| حم (آيت : 1) |
|
حٰمۗ |
| تَنزيلُ الكِتٰبِ مِنَ اللَّهِ العَزيزِ العَليمِ (آيت : 2) |
|
(هي) قرآن ڪريم الله تعالى جي طرفان نازل ڪيل آهي جيڪو غالب علم وارو آهي |
| غافِرِ الذَّنبِ وَقابِلِ التَّوبِ شَديدِ العِقابِ ذِى الطَّولِ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ إِلَيهِ المَصيرُ (آيت : 3) |
|
(اهو ئي) گناه بخشيندڙ ۽ توبه قبول ڪندڙ، سخت عذاب ڪندڙ، وسيع انعام ڪندڙ آهي. ناهي ڪو معبود مگر اهو، انهيءَ ڏانهن واپس ٿيڻو آهي |
| ما يُجٰدِلُ فى ءايٰتِ اللَّهِ إِلَّا الَّذينَ كَفَروا فَلا يَغرُركَ تَقَلُّبُهُم فِى البِلٰدِ (آيت : 4) |
|
الله جي آيتن ۾ فقط ڪافر جھڳڙو ڪن ٿا پوءِ (اي ٻڌندڙ!) توکي انهن جو شهرن ۾ هلڻ ڀُلائي نه وجھي |
| كَذَّبَت قَبلَهُم قَومُ نوحٍ وَالأَحزابُ مِن بَعدِهِم وَهَمَّت كُلُّ أُمَّةٍ بِرَسولِهِم لِيَأخُذوهُ وَجٰدَلوا بِالبٰطِلِ لِيُدحِضوا بِهِ الحَقَّ فَأَخَذتُهُم فَكَيفَ كانَ عِقابِ (آيت : 5) |
|
انهن کان اڳ ۾ نوح جي قوم تڪذيب ڪئي ۽ ان کان پوءِ جي ٽولن، ۽ هر امت ارادو ڪيو ته اهي پنهنجي رسولن کي گرفتار ڪن ۽ انهن ناحق جھڳڙا ڪيا ان لاءِ ته باطل کي حق سان ختم ڪن، پوءِ مون انهن کي پڪڙيو، پوءِ منهنجو عذاب (انهن تي) ڪيئن ٿيو |
| وَكَذٰلِكَ حَقَّت كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى الَّذينَ كَفَروا أَنَّهُم أَصحٰبُ النّارِ (آيت : 6) |
|
۽ اهڙيءَ طرح رسولِ عربيءَ جي رب جي ڳالهه ڪافرن تي ثابت ٿي چڪي، بيشڪ اهي جهنمي آهن |
| الَّذينَ يَحمِلونَ العَرشَ وَمَن حَولَهُ يُسَبِّحونَ بِحَمدِ رَبِّهِم وَيُؤمِنونَ بِهِ وَيَستَغفِرونَ لِلَّذينَ ءامَنوا رَبَّنا وَسِعتَ كُلَّ شَيءٍ رَحمَةً وَعِلمًا فَاغفِر لِلَّذينَ تابوا وَاتَّبَعوا سَبيلَكَ وَقِهِم عَذابَ الجَحيمِ (آيت : 7) |
|
جيڪي فرشتا عرشِ عظيم کي کڻي رهيا آهن ۽ جيڪي فرشتا ان جي چوڌاري آهن اهي پنهنجي رب جي تسبيح حمد سان پڙهن ٿا ۽ اهي ان تي ايمان آڻن ٿا ۽ مؤمنن لاءِ بخشش طلب ڪن ٿا. (چون ٿا) اي اسان جا رب تنهنجي رحمت ۽ معلومات هر شيءِ کان وسيع آهي، پوءِ تون انهن ماڻهن کي بخش ڪر جيڪي توبه تائب ٿيا ۽ تنهنجي رستي تي هليا ۽ تون انهن کي جهنم جي عذاب کان بچاءِ |
| رَبَّنا وَأَدخِلهُم جَنّٰتِ عَدنٍ الَّتى وَعَدتَهُم وَمَن صَلَحَ مِن ءابائِهِم وَأَزوٰجِهِم وَذُرِّيّٰتِهِم إِنَّكَ أَنتَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 8) |
|
اي اسان جا رب ! ۽ تون انهن کي هميشه رهڻ وارن باغن ۾ داخل ڪر جن جو انهن سان تو وعدو ڪيو آهي ۽ جيڪي انهن جي والدين مان ۽ انهن جي گھر وارين ۽ انهن جي اولاد مان نيڪوڪار آهن، بيشڪ تون ئي غالب حڪمت وارو آهين |
| وَقِهِمُ السَّيِّـٔاتِ وَمَن تَقِ السَّيِّـٔاتِ يَومَئِذٍ فَقَد رَحِمتَهُ وَذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (آيت : 9) |
|
۽ تون انهن کي (قيامت جي) تڪليفن کان بچاءَ، جنهنکي تو ان ڏينهن جي تڪليفن کان بچايو، پوءِ بيشڪ تو ان تي رحم ڪيو، ۽ اها ئي عظيم ڪاميابي آهي |
| إِنَّ الَّذينَ كَفَروا يُنادَونَ لَمَقتُ اللَّهِ أَكبَرُ مِن مَقتِكُم أَنفُسَكُم إِذ تُدعَونَ إِلَى الإيمٰنِ فَتَكفُرونَ (آيت : 10) |
|
بيشڪ جن ماڻهن ڪفر ڪيو (انهن کي) پڪاريو ويندو ته يقيناً الله تعالى جي بيزاري ان کان تمام گھڻي آهي جيئن توهان (اڄ) پنهنجي جانن کان بيزار آهيو جنهن وقت توهان کي ايمان لاءِ سڏيو ويندو هو پوءِ توهان ڪفر ڪندا هئا |
| قالوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اثنَتَينِ وَأَحيَيتَنَا اثنَتَينِ فَاعتَرَفنا بِذُنوبِنا فَهَل إِلىٰ خُروجٍ مِن سَبيلٍ (آيت : 11) |
|
اهي چوندا اي اسان جا رب تو اسان کي ٻه دفعا ماريو ۽ تو اسان کي ٻه دفعي جياريو، پوءِ (هاڻي) اسان پنهنجي گناهن جو اعتراف ڪريون ٿا، ڇا پوءِ (باهه مان) نڪرڻ جي ڪا واٽ آهي |
| ذٰلِكُم بِأَنَّهُ إِذا دُعِىَ اللَّهُ وَحدَهُ كَفَرتُم وَإِن يُشرَك بِهِ تُؤمِنوا فَالحُكمُ لِلَّهِ العَلِىِّ الكَبيرِ (آيت : 12) |
|
اهو انهي سببان جو جڏهن هڪ الله کي سڏيو ويندو هو ته توهان انڪار ڪندا هئا ۽ جيڪڏهن ان سان شرڪ ڪيو ويندو هو ته توهان تسليم ڪندا هئا، پوءِ (هاڻي) فيصلو الله تعالى وٽ آهي جيڪو بلند ۽ وڏو آهي |
| هُوَ الَّذى يُريكُم ءايٰتِهِ وَيُنَزِّلُ لَكُم مِنَ السَّماءِ رِزقًا وَما يَتَذَكَّرُ إِلّا مَن يُنيبُ (آيت : 13) |
|
اهو ئي آهي جيڪو توهان کي پنهنجيون نشانيون ڏيکاري ٿو ۽ توهان لاءِ آسمانن مان رزق (مينهن) نازل ڪري ٿو، ۽ نصيحت فقط اهو ماڻهو قبول ڪري ٿو جيڪو ان ڏانهن موٽڻ چاهي ٿو |
| فَادعُوا اللَّهَ مُخلِصينَ لَهُ الدّينَ وَلَو كَرِهَ الكٰفِرونَ (آيت : 14) |
|
پوءِ توهان اخلاص سان الله تعالى جي عبادت ڪريو، جيتوڻيڪ ڪافرن ان کي ناپسند ڪيو |
| رَفيعُ الدَّرَجٰتِ ذُو العَرشِ يُلقِى الرّوحَ مِن أَمرِهِ عَلىٰ مَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ لِيُنذِرَ يَومَ التَّلاقِ (آيت : 15) |
|
الله تعالى درجا بلند ڪندڙ (۽) عرشِ عظيم جو مالڪ آهي، الله تعالى پنهنجي فضل سان پنهنجي جنهن ٻانهي لاءِ چاهي ان تي وحي رباني موڪلي ٿو ان لاءِ ته اهو قيامت جي ڏينهن کان ڊيڄاري |
| يَومَ هُم بٰرِزونَ لا يَخفىٰ عَلَى اللَّهِ مِنهُم شَيءٌ لِمَنِ المُلكُ اليَومَ لِلَّهِ الوٰحِدِ القَهّارِ (آيت : 16) |
|
جنهن ڏينهن اهي سڀئي موجود هوندا، انهن جي ڪا شيءِ الله تعالى کان مخفي نه هوندي. اڄ ڪنهنجي بادشاهي آهي؟ (الله تعالى پاڻ جواب ۾ فرمائيندو ته) فقط هڪ الله جي جيڪو واحد القهار آهي |
| اليَومَ تُجزىٰ كُلُّ نَفسٍ بِما كَسَبَت لا ظُلمَ اليَومَ إِنَّ اللَّهَ سَريعُ الحِسابِ (آيت : 17) |
|
اڄ ڏينهن هر نفس کي سندس عملن جي جزا ڏني ويندي، اڄ ڏينهن ڪوبه ظلم نه آهي، بيشڪ الله تعالى فوراً حساب ڪندڙ آهي |
| وَأَنذِرهُم يَومَ الءازِفَةِ إِذِ القُلوبُ لَدَى الحَناجِرِ كٰظِمينَ ما لِلظّٰلِمينَ مِن حَميمٍ وَلا شَفيعٍ يُطاعُ (آيت : 18) |
|
۽ رسولِ عربي توهان انهن کي قيامت جي ڏينهن کان ڊيڄاريو، جڏهن غمگين دِليون نِڙين تائين اچي پهچنديون، ظالمن لاءِ ڪوبه دوست ۽ سفارشي نه هوندو جنهنجي ڳالهه قبول ڪئي وڃي |
| يَعلَمُ خائِنَةَ الأَعيُنِ وَما تُخفِى الصُّدورُ (آيت : 19) |
|
اهو ئي اکين جي خيانت ڄاڻي ٿو ۽ ان تي سينن جا راز مخفي ناهن |
| وَاللَّهُ يَقضى بِالحَقِّ وَالَّذينَ يَدعونَ مِن دونِهِ لا يَقضونَ بِشَيءٍ إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّميعُ البَصيرُ (آيت : 20) |
|
۽ الله تعالى حق سان فيصلو ڪري ٿو. ۽ جيڪي ماڻهو ان کانسواءِ بتن جي عبادت ڪن ٿا، اهي ڪنهن شيءِ جو فيصلو ڪري نٿا سگھن، بيشڪ الله تعالى ئي هميشه ٻڌندڙ ۽ ڏسندڙ آهي |
| أَوَلَم يَسيروا فِى الأَرضِ فَيَنظُروا كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ الَّذينَ كانوا مِن قَبلِهِم كانوا هُم أَشَدَّ مِنهُم قُوَّةً وَءاثارًا فِى الأَرضِ فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنوبِهِم وَما كانَ لَهُم مِنَ اللَّهِ مِن واقٍ (آيت : 21) |
|
ڇا انهن زمين ۾ سير نه ڪيو؟ پوءِ اهي ڏسن ته انهن کان اڳين ماڻهن (ڪافرن) جو انجام ڪهڙو ٿيو، جيڪي انهن کان قوت ۽ نشانين ۾ وڌيڪ هئا جيڪي انهن زمين ۾ ڇڏيون آهن، پوءِ سندن گناهن سببان الله تعالى کين پڪڙيو، ۽ الله تعالى جي عذاب کان ڪوبه انهن کي بچائيندڙ نه هو |
| ذٰلِكَ بِأَنَّهُم كانَت تَأتيهِم رُسُلُهُم بِالبَيِّنٰتِ فَكَفَروا فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ إِنَّهُ قَوِىٌّ شَديدُ العِقابِ (آيت : 22) |
|
انهيءَ جو سبب هي هو ته انهن وٽ انهن جا پيغمبر صاف دليل کڻي ايندا هئا پوءِ انهن انڪار ڪيو پوءِ الله تعالى انهن کي پڪڙيو، بيشڪ اهو وڏي قوت وارو ۽ سخت سزا ڏيندڙ آهي |
| وَلَقَد أَرسَلنا موسىٰ بِـٔايٰتِنا وَسُلطٰنٍ مُبينٍ (آيت : 23) |
|
۽ بيشڪ اسان موسيٰ کي پنهنجي نشانين ۽ صاف حجت سان |
| إِلىٰ فِرعَونَ وَهٰمٰنَ وَقٰرونَ فَقالوا سٰحِرٌ كَذّابٌ (آيت : 24) |
|
فرعون ۽ هامان ۽ قارون ڏانهن موڪليو، پوءِ انهن چيو (هيءُ) سحر ڪندڙ ڪوڙو آهي |
| فَلَمّا جاءَهُم بِالحَقِّ مِن عِندِنا قالُوا اقتُلوا أَبناءَ الَّذينَ ءامَنوا مَعَهُ وَاستَحيوا نِساءَهُم وَما كَيدُ الكٰفِرينَ إِلّا فى ضَلٰلٍ (آيت : 25) |
|
پوءِ جڏهن اسان وٽان موسيٰ انهن وٽ حق کڻي آيو، انهن چيو جيڪي مؤمن ان سان گڏ آهن توهان انهن جا پٽ قتل ڪريو ۽ توهان انهن جون نياڻيون زندهه ڇڏيو. ۽ ڪافرن جي (اها) رٿ ناڪام رهي |
| وَقالَ فِرعَونُ ذَرونى أَقتُل موسىٰ وَليَدعُ رَبَّهُ إِنّى أَخافُ أَن يُبَدِّلَ دينَكُم أَو أَن يُظهِرَ فِى الأَرضِ الفَسادَ (آيت : 26) |
|
۽ فرعون (پنهنجي پادرين کي) چيو توهان مون کي ڇڏيو ته آئون موسيٰ کي قتل ڪريان، پوءِ اهو ڀلي پنهنجي رب کي سڏي، بيشڪ آئون ڊڄان ٿو ته متان اهو توهان جو مذهب تبديل ڪري يا زمين ۾ فساد پکيڙي |
| وَقالَ موسىٰ إِنّى عُذتُ بِرَبّى وَرَبِّكُم مِن كُلِّ مُتَكَبِّرٍ لا يُؤمِنُ بِيَومِ الحِسابِ (آيت : 27) |
|
۽ موسيٰ چيو آئون منهنجي ۽ توهان جي رب کان هر تڪبر ڪندڙ لاءِ پناه ٿو گھران، جيڪو حساب جي ڏينهن تي ايمان نٿو آڻي |
| وَقالَ رَجُلٌ مُؤمِنٌ مِن ءالِ فِرعَونَ يَكتُمُ إيمٰنَهُ أَتَقتُلونَ رَجُلًا أَن يَقولَ رَبِّىَ اللَّهُ وَقَد جاءَكُم بِالبَيِّنٰتِ مِن رَبِّكُم وَإِن يَكُ كٰذِبًا فَعَلَيهِ كَذِبُهُ وَإِن يَكُ صادِقًا يُصِبكُم بَعضُ الَّذى يَعِدُكُم إِنَّ اللَّهَ لا يَهدى مَن هُوَ مُسرِفٌ كَذّابٌ (آيت : 28) |
|
۽ هڪ مؤمن شخص چيو جيڪو فرعون وارن مان هو، جنهن پنهنجو ايمان مخفي رکيو ٿي، ته ڇا ! توهان هڪ ماڻهوءَ کي ان لاءِ قتل ڪريو ٿا جو اهو چوي ٿو منهنجو رب الله تعالى آهي ۽ بيشڪ ان توهان وٽ توهان جي رب جي طرفان صاف نشانيون آنديون اٿس ۽ جيڪڏهن اهو ڪوڙ ڳالهائي ٿو پوءِ ڪوڙ جو ذمون ان تي آهي، ۽ جيڪڏهن اهو سچ ڳالهائي ٿو ته توهان کي اهو ڪجھه پهچندو جنهنجو وعدو ڪري ٿو، بيشڪ الله تعالى ان شخص کي هدايت نٿو ڏي جيڪو حد کان وڌندڙ گھڻو ڪوڙو آهي |
| يٰقَومِ لَكُمُ المُلكُ اليَومَ ظٰهِرينَ فِى الأَرضِ فَمَن يَنصُرُنا مِن بَأسِ اللَّهِ إِن جاءَنا قالَ فِرعَونُ ما أُريكُم إِلّا ما أَرىٰ وَما أَهديكُم إِلّا سَبيلَ الرَّشادِ (آيت : 29) |
|
اي منهنجي قوم اڄ ڏينهن زمين تي توهان جي بادشاهي ۽ توهان جو غلبو آهي. پوءِ جيڪڏهن اسان وٽ الله جو عذاب آيو ته اسان جي ڪير مدد ڪندو؟ فرعون چيو آئون توهان کي پنهنجي سمجھه مطابق سمجھايان ٿو ۽ آئون توهان کي سنئين رستي جو ڏس ڏيان ٿو |
| وَقالَ الَّذى ءامَنَ يٰقَومِ إِنّى أَخافُ عَلَيكُم مِثلَ يَومِ الأَحزابِ (آيت : 30) |
|
۽ ان مؤمن چيو اي منهنجي قوم بيشڪ آئون توهان تي اڳين ٽولن جهڙي عذاب جو خوف ڪريان ٿو |
| مِثلَ دَأبِ قَومِ نوحٍ وَعادٍ وَثَمودَ وَالَّذينَ مِن بَعدِهِم وَمَا اللَّهُ يُريدُ ظُلمًا لِلعِبادِ (آيت : 31) |
|
(يعنى) قوم نوح ۽ عاد ۽ ثمود جهڙو مثال ۽ انهن ماڻهن جو مثال جيڪي انهن کان پوءِ گذريا. ۽ الله تعالى ٻانهن لاءِ ظلم جو ارادو نٿو رکي |
| وَيٰقَومِ إِنّى أَخافُ عَلَيكُم يَومَ التَّنادِ (آيت : 32) |
|
۽ اي منهنجي قوم بيشڪ آئون توهان تي قيامت جي ڏينهن جو خوف ڪريان ٿو |
| يَومَ تُوَلّونَ مُدبِرينَ ما لَكُم مِنَ اللَّهِ مِن عاصِمٍ وَمَن يُضلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِن هادٍ (آيت : 33) |
|
ان ڏينهن توهان پٺي ڏيئي ڀڄندڙ هوندا، الله تعالى کانسواءِ توهان کي ڪوبه بچائيندڙ نه هوندو، ۽ جنهن ماڻهوءَ کي الله تعالى گمراه ڪري ٿو پوءِ ان لاءِ ڪوبه هادي ناهي |
| وَلَقَد جاءَكُم يوسُفُ مِن قَبلُ بِالبَيِّنٰتِ فَما زِلتُم فى شَكٍّ مِمّا جاءَكُم بِهِ حَتّىٰ إِذا هَلَكَ قُلتُم لَن يَبعَثَ اللَّهُ مِن بَعدِهِ رَسولًا كَذٰلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ مَن هُوَ مُسرِفٌ مُرتابٌ (آيت : 34) |
|
۽ بيشڪ توهان وٽ ان کان اڳ يوسف (پيغمبر ٿي) صاف دليلن سان آيو، پوءِ جيڪو اهو توهان لاءِ کڻي آيو توهان هميشه (ان لاءِ) شڪ ۾ هئا، ايستائين جو اهو جڏهن فوت ٿيو توهان چيو هرگز ان کان پوءِ الله تعالى ڪو رسول نه موڪليندو، اهڙيءَ طرح الله تعالى ان کي گمراه ڪري ٿو جيڪو اسراف ڪندڙ (۽) شڪ ڪندڙ آهي |
| الَّذينَ يُجٰدِلونَ فى ءايٰتِ اللَّهِ بِغَيرِ سُلطٰنٍ أَتىٰهُم كَبُرَ مَقتًا عِندَ اللَّهِ وَعِندَ الَّذينَ ءامَنوا كَذٰلِكَ يَطبَعُ اللَّهُ عَلىٰ كُلِّ قَلبِ مُتَكَبِّرٍ جَبّارٍ (آيت : 35) |
|
جيڪي ماڻهو دليل اچڻ کانسواءِ الله تعالى جي آيتن ۾ جھڳڙو ڪن ٿا، (اهو) الله تعالى وٽ ۽ مؤمنن وٽ وڏو گناه آهي. اهڙيءَ طرح الله تعالى هر تڪبر ڪندڙ ڏاڍي جي دل تي مُهر هڻي ٿو |
| وَقالَ فِرعَونُ يٰهٰمٰنُ ابنِ لى صَرحًا لَعَلّى أَبلُغُ الأَسبٰبَ (آيت : 36) |
|
۽ فرعون چيو اي هامان تون منهنجي لاءِ شاهي منارو تيار ڪراءِ ته شايد آئون رستن کي پهچان |
| أَسبٰبَ السَّمٰوٰتِ فَأَطَّلِعَ إِلىٰ إِلٰهِ موسىٰ وَإِنّى لَأَظُنُّهُ كٰذِبًا وَكَذٰلِكَ زُيِّنَ لِفِرعَونَ سوءُ عَمَلِهِ وَصُدَّ عَنِ السَّبيلِ وَما كَيدُ فِرعَونَ إِلّا فى تَبابٍ (آيت : 37) |
|
(يعنى) آسمانن جا رستا، پوءِ آئون موسيٰ جي خدا کي ڏسان ۽ بيشڪ آئون گمان ڪريان ٿو ته اهو ڪوڙو آهي ۽ اهڙيءَ طرح فرعون لاءِ سندس بداعمالي سندس نظر ۾ چڱي ڪري ڏيکاري وئي ۽ پاڻ سنئين رستي کان روڪيو ويو ۽ فرعون جي رٿ نه هئي مگر هلاڪت ۾ |
| وَقالَ الَّذى ءامَنَ يٰقَومِ اتَّبِعونِ أَهدِكُم سَبيلَ الرَّشادِ (آيت : 38) |
|
۽ ان ماڻهن چيو جنهن ايمان آندو اي منهنجي قوم توهان منهنجي تابعداري ڪريو آئون توهان کي هدايت واري رستي تي هلائيندس |
| يٰقَومِ إِنَّما هٰذِهِ الحَيوٰةُ الدُّنيا مَتٰعٌ وَإِنَّ الءاخِرَةَ هِىَ دارُ القَرارِ (آيت : 39) |
|
اي منهنجي قوم هي دنيا جي حياتي ته مختصر جيئڻ آهي ۽ بيشڪ آخرت ئي مستقل رهڻ جو گھر آهي |
| مَن عَمِلَ سَيِّئَةً فَلا يُجزىٰ إِلّا مِثلَها وَمَن عَمِلَ صٰلِحًا مِن ذَكَرٍ أَو أُنثىٰ وَهُوَ مُؤمِنٌ فَأُولٰئِكَ يَدخُلونَ الجَنَّةَ يُرزَقونَ فيها بِغَيرِ حِسابٍ (آيت : 40) |
|
جيڪو ماڻهو گناه ڪري ٿو ان کي اُن جيتري سزا ملي ٿي، ۽ جيڪو ماڻهو صالح عمل ڪري ٿو، مرد آهي يا عورت ۽ اهو مؤمن آهي پوءِ اهي جنت ۾ داخل ٿيندا (۽ کين) جنت ۾ بنا حساب جي رزق ڏنو ويندو |
| وَيٰقَومِ ما لى أَدعوكُم إِلَى النَّجوٰةِ وَتَدعونَنى إِلَى النّارِ (آيت : 41) |
|
۽ اي منهنجي قوم (توهان کي) ڇا ٿيو آهي جو آئون توهان کي نجات ڏانهن سڏيان ٿو ۽ توهان مون کي باه ڏانهن سڏيو ٿا |
| تَدعونَنى لِأَكفُرَ بِاللَّهِ وَأُشرِكَ بِهِ ما لَيسَ لى بِهِ عِلمٌ وَأَنا۠ أَدعوكُم إِلَى العَزيزِ الغَفّٰرِ (آيت : 42) |
|
توهان مون کي ان لاءِ سڏيو ٿا ته آئون الله تعالى جو انڪاري ٿيان ۽ آئون ان سان شرڪ ڪريان جنهنجو مون کي قطعاً علم ناهي ۽ آئون توهان کي الله تعالى ڏانهن سڏيان ٿو |
| لا جَرَمَ أَنَّما تَدعونَنى إِلَيهِ لَيسَ لَهُ دَعوَةٌ فِى الدُّنيا وَلا فِى الءاخِرَةِ وَأَنَّ مَرَدَّنا إِلَى اللَّهِ وَأَنَّ المُسرِفينَ هُم أَصحٰبُ النّارِ (آيت : 43) |
|
يقيناً توهان مون کي جنهن (بت پرستي) ڏانهن سڏيو ٿا ان ڏانهن سڏڻ دنيا ۽ آخرت ۾ قطعاً مناسب ناهي ۽ بيشڪ اسان جو موٽڻ الله تعالى ڏانهن آهي ۽ بيشڪ مشرڪ ئي جهنمي آهن |
| فَسَتَذكُرونَ ما أَقولُ لَكُم وَأُفَوِّضُ أَمرى إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصيرٌ بِالعِبادِ (آيت : 44) |
|
توهان جلد ياد ڪندا آئون توهان کي ڇا چوان، ۽ آئون پنهنجا سڀئي ڪم الله تعالى جي حوالي ڪريان ٿو، بيشڪ الله تعالى (پنهنجي) ٻانهن کي خوب ڏسندڙ آهي |
| فَوَقىٰهُ اللَّهُ سَيِّـٔاتِ ما مَكَروا وَحاقَ بِـٔالِ فِرعَونَ سوءُ العَذابِ (آيت : 45) |
|
پوءِ الله تعالى ان (مؤمن) کي انهن جي فريبن کان بچايو ۽ فرعون وارن تي خراب عذاب (اچي) پهتو |
| النّارُ يُعرَضونَ عَلَيها غُدُوًّا وَعَشِيًّا وَيَومَ تَقومُ السّاعَةُ أَدخِلوا ءالَ فِرعَونَ أَشَدَّ العَذابِ (آيت : 46) |
|
جهنم جي باه، جنهن تي اهي صبح ۽ شام پيش ڪيا وڃن ٿا، ۽ جنهن ڏينهن قيامت ٿيندي (الله فرمائيندو) توهان فرعون وارن کي شديد عذاب ۾ داخل ڪريو |
| وَإِذ يَتَحاجّونَ فِى النّارِ فَيَقولُ الضُّعَفٰؤُا۟ لِلَّذينَ استَكبَروا إِنّا كُنّا لَكُم تَبَعًا فَهَل أَنتُم مُغنونَ عَنّا نَصيبًا مِنَ النّارِ (آيت : 47) |
|
۽ رسولِ عربي توهان ياد ڪريو جنهن وقت اهي جهنم ۾ هڪ ٻِئي سان جھڳڙو ڪندا پوءِ تڪبر ڪندڙن کي ضعيف چوندا بيشڪ اسين توهان جا (دنيا ۾) تابعدار هئاسين، ڇا پوءِ توهان اسان تان باه جو ڪجھه حصو گھٽ ڪري سگھو ٿا؟ |
| قالَ الَّذينَ استَكبَروا إِنّا كُلٌّ فيها إِنَّ اللَّهَ قَد حَكَمَ بَينَ العِبادِ (آيت : 48) |
|
تڪبر ڪندڙ چوندا بيشڪ اسين سمورا انهي باه ۾ آهيون، بيشڪ الله تعالى پنهنجي ٻانهن جي وچ ۾ فيصلو ڪري ڇڏيو آهي |
| وَقالَ الَّذينَ فِى النّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ ادعوا رَبَّكُم يُخَفِّف عَنّا يَومًا مِنَ العَذابِ (آيت : 49) |
|
۽ جهنم ۾ جيڪي ماڻهو هوندا اهي جهنم جي داروغن (عملدارن) کي چوندا ته توهان پنهنجي رب کان دعا گھرو ته (اهو) اسان تان فقط هڪ ڏينهن عذاب هلڪو ڪري |
| قالوا أَوَلَم تَكُ تَأتيكُم رُسُلُكُم بِالبَيِّنٰتِ قالوا بَلىٰ قالوا فَادعوا وَما دُعٰؤُا۟ الكٰفِرينَ إِلّا فى ضَلٰلٍ (آيت : 50) |
|
اهي چوندا ڇا توهان وٽ (دنيا ۾) پيغمبر واضح احڪامات کڻي نه آيا هئا؟ جهنمي چوندا، ها!. اهي چوندا پوءِ توهان (پاڻ) دعا گھرو، ۽ ڪافرن جون دعائون ته بيڪار آهن |
| إِنّا لَنَنصُرُ رُسُلَنا وَالَّذينَ ءامَنوا فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا وَيَومَ يَقومُ الأَشهٰدُ (آيت : 51) |
|
بيشڪ اسان يقيناً پنهنجي رسولن ۽ مؤمنن جي مدد ڪنداسين دنيا جي حياتي ۾ ۽ جنهن ڏينهن شاهدن کان شاهدي ورتي ويندي |
| يَومَ لا يَنفَعُ الظّٰلِمينَ مَعذِرَتُهُم وَلَهُمُ اللَّعنَةُ وَلَهُم سوءُ الدّارِ (آيت : 52) |
|
ان ڏينهن ظالمن کي سندن معذرت ڪو نفعو نه ڏيندي ۽ اهي رحمت کان پري آهن ۽ انهن لاءِ جهنم آهي |
| وَلَقَد ءاتَينا موسَى الهُدىٰ وَأَورَثنا بَنى إِسرٰءيلَ الكِتٰبَ (آيت : 53) |
|
۽ بيشڪ تحقيق اسان موسيٰ کي هدايت عطا ڪئي ۽ اسان بني اسرائيل کي ڪتاب جو وارث بنايو |
| هُدًى وَذِكرىٰ لِأُولِى الأَلبٰبِ (آيت : 54) |
|
(ان ۾) عقلمندن لاءِ هدايت ۽ نصيحت آهي |
| فَاصبِر إِنَّ وَعدَ اللَّهِ حَقٌّ وَاستَغفِر لِذَنبِكَ وَسَبِّح بِحَمدِ رَبِّكَ بِالعَشِىِّ وَالإِبكٰرِ (آيت : 55) |
|
پوءِ رسولِ عربي توهان صبر ڪريو بيشڪ الله تعالى جو وعدو حق آهي ۽ توهان پنهنجي امت جي گناهن جي بخشش طلب ڪريو ۽ توهان صبح ۽ شام پنهنجي رب جي تسبيح حمد سان پڙهو |
| إِنَّ الَّذينَ يُجٰدِلونَ فى ءايٰتِ اللَّهِ بِغَيرِ سُلطٰنٍ أَتىٰهُم إِن فى صُدورِهِم إِلّا كِبرٌ ما هُم بِبٰلِغيهِ فَاستَعِذ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ البَصيرُ (آيت : 56) |
|
بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى جي آيتن ۾ بنا ڪنهن دليل اچڻ جي جھڳڙو ڪن ٿا، انهن جي سينن ۾ تڪبر آهي جنهنکي اهي پهچي نه سگھندا، پوءِ توهان الله تعالى کان پناه گھرو، بيشڪ اهو ئي ٻڌندڙ ڏسندڙ آهي |
| لَخَلقُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ أَكبَرُ مِن خَلقِ النّاسِ وَلٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمونَ (آيت : 57) |
|
آسمانن ۽ زمينن جي تخليق يقيناً ماڻهن جي تخليق کان تمام وڏي آهي پر اڪثر ماڻهو نٿا ڄاڻن |
| وَما يَستَوِى الأَعمىٰ وَالبَصيرُ وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَلَا المُسيءُ قَليلًا ما تَتَذَكَّرونَ (آيت : 58) |
|
۽ نٿا برابر ٿين انڌا ۽ ڏسندڙ، ۽ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ نيڪ عمل ڪيا (اهي) ۽ گنهگار (پاڻ ۾) برابر نٿا ٿين، ٿوررا ماڻهو اُهي آهن جيڪي نصيحت حاصل ڪن ٿا |
| إِنَّ السّاعَةَ لَءاتِيَةٌ لا رَيبَ فيها وَلٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يُؤمِنونَ (آيت : 59) |
|
بيشڪ قيامت يقيناً ايندڙ آهي، انهيءَ ۾ ڪو شڪ ناهي پر اڪثر ماڻهو ايمان نٿا آڻن |
| وَقالَ رَبُّكُمُ ادعونى أَستَجِب لَكُم إِنَّ الَّذينَ يَستَكبِرونَ عَن عِبادَتى سَيَدخُلونَ جَهَنَّمَ داخِرينَ (آيت : 60) |
|
۽ رسولِ عربي توهان جو رب فرمائي ٿو ته توهان مون کا دعا گھرو آئون توهان جون دعائون قبول ڪندس بيشڪ جيڪي ماڻهو منهنجي عبادت کان تڪبر ڪن ٿا (اهي) فوراً خوار ٿي جهنم رسيد ٿيندا |
| اللَّهُ الَّذى جَعَلَ لَكُمُ الَّيلَ لِتَسكُنوا فيهِ وَالنَّهارَ مُبصِرًا إِنَّ اللَّهَ لَذو فَضلٍ عَلَى النّاسِ وَلٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يَشكُرونَ (آيت : 61) |
|
الله تعالى اهو آهي جنهن توهان لاءِ رات کي پيدا فرمايو ان لاءِ ته توهان ان ۾ آرام ڪريو ۽ ڏينهن کي (ذريعه معاش لاءِ) روشن بنايو، بيشڪ الله تعالى انهن ماڻهن تي فضل ڪندڙ آهي، پر گھڻا ماڻهو شڪر نٿا ڪن |
| ذٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُم خٰلِقُ كُلِّ شَيءٍ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ فَأَنّىٰ تُؤفَكونَ (آيت : 62) |
|
اُهو ئي آهي الله تعالى جيڪو توهان جو رب آهي جيڪو هر شيءِ جو خالق آهي، ناهي ڪو معبود مگر اُهو، پوءِ توهان (عبادت لاءِ) ڪيڏانهن ڦِرو ٿا؟ |
| كَذٰلِكَ يُؤفَكُ الَّذينَ كانوا بِـٔايٰتِ اللَّهِ يَجحَدونَ (آيت : 63) |
|
اهڙي طرح اُهي ماڻهو ڦِرن ٿا، جيڪي الله تعالى جي آيتن جو انڪار ڪن ٿا |
| اللَّهُ الَّذى جَعَلَ لَكُمُ الأَرضَ قَرارًا وَالسَّماءَ بِناءً وَصَوَّرَكُم فَأَحسَنَ صُوَرَكُم وَرَزَقَكُم مِنَ الطَّيِّبٰتِ ذٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُم فَتَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ العٰلَمينَ (آيت : 64) |
|
الله تعالى اُهو آهي جنهن توهان لاءِ زمين کي قرار جي جاءِ بنايو ۽ آسمان کي ڇِت بنايو ۽ توهان جي صورت بنائي پوءِ توهان جي تمام سهڻي صورت بنائي ۽ توهان کي پاڪ شين مان رزق ڏنو. اِهو الله تعالى آهي جيڪو توهان جو رب آهي، پوءِ بابرڪت آهي الله جيڪو رب آهي جهانن جو |
| هُوَ الحَىُّ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ فَادعوهُ مُخلِصينَ لَهُ الدّينَ الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 65) |
|
اهو زندهه آهي، ناهي ڪو معبود مگر اُهو، پوءِ توهان خلوص سان ان کي پڪاريو ان جي عبادت ڪريو، سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن جيڪو رب آهي جهانن جو |
| قُل إِنّى نُهيتُ أَن أَعبُدَ الَّذينَ تَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ لَمّا جاءَنِىَ البَيِّنٰتُ مِن رَبّى وَأُمِرتُ أَن أُسلِمَ لِرَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 66) |
|
رسولِ عربي توهان فرمايو مون کي الله تعالى کانسواءِ بتن جي عبادت کان منع ڪئي وئي آهي، جڏهن ته مون وٽ منهنجي رب جي طرفان واضح دليل اچي چڪا آهن ۽ مون کي امر ڪيو ويو آهي ته آئون فقط رب العالمين جي عبادت ڪريان |
| هُوَ الَّذى خَلَقَكُم مِن تُرابٍ ثُمَّ مِن نُطفَةٍ ثُمَّ مِن عَلَقَةٍ ثُمَّ يُخرِجُكُم طِفلًا ثُمَّ لِتَبلُغوا أَشُدَّكُم ثُمَّ لِتَكونوا شُيوخًا وَمِنكُم مَن يُتَوَفّىٰ مِن قَبلُ وَلِتَبلُغوا أَجَلًا مُسَمًّى وَلَعَلَّكُم تَعقِلونَ (آيت : 67) |
|
اهو ئي آهي جنهن توهان کي مٽيءَ مان پيدا ڪيو، ان کان پوءِ قطري مان ان کان پوءِ خون جي دِڳ مان ان کان پوءِ ٻار ڪري (ماءُ جي پيٽ مان) پيدا ڪيو، ان کان پوءِ توهان پنهنجي جواني کي پهتا، ان کان پوءِ توهان پير سني کي پهتا، ۽ ڪي توهان مان پَهرِين کڻايا وڃن ٿا ۽ اهو ان لاءِ آهي ته توهان مقرر ميعاد کي پهچو ۽ من توهان عقلمند ٿيو |
| هُوَ الَّذى يُحيۦ وَيُميتُ فَإِذا قَضىٰ أَمرًا فَإِنَّما يَقولُ لَهُ كُن فَيَكونُ (آيت : 68) |
|
اهو ئي آهي جيڪو جياري ۽ ماري ٿو، پوءِ جنهن وقت ڪنهن ڪم جو ارادو ڪري ٿو پوءِ ان کي فرمائي ٿو ته ٿيءُ ته پوءِ اهو فوراً ٿي پوي ٿو |
| أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ يُجٰدِلونَ فى ءايٰتِ اللَّهِ أَنّىٰ يُصرَفونَ (آيت : 69) |
|
رسولِ عربي ڇا توهان انهن ماڻهن کي نه ڏٺو جيڪي الله تعالى جي آيتن ۾ جھڳڙو ڪن ٿا، (اُهي) ڪيڏانهن ڦيرايا ويندا |
| الَّذينَ كَذَّبوا بِالكِتٰبِ وَبِما أَرسَلنا بِهِ رُسُلَنا فَسَوفَ يَعلَمونَ (آيت : 70) |
|
جيڪي قرآن ڪريم جي تڪذيب ڪن ٿا ۽ اهي (توحيد ۽ رسالت) کي نٿا مڃن جنهن سان اسان پنهنجا پيغمبر موڪليا، پوءِ اهي جلد معلوم ڪندا |
| إِذِ الأَغلٰلُ فى أَعنٰقِهِم وَالسَّلٰسِلُ يُسحَبونَ (آيت : 71) |
|
جڏھن سندن ڳِچين ۾ ڳَٽ ۽ زنجير (ھوندا)، اُھي گِھلبا |
| فِى الحَميمِ ثُمَّ فِى النّارِ يُسجَرونَ (آيت : 72) |
|
ٽھڪندڙ پاڻيءَ ۾، وري باھ ۾ ٽچڪايا ويندا |
| ثُمَّ قيلَ لَهُم أَينَ ما كُنتُم تُشرِكونَ (آيت : 73) |
|
وري کين چئبو تہ جيڪي اوھين شريڪ ٺھرائيندا ھئو، سي ڪٿي آھن؟ |
| مِن دونِ اللَّهِ قالوا ضَلّوا عَنّا بَل لَم نَكُن نَدعوا مِن قَبلُ شَيـًٔا كَذٰلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ الكٰفِرينَ (آيت : 74) |
|
الله ڌاران (ٻيا) (اُھي) چوندا تہ اسان (جي نظر) کان گُم ٿي ويا، بلڪ اسين تہ ڪنھن شئي کي بہ اڳي نہ پوڄيندا ھئاسون، اھڙيءَ طرح الله ڪافرن کي گُمراھ ڪندو آھي |
| ذٰلِكُم بِما كُنتُم تَفرَحونَ فِى الأَرضِ بِغَيرِ الحَقِّ وَبِما كُنتُم تَمرَحونَ (آيت : 75) |
|
ان جو سبب هي آهي جو توهان زمين ۾ ناحق تي خوش ٿيندا هئا ۽ ان سببان جو توهان آڪڙ ڪندا هئا |
| ادخُلوا أَبوٰبَ جَهَنَّمَ خٰلِدينَ فيها فَبِئسَ مَثوَى المُتَكَبِّرينَ (آيت : 76) |
|
توهان جهنم جي دروازن مان داخل ٿيو هميشه انهيءَ ۾ رهندا، پوءِ ڪهڙو نه خراب ٽڪاڻو آهي تڪبر ڪندڙن جو |
| فَاصبِر إِنَّ وَعدَ اللَّهِ حَقٌّ فَإِمّا نُرِيَنَّكَ بَعضَ الَّذى نَعِدُهُم أَو نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَينا يُرجَعونَ (آيت : 77) |
|
پوءِ اي رسولِ عربي توهان صبر ڪريو بيشڪ الله تعالى جو وعدو حق آهي، پوءِ يا ته اسين توهان کي اهو ڪجھه ڏيکاريون جنهن جو اسان توهان سان وعدو ڪيو يا توهان کي (ان کان اڳ ۾) وصال ڪرايون پوءِ (اُهي) اسان ڏانهن موٽايا ويندا |
| وَلَقَد أَرسَلنا رُسُلًا مِن قَبلِكَ مِنهُم مَن قَصَصنا عَلَيكَ وَمِنهُم مَن لَم نَقصُص عَلَيكَ وَما كانَ لِرَسولٍ أَن يَأتِىَ بِـٔايَةٍ إِلّا بِإِذنِ اللَّهِ فَإِذا جاءَ أَمرُ اللَّهِ قُضِىَ بِالحَقِّ وَخَسِرَ هُنالِكَ المُبطِلونَ (آيت : 78) |
|
۽ بيشڪ تحقيق اسان توهان کان اڳ ۾ پيغمبر موڪليا، انهن مان ڪن پيغمبرن جا قصا توهان تي بيان ڪيا اٿئون ۽ ڪي اهڙا آهن جن جا قصا اسان توهان تي نه ڪيا آهن، ۽ ڪنهن رسول کي مناسب ناهي جو اهو ڪو معجزو الله تعالى جي اجازت کانسواءِ آڻي، پوءِ جڏهن قيامت ايندي حق سان فيصلو ڪيو ويندو ۽ اُتي ڪوڙا نقصان ۾ هوندا |
| اللَّهُ الَّذى جَعَلَ لَكُمُ الأَنعٰمَ لِتَركَبوا مِنها وَمِنها تَأكُلونَ (آيت : 79) |
|
الله تعالى (اُهو) آهي جنهن توهان لاءِ چؤپايا جانور پيدا ڪيا ان لاءِ ته توهان انهن مان ڪن تي سوار ٿيو ۽ انهن مان ڪن جو گوشت کائو |
| وَلَكُم فيها مَنٰفِعُ وَلِتَبلُغوا عَلَيها حاجَةً فى صُدورِكُم وَعَلَيها وَعَلَى الفُلكِ تُحمَلونَ (آيت : 80) |
|
۽ توهان لاءِ انهن ۾ ڪيترائي نفعا آهن ۽ ان لاءِ ته توهان پنهنجون حاجتون پوريون ڪريو جيڪي توهان جي سينن ۾ آهن ۽ انهن چؤپاين تي ۽ ٻيڙين تي توهان بار کڻو ٿا |
| وَيُريكُم ءايٰتِهِ فَأَىَّ ءايٰتِ اللَّهِ تُنكِرونَ (آيت : 81) |
|
۽ (اُهو) توهان کي پنهنجون نشانيون ڏيکاري ٿو. پوءِ الله جي ڪهڙين آيتن جو توهان انڪار ڪريو ٿا |
| أَفَلَم يَسيروا فِى الأَرضِ فَيَنظُروا كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ الَّذينَ مِن قَبلِهِم كانوا أَكثَرَ مِنهُم وَأَشَدَّ قُوَّةً وَءاثارًا فِى الأَرضِ فَما أَغنىٰ عَنهُم ما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 82) |
|
ڇا انهن زمين ۾ سير نه ڪيو آهي؟ پوءِ اهي ڏسن ته انهن کان اڳين ماڻهن جي پڇاڙي ڪيئن ٿي، جيڪي انهن کان اڪثر هئا ۽ اهي قوت ۾ ۽ ماڙين ۽ تعميرات ۾ انهن کان وڌيڪ هئا. پوءِ سندن عمل کين (عذابِ الاهيءَ کان) بچائي نه سگھيا |
| فَلَمّا جاءَتهُم رُسُلُهُم بِالبَيِّنٰتِ فَرِحوا بِما عِندَهُم مِنَ العِلمِ وَحاقَ بِهِم ما كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (آيت : 83) |
|
پوءِ جڏهن انهن وٽ سندن رسول واضح دليلن سان آيا ته اهي خوش ٿيا ان عمل تي جيڪو وٽن هو ۽ انهن کي اهو پهتو جنهن سان اهي مذاق ڪندا هئا |
| فَلَمّا رَأَوا بَأسَنا قالوا ءامَنّا بِاللَّهِ وَحدَهُ وَكَفَرنا بِما كُنّا بِهِ مُشرِكينَ (آيت : 84) |
|
پوءِ جڏهن انهن اسان جو عذاب ڏٺو چيائون اسان اڪيلي الله تي ايمان آندو ۽ جيڪي مشرڪ آهن انهن جا انڪاري ٿيا |
| فَلَم يَكُ يَنفَعُهُم إيمٰنُهُم لَمّا رَأَوا بَأسَنا سُنَّتَ اللَّهِ الَّتى قَد خَلَت فى عِبادِهِ وَخَسِرَ هُنالِكَ الكٰفِرونَ (آيت : 85) |
|
پوءِ انهن کي سندن ايمان آڻڻ ڪو نفعو نه ڏنو جڏهن انهن اسان جو عذاب ڏٺو، الله تعالى جو اهو طريقو سندس ٻانهن ۾ گذري چڪو آهي، ۽ آخرت ۾ ڪافر نقصان ۾ هوندا |