| تَنزيلُ الكِتٰبِ مِنَ اللَّهِ العَزيزِ الحَكيمِ (آيت : 1) |
|
(هن) ڪتاب جو نازل ڪرڻ زبردست (۽) حڪمت واري الله جي طرفان آهي. |
| إِنّا أَنزَلنا إِلَيكَ الكِتٰبَ بِالحَقِّ فَاعبُدِ اللَّهَ مُخلِصًا لَهُ الدّينَ (آيت : 2) |
|
بيشڪ اسان تو ڏي حق سان ڪتاب نازل ڪيو پوءِ تون الله لاءِ عبادت کي خالص ڪري ان جي عبادت ڪر. |
| أَلا لِلَّهِ الدّينُ الخالِصُ وَالَّذينَ اتَّخَذوا مِن دونِهِ أَولِياءَ ما نَعبُدُهُم إِلّا لِيُقَرِّبونا إِلَى اللَّهِ زُلفىٰ إِنَّ اللَّهَ يَحكُمُ بَينَهُم فى ما هُم فيهِ يَختَلِفونَ إِنَّ اللَّهَ لا يَهدى مَن هُوَ كٰذِبٌ كَفّارٌ (آيت : 3) |
|
خبردار! الله لاءِ ئي خالص عبادت آهي. ۽ جن الله کانسواءِ ٻين کي مددگار ٺهرايو، (سي چون ٿا ته) اسين رڳو انهن جي هن لاءِ عبادت ڪريون ٿا ته اهي اسان جو درجو الله جي ويجهو ڪن.جنهن ڳالهه بابت اهي پاڻ ۾ جهڳڙو ڪن ٿا تنهن جو سندن وچ ۾ بيشڪ الله فيصلو ڪندو. بيشڪ الله ان کي هدايت نه ٿو ڪري جيڪو ڪوڙو (۽) بي شڪر آهي. |
| لَو أَرادَ اللَّهُ أَن يَتَّخِذَ وَلَدًا لَاصطَفىٰ مِمّا يَخلُقُ ما يَشاءُ سُبحٰنَهُ هُوَ اللَّهُ الوٰحِدُ القَهّارُ (آيت : 4) |
|
جيڪڏهن الله ڪنهن کي پنهنجو اولاد ٺهرائڻ گهري ها ته جيڪي پاڻ پيدا ڪري پيو تنهن مان جنهن کي وڻيس ها پسند ڪري ها. اهو پاڪ آهي اهو ئي الله آهي اڪيلو (۽) زبردست. |
| خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ بِالحَقِّ يُكَوِّرُ الَّيلَ عَلَى النَّهارِ وَيُكَوِّرُ النَّهارَ عَلَى الَّيلِ وَسَخَّرَ الشَّمسَ وَالقَمَرَ كُلٌّ يَجرى لِأَجَلٍ مُسَمًّى أَلا هُوَ العَزيزُ الغَفّٰرُ (آيت : 5) |
|
آسمانن ۽ زمين کي پوري تدبير سان پيدا ڪيو اٿس. رات کي ڏينهن ۾ لپيٽي ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ لپيٽي ٿو ۽ سج ۽ چنڊ کي ڪم ۾ لڳايو اٿس، هر هڪ مقرر مدت تائين هلي ٿو. خبردار اهو ئي زبردست (۽) معاف ڪندڙ آهي. |
| خَلَقَكُم مِن نَفسٍ وٰحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنها زَوجَها وَأَنزَلَ لَكُم مِنَ الأَنعٰمِ ثَمٰنِيَةَ أَزوٰجٍ يَخلُقُكُم فى بُطونِ أُمَّهٰتِكُم خَلقًا مِن بَعدِ خَلقٍ فى ظُلُمٰتٍ ثَلٰثٍ ذٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُم لَهُ المُلكُ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ فَأَنّىٰ تُصرَفونَ (آيت : 6) |
|
اوهان کي هڪ ماڻهوءَ مان پيدا ڪيائين پوءِ ان مان ان جو جوڙو بنايائين ۽ اوهان لاءِ جانورن مان اٺ جوڙا (نر ۽ مادي) لاٿائين. اهو اوهان کي اوهان جي مائن جي پيٽن ۾ (درجي بدرجي) هڪ طرح بنائڻ کانپوءِ ٻيءَ طرح ٽن اونداهين ۾ پيدا ڪري ٿو. اهو الله اوهان جو پاليندڙ آهي سندس ئي بادشاهي آهي ان کانسواءِ ٻيو ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي پوءِ ڪٿان ڦيريا وڃن ٿا. |
| إِن تَكفُروا فَإِنَّ اللَّهَ غَنِىٌّ عَنكُم وَلا يَرضىٰ لِعِبادِهِ الكُفرَ وَإِن تَشكُروا يَرضَهُ لَكُم وَلا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزرَ أُخرىٰ ثُمَّ إِلىٰ رَبِّكُم مَرجِعُكُم فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ إِنَّهُ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدورِ (آيت : 7) |
|
جيڪڏهن بي شڪري ڪندو ته الله اوهان کان بي پرواهه آهي. ۽ پنهنجن ٻانهن لاءِ بي شڪريءَ کي پسند نه ٿو ڪري ۽ جيڪڏهن شڪر ڪندو ته اوهان لاءِ اُن کي پسند ڪندو ۽ ڪوبه (گناهه جو) بار کڻندڙ ٻي (جي گناهه) جو بار نه ٿو کڻي، وري اوهان جو موٽڻ پنهنجي پاليندڙ ڏي آهي پوءِ جيڪي اوهين پيا ڪريو تنهن جي اوهان کي خبر ڏيندو. بيشڪ الله دلين جون ڳالهيون ڄاڻندڙ آهي. |
| وَإِذا مَسَّ الإِنسٰنَ ضُرٌّ دَعا رَبَّهُ مُنيبًا إِلَيهِ ثُمَّ إِذا خَوَّلَهُ نِعمَةً مِنهُ نَسِىَ ما كانَ يَدعوا إِلَيهِ مِن قَبلُ وَجَعَلَ لِلَّهِ أَندادًا لِيُضِلَّ عَن سَبيلِهِ قُل تَمَتَّع بِكُفرِكَ قَليلًا إِنَّكَ مِن أَصحٰبِ النّارِ (آيت : 8) |
|
۽ جڏهن انسان کي ڪا تڪليف پهچي ٿي ته پنهنجي پاليندڙ کي ڏانهس رجوع ڪندڙ ٿي سڏي ٿو وري جڏهن ان کي پاڻ وٽان ڪا نعمت عطا ڪري ٿو ته جنهن (مطلب) لاءِ اڳي (الله کي) سڏيندو هو تنهن کي وساري ڇڏي ٿو ۽ ٻين کي الله جي برابر ڪري ٿو هن لاءِ ته (ماڻهن کي) الله جي رستي کان گمراهه ڪري. (اي پيمغبر! اهڙي ماڻهوءَ کي) چئو ته پنهنجي ڪفر سان ٿورو وقت مزا ڪري وٺ! بيشڪ تون دوزخين مان آهين |
| أَمَّن هُوَ قٰنِتٌ ءاناءَ الَّيلِ ساجِدًا وَقائِمًا يَحذَرُ الءاخِرَةَ وَيَرجوا رَحمَةَ رَبِّهِ قُل هَل يَستَوِى الَّذينَ يَعلَمونَ وَالَّذينَ لا يَعلَمونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الأَلبٰبِ (آيت : 9) |
|
(ڇا بي شڪر مشرڪ چڱو آهي) يا جيڪو رات جي وقت سجدي ۾ ۽ بيهي عبادت ڪندڙ آهي آخرت کان ڊڄي ٿو ۽ پنهنجي پاليندڙ جي رحمت جي اميد رکي ٿو؟ (اي پيغمبر! کين) چئو ته جيڪي ڄاڻن ٿا ۽ جيڪي نه ٿا ڄاڻن سي برابر ٿيندا ڇا؟ (انهن ڳالهين ۾ ) رڳو عقل وارا ئي ڌيان ڪن ٿا |
| قُل يٰعِبادِ الَّذينَ ءامَنُوا اتَّقوا رَبَّكُم لِلَّذينَ أَحسَنوا فى هٰذِهِ الدُّنيا حَسَنَةٌ وَأَرضُ اللَّهِ وٰسِعَةٌ إِنَّما يُوَفَّى الصّٰبِرونَ أَجرَهُم بِغَيرِ حِسابٍ (آيت : 10) |
|
(اي پيغمبر! منهنجي طرفان مسلمانن کي) چئو ته اي منهنجا ايمان وارؤ ٻانهو! پنهنجي پاليندڙ کان ڊڄو جن هن دنيا ۾ چڱائي ڪئي تن لاءِ چڱائي آهي ۽ الله جي زمين ڪشادي آهي. صبر وارن کي بنا حساب جي ئي سندن پورو بدلو ڏنو ويندو. |
| قُل إِنّى أُمِرتُ أَن أَعبُدَ اللَّهَ مُخلِصًا لَهُ الدّينَ (آيت : 11) |
|
(اي پيغمبر! کين) چئو ته بيشڪ مون کي حڪم ڪيو ويو آهي ته الله لاءِ عبادت کي خالص ڪري اُن جي عبادت ڪريان |
| وَأُمِرتُ لِأَن أَكونَ أَوَّلَ المُسلِمينَ (آيت : 12) |
|
۽ مون کي حڪم ڪيو ويو آهي ته پهريون فرمانبردار ٿيان. |
| قُل إِنّى أَخافُ إِن عَصَيتُ رَبّى عَذابَ يَومٍ عَظيمٍ (آيت : 13) |
|
(اي پيغمبر! کين) چئو ته جيڪڏهن آءُ پنهنجي پاليندڙ جي نافرماني ڪريان ته آءُ وڏي ڏينهن جي عذاب کان ڊڄان ٿو. |
| قُلِ اللَّهَ أَعبُدُ مُخلِصًا لَهُ دينى (آيت : 14) |
|
(اي پيغمبر! کين) چئو ته الله لاءِ ئي پنهنجي عبادت کي خالص ڪري اُن جي ئي عبادت ڪريان ٿو. |
| فَاعبُدوا ما شِئتُم مِن دونِهِ قُل إِنَّ الخٰسِرينَ الَّذينَ خَسِروا أَنفُسَهُم وَأَهليهِم يَومَ القِيٰمَةِ أَلا ذٰلِكَ هُوَ الخُسرانُ المُبينُ (آيت : 15) |
|
پوءِ ان کانسواءِ جنهن کي وڻيوَ تنهن کي پوڄيو. (اي پيغمبر! کين) چئو ته بيشڪ نقصان وارا اُهي آهن جن (گمراهه ٿيڻ ڪري) پاڻ کي ۽ پنهنجن گهر وارن کي قيامت جي ڏينهن نقصان ۾ وڌو. خبردار! اهو ئي ظاهر نقصان آهي. |
| لَهُم مِن فَوقِهِم ظُلَلٌ مِنَ النّارِ وَمِن تَحتِهِم ظُلَلٌ ذٰلِكَ يُخَوِّفُ اللَّهُ بِهِ عِبادَهُ يٰعِبادِ فَاتَّقونِ (آيت : 16) |
|
انهن لاءِ سندن مٿان باهه جا ڪڪر ۽ سندن هيٺان (به اهڙا) ڪڪر هوندا. ان (عذاب) سان الله پنهنجن ٻانهن کي ڊيڄاري ٿو. پوءِ اي منهنجا ٻانهو! مون کان ڊڄو! |
| وَالَّذينَ اجتَنَبُوا الطّٰغوتَ أَن يَعبُدوها وَأَنابوا إِلَى اللَّهِ لَهُمُ البُشرىٰ فَبَشِّر عِبادِ (آيت : 17) |
|
۽ جيڪي شيطان جي عبادت کان بچيا ۽ الله ڏي رجوع ڪيائون، تن لاءِ خوشخبري آهي. پوءِ (اي پيغمبر !) منهنجن انهن ٻانهن کي خوشخبري ٻڌاءِ |
| الَّذينَ يَستَمِعونَ القَولَ فَيَتَّبِعونَ أَحسَنَهُ أُولٰئِكَ الَّذينَ هَدىٰهُمُ اللَّهُ وَأُولٰئِكَ هُم أُولُوا الأَلبٰبِ (آيت : 18) |
|
جيڪي ڳالهه ٻڌن ٿا پوءِ ان مان تمام چڱيءَ تي هلن ٿا. اهي اُهي آهن جن کي الله هدايت ڪئي ۽ اُهي ئي عقل وارا آهن. |
| أَفَمَن حَقَّ عَلَيهِ كَلِمَةُ العَذابِ أَفَأَنتَ تُنقِذُ مَن فِى النّارِ (آيت : 19) |
|
(اي پيغمبر !) ڇا پوءِ جنهن تي عذاب جي ڳالهه ثابت ٿي تنهن دوزخيءَ کي تون بچائي سگهندين ڇا؟ |
| لٰكِنِ الَّذينَ اتَّقَوا رَبَّهُم لَهُم غُرَفٌ مِن فَوقِها غُرَفٌ مَبنِيَّةٌ تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ وَعدَ اللَّهِ لا يُخلِفُ اللَّهُ الميعادَ (آيت : 20) |
|
پر جيڪي پنهنجي پاليندڙ کان ڊنا تن لاءِ ماڙيون آهن جن جي مٿان (ٻيون) اڏيل ماڙيون آهن انهن جي هيٺان واهه وهن ٿا.الله (اهو) وعدو ڪيو آهي. الله (پنهنجو) وعدو نه ٿو ڦيرائي. |
| أَلَم تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسَلَكَهُ يَنٰبيعَ فِى الأَرضِ ثُمَّ يُخرِجُ بِهِ زَرعًا مُختَلِفًا أَلوٰنُهُ ثُمَّ يَهيجُ فَتَرىٰهُ مُصفَرًّا ثُمَّ يَجعَلُهُ حُطٰمًا إِنَّ فى ذٰلِكَ لَذِكرىٰ لِأُولِى الأَلبٰبِ (آيت : 21) |
|
ڇا تون نه ڏٺو ته الله آسمان مان پاڻي لاٿو پوءِ ان کي زمين جي چشمن ۾ وهايائين وري ان سان جدا جدا رنگن جي پوک ڄمائي ٿو وري اها سڪي وڃي ٿي پوءِ تون ان کي هيڊو ٿيل ڏسين ٿو وري ان کي ذرا ذرا ڪري ٿو. بيشڪ ان ۾ عقل وارن لاءِ نصيحت آهي. |
| أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدرَهُ لِلإِسلٰمِ فَهُوَ عَلىٰ نورٍ مِن رَبِّهِ فَوَيلٌ لِلقٰسِيَةِ قُلوبُهُم مِن ذِكرِ اللَّهِ أُولٰئِكَ فى ضَلٰلٍ مُبينٍ (آيت : 22) |
|
ڇا پوءِ جنهن جو سينو الله اسلام لاءِ کوليو آهي پوءِ اهو اُن روشنيءَ ۾ آهي جا سندس پاليندڙ جي طرفان آهي (سو سخت دل واري جهڙو آهي ڇا؟) پوءِ انهن لاءِ خرابي آهي جن جون دليون الله جي ياد کان سخت آهن، اهي ظاهر گمراهيءَ ۾ آهن. |
| اللَّهُ نَزَّلَ أَحسَنَ الحَديثِ كِتٰبًا مُتَشٰبِهًا مَثانِىَ تَقشَعِرُّ مِنهُ جُلودُ الَّذينَ يَخشَونَ رَبَّهُم ثُمَّ تَلينُ جُلودُهُم وَقُلوبُهُم إِلىٰ ذِكرِ اللَّهِ ذٰلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهدى بِهِ مَن يَشاءُ وَمَن يُضلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِن هادٍ (آيت : 23) |
|
الله نهايت سٺو ڪلام ڪتاب نازل ڪيو جنهن جون ڳالهيون هڪ ٻئي جهڙيون (۽ هڪ ڳالهه جي سمجهائڻ لاءِ بار بار) دهرايل آهن. ان جي ٻڌڻ سان انهن (ماڻهن) جي کلن (جا وار) ڪانڊارجن ٿا جيڪي پنهنجي پاليندڙ کان ڊڄن ٿا وري سندن کلون ۽ سندن دليون الله جي ياد تي نرم ٿين ٿيون. هي (قرآن) الله جي هدايت آهي جنهن کي وڻيس تنهن کي ان سان هدايت ڪري ٿو ۽ جنهن کي الله گمراهه ڪري ٿو تنهن کي ڪوبه هدايت ڪندڙ نه آهي. |
| أَفَمَن يَتَّقى بِوَجهِهِ سوءَ العَذابِ يَومَ القِيٰمَةِ وَقيلَ لِلظّٰلِمينَ ذوقوا ما كُنتُم تَكسِبونَ (آيت : 24) |
|
ڇا پوءِ جيڪو پنهنجي منهن سان قيامت جي ڏينهن بڇڙي عذاب کان بچي ٿو (سو ڇٽل جي برابر ٿيندو ڇا؟). ۽ ظالمن کي چيو ويندو ته جيڪي ڪمائيندا هيو تنهن جو مزو چکو. |
| كَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَأَتىٰهُمُ العَذابُ مِن حَيثُ لا يَشعُرونَ (آيت : 25) |
|
جيڪي کانئن اڳ هئا تن به (پيغمبرن کي) ڪوڙو ڪيو پوءِ مٿن اتان عذاب آيو جتان اهي خيال نه ڪندا هئا. |
| فَأَذاقَهُمُ اللَّهُ الخِزىَ فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا وَلَعَذابُ الءاخِرَةِ أَكبَرُ لَو كانوا يَعلَمونَ (آيت : 26) |
|
پوءِ کين دنيا جي حياتيءَ ۾ خواريءَ (جو مزو) چکايو ۽ بيشڪ آخرت جو عذاب (ته ان کان) تمام وڏو آهي |
| وَلَقَد ضَرَبنا لِلنّاسِ فى هٰذَا القُرءانِ مِن كُلِّ مَثَلٍ لَعَلَّهُم يَتَذَكَّرونَ (آيت : 27) |
|
جيڪڏهن ڄاڻن ها. ۽ بيشڪ اسان هن قرآن ۾ ماڻهن لاءِ هر قسم جا مثال بيان ڪيا آهن ته مَنَ اهي ڌيان ڪن. |
| قُرءانًا عَرَبِيًّا غَيرَ ذى عِوَجٍ لَعَلَّهُم يَتَّقونَ (آيت : 28) |
|
(اهو) عربي (زبان ۾ ) قرآن آهي جنهن ۾ ڪا ڏنگائي نه آهي ته مَنَ اهي پرهيزگار ٿين. |
| ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلًا فيهِ شُرَكاءُ مُتَشٰكِسونَ وَرَجُلًا سَلَمًا لِرَجُلٍ هَل يَستَوِيانِ مَثَلًا الحَمدُ لِلَّهِ بَل أَكثَرُهُم لا يَعلَمونَ (آيت : 29) |
|
الله هڪ غلام جو مثال بيان ڪري ٿو جنهن ۾ هڪ ٻئي جي مخالف شريڪ آهن ۽ ٻي غلام جو جيڪو هڪ مرد جي خالص ملڪيت آهي. ڇا انهن ٻنهين جي حالت هڪ جهڙي ٿي سگهي ٿي؟ سڀ تعريفون الله لاءِ آهن پر انهن مان گهڻا (ايتري ڳالهه به) نه ٿا ڄاڻن. |
| إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُم مَيِّتونَ (آيت : 30) |
|
(اي پيغمبر !) بيشڪ تون (به) مرڻ وارو آهين ۽ بيشڪ اهي (به) مرڻ وارا آهن. |
| ثُمَّ إِنَّكُم يَومَ القِيٰمَةِ عِندَ رَبِّكُم تَختَصِمونَ (آيت : 31) |
|
پوءِ بيشڪ اوهين قيامت جي ڏينهن پنهنجي پاليندڙ وٽ پاڻ ۾ جهڳڙو ڪندؤ. |
| فَمَن أَظلَمُ مِمَّن كَذَبَ عَلَى اللَّهِ وَكَذَّبَ بِالصِّدقِ إِذ جاءَهُ أَلَيسَ فى جَهَنَّمَ مَثوًى لِلكٰفِرينَ (آيت : 32) |
|
پوءِ ان کان وڌيڪ ظالم ڪير آهي جنهن الله تي ڪوڙ ڳالهايو ۽ جڏهن سچ وٽس آيو تڏهن ان کي ڪوڙو چيائين؟ ڇا ڪافرن جي رهڻ جي جاءِ جهنم ۾ نه آهي؟ |
| وَالَّذى جاءَ بِالصِّدقِ وَصَدَّقَ بِهِ أُولٰئِكَ هُمُ المُتَّقونَ (آيت : 33) |
|
۽ جنهن سچي ڳالهه آندي ۽ ان کي سچو چيائين سي ئي ته پرهيزگار آهن. |
| لَهُم ما يَشاءونَ عِندَ رَبِّهِم ذٰلِكَ جَزاءُ المُحسِنينَ (آيت : 34) |
|
اهي جيڪي گهرنداسو انهن لاءِ سندن پاليندڙ وٽ آهي. اهو نيڪي ڪندڙن جو بدلو آهي. |
| لِيُكَفِّرَ اللَّهُ عَنهُم أَسوَأَ الَّذى عَمِلوا وَيَجزِيَهُم أَجرَهُم بِأَحسَنِ الَّذى كانوا يَعمَلونَ (آيت : 35) |
|
هن لاءِ ته جيڪي تمام بڇڙا ڪم ڪيا اٿن سي کانئن ميٽي ۽ جيڪي تمام چڱا ڪم پيا ڪن تن جي عيوض کين سندن اجورو ڏي. |
| أَلَيسَ اللَّهُ بِكافٍ عَبدَهُ وَيُخَوِّفونَكَ بِالَّذينَ مِن دونِهِ وَمَن يُضلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِن هادٍ (آيت : 36) |
|
ڇا الله پنهنجي ٻانهي (محمدﷺ) کي ڪافي نه آهي؟ ۽ (اي پيغمبرﷺ!) اهي (ماڻهو) توکي الله کانسواءِ ٻين کان ڊيڄارين ٿا. ۽ جنهن کي الله گمراهه ڪري ٿو تنهن کي ڪو هدايت ڪندڙ نه آهي. |
| وَمَن يَهدِ اللَّهُ فَما لَهُ مِن مُضِلٍّ أَلَيسَ اللَّهُ بِعَزيزٍ ذِى انتِقامٍ (آيت : 37) |
|
۽ جنهن کي الله هدايت ڪري ٿو تنهن کي ڪو گمراهه ڪرڻ وارو نه آهي. ڇا الله زبردست (۽) بدلي وٺڻ وارو نه آهي؟ |
| وَلَئِن سَأَلتَهُم مَن خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ لَيَقولُنَّ اللَّهُ قُل أَفَرَءَيتُم ما تَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ إِن أَرادَنِىَ اللَّهُ بِضُرٍّ هَل هُنَّ كٰشِفٰتُ ضُرِّهِ أَو أَرادَنى بِرَحمَةٍ هَل هُنَّ مُمسِكٰتُ رَحمَتِهِ قُل حَسبِىَ اللَّهُ عَلَيهِ يَتَوَكَّلُ المُتَوَكِّلونَ (آيت : 38) |
|
۽ (اي پيغمبرﷺ!) جيڪڏهن تون انهن کان پڇندين ته آسمانن ۽ زمين کي ڪنهن پيدا ڪيو ته ضرور چوندا الله . تون (کين) چؤ ته ڀلا ٻڌايو ته جن کي اوهين الله کان سواءِ سڏيو ٿا جيڪڏهن الله مون کي ڪا تڪليف پهچائڻ گهري ته ڇا اهي سندن (پهچايل) تڪليف لاهڻ وارا آهن؟ يا مون تي ڪا مهرباني ڪرڻ گهري ته ڇا اهي سندس مهرباني روڪڻ وارا آهن؟ (اي پيغمبرﷺ!) چؤ ته مون کي الله ڪافي آهي. ڀروسو ڪندڙ مٿس ئي ڀروسو ڪن ٿا. |
| قُل يٰقَومِ اعمَلوا عَلىٰ مَكانَتِكُم إِنّى عٰمِلٌ فَسَوفَ تَعلَمونَ (آيت : 39) |
|
(اي پيغمبرﷺ! کين) چؤ ته اي منهنجي قوم اوهين پنهنجي جاءِ تي عمل ڪريو آءُ به عمل ڪندڙ آهيان. پوءِ جلد ڄاڻندو. |
| مَن يَأتيهِ عَذابٌ يُخزيهِ وَيَحِلُّ عَلَيهِ عَذابٌ مُقيمٌ (آيت : 40) |
|
ته ڪنهن تي (دنيا ۾ ) عذاب اچي ٿو جو ان کي خوار ڪندو ۽ (آخرت ۾ ) مٿس هميشه جو عذاب لهي ٿو. |
| إِنّا أَنزَلنا عَلَيكَ الكِتٰبَ لِلنّاسِ بِالحَقِّ فَمَنِ اهتَدىٰ فَلِنَفسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيها وَما أَنتَ عَلَيهِم بِوَكيلٍ (آيت : 41) |
|
(اي پيغمبرﷺ!) بيشڪ اسان توتي ماڻهن لاءِ حق سان ڪتاب لاٿو. پوءِ جيڪو رستي تي آيو سو پنهنجي ڀلي لاءِ، ۽ جيڪو گمراهه ٿيو سو رڳو پنهنجي نقصان لاءِ گمراهه ٿئي ٿو. ۽ تون انهن جو ذمي وار نه آهين. |
| اللَّهُ يَتَوَفَّى الأَنفُسَ حينَ مَوتِها وَالَّتى لَم تَمُت فى مَنامِها فَيُمسِكُ الَّتى قَضىٰ عَلَيهَا المَوتَ وَيُرسِلُ الأُخرىٰ إِلىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِقَومٍ يَتَفَكَّرونَ (آيت : 42) |
|
الله روحن کي سندن مرڻ وقت پنهنجي قبضي ۾ ڪري ٿو ۽ جيڪي نه مئا تن کي به سندن ننڊ ۾ (قبضي ۾ رکي ٿو) پوءِ جن تي موت جو حڪم ڪيو اٿس تن کي (پاڻ وٽ) روڪي ٿو ۽ ٻين کي مقرر مدت تائين ڇڏي ٿو. بيشڪ ان ۾ فڪر ڪرڻ واري قوم لاءِ نشانيون آهن. |
| أَمِ اتَّخَذوا مِن دونِ اللَّهِ شُفَعاءَ قُل أَوَلَو كانوا لا يَملِكونَ شَيـًٔا وَلا يَعقِلونَ (آيت : 43) |
|
ڀلا الله کانسواءِ ٻين کي سفارش ڪندڙ ٺهرايو اٿن ڇا؟ (اي پيغمبرﷺ! کين) چؤ ته ڇا (اهڙا سفارش ڪندا)؟ |
| قُل لِلَّهِ الشَّفٰعَةُ جَميعًا لَهُ مُلكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ ثُمَّ إِلَيهِ تُرجَعونَ (آيت : 44) |
|
جيتوڻيڪ اهي نڪي ڪنهن شيءِ جو اختيار رکن ٿا ۽ نڪي سمجهن ٿا. (کين) چؤ ته سڀ سفارش الله جي وس ۾ آهي. آسمانن ۽ زمين جي بادشاهي سندس آهي. وري ان ڏي ئي اوهان کي موٽايو ويندو. |
| وَإِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَحدَهُ اشمَأَزَّت قُلوبُ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالءاخِرَةِ وَإِذا ذُكِرَ الَّذينَ مِن دونِهِ إِذا هُم يَستَبشِرونَ (آيت : 45) |
|
۽ جڏهن اڪيلي الله جو نالو ورتو وڃي ٿو ته جيڪي آخرت تي ايمان نه ٿا آڻين تن جي دلين کي بڇڙو لڳي ٿو. ۽ جڏهن ان کانسواءِ ٻين جو نالو ورتو وڃي ٿو ته اهي ان ئي وقت خوش ٿين ٿا. |
| قُلِ اللَّهُمَّ فاطِرَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ عٰلِمَ الغَيبِ وَالشَّهٰدَةِ أَنتَ تَحكُمُ بَينَ عِبادِكَ فى ما كانوا فيهِ يَختَلِفونَ (آيت : 46) |
|
(اي پيغمبرﷺ!) چؤ ته اي الله آسمانن ۽ زمين جا پيداڪندڙ! ڳجهه ۽ ظاهر جا ڄاڻندڙ! تون ئي پنهنجن ٻانهن جي وچ ۾ جنهن ڳالهه ۾ اهي اختلاف پيا ڪن تنهن ۾ فيصلو ڪندين |
| وَلَو أَنَّ لِلَّذينَ ظَلَموا ما فِى الأَرضِ جَميعًا وَمِثلَهُ مَعَهُ لَافتَدَوا بِهِ مِن سوءِ العَذابِ يَومَ القِيٰمَةِ وَبَدا لَهُم مِنَ اللَّهِ ما لَم يَكونوا يَحتَسِبونَ (آيت : 47) |
|
۽ جيڪو زمين ۾ مال آهي سو سڀ ۽ ان سان گڏ اُن جيترو ٻيو جيڪڏهن ظالمن کي هجي ته قيامت جي ڏينهن بڇڙي عذاب کان (بچڻ لاءِ) اهو به پنهنجي بدلي ۾ ڏيئي چڪن. ۽ الله جي طرفان کين اها سزا ڏني ويندي جنهن جو گمان به نه هوندنِ. |
| وَبَدا لَهُم سَيِّـٔاتُ ما كَسَبوا وَحاقَ بِهِم ما كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (آيت : 48) |
|
۽ جيڪي ڪمايو هوندائون تنهن جون بڇڙايون مٿن ظاهر ٿينديون ۽ جنهن ڳالهه تي ٺٺوليون پيا ڪن سا مٿن اچي ڪڙڪندي. |
| فَإِذا مَسَّ الإِنسٰنَ ضُرٌّ دَعانا ثُمَّ إِذا خَوَّلنٰهُ نِعمَةً مِنّا قالَ إِنَّما أوتيتُهُ عَلىٰ عِلمٍ بَل هِىَ فِتنَةٌ وَلٰكِنَّ أَكثَرَهُم لا يَعلَمونَ (آيت : 49) |
|
پوءِ جڏهن انسان کي ڪا تڪليف پهچي ٿي ته اسان کي سڏي ٿو. وري جڏهن ان کي پنهنجي طرفان ڪا نعمت عطا ڪريون ٿا ته چوي ٿو ته اها مون کي رڳو (پنهنجي) عقلمندي جي ڪري ملي آهي. ائين نه آهي بلڪه اها (نعمت) هڪ امتحان آهي پر انهن مان گهڻا نه ٿا ڄاڻن. |
| قَد قالَهَا الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَما أَغنىٰ عَنهُم ما كانوا يَكسِبونَ (آيت : 50) |
|
انهن کان اڳين به اها ڳالهه چئي پوءِ جيڪي ڪمائيندا هئا سو کين ڪم نه آيو. |
| فَأَصابَهُم سَيِّـٔاتُ ما كَسَبوا وَالَّذينَ ظَلَموا مِن هٰؤُلاءِ سَيُصيبُهُم سَيِّـٔاتُ ما كَسَبوا وَما هُم بِمُعجِزينَ (آيت : 51) |
|
پوءِ جيڪي ڪمايائون تنهن جون بڇڙايون کين پهتيون۽ هنن (مڪي وارن) مان جن ظلم ڪيو تن جيڪي ڪمايو تنهن جون بڇڙايون کين پهچنديون ۽ اهي (الله کي) عاجز ڪرڻ وارا نه آهن. |
| أَوَلَم يَعلَموا أَنَّ اللَّهَ يَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن يَشاءُ وَيَقدِرُ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (آيت : 52) |
|
ڇا نه ڄاتائون ته الله جنهن جي روزي گهري ٿو ڪشادي ڪري ٿو ۽ (جنهن جي گهري ٿو) تنگ ڪري ٿو. بيشڪ ان ۾ ايمان واريءَ قوم لاءِ نشانيون آهن. |
| قُل يٰعِبادِىَ الَّذينَ أَسرَفوا عَلىٰ أَنفُسِهِم لا تَقنَطوا مِن رَحمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغفِرُ الذُّنوبَ جَميعًا إِنَّهُ هُوَ الغَفورُ الرَّحيمُ (آيت : 53) |
|
(اي پيغمبر! منهنجي طرفان کين) چؤ ته اي منهنجا پاڻ تي زيادتي ڪندڙ ٻانهو! الله جي مهربانيءَ کان نااميد نه ٿيو! بيشڪ الله سڀ گناهه معاف ڪري ٿو. بيشڪ اهو ئي معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي. |
| وَأَنيبوا إِلىٰ رَبِّكُم وَأَسلِموا لَهُ مِن قَبلِ أَن يَأتِيَكُمُ العَذابُ ثُمَّ لا تُنصَرونَ (آيت : 54) |
|
۽ پنهنجي پاليندڙ ڏي رجوع ٿيو ۽ سندن فرمانبردار ٿيو هن کان اڳي جو اوهان تي عذاب اچي. وري اوهان جي مدد نه ڪئي ويندي. |
| وَاتَّبِعوا أَحسَنَ ما أُنزِلَ إِلَيكُم مِن رَبِّكُم مِن قَبلِ أَن يَأتِيَكُمُ العَذابُ بَغتَةً وَأَنتُم لا تَشعُرونَ (آيت : 55) |
|
۽ زياده چٽي ڳالهه جيڪا اوهان ڏي اوهان جي پاليندڙ جي طرفان نازل ڪئي وئي آهي (قرآن) تنهن جي تابعداري ڪريو هن کان اڳي جو اوهان تي اوچتو عذاب اچي ۽ اوهان کي خبر به نه پوي. |
| أَن تَقولَ نَفسٌ يٰحَسرَتىٰ عَلىٰ ما فَرَّطتُ فى جَنبِ اللَّهِ وَإِن كُنتُ لَمِنَ السّٰخِرينَ (آيت : 56) |
|
پوءِ متان ڪو جِيءَ چوي ته افسوس! جو الله جي حق ۾ ڪوتاهي ڪيم. ۽ بيشڪ آءُ مسخري ڪرڻ وارن مان هوس، |
| أَو تَقولَ لَو أَنَّ اللَّهَ هَدىٰنى لَكُنتُ مِنَ المُتَّقينَ (آيت : 57) |
|
يا چوي ته جيڪڏهن الله مون کي رستو ڏيکاري ها ته آءُ پرهيزگارن مان ٿيان ها، |
| أَو تَقولَ حينَ تَرَى العَذابَ لَو أَنَّ لى كَرَّةً فَأَكونَ مِنَ المُحسِنينَ (آيت : 58) |
|
يا جنهن وقت عذاب ڏسي ته چوي ته جيڪر منهنجو موٽڻ ٿئي ته آءٌ نيڪي ڪندڙن مان ٿيان. |
| بَلىٰ قَد جاءَتكَ ءايٰتى فَكَذَّبتَ بِها وَاستَكبَرتَ وَكُنتَ مِنَ الكٰفِرينَ (آيت : 59) |
|
(ان وقت الله فرمائيندو ته) ائين نه آهي تو وٽ منهنجيون آيتون آيون پوءِ تو انهن کي ڪوڙو ڪيو ۽ وڏائي ڪئي ۽ تون ڪافرن مان ٿئين. |
| وَيَومَ القِيٰمَةِ تَرَى الَّذينَ كَذَبوا عَلَى اللَّهِ وُجوهُهُم مُسوَدَّةٌ أَلَيسَ فى جَهَنَّمَ مَثوًى لِلمُتَكَبِّرينَ (آيت : 60) |
|
۽ (اي پيغمبر !) جن الله تي ڪوڙ ڳالهايو تن کي قيامت جي ڏينهن تون ڏسندين ته سندن منهن ڪارا هوندا. ڇا وڏائي ڪندڙن جي جاءِ جهنم ۾ نه آهي. |
| وَيُنَجِّى اللَّهُ الَّذينَ اتَّقَوا بِمَفازَتِهِم لا يَمَسُّهُمُ السّوءُ وَلا هُم يَحزَنونَ (آيت : 61) |
|
۽ الله پرهيزگارن کي سندن ڪاميابيءَ سان بچائيندو. کين ڪابه بڇڙائي نه پهچندي ۽ نه اهي غمگين ٿيندا. |
| اللَّهُ خٰلِقُ كُلِّ شَيءٍ وَهُوَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ وَكيلٌ (آيت : 62) |
|
الله هر شيءِ جو پيدا ڪندڙ آهي ۽ اهو سڀ ڪنهن شيءِ تي نگهبان آهي. |
| لَهُ مَقاليدُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَالَّذينَ كَفَروا بِـٔايٰتِ اللَّهِ أُولٰئِكَ هُمُ الخٰسِرونَ (آيت : 63) |
|
آسمانن ۽ زمين جون ڪنجيون ان وٽ آهن ۽ جن الله جي نشانين جو انڪار ڪيو، سي ئي نقصان وارا آهن. |
| قُل أَفَغَيرَ اللَّهِ تَأمُرونّى أَعبُدُ أَيُّهَا الجٰهِلونَ (آيت : 64) |
|
(اي پيغمبر! کين) چؤ ته اي جاهلو! ڇا مون کي هيءَ حڪم ڪريو ٿا ته الله کانسواءِ ٻئي جي عبادت ڪريان؟ |
| وَلَقَد أوحِىَ إِلَيكَ وَإِلَى الَّذينَ مِن قَبلِكَ لَئِن أَشرَكتَ لَيَحبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكونَنَّ مِنَ الخٰسِرينَ (آيت : 65) |
|
۽ بيشڪ توڏي ۽ توکان اڳين ڏي وحي ڪيو ويو آهي ته جيڪڏهن تون (الله سان ڪنهن کي) شريڪ ڪندين ته تنهنجا عمل برباد ٿيندا ۽ تون نقصان وارن مان ٿيندين. |
| بَلِ اللَّهَ فَاعبُد وَكُن مِنَ الشّٰكِرينَ (آيت : 66) |
|
بلڪه رڳو الله جي عبادت ڪر ۽ شڪر ڪندڙن مان ٿيءُ. |
| وَما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدرِهِ وَالأَرضُ جَميعًا قَبضَتُهُ يَومَ القِيٰمَةِ وَالسَّمٰوٰتُ مَطوِيّٰتٌ بِيَمينِهِ سُبحٰنَهُ وَتَعٰلىٰ عَمّا يُشرِكونَ (آيت : 67) |
|
۽ الله جو قدر نه ڪيائون جيئن ان جي قدر جوحق آهي. ۽ قيامت جي ڏينهن زمين ساري سندس مٺ ۾ هوندي ۽ آسمان سندس ساڄي هٿ ۾ ويڙهيل هوندا. اهو پاڪ آهي ۽ جن کي ساڻنس شريڪ ڪن ٿا تن کان بلند آهي. |
| وَنُفِخَ فِى الصّورِ فَصَعِقَ مَن فِى السَّمٰوٰتِ وَمَن فِى الأَرضِ إِلّا مَن شاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فيهِ أُخرىٰ فَإِذا هُم قِيامٌ يَنظُرونَ (آيت : 68) |
|
۽ (پهرئين ڀيري) صور ۾ ڦوڪيو ويندو پوءِ جيڪي آسمانن ۾ ۽ جيڪي زمين ۾ آهن سي مرندا ان کانسواءِ جنهن کي الله گهري. وري صور ۾ ٻئي ڀيري ڦوڪيو ويندو ته اُهي اُمالڪ (قبرن مان نڪري) کڙا ٿي پيا نهاريندا |
| وَأَشرَقَتِ الأَرضُ بِنورِ رَبِّها وَوُضِعَ الكِتٰبُ وَجِا۟يءَ بِالنَّبِيّۦنَ وَالشُّهَداءِ وَقُضِىَ بَينَهُم بِالحَقِّ وَهُم لا يُظلَمونَ (آيت : 69) |
|
۽ زمين پنهنجي پاليندڙ جي نور سان روشن ٿيندي ۽ (عملن جو) ڪتاب رکيو ويندو ۽ نبين ۽ شاهدن کي آندو ويندو ۽ سندن وچ ۾ حق سان فيصلو ڪيو ويندو ۽ مٿن ظلم نه ڪيو ويندو. |
| وَوُفِّيَت كُلُّ نَفسٍ ما عَمِلَت وَهُوَ أَعلَمُ بِما يَفعَلونَ (آيت : 70) |
|
۽ سڀ ڪنهن شخص جيڪي ڪيو هوندو تنهن جو ان کي پورو بدلو ڏنو ويندو ۽ (ماڻهو) جيڪي به ڪن ٿا تنهن کي الله چڱو ڄاڻندڙ آهي. |
| وَسيقَ الَّذينَ كَفَروا إِلىٰ جَهَنَّمَ زُمَرًا حَتّىٰ إِذا جاءوها فُتِحَت أَبوٰبُها وَقالَ لَهُم خَزَنَتُها أَلَم يَأتِكُم رُسُلٌ مِنكُم يَتلونَ عَلَيكُم ءايٰتِ رَبِّكُم وَيُنذِرونَكُم لِقاءَ يَومِكُم هٰذا قالوا بَلىٰ وَلٰكِن حَقَّت كَلِمَةُ العَذابِ عَلَى الكٰفِرينَ (آيت : 71) |
|
۽ ڪافرن کي ٽوليون ٽوليون ڪري جهنم ڏي ڪاهيو ويندو تان جو جڏهن ان وٽ ايندا ته ان جا دروازا کوليا ويندا ۽ ان جا داروغا کين چوندا ته اوهان مان اوهان وٽ ڪي رسول نه آيا هئا ڇا؟ جي اوهان کي اوهان جي پاليندڙ جون آيتون پڙهي ٻڌائين ۽ هن ڏينهن جي پيش اچڻ کان اوهان کي ڊيڄارين. (ڪافر) چوندا ته هائو! پر (اسان) ڪافرن تي عذاب جو حڪم ثابت ٿيو. |
| قيلَ ادخُلوا أَبوٰبَ جَهَنَّمَ خٰلِدينَ فيها فَبِئسَ مَثوَى المُتَكَبِّرينَ (آيت : 72) |
|
(پوءِ کين) چيو ويندو ته جهنم جي دروازن مان داخل ٿيو ان ۾ پيا رهندو، پوءِ وڏائي ڪندڙن جي رهڻ جي جاءِ بڇڙي آهي. |
| وَسيقَ الَّذينَ اتَّقَوا رَبَّهُم إِلَى الجَنَّةِ زُمَرًا حَتّىٰ إِذا جاءوها وَفُتِحَت أَبوٰبُها وَقالَ لَهُم خَزَنَتُها سَلٰمٌ عَلَيكُم طِبتُم فَادخُلوها خٰلِدينَ (آيت : 73) |
|
۽ جيڪي (دنيا ۾ ) پنهنجي پاليندڙ کان ڊنا تن کي جنت ڏي ٽوليون ٽوليون ڪري روانو ڪيو ويندو تان جو جڏهن ان وٽ ايندا ۽ ان جا دروازا کوليا ويندا ۽ ان جا داروغا کين چوندا ته اوهان تي سلام هجي اوهين خوش رهو! پوءِ ان ۾ هميشة رهڻ لاءِ داخل ٿيو. |
| وَقالُوا الحَمدُ لِلَّهِ الَّذى صَدَقَنا وَعدَهُ وَأَورَثَنَا الأَرضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الجَنَّةِ حَيثُ نَشاءُ فَنِعمَ أَجرُ العٰمِلينَ (آيت : 74) |
|
۽ اهي چوندا ته سڀ تعريفون الله لاءِ آهن جنهن اسان سان پنهنجو انجام سچو ڪيو ۽ اسان کي (جنت جي) زمين جو وارث ڪيائين. جنت مان جتي گهرون ٿا اتي رهون ٿا. پوءِ (اهو) عمل ڪندڙن جو اجر (ڪهڙو نه) چڱو آهي. |
| وَتَرَى المَلٰئِكَةَ حافّينَ مِن حَولِ العَرشِ يُسَبِّحونَ بِحَمدِ رَبِّهِم وَقُضِىَ بَينَهُم بِالحَقِّ وَقيلَ الحَمدُ لِلَّهِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 75) |
|
۽ (اي پيغمبر! ان ڏينهن) ملائڪن کي عرش جي چوڌاري گهيرو ڪري بيهندڙ ڏسندين پنهنجي پاليندڙ جي تعريف سان گڏ (سندس) پاڪائي بيان ڪندا هوندا. ۽ سندن وچ ۾ انصاف سان فيصلو ڪيو ويندو ۽ چيو ويندو ته سڀ تعريفون الله لاءِ آهن جو جهانن جو پاليندڙ آهي. |