الحَمدُ لِلَّهِ الَّذى لَهُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَما فِى الأَرضِ وَلَهُ الحَمدُ فِى الءاخِرَةِ وَهُوَ الحَكيمُ الخَبيرُ (آيت : 1) |
سڀ تعريفون الله لاءِ آهن سڀ ڪجھه سندس آهي جيڪي آسمانن ۾ آهي ۽ جيڪي زمين ۾ آهي. ۽ آخرت ۾ به تعريف ان جي لاءِ آهي. ۽ اُهو حڪمت وارو با خبر آهي. |
يَعلَمُ ما يَلِجُ فِى الأَرضِ وَما يَخرُجُ مِنها وَما يَنزِلُ مِنَ السَّماءِ وَما يَعرُجُ فيها وَهُوَ الرَّحيمُ الغَفورُ (آيت : 2) |
اُهو ڄاڻي ٿو جيڪي زمين ۾ داخل ٿئي ٿو ۽ جيڪي ان مان ٻاهر نڪري ٿو ۽ جيڪي آسمان مان لهي ٿو ۽ جيڪي ان ۾ چڙهي ٿو. ۽ اُهو وڏي ٻاجهه وارو بخشڻهار آهي. |
وَقالَ الَّذينَ كَفَروا لا تَأتينَا السّاعَةُ قُل بَلىٰ وَرَبّى لَتَأتِيَنَّكُم عٰلِمِ الغَيبِ لا يَعزُبُ عَنهُ مِثقالُ ذَرَّةٍ فِى السَّمٰوٰتِ وَلا فِى الأَرضِ وَلا أَصغَرُ مِن ذٰلِكَ وَلا أَكبَرُ إِلّا فى كِتٰبٍ مُبينٍ (آيت : 3) |
۽ ڪافر چون ٿا ته: ”اسان تي قيامت ڪانه ايندي“. چؤ: ”هائو مون کي منهنجي غيب جي ڄاڻڻ واري پروردگار جو قسم ته اُها توهان تي ضرور ايندي، ان کان ذري برابر ڪا شيءِ غائب ٿي نه ٿي سگهي نه آسمانن ۾ ۽ نه زمين ۾ ۽ نه ان (ذري کان) تمام ننڍي ۽ نه تمام وڏي مگر (هر شيءِ) روشن ڪتاب (يعني لوح محفوظ) ۾ (لکيل) آهي“. |
لِيَجزِىَ الَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ أُولٰئِكَ لَهُم مَغفِرَةٌ وَرِزقٌ كَريمٌ (آيت : 4) |
هن لاءِ ته الله انهن ماڻهن کي پورو بدلو ڏئي جن ايمان آندو ۽ چڱا عمل ڪيائون. اهي ماڻهو آهن جن لاءِ بخشش ۽ عزت واري روزي آهي. |
وَالَّذينَ سَعَو فى ءايٰتِنا مُعٰجِزينَ أُولٰئِكَ لَهُم عَذابٌ مِن رِجزٍ أَليمٌ (آيت : 5) |
۽ جن اسان جي آيتن ۾ (اسان کي) عاجز ڪرڻ لاءِ زور لڳايو اهي آهن جن لاءِ سخت دردناڪ عذاب جي سزا آهي. |
وَيَرَى الَّذينَ أوتُوا العِلمَ الَّذى أُنزِلَ إِلَيكَ مِن رَبِّكَ هُوَ الحَقَّ وَيَهدى إِلىٰ صِرٰطِ العَزيزِ الحَميدِ (آيت : 6) |
۽ اُهي ماڻهو جن کي علم ڏنو ويو سي ڄاڻن ٿا ته جيڪي تو ڏانهن تنهنجي پالڻهار جي طرفان نازل ڪيو ويو آهي سو حق آهي ۽ اهو غالب ساراهيل (الله) جي راهه ڏيکاري ٿو. |
وَقالَ الَّذينَ كَفَروا هَل نَدُلُّكُم عَلىٰ رَجُلٍ يُنَبِّئُكُم إِذا مُزِّقتُم كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُم لَفى خَلقٍ جَديدٍ (آيت : 7) |
۽ ڪافر (هڪ ٻئي کي) چون ٿا ته: ”ڇا توهان کي اهڙي شخص جو ٻڌايون جو اوهان کي هي خبر ڏئي ٿو ته جڏهن توهان (مرڻ بعد) بلڪل ذرا ذرا ٿي ويندؤ ته بيشڪ توهان کي نئين سر بنايو ويندو. |
أَفتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَم بِهِ جِنَّةٌ بَلِ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالءاخِرَةِ فِى العَذابِ وَالضَّلٰلِ البَعيدِ (آيت : 8) |
(يا ته) اُهو الله تي ڪوڙ ٺاهي ٿو يا ان کي ڪا چريائي آهي.“ (ائين هرگز ناهي) بلڪه جيڪي ماڻهو آخرت تي ايمان نه ٿا رکن سي عذاب ۾ آهن ۽ پري جي گمراهي ۾ (پيل) آهن. |
أَفَلَم يَرَوا إِلىٰ ما بَينَ أَيديهِم وَما خَلفَهُم مِنَ السَّماءِ وَالأَرضِ إِن نَشَأ نَخسِف بِهِمُ الأَرضَ أَو نُسقِط عَلَيهِم كِسَفًا مِنَ السَّماءِ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايَةً لِكُلِّ عَبدٍ مُنيبٍ (آيت : 9) |
ڇا پوءِ انهن ڪڏهن ان آسمان ۽ زمين کي ناهي ڏٺو جو انهن کي سندن اڳيان ۽ سندن پويان گهيرو ڪندڙ آهي. جيڪڏهن اسان چاهيون ته انهن کي زمين ۾ دٻائي ڇڏيون يا انهن تي آسمان جا ڪي ٽڪرا ڪيرايون. بيشڪ ان ۾ هڪ نشاني آهي هر ان ٻانهي لاءِ جيڪو (الله ڏانهن) رجوع ڪرڻ وارو آهي. |
وَلَقَد ءاتَينا داوۥدَ مِنّا فَضلًا يٰجِبالُ أَوِّبى مَعَهُ وَالطَّيرَ وَأَلَنّا لَهُ الحَديدَ (آيت : 10) |
۽ بيشڪ اسان دائود کي پنهنجي طرفان فضيلت ڏني هئي. (۽ حڪم ڏنو سين ته) اي پهاڙئو! (تسبيح پڙهڻ ۾) ان سان گڏجي وڃو ۽ اي پکيو! اوهان به. ۽ اسان ان لاءِ لوهه کي نرم ڪيو. |
أَنِ اعمَل سٰبِغٰتٍ وَقَدِّر فِى السَّردِ وَاعمَلوا صٰلِحًا إِنّى بِما تَعمَلونَ بَصيرٌ (آيت : 11) |
(ان کي چيوسين) ته ڪشاديون زرهون بناءِ ۽ (انهن جي) ڪڙين بنائڻ ۾ اندازي جو خيال رک ۽ (اي آلِ دائود) توهان چڱا ڪم ڪيو. بيشڪ آءٌ ڏسندڙ آهيان جيڪي اوهان عمل ڪيو ٿا. |
وَلِسُلَيمٰنَ الرّيحَ غُدُوُّها شَهرٌ وَرَواحُها شَهرٌ وَأَسَلنا لَهُ عَينَ القِطرِ وَمِنَ الجِنِّ مَن يَعمَلُ بَينَ يَدَيهِ بِإِذنِ رَبِّهِ وَمَن يَزِغ مِنهُم عَن أَمرِنا نُذِقهُ مِن عَذابِ السَّعيرِ (آيت : 12) |
۽ سليمان لاءِ هوا کي (مطيع ڪيوسين) ان جي صبح جي منزل هڪ مهيني جو پنڌ ۽ ان جي شام جي منزل هڪ مهيني جو پنڌ هئي، ۽ اسان ان لاءِ پگهريل ٽامي جو چشمو وهايو. ۽ جِنَن مان ڪجهه (سندس تابع ڪياسين) جيڪي پنهنجي پالڻهار جي حڪم سان سندس اڳيان ڪم ڪندا هئا. ۽ (کين چيوسين) انهن مان جيڪو اسان جي حڪم کان ڦِرندو ان کي (دوزخ جي) ڀڙڪندڙ باهه جو عذاب چکائينداسين. |
يَعمَلونَ لَهُ ما يَشاءُ مِن مَحٰريبَ وَتَمٰثيلَ وَجِفانٍ كَالجَوابِ وَقُدورٍ راسِيٰتٍ اعمَلوا ءالَ داوۥدَ شُكرًا وَقَليلٌ مِن عِبادِىَ الشَّكورُ (آيت : 13) |
جيڪي (سليمان ) چاهيندو هيو سو ان لاءِ (جِن) بنائيندا هئا انهن مان قلعا ۽ مجسما ۽ وڏن حوضن جهڙا پيالا ۽ چُلهن تي ڄميل وڏيون ديڳيون. اي دائود جا اولاد! شڪر گذار ٿي عمل ڪيو. ۽ منهنجي ٻانهن مان شڪر گذار ٿورا آهن. |
فَلَمّا قَضَينا عَلَيهِ المَوتَ ما دَلَّهُم عَلىٰ مَوتِهِ إِلّا دابَّةُ الأَرضِ تَأكُلُ مِنسَأَتَهُ فَلَمّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الجِنُّ أَن لَو كانوا يَعلَمونَ الغَيبَ ما لَبِثوا فِى العَذابِ المُهينِ (آيت : 14) |
پوءِ جڏهن اسان مٿس موت جو فيصلو نافذ ڪيو ته انهن (جِنن) کي سندس وفات تي ڪنهن آگاهي نه ڏني سواءِ زمين جي اڏوهيءَ جي جيڪا سندس لٺ کي کائيندي رهي، پوءِ جڏهن سندس جسم زمين تي آيو تڏهن جِنن کي خبر پئي جو جيڪڏهن اُهي غيب ڄاڻن ها ته خواري واري عذاب ۾ مبتلا نه رهن ها. |
لَقَد كانَ لِسَبَإٍ فى مَسكَنِهِم ءايَةٌ جَنَّتانِ عَن يَمينٍ وَشِمالٍ كُلوا مِن رِزقِ رَبِّكُم وَاشكُروا لَهُ بَلدَةٌ طَيِّبَةٌ وَرَبٌّ غَفورٌ (آيت : 15) |
بيشڪ سبا جي (قوم) لاءِ سندن وطن ۾ ئي هڪ نشاني هئي، ٻه باغ ساڄي ۽ کاٻي طرف هئا. (چيوسين) پنهنجي پالڻهار جي روزي مان کائو ۽ ان جو شڪر ادا ڪيو. (توهان جو) شهر پاڪيزه ۽ پروردگار بخشڻهار آهي. |
فَأَعرَضوا فَأَرسَلنا عَلَيهِم سَيلَ العَرِمِ وَبَدَّلنٰهُم بِجَنَّتَيهِم جَنَّتَينِ ذَواتَى أُكُلٍ خَمطٍ وَأَثلٍ وَشَيءٍ مِن سِدرٍ قَليلٍ (آيت : 16) |
پر انهن (فرمانبرداري کان) مُنهن موڙيو پوءِ اسان انهن تي زوردار ٻوڏ موڪلي اسان انهن کي سندن (انهن) ٻن باغن جي بدلي ۾ ٻه باغ (مَٽائي) ڏنا جن ۾ بدمزه ميوو ۽ ڪجهه لئو ۽ ڪجهه ٿوريون ٻيريون هيون. (يعني ڪجھه ٻير جا وڻ هئا) |
ذٰلِكَ جَزَينٰهُم بِما كَفَروا وَهَل نُجٰزى إِلَّا الكَفورَ (آيت : 17) |
اهو بدلو اسان انهن کي سندن ناشڪري سبب ڏنو. ۽ اسان ناشڪر کان سواءِ (ڪنهن کي اهڙي) سزا نه ٿا ڏيون. |
وَجَعَلنا بَينَهُم وَبَينَ القُرَى الَّتى بٰرَكنا فيها قُرًى ظٰهِرَةً وَقَدَّرنا فيهَا السَّيرَ سيروا فيها لَيالِىَ وَأَيّامًا ءامِنينَ (آيت : 18) |
۽ اسان انهن (يعني قومِ سبا وارن) جي ۽ سندن ڳوٺن جي وچ ۾ جن ۾ اسان برڪت رکي هئي ڪيئي نمايان ڳوٺ بنايا هئا ۽ انهن جي وچ ۾ اسان اچ وڃ لاءِ منزلون مقرر ڪيون هيون. ته اوهان انهن ۾ امن (امان) سان راتيون ۽ ڏينهن سير ڪيو. |
فَقالوا رَبَّنا بٰعِد بَينَ أَسفارِنا وَظَلَموا أَنفُسَهُم فَجَعَلنٰهُم أَحاديثَ وَمَزَّقنٰهُم كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِكُلِّ صَبّارٍ شَكورٍ (آيت : 19) |
پوءِ چيائون: ”اي اسان جا پالڻهار! اسان جي سفر جي منزلن جي وچ ۾ مفاصلو پيدا ڪر“ ۽ پنهنجو پاڻ سان ظلم ڪيائون پوءِ اسان انهن کي (عبرت جا) افسانا بنايو ۽ اسان انهن کي ٽڪرا ڪري بلڪل ٽيڙي پکيڙي ڇڏيو. بيشڪ ان (قومِ سبا جي قصي) ۾ هر هڪ گھڻو صبر ڪندڙ ۽ شڪر ڪندڙ لاءِ نشانيون آهن. |
وَلَقَد صَدَّقَ عَلَيهِم إِبليسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعوهُ إِلّا فَريقًا مِنَ المُؤمِنينَ (آيت : 20) |
۽ بيشڪ ابليس انهن جي باري ۾ پنهنجو گمان سچو ڪري ڏيکاريو پوءِ انهن سندس پيروي ڪئي سواءِ ايمان وارن جي هڪ جماعت جي. |
وَما كانَ لَهُ عَلَيهِم مِن سُلطٰنٍ إِلّا لِنَعلَمَ مَن يُؤمِنُ بِالءاخِرَةِ مِمَّن هُوَ مِنها فى شَكٍّ وَرَبُّكَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ حَفيظٌ (آيت : 21) |
۽ شيطان جو انهن تي ڪو زور نه هيو مگر هي ان لاءِ (ٿيو) جو اسان ڏيکاريون ته ڪير آخرت تي ايمان آڻي ٿو ۽ ڪير ان کان شڪ ۾ (پيل) آهي. ۽ تنهنجو پالڻهار هر شيءِ تي نگهبان آهي. |
قُلِ ادعُوا الَّذينَ زَعَمتُم مِن دونِ اللَّهِ لا يَملِكونَ مِثقالَ ذَرَّةٍ فِى السَّمٰوٰتِ وَلا فِى الأَرضِ وَما لَهُم فيهِما مِن شِركٍ وَما لَهُ مِنهُم مِن ظَهيرٍ (آيت : 22) |
(مشرڪن کي) چؤ: ”اوهان انهن کي سڏيو جن کي توهان الله کان سواءِ (معبود) سمجهيو آهي، اُهي ذري جيتري شيءِ جا مالڪ نه آهن نه ڪي آسمانن ۾ ۽ نه ڪي زمين ۾ ۽ نه انهن ٻنهين ۾ انهن جي ڪا ڀائيواري آهي ۽ نه انهن مان ڪو الله جو مدگار آهي. |
وَلا تَنفَعُ الشَّفٰعَةُ عِندَهُ إِلّا لِمَن أَذِنَ لَهُ حَتّىٰ إِذا فُزِّعَ عَن قُلوبِهِم قالوا ماذا قالَ رَبُّكُم قالُوا الحَقَّ وَهُوَ العَلِىُّ الكَبيرُ (آيت : 23) |
۽ نه الله جي حضور ۾ سفارش فائدو ڏيندي سواءِ ان ماڻهو جي جنهن لاءِ پاڻ اجازت ڏنائين. ايستائين جو جڏهن انهن جي دلين تان گهٻراهٽ لاٿي ويندي تڏهن (سفارش ڪرڻ وارن کي) چوندا ته توهان جي پالڻهار ڇا چيو؟ اهي چوندا ته حق ڳالهه فرمايائين، ۽ اهو ئي سڀ کان مٿاهون وڏو آهي“. |
قُل مَن يَرزُقُكُم مِنَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ قُلِ اللَّهُ وَإِنّا أَو إِيّاكُم لَعَلىٰ هُدًى أَو فى ضَلٰلٍ مُبينٍ (آيت : 24) |
چؤ ته: ”اوهان کي آسمانن ۽ زمين مان روزي ڪير ڏئي ٿو“؟ چؤ: ”الله (ڏئي ٿو) ۽ بيشڪ اسان يا اوهان يا ته ضرور هدايت تي آهيون يا کليل گمراهي ۾“. |
قُل لا تُسـَٔلونَ عَمّا أَجرَمنا وَلا نُسـَٔلُ عَمّا تَعمَلونَ (آيت : 25) |
چؤ: جيڪي (اوهان جي خيال ۾) اسان ڏوهه ڪيا آهن تن جو اوهان کان نه پڇيو ويندو، ۽ جيڪي اوهان ڪيو ٿا تنهن جو اسان کان نه پڇيو ويندو“. |
قُل يَجمَعُ بَينَنا رَبُّنا ثُمَّ يَفتَحُ بَينَنا بِالحَقِّ وَهُوَ الفَتّاحُ العَليمُ (آيت : 26) |
چؤ: ”اسان سڀني کي اسان جو پروردگار (محشر جي ڏينهن) گڏ ڪندو پوءِ اسان جي وچ ۾ حق سان فيصلو فرمائيندو. اُهو ئي فيصلو ڪندڙ ڄاڻندڙ آهي“. |
قُل أَرونِىَ الَّذينَ أَلحَقتُم بِهِ شُرَكاءَ كَلّا بَل هُوَ اللَّهُ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 27) |
چؤ: ”مون کي اُهي شريڪ ڏيکاريو ته سهي جن کي اوهان الله سان ملايو آهي“! هرگز ائين نه آهي. بلڪه اُهو ئي الله آهي جيڪو غالب حڪمت وارو آهي. |
وَما أَرسَلنٰكَ إِلّا كافَّةً لِلنّاسِ بَشيرًا وَنَذيرًا وَلٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمونَ (آيت : 28) |
۽ (اي نبي) اسان تو کي نه موڪليو آهي مگر سڀني انسانن لاءِ خوشخبري ٻڌائيندڙ ۽ ڊيڄاريندڙ بنائي پر گهڻا ماڻهو نه ٿا ڄاڻن. |
وَيَقولونَ مَتىٰ هٰذَا الوَعدُ إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 29) |
۽ چون ٿا ته: ”اُهو وعدو ڪڏهن پورو ٿيندو جيڪڏهن توهان سچا آهيو؟“ |
قُل لَكُم ميعادُ يَومٍ لا تَستَـٔخِرونَ عَنهُ ساعَةً وَلا تَستَقدِمونَ (آيت : 30) |
چؤ ته: ”اوهان لاءِ هڪ اهڙي ڏينهن جو وعدو مقرر ٿيل آهي جنهن کان نه هڪ گهڙي پوئتي ٿيندؤ ۽ نه اڳتي ٿيندؤ“. |
وَقالَ الَّذينَ كَفَروا لَن نُؤمِنَ بِهٰذَا القُرءانِ وَلا بِالَّذى بَينَ يَدَيهِ وَلَو تَرىٰ إِذِ الظّٰلِمونَ مَوقوفونَ عِندَ رَبِّهِم يَرجِعُ بَعضُهُم إِلىٰ بَعضٍ القَولَ يَقولُ الَّذينَ استُضعِفوا لِلَّذينَ استَكبَروا لَولا أَنتُم لَكُنّا مُؤمِنينَ (آيت : 31) |
۽ ڪافر چون ٿا ته: ”اسان هن قرآن تي اصل ايمان نه آڻينداسين ۽ نه ان (وحي) تي جو ان کان اڳ آهي.“ ۽ هائو جي تون ڏسين ظالمن جو حال جڏهن پنهنجي پالڻهار اڳيان بيهاريا ويندا، ان وقت انهن مان هڪڙو (پنهنجي) ڳالهه ڦيرائي ٻئي تي پيو هڻندو، ڪمزور ماڻهو هٺيلن کي چوندا ته: ”جيڪڏهن توهان نه هجو ها ته اسان ضرور ايمان وارا هجون ها“. |
قالَ الَّذينَ استَكبَروا لِلَّذينَ استُضعِفوا أَنَحنُ صَدَدنٰكُم عَنِ الهُدىٰ بَعدَ إِذ جاءَكُم بَل كُنتُم مُجرِمينَ (آيت : 32) |
هٺيلا هيڻن کي چوندا: ”ڇا اسان اوهان کي هدايت کان روڪيو هيو؟ جڏهن اُها توهان وٽ اچي چُڪي هئي بلڪه توهان پاڻ ئي ڏوهاري هيئو“. |
وَقالَ الَّذينَ استُضعِفوا لِلَّذينَ استَكبَروا بَل مَكرُ الَّيلِ وَالنَّهارِ إِذ تَأمُرونَنا أَن نَكفُرَ بِاللَّهِ وَنَجعَلَ لَهُ أَندادًا وَأَسَرُّوا النَّدامَةَ لَمّا رَأَوُا العَذابَ وَجَعَلنَا الأَغلٰلَ فى أَعناقِ الَّذينَ كَفَروا هَل يُجزَونَ إِلّا ما كانوا يَعمَلونَ (آيت : 33) |
۽ هيڻا هٺيلن کي چوندا: ”بلڪه رات ڏينهن جي مڪاري هئي، جڏهن توهان اسان کي حڪم ڏيندا هئا ته اسان الله سان ڪفر ڪيون ۽ اسان ان جا شريڪ بنايون.“ ۽ اُهي جڏهن عذاب ڏسندا ته (پنهنجي) پشيماني لڪائيندا. ۽ اسان ڪافرن جي ڳچيءَ ۾ ڳٽ وجهنداسين. انهن کي ٻيو ڪو بدلو نه ڏنو ويندو سواءِ ان جي جيڪي اهي عمل ڪندا هئا. |
وَما أَرسَلنا فى قَريَةٍ مِن نَذيرٍ إِلّا قالَ مُترَفوها إِنّا بِما أُرسِلتُم بِهِ كٰفِرونَ (آيت : 34) |
۽ اسان ڪنهن بستي ۾ ڪو ڊيڄاريندڙ نه موڪليو مگر اتان جي آسودن ماڻهن چيو ته: ”توهان جيڪي (احڪام) ڏئي موڪليا ويا آهيو اسان ان جا انڪار ڪندڙ آهيون“. |
وَقالوا نَحنُ أَكثَرُ أَموٰلًا وَأَولٰدًا وَما نَحنُ بِمُعَذَّبينَ (آيت : 35) |
۽ انهن چيو ته : ”اسان گهڻي مال ۽ اولاد وارا آهيون ۽ اسان کي عذابُ نه ڏنو ويندو“. |
قُل إِنَّ رَبّى يَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن يَشاءُ وَيَقدِرُ وَلٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمونَ (آيت : 36) |
چؤ: ”بيشڪ منهنجو پروردگار جنهن لاءِ چاهي ٿو ان لاءِ رزق ڪشادو ڪري ٿو ۽ (جنهن لاءِ چاهي ٿو) تنگ ڪري ٿو ۽ پر گهڻا ماڻهو نه ٿا ڄاڻن“. |
وَما أَموٰلُكُم وَلا أَولٰدُكُم بِالَّتى تُقَرِّبُكُم عِندَنا زُلفىٰ إِلّا مَن ءامَنَ وَعَمِلَ صٰلِحًا فَأُولٰئِكَ لَهُم جَزاءُ الضِّعفِ بِما عَمِلوا وَهُم فِى الغُرُفٰتِ ءامِنونَ (آيت : 37) |
۽ نه توهان جا مال ۽ نه توهان جا اولاد ان قابل آهن جو توهان جو درجو اسان وٽ ويجهو ڪن مگر جنهن ايمان آندو ۽ چڱا عمل ڪيائين پوءِ اُهي ماڻهو آهن جن لاءِ ٻيڻو اجر آهي سندن عمل جي بدلي ۽ اُهي ماڙين ۾ امن (۽ امان) سان هوندا. |
وَالَّذينَ يَسعَونَ فى ءايٰتِنا مُعٰجِزينَ أُولٰئِكَ فِى العَذابِ مُحضَرونَ (آيت : 38) |
۽ اُهي ماڻهو جيڪي اسان جي آيتن (جي مقابلي) ۾ (اسان کي) عاجز ڪرڻ جي ڪوشش ڪن ٿا اُهي ماڻهو عذاب ۾ حاضر ڪيا ويندا. |
قُل إِنَّ رَبّى يَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ وَيَقدِرُ لَهُ وَما أَنفَقتُم مِن شَيءٍ فَهُوَ يُخلِفُهُ وَهُوَ خَيرُ الرّٰزِقينَ (آيت : 39) |
چؤ: ”بيشڪ منهنجو پالڻهار پنهنجي ٻانهن مان جنهن لاءِ چاهي ٿو رزق ڪشادو ڪري ٿو ۽ (جنهن لاءِ چاهي ٿو) ان لاءِ تنگ ڪري ٿو. ۽ اوهان جو ڪجهه (الله جي راهه ۾) خرچ ڪيو ٿا پوءِ اُهو ان جو بدلو ڏئي ٿو، ۽ اُهو سڀني کان بهتر رزق ڏيڻ وارو آهي“. |
وَيَومَ يَحشُرُهُم جَميعًا ثُمَّ يَقولُ لِلمَلٰئِكَةِ أَهٰؤُلاءِ إِيّاكُم كانوا يَعبُدونَ (آيت : 40) |
۽ جنهن ڏينهن اُهو انهن سڀني کي گڏ ڪندو پوءِ ملائڪن کي چوندو: ”ڇا هي اُهي ماڻهو آهن جيڪي توهان جي پوڄا ڪندا هئا“؟ |
قالوا سُبحٰنَكَ أَنتَ وَلِيُّنا مِن دونِهِم بَل كانوا يَعبُدونَ الجِنَّ أَكثَرُهُم بِهِم مُؤمِنونَ (آيت : 41) |
اُهي چوندا ته: ”تون پاڪ آهين تون اسان جو ڪارساز آهين نه اُهي، بلڪه اُهي جِنَن کي پوڄيندا هئا، انهن مان گهڻا (جِنَن) تي ئي ايمان رکندڙ هئا“. |
فَاليَومَ لا يَملِكُ بَعضُكُم لِبَعضٍ نَفعًا وَلا ضَرًّا وَنَقولُ لِلَّذينَ ظَلَموا ذوقوا عَذابَ النّارِ الَّتى كُنتُم بِها تُكَذِّبونَ (آيت : 42) |
پوءِ (چونداسين) اڄ ڏينهن توهان مان ڪو هڪڙو به نه ٻئي جي نفعي جو مالڪ آهي ۽ نه نقصان جو. ۽ اسان ظالمن کي چونداسين ته باهه جي عذاب (جو مزو) چکو جنهن کي توهان ڪوڙو چوندا هئا. |
وَإِذا تُتلىٰ عَلَيهِم ءايٰتُنا بَيِّنٰتٍ قالوا ما هٰذا إِلّا رَجُلٌ يُريدُ أَن يَصُدَّكُم عَمّا كانَ يَعبُدُ ءاباؤُكُم وَقالوا ما هٰذا إِلّا إِفكٌ مُفتَرًى وَقالَ الَّذينَ كَفَروا لِلحَقِّ لَمّا جاءَهُم إِن هٰذا إِلّا سِحرٌ مُبينٌ (آيت : 43) |
۽ جڏهن انهن کي اسان جون پڌريون آيتون پڙهي ٻڌايون وڃن ٿيون، ته چون ٿا ته: ”هي شخص ته رڳو اهو چاهي ٿو ته توهان کي انهن (بتن) کان روڪي جن جي توهان جا ابا ڏاڏا پوڄا ڪندا هئا.“ ۽ چون ٿا ته: ”هيءُ (قرآن) رڳو ٺاهيل ڪوڙ آهي.“ ۽ ڪافرن حق (يعني قرآن) جي باري ۾ چيو جڏهن اُهو وٽن پهتو ته : ”هيءُ ته رڳو سنئون سڌو جادو آهي“. |
وَما ءاتَينٰهُم مِن كُتُبٍ يَدرُسونَها وَما أَرسَلنا إِلَيهِم قَبلَكَ مِن نَذيرٍ (آيت : 44) |
حالانڪه اسان انهن (مڪي وارن) کي نه (آسماني) ڪتابَ ڏنا هئا جن کي پڙهندا هجن ۽ نه ئي تو کان اڳي اسان انهن ڏانهن ڪو ڊيڄاريندڙ موڪليو هيو. |
وَكَذَّبَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم وَما بَلَغوا مِعشارَ ما ءاتَينٰهُم فَكَذَّبوا رُسُلى فَكَيفَ كانَ نَكيرِ (آيت : 45) |
۽ انهن کان پهرئين ماڻهن به (حق کي) ڪوڙو چيو هيو ۽ اِهي (مڪي وارا) ان جي ڏهين حصي کي به نه پهتا آهن جيڪي اسان انهن (اڳين) کي ڏنو هيو پوءِ انهن منهنجي رسولن کي ڪوڙو چيو. پوءِ منهنجي سزا ڪيڏي سخت هئي؟ |
قُل إِنَّما أَعِظُكُم بِوٰحِدَةٍ أَن تَقوموا لِلَّهِ مَثنىٰ وَفُرٰدىٰ ثُمَّ تَتَفَكَّروا ما بِصاحِبِكُم مِن جِنَّةٍ إِن هُوَ إِلّا نَذيرٌ لَكُم بَينَ يَدَى عَذابٍ شَديدٍ (آيت : 46) |
چؤ: ”آءٌ اوهان کي صرف هڪ (ڳالهه) جي نصيحت ڪيان ٿو ته الله واسطي اوهان ٻه ٻه ۽ هڪ هڪ ٿي غورو فڪر ڪيو ته توهان جي صاحب (نبي ڪريم ﷺ) ۾ آخر ڪهڙي ڳالهه آهي جا جنون هجي. هُو ته رڳو هڪ سخت عذاب اچڻ کان اڳ اوهان کي ڊيڄارڻ وارو آهي“. |
قُل ما سَأَلتُكُم مِن أَجرٍ فَهُوَ لَكُم إِن أَجرِىَ إِلّا عَلَى اللَّهِ وَهُوَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ شَهيدٌ (آيت : 47) |
چؤ ته: ”مون جيڪو اجورو اوهان کان گهريو هجي اُهو به اوهان جو ٿيو. منهنجو اجورو (ڪنهن تي) ناهي سواءِ الله جي، ۽ اُهو هر شيءِ تي شاهد آهي“. |
قُل إِنَّ رَبّى يَقذِفُ بِالحَقِّ عَلّٰمُ الغُيوبِ (آيت : 48) |
چؤ ته: ”بيشڪ منهنجو پالڻهار باطل مٿان حق جي ضرب لڳائيندو آهي، (اُهو) لڪل شين کي ڄاڻڻ وارو آهي“. |
قُل جاءَ الحَقُّ وَما يُبدِئُ البٰطِلُ وَما يُعيدُ (آيت : 49) |
چؤ ته: ”حق اچي ويو ۽ باطل نه (ڪجهه پهريون ڀيرو) پيدا ڪري سگهي ٿو ۽ نه (ٻيو ڀيرو) پَلٽائي سگهي ٿو“. |
قُل إِن ضَلَلتُ فَإِنَّما أَضِلُّ عَلىٰ نَفسى وَإِنِ اهتَدَيتُ فَبِما يوحى إِلَىَّ رَبّى إِنَّهُ سَميعٌ قَريبٌ (آيت : 50) |
چؤ ته: ”اگر آءٌ گمراهه ٿيندس ته منهنجي گمراهه ٿيڻ جو نقصان منهنجي مٿان آهي، ۽ اگر آءٌ هدايت وارو آهيان ته ان سبب جي ڪري جو منهنجو پالڻهار مون ڏي وحي موڪلي ٿو. بيشڪ اُهو ٻڌندڙ ويجهو آهي“. |
وَلَو تَرىٰ إِذ فَزِعوا فَلا فَوتَ وَأُخِذوا مِن مَكانٍ قَريبٍ (آيت : 51) |
۽ هائو جي تون ڏسين جڏهن اُهي گهٻرائجي ويندا پوءِ بچي نه سگهندا ۽ ويجهي هنڌان پڪڙيا ويندا. |
وَقالوا ءامَنّا بِهِ وَأَنّىٰ لَهُمُ التَّناوُشُ مِن مَكانٍ بَعيدٍ (آيت : 52) |
۽ چوندا ته: ”اسان ان (قرآن) تي ايمان آندو“ حالانڪه هاڻي اهي ايترو پري واري جاءِ کان (ايمان کي)ڪٿي ٿا حاصل ڪري سگھن. |
وَقَد كَفَروا بِهِ مِن قَبلُ وَيَقذِفونَ بِالغَيبِ مِن مَكانٍ بَعيدٍ (آيت : 53) |
حالانڪه اڳ ان سان ڪفر ڪري چُڪا هئا، ۽ اُهي اڻ ڏٺي پري واري جاءِ کان (باطل گمان جا تير) اڇلائيندا رهيا. |
وَحيلَ بَينَهُم وَبَينَ ما يَشتَهونَ كَما فُعِلَ بِأَشياعِهِم مِن قَبلُ إِنَّهُم كانوا فى شَكٍّ مُريبٍ (آيت : 54) |
۽ انهن جي وچ ۾ ۽ انهن شين جي وچ ۾ جيڪي چاهيندا رڪاوٽ کڙي ڪئي ويندي جيئن جو هن کان اڳ سندن طريقي وارن سان ڪيو ويو هيو. بيشڪ اُهي ڌوڪي ۾ وجهندڙ شڪ ۾ (پيل) هئا. |