| حم (آيت : 1) |
|
حاميم (هي حروف مقطعات آهن هنن جو اصل مقصد الله ۽ ان جو رسول ﷺ ڄاڻن ٿا). |
| تَنزيلٌ مِنَ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ (آيت : 2) |
|
(هي) وڏي مهربان ٻاجهاري (الله) جي طرفان نازل ڪيل آهي. |
| كِتٰبٌ فُصِّلَت ءايٰتُهُ قُرءانًا عَرَبِيًّا لِقَومٍ يَعلَمونَ (آيت : 3) |
|
هڪ ڪتاب آهي جنهن جون آيتون کولي بيان ڪيون ويون آهن (هي) قرآن آهي جو عربي ٻولي ۾ آهي ان قوم لاءِ جي ڄاڻ رکن ٿا. |
| بَشيرًا وَنَذيرًا فَأَعرَضَ أَكثَرُهُم فَهُم لا يَسمَعونَ (آيت : 4) |
|
خوشخبري ڏيندڙ ۽ ڊيڄاريندڙ آهي، پوءِ انهن مان گهڻن ماڻهن منهن موڙيو سو اُهي (ان کي) ٻڌن ئي نه ٿا. |
| وَقالوا قُلوبُنا فى أَكِنَّةٍ مِمّا تَدعونا إِلَيهِ وَفى ءاذانِنا وَقرٌ وَمِن بَينِنا وَبَينِكَ حِجابٌ فَاعمَل إِنَّنا عٰمِلونَ (آيت : 5) |
|
۽ چون ٿا ته: ”اسان جون دليون پردي ۾ آهن ان ڳالهه کان جنهن ڏانهن تون اسان کي سڏين ٿو ۽ اسان جي ڪنن ۾ ڳرائي آهي ۽ اسان جي ۽ تنهنجي وچ ۾ پردو آهي پوءِ تون (پنهنجو) ڪم ڪر ۽ اسان (پنهنجو) ڪم ڪرڻ وارا آهيون“. |
| قُل إِنَّما أَنا۠ بَشَرٌ مِثلُكُم يوحىٰ إِلَىَّ أَنَّما إِلٰهُكُم إِلٰهٌ وٰحِدٌ فَاستَقيموا إِلَيهِ وَاستَغفِروهُ وَوَيلٌ لِلمُشرِكينَ (آيت : 6) |
|
چؤ آءٌ (آدمي هجڻ ۾) اوهان وانگر هڪ بشر ئي آهيان، مون ڏي وحي ڪيو ويندو آهي ته توهان جو معبود صرف هڪ ئي معبود آهي، پوءِ توهان ان جي طرف سڌا ٿي متوجه رهو ۽ ان کان بخشش گهرو. ۽ مشرڪن جي لاءِ بربادي آهي. |
| الَّذينَ لا يُؤتونَ الزَّكوٰةَ وَهُم بِالءاخِرَةِ هُم كٰفِرونَ (آيت : 7) |
|
جيڪي زڪواة نه ٿا ڏين ۽ اُهي آخرت جا (به) انڪاري آهن. |
| إِنَّ الَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُم أَجرٌ غَيرُ مَمنونٍ (آيت : 8) |
|
بيشڪ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ چڱا عمل ڪيائون انهن لاءِ اڻ کٽ اجر آهي. |
| قُل أَئِنَّكُم لَتَكفُرونَ بِالَّذى خَلَقَ الأَرضَ فى يَومَينِ وَتَجعَلونَ لَهُ أَندادًا ذٰلِكَ رَبُّ العٰلَمينَ (آيت : 9) |
|
چؤ ڇا توهان ان (الله) جو انڪار ڪيو ٿا؟ جنهن زمين کي ٻن ڏينهن ۾ پيدا ڪيو ۽ توهان ان جي لاءِ همسر بنايو ٿا. اُهو جهانن جو پالڻهار آهي. (ان جو همسر ڪير ٿي سگھي ٿو؟) |
| وَجَعَلَ فيها رَوٰسِىَ مِن فَوقِها وَبٰرَكَ فيها وَقَدَّرَ فيها أَقوٰتَها فى أَربَعَةِ أَيّامٍ سَواءً لِلسّائِلينَ (آيت : 10) |
|
۽ (زمين بنائڻ بعد) ان ۾ کوڙيل جبل بنايائين جيڪي ان جي مٿان (اُڀريَلَ) آهن ۽ ان ۾ برڪت رکايائين ۽ ان ۾ (رهڻ وارن لاءِ) غذائون مقرر ڪيائين (اهو سڀ) چئن ڏينهن ۾ ڪيائين. (اهو سڀ رزق) طلبگارن جي لاءِ برابر آهي. |
| ثُمَّ استَوىٰ إِلَى السَّماءِ وَهِىَ دُخانٌ فَقالَ لَها وَلِلأَرضِ ائتِيا طَوعًا أَو كَرهًا قالَتا أَتَينا طائِعينَ (آيت : 11) |
|
پوءِ آسمان ڏانهن متوجه ٿيو ته اهو دونهون هيو، پوءِ ان کي ۽ زمين کي چيائين ته: ”توهان ٻئي اچو خوشيءَ سان يا نا خوشيءَ سان. ته ٻنهين چيو: ”اسان خوشيءَ سان حاضر آهيون فرمانبردارن وانگر“. |
| فَقَضىٰهُنَّ سَبعَ سَمٰواتٍ فى يَومَينِ وَأَوحىٰ فى كُلِّ سَماءٍ أَمرَها وَزَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنيا بِمَصٰبيحَ وَحِفظًا ذٰلِكَ تَقديرُ العَزيزِ العَليمِ (آيت : 12) |
|
پوءِ ٻن ڏينهن ۾ ست آسمان بنايائين ۽ هر آسمان ۾ ان جي مناسب احڪام جي وحي موڪليائين. ۽ اسان دنيا واري آسمان کي ڏيئن (يعني ستارن ۽ سيارن) سان سينگاريو ۽ خوب محفوظ ڪيو. اهو سڀ غالب علم واري (الله) جو منصوبو آهي. |
| فَإِن أَعرَضوا فَقُل أَنذَرتُكُم صٰعِقَةً مِثلَ صٰعِقَةِ عادٍ وَثَمودَ (آيت : 13) |
|
پوءِ جيڪڏهن اُهي منهن موڙن ته پوءِ چؤ ته آءٌ اوهان کي ان خوفناڪ عذاب کان ڊيڄاريان ٿو جيڪو عاد ۽ ثمود جي هلاڪت وانگر هوندو. |
| إِذ جاءَتهُمُ الرُّسُلُ مِن بَينِ أَيديهِم وَمِن خَلفِهِم أَلّا تَعبُدوا إِلَّا اللَّهَ قالوا لَو شاءَ رَبُّنا لَأَنزَلَ مَلٰئِكَةً فَإِنّا بِما أُرسِلتُم بِهِ كٰفِرونَ (آيت : 14) |
|
جڏهن انهن وٽ رسول انهن جي اڳيان کان آيا ۽ پويان کان آيا (۽ سمجھايائون) ته توهان الله کان سواءِ ڪنهن جي عبادت نه ڪيو. ته انهن چيو ته: ”جيڪڏهن اسان جو پالڻهار چاهي ها ته ضرور ملائڪ لاهي ها سو اسان ان جا منڪر آهيون جنهن سان توهان موڪليا ويا آهيو“. |
| فَأَمّا عادٌ فَاستَكبَروا فِى الأَرضِ بِغَيرِ الحَقِّ وَقالوا مَن أَشَدُّ مِنّا قُوَّةً أَوَلَم يَرَوا أَنَّ اللَّهَ الَّذى خَلَقَهُم هُوَ أَشَدُّ مِنهُم قُوَّةً وَكانوا بِـٔايٰتِنا يَجحَدونَ (آيت : 15) |
|
پوءِ عاد جي قوم ته زمين ۾ ناحق وڏائي ڪئي ۽ چيائون ته: ”اسان کان وڌيڪ طاقتور ڪير آهي“؟ ڇا انهن نه ڏٺو ته جنهن الله کين پيدا ڪيو آهي سو انهن کان وڌيڪ طاقتور آهي. ۽ اُهي اسان جي آيتن جو انڪار ڪندا رهيا. |
| فَأَرسَلنا عَلَيهِم ريحًا صَرصَرًا فى أَيّامٍ نَحِساتٍ لِنُذيقَهُم عَذابَ الخِزىِ فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا وَلَعَذابُ الءاخِرَةِ أَخزىٰ وَهُم لا يُنصَرونَ (آيت : 16) |
|
پوءِ اسان انهن تي چند نڀاڳن ڏينهن ۾ خوفناڪ تيز هواءِ موڪلي هن لاءِ ته انهن کي دنيا جي زندگي ۾ خواريءَ جو عذاب چکايون. ۽ بيشڪ آخرت جو عذاب ته گهڻو ذليل ڪندڙ آهي ۽ انهن جي ڪا مدد ڪانه ڪئي ويندي. |
| وَأَمّا ثَمودُ فَهَدَينٰهُم فَاستَحَبُّوا العَمىٰ عَلَى الهُدىٰ فَأَخَذَتهُم صٰعِقَةُ العَذابِ الهونِ بِما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 17) |
|
۽ پر ثمود جي قوم پوءِ اسان انهن کي هدايت ڏيکاري ته انهن هدايت جي مقابلي ۾ انڌو رهڻ کي پسند ڪيو پوءِ انهن کي خواري واري عذاب جي ڪڙڪي پڪڙيو انهن عملن جي بدلي جيڪي ڪمائيندا هئا. |
| وَنَجَّينَا الَّذينَ ءامَنوا وَكانوا يَتَّقونَ (آيت : 18) |
|
۽ اسان انهن کي نجات ڏني جن ايمان آندو ۽ اُهي پرهيزگاري ڪندا هئا. |
| وَيَومَ يُحشَرُ أَعداءُ اللَّهِ إِلَى النّارِ فَهُم يوزَعونَ (آيت : 19) |
|
۽ جنهن ڏينهن الله جي دشمنن کي باهه ڏانهن گڏ ڪيو ويندو ته پوءِ اُنهن (جي اڳين) کي (پوين جي پهچڻ تائين) روڪيو ويندو. |
| حَتّىٰ إِذا ما جاءوها شَهِدَ عَلَيهِم سَمعُهُم وَأَبصٰرُهُم وَجُلودُهُم بِما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 20) |
|
ايستائين جو جڏهن اُهي سڀ دوزخ تائين (گڏ) پهچندا (۽ حساب شروع ٿيندو) ته انهن جا ڪن ۽ انهن جون اکيون ۽ انهن جون کَلُون انهن جي خلاف شاهدي ڏينديون انهن ڪمن تي جيڪي اُهي ڪندا هئا. |
| وَقالوا لِجُلودِهِم لِمَ شَهِدتُم عَلَينا قالوا أَنطَقَنَا اللَّهُ الَّذى أَنطَقَ كُلَّ شَيءٍ وَهُوَ خَلَقَكُم أَوَّلَ مَرَّةٍ وَإِلَيهِ تُرجَعونَ (آيت : 21) |
|
۽ اُهي پنهنجي کلن کي چوندا ته ”توهان ڇو اسان تي شاهدي ڏني“؟ چونديون ته الله اسان کان ڳالهرايو جيڪو هر شيءِ کي ڳالهائڻ جي قوت ڏئي ٿو، ۽ ان توهان کي پهريون ڀيرو پيدا ڪيو ۽ توهان ان ڏانهن موٽايا ويندؤ. |
| وَما كُنتُم تَستَتِرونَ أَن يَشهَدَ عَلَيكُم سَمعُكُم وَلا أَبصٰرُكُم وَلا جُلودُكُم وَلٰكِن ظَنَنتُم أَنَّ اللَّهَ لا يَعلَمُ كَثيرًا مِمّا تَعمَلونَ (آيت : 22) |
|
۽ اوهان ان ڪري پنهنجا گناهه نه لِڪائيندا هئا جو اوهان (کي اهو گمان به نه هيو جو اوهان) جي خلاف ڪو اوهان جا ڪَنَ اوهان جون اکيون ۽ اوهان جون کلون شاهدي ڏينديون ۽ پر اوهان ته هي گمان ڪندا هئا ته بيشڪ الله (اوهان جي) گهڻن ڪمن کي ڄاڻي ئي نه ٿو جيڪي اوهان ڪيو ٿا. |
| وَذٰلِكُم ظَنُّكُمُ الَّذى ظَنَنتُم بِرَبِّكُم أَردىٰكُم فَأَصبَحتُم مِنَ الخٰسِرينَ (آيت : 23) |
|
۽ اوهان جو اهو گمان جيڪو توهان پنهنجي پالڻهار جي باري ۾ ڪيو تنهن اوهان کي برباد ڪيو پوءِ توهان نقصان وارن مان ٿي پيا. |
| فَإِن يَصبِروا فَالنّارُ مَثوًى لَهُم وَإِن يَستَعتِبوا فَما هُم مِنَ المُعتَبينَ (آيت : 24) |
|
پوءِ (هاڻي) جيڪڏهن اُهي صبر ڪندا ته به انهن جو ٽڪاڻو دوزخ آهي، ۽ جيڪڏهن معافي جو موقعو گهرندا ته به کين معافي جو موقعو نه ڏنو ويندو. |
| وَقَيَّضنا لَهُم قُرَناءَ فَزَيَّنوا لَهُم ما بَينَ أَيديهِم وَما خَلفَهُم وَحَقَّ عَلَيهِمُ القَولُ فى أُمَمٍ قَد خَلَت مِن قَبلِهِم مِنَ الجِنِّ وَالإِنسِ إِنَّهُم كانوا خٰسِرينَ (آيت : 25) |
|
۽ اسان انهن جي لاءِ گڏ رهڻ وارا (شيطان) مقرر ڪري ڇڏيا هئا پوءِ اهي سندن واسطي (بڇڙا عمل) سهڻا ڪري ڏيکاريندا هئا جيڪي انهن جي اڳيان ۽ انهن جي پٺيان هئا، ۽ انهن تي (اهو) عذاب جو فرمان ثابت ٿي ويو جيڪو انهن امتن جي باري ۾ جاري ٿي چڪو هيو جيڪي جِنن ۽ انسانن مان انهن کان اڳ گذري چڪيون هيون، بيشڪ اُهي نقصان وارا هئا. |
| وَقالَ الَّذينَ كَفَروا لا تَسمَعوا لِهٰذَا القُرءانِ وَالغَوا فيهِ لَعَلَّكُم تَغلِبونَ (آيت : 26) |
|
۽ ڪافرن چيو ته: ”هن قرآن کي نه ٻڌو ۽ ان (جي پڙهڻ وارن وقتن) ۾ گوڙ ڪيو ته جيئن توهان غالب رهو“. |
| فَلَنُذيقَنَّ الَّذينَ كَفَروا عَذابًا شَديدًا وَلَنَجزِيَنَّهُم أَسوَأَ الَّذى كانوا يَعمَلونَ (آيت : 27) |
|
پوءِ اسان ڪافرن کي ضرور سخت عذاب (جو مزو) چکائينداسين ۽ اسان کين سندن بڇڙن عملن جو بدلو ضرور ڏينداسين جيڪي اُهي ڪندا هئا. |
| ذٰلِكَ جَزاءُ أَعداءِ اللَّهِ النّارُ لَهُم فيها دارُ الخُلدِ جَزاءً بِما كانوا بِـٔايٰتِنا يَجحَدونَ (آيت : 28) |
|
اهو (سخت عذاب) بدلو آهي الله جي دشمنن جو جا (جهنم جي)باهه آهي ، انهن لاءِ ان ۾ هميشه رهڻ جو گهر آهي. هي ان جو بدلو آهي جو اُهي اسان جي آيتن جو انڪار ڪندا هئا. |
| وَقالَ الَّذينَ كَفَروا رَبَّنا أَرِنَا الَّذَينِ أَضَلّانا مِنَ الجِنِّ وَالإِنسِ نَجعَلهُما تَحتَ أَقدامِنا لِيَكونا مِنَ الأَسفَلينَ (آيت : 29) |
|
۽ جن ماڻهن ڪفر ڪيو سي چوندا: ”اي اسان جا پالڻهار اسان کي جِنن ۽ انسان مان اُهي ڏيکار! جن اسان کي گمراهه ڪيو هيو ته اسان انهن کي پنهنجي پيرن هيٺان لتاڙيون هن لاءِ ته اُهي سڀني کان وڌيڪ ذلت وارن مان ٿين“. |
| إِنَّ الَّذينَ قالوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ استَقٰموا تَتَنَزَّلُ عَلَيهِمُ المَلٰئِكَةُ أَلّا تَخافوا وَلا تَحزَنوا وَأَبشِروا بِالجَنَّةِ الَّتى كُنتُم توعَدونَ (آيت : 30) |
|
بيشڪ جن ماڻهن چيو ته اسان جو پالڻهار الله آهي پوءِ اُهي (ان تي مضبوطي سان) قائم رهيا تن تي ملائڪ لهن ٿا (چون ٿا ته) ”توهان خوف نه ڪيو ۽ نه غم ڪيو ۽ ان جنت جي خوشخبري ٻڌو جنهن جو توهان سان وعدو ڪيو ويندو هيو. |
| نَحنُ أَولِياؤُكُم فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا وَفِى الءاخِرَةِ وَلَكُم فيها ما تَشتَهى أَنفُسُكُم وَلَكُم فيها ما تَدَّعونَ (آيت : 31) |
|
اسان دنيا جي زندگي ۾ اوهان جا دوست آهيون ۽ آخرت ۾ (به)، ۽ توهان لاءِ ان ۾ هر اُها شيءِ آهي جنهن جي توهان جا جيءَ خواهش ڪندا ۽ توهان لاءِ ان ۾ سڀ شيون (موجود) آهن جي توهان طلب ڪندؤ. |
| نُزُلًا مِن غَفورٍ رَحيمٍ (آيت : 32) |
|
(اِها) بخشڻهار ٻاجهاري (الله) جي طرفان مهماني آهي“. |
| وَمَن أَحسَنُ قَولًا مِمَّن دَعا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صٰلِحًا وَقالَ إِنَّنى مِنَ المُسلِمينَ (آيت : 33) |
|
۽ ان کان وڌيڪ سهڻي ڳالهه وارو ڪير آهي؟ جنهن الله ڏانهن سڏيو ۽ نيڪ عمل ڪيائين ۽ چيائين ته بيشڪ آءٌ فرمانبردارن مان آهيان. |
| وَلا تَستَوِى الحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادفَع بِالَّتى هِىَ أَحسَنُ فَإِذَا الَّذى بَينَكَ وَبَينَهُ عَدٰوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِىٌّ حَميمٌ (آيت : 34) |
|
۽ نيڪي ۽ بدي پاڻ ۾ برابر نه آهن. برائي کي ڀلائي سان ٽار پوءِ ان ئي وقت اهو ماڻهو جنهن جي وچ ۾ ۽ تنهنجي وچ ۾ دشمني هئي ائين ٿي ويندو ڄڻڪ گَــــهَــرو دوست. |
| وَما يُلَقّىٰها إِلَّا الَّذينَ صَبَروا وَما يُلَقّىٰها إِلّا ذو حَظٍّ عَظيمٍ (آيت : 35) |
|
۽ هيءَ (نعمت) صرف انهن ماڻهن کي ملي ٿي جن صبر ڪيو، ۽ هي (سگهه) صرف ان کي ملي ٿي جيڪو وڏي نصيب وارو هوندو آهي. |
| وَإِمّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيطٰنِ نَزغٌ فَاستَعِذ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ العَليمُ (آيت : 36) |
|
۽ جيڪڏهن شيطان جي طرفان تو کي ڪو وسوسو ڀڙڪائي ته پوءِ تون الله جي پناهه گهر. بيشڪ اُهو ئي ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. |
| وَمِن ءايٰتِهِ الَّيلُ وَالنَّهارُ وَالشَّمسُ وَالقَمَرُ لا تَسجُدوا لِلشَّمسِ وَلا لِلقَمَرِ وَاسجُدوا لِلَّهِ الَّذى خَلَقَهُنَّ إِن كُنتُم إِيّاهُ تَعبُدونَ (آيت : 37) |
|
۽ ان (الله) جي نشانين مان آهن رات ۽ ڏينهن ۽ سج ۽ چنڊ. نه سج کي سجدو ڪيو ۽ نه چنڊ کي، بلڪه سجدو رڳو الله کي ڪيو جنهن انهن کي پيدا ڪيو آهي اگر توهان ان جي ٻانهپائي ڪيو ٿا. |
| فَإِنِ استَكبَروا فَالَّذينَ عِندَ رَبِّكَ يُسَبِّحونَ لَهُ بِالَّيلِ وَالنَّهارِ وَهُم لا يَسـَٔمونَ (آيت : 38) |
|
پوءِ جيڪڏهن اُهي وڏائي ڪن پوءِ جيڪي (ملائڪ) تنهنجي پالڻهار جي حضور ۾ آهن اُهي رات ۽ ڏينهن سندس تسبيح ڪن ٿا ۽ اُهي ٿڪجن نه ٿا. |
| وَمِن ءايٰتِهِ أَنَّكَ تَرَى الأَرضَ خٰشِعَةً فَإِذا أَنزَلنا عَلَيهَا الماءَ اهتَزَّت وَرَبَت إِنَّ الَّذى أَحياها لَمُحىِ المَوتىٰ إِنَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 39) |
|
۽ سندس نشانين مان هي به آهي ته تون زمين کي خُشڪ ڏسين ٿو پوءِ جڏهن اسان ان تي پاڻي وسايون ٿا ته اها سرسبز ٿئي ٿي ۽ اڀرڻ لڳي ٿي. بيشڪ جنهن زمين کي جياريو سو ئي مئلن کي جيارڻ وارو آهي. بيشڪ اهو هر شيءِ تي سگھه رکڻ وارو آهي. |
| إِنَّ الَّذينَ يُلحِدونَ فى ءايٰتِنا لا يَخفَونَ عَلَينا أَفَمَن يُلقىٰ فِى النّارِ خَيرٌ أَم مَن يَأتى ءامِنًا يَومَ القِيٰمَةِ اعمَلوا ما شِئتُم إِنَّهُ بِما تَعمَلونَ بَصيرٌ (آيت : 40) |
|
بيشڪ اُهي ماڻهو جيڪي اسان جي آيتن ۾ ڏنگائي پيدا ڪن ٿا سي اسان کان ڳجها نه آهن. ڀلا جيڪو ماڻهو باهه ۾ اڇلايو وڃي (اُهو) ڀلو آهي يا اُهو ماڻهو جيڪو قيامت جي ڏينهن امن وارو ٿي اچي؟ توهان جيڪي چاهيو سو ڪيو، بيشڪ اُهو توهان جيڪي عمل ڪيو ٿا ڏسندڙ آهي. |
| إِنَّ الَّذينَ كَفَروا بِالذِّكرِ لَمّا جاءَهُم وَإِنَّهُ لَكِتٰبٌ عَزيزٌ (آيت : 41) |
|
بيشڪ جن قرآن جو انڪار ڪيو جڏهن وٽن آيو (اها انهن جي بدبختي آهي)، ۽ بيشڪ اهو (قرآن) وڏي عزت وارو ڪتاب آهي. |
| لا يَأتيهِ البٰطِلُ مِن بَينِ يَدَيهِ وَلا مِن خَلفِهِ تَنزيلٌ مِن حَكيمٍ حَميدٍ (آيت : 42) |
|
باطل ان جي طرف نه ٿو اچِي سگهي نه ان جي اڳيان کان نه ان جي پويان کان. (هي) حڪمت واري ساراهيل (الله) جي پاران نازل ٿيل آهي. |
| ما يُقالُ لَكَ إِلّا ما قَد قيلَ لِلرُّسُلِ مِن قَبلِكَ إِنَّ رَبَّكَ لَذو مَغفِرَةٍ وَذو عِقابٍ أَليمٍ (آيت : 43) |
|
(اي رسول!) جيڪي تو کي چيو وڃي ٿو اِهي اُهي ئي ڳالهيون آهن جيڪي تو کان اڳين رسولن کي چيون ويون هيون. بيشڪ تنهنجو پالڻهار بخشش وارو آهي ۽ دردناڪ سزا ڏيڻ وارو آهي. |
| وَلَو جَعَلنٰهُ قُرءانًا أَعجَمِيًّا لَقالوا لَولا فُصِّلَت ءايٰتُهُ ءَأَعجَمِىٌّ وَعَرَبِىٌّ قُل هُوَ لِلَّذينَ ءامَنوا هُدًى وَشِفاءٌ وَالَّذينَ لا يُؤمِنونَ فى ءاذانِهِم وَقرٌ وَهُوَ عَلَيهِم عَمًى أُولٰئِكَ يُنادَونَ مِن مَكانٍ بَعيدٍ (آيت : 44) |
|
۽ جيڪڏهن اسان هن کي عجمي زبان جو قرآن بنايون ها ته چون ها: ”ان جي آيتن کي ڇونه کولي کولي بيان ڪيو ويو آهي. ڇا هي ڪتاب عجمي آهي ۽ رسول عربي آهي“. چؤ ته اهو ايمان وارن لاءِ هدايت ۽ شفاء آهي. ۽ جيڪي ايمان نه ٿا آڻن تن جي ڪنن ۾ ڳَــــرائِـــي آهي ۽ اهو انهن جي حق ۾ انڌائي آهي. (ڄڻڪ) کين پَـــرَاهِين پنڌ کان سڏيو وڃي ٿو. |
| وَلَقَد ءاتَينا موسَى الكِتٰبَ فَاختُلِفَ فيهِ وَلَولا كَلِمَةٌ سَبَقَت مِن رَبِّكَ لَقُضِىَ بَينَهُم وَإِنَّهُم لَفى شَكٍّ مِنهُ مُريبٍ (آيت : 45) |
|
۽ بيشڪ اسان موسى کي ڪتاب ڏنو پوءِ ان ۾ اختلاف ڪيو ويو. ۽ جيڪڏهن تنهنجي پالڻهار پاران پهريائين حڪم ٿي نه چڪو هجي ها ته انهن جي وچ ۾ فيصلو ٿي وڃي ها. ۽ بيشڪ اُهي ان (قرآن) جي باري ۾ ڌوکو ڏيڻ واري شڪ ۾ (پِيَلَ) آهن. |
| مَن عَمِلَ صٰلِحًا فَلِنَفسِهِ وَمَن أَساءَ فَعَلَيها وَما رَبُّكَ بِظَلّٰمٍ لِلعَبيدِ (آيت : 46) |
|
۽ جيڪو چڱو ڪم ڪري ٿو سو پنهنجي ذات جي (فائدي) لاءِ ڪري ٿو ۽ جنهن گناهه ڪيو (ان جو وبال به) ان مٿان آهي. ۽ تنهنجو پالڻهار ٻانهن مٿان ظلم ڪرڻ وارو نه آهي. |
| إِلَيهِ يُرَدُّ عِلمُ السّاعَةِ وَما تَخرُجُ مِن ثَمَرٰتٍ مِن أَكمامِها وَما تَحمِلُ مِن أُنثىٰ وَلا تَضَعُ إِلّا بِعِلمِهِ وَيَومَ يُناديهِم أَينَ شُرَكاءى قالوا ءاذَنّٰكَ ما مِنّا مِن شَهيدٍ (آيت : 47) |
|
قيامت جي گھڙيءَ جو علم ان (الله) ڏانهن ئي موٽي ٿو. ۽ نه ميوا پنهنجي ڳڀن مان نڪرن ٿا ۽ نه ڪائي مادي حمل واري ٿئي ٿي ۽ نه ڪا ٻار ڄڻي ٿي مگر (اهو سڀ) سندس علم ۾ هوندو آهي. ۽ ان ڏينهن اهو انهن (مشرڪن) کي سڏيندو ته منهنجا شريڪ ڪٿي آهن؟ چوندا ته: ”اسان توکي عرض ڪري چُڪا آهيون ته اڄ اسان مان ڪوبه ان جي شاهدي ڏيڻ وارو نه آهي“. |
| وَضَلَّ عَنهُم ما كانوا يَدعونَ مِن قَبلُ وَظَنّوا ما لَهُم مِن مَحيصٍ (آيت : 48) |
|
۽ (ڪوڙا معبود) انهن کان گُم ٿي ويندا جن جي اُهي پهريان پوڄا ڪندا هئا، ۽ سمجهي وٺندا ته اڄ انهن لاءِ ڀڄڻ جي ڪا واٽ ڪانهي. |
| لا يَسـَٔمُ الإِنسٰنُ مِن دُعاءِ الخَيرِ وَإِن مَسَّهُ الشَّرُّ فَيَـٔوسٌ قَنوطٌ (آيت : 49) |
|
انسان خير گهرڻ کان نه ٿو ٿڪجي ۽ جيڪڏهن ان کي ڪا آفت پهچي ٿي ته اهو نا اميد مايوس ٿي پوي ٿو. |
| وَلَئِن أَذَقنٰهُ رَحمَةً مِنّا مِن بَعدِ ضَرّاءَ مَسَّتهُ لَيَقولَنَّ هٰذا لى وَما أَظُنُّ السّاعَةَ قائِمَةً وَلَئِن رُجِعتُ إِلىٰ رَبّى إِنَّ لى عِندَهُ لَلحُسنىٰ فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذينَ كَفَروا بِما عَمِلوا وَلَنُذيقَنَّهُم مِن عَذابٍ غَليظٍ (آيت : 50) |
|
۽ جيڪڏهن اسان کيس پنهنجي طرفان ڪا رحمت چکايون ان تڪليف کان پوءِ جا کيس پهتي ته ضرور چوندو ته: ”هي ته منهنجو حق هيو، ۽ آءٌ نه ٿو ڀايان ته ڪو قيامت برپا ٿيڻ واري آهي، ۽ جيڪڏهن آءٌ پنهنجي پالڻهار طرف موٽايو ويس ته بيشڪ ان وٽ به منهنجي لاءِ مزا هوندا“. پوءِ اسان ضرور ڪفر ڪرڻ وارن کي انهن ڪمن جي خبر ڏينداسين جيڪي انهن ڪيا، ۽ اسان ضرور انهن کي سخت عذاب چکائينداسين. |
| وَإِذا أَنعَمنا عَلَى الإِنسٰنِ أَعرَضَ وَنَـٔا بِجانِبِهِ وَإِذا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذو دُعاءٍ عَريضٍ (آيت : 51) |
|
۽ جڏهن اسان انسان تي انعام ڪيون ٿا ته اُهو منهن ڦيرائي ٿو ۽ پنهنجي پاسي پري هٽي وڃي ٿو، ۽ جڏهن کيس تڪليف پهچي ٿي ته پوءِ ڊگهي دعا گهرڻ وارو ٿي پوي ٿو. |
| قُل أَرَءَيتُم إِن كانَ مِن عِندِ اللَّهِ ثُمَّ كَفَرتُم بِهِ مَن أَضَلُّ مِمَّن هُوَ فى شِقاقٍ بَعيدٍ (آيت : 52) |
|
چؤ ڀلا توهان هي ته ٻڌايو ته جيڪڏهن هي (قرآن) الله وٽان آهي پوءِ به توهان ان جو انڪار ڪيو ته ان کان وڌيڪ گمراهه ڪير هوندو جيڪو مخالفت ۾ (حق کان) پري هليو وڃي. |
| سَنُريهِم ءايٰتِنا فِى الءافاقِ وَفى أَنفُسِهِم حَتّىٰ يَتَبَيَّنَ لَهُم أَنَّهُ الحَقُّ أَوَلَم يَكفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ شَهيدٌ (آيت : 53) |
|
اسان جلد انهن کي پنهنجون نشانيون جهانن ۾ ڏيکارينداسين ۽ خود انهن جي پنهنجي وجودن ۾ به، ايستائين جو انهن تي ظاهر ٿي ويندو ته اهو ئي حق آهي. ڇا هي ڳالهه ڪافي نه آهي جو تنهنجو پالڻهار هر شيءِ کان (واقف ۽) آگاهه آهي. |
| أَلا إِنَّهُم فى مِريَةٍ مِن لِقاءِ رَبِّهِم أَلا إِنَّهُ بِكُلِّ شَيءٍ مُحيطٌ (آيت : 54) |
|
خبردار بيشڪ اُهي پنهنجي پالڻهار جي روبرو پيش ٿيڻ بابت شڪ ۾ آهن. خبردار! بيشڪ اُهو هر شيءِ کي (پنهنجي علم ۽ قدرت سان) گهيرو ڪندڙ آهي. |