| حم (آيت : 1) |
|
حٰـمۗ |
| تَنزيلُ الكِتٰبِ مِنَ اللَّهِ العَزيزِ الحَكيمِ (آيت : 2) |
|
قرآن ڪريم جو نزول الله تعالى جي طرفان آهي جيڪو غالب حڪمت وارو آهي |
| إِنَّ فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ لَءايٰتٍ لِلمُؤمِنينَ (آيت : 3) |
|
بيشڪ آسمانن ۽ زمينن ۾ يقيناً مؤمنن لاءِ نشانيون آهن |
| وَفى خَلقِكُم وَما يَبُثُّ مِن دابَّةٍ ءايٰتٌ لِقَومٍ يوقِنونَ (آيت : 4) |
|
۽ توهان جي تخليق ۾ ۽ اهو زمين ۾ رهندڙ جانور پکيڙي ٿو (انهيءَ ۾) ان قوم لاءِ نشانيون آهن جيڪي يقين رکن ٿا |
| وَاختِلٰفِ الَّيلِ وَالنَّهارِ وَما أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِن رِزقٍ فَأَحيا بِهِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها وَتَصريفِ الرِّيٰحِ ءايٰتٌ لِقَومٍ يَعقِلونَ (آيت : 5) |
|
۽ رات ۽ ڏينهن جي تبديل ٿيڻ ۽ آسمانن مان رزق (مينهن) جو نازل ٿيڻ پوءِ ان سان غيرآباد زمين کي آباد ڪرڻ ۽ هوائن کي ڦيرائڻ ۾ ان قوم لاءِ نشانيون آهن جيڪي عقل رکن ٿا |
| تِلكَ ءايٰتُ اللَّهِ نَتلوها عَلَيكَ بِالحَقِّ فَبِأَىِّ حَديثٍ بَعدَ اللَّهِ وَءايٰتِهِ يُؤمِنونَ (آيت : 6) |
|
مذڪوره نشانيون الله جي وحدانيت جا دليل آهن جيڪي اسين توهان تي حق سان پڙهون ٿا. پوءِ الله تعالى ۽ ان جي نشانين کان پوءِ اهي ڪهڙي ڳالهه تي ايمان آڻيندا |
| وَيلٌ لِكُلِّ أَفّاكٍ أَثيمٍ (آيت : 7) |
|
ويل آهي هر بهتان هڻندڙ ڪوڙي لاءِ |
| يَسمَعُ ءايٰتِ اللَّهِ تُتلىٰ عَلَيهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُستَكبِرًا كَأَن لَم يَسمَعها فَبَشِّرهُ بِعَذابٍ أَليمٍ (آيت : 8) |
|
جيڪو الله جو آيتون ٻڌي ٿو جيڪي ان جي مٿان تلاوت ڪيون وڃن ٿيون ان کان پوءِ هميشه تڪبر ڪندڙ آهي گوياڪ ان اهي ٻڌيون ئي نه آهن، پوءِ رسولِ عربي توهان ان کي دردناڪ عذاب جي بشارت ڏيو |
| وَإِذا عَلِمَ مِن ءايٰتِنا شَيـًٔا اتَّخَذَها هُزُوًا أُولٰئِكَ لَهُم عَذابٌ مُهينٌ (آيت : 9) |
|
۽ جڏهن اسان جي آيتن مان ڪنهن شيءِ جو واقف ٿيو ته ان کي مذاق ڪري وٺي ٿو، اهڙن ماڻهن لاءِ خواريءَ وارو عذاب آهي |
| مِن وَرائِهِم جَهَنَّمُ وَلا يُغنى عَنهُم ما كَسَبوا شَيـًٔا وَلا مَا اتَّخَذوا مِن دونِ اللَّهِ أَولِياءَ وَلَهُم عَذابٌ عَظيمٌ (آيت : 10) |
|
انهن جي پويان جهنم آهي. ۽ انهن کي سندن ڪيل عمل ڪم نه ايندو ۽ انهن کي سندن بت ڪم نه ايندا. ۽ انهن لاءِ وڏو عذاب آهي |
| هٰذا هُدًى وَالَّذينَ كَفَروا بِـٔايٰتِ رَبِّهِم لَهُم عَذابٌ مِن رِجزٍ أَليمٌ (آيت : 11) |
|
هيءُ (قرآن) هدايت آهي. جن ماڻهن پنهنجي رب جي آيتن جو انڪار ڪيو انهن لاءِ سختيءَ وارو دردناڪ عذاب آهي |
| اللَّهُ الَّذى سَخَّرَ لَكُمُ البَحرَ لِتَجرِىَ الفُلكُ فيهِ بِأَمرِهِ وَلِتَبتَغوا مِن فَضلِهِ وَلَعَلَّكُم تَشكُرونَ (آيت : 12) |
|
الله تعالى اُهو آهي جنهن درياءَ کي توهان لاءِ تابعدار بنايو ان لاءِ ته ان ۾ سندس حڪم سان ٻيڙيون هلن ۽ سندس فضل طلب ڪريو ۽ من توهان شڪرگذار ٿيو |
| وَسَخَّرَ لَكُم ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ جَميعًا مِنهُ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِقَومٍ يَتَفَكَّرونَ (آيت : 13) |
|
۽ الله تعالى توهان لاءِ تابعدار بنايون اهي سموريون شيون جيڪي آسمانن ۽ زمينن ۾ آهن. بيشڪ انهيءَ ۾ يقيناً ان قوم لاءِ نشانيون آهن جيڪي سوچ ڪن ٿا |
| قُل لِلَّذينَ ءامَنوا يَغفِروا لِلَّذينَ لا يَرجونَ أَيّامَ اللَّهِ لِيَجزِىَ قَومًا بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 14) |
|
رسولِ عربي توهان مؤمنن کي فرمايو ته توهان انهن ماڻهن کي درگذر ڪريو جيڪي الله جي ڏينهن (قيامت) جي اميد نٿا رکن ان لاءِ ته اهو ان قوم کي سندن ڪيل عملن جي جزا ڏي |
| مَن عَمِلَ صٰلِحًا فَلِنَفسِهِ وَمَن أَساءَ فَعَلَيها ثُمَّ إِلىٰ رَبِّكُم تُرجَعونَ (آيت : 15) |
|
جنهن ماڻهو نيڪ عمل ڪيو ان پنهنجي لاءِ ڪيو ۽ جنهن ماڻهو گناه ڪيو پوءِ اهو ان تي آهي، ان کان پوءِ توهان کي توهان جي رب ڏانهن موٽايو ويندو |
| وَلَقَد ءاتَينا بَنى إِسرٰءيلَ الكِتٰبَ وَالحُكمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقنٰهُم مِنَ الطَّيِّبٰتِ وَفَضَّلنٰهُم عَلَى العٰلَمينَ (آيت : 16) |
|
۽ بيشڪ تحقيق اسان بني اسرائيل کي ڪتاب ۽ حُڪم ۽ نبوت عطا ڪئي ۽ انهن کي پاڪ شين مان رزق ڏنوسين ۽ انهن کي ان جهان وارن تي فضيلت عطا ڪئي سين |
| وَءاتَينٰهُم بَيِّنٰتٍ مِنَ الأَمرِ فَمَا اختَلَفوا إِلّا مِن بَعدِ ما جاءَهُمُ العِلمُ بَغيًا بَينَهُم إِنَّ رَبَّكَ يَقضى بَينَهُم يَومَ القِيٰمَةِ فيما كانوا فيهِ يَختَلِفونَ (آيت : 17) |
|
۽ اسان انهن کي ديني ڪمن جا واضح دليل ڏنا. پوءِ انهن نه اختلاف ڪيو مگر ان کان پوءِ جو انهن وٽ علم آيو پنهنجو پاڻ ۾ حسد ۽ دشمني سببان، بيشڪ توهان جو رب انهن جي وچ ۾ قيامت جي ڏينهن فيصلو فرمائيندو انهن ڳالهين ۾ جنهن ۾ اهي اختلاف ڪندا هئا |
| ثُمَّ جَعَلنٰكَ عَلىٰ شَريعَةٍ مِنَ الأَمرِ فَاتَّبِعها وَلا تَتَّبِع أَهواءَ الَّذينَ لا يَعلَمونَ (آيت : 18) |
|
اُن کان پوءِ اسان رسولِ عربي کي هڪ بهترين شريعت تي رکيو پوءِ (اي امتي) تون ان جي تابعداري ڪر ۽ تون بي سمجھن جي تابعداري نه ڪر |
| إِنَّهُم لَن يُغنوا عَنكَ مِنَ اللَّهِ شَيـًٔا وَإِنَّ الظّٰلِمينَ بَعضُهُم أَولِياءُ بَعضٍ وَاللَّهُ وَلِىُّ المُتَّقينَ (آيت : 19) |
|
بيشڪ اهي ماڻهو الله جي مقابلي ۾ توهان جي ڪنهن ڪم ۾ نه ايندا، ۽ بيشڪ ظالم پاڻ ۾ هڪ ٻِئي جا دوست آهن، ۽ الله پرهيزگارن جو دوست آهي |
| هٰذا بَصٰئِرُ لِلنّاسِ وَهُدًى وَرَحمَةٌ لِقَومٍ يوقِنونَ (آيت : 20) |
|
هيءُ (قرآن ڪريم) ماڻهن جي لاءِ بصيرت آهي ۽ هدايت ۽ رحمت آهي ان قوم لاءِ جيڪي يقين رکن ٿا |
| أَم حَسِبَ الَّذينَ اجتَرَحُوا السَّيِّـٔاتِ أَن نَجعَلَهُم كَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ سَواءً مَحياهُم وَمَماتُهُم ساءَ ما يَحكُمونَ (آيت : 21) |
|
ڇا جيڪي ماڻهو برا ڪم ڪن ٿا اهي ڀانئين ٿا ته اسين انهن کي نيڪ عمل ڪندڙ مؤمنن سان برابر ڪنداسين، ڇا اهي جيئڻ ۽ مرڻ ۾ برابر ٿي سگھن ٿا؟ (هرگز نه) اهي جيڪو فيصلو ڪن ٿا اهو بُرو آهي |
| وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ بِالحَقِّ وَلِتُجزىٰ كُلُّ نَفسٍ بِما كَسَبَت وَهُم لا يُظلَمونَ (آيت : 22) |
|
۽ الله تعالى آسمانن ۽ زمينن کي حق سان خلقيو ان لاءِ ته هر نفس کي سندس ڪيل عمل جي جزا مِلي ۽ انهن سان ظلم نه ڪيو ويندو |
| أَفَرَءَيتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلٰهَهُ هَوىٰهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلىٰ عِلمٍ وَخَتَمَ عَلىٰ سَمعِهِ وَقَلبِهِ وَجَعَلَ عَلىٰ بَصَرِهِ غِشٰوَةً فَمَن يَهديهِ مِن بَعدِ اللَّهِ أَفَلا تَذَكَّرونَ (آيت : 23) |
|
ڇا توهان ان ماڻهو کي ڏٺو جنهن پنهنجي سڌ کي پنهنجو معبود بنايو ۽ الله تعالى ان کي علم هوندي گمراه ڪيو ۽ الله تعالى ان جي ڪَنَ ۽ دل تي مُهر هنئي ۽ ان جي اک تي پردو رکيو، پوءِ ڪير آهي جيڪو ان کي الله تعالى کان پوءِ هدايت ڏي، ڇا پوءِ توهان نصيحت نٿا وٺو |
| وَقالوا ما هِىَ إِلّا حَياتُنَا الدُّنيا نَموتُ وَنَحيا وَما يُهلِكُنا إِلَّا الدَّهرُ وَما لَهُم بِذٰلِكَ مِن عِلمٍ إِن هُم إِلّا يَظُنّونَ (آيت : 24) |
|
۽ اهي چون ٿا ناهي ڪا زندگي مگر دنيا جي زندگي اسين مَرون ۽ جِيون ٿا ۽ نٿو هلاڪ ڪري اسان کي مگر زمانو، ۽ انهن کي ان بابت ڪو علم ناهي، اهي ته فقط گمان ڪن ٿا |
| وَإِذا تُتلىٰ عَلَيهِم ءايٰتُنا بَيِّنٰتٍ ما كانَ حُجَّتَهُم إِلّا أَن قالُوا ائتوا بِـٔابائِنا إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 25) |
|
۽ جنهن وقت انهن تي اسان جون واضح آيتون پڙهيون وڃن ٿيون ته انهن جي فقط اها حجت هجي ٿي جو چون ٿا توهان اسان جا پيءُ ڏاڏا آڻيو، جيڪڏهن توهان سچا آهيو |
| قُلِ اللَّهُ يُحييكُم ثُمَّ يُميتُكُم ثُمَّ يَجمَعُكُم إِلىٰ يَومِ القِيٰمَةِ لا رَيبَ فيهِ وَلٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمونَ (آيت : 26) |
|
رسولِ عربي توهان فرمايو الله تعالى توهان کي جياري ٿو ان کان پوءِ توهان کي ماري ٿو ان کان پوءِ توهان کي قيامت جي ڏينهن گڏ ڪندو جنهن ۾ ڪو شڪ ناهي پر اڪثر ماڻهو نٿا ڄاڻن |
| وَلِلَّهِ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَيَومَ تَقومُ السّاعَةُ يَومَئِذٍ يَخسَرُ المُبطِلونَ (آيت : 27) |
|
۽ الله تعالى لاءِ آسمانن ۽ زمينن جو مُلڪ آهي، ۽ جنهن ڏينهن قيامت برپا ٿيندي ان ڏينهن باطل پرست نقصان ۾ ويندا |
| وَتَرىٰ كُلَّ أُمَّةٍ جاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدعىٰ إِلىٰ كِتٰبِهَا اليَومَ تُجزَونَ ما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 28) |
|
۽ (ان ڏينهن) توهان ڏسندا ته هر امت (خوف سببان) گوڏن ڀر ڪِريل هوندي، هر امت کي پنهنجي عمل نامي ڏانهن سڏيو ويندو، اڄ ڏينهن توهان کي توهان جي سڀني عملن جي جزا ڏني ويندي |
| هٰذا كِتٰبُنا يَنطِقُ عَلَيكُم بِالحَقِّ إِنّا كُنّا نَستَنسِخُ ما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 29) |
|
هيءُ توهان جا عمل ناما آهن جيڪي توهان تي حق سان ڳالهائن ٿا، بيشڪ اسان توهان جي سڀني عملن کي (فرشتن کان) لکرايو ٿي |
| فَأَمَّا الَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ فَيُدخِلُهُم رَبُّهُم فى رَحمَتِهِ ذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ المُبينُ (آيت : 30) |
|
پوءِ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ عمل صالح ڪيا، پوءِ انهن کي سندن رب پنهنجي رحمت (بهشت) ۾ داخل ڪندو، اها ئي صاف ڪاميابي آهي |
| وَأَمَّا الَّذينَ كَفَروا أَفَلَم تَكُن ءايٰتى تُتلىٰ عَلَيكُم فَاستَكبَرتُم وَكُنتُم قَومًا مُجرِمينَ (آيت : 31) |
|
پر جن ماڻهن ڪفر ڪيو، (الله تعالى فرمائيندو) ڇا توهان تي منهنجيون آيتون نه پڙهيون ويون؟ پوءِ توهان تڪبر ڪئي ۽ توهان (انهيءَ سببان) مجرم قوم هئا. |
| وَإِذا قيلَ إِنَّ وَعدَ اللَّهِ حَقٌّ وَالسّاعَةُ لا رَيبَ فيها قُلتُم ما نَدرى مَا السّاعَةُ إِن نَظُنُّ إِلّا ظَنًّا وَما نَحنُ بِمُستَيقِنينَ (آيت : 32) |
|
۽ جڏهن (توهان کي) چيو ويو ته بيشڪ الله جو وعدو حق آهي، ۽ قيامت ۾ ڪو شڪ ناهي توهان چيو اسين نٿا ڄاڻو ته قيامت ڇا آهي، اسان کي ته فقط گمان آهي ۽ اسان يقين ڪندڙن مان ناهيون |
| وَبَدا لَهُم سَيِّـٔاتُ ما عَمِلوا وَحاقَ بِهِم ما كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (آيت : 33) |
|
۽ انهن لاءِ سندن برا عمل ظاهر ٿيندا ۽ انهن کي اهو (عذاب) اچي گھيريندو جنهنجو مذاق ڪندا هئا |
| وَقيلَ اليَومَ نَنسىٰكُم كَما نَسيتُم لِقاءَ يَومِكُم هٰذا وَمَأوىٰكُمُ النّارُ وَما لَكُم مِن نٰصِرينَ (آيت : 34) |
|
۽ انهن کي چيو ويندو ته اڄ ڏينهن اسين توهان کي وساريون ٿا جيئنڪ توهان هن قيامت جي ڏينهن کي وساريو ۽ توهان جي جاءِ جهنم آهي ۽ توهان لاءِ ڪي به مددگار ناهن |
| ذٰلِكُم بِأَنَّكُمُ اتَّخَذتُم ءايٰتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتكُمُ الحَيوٰةُ الدُّنيا فَاليَومَ لا يُخرَجونَ مِنها وَلا هُم يُستَعتَبونَ (آيت : 35) |
|
ان جو سبب هي ٿيو، جو توهان الله تعالى جي آيتن کي مذاق ڪري ورتو ۽ توهان کي دنيا جي حياتي مغرور بنايو، پوءِ اڄ اُهي ماڻهو نه جهنم مان ڪڍيا ويندا ۽ نه انهن کي پرچايو ويندو |
| فَلِلَّهِ الحَمدُ رَبِّ السَّمٰوٰتِ وَرَبِّ الأَرضِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 36) |
|
پوءِ سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن جيڪو آسمانن ۽ زمينن جو رب (۽) رب العالمين آهي |
| وَلَهُ الكِبرِياءُ فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 37) |
|
۽ ان لاءِ آسمانن ۽ زمينن ۾ عظمت آهي ۽ اهو ئي غالب حڪمت وارو آهي |