الم (آيت : 1) |
الۗمّۗ |
أَحَسِبَ النّاسُ أَن يُترَكوا أَن يَقولوا ءامَنّا وَهُم لا يُفتَنونَ (آيت : 2) |
ڇا (ڪجھه) ماڻهو ايئن ڀائين ٿا ته فقط ايئن چوڻ سان کين ڇڏيو ويندو ته اسان ايمان آندو ۽ انهن کي آزمايو نه ويندو |
وَلَقَد فَتَنَّا الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَلَيَعلَمَنَّ اللَّهُ الَّذينَ صَدَقوا وَلَيَعلَمَنَّ الكٰذِبينَ (آيت : 3) |
۽ بيشڪ اسان انهن کان اڳين ماڻهن جي انهن کان وڌيڪ آزمائش ڪئي پوءِ الله تعالى ڏسي ٿو ته ڪهڙا (انهن مان) سچا آهن ۽ ڪهڙا ڪوڙا آهن |
أَم حَسِبَ الَّذينَ يَعمَلونَ السَّيِّـٔاتِ أَن يَسبِقونا ساءَ ما يَحكُمونَ (آيت : 4) |
ڇا بُرا عمل ڪندڙ ايئن سمجھن ٿا ته اهي اسان جي گرفت کان بچي سگھندا، اهو سندن خراب فيصلو آهي |
مَن كانَ يَرجوا لِقاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَءاتٍ وَهُوَ السَّميعُ العَليمُ (آيت : 5) |
جيڪو ماڻهو الله تعالى سان ملڻ جي اميد رکي ٿو پوءِ بيشڪ الله تعالى جومقرر وقت ضرور ايندڙ آهي، ۽ اهو ئي ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي |
وَمَن جٰهَدَ فَإِنَّما يُجٰهِدُ لِنَفسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِىٌّ عَنِ العٰلَمينَ (آيت : 6) |
۽ جنهن ماڻهو جهاد ڪئي پوءِ ان پنهنجي لاءِ جهاد ڪئي، بيشڪ الله تعالى جهانن وارن کان يقيناً بي نياز آهي |
وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنهُم سَيِّـٔاتِهِم وَلَنَجزِيَنَّهُم أَحسَنَ الَّذى كانوا يَعمَلونَ (آيت : 7) |
۽ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ نيڪ عمل ڪيا، اسين ضرور انهن تان سندن ڪيل گناه ميٽي ڇڏينداسين ۽ اسين ضرور انهن کي سندن عملن کان وڌيڪ سهڻي جزا ڏينداسين |
وَوَصَّينَا الإِنسٰنَ بِوٰلِدَيهِ حُسنًا وَإِن جٰهَداكَ لِتُشرِكَ بى ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ فَلا تُطِعهُما إِلَىَّ مَرجِعُكُم فَأُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 8) |
۽ اسان انسان کي حڪم ڪيو ته اهو پنهنجي پيءُ ماءُ سان نيڪي ڪري، ۽ جيڪڏهن اهي توکي زوري مجبور ڪري چون ته تون الله سان شرڪ ڪر، جنهن لاءِ تو وٽ ڪو علم ناهي، پوءِ تون انهن جي تابعداري نه ڪر، مون ڏانهن توهان جو موٽڻ آهي پوءِ آئون توهان کي توهان جي عمل بابت خبر ڏيندس |
وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُدخِلَنَّهُم فِى الصّٰلِحينَ (آيت : 9) |
۽ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ نيڪ عمل ڪيا، اسين يقيناً انهن کي صالحين ۾ داخل ڪنداسين |
وَمِنَ النّاسِ مَن يَقولُ ءامَنّا بِاللَّهِ فَإِذا أوذِىَ فِى اللَّهِ جَعَلَ فِتنَةَ النّاسِ كَعَذابِ اللَّهِ وَلَئِن جاءَ نَصرٌ مِن رَبِّكَ لَيَقولُنَّ إِنّا كُنّا مَعَكُم أَوَلَيسَ اللَّهُ بِأَعلَمَ بِما فى صُدورِ العٰلَمينَ (آيت : 10) |
۽ ڪي ماڻهو (منافق) اهي آهن جيڪي چون ٿا اسان الله تي ايمان آندو، پوءِ جنهن وقت کين الله جي راه ۾ ايذاءُ ڏنو وڃي ٿو ته اهي ماڻهن جي فتني کي الله جي عذاب وانگر ڀانئن ٿا، ۽ جيڪڏهن توهان وٽ توهان جي رب طرفان ڪا مدد پهچي ٿي ته اهي ضرور چوندا، بيشڪ اسين توهان سان گڏ آهيون، ڇا الله تعالى جهان وارن جي دلي ڳالهين کان چڱي طرح واقف ناهي |
وَلَيَعلَمَنَّ اللَّهُ الَّذينَ ءامَنوا وَلَيَعلَمَنَّ المُنٰفِقينَ (آيت : 11) |
۽ الله تعالى مؤمنن ۽ منافقن کي ضرور ظاهر فرمائيندو |
وَقالَ الَّذينَ كَفَروا لِلَّذينَ ءامَنُوا اتَّبِعوا سَبيلَنا وَلنَحمِل خَطٰيٰكُم وَما هُم بِحٰمِلينَ مِن خَطٰيٰهُم مِن شَيءٍ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (آيت : 12) |
۽ مؤمنن کي ڪافرن چيو ته توهان اسان جي رستي تي هلو ۽ اسين توهان جا گناه کڻنداسين، ۽ اهي ڪافر مؤمنن جَي گناهن مان ڪنهن شيءِ جو بار نه کڻندا، بيشڪ اهي يقيناً ڪوڙا آهن |
وَلَيَحمِلُنَّ أَثقالَهُم وَأَثقالًا مَعَ أَثقالِهِم وَلَيُسـَٔلُنَّ يَومَ القِيٰمَةِ عَمّا كانوا يَفتَرونَ (آيت : 13) |
۽ اهي ضرور پنهنجي تابعدارن جا بار پنهنجي بارن سان گڏ کڻندا، ۽ ضرور قيامت جي ڏينهن انهن کان انهن ڪوڙن بابت پڇيو ويندو جيڪي پاڻ ٺاهيندا هئا |
وَلَقَد أَرسَلنا نوحًا إِلىٰ قَومِهِ فَلَبِثَ فيهِم أَلفَ سَنَةٍ إِلّا خَمسينَ عامًا فَأَخَذَهُمُ الطّوفانُ وَهُم ظٰلِمونَ (آيت : 14) |
۽ بيشڪ اسان (حضرت) نوح کي سندس قوم ڏانهن پيغمبر ڪري موڪليو پوءِ پاڻ انهن ۾ ساڍا نَوَ سؤ (950) سال (هدايت ۾ مشغول) رهيا، پوءِ انهن تي طوفان اچي ڪڙڪيو ۽ اهي ظالم هئا |
فَأَنجَينٰهُ وَأَصحٰبَ السَّفينَةِ وَجَعَلنٰها ءايَةً لِلعٰلَمينَ (آيت : 15) |
پوءِ (حضرت) نوح ۽ ٻيڙي ۾ سوار (سندس تابعدارن کي) اسان نجات ڏني ۽ اسان ان کي جهان وارن لاءِ نشاني بنائي |
وَإِبرٰهيمَ إِذ قالَ لِقَومِهِ اعبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقوهُ ذٰلِكُم خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم تَعلَمونَ (آيت : 16) |
۽ توهان ياد ڪريو جنهن وقت (حضرت) ابراهيم پنهنجي قوم کي فرمايو ته توهان الله جي عبادت ڪريو ۽ ان کان ڊڄو اهو توهان لاءِ بهتر آهي جيڪڏهن توهان ڄاڻو ٿا |
إِنَّما تَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ أَوثٰنًا وَتَخلُقونَ إِفكًا إِنَّ الَّذينَ تَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ لا يَملِكونَ لَكُم رِزقًا فَابتَغوا عِندَ اللَّهِ الرِّزقَ وَاعبُدوهُ وَاشكُروا لَهُ إِلَيهِ تُرجَعونَ (آيت : 17) |
توهان الله تعالى کانسواءِ بتن جي پوڄا ڪريو ٿا ۽ توهان هٿرادو ڪوڙ ٺاهيو ٿا بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى کانسواءِ بتن جي عبادت ڪن ٿا اهي توهان کي رزق ڏيئي نٿا سگھن، پوءِ توهان الله تعالى کان رزق طلب ڪريو ۽ ان جي عبادت ڪريو ۽ ان جو شڪرانو مڃو، ۽ توهان کي ان ڏانهن موٽايو ويندو |
وَإِن تُكَذِّبوا فَقَد كَذَّبَ أُمَمٌ مِن قَبلِكُم وَما عَلَى الرَّسولِ إِلَّا البَلٰغُ المُبينُ (آيت : 18) |
۽ جيڪڏهن توهان مون کي ڪوڙو سمجھو ٿا پوءِ بيشڪ توهان کان اڳين امتن به (پنهنجي پيغمبرن کي) ڪوڙو سمجھو، ۽ رسولِ عربيءَ تي ته فقط صاف تبليغ ڪرڻ آهي |
أَوَلَم يَرَوا كَيفَ يُبدِئُ اللَّهُ الخَلقَ ثُمَّ يُعيدُهُ إِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيرٌ (آيت : 19) |
ڇا انهن نه ڏٺو ته ڪهڙي طرح الله تعالى مخلوق کي پيدا ڪيو ان کان پوءِ ان کي موٽائيندو، بيشڪ ايئن ڪرڻ الله تعالى لاءِ آسان آهي |
قُل سيروا فِى الأَرضِ فَانظُروا كَيفَ بَدَأَ الخَلقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشأَةَ الءاخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (آيت : 20) |
رسولِ عربي توهان فرمايو ته توهان زمين ۾ سير ڪريو پوءِ توهان ڏسو ته الله تعالى ڪيئن مخلوق کي پيدا ڪيو؟ ان کان پوءِ ٻئي دفعي به (ايئن ئي) پاڻ پيدا ڪندو، بيشڪ الله تعالى هر شيءِ تي قادر آهي |
يُعَذِّبُ مَن يَشاءُ وَيَرحَمُ مَن يَشاءُ وَإِلَيهِ تُقلَبونَ (آيت : 21) |
جنهنکي چاهي ان کي عذاب ڪري ۽ جنهنکي چاهي ان تي رحم ڪري، ۽ توهان کي ان ڏانهن موٽڻو آهي |
وَما أَنتُم بِمُعجِزينَ فِى الأَرضِ وَلا فِى السَّماءِ وَما لَكُم مِن دونِ اللَّهِ مِن وَلِىٍّ وَلا نَصيرٍ (آيت : 22) |
۽ توهان (ان کي) زمين ۽ آسمان ۾ عاجز ڪندڙ ناهيو ۽ توهان لاءِ الله تعالى کانسواءِ ڪوبه معاون ۽ مددگار ناهي |
وَالَّذينَ كَفَروا بِـٔايٰتِ اللَّهِ وَلِقائِهِ أُولٰئِكَ يَئِسوا مِن رَحمَتى وَأُولٰئِكَ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (آيت : 23) |
۽ جن ماڻهن الله تعالى جي آيتن جو ۽ ان جي ملاقات جو ڪفر ڪيو، اهي منهنجي رحمت مان نااميد ٿيا ۽ اِهي اُهي آهن جن لاءِ دردناڪ عذاب آهي |
فَما كانَ جَوابَ قَومِهِ إِلّا أَن قالُوا اقتُلوهُ أَو حَرِّقوهُ فَأَنجىٰهُ اللَّهُ مِنَ النّارِ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (آيت : 24) |
پوءِ ابراهيم جي قوم جو ڪو جواب نه هو مگر انهن چيو ٿي ته توهان ابراهيم کي قتل ڪريو يا ان کي باه ۾ ساڙيو، پوءِ الله تعالى ابراهيم کي باه مان نجات ڏني، بيشڪ اِنهيءَ ۾ اُنهيءَ قوم لاءِ نشانيون آهن جيڪي ايمان آڻن ٿا |
وَقالَ إِنَّمَا اتَّخَذتُم مِن دونِ اللَّهِ أَوثٰنًا مَوَدَّةَ بَينِكُم فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا ثُمَّ يَومَ القِيٰمَةِ يَكفُرُ بَعضُكُم بِبَعضٍ وَيَلعَنُ بَعضُكُم بَعضًا وَمَأوىٰكُمُ النّارُ وَما لَكُم مِن نٰصِرينَ (آيت : 25) |
۽ ابراهيم چيو توهان الله تعالى کانسواءِ بت بنايا آهن جن سان توهان جي دوستي دنيا جي حياتي ۾ آهي ان کان پوءِ قيامت جي ڏينهن توهان هڪ ٻئي جا انڪاري ٿيندا ۽ توهان هڪ ٻئي تي لعنت موڪليندا، ۽ توهان جي جاءِ جهنم آهي ۽ توهان لاءِ ڪير به مددگار ناهن |
فَـٔامَنَ لَهُ لوطٌ وَقالَ إِنّى مُهاجِرٌ إِلىٰ رَبّى إِنَّهُ هُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 26) |
پوءِ لوط ان جي تصديق ڪئي ۽ ابراهيم چيو بيشڪ آئون پنهنجي رب ڏانهن هجرت ڪندڙ آهيان بيشڪ اهو ئي غالب حڪمت وارو آهي |
وَوَهَبنا لَهُ إِسحٰقَ وَيَعقوبَ وَجَعَلنا فى ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالكِتٰبَ وَءاتَينٰهُ أَجرَهُ فِى الدُّنيا وَإِنَّهُ فِى الءاخِرَةِ لَمِنَ الصّٰلِحينَ (آيت : 27) |
۽ اسان ان کي اسحاق ۽ يعقوب عطا ڪيا ۽ اسان ان جي اولاد ۾ نبوت ۽ ڪتاب رکرايو ۽ اسان ان کي سندس اجر دنيا ۾ عطا ڪيو، ۽ بيشڪ اهو (ابراهيم) آخرت ۾ يقيناً صالحين مان آهي |
وَلوطًا إِذ قالَ لِقَومِهِ إِنَّكُم لَتَأتونَ الفٰحِشَةَ ما سَبَقَكُم بِها مِن أَحَدٍ مِنَ العٰلَمينَ (آيت : 28) |
۽ (حضرت) لوط جنهن وقت پنهنجي قوم کي چيو بيشڪ توهان بدڪاري ڪريو ٿا، جيڪا توهان کان اڳ جهان وارن مان ڪنهن نه ڪئي آهي |
أَئِنَّكُم لَتَأتونَ الرِّجالَ وَتَقطَعونَ السَّبيلَ وَتَأتونَ فى ناديكُمُ المُنكَرَ فَما كانَ جَوابَ قَومِهِ إِلّا أَن قالُوا ائتِنا بِعَذابِ اللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ الصّٰدِقينَ (آيت : 29) |
ڇا توهان مَردن وٽ وڃو ٿا ۽ صحيح رستو ڪٽيو ٿا، ۽ توهان پنهنجي خاص مجلسن ۾ خراب ڪم ڪريو ٿا، پوءِ سندس قوم جو جواب هي هو ته تون اسان وٽ الله جو عذاب آڻ جيڪڏهن تون سچن مان آهين |
قالَ رَبِّ انصُرنى عَلَى القَومِ المُفسِدينَ (آيت : 30) |
لوط عرض ڪيو اي منهنجا رب تون منهنجي مدد ڪر ان قوم تي جيڪي فسادي آهن |
وَلَمّا جاءَت رُسُلُنا إِبرٰهيمَ بِالبُشرىٰ قالوا إِنّا مُهلِكوا أَهلِ هٰذِهِ القَريَةِ إِنَّ أَهلَها كانوا ظٰلِمينَ (آيت : 31) |
۽ جڏهن اسان جي فرشتن ابراهيم وٽ مبارڪ آندي، انهن چيو بيشڪ اسين ان ڳوٺ وارن کي هلاڪ ڪندڙ آهيون، بيشڪ انهيءَ ڳوٺ جا رهندڙ ڪافر هئا |
قالَ إِنَّ فيها لوطًا قالوا نَحنُ أَعلَمُ بِمَن فيها لَنُنَجِّيَنَّهُ وَأَهلَهُ إِلَّا امرَأَتَهُ كانَت مِنَ الغٰبِرينَ (آيت : 32) |
ابراهيم چيو بيشڪ انهيءَ ڳوٺ ۾ لوط به آهي، فرشتن چيو اسين وڌيڪ ڄاڻو ٿا ان کي جيڪو ان ۾ آهي، اسين ضرور ان کي ۽ سندس اهل کي نجات ڏينداسين، مگر سندس گھر واري (عذاب ۾) پوئتي رهندي |
وَلَمّا أَن جاءَت رُسُلُنا لوطًا سيءَ بِهِم وَضاقَ بِهِم ذَرعًا وَقالوا لا تَخَف وَلا تَحزَن إِنّا مُنَجّوكَ وَأَهلَكَ إِلَّا امرَأَتَكَ كانَت مِنَ الغٰبِرينَ (آيت : 33) |
۽ جڏهن اسان جا فرشتا لوط وٽ آيا انهن جو اچڻ ان کي ڏکيو لڳو ۽ سندس دل انهن کان تنگ ٿي ۽ فرشتن چيو تون خوف نه ڪر ۽ تون غم نه ڪر، بيشڪ اسين توکي ۽ تنهنجي اهل کي نجات ڏينداسين مگر تنهنجي گھر واري (عذاب ۾) پوئتي رهندي |
إِنّا مُنزِلونَ عَلىٰ أَهلِ هٰذِهِ القَريَةِ رِجزًا مِنَ السَّماءِ بِما كانوا يَفسُقونَ (آيت : 34) |
بيشڪ هن ڳوٺ وارن تي آسمان مان عذاب نازل ڪنداسين، انهيءَ سببان جو اهي گنهگار هئا |
وَلَقَد تَرَكنا مِنها ءايَةً بَيِّنَةً لِقَومٍ يَعقِلونَ (آيت : 35) |
۽ بيشڪ سندس ويراني جي هڪ خاص نشاني اسان ان قوم لاءِ ڇڏي آهي جيڪي عقلمند آهن |
وَإِلىٰ مَديَنَ أَخاهُم شُعَيبًا فَقالَ يٰقَومِ اعبُدُوا اللَّهَ وَارجُوا اليَومَ الءاخِرَ وَلا تَعثَوا فِى الأَرضِ مُفسِدينَ (آيت : 36) |
۽ مدين وارن ڏانهن اسان سندن ڀاءُ (حضرت) شعيب کي پيغمبر ڪري موڪليو، پوءِ ان چيو اي منهنجي قوم توهان الله جي عبادت ڪريو ۽ پوئين ڏينهن جي اميد رکو ۽ توهان زمين ۾ فسادي ٿِي نه ڦِرو |
فَكَذَّبوهُ فَأَخَذَتهُمُ الرَّجفَةُ فَأَصبَحوا فى دارِهِم جٰثِمينَ (آيت : 37) |
پوءِ انهن شعيب کي ڪوڙو سمجھو پوءِ انهن کي اچي عذاب ورتو، پوءِ اهي صبح جي وقت پنهنجي گھرن ۾ هلاڪ ٿي ويا |
وَعادًا وَثَمودَا۟ وَقَد تَبَيَّنَ لَكُم مِن مَسٰكِنِهِم وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيطٰنُ أَعمٰلَهُم فَصَدَّهُم عَنِ السَّبيلِ وَكانوا مُستَبصِرينَ (آيت : 38) |
۽ اسان عاد ۽ ثمود جي قوم کي هلاڪ ڪيو ۽ تحقيق توهان لاءِ انهن جون جايون ظاهر آهن، ۽ شيطان سندن بداعمالي کين سهڻي ڪري ڏيکاري، پوءِ شيطان انهن کي صحيح رستي تان روڪيو ۽ اهي عقلمند هئا (حق ۽ باطل ۾ فرق ڪري سگھيا ٿي) |
وَقٰرونَ وَفِرعَونَ وَهٰمٰنَ وَلَقَد جاءَهُم موسىٰ بِالبَيِّنٰتِ فَاستَكبَروا فِى الأَرضِ وَما كانوا سٰبِقينَ (آيت : 39) |
۽ اسان، قارون ۽ فرعون ۽ هامان کي هلاڪ ڪيو، ۽ بيشڪ انهن وٽ (حضرت) موسيٰ پنهنجي معجزن سميت آيو، پوءِ انهن زمين ۾ تڪبر ڪئي، ۽ اهي اسان جي عذاب کان بچي نه سگھيا |
فَكُلًّا أَخَذنا بِذَنبِهِ فَمِنهُم مَن أَرسَلنا عَلَيهِ حاصِبًا وَمِنهُم مَن أَخَذَتهُ الصَّيحَةُ وَمِنهُم مَن خَسَفنا بِهِ الأَرضَ وَمِنهُم مَن أَغرَقنا وَما كانَ اللَّهُ لِيَظلِمَهُم وَلٰكِن كانوا أَنفُسَهُم يَظلِمونَ (آيت : 40) |
پوءِ انهن سڀني کي اسان سندن گناهن سببان گرفتار ڪيو، پوءِ انهن مان ڪن تي اسان پٿريون وسايون، ۽ انهن مان ڪن کي اسان وڏن آوازن سان هلاڪ ڪيو، ۽ انهن مان ڪن کي اسان زمين ۾ ڳِهرائي ڇڏيو، ۽ انهن مان ڪن کي اسان غرق ڪيو، ۽ الله تعالى انهن تي ظلم نه ڪيو پر اهي پنهنجي نفسن تي پاڻ ظلم ڪندا هئا |
مَثَلُ الَّذينَ اتَّخَذوا مِن دونِ اللَّهِ أَولِياءَ كَمَثَلِ العَنكَبوتِ اتَّخَذَت بَيتًا وَإِنَّ أَوهَنَ البُيوتِ لَبَيتُ العَنكَبوتِ لَو كانوا يَعلَمونَ (آيت : 41) |
مثال انهن ماڻهن جو جن الله تعالى کانسواءِ بتن کي پنهنجو مددگار بنايو، انهن جو مثال ڪوريئڙي جهڙو آهي، جيڪو پنهنجو گھر تيار ڪري ٿو ۽ بيشڪ سڀ کان ڪمزور گھرن مان ڪوريئڙي جو گھر آهي، ڪاش اهي (ڪافر) ڄاڻن ها |
إِنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما يَدعونَ مِن دونِهِ مِن شَيءٍ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 42) |
بيشڪ الله تعالى ڄاڻي ٿو جن شين جي اهي الله تعالى کانسواءِ عبادت ڪن ٿا. ۽ اهو ئي غالب حڪمت وارو آهي |
وَتِلكَ الأَمثٰلُ نَضرِبُها لِلنّاسِ وَما يَعقِلُها إِلَّا العٰلِمونَ (آيت : 43) |
۽ اهي مثال ماڻهن لاءِ بيان ڪريون ٿا، ۽ نٿا سمجھن انهيءَ کي مگر عالم (ڄاڻندڙ) |
خَلَقَ اللَّهُ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ بِالحَقِّ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايَةً لِلمُؤمِنينَ (آيت : 44) |
الله تعالى آسمانن ۽ زمينن کي حق سان پيدا ڪيو، بيشڪ مؤمنن لاءِ يقيناً انهيءَ ۾ نشاني آهي |
اتلُ ما أوحِىَ إِلَيكَ مِنَ الكِتٰبِ وَأَقِمِ الصَّلوٰةَ إِنَّ الصَّلوٰةَ تَنهىٰ عَنِ الفَحشاءِ وَالمُنكَرِ وَلَذِكرُ اللَّهِ أَكبَرُ وَاللَّهُ يَعلَمُ ما تَصنَعونَ (آيت : 45) |
رسولِ عربي توهان قرآن ڪريم پڙهو جيڪو توهان ڏانهن وحي ڪيو ويو آهي ۽ نماز قائم ڪريو، بيشڪ نماز برن ڪمن ۽ خراب ڳالهين کان روڪي ٿي، ۽ الله تعالى جو ذڪر تمام وڏو آهي. ۽ الله تعالى ڄاڻي ٿو جيڪو عمل توهان ڪريو ٿا |
وَلا تُجٰدِلوا أَهلَ الكِتٰبِ إِلّا بِالَّتى هِىَ أَحسَنُ إِلَّا الَّذينَ ظَلَموا مِنهُم وَقولوا ءامَنّا بِالَّذى أُنزِلَ إِلَينا وَأُنزِلَ إِلَيكُم وَإِلٰهُنا وَإِلٰهُكُم وٰحِدٌ وَنَحنُ لَهُ مُسلِمونَ (آيت : 46) |
۽ اهلِ ڪتاب سان توهان جھڳڙو نه ڪريو مگر سهڻي طريقي سان، سواءِ انهن ماڻهن جي جيڪي انهن مان ظالم آهن ۽ توهان چئو ته اسان قرآن ڪريم تي ايمان آندو آهي ۽ توهان جي ڪتابن جي تصديق ڪريون ٿا، توهان جو ۽ اسان جو الله هڪ آهي ۽ اسين ان کي مڃيندڙ آهيون |
وَكَذٰلِكَ أَنزَلنا إِلَيكَ الكِتٰبَ فَالَّذينَ ءاتَينٰهُمُ الكِتٰبَ يُؤمِنونَ بِهِ وَمِن هٰؤُلاءِ مَن يُؤمِنُ بِهِ وَما يَجحَدُ بِـٔايٰتِنا إِلَّا الكٰفِرونَ (آيت : 47) |
۽ رسولِ عربي اهڙي طرح اسان توهان ڏانهن قرآن ڪريم نازل فرمايو. پوءِ اهي ماڻهو جن کي اسان تورات ڏنو (انهن ما ڪجھه) قرآن ڪريم تي ايمان آڻن ٿا. ۽ انهن (مڪه وارن) مان به ڪجھه قرآن ڪريم تي ايمان آڻن ٿا. ۽ اسان جي آيتن جو انڪار نٿا ڪن مگر ڪافر |
وَما كُنتَ تَتلوا مِن قَبلِهِ مِن كِتٰبٍ وَلا تَخُطُّهُ بِيَمينِكَ إِذًا لَارتابَ المُبطِلونَ (آيت : 48) |
۽ رسولِ عربي قرآن ڪريم جي نزول کان اڳ ۾ توهان ڪو ڪتاب نه پڙهندا هئا ۽ نه پنهنجي هٿن سان ڪجھه لکندا هئا، ايئن هجي ها ته باطل پرست ضرور شڪ ڪن ها |
بَل هُوَ ءايٰتٌ بَيِّنٰتٌ فى صُدورِ الَّذينَ أوتُوا العِلمَ وَما يَجحَدُ بِـٔايٰتِنا إِلَّا الظّٰلِمونَ (آيت : 49) |
بلڪ اهي صاف آيتون آهن جيڪي عالمن ۽ حافظن جي سينن ۾ محفوظ آهن ۽ اسان جي آيتن جو انڪار نٿا ڪن مگر ظالم |
وَقالوا لَولا أُنزِلَ عَلَيهِ ءايٰتٌ مِن رَبِّهِ قُل إِنَّمَا الءايٰتُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّما أَنا۠ نَذيرٌ مُبينٌ (آيت : 50) |
۽ چون ٿا ته رسولِ عربي تي سندس رب جي طرفان نشانيون ڇو نه ٿيون نازل ٿين. رسولِ عربي توهان فرمايو نشانيون ته الله تعالى وٽان هونديون آهن، ۽ آئون ته صاف ڊيڄاريندڙ آهيان |
أَوَلَم يَكفِهِم أَنّا أَنزَلنا عَلَيكَ الكِتٰبَ يُتلىٰ عَلَيهِم إِنَّ فى ذٰلِكَ لَرَحمَةً وَذِكرىٰ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (آيت : 51) |
ڇا انهن لاءِ اهو ڪافي ناهي جو بيشڪ اسان توهان تي قرآن ڪريم نازل فرمايو جيڪو انهن تي پڙهيو وڃي ٿو. بيشڪ انهيءَ ۾ رحمت ۽ نصيحت آهي ان قوم لاءِ جيڪي ايمان آڻن ٿا |
قُل كَفىٰ بِاللَّهِ بَينى وَبَينَكُم شَهيدًا يَعلَمُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَالَّذينَ ءامَنوا بِالبٰطِلِ وَكَفَروا بِاللَّهِ أُولٰئِكَ هُمُ الخٰسِرونَ (آيت : 52) |
رسولِ عربي توهان فرمايو ته منهنجي ۽ توهان جي وچ ۾ الله تعالى گواه ڪافي آهي. (اهو) ڄاڻي ٿو جيڪو آسمانن ۽ زمينن ۾ آهي، ۽ اهي ماڻهو جيڪي ڪوڙ تي يقين رکن ٿا ۽ الله تعالى جو انڪار ڪن ٿا اهي ئي نقصان وارا آهن |
وَيَستَعجِلونَكَ بِالعَذابِ وَلَولا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ العَذابُ وَلَيَأتِيَنَّهُم بَغتَةً وَهُم لا يَشعُرونَ (آيت : 53) |
۽ (اُهي) عذاب اچڻ لاءِ توهان سان تڪڙ ڪن ٿا، ۽ جيڪڏهن (عذاب لاءِ) وقت مقرر نه هجي ها ته انهن تي ضرور عذاب اچي ها. ۽ انهن تي يقيناً اوچتو (عذاب) ايندو ۽ اهي نٿا سمجھن |
يَستَعجِلونَكَ بِالعَذابِ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالكٰفِرينَ (آيت : 54) |
(اهي) عذاب اچڻ لاءِ توهان سان تڪڙ ڪن ٿا، ۽ بيشڪ جهنم يقيناً ڪافرن کي گھيرو ڪندڙ آهي |
يَومَ يَغشىٰهُمُ العَذابُ مِن فَوقِهِم وَمِن تَحتِ أَرجُلِهِم وَيَقولُ ذوقوا ما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 55) |
انهيءَ ڏينهن عذاب انهن کي ڌِڪيندو، سندن مٿان ۽ سندن پيرن جي هيٺان ۽ (انهن کي عذاب وارو فرشتو) چوندو توهان پنهنجي عملن جي جزا چکو |
يٰعِبادِىَ الَّذينَ ءامَنوا إِنَّ أَرضى وٰسِعَةٌ فَإِيّٰىَ فَاعبُدونِ (آيت : 56) |
اي منهنجا مؤمن بندا! بيشڪ منهنجي زمين ڪشادي آهي پوءِ توهان (اخلاص سان) خاص منهنجي عبادت ڪريو |
كُلُّ نَفسٍ ذائِقَةُ المَوتِ ثُمَّ إِلَينا تُرجَعونَ (آيت : 57) |
هر نفس کي موت جو مزو چکڻو آهي، ان کان پوءِ توهان کي اسان ڏانهن موٽايو ويندو |
وَالَّذينَ ءامَنوا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِنَ الجَنَّةِ غُرَفًا تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها نِعمَ أَجرُ العٰمِلينَ (آيت : 58) |
۽ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ چڱا عمل ڪيا، اسين ضرور انهن لاءِ بهشت ۾ محل تيار ڪنداسين، جنهن جي هيٺان نهرون وهنديون (اهي) انهيءَ ۾ هميشه هوندا. عمل ڪندڙن لاءِ بهترين اجر آهي |
الَّذينَ صَبَروا وَعَلىٰ رَبِّهِم يَتَوَكَّلونَ (آيت : 59) |
اهي ماڻهو جيڪي صبر ڪن ٿا ۽ پنهنجي رب ڪريم تي توڪل ڪن ٿا |
وَكَأَيِّن مِن دابَّةٍ لا تَحمِلُ رِزقَهَا اللَّهُ يَرزُقُها وَإِيّاكُم وَهُوَ السَّميعُ العَليمُ (آيت : 60) |
۽ ڪيترائي جاندار آهن جيڪي پنهنجي (ضعف سببان) پنهنجي رزق کي کڻي نٿا سگھن، الله تعالى انهن کي ۽ توهان کي رزق ڏئي ٿو، ۽ اهو ئي ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي |
وَلَئِن سَأَلتَهُم مَن خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ وَسَخَّرَ الشَّمسَ وَالقَمَرَ لَيَقولُنَّ اللَّهُ فَأَنّىٰ يُؤفَكونَ (آيت : 61) |
۽ جيڪڏهن توهان انهن کان پڇندا ته آسمان ۽ زمين کي ڪنهن پيدا ڪيو ۽ سج ۽ چنڊ کي ڪنهن مسخر بنايو؟ اهي ضرور چوندا ته الله! پوءِ اهي توحيد کان ڪيئن ڦرن ٿا |
اللَّهُ يَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ وَيَقدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (آيت : 62) |
الله تعالى پنهنجي ٻانهن مان جنهن لاءِ چاهي (ان جو) رزق وڌائي ٿو ۽ گھٽائي ٿو. بيشڪ الله تعالى هر شيءِ کي ڄاڻندڙ آهي |
وَلَئِن سَأَلتَهُم مَن نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحيا بِهِ الأَرضَ مِن بَعدِ مَوتِها لَيَقولُنَّ اللَّهُ قُلِ الحَمدُ لِلَّهِ بَل أَكثَرُهُم لا يَعقِلونَ (آيت : 63) |
۽ جيڪڏهن توهان انهن کان پڇندا ته آسمان مان مِينهن ڪير ٿو نازل ڪري پوءِ انهيءَ سان غيرآباد زمين کي ڪير ٿو آباد ڪري؟ اهي ضرور چوندا ته الله! رسولِ عربي توهان فرمايو سڀئي تعريفون الله لاءِ آهن پر اڪثر انهن مان بيعقل آهن |
وَما هٰذِهِ الحَيوٰةُ الدُّنيا إِلّا لَهوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدّارَ الءاخِرَةَ لَهِىَ الحَيَوانُ لَو كانوا يَعلَمونَ (آيت : 64) |
۽ دنيا جي حياتي ته فقط لهو ۽ لعب (راند روند) آهي، ۽ بيشڪ آخرت جو گھر ئي حقيقي زندگي آهي، ڪاش اهي ڄاڻن ها |
فَإِذا رَكِبوا فِى الفُلكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخلِصينَ لَهُ الدّينَ فَلَمّا نَجّىٰهُم إِلَى البَرِّ إِذا هُم يُشرِكونَ (آيت : 65) |
پوءِ جنهن وقت اهي ٻيڙيءَ ۾ سوار ٿين ٿا ته الله تعالى کي خلوص سان پڪارين ٿا (۽) ان لاءِ عقيدو رکن ٿا. پوءِ جڏهن الله تعالى انهن کي خشڪي ڏانهن نجات ڏي ٿو ان وقت اهي شرڪ ڪن ٿا |
لِيَكفُروا بِما ءاتَينٰهُم وَلِيَتَمَتَّعوا فَسَوفَ يَعلَمونَ (آيت : 66) |
ان لاءِ ته اسان جي ڏنل نعمتن جي ناشڪري ڪن ۽ ڀلي ته اهي نفعو وٺن، پوءِ (انهن کي) جلد خبر پوندي |
أَوَلَم يَرَوا أَنّا جَعَلنا حَرَمًا ءامِنًا وَيُتَخَطَّفُ النّاسُ مِن حَولِهِم أَفَبِالبٰطِلِ يُؤمِنونَ وَبِنِعمَةِ اللَّهِ يَكفُرونَ (آيت : 67) |
ڇا انهن نه ڏٺو ته بيشڪ اسان (مڪه مڪرمه کي) پُر امن حرم بنايو ۽ چئني طرفن کان ماڻهو ان طرف ڇڪجي اچن ٿا، ڇا پوءِ (اهي) بتن تي ايمان آڻن ٿا ۽ رسولِ عربي جو انڪار ڪن ٿا |
وَمَن أَظلَمُ مِمَّنِ افتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَو كَذَّبَ بِالحَقِّ لَمّا جاءَهُ أَلَيسَ فى جَهَنَّمَ مَثوًى لِلكٰفِرينَ (آيت : 68) |
۽ انهيءَ کان وڌيڪ ڪير ظالم آهي جيڪو الله تعالى تي ڪوڙ مڙهي ٿو. يا جڏهن ان وٽ حق اچي ٿو ان کي ڪوڙو سمجھي ٿو. ڇا جهنم ۾ ڪافرن جو ٽڪاڻو ناهي؟ (يقيناً آهي) |
وَالَّذينَ جٰهَدوا فينا لَنَهدِيَنَّهُم سُبُلَنا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنينَ (آيت : 69) |
۽ جيڪي ماڻهو اسان جي راه ۾ ڪوشش ڪن ٿا، اسين ضرور انهن کي پنهنجي راه ڏيکارينداسين، ۽ بيشڪ الله تعالى يقيناً نيڪوڪارن سان گڏ آهي |