يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تُقَدِّموا بَينَ يَدَىِ اللَّهِ وَرَسولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَميعٌ عَليمٌ (آيت : 1) |
اي مؤمنو توهان الله تعالى ۽ الله جي رسول کان ڪنهن ڪم ۾ اڳرائي نه ڪريو، ۽ توهان الله تعالى کان ڊڄو، بيشڪ الله تعالى ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا تَرفَعوا أَصوٰتَكُم فَوقَ صَوتِ النَّبِىِّ وَلا تَجهَروا لَهُ بِالقَولِ كَجَهرِ بَعضِكُم لِبَعضٍ أَن تَحبَطَ أَعمٰلُكُم وَأَنتُم لا تَشعُرونَ (آيت : 2) |
اي مؤمنو توهان پنهنجي آوازن کي نبي ڪريم (صلي الله عليه و آله وسلم) جي آواز کان بلند نه ڪريو، ۽ توهان سندن خدمت ۾ وڏي سڏ نه ڳالهايو، جيئنڪ توهان پاڻ ۾ هڪ ٻِئي سان وڏي سڏ ڳالهائيندا آهيو (ايئن ڪرڻ سان) توهان جا عمل چَٽ ٿي ويندا ۽ توهان کي خبر نه پوندي |
إِنَّ الَّذينَ يَغُضّونَ أَصوٰتَهُم عِندَ رَسولِ اللَّهِ أُولٰئِكَ الَّذينَ امتَحَنَ اللَّهُ قُلوبَهُم لِلتَّقوىٰ لَهُم مَغفِرَةٌ وَأَجرٌ عَظيمٌ (آيت : 3) |
بيشڪ جيڪي ماڻهو رسول الله وٽ پنهنجي آوازن کي هيٺ ڪن ٿا، اهي اهي ماڻهو جن جي دلين کي الله تعالى تقويٰ لاءِ پرکي ڇڏيو آهي، انهن لاءِ مغفرت ۽ اجرِ عظيم آهي |
إِنَّ الَّذينَ يُنادونَكَ مِن وَراءِ الحُجُرٰتِ أَكثَرُهُم لا يَعقِلونَ (آيت : 4) |
بيشڪ جيڪي ماڻهو توهان کي (توهان جي) حجرن (گھرن مبارڪن) جي ٻاهران سڏ ڪن ٿا انهن مان اڪثر نٿا سمجھن |
وَلَو أَنَّهُم صَبَروا حَتّىٰ تَخرُجَ إِلَيهِم لَكانَ خَيرًا لَهُم وَاللَّهُ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 5) |
۽ جيڪڏهن تحقيق اهي صبر ڪن ها ايستائين جو توهان انهن ڏانهن پاڻ ٻاهر اچو ها ته اهو انهن لاءِ بهتر هو، ۽ الله تعالى غفور رحيم آهي |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا إِن جاءَكُم فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنوا أَن تُصيبوا قَومًا بِجَهٰلَةٍ فَتُصبِحوا عَلىٰ ما فَعَلتُم نٰدِمينَ (آيت : 6) |
اي مؤمنو جيڪڏهن توهان وٽ ڪو گنهگار ڪا خبر آڻي پوءِ توهان تحقيقات ڪريو متان بي خبريءَ ۾ توهان ڪنهن قوم کي تڪليف پهچايو، پوءِ توهان پنهنجي ڪيل ڪم تي پشيمان ٿيو |
وَاعلَموا أَنَّ فيكُم رَسولَ اللَّهِ لَو يُطيعُكُم فى كَثيرٍ مِنَ الأَمرِ لَعَنِتُّم وَلٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيكُمُ الإيمٰنَ وَزَيَّنَهُ فى قُلوبِكُم وَكَرَّهَ إِلَيكُمُ الكُفرَ وَالفُسوقَ وَالعِصيانَ أُولٰئِكَ هُمُ الرّٰشِدونَ (آيت : 7) |
۽ توهان معلوم ڪريو بيشڪ توهان ۾ الله جو رسول آهي، جيڪڏهن رسولِ عربي گھڻن معاملن ۾ توهان جي اطاعت ڪري ته توهان ضرور تڪليف ۽ هلاڪت ۾ پئو ها، پر الله تعالى توهان لاءِ ايمان کي پسند فرمايو ۽ ان کي توهان جي دلين ۾ سينگاريو ۽ توهان لاءِ ڪفر ۽ فِسق ۽ عصيان (نافرماني) کي ناپسند فرمايو، اهي ئي سنئين رستي تي پهچندڙ آهن |
فَضلًا مِنَ اللَّهِ وَنِعمَةً وَاللَّهُ عَليمٌ حَكيمٌ (آيت : 8) |
(اها) الله تعالى جي طرفان فضل ۽ نعمت آهي ۽ الله تعالى ڄاڻندڙ صاحبِ حڪمت آهي |
وَإِن طائِفَتانِ مِنَ المُؤمِنينَ اقتَتَلوا فَأَصلِحوا بَينَهُما فَإِن بَغَت إِحدىٰهُما عَلَى الأُخرىٰ فَقٰتِلُوا الَّتى تَبغى حَتّىٰ تَفيءَ إِلىٰ أَمرِ اللَّهِ فَإِن فاءَت فَأَصلِحوا بَينَهُما بِالعَدلِ وَأَقسِطوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُقسِطينَ (آيت : 9) |
۽ جيڪڏهن مؤمنن جون ٻه جماعتون پاڻ ۾ وڙهن پوءِ توهان انهن ٻنهي جي وچ ۾ صلح ڪرايو، پوءِ جيڪڏهن انهن مان هڪڙي جماعت ٻيءَ تي زيادتي ڪري پوءِ توهان زيادتي ڪندڙن سان وڙهو ايستائين جو اهي الله جي حڪم ڏانهن موٽي اچن، پوءِ جيڪڏهن موٽي اچن پوءِ انهن ٻنهي جي وچ ۾ عدل سان صلح ڪرايو ۽ توهان انصاف ڪريو، بيشڪ الله تعالى انصاف ڪندڙن سان محبت رکي ٿو |
إِنَّمَا المُؤمِنونَ إِخوَةٌ فَأَصلِحوا بَينَ أَخَوَيكُم وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُم تُرحَمونَ (آيت : 10) |
مؤمن (ديني) ڀائر آهن، پوءِ توهان پنهنجي ڀائرن ۾ صلح ڪرايو ۽ توهان الله کان ڊڄو ته يقيناً (توهان) تي رحم ڪيو ويندو |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنوا لا يَسخَر قَومٌ مِن قَومٍ عَسىٰ أَن يَكونوا خَيرًا مِنهُم وَلا نِساءٌ مِن نِساءٍ عَسىٰ أَن يَكُنَّ خَيرًا مِنهُنَّ وَلا تَلمِزوا أَنفُسَكُم وَلا تَنابَزوا بِالأَلقٰبِ بِئسَ الِاسمُ الفُسوقُ بَعدَ الإيمٰنِ وَمَن لَم يَتُب فَأُولٰئِكَ هُمُ الظّٰلِمونَ (آيت : 11) |
اي مؤمنو ! (امير) مردن کي (غريب) مردن تي کِلڻ نه گھرجي، ٿي سگھي ٿو ته اهي مذاق ڪندڙ کان بهتر هجن ۽ نه عورتون عورتن تان کِلن، ٿي سگھي ٿو ته اهي مذاق ڪندڙن کان بهتر هجن، ۽ توهان پاڻ ۾ هڪ ٻئي کي طعنا نه ڏيو ۽ هڪ ٻئي کي خراب لقبن سان نه پڪاريو، ايمان آڻڻ کان پوءِ فاسق چوڻ ڪهڙو نه خراب نالو آهي، ۽ جيڪو ماڻهو توبه تائب نٿو ٿئي پوءِ اهي ئي ظالم آهن |
يٰأَيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا اجتَنِبوا كَثيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعضَ الظَّنِّ إِثمٌ وَلا تَجَسَّسوا وَلا يَغتَب بَعضُكُم بَعضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُم أَن يَأكُلَ لَحمَ أَخيهِ مَيتًا فَكَرِهتُموهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوّابٌ رَحيمٌ (آيت : 12) |
اي مؤمنو توهان گھڻن گمانن کان بچو، بيشڪ ڪي گمان، گناه آهن ۽ توهان هڪ ٻئي جي جاسوسي نه ڪريو ۽ توهان هڪ ٻئي جي گِلا نه ڪريو، ڇا توهان مان هڪڙو اهو پسند ڪري ٿو ته اهو پنهنجي مُئل ڀاءُ جو گوشت کائي، پوءِ توهان ان کي مڪروهه سمجھو ٿا، ۽ توهان الله تعالى کان ڊڄو بيشڪ الله تعالى توبه قبول ڪندڙ ٻاجھارو آهي |
يٰأَيُّهَا النّاسُ إِنّا خَلَقنٰكُم مِن ذَكَرٍ وَأُنثىٰ وَجَعَلنٰكُم شُعوبًا وَقَبائِلَ لِتَعارَفوا إِنَّ أَكرَمَكُم عِندَ اللَّهِ أَتقىٰكُم إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ (آيت : 13) |
اي انسانو ! بيشڪ اسان توهان کي هڪ مرد ۽ هڪ عورت (حضرت آدم ۽ بيبي حوا) مان پيدا ڪيو ۽ توهان کي ڪُڙم ۽ قبيلا ڪري پيدا ڪيو ان لاءِ ته توهان هڪ ٻئي کي سڃاڻي سگھو، بيشڪ الله تعالى وٽ توهان مان وڌيڪ معزز توهان مان وڌيڪ پرهيزگار آهي، بيشڪ الله تعالى ڄاڻندڙ خبردار آهي |
قالَتِ الأَعرابُ ءامَنّا قُل لَم تُؤمِنوا وَلٰكِن قولوا أَسلَمنا وَلَمّا يَدخُلِ الإيمٰنُ فى قُلوبِكُم وَإِن تُطيعُوا اللَّهَ وَرَسولَهُ لا يَلِتكُم مِن أَعمٰلِكُم شَيـًٔا إِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 14) |
ٻهراڙيءَ جي ماڻهن چيو، اسان ايمان آندو، رسولِ عربي توهان فرمايو توهان ايمان نه آندو پر توهان چئو اسان فرمانبرداري ڪئي ۽ اڃان تائين توهان جي دلين ۾ ايمان ڪٿي داخل ٿيو آهي، ۽ جيڪڏهن توهان الله تعالى ۽ ان جي رسول جي اطاعت ڪندا ته توهان جي عملن مان ڪا شيءِ گھٽ نه ٿيندي، بيشڪ الله تعالى بخشيندڙ ٻاجھارو آهي |
إِنَّمَا المُؤمِنونَ الَّذينَ ءامَنوا بِاللَّهِ وَرَسولِهِ ثُمَّ لَم يَرتابوا وَجٰهَدوا بِأَموٰلِهِم وَأَنفُسِهِم فى سَبيلِ اللَّهِ أُولٰئِكَ هُمُ الصّٰدِقونَ (آيت : 15) |
مؤمن ته اهي آهن جن الله تعالى ۽ ان جي رسول تي ايمان آندو ان کان پوءِ (ڪوبه) شڪ نه ڪيو ۽ پنهنجي مالن ۽ پنهنجي جانين سان الله تعالى جي راه ۾ جهاد ڪيو، اهي ئي سچا آهن |
قُل أَتُعَلِّمونَ اللَّهَ بِدينِكُم وَاللَّهُ يَعلَمُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 16) |
رسولِ عربي توهان (انهن کي) فرمايو ته ڇا توهان الله تعالى کي پنهنجو دين ٻڌايو ٿا، ۽ الله تعالى ڄاڻي ٿو جيڪو ڪجھه آسمانن ۽ جيڪو ڪجھه زمينن ۾ آهي، ۽ الله تعالى ڪُل شيءِ جو علم رکندڙ آهي |
يَمُنّونَ عَلَيكَ أَن أَسلَموا قُل لا تَمُنّوا عَلَىَّ إِسلٰمَكُم بَلِ اللَّهُ يَمُنُّ عَلَيكُم أَن هَدىٰكُم لِلإيمٰنِ إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 17) |
رسولِ عربي اهي توهان تي اسلام آڻڻ جو ٿورو رکن ٿا، توهان فرمايو توهان پنهنجو اسلام آڻڻ جو ٿورو مون تي نه رکو، بلڪ توهان تي الله تعالى جو ٿورو آهي جو توهان کي ان ايمان جي هدايت عطا ڪئي. جيڪڏهن توهان (پنهنجي دعويٰ ۾) سچا آهيو |
إِنَّ اللَّهَ يَعلَمُ غَيبَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَاللَّهُ بَصيرٌ بِما تَعمَلونَ (آيت : 18) |
بيشڪ الله تعالى آسمانن ۽ زمينن جو غيب ڄاڻي ٿو، ۽ الله تعالى توهان جي عملن کي چڱيءَ طرح ڏسندڙ آهي |