأُخرىٰ (آيت : 20) |
۽ ٽئين منات کي به ڏٺو اٿو؟ (اهي ٽيئي بت عورتن جي شڪلين ۾ آهن.) |
أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الأُنثىٰ (آيت : 21) |
ڇا اوهان (ڪافرن) لاءِ ته نر آهن، باقي الله جي لاءِ ماديون؟ (يعني اوهان ته پٽ پسند ڪندا آهيو، پوءِ بتن کي ماديون ڪيئن ٿا بنايو ۽ ڪيئن ٿا سمجهو ته ڪي ديوتائون ماديون آهن). |
تِلكَ إِذًا قِسمَةٌ ضيزىٰ (آيت : 22) |
اهو ته وڏو بي انصافيءَ جو ورهاڱو آهي. |
إِن هِىَ إِلّا أَسماءٌ سَمَّيتُموها أَنتُم وَءاباؤُكُم ما أَنزَلَ اللَّهُ بِها مِن سُلطٰنٍ إِن يَتَّبِعونَ إِلَّا الظَّنَّ وَما تَهوَى الأَنفُسُ وَلَقَد جاءَهُم مِن رَبِّهِمُ الهُدىٰ (آيت : 23) |
اهي آهن ته ڪجهه به ڪين، رڳو نالا آهن، جي اوهان ۽ اوهان جي وڏن کڻي هنن تي ڌريا آهن جن بابت الله تعاليٰ ڪابه سند نازل نه ڪئي آهي. اهي (ڪافر) فقط گمان تي هلي رهيا آهن ۽ جيڪي سندن نفس چاهين ٿا تنهن جي پوئتون لڳي رهيا آهن، اگرچه هنن وٽ سندن پروردگار وٽان سچي هدايت اچي چڪي آهي. |
أَم لِلإِنسٰنِ ما تَمَنّىٰ (آيت : 24) |
ڇا انسان جنهن به شيء جي خواهش رکي ٿو سا کيس ملي ويندي؟ (نه نه سڀ ڪجهه الله جي هٿ ۾ آهي). |
فَلِلَّهِ الءاخِرَةُ وَالأولىٰ (آيت : 25) |
سو (ياد رکو ته) آخرت (جي ڀلائي) توڙي مهڙ واري (دنيا جي ڀلائي) الله جي هٿ ۾ آهي (۽ جنهن کي مناسب سمجهي ٿو تنهن کي ڏئي ٿو). |
وَكَم مِن مَلَكٍ فِى السَّمٰوٰتِ لا تُغنى شَفٰعَتُهُم شَيـًٔا إِلّا مِن بَعدِ أَن يَأذَنَ اللَّهُ لِمَن يَشاءُ وَيَرضىٰ (آيت : 26) |
۽ آسمانن ۾ گهڻائي فرشتا آهن، انهن جي شفاعت يا سفارش ڪجهه به فائدو ڪونه ڏيندي. سواءِ هن حالت جي جو الله تعاليٰ (پاڻ ڪنهن کي) اجازت ڏئي انهيءَ ماڻهوءَ جي (سفارش ڪرڻ) لاءِ جنهن لاءِ چاهي ۽ راضپو ڏيکاري. (اهڙي اجازت کان پوءِ سفارش قبول پئجي سگهي ٿي). |
إِنَّ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالءاخِرَةِ لَيُسَمّونَ المَلٰئِكَةَ تَسمِيَةَ الأُنثىٰ (آيت : 27) |
جيڪي ماڻهو آخرت ۾ ايمان ئي ڪونه ٿا رکن سي ملائڪن تي زنانا نالا ٿا رکن. |
وَما لَهُم بِهِ مِن عِلمٍ إِن يَتَّبِعونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لا يُغنى مِنَ الحَقِّ شَيـًٔا (آيت : 28) |
انهيءَ بابت هنن کي ڪجهه به علم ڪونهي. هو فقط گمان جي پوئتان لڳي پيا آهن، ۽ حق جي مقابلي ۾ گمان (ڪنهن به ڪم جو) ناهي ۽ ڪجهه به فائدو نه ڏيندو. |
فَأَعرِض عَن مَن تَوَلّىٰ عَن ذِكرِنا وَلَم يُرِد إِلَّا الحَيوٰةَ الدُّنيا (آيت : 29) |
سو (اي پيغمبر!) جن ماڻهن اسان جي نصيحت کان منهن موڙي ڇڏيو آهي ۽ دنيائي زندگيءَ کان سواءِ ٻيو ڪجهه به نٿا چاهين تن کان تون به منهن موڙي ڇڏ. |
ذٰلِكَ مَبلَغُهُم مِنَ العِلمِ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبيلِهِ وَهُوَ أَعلَمُ بِمَنِ اهتَدىٰ (آيت : 30) |
هنن جو علم فقط ايستائين (يعني وقتي فائدي يا لذت تائين) پهچي ٿو (هو دور ڏسي نٿا سگهن ته پوءِ آخر ڪهڙو نتيجو نڪرندو) يقيناً تنهنجو پروردگار ئي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو ته ڪير سندس راهه کان گمراهه ٿي پيو آهي، ۽ اهوئي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو ته ڪنهن سڌي واٽ ورتي آهي. |
وَلِلَّهِ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ لِيَجزِىَ الَّذينَ أَسٰـٔوا بِما عَمِلوا وَيَجزِىَ الَّذينَ أَحسَنوا بِالحُسنَى (آيت : 31) |
۽ جيڪي به آسمانن ۾ آهي ۽ جيڪي به زمين ۾ آهي سو الله ئي جي قبضي ۾ آهي، انهيءَ لاءِ ته جن برائيون ڪيون آهن تن کي سندن (بد) عملن جو بدلو ڏئي ۽ جن چڱايون ڪيون آهن تن کي سندن چڱائين جي بدلي ۾ بهتر چڱائيون (۽ نعمتون) ڏئي. |
الَّذينَ يَجتَنِبونَ كَبٰئِرَ الإِثمِ وَالفَوٰحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وٰسِعُ المَغفِرَةِ هُوَ أَعلَمُ بِكُم إِذ أَنشَأَكُم مِنَ الأَرضِ وَإِذ أَنتُم أَجِنَّةٌ فى بُطونِ أُمَّهٰتِكُم فَلا تُزَكّوا أَنفُسَكُم هُوَ أَعلَمُ بِمَنِ اتَّقىٰ (آيت : 32) |
جيڪي ماڻهو ڪبيرن گناهن کان ۽ فحش ڪارين کان پري رهن ٿا، پر (ڀل چڪ کان) تنهنجو پروردگار بخشڻ ۾ نهايت ئي ڪشادائي ڪرڻ وارو آهي. هو اوهان کي خوب ڄاڻي ٿو، جڏهن کان اوهان کي زمين مان پيدا ڪيائين ۽ جڏهن توهان پنهنجي مائرن جي پيٽن ۾ لڪل هئو، سو توهان پنهنجو پاڻ کي پاڪ نه سڏايو (۽ ماڻهن تي مڪرن سان اهو اثر نه ويهاريو ته اسان وڏا نيڪ آهيون) اهو الله ئي بهتر ڄاڻي ٿو ته ڪير سچ پچ نيڪ ۽ پرهيزگار آهي. |
أَفَرَءَيتَ الَّذى تَوَلّىٰ (آيت : 33) |
(اي پيغمبر!) تو انهيءَ ماڻهو کي نه ڏٺو آهي جنهن (حق کان) منهن موڙي ڇڏيو آهي؟ |
وَأَعطىٰ قَليلًا وَأَكدىٰ (آيت : 34) |
۽ جنهن ٿورڙو ڏنو آهي، ۽ (پوءِ دل) سخت ڪئي اٿس، (۽ هٿ) روڪي ڇڏيو اٿس. |
أَعِندَهُ عِلمُ الغَيبِ فَهُوَ يَرىٰ (آيت : 35) |
ڇا، هن وٽ غيب جو علم آهي ڇا جو هو ڏسي ٿو سگهي؟ (ته آخر ڇا ٿيڻو آهي؟ هرگز نه! هن کي ڪابه خبر ڪانهي). |
أَم لَم يُنَبَّأ بِما فى صُحُفِ موسىٰ (آيت : 36) |
هن کي خبر ناهي ڇا ته حضرت موسيٰ وارن (خدائي) صحيفن ۾ ڇا (فرمايل) آهي؟ |
وَإِبرٰهيمَ الَّذى وَفّىٰ (آيت : 37) |
۽ حضرت ابراهيم وارن (خدائي) صحيفن ۾ ڇا (فرمايل) آهي، جنهن (پيغمبر خدائي حڪمن جي) پوري پوري تعميل ڪئي. |
أَلّا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزرَ أُخرىٰ (آيت : 38) |
(انهن صحيفن ۾ فرمايل آهي) ته ڪوبه بار کڻندڙ ڪنهن ٻئي جو بار کڻي نٿو سگهي. |
وَأَن لَيسَ لِلإِنسٰنِ إِلّا ما سَعىٰ (آيت : 39) |
۽ هرهڪ انسان کي فقط اهو ڪم ايندو جيڪو پاڻ پنهنجي ڪوشش ۽ محنت سان ڪيو هوندائين. |
وَأَنَّ سَعيَهُ سَوفَ يُرىٰ (آيت : 40) |
۽ يقيناً ڪوشش ۽ محنت (جو نتيجو) ضرور جلد ئي ڏسڻ ۾ ايندو. |
ثُمَّ يُجزىٰهُ الجَزاءَ الأَوفىٰ (آيت : 41) |
پوءِ هن کي پورو پورو بدلو ملي ويندو. |
وَأَنَّ إِلىٰ رَبِّكَ المُنتَهىٰ (آيت : 42) |
۽ يقيناً آخر تنهنجي پروردگار وٽ (سڀني کي) پهچڻو آهي. |
وَأَنَّهُ هُوَ أَضحَكَ وَأَبكىٰ (آيت : 43) |
۽ يقيناً اهوئي آهي جي کلائي ٿو ۽ روئاري ٿو. |
وَأَنَّهُ هُوَ أَماتَ وَأَحيا (آيت : 44) |
۽ يقيناً ماري ٿو ۽ جيئاري ٿو. |
وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوجَينِ الذَّكَرَ وَالأُنثىٰ (آيت : 45) |
۽ يقيناً انهيءَ ئي نر ۽ ماديءَ جا جوڙا پيدا ڪيا (ڇا مان؟) |
مِن نُطفَةٍ إِذا تُمنىٰ (آيت : 46) |
هڪڙي منيءَ جي ڦڙي مان جڏهن اهو (مقرر جاءِ تي) پهچايو وڃي ٿو. |
وَأَنَّ عَلَيهِ النَّشأَةَ الأُخرىٰ (آيت : 47) |
۽ يقيناً وري جيئرو ڪري اٿارڻ سندس ذمي آهي (سو هو ضرور وري اٿاريندو). |
وَأَنَّهُ هُوَ أَغنىٰ وَأَقنىٰ (آيت : 48) |
۽ يقيناً اهوئي آهي جو غني ٿو ڪري ۽ خوش ٿو رکي |
وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعرىٰ (آيت : 49) |
۽ يقيناً اهوئي شعري تاري جو پروردگار آهي (جنهن کي جاهل عرب پوڄيندا آهن). |
وَأَنَّهُ أَهلَكَ عادًا الأولىٰ (آيت : 50) |
۽ يقيناً انهيءَ ئي پهرين عاد قوم کي تباهه ڪري ڇڏيو. |
وَثَمودَا۟ فَما أَبقىٰ (آيت : 51) |
۽ ثمود قوم کي به تباهه ڪري ڇڏيو (ايتري قدر) جو ڪنهن کي به نه ڇڏيائين. |
وَقَومَ نوحٍ مِن قَبلُ إِنَّهُم كانوا هُم أَظلَمَ وَأَطغىٰ (آيت : 52) |
۽ اڳي حضرت نوح جي قوم کي به (ساڳيءَ طرح تباهه ڪيو هئائين) يقيناً اهي وڏا ظالم ۽ سرڪش هئا. |
وَالمُؤتَفِكَةَ أَهوىٰ (آيت : 53) |
۽ هن (حضرت لوط وارن سدوم ۽ غموره جي) اونڌي ڪيل شهرن کي به تباهه ڪيو. |
فَغَشّىٰها ما غَشّىٰ (آيت : 54) |
پوءِ انهن شهرن کي انهن (پٿرن وغيره) ڍڪي پوري ڇڏيو جن (سچ پچ) انهن کي پوري ڇڏيو. |
فَبِأَىِّ ءالاءِ رَبِّكَ تَتَمارىٰ (آيت : 55) |
پوءِ (اي سرڪش انسان) پنهنجي پروردگار جي ڪهڙين ڪهڙين نعمتن بابت جهڳڙا ڪندو رهندين؟ |
هٰذا نَذيرٌ مِنَ النُّذُرِ الأولىٰ (آيت : 56) |
(رحمان رب جي وڏي نعمت آهي سندس رسول ۽ ڪتاب. سو ياد رکو ته) هي خبردار ڪندڙ (پيغمبرﷺ) به اڳوڻن خبردار ڪندڙن (پيغمبرن) مان هڪڙو آهي. |
أَزِفَتِ الءازِفَةُ (آيت : 57) |
(۽ يا رکو ته) اچڻ وارو (ڏينهن) اجهو آيو ڪي آيو. |
لَيسَ لَها مِن دونِ اللَّهِ كاشِفَةٌ (آيت : 58) |
ان کي الله کان سواءِ ڪوبه ظاهر ڪري نٿو سگهي (ته ڪڏهن ايندو ۽ ڇا ٿيندو). |
أَفَمِن هٰذَا الحَديثِ تَعجَبونَ (آيت : 59) |
پوءِ ڇا توهان هن ڳالهه بابت عجب ۾ پئجي ٿا وڃو؟ (۽ اعتبار نٿا ڪيو؟) |
وَتَضحَكونَ وَلا تَبكونَ (آيت : 60) |
۽ کلو ٿا پيا ۽ روئو نٿا؟ |
وَأَنتُم سٰمِدونَ (آيت : 61) |
۽ توهان بيهودين ڳالهين ۾ پنهنجو وقت ضايع ڪري رهيا آهيو. (غفلت ڇڏيو خبردار ٿيو). |
فَاسجُدوا لِلَّهِ وَاعبُدوا (آيت : 62) |
الله تعاليٰ اڳيان جهڪي پئو ۽ سندس ٻانهپ ڪيو (سندس سڀني حڪمن جي تعميل ڪيو). |