| حم (آيت : 1) |
|
ﷅ (حا ـ ميم) |
| تَنزيلُ الكِتٰبِ مِنَ اللَّهِ العَزيزِ الحَكيمِ (آيت : 2) |
|
هن ڪتاب (قرآن) جو نازل ٿيڻ الله جي طرف کان آهي، جيڪو زبردست ۽ داناءُ آهي |
| إِنَّ فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ لَءايٰتٍ لِلمُؤمِنينَ (آيت : 3) |
|
بيشڪ ايمان آڻڻ وارن لاءِ آسمانن ۽ زمين ۾ بيشمار نشانيون آهن |
| وَفى خَلقِكُم وَما يَبُثُّ مِن دابَّةٍ ءايٰتٌ لِقَومٍ يوقِنونَ (آيت : 4) |
|
۽ توهان جي پنهنجي پيدا ٿيڻ ۾ ۽ انهن جانورن ۾ جن کي الله (زمين ۾) پکيڙي ڇڏيو آهي، نشانيون آهن انهن ماڻهن لاءِ، جيڪي يقين ڪرڻ وارا آهن |
| وَاختِلٰفِ الَّيلِ وَالنَّهارِ وَما أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِن رِزقٍ فَأَحيا بِهِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها وَتَصريفِ الرِّيٰحِ ءايٰتٌ لِقَومٍ يَعقِلونَ (آيت : 5) |
|
۽ رات ۽ ڏينهن جي ڦيري ۾ ۽ انهيءَ رزق ۾ جنهن کي الله آسمان مان ٿو نازل ڪري، پوءِ ان وسيلي مئل زمين کي جيئاري ٿو ۽ هوائن جي ڦرڻ گهرڻ ۾ گهڻيون ئي نشانيون آهن، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي عقل هلائن ٿا |
| تِلكَ ءايٰتُ اللَّهِ نَتلوها عَلَيكَ بِالحَقِّ فَبِأَىِّ حَديثٍ بَعدَ اللَّهِ وَءايٰتِهِ يُؤمِنونَ (آيت : 6) |
|
(اي نبي) اهي الله جون نشانيون آهن، جن کي اسان توهان جي آڏو صحيح نموني ۾ بيان ڪري رهيا آهيون. پوءِ ڀلا الله ۽ سندس آيتن کان پوءِ اها ٻي ڪهڙي شيءِ آهي جنهن تي اهي ايمان آڻيندا |
| وَيلٌ لِكُلِّ أَفّاكٍ أَثيمٍ (آيت : 7) |
|
تباهي آهي هر انهيءَ ڪوڙي بدعمل شخص لاءِ |
| يَسمَعُ ءايٰتِ اللَّهِ تُتلىٰ عَلَيهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُستَكبِرًا كَأَن لَم يَسمَعها فَبَشِّرهُ بِعَذابٍ أَليمٍ (آيت : 8) |
|
جنهن جي روبرو الله جون آيتون پڙهيون وڃن ٿيون ۽ اهو انهن کي ٻڌي ٿو پر پوءِ وڏائيءَ سان پنهنجي ڪفر تي ائين ٿو ضد ڪري بيهي، ڄڻ ته ڪجهه ٻڌوئي نه اٿائين، پوءِ (اي نبي) اهڙي شخص کي دردناڪ عذاب جي خوشخبري ڏي |
| وَإِذا عَلِمَ مِن ءايٰتِنا شَيـًٔا اتَّخَذَها هُزُوًا أُولٰئِكَ لَهُم عَذابٌ مُهينٌ (آيت : 9) |
|
۽ اسان جي آيتن مان ڪا ڳالهه سندس ڄاڻ ۾ اچي ٿي ته ان تي ٺٺول ڪري ٿو، اهڙن سڀني ماڻهن لاءِ ذلت وارو عذاب آهي |
| مِن وَرائِهِم جَهَنَّمُ وَلا يُغنى عَنهُم ما كَسَبوا شَيـًٔا وَلا مَا اتَّخَذوا مِن دونِ اللَّهِ أَولِياءَ وَلَهُم عَذابٌ عَظيمٌ (آيت : 10) |
|
سندن آڏو جهنم آهي، جيڪي ڪجهه به دنيا ۾ ڪمايو اٿن تنهن مان ڪجهه به ڪم نه ايندن، نه وري اهي ئي انهن لاءِ ڪجهه ڪري سگهندا جن کي الله جي بدران پنهنجو دوست بڻايو اٿن. انهن لاءِ ته وڏو عذاب آهي |
| هٰذا هُدًى وَالَّذينَ كَفَروا بِـٔايٰتِ رَبِّهِم لَهُم عَذابٌ مِن رِجزٍ أَليمٌ (آيت : 11) |
|
اهو قرآن ته آهي ئي هدايت ۽ جن ماڻهن پنهنجي رب جي آيتن کي مڃڻ کان انڪار ڪيو آهي، تن لاءِ ڏاڍو قهر وارو عذاب آهي |
| اللَّهُ الَّذى سَخَّرَ لَكُمُ البَحرَ لِتَجرِىَ الفُلكُ فيهِ بِأَمرِهِ وَلِتَبتَغوا مِن فَضلِهِ وَلَعَلَّكُم تَشكُرونَ (آيت : 12) |
|
الله ئي ته توهان لاءِ سمنڊ کي تابع ڪري ڇڏيو آهي تانته سندس حڪم سان منجهس ٻيڙيون هلن ۽ توهان سندس فضل (روزيءَ) جي ڳولا ڪيو ۽ مـَـنَ شڪر ڪيو |
| وَسَخَّرَ لَكُم ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ جَميعًا مِنهُ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِقَومٍ يَتَفَكَّرونَ (آيت : 13) |
|
۽ هن آسمانن ۽ زمين جي سمورين ئي شين کي توهان جي هٿ وس ڪري ڇڏيو آهي. سڀ ڪجهه پاڻ وٽان ئي، انهيءَ ۾ وڏيون نشانيون آهن انهن ماڻهن لاءِ، جيڪي سوچ ويچار ڪن ٿا |
| قُل لِلَّذينَ ءامَنوا يَغفِروا لِلَّذينَ لا يَرجونَ أَيّامَ اللَّهِ لِيَجزِىَ قَومًا بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 14) |
|
اي نبي! ايمان وارن کي چئي ڇڏ ته جن ماڻهن کي الله پاران ڏينهن ڦيرائڻ جو ڪوبه انديشو ناهي، تن جي حرڪتن کي ٽاري ڇڏين، تانته الله پاڻيهي هڪڙي ٽولي کي سندس ڪمائي جو بدلو ڏئي |
| مَن عَمِلَ صٰلِحًا فَلِنَفسِهِ وَمَن أَساءَ فَعَلَيها ثُمَّ إِلىٰ رَبِّكُم تُرجَعونَ (آيت : 15) |
|
جيڪو نيڪ عمل ڪندو پاڻ لاءِ ئي ڪندو ۽ جيڪو برا ڪم ڪندو ته سزا به پاڻ ئي لوڙيندو ۽ پوءِ توهان سڀني کي پنهنجي رب ڏانهن ئي موٽايو ويندو |
| وَلَقَد ءاتَينا بَنى إِسرٰءيلَ الكِتٰبَ وَالحُكمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقنٰهُم مِنَ الطَّيِّبٰتِ وَفَضَّلنٰهُم عَلَى العٰلَمينَ (آيت : 16) |
|
هن کان اڳ بني اسرائيل کي اسان ڪتاب ۽ فيصلي ڪرڻ جو اختيار ۽ نبوت ڏنا هئا ۽ کين اسان نهايت عمدي رزق سان نوازيو هو ۽ ساري جڳ تي کين فضيلت عطا ڪئي هئي |
| وَءاتَينٰهُم بَيِّنٰتٍ مِنَ الأَمرِ فَمَا اختَلَفوا إِلّا مِن بَعدِ ما جاءَهُمُ العِلمُ بَغيًا بَينَهُم إِنَّ رَبَّكَ يَقضى بَينَهُم يَومَ القِيٰمَةِ فيما كانوا فيهِ يَختَلِفونَ (آيت : 17) |
|
۽ دين جي باري ۾ به کين چٽيون هدايتون ڏنيون هيون، پوءِ منجهن اختلاف پيدا ٿيا ته اهي (اڻڄاڻائيءَ جي ڪري نه ٿيا بلڪه) وٽن علم اچي وڃڻ کان پوءِ ئي ٿيا ۽ ان ڪري ٿيا، جو هڪ ٻئي سان ڏاڍائي ڪرڻ پئي چاهيائون. الله قيامت جي ڏينهن انهن معاملن جو فيصلو ڪري ڇڏيندو، جن ۾ اختلاف ڪندا رهيا آهن |
| ثُمَّ جَعَلنٰكَ عَلىٰ شَريعَةٍ مِنَ الأَمرِ فَاتَّبِعها وَلا تَتَّبِع أَهواءَ الَّذينَ لا يَعلَمونَ (آيت : 18) |
|
تنهن کان پوءِ هاڻي اي نبي! اسان توکي دين جي معاملي ۾ هڪڙي خاص رستي (شريعت) تي لائي ڇڏيو آهي، تنهنڪري تون ان تي هلندو رهه ۽ انهن ماڻهن جي خواهشن تي نه هل، جن کي علم ڪونهي |
| إِنَّهُم لَن يُغنوا عَنكَ مِنَ اللَّهِ شَيـًٔا وَإِنَّ الظّٰلِمينَ بَعضُهُم أَولِياءُ بَعضٍ وَاللَّهُ وَلِىُّ المُتَّقينَ (آيت : 19) |
|
بيشڪ الله جي مقابلي ۾ هو تنهنجي ڪنهن به ڪم نٿا اچي سگهن. ظالم هڪ ٻئي جا ساٿي آهن ۽ پرهيزگارن جو ساٿي الله آهي |
| هٰذا بَصٰئِرُ لِلنّاسِ وَهُدًى وَرَحمَةٌ لِقَومٍ يوقِنونَ (آيت : 20) |
|
اهي حقيقتون ظاهر ڪندڙ ڳالهيون آهن، ماڻهن لاءِ هدايت ۽ رحمت، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي يقين ڪن ٿا |
| أَم حَسِبَ الَّذينَ اجتَرَحُوا السَّيِّـٔاتِ أَن نَجعَلَهُم كَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ سَواءً مَحياهُم وَمَماتُهُم ساءَ ما يَحكُمونَ (آيت : 21) |
|
ڇا انهن ماڻهن جن برا ڪم ڪيا آهن، ائين کڻي سمجهيو آهي ته اسان انهن کي ۽ ايمان آڻڻ وارن ۽ نيڪ عمل ڪرڻ وارن کي برابر ڪري ڇڏينداسون، جو انهن جو جيئڻ ۽ مرڻ هڪجهڙو ٿي پوي؟ ڏاڍا بڇڙا فيصلا ڪن ٿا |
| وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ بِالحَقِّ وَلِتُجزىٰ كُلُّ نَفسٍ بِما كَسَبَت وَهُم لا يُظلَمونَ (آيت : 22) |
|
الله ته آسمانن ۽ زمين کي برحق پيدا ڪيو آهي ۽ ان لاءِ ڪيو آهي ته هر ڪنهن کي سندس ڪمائيءَ جو بدلو ڏنو وڃي ۽ ماڻهن تي ظلم نه ڪيو ويندو |
| أَفَرَءَيتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلٰهَهُ هَوىٰهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلىٰ عِلمٍ وَخَتَمَ عَلىٰ سَمعِهِ وَقَلبِهِ وَجَعَلَ عَلىٰ بَصَرِهِ غِشٰوَةً فَمَن يَهديهِ مِن بَعدِ اللَّهِ أَفَلا تَذَكَّرونَ (آيت : 23) |
|
(اي نبي) ڇا تو ان ماڻهوءَ جي حالت تي به ڪو غور ڪيو آهي، جنهن پنهنجي نفس جي خواهش کي پنهنجو معبود بڻائي ڇڏيو آهي ۽ الله علم هوندي به گمراهيءَ ۾ وجهي ڇڏيس ۽ سندس ڪـَـنن ۽ دل تي مهر هڻي ڇڏي ۽ سندس اکين تي پردو وجهي ڇڏيائين. الله کان پوءِ ڀلا هاڻي ٻيو ڪير کيس هدايت ڏئي سگهي ٿو؟ ڇو ڀلا ڪو سبق ئي نٿا سکو؟ |
| وَقالوا ما هِىَ إِلّا حَياتُنَا الدُّنيا نَموتُ وَنَحيا وَما يُهلِكُنا إِلَّا الدَّهرُ وَما لَهُم بِذٰلِكَ مِن عِلمٍ إِن هُم إِلّا يَظُنّونَ (آيت : 24) |
|
۽ اهي چون ٿا ته حياتي ته رڳو هن دنيا واري ئي حياتي آهي ۽ اتي ئي اسان کي مرڻو آهي ۽ اتي ئي جيئڻو آهي ۽ اهو ته زماني جو ئي چڪر آهي جيڪو اسان کي ماري ٿو، اصل ڳالهه اها آهي ته هن باري ۾ وٽن ڪوبه علم ڪونهي، رڳو گمان ڪن ٿا |
| وَإِذا تُتلىٰ عَلَيهِم ءايٰتُنا بَيِّنٰتٍ ما كانَ حُجَّتَهُم إِلّا أَن قالُوا ائتوا بِـٔابائِنا إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 25) |
|
۽ جڏهن اسان جون چٽيون آيتون کين ٻڌايون وڃن ٿيون ته وٽن ان کانسواءِ ٻيو ڪوبه دليل نه هوندو آهي ته اٿاري اچو اسان جي ابن ڏاڏن کي، جيڪڏهن توهان سچا آهيو! |
| قُلِ اللَّهُ يُحييكُم ثُمَّ يُميتُكُم ثُمَّ يَجمَعُكُم إِلىٰ يَومِ القِيٰمَةِ لا رَيبَ فيهِ وَلٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمونَ (آيت : 26) |
|
اي نبي! چوين ته الله ئي توهان کي زندگي بخشي ٿو، پوءِ وري اهوئي توهان کي موت ڏئي ٿو، وري اهوئي توهان کي قيامت واري انهيءَ ڏينهن گڏ ڪندو، جنهن جي اچڻ ۾ ڪوبه شڪ ڪونهي. مگر گهڻا ماڻهو ته ڄاڻن ئي نٿا |
| وَلِلَّهِ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَيَومَ تَقومُ السّاعَةُ يَومَئِذٍ يَخسَرُ المُبطِلونَ (آيت : 27) |
|
آسمانن ۽ زمين جي بادشاهي الله جي آهي ۽ جنهن ڏينهن قيامت قائم ٿيندي، انهيءَ ڏينهن باطل تي هلڻ وارا خساري ۾ پئجي ويندا |
| وَتَرىٰ كُلَّ أُمَّةٍ جاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدعىٰ إِلىٰ كِتٰبِهَا اليَومَ تُجزَونَ ما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 28) |
|
(اي نبي) ان وقت تون هر ٽولي کي گوڏن ڀر پيل ڏسندين. هر ٽولي کي سڏيو ويندو ته اچي پنهنجو اعمالنامو ڏسن. چيو ويندن ته اڄ توهان کي انهن عملن جو بدلو ڏنو ويندو، جيڪي توهان ڪندا هيؤ |
| هٰذا كِتٰبُنا يَنطِقُ عَلَيكُم بِالحَقِّ إِنّا كُنّا نَستَنسِخُ ما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 29) |
|
اهو اعمالنامو اسان جو لکايل آهي. جيڪو توهان تي بلڪل ٺيڪ شاهدي ڏئي ٿو. جيڪي به توهان ڪندا هيؤ، تنهن کي اسان لکرائيندا ويندا هئاسون |
| فَأَمَّا الَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ فَيُدخِلُهُم رَبُّهُم فى رَحمَتِهِ ذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ المُبينُ (آيت : 30) |
|
پوءِ جن ايمان آندو هو ۽ نيڪ عمل ڪندا هئا، تن کي سندن رب پنهنجيءَ رحمت ۾ داخل ڪندو ۽ اهائي ته پڌري ڪاميابي آهي |
| وَأَمَّا الَّذينَ كَفَروا أَفَلَم تَكُن ءايٰتى تُتلىٰ عَلَيكُم فَاستَكبَرتُم وَكُنتُم قَومًا مُجرِمينَ (آيت : 31) |
|
۽ جن ماڻهن ڪفر ڪيو هو (انهن کي چيو ويندو ته) "ڇا منهنجون آيتون توهان کي نه ٻڌايون وينديون هيون؟ پر توهان وڏائي ڪئي ۽ ڏوهاري ٿي ويؤ |
| وَإِذا قيلَ إِنَّ وَعدَ اللَّهِ حَقٌّ وَالسّاعَةُ لا رَيبَ فيها قُلتُم ما نَدرى مَا السّاعَةُ إِن نَظُنُّ إِلّا ظَنًّا وَما نَحنُ بِمُستَيقِنينَ (آيت : 32) |
|
۽ جڏهن چيو ويندو هو ته الله جو وعدو سچو آهي ۽ قيامت جي اچڻ ۾ ڪوبه شڪ ڪونهي ته توهان چوندا هيؤ ته اسان نٿا ڄاڻون ته قيامت ڇا ٿيندي آهي. اسان جو به مڙيئي ڪو گمان ٿو وڃي، پڪ ته اسان کي به نٿي پوي" |
| وَبَدا لَهُم سَيِّـٔاتُ ما عَمِلوا وَحاقَ بِهِم ما كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (آيت : 33) |
|
ان وقت مٿن سندن عملن جون بڇڙايون ظاهر ٿي پونديون ۽ هو انهيءَ شيءِ جي پڪڙ ۾ اچي ويندا، جنهن تي هو ٺـٺوليون ڪندا هئا |
| وَقيلَ اليَومَ نَنسىٰكُم كَما نَسيتُم لِقاءَ يَومِكُم هٰذا وَمَأوىٰكُمُ النّارُ وَما لَكُم مِن نٰصِرينَ (آيت : 34) |
|
۽ چيو ويندن ته "اڄ اسان به توهان کي ائين ٿا وساري ڇڏيون، جيئن توهان هن ڏينهن جي ملاقات کي وساري ڇڏيو هو. توهان جو ٺڪاڻو هاڻي دوزخ آهي ۽ ڪوبه توهان جي مدد ڪرڻ وارو ڪونهي |
| ذٰلِكُم بِأَنَّكُمُ اتَّخَذتُم ءايٰتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتكُمُ الحَيوٰةُ الدُّنيا فَاليَومَ لا يُخرَجونَ مِنها وَلا هُم يُستَعتَبونَ (آيت : 35) |
|
توهان جي اها پڇاڙي ان ڪري ٿي آهي، جو توهان الله جي آيتن تي مسخريون ڪيون ۽ توهان کي دنيا جي زندگيءَ دوکي ۾ وجهي ڇڏيو هو". سو اڄ نڪي اهي دوزخ مان ڪڍيا ويندا ۽ نه انهن کان توبهه جي گهر ڪئي ويندي |
| فَلِلَّهِ الحَمدُ رَبِّ السَّمٰوٰتِ وَرَبِّ الأَرضِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 36) |
|
پوءِ تعريف ته الله جي ئي لاءِ آهي، جيڪو آسمانن ۽ زمين جو رب ۽ ساري جڳ جو پالڻهار آهي |
| وَلَهُ الكِبرِياءُ فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 37) |
|
آسمانن توڙي زمين ۾ وڏائي فقط انهيءَ لاءِ آهي ۽ هوئي زبردست ۽ داناءُ آهي |