يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تُقَدِّموا بَينَ يَدَىِ اللَّهِ وَرَسولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَميعٌ عَليمٌ (آيت : 1) |
اي ايمان آڻڻ وارؤ! الله ۽ سندس رسول کان اڳ اڳرا نه ٿيو ۽ الله کان ڊڄو، الله سڀ ڪجهه ٻڌندڙ ۽ ڄاڻندڙ آهي |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تَرفَعوا أَصوٰتَكُم فَوقَ صَوتِ النَّبِىِّ وَلا تَجهَروا لَهُ بِالقَولِ كَجَهرِ بَعضِكُم لِبَعضٍ أَن تَحبَطَ أَعمٰلُكُم وَأَنتُم لا تَشعُرونَ (آيت : 2) |
اي ايمان وارؤ! پنهنجو آواز نبيءَ جي آواز کان مٿڀرو نه ڪريو ۽ نڪي نبيءَ سان ڏاڍيان ڳالهايو، جيئن پاڻ ۾ هڪ ٻئي سان ڏاڍيان ڳالهائيندا آهيو. متان سڀ ڪمائي چٽ ٿي وڃيوَ ۽ توهان کي خبر ئي نه پوي |
إِنَّ الَّذينَ يَغُضّونَ أَصوٰتَهُم عِندَ رَسولِ اللَّهِ أُولٰئِكَ الَّذينَ امتَحَنَ اللَّهُ قُلوبَهُم لِلتَّقوىٰ لَهُم مَغفِرَةٌ وَأَجرٌ عَظيمٌ (آيت : 3) |
جيڪي ماڻهو الله جي رسول وٽ ڳالهائيندي پنهنجا آواز جهڪا ٿا ڪن، اهي ئي آهن، جن جي دلين کي الله تقويٰ لاءِ جاچي پرکي (پاس ڪري) ڇڏيو آهي، انهن لاءِ گناهن جي معافي ۽ تمام وڏو اجر آهي |
إِنَّ الَّذينَ يُنادونَكَ مِن وَراءِ الحُجُرٰتِ أَكثَرُهُم لا يَعقِلونَ (آيت : 4) |
اي نبي! جيڪي ماڻهو توکي حجرن جي ٻاهران سڏين ٿا، انهن مان اڪثر بي عقل آهن |
وَلَو أَنَّهُم صَبَروا حَتّىٰ تَخرُجَ إِلَيهِم لَكانَ خَيرًا لَهُم وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 5) |
جيڪڏهن اهي تنهنجي ٻاهر نڪري اچڻ تائين صبر ڪن ها ته اهو انهن لاءِ وڌيڪ سٺو هو. الله بخشڻهار ۽ وڏيءَ ٻاجهه وارو آهي |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِن جاءَكُم فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنوا أَن تُصيبوا قَومًا بِجَهٰلَةٍ فَتُصبِحوا عَلىٰ ما فَعَلتُم نٰدِمينَ (آيت : 6) |
اي ايمان وارؤ! جيڪڏهن ڪو فاسق توهان وٽ ڪا خبر آڻي ته ان جي جاچ ڪندا ڪريو، ڪٿي ائين نه ٿئي جو توهان اڻڄاڻائيءَ ۾ ڪن ماڻهن کي نقصان پهچائي ويهو ۽ پوءِ پنهنجي ڪئي تي پشيمان ٿيو |
وَاعلَموا أَنَّ فيكُم رَسولَ اللَّهِ لَو يُطيعُكُم فى كَثيرٍ مِنَ الأَمرِ لَعَنِتُّم وَلٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيكُمُ الإيمٰنَ وَزَيَّنَهُ فى قُلوبِكُم وَكَرَّهَ إِلَيكُمُ الكُفرَ وَالفُسوقَ وَالعِصيانَ أُولٰئِكَ هُمُ الرّٰشِدونَ (آيت : 7) |
۽ ڄاڻو ته توهان ۾ الله جو رسول موجود آهي، جيڪڏهن هو (هلائيءَ چلائيءَ جي معاملن مان) گهڻن ئي ڪمن ۾ توهان جي چوڻ تي هلي ته خود توهان ئي ڏکيائي ۾ پئجي ويندؤ. پر الله توهان کي ايمان جي محبت ڏني آهي ۽ ان کي توهان جي دلين لاءِ وڻندڙ بڻايو اٿائين ۽ ڪفر، گناهه ۽ نافرمانيءَ لاءِ توهان ۾ نفرت وڌي اٿائين. اهڙائي ماڻهو سڌي رستي تي هلندڙ آهن |
فَضلًا مِنَ اللَّهِ وَنِعمَةً وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 8) |
الله جي فضل ۽ نعمت سبب ۽ الله ڄاڻندڙ ۽ دانائيءَ وارو آهي |
وَإِن طائِفَتانِ مِنَ المُؤمِنينَ اقتَتَلوا فَأَصلِحوا بَينَهُما فَإِن بَغَت إِحدىٰهُما عَلَى الأُخرىٰ فَقٰتِلُوا الَّتى تَبغى حَتّىٰ تَفيءَ إِلىٰ أَمرِ اللَّهِ فَإِن فاءَت فَأَصلِحوا بَينَهُما بِالعَدلِ وَأَقسِطوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُقسِطينَ (آيت : 9) |
۽ جيڪڏهن مؤمنن جا ٻه ٽولا پاڻ ۾ وڙهي پون ته منجهن صلح ڪرايو، پوءِ جيڪڏهن انهن مان ڪو ٽولو ٻئي ٽولي سان ڪا بي واجبي ڪري ته بي واجبي ڪرڻ واري سان وڙهو، تان جو هو الله جي حڪم ڏانهن موٽي اچي. پوءِ جيڪڏهن هو موٽي اچي ته ٻنهي جي وچ ۾ برابريءَ جي بنياد تي صلح ڪرايو ۽ (پورو پورو) انصاف ڪريو جو الله انصاف ڪندڙن کي ڏاڍو پسند ڪندو آهي |
إِنَّمَا المُؤمِنونَ إِخوَةٌ فَأَصلِحوا بَينَ أَخَوَيكُم وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُم تُرحَمونَ (آيت : 10) |
مؤمن ته هڪ ٻئي جا ڀائر آهن، تنهنڪري پنهنجن ڀائرن جي وچ ۾ لاڳاپا سڌاري ڇڏيو ۽ الله کان ڊڄو ته مــَـنَ توهان تي رحم ڪيو وڃي |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا يَسخَر قَومٌ مِن قَومٍ عَسىٰ أَن يَكونوا خَيرًا مِنهُم وَلا نِساءٌ مِن نِساءٍ عَسىٰ أَن يَكُنَّ خَيرًا مِنهُنَّ وَلا تَلمِزوا أَنفُسَكُم وَلا تَنابَزوا بِالأَلقٰبِ بِئسَ الِاسمُ الفُسوقُ بَعدَ الإيمٰنِ وَمَن لَم يَتُب فَأُولٰئِكَ هُمُ الظّٰلِمونَ (آيت : 11) |
اي ايمان وارؤ! نڪي مرد ٻين مردن تي ٽوڪون ڪن، جو ٿي سگهي ٿو ته اهي کانئن ڀلا هجن ۽ نه عورتون ٻين عورتن تي ٽوڪون ڪن، جو ٿي سگهي ٿو ته اهي کانئن ڀليون هجن. نه هڪ ٻئي کي مهڻا ڏيو ۽ نه هڪ ٻئي کي برا لقب ڏيو. ايمان آڻڻ کان پوءِ بڇڙائيءَ ۾ نالو ڪڍڻ ڏاڍي خراب ڳالهه آهي. جيڪي ماڻهو ان ڳالهه کان باز نه ايندا، سي ظالم آهن |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا اجتَنِبوا كَثيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعضَ الظَّنِّ إِثمٌ وَلا تَجَسَّسوا وَلا يَغتَب بَعضُكُم بَعضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُم أَن يَأكُلَ لَحمَ أَخيهِ مَيتًا فَكَرِهتُموهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوّابٌ رَحيمٌ (آيت : 12) |
اي ايمان وارؤ! گهڻا گمان ڪرڻ کان پاسو ڪريو جو ڪي گمان (شڪ) ڪرڻ گناهه هوندو آهي، نه وري هڪ ٻئي جي جاسوسي ڪريو ۽ نڪي توهان مان ڪو ڪنهن جي گلا ڪري. ڇا توهان مان ڪو اهڙو آهي، جيڪو پنهنجي مئل ڀاءُ جو ماس کائڻ چاهيندو هجي؟ ڏسو ! ان کان ته توهان پاڻ ڪراهت ٿا ڪريو. الله کان ڊڄو، الله ڏاڍو توبه قبول ڪندڙ ۽ ٻاجهارو آهي |
يٰأَيُّهَا النّاسُ إِنّا خَلَقنٰكُم مِن ذَكَرٍ وَأُنثىٰ وَجَعَلنٰكُم شُعوبًا وَقَبائِلَ لِتَعارَفوا إِنَّ أَكرَمَكُم عِندَ اللَّهِ أَتقىٰكُم إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ (آيت : 13) |
اي انسانؤ! اسان توهان کي هڪڙي مرد ۽ هڪڙيءَ عورت مان پيدا ڪيو ۽ پوءِ وري اسان توهان کي قومون ۽ قبيلا بڻايو آهي تانته توهان هڪ ٻئي کي سڃاڻو. اصل ۾ الله جي نظر ۾ توهان مان سڀ کان وڌيڪ عزت وارو اهو آهي، جيڪو توهان ۾ سڀني کان وڌيڪ پرهيزگار آهي، بيشڪ الله سڀ ڪجهه ڄاڻندڙ آهي ۽ کيس سڀ ڪا خبر آهي |
قالَتِ الأَعرابُ ءامَنّا قُل لَم تُؤمِنوا وَلٰكِن قولوا أَسلَمنا وَلَمّا يَدخُلِ الإيمٰنُ فى قُلوبِكُم وَإِن تُطيعُوا اللَّهَ وَرَسولَهُ لا يَلِتكُم مِن أَعمٰلِكُم شَيـًٔا إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 14) |
اهي ڳوٺاڻا (بدوي) چون ٿا ته "اسان ايمان آندو آهي"، چوين ته توهان ايمان نه آندو آهي، باقي ائين کڻي چئو ته "اسان تابعداري قبول ڪئي آهي". ايمان ته اڃان توهان جي دلين ۾ گهڙيو ئي ناهي. جيڪڏهن توهان الله ۽ سندس رسول جي فرمانبرداري اختيار ڪئي ته هو توهان جي عملن جي اجرن ۾ ڪابه گهٽتائي نه ڪندو، بيشڪ الله ڏاڍو بخشڻهار ۽ ٻاجهارو آهي |
إِنَّمَا المُؤمِنونَ الَّذينَ ءامَنوا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ ثُمَّ لَم يَرتابوا وَجٰهَدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم فى سَبيلِ اللَّهِ أُولٰئِكَ هُمُ الصّٰدِقونَ (آيت : 15) |
حقيقت ۾ ته مؤمن اهي آهن، جن الله ۽ سندس رسول تي ايمان آندو، پوءِ ڪوبه شڪ شبهو نه ڪيائون ۽ پنهنجن مالن ۽ جانين سان الله جي راهه ۾ جهاد ڪيائون، اهي ئي سچا ماڻهو آهن |
قُل أَتُعَلِّمونَ اللَّهَ بِدينِكُم وَاللَّهُ يَعلَمُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 16) |
اي نبي انهن (ايمان جي هام هڻندڙن) کي چؤ ته ڇا توهان الله کي پنهنجو ايمان ڄاڻايو ٿا؟ حالانڪه الله آسمانن ۽ زمين جي هر شيءِ کي ڄاڻي ٿو ۽ الله کي هر شيءِ جو علم آهي |
يَمُنّونَ عَلَيكَ أَن أَسلَموا قُل لا تَمُنّوا عَلَىَّ إِسلٰمَكُم بَلِ اللَّهُ يَمُنُّ عَلَيكُم أَن هَدىٰكُم لِلإيمٰنِ إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 17) |
اهي توتي ٿورو رکن ٿا ته انهن اسلام قبول ڪيو آهي. چوين ته پنهنجي اسلام جو ٿورو مون تي نه رکو، اهو ته الله توهان تي احسان ڪيو آهي، جو هن توهان کي ايمان جي واٽ وٺائي آهي، جيڪڏهن توهان (ايمان آڻڻ واريءَ دعويٰ ۾) سچا آهيو |
إِنَّ اللَّهَ يَعلَمُ غَيبَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَاللَّهُ بَصيرٌ بِما تَعمَلونَ (آيت : 18) |
الله آسمانن ۽ زمين جي هر ڳجهيءَ شيءِ کي ڄاڻي ٿو ۽ جيڪو توهان ڪريو ٿا، الله اهو سڀ ڪجهه ڏسي ٿو |