الحَمدُ لِلَّهِ فاطِرِ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ جاعِلِ المَلٰئِكَةِ رُسُلًا أُولى أَجنِحَةٍ مَثنىٰ وَثُلٰثَ وَرُبٰعَ يَزيدُ فِى الخَلقِ ما يَشاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 1) |
سڀ تعريفون الله تعالى لاءِ آهن جيڪو آسمانن ۽ زمينن کي پيدا ڪندڙ آهي (۽ اهو) ملائڪن کي پيغام ڏيئي موڪليندڙ آهي، انهن جا ٻه ٻه، ٽي ٽي، ۽ چار چار پر آهن، زياده ڪري ٿو تخليق ۾ جيڪو پاڻ چاهي، بيشڪ الله تعالى هر شيءِ تي قادر آهي |
ما يَفتَحِ اللَّهُ لِلنّاسِ مِن رَحمَةٍ فَلا مُمسِكَ لَها وَما يُمسِك فَلا مُرسِلَ لَهُ مِن بَعدِهِ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 2) |
الله تعالى جيڪا رحمت ماڻهن لاءِ کولي ٿو پوءِ ان کي ڪوبه بند ڪندڙ ناهي ۽ پاڻ جنهنکي روڪي ٿو، پوءِ ان کان پوءِ ڪوبه ان کي کوليندڙ ناهي، ۽ اهو ئي غالب حڪمت وارو آهي |
يٰأَيُّهَا النّاسُ اذكُروا نِعمَتَ اللَّهِ عَلَيكُم هَل مِن خٰلِقٍ غَيرُ اللَّهِ يَرزُقُكُم مِنَ السَّماءِ وَالأَرضِ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ فَأَنّىٰ تُؤفَكونَ (آيت : 3) |
اي انسانو توهان پاڻ تي الله تعالى جون نعمتون ياد ڪريو، ڇا الله تعالى کانسواءِ ڪو خالق آهي جيڪو توهان کي آسمان ۽ زمين مان رزق عطا ڪري ٿو، ناهي ڪو معبود مگر اهو، پوءِ توهان ڪيڏانهن ڦِرو ٿا |
وَإِن يُكَذِّبوكَ فَقَد كُذِّبَت رُسُلٌ مِن قَبلِكَ وَإِلَى اللَّهِ تُرجَعُ الأُمورُ (آيت : 4) |
۽ جيڪڏهن اهي توهان جي تڪذيب ڪن ٿا ته پوءِ بيشڪ توهان کان اڳين پيغمبرن جي به تڪذيب ڪئي وئي ۽ الله تعالى ڏانهن سڀئي ڪم موٽايا ويندا |
يٰأَيُّهَا النّاسُ إِنَّ وَعدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلا تَغُرَّنَّكُمُ الحَيوٰةُ الدُّنيا وَلا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الغَرورُ (آيت : 5) |
اي انسانو بيشڪ الله تعالى جو وعدو سچو آهي پوءِ توهان کي دنيا جي زندگي ڌوڪي ۾ نه وجھي، ۽ الله تعالى جي باري ۾ (شيطان) توهان کي ڌوڪي ۾ نه وجھي |
إِنَّ الشَّيطٰنَ لَكُم عَدُوٌّ فَاتَّخِذوهُ عَدُوًّا إِنَّما يَدعوا حِزبَهُ لِيَكونوا مِن أَصحٰبِ السَّعيرِ (آيت : 6) |
بيشڪ شيطان توهان جو دشمن آهي. پوءِ توهان ان کي دشمن ڪري وٺو، هو فقط پنهنجي جٿي کي ان لاءِ سڏي ٿو ته اُهي جهنمي ٿين |
الَّذينَ كَفَروا لَهُم عَذابٌ شَديدٌ وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُم مَغفِرَةٌ وَأَجرٌ كَبيرٌ (آيت : 7) |
اهي ماڻهو جن ڪفر ڪيو انهن لاءِ سخت عذاب آهي، ۽ اهي ماڻهو جن ايمان آندو ۽ نيڪ عمل ڪيا انهن لاءِ بخشش ۽ وڏو ثواب آهي |
أَفَمَن زُيِّنَ لَهُ سوءُ عَمَلِهِ فَرَءاهُ حَسَنًا فَإِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَن يَشاءُ وَيَهدى مَن يَشاءُ فَلا تَذهَب نَفسُكَ عَلَيهِم حَسَرٰتٍ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ بِما يَصنَعونَ (آيت : 8) |
ڇا پوءِ اهو ماڻهو جنهن لاءِ سندس برا اعمال سينگاريا ويا پوءِ اهي ان کي سهڻا ڏسڻ ۾ اچن ٿا، (اهو ماڻهو ۽ مؤمن پاڻ ۾ برابر ٿي سگھن ٿا؟) (هرگز نه) پوءِ بيشڪ الله تعالى جنهنکي چاهي گمراه ڪري ٿو ۽ جنهنکي چاهي هدايت ڏئي ٿو، پوءِ توهان انهن جي (ڪفر ۽ هلاڪت) جو افسوس نه ڪريو، بيشڪ الله تعالى سندن عملن کي چڱي طرح ڄاڻندڙ آهي |
وَاللَّهُ الَّذى أَرسَلَ الرِّيٰحَ فَتُثيرُ سَحابًا فَسُقنٰهُ إِلىٰ بَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَحيَينا بِهِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها كَذٰلِكَ النُّشورُ (آيت : 9) |
۽ الله تعالى اهو آهي جيڪو هوائن کي موڪلي ٿو پوءِ اهي ڪڪرن کي هلائن ٿيون پوءِ اسين ان سان غيرآباد شهر کي پاڻي پياريون ٿا پوءِ اسين غيرآباد زمين کي ان سان آباد ڪريون ٿا، اهڙيءَ طرح (آخرت ۾) اُٿڻ ٿيندو |
مَن كانَ يُريدُ العِزَّةَ فَلِلَّهِ العِزَّةُ جَميعًا إِلَيهِ يَصعَدُ الكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالعَمَلُ الصّٰلِحُ يَرفَعُهُ وَالَّذينَ يَمكُرونَ السَّيِّـٔاتِ لَهُم عَذابٌ شَديدٌ وَمَكرُ أُولٰئِكَ هُوَ يَبورُ (آيت : 10) |
جيڪو عزت چاهي ٿو (اهو عزت الله کان گھُري) ڇو ته سموري عزت جو مالڪ الله تعالى آهي. انهيءَ ڏانهن پاڪ ڪلام (ڪلمون شريف وغيره) چڙهي ٿو ۽ اهو عمل صالح کي قبول فرمائي ٿو. ۽ جيڪي ماڻهو (رسولِ عربي کي پريشان ڪرڻ لاءِ) خراب اٽڪلون ڪن ٿا انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي، ۽ انهن جي اها اٽڪل برباد ٿيندي |
وَاللَّهُ خَلَقَكُم مِن تُرابٍ ثُمَّ مِن نُطفَةٍ ثُمَّ جَعَلَكُم أَزوٰجًا وَما تَحمِلُ مِن أُنثىٰ وَلا تَضَعُ إِلّا بِعِلمِهِ وَما يُعَمَّرُ مِن مُعَمَّرٍ وَلا يُنقَصُ مِن عُمُرِهِ إِلّا فى كِتٰبٍ إِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيرٌ (آيت : 11) |
۽ الله تعالى توهان کي مِٽِيءَ مان پيدا ڪيو، ان کان پوءِ هڪ قطري مان پيدا ڪيو، ان کان پوءِ توهان کي مذڪر ۽ مؤنث بنايو، ۽ ڪنهن به مؤنث کي پيٽ نٿو ٿئي ۽ نه اها ڄڻي ٿي مگر الله تعالى جي علم سان. ۽ جنهن پيرسن کي وڏي عمر ڏني وڃي ٿي ۽ جنهنکي ننڍي عمر ڏني وڃي ٿي (اهو سڀڪجھه) لوحِ محفوظ ۾ آهي. بيشڪ اها ڳالهه الله تعالى تي آسان آهي |
وَما يَستَوِى البَحرانِ هٰذا عَذبٌ فُراتٌ سائِغٌ شَرابُهُ وَهٰذا مِلحٌ أُجاجٌ وَمِن كُلٍّ تَأكُلونَ لَحمًا طَرِيًّا وَتَستَخرِجونَ حِليَةً تَلبَسونَها وَتَرَى الفُلكَ فيهِ مَواخِرَ لِتَبتَغوا مِن فَضلِهِ وَلَعَلَّكُم تَشكُرونَ (آيت : 12) |
۽ ٻَئي درياءَ پاڻ ۾ برابر نٿا ٿين، هيءُ مٺو بهترين مٺو آهي (ان جو) پاڻي وڻندڙ آهي ۽ هيءُ کارو تيز کارو آهي ۽ هر هڪ مان توهان تازو گوشت (مڇي) کائو ٿا ۽ توهان موتي ڪڍو ٿا جيڪي توهان (آرائش لاءِ) پايو ٿا. ۽ توهان ان ۾ ٻيڙي ڏسو ٿا جيڪا پاڻي کي چيري ٿي ان لاءِ ته توهان ان جو فضل حاصل ڪريو ۽ من توهان شڪرگذار ٿيو |
يولِجُ الَّيلَ فِى النَّهارِ وَيولِجُ النَّهارَ فِى الَّيلِ وَسَخَّرَ الشَّمسَ وَالقَمَرَ كُلٌّ يَجرى لِأَجَلٍ مُسَمًّى ذٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُم لَهُ المُلكُ وَالَّذينَ تَدعونَ مِن دونِهِ ما يَملِكونَ مِن قِطميرٍ (آيت : 13) |
رات کي ڏينهن ۾ داخل ڪري ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪري ٿو ۽ سج ۽ چنڊ کي مسخر (تابعدار) بنايو، هر هڪ مقرر مدي تائين هلي رهيا آهن. اهو توهان جو الله توهان جو رب آهي ان لاءِ ملڪ آهي، ۽ جيڪي ماڻهو الله تعالى کانسواءِ بتن جي عبادت ڪن ٿا اهي کارڪ جي پردي جا مالڪ ناهن |
إِن تَدعوهُم لا يَسمَعوا دُعاءَكُم وَلَو سَمِعوا مَا استَجابوا لَكُم وَيَومَ القِيٰمَةِ يَكفُرونَ بِشِركِكُم وَلا يُنَبِّئُكَ مِثلُ خَبيرٍ (آيت : 14) |
جيڪڏهن توهان انهن کي سڏيو ٿا ته اهي توهان جو سڏڻ نٿا ٻڌن، ۽ جيڪڏهن (بالفرض) ٻُڌن ها ته به توهان کي جواب نه ڏين ها، ۽ قيامت جي ڏينهن (اهي) پنهنجي شرڪ کان بيزاري ڪندا، ۽ رسولِ عربي توهان کي الله تعالى وانگر ڪير خبرون نٿو ٻڌائي |
يٰأَيُّهَا النّاسُ أَنتُمُ الفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الغَنِىُّ الحَميدُ (آيت : 15) |
اي انسانو توهان الله تعالى جا محتاج آهيو، ۽ الله تعالى ئي بي نياز ساراهيل آهي |
إِن يَشَأ يُذهِبكُم وَيَأتِ بِخَلقٍ جَديدٍ (آيت : 16) |
جيڪڏهن چاهي توهان کي ختم ڪري ۽ (ٻِي) نئين مخلوق پيدا ڪري |
وَما ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ بِعَزيزٍ (آيت : 17) |
۽ ايئن ڪرڻ الله تعالى لاءِ مشڪل ناهي |
وَلا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزرَ أُخرىٰ وَإِن تَدعُ مُثقَلَةٌ إِلىٰ حِملِها لا يُحمَل مِنهُ شَيءٌ وَلَو كانَ ذا قُربىٰ إِنَّما تُنذِرُ الَّذينَ يَخشَونَ رَبَّهُم بِالغَيبِ وَأَقامُوا الصَّلوٰةَ وَمَن تَزَكّىٰ فَإِنَّما يَتَزَكّىٰ لِنَفسِهِ وَإِلَى اللَّهِ المَصيرُ (آيت : 18) |
۽ ڪوبه ماڻهو ڪنهنجو بار نه کڻندو،. ۽ جيڪڏهن ڪو گنهگار پنهنجي بار کڻڻ لاءِ جيڪڏهن ڪنهنکي سڏيندو ته اهو سندس بار گناهن جو نه کڻندو جيتوڻيڪ اهو سندس مائٽ هوندو. رسولِ عربي توهان ته فقط انهن ماڻهن کي ڊيڄاريو ٿا جيڪي پنهنجي رب کان پر پٺ خوف ڪن ٿا ۽ نماز پڙهن ٿا، ۽ جيڪو ماڻهو (گناهن کان) پاڪ ٿئي ٿو ته اهو پنهنجي لاءِ پاڪ ٿئي ٿو، ۽ الله تعالى ڏانهن موٽڻ آهي |
وَما يَستَوِى الأَعمىٰ وَالبَصيرُ (آيت : 19) |
۽ ڪافر ۽ مؤمن پاڻ ۾ برابر ٿي نٿا سگھن |
وَلَا الظُّلُمٰتُ وَلَا النّورُ (آيت : 20) |
۽ ڪفر ۽ ايمان پاڻ ۾ برابر ٿي نٿا سگھن |
وَلَا الظِّلُّ وَلَا الحَرورُ (آيت : 21) |
۽ بهشت ۽ دوزخ پاڻ ۾ برابر ٿي نٿا سگھن |
وَما يَستَوِى الأَحياءُ وَلَا الأَموٰتُ إِنَّ اللَّهَ يُسمِعُ مَن يَشاءُ وَما أَنتَ بِمُسمِعٍ مَن فِى القُبورِ (آيت : 22) |
۽ جيئرا ۽ مُئل پاڻ ۾ برابر ٿي نٿا سگھن. بيشڪ الله تعالى جنهنکي چاهي ان کي نصيحت ڪري سگھي ٿو، ۽ توهان انهن ماڻهن کي ٻڌائيندڙ ناهيو جيڪي قبرن ۾ (ڪفر تي) آهن |
إِن أَنتَ إِلّا نَذيرٌ (آيت : 23) |
توهان ته پيغمبر آهيو |
إِنّا أَرسَلنٰكَ بِالحَقِّ بَشيرًا وَنَذيرًا وَإِن مِن أُمَّةٍ إِلّا خَلا فيها نَذيرٌ (آيت : 24) |
رسولِ عربي بيشڪ اسان توهان کي حق سان بشير ۽ نذير ڪري موڪليو، ۽ ڪا امت اهڙي نه گذري مگر ان ۾ پيغمبر موڪليو ويو |
وَإِن يُكَذِّبوكَ فَقَد كَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم جاءَتهُم رُسُلُهُم بِالبَيِّنٰتِ وَبِالزُّبُرِ وَبِالكِتٰبِ المُنيرِ (آيت : 25) |
۽ جيڪڏهن اهي توهان کي نٿا مڃن پوءِ بيشڪ اڳين امتن به نه مڃيو. جڏهن انهن وٽ انهن جي پيغمبرن معجزا ۽ آسماني صحيفا (ڪتاب) ۽ روشن ڪتاب آندا |
ثُمَّ أَخَذتُ الَّذينَ كَفَروا فَكَيفَ كانَ نَكيرِ (آيت : 26) |
ان کان پوءِ اسان ڪافرن کي پڪڙيو، پوءِ (ڏسو ته) منهنجو انڪار ڪرڻ ڪيئن ٿيو؟ |
أَلَم تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخرَجنا بِهِ ثَمَرٰتٍ مُختَلِفًا أَلوٰنُها وَمِنَ الجِبالِ جُدَدٌ بيضٌ وَحُمرٌ مُختَلِفٌ أَلوٰنُها وَغَرابيبُ سودٌ (آيت : 27) |
ڇا توهان نه ڏٺو ته بيشڪ الله تعالى آسمان مان مينهن نازل ڪيو، پوءِ اسان ان مان ميوا پيدا ڪريون ٿا جن جا مختلف رنگ آهن ۽ جبلن ۾ سفيد ۽ ڳاڙها (۽) مختلف رنگن جا ۽ تيز ڪارا (۽) سخت رستا آهن |
وَمِنَ النّاسِ وَالدَّوابِّ وَالأَنعٰمِ مُختَلِفٌ أَلوٰنُهُ كَذٰلِكَ إِنَّما يَخشَى اللَّهَ مِن عِبادِهِ العُلَمٰؤُا۟ إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ غَفورٌ (آيت : 28) |
۽ ماڻهن جا ۽ جانورن جا ۽ چؤپاين جا اهڙي طرح مختلف رنگ آهن، الله تعالى جي ٻانهن مان الله کان اهي ڊڄن ٿا جيڪي علم وارا آهن، بيشڪ الله تعالى غالب، بخشيندڙ آهي |
إِنَّ الَّذينَ يَتلونَ كِتٰبَ اللَّهِ وَأَقامُوا الصَّلوٰةَ وَأَنفَقوا مِمّا رَزَقنٰهُم سِرًّا وَعَلانِيَةً يَرجونَ تِجٰرَةً لَن تَبورَ (آيت : 29) |
بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى جو ڪتاب پڙهن ٿا ۽ نماز قائم ڪن ٿا ۽ جيڪي ڪجھه اسان انهن کي ڏنو آهي انهيءَ مان اهي ڳجھه ۽ ظاهر ۾ خرچ ڪن ٿا (اهي ان) واپار جي اميد رکن ٿا (جنهن ۾) قطعاً نقصان ناهي |
لِيُوَفِّيَهُم أُجورَهُم وَيَزيدَهُم مِن فَضلِهِ إِنَّهُ غَفورٌ شَكورٌ (آيت : 30) |
ان لاءِ جو الله تعالى انهن کي سندن مڪمل اجورو عطا ڪندو ۽ پنهنجي فضل سان کين زياده عطا ڪندو، بيشڪ اهو بخشيندڙ شڪر قبول ڪندڙ آهي |
وَالَّذى أَوحَينا إِلَيكَ مِنَ الكِتٰبِ هُوَ الحَقُّ مُصَدِّقًا لِما بَينَ يَدَيهِ إِنَّ اللَّهَ بِعِبادِهِ لَخَبيرٌ بَصيرٌ (آيت : 31) |
۽ رسولِ عربي جيڪو قرآن ڪريم اسان توهان ڏانهن وحي ڪيو آهي اهو حق آهي ۽ اڳين ڪتابن جي تصديق ڪندڙ آهي. بيشڪ الله تعالى پنهنجي ٻانهن تي يقيناً خبردار ۽ ڏسندڙ آهي |
ثُمَّ أَورَثنَا الكِتٰبَ الَّذينَ اصطَفَينا مِن عِبادِنا فَمِنهُم ظالِمٌ لِنَفسِهِ وَمِنهُم مُقتَصِدٌ وَمِنهُم سابِقٌ بِالخَيرٰتِ بِإِذنِ اللَّهِ ذٰلِكَ هُوَ الفَضلُ الكَبيرُ (آيت : 32) |
ان کان پوءِ اسان قرآن ڪريم جا وارث اهي ماڻهو ڪيا جيڪي اسان جي ٻانهن مان برگزيده هئا، پوءِ ڪي انهن مان پاڻ تي ظلم ڪندڙ آهن، ۽ ڪي انهن مان وچٿرا آهن، ۽ ڪي انهن مان الله جي حڪم سان نيڪيءَ جي ڪمن ۾ اڳرائي ڪندڙ آهن. اهو ئي وڏو فضل آهي |
جَنّٰتُ عَدنٍ يَدخُلونَها يُحَلَّونَ فيها مِن أَساوِرَ مِن ذَهَبٍ وَلُؤلُؤًا وَلِباسُهُم فيها حَريرٌ (آيت : 33) |
بهشت جا باغ هوندا جنهن ۾ اهي داخل ٿيندا انهن کي بهشت ۾ سونا ڪنگڻ ۽ موتي پارايا ويندا ۽ سندن لباس بهشت ۾ ريشم جو هوندو |
وَقالُوا الحَمدُ لِلَّهِ الَّذى أَذهَبَ عَنَّا الحَزَنَ إِنَّ رَبَّنا لَغَفورٌ شَكورٌ (آيت : 34) |
۽ اهي چوندا سڀئي تعريفون ان الله جون آهن جنهن اسان تان (ٻنهي جهانن جا) ڏک پري ڪيا، بيشڪ اسان جو رب بخشيندڙ شڪر قبول ڪندڙ آهي |
الَّذى أَحَلَّنا دارَ المُقامَةِ مِن فَضلِهِ لا يَمَسُّنا فيها نَصَبٌ وَلا يَمَسُّنا فيها لُغوبٌ (آيت : 35) |
اهو رب جنهن اسان کي پنهنجي فضل سان آرام واري جاءِ تي لاٿو، اسان کي ان ۾ ڪا تڪليف نٿي پهچي ۽ نه اسان کي ان ۾ ڪا ٿڪاوٽ پهچي ٿي |
وَالَّذينَ كَفَروا لَهُم نارُ جَهَنَّمَ لا يُقضىٰ عَلَيهِم فَيَموتوا وَلا يُخَفَّفُ عَنهُم مِن عَذابِها كَذٰلِكَ نَجزى كُلَّ كَفورٍ (آيت : 36) |
۽ جن ماڻهن ڪفر ڪيو انهن لاءِ جهنم جي باه آهي، نه انهن تي ڪو موت ايندو جو اهي مرن ۽ نه انهن تي عذاب مان ڪا هلڪائي ڪئي ويندي، اسين اهڙيءَ طرح هر ناشڪر کي جزا ڏيون ٿا |
وَهُم يَصطَرِخونَ فيها رَبَّنا أَخرِجنا نَعمَل صٰلِحًا غَيرَ الَّذى كُنّا نَعمَلُ أَوَلَم نُعَمِّركُم ما يَتَذَكَّرُ فيهِ مَن تَذَكَّرَ وَجاءَكُمُ النَّذيرُ فَذوقوا فَما لِلظّٰلِمينَ مِن نَصيرٍ (آيت : 37) |
۽ اهي دوزخ ۾ دانهون ڪندا، (۽ چوندا) اي اسان جا رب اسان کي دوزخ مان ٻاهر ڪڍ ته اسين نيڪ عمل ڪريون انهن عملن کانسواءِ جيڪي اسين ڪندا هئاسين، الله تعالى فرمائيندو ڇا توهان کي اسان زندگيون نه ڏنيون هيون جنهن ۾ سمجھو ها، جنهنکي سمجھڻو هو ۽ توهان وٽ پيغمبر به آيا، پوءِ توهان عذاب چکو، پوءِ ظالمن جو ڪوبه مددگار ناهي |
إِنَّ اللَّهَ عٰلِمُ غَيبِ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ إِنَّهُ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدورِ (آيت : 38) |
بيشڪ الله تعالى آسمانن ۽ زمينن جو غيب ڄاڻندڙ آهي، بيشڪ اهو ئي سينن جي رازن کي وڌيڪ ڄاڻندڙ آهي |
هُوَ الَّذى جَعَلَكُم خَلٰئِفَ فِى الأَرضِ فَمَن كَفَرَ فَعَلَيهِ كُفرُهُ وَلا يَزيدُ الكٰفِرينَ كُفرُهُم عِندَ رَبِّهِم إِلّا مَقتًا وَلا يَزيدُ الكٰفِرينَ كُفرُهُم إِلّا خَسارًا (آيت : 39) |
الله تعالى اهو آهي جنهن توهان کي زمين ۾ اڳين ماڻهن جو جاءِ نشين بنايو، پوءِ جنهن ماڻهو ڪفر ڪيو پوءِ ان جو ڪفر ان تي آهي، ۽ ڪافرن کي سندن ڪفر سندن رب وٽ نٿو زياده ڪري مگر عذاب، ۽ نٿو زياده ڪري ڪافرن کي سندن ڪفر مگر نقصان |
قُل أَرَءَيتُم شُرَكاءَكُمُ الَّذينَ تَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ أَرونى ماذا خَلَقوا مِنَ الأَرضِ أَم لَهُم شِركٌ فِى السَّمٰوٰتِ أَم ءاتَينٰهُم كِتٰبًا فَهُم عَلىٰ بَيِّنَتٍ مِنهُ بَل إِن يَعِدُ الظّٰلِمونَ بَعضُهُم بَعضًا إِلّا غُرورًا (آيت : 40) |
رسولِ عربي توهان فرمايو ڇا توهان (اي ڪفار) مون کي پنهنجا شريڪ ڏيکاريندا جن جي توهان الله تعالى کانسواءِ عبادت ڪريو ٿا. توهان مون کي ڏيکاريو ته انهن زمين مان ڪهڙو حصو پيدا ڪيو آهي يا انهن جي آسمانن ۾ ڪا ڀائيواري آهي، يا انهن وٽ ڪو ڪتاب آيو آهي پوءِ اهي ان جي دليلن تي آهن، بلڪ ظالم هڪ ٻئي کي نٿا وعدو ڏين مگر غرور جو |
إِنَّ اللَّهَ يُمسِكُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ أَن تَزولا وَلَئِن زالَتا إِن أَمسَكَهُما مِن أَحَدٍ مِن بَعدِهِ إِنَّهُ كانَ حَليمًا غَفورًا (آيت : 41) |
بيشڪ الله تعالى آسمانن ۽ زمينن کي لُڏڻ کان روڪي ٿو ۽ جيڪڏهن اهي لڏن ته الله تعالى کانسواءِ انهن کي ڪو روڪيندڙ ناهي، بيشڪ اهو بردبار بخشيندڙ آهي |
وَأَقسَموا بِاللَّهِ جَهدَ أَيمٰنِهِم لَئِن جاءَهُم نَذيرٌ لَيَكونُنَّ أَهدىٰ مِن إِحدَى الأُمَمِ فَلَمّا جاءَهُم نَذيرٌ ما زادَهُم إِلّا نُفورًا (آيت : 42) |
۽ مڪه جا ڪافر الله تعالى جا پڪا قسم کڻي (يهودين ۽ نصارن کي) چوندا هئا ته جيڪڏهن انهن وٽ پيغمبر اچي ته اهي ضرور ڪنهن نه ڪنهن گروه کان وڌيڪ هدايت وارا هجن ها، پوءِ جڏهن انهن وٽ رسولِ عربي تشريف فرما ٿيا ته نه زياده ٿي انهن تي مگر نفرت |
استِكبارًا فِى الأَرضِ وَمَكرَ السَّيِّئِ وَلا يَحيقُ المَكرُ السَّيِّئُ إِلّا بِأَهلِهِ فَهَل يَنظُرونَ إِلّا سُنَّتَ الأَوَّلينَ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبديلًا وَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحويلًا (آيت : 43) |
انهن (ايمان آڻڻ کان) زمين ۾ تڪبر ڪئي ۽ (انهن) شرڪ ڪيو، ۽ شرڪ انهن کي ئي اچي گھيري ۾ ورتو، پوءِ نٿا انتطار ڪن مگر پهرين ماڻهن جي طريقي (عذاب) جو. پوءِ توهان هرگز الله تعالى جي طريقي ۾ ڪا تبديلي نه لهندا. ۽ هرگز توهان الله جي طريقي ۾ ڪو ڦيرو نه لهندا |
أَوَلَم يَسيروا فِى الأَرضِ فَيَنظُروا كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ الَّذينَ مِن قَبلِهِم وَكانوا أَشَدَّ مِنهُم قُوَّةً وَما كانَ اللَّهُ لِيُعجِزَهُ مِن شَيءٍ فِى السَّمٰوٰتِ وَلا فِى الأَرضِ إِنَّهُ كانَ عَليمًا قَديرًا (آيت : 44) |
ڇا اهي زمين ۾ سير نٿا ڪن پوءِ ڏسن ته انهن کان اڳين ماڻهن جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي ۽ اهي انهن کان قوت ۾ گھڻا وڌيڪ هئا. ۽ الله تعالى کي ڪا به شيءِ آسمانن ۽ زمينن ۾ عاجز نٿي ڪري، بيشڪ اهو گھڻو علم رکندڙ قادر آهي |
وَلَو يُؤاخِذُ اللَّهُ النّاسَ بِما كَسَبوا ما تَرَكَ عَلىٰ ظَهرِها مِن دابَّةٍ وَلٰكِن يُؤَخِّرُهُم إِلىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذا جاءَ أَجَلُهُم فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِعِبادِهِ بَصيرًا (آيت : 45) |
۽ جيڪڏهن الله تعالى ماڻهن کي سندن گناهن جي ڪري پڪڙ ڪري ها ته زمين تي هلندڙ ڪا شيءِ نه رهي ها، پر الله تعالى انهن کي هڪڙي مقرر وقت تائين مهلت ڏي ٿو. پوءِ جڏهن وقت مقرر ايندو پوءِ بيشڪ الله تعالى پنهنجي ٻانهن کي ڏسندڙ آهي |