الم (آيت : 1) |
الف، لام، ميم (هي حروف مقطعات آهن انهن جو اصل مطلب الله ۽ ان جو رسول ﷺ ڄاڻن ٿا). |
أَحَسِبَ النّاسُ أَن يُترَكوا أَن يَقولوا ءامَنّا وَهُم لا يُفتَنونَ (آيت : 2) |
ڇا ماڻهن خيال ڪيو آهي ته انهن کي رڳو ايتري ڳالهه تي ڇڏي ڏنو ويندو جو چون ته: ”اسان ايمان آندو آهي“ ۽ انهن کي آزمايو نه ويندو؟ |
وَلَقَد فَتَنَّا الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَلَيَعلَمَنَّ اللَّهُ الَّذينَ صَدَقوا وَلَيَعلَمَنَّ الكٰذِبينَ (آيت : 3) |
۽ بيشڪ اسان انهن ماڻهن کي (به) آزمايو هيو جيڪي انهن کان اڳي هئا پوءِ الله ضرور (آزمائش ذريعي) پڌرو ڪندو انهن ماڻهن کي جي (ايمان جي دعويٰ ۾) سچا آهن ۽ ڪوڙن کي به ضرور ظاهر ڪندو. |
أَم حَسِبَ الَّذينَ يَعمَلونَ السَّيِّـٔاتِ أَن يَسبِقونا ساءَ ما يَحكُمونَ (آيت : 4) |
ڇا جيڪي ماڻهو برايون ڪن ٿا انهن اهو گمان ڪيو آهي ته اهي اسان (جي قبضي) کان اڳتي نڪري ويندا؟ ڏاڍو بڇڙو آهي جيڪو اهي فيصلو ڪن ٿا. |
مَن كانَ يَرجوا لِقاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَءاتٍ وَهُوَ السَّميعُ العَليمُ (آيت : 5) |
جيڪو ماڻهو الله جي ملاقات جي اميد رکي ٿو ته پوءِ بيشڪ الله جو مقرر ڪيل وقت ضرور اچڻ وارو آهي. ۽ اُهو ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. |
وَمَن جٰهَدَ فَإِنَّما يُجٰهِدُ لِنَفسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِىٌّ عَنِ العٰلَمينَ (آيت : 6) |
۽ جيڪو ماڻهو (حق جي سربلندي لاءِ) ڪوشش ڪري ٿو سو رڳو پنهنجي (نفعي) لاءِ ڪوشش ڪري ٿو. بيشڪ الله جهانن کان وڏو بي پرواهه آهي. |
وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنهُم سَيِّـٔاتِهِم وَلَنَجزِيَنَّهُم أَحسَنَ الَّذى كانوا يَعمَلونَ (آيت : 7) |
۽ اُهي ماڻهو جن ايمان آندو ۽ چڱا عمل ڪيائون ته ضرور اسان انهن کان انهن جون مديون ميٽينداسين ۽ انهن جي سُٺن عملن جو انهن کي ضرور بدلو ڏينداسين. |
وَوَصَّينَا الإِنسٰنَ بِوٰلِدَيهِ حُسنًا وَإِن جٰهَداكَ لِتُشرِكَ بى ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ فَلا تُطِعهُما إِلَىَّ مَرجِعُكُم فَأُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 8) |
۽ اسان انسان کي سندس ماءُ پيءُ سان سهڻو سلوڪ ڪرڻ جو حڪم ڪيو. ۽ جيڪڏهن اُهي ٻئي تو تي زور وجھن ته تون مون سان ان شيءِ کي شريڪ ڪر جنهن جو تو کي علم ناهي ته پوءِ انهن ٻنهين جي فرمانبرداري نه ڪر. مون ڏانهن اوهان جو موٽڻ آهي پوءِ آءٌ اوهان کي خبر ڏيندس جيڪي اوهان عمل ڪندا هئا. |
وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُدخِلَنَّهُم فِى الصّٰلِحينَ (آيت : 9) |
۽ اُهي ماڻهو جن ايمان آندو ۽ چڱا عمل ڪيائون ته اسان ضرور کين نيڪوڪارن ۾ شامل ڪنداسين. |
وَمِنَ النّاسِ مَن يَقولُ ءامَنّا بِاللَّهِ فَإِذا أوذِىَ فِى اللَّهِ جَعَلَ فِتنَةَ النّاسِ كَعَذابِ اللَّهِ وَلَئِن جاءَ نَصرٌ مِن رَبِّكَ لَيَقولُنَّ إِنّا كُنّا مَعَكُم أَوَلَيسَ اللَّهُ بِأَعلَمَ بِما فى صُدورِ العٰلَمينَ (آيت : 10) |
۽ ماڻهن مان ڪي اهڙا آهن جيڪي چون ٿا ته اسان الله تي ايمان آندو پوءِ جڏهن انهن کي الله (جي راهه) ۾ تڪليف ڏني وڃي ٿي ته اُهي ماڻهن جي آزمائش کي الله جي عذاب برابر ڪري سمجهن ٿا. ۽ جيڪڏهن تنهنجي پالڻهار پاران ڪا مدد پهچي ٿي ته چون ٿا ”اسان ته اوهان سان گڏ هياسين“. ڇا الله وڌيڪ ڄاڻندڙ نه آهي جيڪي جهانن (وارن) جي سيني ۾ آهي؟ |
وَلَيَعلَمَنَّ اللَّهُ الَّذينَ ءامَنوا وَلَيَعلَمَنَّ المُنٰفِقينَ (آيت : 11) |
۽ الله ضرور انهن ماڻهن کي ظاهر ڪندو جن ايمان آندو ۽ ضرور منافقن کي به ظاهر ڪندو. |
وَقالَ الَّذينَ كَفَروا لِلَّذينَ ءامَنُوا اتَّبِعوا سَبيلَنا وَلنَحمِل خَطٰيٰكُم وَما هُم بِحٰمِلينَ مِن خَطٰيٰهُم مِن شَيءٍ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (آيت : 12) |
۽ ڪافر ايمان وارن کي چون ٿا ته اوهان اسان جي واٽ جي پيروي ڪيو ته اسان اوهان جي گناهن (جا بار) کڻنداسين. حالانڪه اُهي انهن جي گناهن (جي بار) مان ڪا شيءِ به کڻڻ وارا نه آهن. بيشڪ اُهي ڪوڙا آهن. |
وَلَيَحمِلُنَّ أَثقالَهُم وَأَثقالًا مَعَ أَثقالِهِم وَلَيُسـَٔلُنَّ يَومَ القِيٰمَةِ عَمّا كانوا يَفتَرونَ (آيت : 13) |
۽ ضرور اُهي پنهنجا بار کڻندا ۽ پنهنجي بارن سان گڏ ٻيا بار ضرور کڻندا ۽ قيامت واري ڏينهن انهن کان ان بابت ضرور پڇيو ويندو جيڪي ڪوڙا بهتان ٻڌندا هئا. |
وَلَقَد أَرسَلنا نوحًا إِلىٰ قَومِهِ فَلَبِثَ فيهِم أَلفَ سَنَةٍ إِلّا خَمسينَ عامًا فَأَخَذَهُمُ الطّوفانُ وَهُم ظٰلِمونَ (آيت : 14) |
۽ بيشڪ اسان نوح کي سندس قوم ڏانهن موڪليو پوءِ اُهو انهن ۾ پنجاهه گهٽ هڪ هزار سال رهيو. پوءِ انهن کي طوفان پڪڙيو ان حال ۾ جو اُهي ظالم هئا. |
فَأَنجَينٰهُ وَأَصحٰبَ السَّفينَةِ وَجَعَلنٰها ءايَةً لِلعٰلَمينَ (آيت : 15) |
پوءِ اسان ان کي ۽ ٻيڙي وارن کي بچايو ۽ ان (ٻيڙي) کي جهان وارن لاءِ نشاني بنايو. |
وَإِبرٰهيمَ إِذ قالَ لِقَومِهِ اعبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقوهُ ذٰلِكُم خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم تَعلَمونَ (آيت : 16) |
۽ ابراهيم کي (موڪليوسين) جڏهن ان پنهنجي قوم کي چيو: ”الله جي عبادت ڪيو ۽ ان کان ڊڄو. اُهو اوهان لاءِ ڀلو آهي جيڪڏهن توهان (حقيقت) ڄاڻو. |
إِنَّما تَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ أَوثٰنًا وَتَخلُقونَ إِفكًا إِنَّ الَّذينَ تَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ لا يَملِكونَ لَكُم رِزقًا فَابتَغوا عِندَ اللَّهِ الرِّزقَ وَاعبُدوهُ وَاشكُروا لَهُ إِلَيهِ تُرجَعونَ (آيت : 17) |
توهان الله کي ڇڏي صرف بتن جي پوڄا ڪيو ٿا ۽ ڪوڙ ٺاهيو ٿا. بيشڪ جن جي توهان الله کان سواءِ پوڄا ڪيو ٿا اُهي توهان لاءِ رزق جا مالڪ نه آهن، پوءِ اوهان الله وٽان رزق طلب ڪيو ۽ ان جي پوڄا ڪيو ۽ ان جي واسطي شڪر بجا آڻيو. ۽ اوهان ان ڏانهن موٽايا ويندا. |
وَإِن تُكَذِّبوا فَقَد كَذَّبَ أُمَمٌ مِن قَبلِكُم وَما عَلَى الرَّسولِ إِلَّا البَلٰغُ المُبينُ (آيت : 18) |
۽ جيڪڏهن اوهان ڪوڙو چئو ٿا ته پوءِ بيشڪ اوهان کان اڳ ڪيترين قومن (رسولن کي) ڪوڙو چيو هيو. ۽ رسول تي ٻيو ڪجهه ناهي سواءِ پڌرو پيغام پهچائڻ جي“. |
أَوَلَم يَرَوا كَيفَ يُبدِئُ اللَّهُ الخَلقَ ثُمَّ يُعيدُهُ إِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيرٌ (آيت : 19) |
ڇا انهن ڪڏهن ڏٺو ناهي ته الله ڪهڙي طرح پيدائش جي شروعات ڪري ٿو پوءِ وري ان کي ورجائي ٿو. بيشڪ اهو (ڪم) الله تي آسان آهي. |
قُل سيروا فِى الأَرضِ فَانظُروا كَيفَ بَدَأَ الخَلقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشأَةَ الءاخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 20) |
چؤ زمين ۾ سير ڪيو پوءِ ڏسو ڪيئن پيدائش جو آغاز ڪيائين پوءِ الله ئي ٻي نئين پيدائش ڪندو. بيشڪ الله هر شيءِ تي طاقت رکڻ وارو آهي. |
يُعَذِّبُ مَن يَشاءُ وَيَرحَمُ مَن يَشاءُ وَإِلَيهِ تُقلَبونَ (آيت : 21) |
اُهو جنهن کي چاهي عذاب ڪري ۽ جنهن تي چاهي ٻاجهه ڪري ۽ توهان ان ڏانهن ئي موٽايا ويندؤ. |
وَما أَنتُم بِمُعجِزينَ فِى الأَرضِ وَلا فِى السَّماءِ وَما لَكُم مِن دونِ اللَّهِ مِن وَلِىٍّ وَلا نَصيرٍ (آيت : 22) |
۽ نه توهان (الله کي) زمين ۾ عاجز ڪرڻ وارا آهيو ۽ نه ڪي آسمان ۾، ۽ نه ئي توهان لاءِ الله کان سواءِ ڪو دوست آهي ۽ نه مددگار. |
وَالَّذينَ كَفَروا بِـٔايٰتِ اللَّهِ وَلِقائِهِ أُولٰئِكَ يَئِسوا مِن رَحمَتى وَأُولٰئِكَ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 23) |
۽ جن ماڻهن الله جي آيتن ۽ ان جي ملاقات جو انڪار ڪيو اُهي منهنجي رحمت کان مايوس ٿي ويا ۽ اهي ماڻهو آهن جن لاءِ دردناڪ عذاب (تيار) آهي. |
فَما كانَ جَوابَ قَومِهِ إِلّا أَن قالُوا اقتُلوهُ أَو حَرِّقوهُ فَأَنجىٰهُ اللَّهُ مِنَ النّارِ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (آيت : 24) |
پوءِ ابراهيم جي قوم جو جواب هن کان سواءِ ٻيو ڪجهه نه هيو جو چيائون: ”هن کي قتل ڪيو يا کيس ساڙي ڇڏيو“ آخر ڪار الله ان کي (نمرود جي) باهه کان بچايو. بيشڪ ان (قصي) ۾ ان قوم لاءِ نشانيون آهن جي ايمان رکن ٿا. |
وَقالَ إِنَّمَا اتَّخَذتُم مِن دونِ اللَّهِ أَوثٰنًا مَوَدَّةَ بَينِكُم فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا ثُمَّ يَومَ القِيٰمَةِ يَكفُرُ بَعضُكُم بِبَعضٍ وَيَلعَنُ بَعضُكُم بَعضًا وَمَأوىٰكُمُ النّارُ وَما لَكُم مِن نٰصِرينَ (آيت : 25) |
۽ (ابراهيم) چيو: ”اوهان ته الله کي ڇڏي صرف بتن کي معبود بنايو آهي دنياوي زندگي ۾ هڪ ٻئي جي دوستي جي خاطر، پوءِ قيامت واري ڏينهن توهان مان هڪڙو ٻئي (جي دوستي) کان انڪار ڪندو ۽ توهان مان هڪڙو ٻئي تي لعنت ڪندو ۽ توهان جي جاءِ (جهنم جي) باهه هوندي ۽ توهان لاءِ ڪو به مددگار نه هوندو“. |
فَـٔامَنَ لَهُ لوطٌ وَقالَ إِنّى مُهاجِرٌ إِلىٰ رَبّى إِنَّهُ هُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 26) |
پوءِ لوط ان (ابراهيم) تي ايمان آندو. ۽ (ابراهيم) چيو آءٌ پنهنجي پالڻهار ڏانهن هجرت ڪرڻ وارو آهيان. بيشڪ اُهو ئي غالب حڪمت وارو آهي. |
وَوَهَبنا لَهُ إِسحٰقَ وَيَعقوبَ وَجَعَلنا فى ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالكِتٰبَ وَءاتَينٰهُ أَجرَهُ فِى الدُّنيا وَإِنَّهُ فِى الءاخِرَةِ لَمِنَ الصّٰلِحينَ (آيت : 27) |
۽ اسان کيس اسحاق ۽ يعقوب (عليهما السلام پُٽ ۽ پوٽو) بخشي ڏنا ۽ اسان سندس اولاد ۾ نبوت ۽ ڪتاب مقرر ڪيو ۽ اسان ان کي دنيا ۾ ئي ان جو بدلو ڏنو، ۽ بيشڪ اُهو آخرت ۾ نيڪوڪارن مان هوندو. |
وَلوطًا إِذ قالَ لِقَومِهِ إِنَّكُم لَتَأتونَ الفٰحِشَةَ ما سَبَقَكُم بِها مِن أَحَدٍ مِنَ العٰلَمينَ (آيت : 28) |
۽ لوط (کي موڪليوسين) جڏهن ان پنهنجي قوم کي چيو ته: ”اوهان وڏي بي حيائي ڪيو ٿا جا اوهان کان اڳ جهان وارن مان ڪنهن هڪ (قوم) به ڪونه ڪئي. |
أَئِنَّكُم لَتَأتونَ الرِّجالَ وَتَقطَعونَ السَّبيلَ وَتَأتونَ فى ناديكُمُ المُنكَرَ فَما كانَ جَوابَ قَومِهِ إِلّا أَن قالُوا ائتِنا بِعَذابِ اللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ الصّٰدِقينَ (آيت : 29) |
ڇا توهان (شهوت سان) مردن وٽ وڃو ٿا ۽ رستي تي ڦرمار ڪيو ٿا ۽ پنهنجي عام مجلسن ۾ (سر عام) بڇڙائي ڪيو ٿا“؟ پوءِ ان جي قوم جو جواب ان کان سواءِ ٻيو نه هيو جو چيائون ته : ”اسان تي الله جو عذاب آڻ جيڪڏهن تون سچن مان آهين“. |
قالَ رَبِّ انصُرنى عَلَى القَومِ المُفسِدينَ (آيت : 30) |
(لوط) چيو: ”اي منهنجا پالڻهار! فساد ڦهلائيندڙ قوم جي مقابلي ۾ منهنجي مدد ڪر“. |
وَلَمّا جاءَت رُسُلُنا إِبرٰهيمَ بِالبُشرىٰ قالوا إِنّا مُهلِكوا أَهلِ هٰذِهِ القَريَةِ إِنَّ أَهلَها كانوا ظٰلِمينَ (آيت : 31) |
۽ جڏهن اسان جا موڪليل (ملائڪ) ابراهيم وٽ خوشخبري کڻي آيا، چيائون: ”اسان هن ڳوٺ وارن کي هلاڪ ڪرڻ وارا آهيون، بيشڪ اتان جا رهواسي ظالم آهن“. |
قالَ إِنَّ فيها لوطًا قالوا نَحنُ أَعلَمُ بِمَن فيها لَنُنَجِّيَنَّهُ وَأَهلَهُ إِلَّا امرَأَتَهُ كانَت مِنَ الغٰبِرينَ (آيت : 32) |
(ابراهيم ) چيو: ”بيشڪ ان (ڳوٺ) ۾ لوط (به) آهي“. چيائون: ”اسان چڱي طرح ڄاڻون ٿا ته ان ۾ ڪير (ڪير) آهي. اسان ان کي ۽ سندس گهروارن کي ضرور بچائينداسين سواءِ سندس گهرواريءَ جي، اُها پوئتي رهجي وڃڻ وارن مان آهي“. |
وَلَمّا أَن جاءَت رُسُلُنا لوطًا سيءَ بِهِم وَضاقَ بِهِم ذَرعًا وَقالوا لا تَخَف وَلا تَحزَن إِنّا مُنَجّوكَ وَأَهلَكَ إِلَّا امرَأَتَكَ كانَت مِنَ الغٰبِرينَ (آيت : 33) |
۽ جڏهن اسان جا موڪليل (ملائڪ) لوط وٽ آيا ته انهن (جي اچڻ) سان ناخوش ٿيو ۽ دل ئي دل ۾ تنگي محسوس ڪرڻ لڳو ۽ (فرشتن) چيو: ”ڊپ نه ڪر ۽ نه غم ڪر. بيشڪ اسان تو کي ۽ تنهنجي گهر وارن کي بچائڻ وارا آهيون سواءِ تنهنجي زال جي اُها پوئتي رهجي وڃڻ وارن مان آهي. |
إِنّا مُنزِلونَ عَلىٰ أَهلِ هٰذِهِ القَريَةِ رِجزًا مِنَ السَّماءِ بِما كانوا يَفسُقونَ (آيت : 34) |
بيشڪ اسان هن بستي وارن تي آسمان مان هڪ عذاب لاهڻ وارا آهيون ان ڪري جو اُهي نافرماني ڪندا رهيا آهن“. |
وَلَقَد تَرَكنا مِنها ءايَةً بَيِّنَةً لِقَومٍ يَعقِلونَ (آيت : 35) |
۽ بيشڪ اسان ان ڳوٺ مان (اجڙيل گهرن کي) هڪ چِٽي نشاني طور عقلمند قوم لاءِ برقرار رکيو. |
وَإِلىٰ مَديَنَ أَخاهُم شُعَيبًا فَقالَ يٰقَومِ اعبُدُوا اللَّهَ وَارجُوا اليَومَ الءاخِرَ وَلا تَعثَوا فِى الأَرضِ مُفسِدينَ (آيت : 36) |
۽ مدين (وارن ڏي) انهن جي هم قبيله شعيب کي (موڪليوسين) پوءِ چيائين: ”اي منهنجي قوم! الله جي عبادت ڪيو ۽ پڇاڙي واري ڏينهن جي اميد رکو. ۽ زمين ۾ فسادي بنجي زيادتيون نه ڪندا وتو“. |
فَكَذَّبوهُ فَأَخَذَتهُمُ الرَّجفَةُ فَأَصبَحوا فى دارِهِم جٰثِمينَ (آيت : 37) |
پوءِ انهن ان (شعيب) کي ڪوڙو چيو پوءِ انهن کي زلزلي اچي ورتو پوءِ انهن پنهنجي گهرن ۾ گوڏن ڀر ڪريل حالت ۾ صبح ڪيو. |
وَعادًا وَثَمودَا۟ وَقَد تَبَيَّنَ لَكُم مِن مَسٰكِنِهِم وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيطٰنُ أَعمٰلَهُم فَصَدَّهُم عَنِ السَّبيلِ وَكانوا مُستَبصِرينَ (آيت : 38) |
۽ عاد ۽ ثمود کي (هلاڪ ڪيوسين) ۽ بيشڪ انهن جا ڪجهه (تباهه ٿيل) گهر توهان لاءِ (بطور عبرت) ظاهر ٿي چڪا آهن. ۽ شيطان انهن لاءِ سندن (بُرن) عملن کي خوشنما بنايو پوءِ انهن کي راهِ (حق) کان روڪيائين حالانڪه اُهي ڏسندڙ (۽ سمجهندڙ) هئا. |
وَقٰرونَ وَفِرعَونَ وَهٰمٰنَ وَلَقَد جاءَهُم موسىٰ بِالبَيِّنٰتِ فَاستَكبَروا فِى الأَرضِ وَما كانوا سٰبِقينَ (آيت : 39) |
۽ قارون ۽ فرعون ۽ هامان (کي برباد ڪيوسين). ۽ بيشڪ انهن وٽ موسى چِٽيون نشانيون کڻي آيو پوءِ انهن زمين ۾ وڏائي ڪئي ۽ اُهي اسان (جي پڪڙ) کان اڳتي وڌي وڃڻ وارا نه هئا. |
فَكُلًّا أَخَذنا بِذَنبِهِ فَمِنهُم مَن أَرسَلنا عَلَيهِ حاصِبًا وَمِنهُم مَن أَخَذَتهُ الصَّيحَةُ وَمِنهُم مَن خَسَفنا بِهِ الأَرضَ وَمِنهُم مَن أَغرَقنا وَما كانَ اللَّهُ لِيَظلِمَهُم وَلٰكِن كانوا أَنفُسَهُم يَظلِمونَ (آيت : 40) |
پوءِ اسان (انهن مان) هر هڪ کي سندن گناهن سبب پڪڙيو، پوءِ انهن مان ڪي اهڙا هئا جن تي اسان پٿر وسائڻ وارو طوفان موڪليو، ۽ انهن مان ڪي اهڙا هئا جن کي دهشتناڪ آواز اچي پڪڙيو، ۽ انهن مان ڪي اهڙا هئا جن کي اسان زمين ۾ دٻايو، ۽ انهن مان ڪي اهڙا هئا جن کي اسان (پاڻيءَ ۾) ٻوڙيو، ائين هرگز نه هيو جو الله انهن تي ظلم ڪري ۽ پر اُهي خود ئي پنهنجو پاڻ تي ظلم ڪندا هئا. |
مَثَلُ الَّذينَ اتَّخَذوا مِن دونِ اللَّهِ أَولِياءَ كَمَثَلِ العَنكَبوتِ اتَّخَذَت بَيتًا وَإِنَّ أَوهَنَ البُيوتِ لَبَيتُ العَنكَبوتِ لَو كانوا يَعلَمونَ (آيت : 41) |
انهن ماڻهن جو مثال جن الله کي ڇڏي ٻين (يعني بتن) کي ڪارساز بنايو آهي ڪوريئڙي وانگر آهي، جنهن هڪ گهر بنايو. ۽ بيشڪ سڀ گهرن کان ڪمزور ڪوريئڙي جو گهر آهي. هائو جي اُهي ڄاڻن ها. |
إِنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما يَدعونَ مِن دونِهِ مِن شَيءٍ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 42) |
بيشڪ الله ڄاڻي ٿو جن جي به اُهي الله کي ڇڏي پوڄا ڪن ٿا. ۽ اُهو غالب حڪمت وارو آهي. |
وَتِلكَ الأَمثٰلُ نَضرِبُها لِلنّاسِ وَما يَعقِلُها إِلَّا العٰلِمونَ (آيت : 43) |
۽ اهي مثال آهن جيڪي اسان ماڻهن (جي سمجهائڻ) لاءِ بيان ڪيون ٿا ۽ انهن کي علم وارا ئي سمجهن ٿا. |
خَلَقَ اللَّهُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ بِالحَقِّ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايَةً لِلمُؤمِنينَ (آيت : 44) |
الله آسمانن ۽ زمين کي برحق پيدا ڪيو آهي. بيشڪ ان ۾ ايمان وارن لاءِ وڏي نشاني آهي. |
اتلُ ما أوحِىَ إِلَيكَ مِنَ الكِتٰبِ وَأَقِمِ الصَّلوٰةَ إِنَّ الصَّلوٰةَ تَنهىٰ عَنِ الفَحشاءِ وَالمُنكَرِ وَلَذِكرُ اللَّهِ أَكبَرُ وَاللَّهُ يَعلَمُ ما تَصنَعونَ (آيت : 45) |
(اي نبي) پڙهه اُهو ڪتاب جيڪو تو ڏي وحي ڪيو ويو آهي ۽ نماز قائم ڪر. بيشڪ نماز بي حيائي ۽ برائي کان روڪي ٿي. ۽ الله جو ذڪر سڀ کان وڏو آهي. ۽ الله ڄاڻي ٿو توهان جيڪي ڪم ڪيو ٿا. |
وَلا تُجٰدِلوا أَهلَ الكِتٰبِ إِلّا بِالَّتى هِىَ أَحسَنُ إِلَّا الَّذينَ ظَلَموا مِنهُم وَقولوا ءامَنّا بِالَّذى أُنزِلَ إِلَينا وَأُنزِلَ إِلَيكُم وَإِلٰهُنا وَإِلٰهُكُم وٰحِدٌ وَنَحنُ لَهُ مُسلِمونَ (آيت : 46) |
۽ ڪتاب وارن سان جهڳڙو نه ڪيو مگر اهڙي طريقي سان جو سهڻو آهي سواءِ انهن ماڻهن جي جيڪي انهن مان ظالم آهن ۽ (کين) چؤ ته: ”اسان ان (ڪتاب) تي ايمان آندو جيڪو اسان ڏانهن نازل ڪيو ويو آهي ۽ جيڪو اوهان ڏانهن نازل ڪيو ويو آهي ۽ اسان جو معبود ۽ اوهان جو معبود هڪ آهي ۽ اسان ان جا ئي فرمانبردار آهيون“. |
وَكَذٰلِكَ أَنزَلنا إِلَيكَ الكِتٰبَ فَالَّذينَ ءاتَينٰهُمُ الكِتٰبَ يُؤمِنونَ بِهِ وَمِن هٰؤُلاءِ مَن يُؤمِنُ بِهِ وَما يَجحَدُ بِـٔايٰتِنا إِلَّا الكٰفِرونَ (آيت : 47) |
۽ (جهڙي طرح اڳ ڪتاب لاٿاسين) اهڙي طرح اسان تو ڏانهن ڪتاب نازل ڪيو. پوءِ اُهي ماڻهو جن کي اسان (اڳ ۾) ڪتاب ڏنو اُهي هن تي ايمان آڻن ٿا، ۽ انهن (مڪي وارن) مان به ڪي ان تي ايمان آڻن ٿا. ۽ اسان جي آيتن جو انڪارڪافرن کان سواءِ ٻيو ڪوبه ڪونه ٿو ڪري. |
وَما كُنتَ تَتلوا مِن قَبلِهِ مِن كِتٰبٍ وَلا تَخُطُّهُ بِيَمينِكَ إِذًا لَارتابَ المُبطِلونَ (آيت : 48) |
(اي نبي!) هن کان اڳ تون ڪو ڪتاب ڪو نه پڙهندو هئين ۽ نه ان کي پنهنجي هٿ سان لکندو هئين (اگر ائين هجي ها) ته ناحق وارا ماڻهو ضرور ان وقت شڪ ۾ پون ها. |
بَل هُوَ ءايٰتٌ بَيِّنٰتٌ فى صُدورِ الَّذينَ أوتُوا العِلمَ وَما يَجحَدُ بِـٔايٰتِنا إِلَّا الظّٰلِمونَ (آيت : 49) |
بلڪه اهو (قرآن) چِٽيون نشانيون انهن ماڻهن جي سينن ۾ (محفوظ) آهي جن کي علم ڏنو ويو آهي. ۽ اسان جي آيتن جو انڪار ظالمن کان سواءِ ٻيو ڪوبه ڪونه ٿو ڪري. |
وَقالوا لَولا أُنزِلَ عَلَيهِ ءايٰتٌ مِن رَبِّهِ قُل إِنَّمَا الءايٰتُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّما أَنا۠ نَذيرٌ مُبينٌ (آيت : 50) |
۽ (ڪافر) چون ٿا ته: ”ان مٿان سندس پالڻهار طرفان نشانيون ڇونه لاٿيون ويون“؟ چؤ ته: ”نشانيون ته صرف الله وٽ ئي آهن. ۽ آءٌ صرف پڌرو ڊيڄاريندڙ آهيان“. |
أَوَلَم يَكفِهِم أَنّا أَنزَلنا عَلَيكَ الكِتٰبَ يُتلىٰ عَلَيهِم إِنَّ فى ذٰلِكَ لَرَحمَةً وَذِكرىٰ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (آيت : 51) |
ڇا انهن کي هي (نشاني) ڪافي نه آهي جو اسان تو تي ڪتاب نازل ڪيو جيڪو انهن کي پڙهي ٻڌايو وڃي ٿو. بيشڪ ان (ڪتاب) ۾ وڏي ٻاجهه ۽ نصيحت آهي ان قوم لاءِ جيڪي ايمان رکن ٿا. |
قُل كَفىٰ بِاللَّهِ بَينى وَبَينَكُم شَهيدًا يَعلَمُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَالَّذينَ ءامَنوا بِالبٰطِلِ وَكَفَروا بِاللَّهِ أُولٰئِكَ هُمُ الخٰسِرونَ (آيت : 52) |
چؤ ته: ”منهنجي ۽ توهان جي وچ ۾ شاهديءَ لاءِ الله ئي ڪافي آهي، اهو ڄاڻي ٿو جيڪي آسمانن ۽ زمين ۾ آهي. ۽ جن ماڻهن باطل کي مڃيو، ۽ الله جو انڪار ڪيائون سي ئي نقصان وارا آهن“. |
وَيَستَعجِلونَكَ بِالعَذابِ وَلَولا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ العَذابُ وَلَيَأتِيَنَّهُم بَغتَةً وَهُم لا يَشعُرونَ (آيت : 53) |
۽ تو سان عذاب جي آڻڻ جي تڪڙ ڪن ٿا، ۽ اگر (عذاب جو) وقت مقرر نه هجي ها ته انهن تي عذاب اچي وڃي ها. ۽ انهن تي ضرور اوچتو عذاب ايندو ۽ انهن کي خبر به نه پوندي. |
يَستَعجِلونَكَ بِالعَذابِ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالكٰفِرينَ (آيت : 54) |
تو سان عذاب آڻڻ جي تڪڙ ڪن ٿا. ۽ بيشڪ دوزخ ڪافرن کي گهيري وٺندڙ آهي. |
يَومَ يَغشىٰهُمُ العَذابُ مِن فَوقِهِم وَمِن تَحتِ أَرجُلِهِم وَيَقولُ ذوقوا ما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 55) |
جنهن ڏينهن انهن کي عذاب ويڙهي وٺندو انهن جي مٿان کان ۽ انهن جي پيرن جي هيٺان کان ۽ (الله) فرمائيندو: ”انهن ڪمن جو مزو چکو جيڪي توهان ڪندا هئا“. |
يٰعِبادِىَ الَّذينَ ءامَنوا إِنَّ أَرضى وٰسِعَةٌ فَإِيّٰىَ فَاعبُدونِ (آيت : 56) |
اي منهنجا ايمان وارا ٻانها! بيشڪ منهنجي ڌرتي ڪشادي آهي پوءِ منهنجي ئي عبادت ڪيو. |
كُلُّ نَفسٍ ذائِقَةُ المَوتِ ثُمَّ إِلَينا تُرجَعونَ (آيت : 57) |
هر نفس کي موت جو مزو چکڻو آهي، پوءِ اوهان اسان ڏانهن موٽايا ويندؤ. |
وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِنَ الجَنَّةِ غُرَفًا تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها نِعمَ أَجرُ العٰمِلينَ (آيت : 58) |
۽ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ چڱا ڪم ڪيائون، ته اسان انهن کي ضرور جنت جي مٿاهين ماڙين ۾ جاءِ ڏينداسين جن جي هيٺان کان نهرون وهندڙ هونديون، اُهي انهن ۾ هميشه رهندا. ڇا ته ڀلو بدلو آهي (چڱا) ڪم ڪرڻ وارن جو! |
الَّذينَ صَبَروا وَعَلىٰ رَبِّهِم يَتَوَكَّلونَ (آيت : 59) |
جن ماڻهن صبر ڪيو ۽ پنهنجي پالڻهار تي ڀروسو رکن ٿا. |
وَكَأَيِّن مِن دابَّةٍ لا تَحمِلُ رِزقَهَا اللَّهُ يَرزُقُها وَإِيّاكُم وَهُوَ السَّميعُ العَليمُ (آيت : 60) |
۽ ڪيترائي جانور آهن جيڪي پنهنجي روزي ساڻُ نه ٿا کڻن، الله انهن کي روزي ڏئي ٿو ۽ اوهان کي به (روزي ڏئي ٿو) ۽ اُهو ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. |
وَلَئِن سَأَلتَهُم مَن خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ وَسَخَّرَ الشَّمسَ وَالقَمَرَ لَيَقولُنَّ اللَّهُ فَأَنّىٰ يُؤفَكونَ (آيت : 61) |
۽ جيڪڏهن تون انهن کان پڇندين ته آسمانن ۽ زمين کي ڪنهن پيدا ڪيو آهي؟ ۽ سج ۽ چنڊ کي ڪنهن فرمان جو تابع ڪيو آهي؟ ته ضرور چوندا ته ”الله“، پوءِ ڪيئن الٽا ڦِرن ٿا. |
اللَّهُ يَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ وَيَقدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 62) |
الله پنهنجي ٻانهن مان جنهن لاءِ چاهي ٿو روزي ڪشادي ڪري ٿو ۽ (جنهن لاءِ چاهي ٿو تنهن لاءِ) تنگ ڪري ٿو. بيشڪ الله هر شيءِ کي ڄاڻندڙ آهي. |
وَلَئِن سَأَلتَهُم مَن نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحيا بِهِ الأَرضَ مِن بَعدِ مَوتِها لَيَقولُنَّ اللَّهُ قُلِ الحَمدُ لِلَّهِ بَل أَكثَرُهُم لا يَعقِلونَ (آيت : 63) |
۽ جيڪڏهن تون انهن کان پڇندين ته آسمان مان پاڻي ڪنهن لاٿو آهي؟ پوءِ اُن سان زمين کي ان جي مري وڃڻ بعد زنده ڪيائين ته ضرور چوندا ته ”الله“. چؤ سڀ تعريفون الله لاءِ آهن. پر انهن مان گهڻا عقل نه ٿا رکن. |
وَما هٰذِهِ الحَيوٰةُ الدُّنيا إِلّا لَهوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدّارَ الءاخِرَةَ لَهِىَ الحَيَوانُ لَو كانوا يَعلَمونَ (آيت : 64) |
۽ هيءَ دنيا جي زندگي تماشي ۽ راند کان سواءِ ڪجهه نه آهي. ۽ بيشڪ آخرت جو گهر ئي (حقيقي) حياتي آهي. هائو جي ڄاڻن ها. |
فَإِذا رَكِبوا فِى الفُلكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخلِصينَ لَهُ الدّينَ فَلَمّا نَجّىٰهُم إِلَى البَرِّ إِذا هُم يُشرِكونَ (آيت : 65) |
پوءِ جڏهن ٻيڙي ۾ سوار ٿين ٿا ته الله کي سندس خالص عبادت ڪندڙ بنجي سڏن ٿا. پوءِ جڏهن کين بچائي خشڪي ڏانهن آڻي ٿو ته ان وقت ئي اُهي شرڪ ڪن ٿا. |
لِيَكفُروا بِما ءاتَينٰهُم وَلِيَتَمَتَّعوا فَسَوفَ يَعلَمونَ (آيت : 66) |
هن لاءِ ته جيڪي اسان انهن کي (ڇوٽڪارو) ڏنو ان جي ناشڪري ڪن ۽ (دنيا جا ناجائز) مزا وٺن، پوءِ جلدي ڄاڻي وٺندا. |
أَوَلَم يَرَوا أَنّا جَعَلنا حَرَمًا ءامِنًا وَيُتَخَطَّفُ النّاسُ مِن حَولِهِم أَفَبِالبٰطِلِ يُؤمِنونَ وَبِنِعمَةِ اللَّهِ يَكفُرونَ (آيت : 67) |
ڇا اهي نه ٿا ڏسن ته اسان (مڪي کي) امن وارو حرمُ بنايو آهي حالانڪه ان جي آس پاس کان ماڻهو کنڀي کنيا وڃن ٿا. ڇا پوءِ (به) باطل تي ايمان رکن ٿا ۽ الله جي نعمت جي ناشڪري ڪن ٿا. |
وَمَن أَظلَمُ مِمَّنِ افتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَو كَذَّبَ بِالحَقِّ لَمّا جاءَهُ أَلَيسَ فى جَهَنَّمَ مَثوًى لِلكٰفِرينَ (آيت : 68) |
۽ ان کان زور ظالم ڪير آهي؟ جنهن الله تي ڪوڙو بهتان ٻڌو يا حق کي ڪوڙو چيائين جڏهن ان وٽ پهتو. ڇا ڪافرن جي جاءِ جهنم ۾ (مقرر) نه آهي. |
وَالَّذينَ جٰهَدوا فينا لَنَهدِيَنَّهُم سُبُلَنا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنينَ (آيت : 69) |
۽ جيڪي ماڻهو اسان (جي راهه) ۾ ڪوششون ڪن ٿا ته اسان انهن کي ضرور پنهنجون واٽون ڏيکارينداسين، ۽ بيشڪ الله احسان ڪرڻ وارن سان گڏ آهي. |