طس تِلكَ ءايٰتُ القُرءانِ وَكِتابٍ مُبينٍ (آيت : 1) |
طس. هي قرآن ڪريم ۽ ڪتاب مبين جون آيتون آهن |
هُدًى وَبُشرىٰ لِلمُؤمِنينَ (آيت : 2) |
(جيڪي) مؤمنن کي هدايت ۽ مبارڪ ڏيندڙ آهن |
الَّذينَ يُقيمونَ الصَّلوٰةَ وَيُؤتونَ الزَّكوٰةَ وَهُم بِالءاخِرَةِ هُم يوقِنونَ (آيت : 3) |
(اهي مؤمن) جيڪي نماز قائم ڪن ٿا ۽ زڪوات ڏين ٿا ۽ اهي ئي آخرت تي يقين رکن ٿا |
إِنَّ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالءاخِرَةِ زَيَّنّا لَهُم أَعمٰلَهُم فَهُم يَعمَهونَ (آيت : 4) |
بيشڪ جيڪي ماڻهو آخرت تي ايمان نٿا آڻن ۽ اسان سندن بداعمالي سندن نظرن ۾ سينگاري آهي پوءِ اهي حيران ٿين ٿا |
أُولٰئِكَ الَّذينَ لَهُم سوءُ العَذابِ وَهُم فِى الءاخِرَةِ هُمُ الأَخسَرونَ (آيت : 5) |
اِهي اُهي ماڻهو آهن جن لاءِ سخت عذاب آهي. ۽ اهي ئي آخرت ۾ وڌيڪ نقصان وارا آهن |
وَإِنَّكَ لَتُلَقَّى القُرءانَ مِن لَدُن حَكيمٍ عَليمٍ (آيت : 6) |
۽ رسولِ عربي بيشڪ توهان تي الله تعالى جي طرفان قرآن ڪريم نازل ڪيو وڃي ٿو |
إِذ قالَ موسىٰ لِأَهلِهِ إِنّى ءانَستُ نارًا سَـٔاتيكُم مِنها بِخَبَرٍ أَو ءاتيكُم بِشِهابٍ قَبَسٍ لَعَلَّكُم تَصطَلونَ (آيت : 7) |
رسولِ عربي توهان ياد ڪريو جنهن وقت موسيٰ پنهنجي بيبي کي چيو ته بيشڪ مون کي هڪ باه ڏسڻ ۾ اچي ٿي، آئون جلدي توهان لاءِ اتان ڪا خبر آڻيان ٿو يا (اتان) توهان لاءِ ڪو ٻرندڙ ٽانڊو آڻيان ته من توهان ان سان سيءُ لاهيو |
فَلَمّا جاءَها نودِىَ أَن بورِكَ مَن فِى النّارِ وَمَن حَولَها وَسُبحٰنَ اللَّهِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 8) |
پوءِ جڏهن باه کي ويجھو پهتو ته کيس آواز ڏنو ويو ته جيڪو باه ۾ آهي ۽ جيڪي باه جي چوڌاري آهن اهي بابرڪت آهن، الله تعالى پاڪ آهي جيڪو رب آهي جهانن جو |
يٰموسىٰ إِنَّهُ أَنَا اللَّهُ العَزيزُ الحَكيمُ (آيت : 9) |
اي موسيٰ بيشڪ آئون اهو الله آهيان جيڪو غالب حڪمت وارو آهيان |
وَأَلقِ عَصاكَ فَلَمّا رَءاها تَهتَزُّ كَأَنَّها جانٌّ وَلّىٰ مُدبِرًا وَلَم يُعَقِّب يٰموسىٰ لا تَخَف إِنّى لا يَخافُ لَدَىَّ المُرسَلونَ (آيت : 10) |
۽ تون پنهنجي لٺ کي اڇلاءِ، پوءِ جڏهن موسيٰ ان کي ڏٺو ته چُري پُري پئي گوياڪ اها لٺ وڏو نانگ آهي ته پاڻ پُٺ ورائي روانو ٿيو ۽ پُٺي ورائي نه ڏٺو، الله تعالى فرمايو اي موسى تون خوف نه ڪر، بيشڪ مون وٽ رسولن کي خوف نٿو ٿئي |
إِلّا مَن ظَلَمَ ثُمَّ بَدَّلَ حُسنًا بَعدَ سوءٍ فَإِنّى غَفورٌ رَحيمٌ (آيت : 11) |
مگر جنهن کان ڪا لغزش ٿي ان کان پوءِ برائي کي نيڪيءَ سان تبديل ڪيائين، پوءِ بيشڪ آئون غفور رحيم آهيان |
وَأَدخِل يَدَكَ فى جَيبِكَ تَخرُج بَيضاءَ مِن غَيرِ سوءٍ فى تِسعِ ءايٰتٍ إِلىٰ فِرعَونَ وَقَومِهِ إِنَّهُم كانوا قَومًا فٰسِقينَ (آيت : 12) |
۽ تون پنهنجي هٿ کي پنهنجي گريبان ۾ وجھه ته اهو بنا ڪنهن عيب جي نهايت سفيد ۽ جھرڪندڙ ٿي نڪرندو (اهي) نَوَ (9) معجزا آهن جيڪي فرعون ۽ سندس قوم لاءِ آهن، بيشڪ اها گنهگار قوم آهي |
فَلَمّا جاءَتهُم ءايٰتُنا مُبصِرَةً قالوا هٰذا سِحرٌ مُبينٌ (آيت : 13) |
پوءِ جڏهن انهن وٽ صاف معجزا پهتا ته اهي چوڻ لڳا هيءُ صاف جادو آهي |
وَجَحَدوا بِها وَاستَيقَنَتها أَنفُسُهُم ظُلمًا وَعُلُوًّا فَانظُر كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ المُفسِدينَ (آيت : 14) |
۽ انهن ان جو زباني انڪار ڪيو حالانڪ سندن دلين کي يقين هو اهو انڪار ڪرڻ ظلم ۽ تڪبر جي ڪري هو، پوءِ رسولِ عربي توهان ڏسو ته فسادين جي پڇاڙي ڪهڙي طرح ٿئي ٿي |
وَلَقَد ءاتَينا داوۥدَ وَسُلَيمٰنَ عِلمًا وَقالَا الحَمدُ لِلَّهِ الَّذى فَضَّلَنا عَلىٰ كَثيرٍ مِن عِبادِهِ المُؤمِنينَ (آيت : 15) |
۽ بيشڪ اسان (حضرت) داؤد ۽ (حضرت) سليمان کي علم عطا ڪيو، ۽ ٻنهي چيو سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن جنهن اسان کي پنهنجي گھڻن مؤمنن ٻانهن کان ڀلو ڪيو آهي |
وَوَرِثَ سُلَيمٰنُ داوۥدَ وَقالَ يٰأَيُّهَا النّاسُ عُلِّمنا مَنطِقَ الطَّيرِ وَأوتينا مِن كُلِّ شَيءٍ إِنَّ هٰذا لَهُوَ الفَضلُ المُبينُ (آيت : 16) |
۽ (حضرت) سليمان (علم ۽ نبوت ۾) (حضرت) داؤد جو وارث ٿيو ۽ (حضرت) سليمان چيو اي انسانو اسان کي پکين جي ٻولين جو علم سيکاريو ويو آهي ۽ اسان کي هر شيءِ عطا ڪئي وئي آهي. بيشڪ هيءُ ظاهر بظهور احسان آهي |
وَحُشِرَ لِسُلَيمٰنَ جُنودُهُ مِنَ الجِنِّ وَالإِنسِ وَالطَّيرِ فَهُم يوزَعونَ (آيت : 17) |
۽ سليمان لاءِ جِنن ۽ انسانن ۽ پکين مان (هڪ عظيم الشان) لشڪر گڏ ڪيو ويو پوءِ اهي نظم و ضبط سان هلندا هئا |
حَتّىٰ إِذا أَتَوا عَلىٰ وادِ النَّملِ قالَت نَملَةٌ يٰأَيُّهَا النَّملُ ادخُلوا مَسٰكِنَكُم لا يَحطِمَنَّكُم سُلَيمٰنُ وَجُنودُهُ وَهُم لا يَشعُرونَ (آيت : 18) |
ايستائين جو اهي ماڪوڙي (ڪِيلِ) جي واديءَ ۾ پهتا، ماڪوڙي چيو اي ماڪوڙيون توهان پنهنجي گھرن ۾ وڃو، متان سليمان ۽ سندس لشڪر بي سمجھي ۾ توهان کي چِپي ڇڏي |
فَتَبَسَّمَ ضاحِكًا مِن قَولِها وَقالَ رَبِّ أَوزِعنى أَن أَشكُرَ نِعمَتَكَ الَّتى أَنعَمتَ عَلَىَّ وَعَلىٰ وٰلِدَىَّ وَأَن أَعمَلَ صٰلِحًا تَرضىٰهُ وَأَدخِلنى بِرَحمَتِكَ فى عِبادِكَ الصّٰلِحينَ (آيت : 19) |
پوءِ (حضرت) سليمان ان جي ڳالهه ٻُڌي تبسم فرمائي کِليو ۽ چيائين اي منهنجا رب تون مون کي توفيق عطا ڪر ته آئون تنهنجي نعمتن جو شڪرگذار ٿيان جيڪي تو مون تي ۽ منهنجي والدين تي ڪيون آهن. ۽ آئون اهڙو نيڪ عمل ڪريان جنهن کان تون راضي ٿئين ۽ تون مون کي پنهنجي رحمت سان پنهنجي نيڪ ٻانهن ۾ داخل فرماءِ |
وَتَفَقَّدَ الطَّيرَ فَقالَ ما لِىَ لا أَرَى الهُدهُدَ أَم كانَ مِنَ الغائِبينَ (آيت : 20) |
۽ سليمان پکين جو حال احوال معلوم ڪيو پوءِ چيائين ڇا ڳالهه آهي جو آئون هدهد کي نٿو ڏسان، ڇا واقعي اهو موجود ناهي |
لَأُعَذِّبَنَّهُ عَذابًا شَديدًا أَو لَأَا۟ذبَحَنَّهُ أَو لَيَأتِيَنّى بِسُلطٰنٍ مُبينٍ (آيت : 21) |
آئون ان تي ضرور سخت عذاب ڪندس يا ان کي ذبح ڪندس يا ان کي مون وٽ ڪو واضح دليل پيش ڪرڻو پوندو |
فَمَكَثَ غَيرَ بَعيدٍ فَقالَ أَحَطتُ بِما لَم تُحِط بِهِ وَجِئتُكَ مِن سَبَإٍ بِنَبَإٍ يَقينٍ (آيت : 22) |
پوءِ (هدهد) زياده وقت نه ترسيو، پوءِ چيائين آئون اها ڳالهه چڱي طرح معلوم ڪري آيو آهيان جنهن جي توهان کي خبر ناهي، ۽ آئون توهان وٽ (شهر) سبا جي هڪ تحقيقي خبر کڻي آيو آهيان |
إِنّى وَجَدتُ امرَأَةً تَملِكُهُم وَأوتِيَت مِن كُلِّ شَيءٍ وَلَها عَرشٌ عَظيمٌ (آيت : 23) |
بيشڪ مون هڪ عورت ڏٺي جيڪا انهن تي حڪومت ڪري ٿي ۽ ان کي هر شيءِ ڏني وئي (جيڪا حڪومت لاءِ گھرجي) ۽ ان جو هڪ عظيم الشان تخت آهي |
وَجَدتُها وَقَومَها يَسجُدونَ لِلشَّمسِ مِن دونِ اللَّهِ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيطٰنُ أَعمٰلَهُم فَصَدَّهُم عَنِ السَّبيلِ فَهُم لا يَهتَدونَ (آيت : 24) |
مون ان کي ۽ سندن قوم کي ان حال ۾ ڏٺو جو اهي الله تعالى کانسواءِ سج جي پوڄا ڪري رهيا هئا ۽ شيطان انهن لاءِ سندن برا عمل سينگاريا پوءِ کين شيطان سنئين رستي کان روڪي ڇڏيو پوءِ اهي هدايت وارا ناهن |
أَلّا يَسجُدوا لِلَّهِ الَّذى يُخرِجُ الخَبءَ فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ وَيَعلَمُ ما تُخفونَ وَما تُعلِنونَ (آيت : 25) |
(اهي) الله تعالى کي ڇو نٿا سجدو ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمينن جون لڪل شيون ظاهر ڪري ٿو ۽ (اهو ئي) ڄاڻي ٿو جيڪو توهان مخفي ڪريو ٿا ۽ جيڪو توهان ظاهر ڪريو ٿا |
اللَّهُ لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ رَبُّ العَرشِ العَظيمِ (آيت : 26) |
الله تعالى آهي، ان کانسواءِ ڪو معبود ناهي اهو عرشِ عظيم جو رب آهي |
قالَ سَنَنظُرُ أَصَدَقتَ أَم كُنتَ مِنَ الكٰذِبينَ (آيت : 27) |
سليمان چيو اسين هينئر ڏسون ٿا ته تو (اي هدهد) سچ ڳالهايو يا تون ڪوڙن مان آهين |
اذهَب بِكِتٰبى هٰذا فَأَلقِه إِلَيهِم ثُمَّ تَوَلَّ عَنهُم فَانظُر ماذا يَرجِعونَ (آيت : 28) |
تون منهنجو هيءُ خط کڻي وڃ پوءِ اهو انهن تائين پهچائي ان کان پوءِ انهن کان پري ٿي پوءِ ڏس ته اهي ڪهڙو جواب ڏين ٿا |
قالَت يٰأَيُّهَا المَلَؤُا۟ إِنّى أُلقِىَ إِلَىَّ كِتٰبٌ كَريمٌ (آيت : 29) |
ان (بيبي بلقيس) چيو اي درباريو بيشڪ مون ڏانهن هڪ قابلِ احترام خط موڪليو ويو آهي |
إِنَّهُ مِن سُلَيمٰنَ وَإِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ (آيت : 30) |
بيشڪ اهو سليمان جي طرفان آهي ۽ بيشڪ ان جو مضمون هي آهي ته الله تعالى جي نالي سان شروع ڪريان ٿو جيڪو نهايت مهربان ٻاجھارو (آهي) |
أَلّا تَعلوا عَلَىَّ وَأتونى مُسلِمينَ (آيت : 31) |
مون سان تڪبر نه ڪريو ۽ توهان مون وٽ مسلمان ٿي اچو |
قالَت يٰأَيُّهَا المَلَؤُا۟ أَفتونى فى أَمرى ما كُنتُ قاطِعَةً أَمرًا حَتّىٰ تَشهَدونِ (آيت : 32) |
(بيبي بلقيس) چيو اي درباريو مون کي منهنجي هن معاملي ۾ مشورو ڏيو، جيستائين توهان مون وٽ موجود نٿا هجو ايستائين آئون ڪو آخري فيصلو نه ٿي ڪريان |
قالوا نَحنُ أُولوا قُوَّةٍ وَأُولوا بَأسٍ شَديدٍ وَالأَمرُ إِلَيكِ فَانظُرى ماذا تَأمُرينَ (آيت : 33) |
انهن چيو اسين گھڻان طاقتور ۽ سخت جنگ ڪندڙ آهيون ۽ آخري حڪم توهان وٽ آهي پوءِ توهان جيڪوبه حڪم ڪريو (اسين اهو تسليم ڪنداسين) |
قالَت إِنَّ المُلوكَ إِذا دَخَلوا قَريَةً أَفسَدوها وَجَعَلوا أَعِزَّةَ أَهلِها أَذِلَّةً وَكَذٰلِكَ يَفعَلونَ (آيت : 34) |
ان چيو بيشڪ بادشاهه جنهن وقت ڪنهن ڳوٺ ۾ داخل ٿين ٿا، ته ان کي برباد ڪن ٿا ۽ اتان جي باعزت ماڻهن کي بي عزت ڪن ٿا ۽ اهي اهڙي طرح ڪن ٿا |
وَإِنّى مُرسِلَةٌ إِلَيهِم بِهَدِيَّةٍ فَناظِرَةٌ بِمَ يَرجِعُ المُرسَلونَ (آيت : 35) |
۽ بيشڪ آئون انهن ڏانهن تحفو موڪليان ٿي پوءِ ڏسان ٿي ته قاصد ڪهڙو جواب کڻي موٽن ٿا |
فَلَمّا جاءَ سُلَيمٰنَ قالَ أَتُمِدّونَنِ بِمالٍ فَما ءاتىٰنِۦَ اللَّهُ خَيرٌ مِمّا ءاتىٰكُم بَل أَنتُم بِهَدِيَّتِكُم تَفرَحونَ (آيت : 36) |
پوءِ جڏهن قاصد (حضرت) سليمان وٽ پهتو، (حضرت) سليمان چيو توهان منهنجي مال سان مدد ڪريو ٿا. پوءِ جيڪي مون کي منهنجي رب عطا ڪيو آهي اهو ان کان بهتر آهي جيڪو توهان کي ڏنو اٿس، بلڪ توهان پنهنجي تحفي تي پاڻ خوش ٿيو ٿا |
ارجِع إِلَيهِم فَلَنَأتِيَنَّهُم بِجُنودٍ لا قِبَلَ لَهُم بِها وَلَنُخرِجَنَّهُم مِنها أَذِلَّةً وَهُم صٰغِرونَ (آيت : 37) |
تون انهن ڏانهن موٽي وڃ، پوءِ اسين انهن وٽ اهو لشڪر آڻينداسين جنهن جي مقابلي جي انهن کي طاقت نه هوندي ۽ اسين انهن کي ضرور ان (سرزمين) مان بي عزتو ڪري ڪڍنداسين |
قالَ يٰأَيُّهَا المَلَؤُا۟ أَيُّكُم يَأتينى بِعَرشِها قَبلَ أَن يَأتونى مُسلِمينَ (آيت : 38) |
سليمان چيو اي درباريو توهان مان ڪهڙو مون وٽ بيبي بلقيس جو تخت پهچائيندو ان کان اڳ جو اهي مون وٽ مسلمان ٿي اچن |
قالَ عِفريتٌ مِنَ الجِنِّ أَنا۠ ءاتيكَ بِهِ قَبلَ أَن تَقومَ مِن مَقامِكَ وَإِنّى عَلَيهِ لَقَوِىٌّ أَمينٌ (آيت : 39) |
عفريت جِنن مان هو، ان چيو آئون توهان کي اهو تخت توهان جي هِن مجلس جي برخواست ٿيڻ کان اڳ ۾ آڻي ڏيندس، ۽ بيشڪ آئون ان تي طاقت رکندڙ امين آهيان |
قالَ الَّذى عِندَهُ عِلمٌ مِنَ الكِتٰبِ أَنا۠ ءاتيكَ بِهِ قَبلَ أَن يَرتَدَّ إِلَيكَ طَرفُكَ فَلَمّا رَءاهُ مُستَقِرًّا عِندَهُ قالَ هٰذا مِن فَضلِ رَبّى لِيَبلُوَنى ءَأَشكُرُ أَم أَكفُرُ وَمَن شَكَرَ فَإِنَّما يَشكُرُ لِنَفسِهِ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبّى غَنِىٌّ كَريمٌ (آيت : 40) |
آصف برخيا عرض ڪيو جنهن وٽ مقدس ڪتاب جو علم هو، ان چيو ته آئون توهان وٽ اهو تخت توهان جي اک ڇنڀڻ کان اڳ ۾ آڻي ڏيندس، پوءِ جڏهن (حضرت) سليمان اهو تخت پاڻ وٽ موجود ڏٺو، چيائين هيءُ منهنجي رب جو احسان آهي، پاڻ مون کي آزمائي ٿو ته ڇا آئون شڪر ڪريان ٿو يا نٿو ڪريان، ۽ جيڪو (ماڻهو) شڪر ڪري ٿو پوءِ اهو پنهنجي لاءِ شڪر ڪري ٿو، ۽ جيڪو شڪر نٿو ڪري پوءِ بيشڪ منهنجو رب غني ۽ ڪريم آهي |
قالَ نَكِّروا لَها عَرشَها نَنظُر أَتَهتَدى أَم تَكونُ مِنَ الَّذينَ لا يَهتَدونَ (آيت : 41) |
سليمان چيو بيبي بلقيس جي تخت جي صورتحال تبديل ڪريو، اسين ڏسون ٿا ته اها ان کي سڃاڻي ٿي يا اها ان کي نٿي سڃاڻي |
فَلَمّا جاءَت قيلَ أَهٰكَذا عَرشُكِ قالَت كَأَنَّهُ هُوَ وَأوتينَا العِلمَ مِن قَبلِها وَكُنّا مُسلِمينَ (آيت : 42) |
پوءِ جنهن وقت اها آئي ته ان کي چيو ويو ته ڇا تنهنجو تخت اهڙوئي آهي؟ بيبي بلقيس چيو گوياڪ اِهو اُهو ئي (تخت) آهي، ۽ اسان کي ان کان اڳ ۾ (توهان جي نبوت جي) خبر پئجي وئي ۽ اسان توهان جي فرمانبرداري ڪئي |
وَصَدَّها ما كانَت تَعبُدُ مِن دونِ اللَّهِ إِنَّها كانَت مِن قَومٍ كٰفِرينَ (آيت : 43) |
۽ اُن ان کي الله کانسواءِ ٻئي جي عبادت کان روڪي ڇڏيو. بيشڪ اها ڪافرن جي قوم مان هئي |
قيلَ لَهَا ادخُلِى الصَّرحَ فَلَمّا رَأَتهُ حَسِبَتهُ لُجَّةً وَكَشَفَت عَن ساقَيها قالَ إِنَّهُ صَرحٌ مُمَرَّدٌ مِن قَواريرَ قالَت رَبِّ إِنّى ظَلَمتُ نَفسى وَأَسلَمتُ مَعَ سُلَيمٰنَ لِلَّهِ رَبِّ العٰلَمينَ (آيت : 44) |
بيبي بلقيس کي چيو ويو ته محل ۾ داخل ٿيءُ پوءِ جڏهن ان کي ڏٺائين ته ان کي ان پاڻي ڀانيو ۽ پاڻ پنهنجا ور مٿي ڪيائين، سليمان چيو ته بيشڪ هي شفاف محل آهي جيڪو شيشي مان تيار ڪيو ويو آهي، بيبي بلقيس چيو اي منهنجا رب بيشڪ مون پنهنجي نفس تي ظلم ڪيو (شرڪ وغيره جي ڪري) ۽ (هاڻي) مون سليمان سان گڏ تو رب العالمين تي ايمان آندو |
وَلَقَد أَرسَلنا إِلىٰ ثَمودَ أَخاهُم صٰلِحًا أَنِ اعبُدُوا اللَّهَ فَإِذا هُم فَريقانِ يَختَصِمونَ (آيت : 45) |
۽ بيشڪ اسان ثمود (قوم) ڏانهن سندن ڀاءُ (حضرت) صالح کي پيغمبر ڪري موڪليو ته توهان الله تعالى جي عبادت ڪريو، پوءِ ان وقت اهي ٻه فريق (مؤمن ۽ ڪافر) ٿيا جيڪي جھڳڙو ڪري رهيا هئا |
قالَ يٰقَومِ لِمَ تَستَعجِلونَ بِالسَّيِّئَةِ قَبلَ الحَسَنَةِ لَولا تَستَغفِرونَ اللَّهَ لَعَلَّكُم تُرحَمونَ (آيت : 46) |
(حضرت) صالح چيو اي منهنجي قوم توهان نيڪي کان اڳ ۾ برائي ڏانهن تڪڙ ڇو ٿا ڪريو؟ توهان الله تعالى کان ڇو نٿا بخشش طلب ڪريو، يقيناً توهان تي رحم ڪيو ويندو |
قالُوا اطَّيَّرنا بِكَ وَبِمَن مَعَكَ قالَ طٰئِرُكُم عِندَ اللَّهِ بَل أَنتُم قَومٌ تُفتَنونَ (آيت : 47) |
انهن چيو اسين توکي ۽ تنهنجي ساٿين کي منحوس سمجھون ٿا، (حضرت) صالح چيو توهان جي منحوسي الله تعالى وٽ آهي پر توهان اها قوم آهيو جنهنکي آزمايو وڃي ٿو |
وَكانَ فِى المَدينَةِ تِسعَةُ رَهطٍ يُفسِدونَ فِى الأَرضِ وَلا يُصلِحونَ (آيت : 48) |
۽ (ثمود جي) شهر ۾ نَوَ (9) ماڻهو هئا جيڪي زمين ۾ فساد پيدا ڪندا هئا ۽ اصلاح نه ڪندا هئا |
قالوا تَقاسَموا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَأَهلَهُ ثُمَّ لَنَقولَنَّ لِوَلِيِّهِ ما شَهِدنا مَهلِكَ أَهلِهِ وَإِنّا لَصٰدِقونَ (آيت : 49) |
انهن پاڻ ۾ الله جو قسم کڻي چيو ته اسين ضرور صالح ۽ ان جي گھر وارن تي رات جو ڇاپو هڻنداسين، پوءِ ان جي وارثن کي چونداسين ته اسين ان جي گھر وارن جي هلاڪت وقت نه هئاسين ۽ بيشڪ اسين سچا آهيون |
وَمَكَروا مَكرًا وَمَكَرنا مَكرًا وَهُم لا يَشعُرونَ (آيت : 50) |
۽ انهن فريب ڪيو ۽ اسان پنهنجي تدبير ڪئي ۽ اهي نٿا سمجھن |
فَانظُر كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ مَكرِهِم أَنّا دَمَّرنٰهُم وَقَومَهُم أَجمَعينَ (آيت : 51) |
پوءِ توهان ڏسو ته انهن جي فريب جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي، بيشڪ اسان انهن کي ۽ انهن جي سموري قوم کي هلاڪ ڪيو |
فَتِلكَ بُيوتُهُم خاوِيَةً بِما ظَلَموا إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايَةً لِقَومٍ يَعلَمونَ (آيت : 52) |
پوءِ اهي سندن گھر خالي پيل آهن سندن ظلم سببان، بيشڪ انهيءَ ۾ سمجھدار قوم لاءِ نشاني آهي |
وَأَنجَينَا الَّذينَ ءامَنوا وَكانوا يَتَّقونَ (آيت : 53) |
۽ اسان مؤمنن کي نجات ڏني ۽ اهي خوف رکندڙ هئا |
وَلوطًا إِذ قالَ لِقَومِهِ أَتَأتونَ الفٰحِشَةَ وَأَنتُم تُبصِرونَ (آيت : 54) |
۽ (حضرت) لوط کي (اسان پيغمبر ڪري موڪليو) جنهن وقت ان پنهنجي قوم کي چيو ڇا توهان فحاشي ڪريو ٿا حالانڪ توهان ڏسي رهيا آهيو |
أَئِنَّكُم لَتَأتونَ الرِّجالَ شَهوَةً مِن دونِ النِّساءِ بَل أَنتُم قَومٌ تَجهَلونَ (آيت : 55) |
ڇا توهان عورتن کانسواءِ مردن ڏانهن وڃو ٿا، بلڪ توهان جاهل قوم آهيو |
فَما كانَ جَوابَ قَومِهِ إِلّا أَن قالوا أَخرِجوا ءالَ لوطٍ مِن قَريَتِكُم إِنَّهُم أُناسٌ يَتَطَهَّرونَ (آيت : 56) |
پوءِ سندن قوم جو ان کان علاوه ڪو جواب نه هو مگر اهو ته توهان پنهنجي ڳوٺ مان لوط وارن کي ٻاهر ڪڍو، بيشڪ اِهي اُهي ماڻهو آهن جيڪي پاڪائي ڪن ٿا |
فَأَنجَينٰهُ وَأَهلَهُ إِلَّا امرَأَتَهُ قَدَّرنٰها مِنَ الغٰبِرينَ (آيت : 57) |
پوءِ اسان (حضرت) لوط ۽ سندس اهل کي سندس گھر واريءَ کانسواءِ، نجات ڏني اسان جي تقدير سان اها (عذاب ۾) رهجي وئي |
وَأَمطَرنا عَلَيهِم مَطَرًا فَساءَ مَطَرُ المُنذَرينَ (آيت : 58) |
۽ اسان انهن جي مٿان (پڪل ٺڪرين جو) مِينهن وسايو، پوءِ ڊيڄاريل ماڻهن لاءِ اهو تمام خراب مِينهن هو |
قُلِ الحَمدُ لِلَّهِ وَسَلٰمٌ عَلىٰ عِبادِهِ الَّذينَ اصطَفىٰ ءاللَّهُ خَيرٌ أَمّا يُشرِكونَ (آيت : 59) |
رسولِ عربي توهان فرمايو سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن ۽ برگزيده ٻانهن تي سلام آهي، ڇا الله تعالى بهتر آهي يا سندن بت بهتر آهن؟ |
أَمَّن خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالأَرضَ وَأَنزَلَ لَكُم مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَنبَتنا بِهِ حَدائِقَ ذاتَ بَهجَةٍ ما كانَ لَكُم أَن تُنبِتوا شَجَرَها أَءِلٰهٌ مَعَ اللَّهِ بَل هُم قَومٌ يَعدِلونَ (آيت : 60) |
يا اُهو الله تعالى بهتر آهي جنهن آسمان ۽ زمين کي پيدا فرمايو ۽ توهان لاءِ آسمان مان مِينهن نازل فرمايو، پوءِ اسان ان مان خوبصورت باغ پيدا فرمايا، توهان کي انهن وڻن جي کُٽائڻ جي توفيق نه هئي، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي؟ بلڪ اها قوم (حق کان) پري ٿئي ٿي |
أَمَّن جَعَلَ الأَرضَ قَرارًا وَجَعَلَ خِلٰلَها أَنهٰرًا وَجَعَلَ لَها رَوٰسِىَ وَجَعَلَ بَينَ البَحرَينِ حاجِزًا أَءِلٰهٌ مَعَ اللَّهِ بَل أَكثَرُهُم لا يَعلَمونَ (آيت : 61) |
يا اُهو الله جنهن زمين کي رهڻ لاءِ بنايو ۽ ان جي وچ مان نهرون پيدا ڪيون ۽ زمين لاءِ جبل پيدا ڪيا ۽ ٻن دريائن جي وچ ۾ سَنڌو پيدا ڪيو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي؟ بلڪ اڪثر انهن مان نٿا ڄاڻن |
أَمَّن يُجيبُ المُضطَرَّ إِذا دَعاهُ وَيَكشِفُ السّوءَ وَيَجعَلُكُم خُلَفاءَ الأَرضِ أَءِلٰهٌ مَعَ اللَّهِ قَليلًا ما تَذَكَّرونَ (آيت : 62) |
اهو ڪير آهي جيڪو پريشان کي ٻُڌي ٿو جڏهن اهو اُن کي پڪاري ٿو ۽ ان تان تڪليف لاهي ٿو ۽ توهان کي زمين ۾ (اڳين ماڻهن جو) وارث بنائي ٿو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي، ٿورڙا اهي آهن جيڪي نصيحت حاصل ڪن ٿا |
أَمَّن يَهديكُم فى ظُلُمٰتِ البَرِّ وَالبَحرِ وَمَن يُرسِلُ الرِّيٰحَ بُشرًا بَينَ يَدَى رَحمَتِهِ أَءِلٰهٌ مَعَ اللَّهِ تَعٰلَى اللَّهُ عَمّا يُشرِكونَ (آيت : 63) |
اهو ڪير آهي جيڪو توهان کي زمين ۽ سمنڊ جي اونداهين ۾ واٽ ڏيکاري ٿو ۽ اهو ڪير آهي جيڪو مينهن کان اڳ ۾ خوشخبري ڏيندڙ هوائون موڪلي ٿو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي، الله تعالى انهن جي شرڪ کان بلند آهي |
أَمَّن يَبدَؤُا۟ الخَلقَ ثُمَّ يُعيدُهُ وَمَن يَرزُقُكُم مِنَ السَّماءِ وَالأَرضِ أَءِلٰهٌ مَعَ اللَّهِ قُل هاتوا بُرهٰنَكُم إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 64) |
يا اهو ڪير آهي جيڪو مخلوق کي پيدا ڪري ٿو، ان کان پوءِ ان کي موٽائيندو ۽ اهو ڪير آهي جيڪو آسمان ۽ زمين مان توهان کي رزق عطا ڪري ٿو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي،؟ رسولِ عربي توهان فرمايو ته توهان پنهنجا دليل آڻيو جيڪڏهن توهان سچا آهيو |
قُل لا يَعلَمُ مَن فِى السَّمٰوٰتِ وَالأَرضِ الغَيبَ إِلَّا اللَّهُ وَما يَشعُرونَ أَيّانَ يُبعَثونَ (آيت : 65) |
رسولِ عربي توهان فرمايو آسمانن ۽ زمينن ۾ الله تعالى کانسواءِ (بذاتِ خود) ٻيو ڪوبه غيب نٿو ڄاڻي، ۽ (انهن کي) اها خبر ناهي ته اهي ڪڏهن اٿاريا ويندا |
بَلِ ادّٰرَكَ عِلمُهُم فِى الءاخِرَةِ بَل هُم فى شَكٍّ مِنها بَل هُم مِنها عَمونَ (آيت : 66) |
ڇا انهن جو علم آخرت کي پهتو؟ بلڪ اهي انهيءَ ۾ شڪ ڪندڙ آهن، بلڪ اهي انهيءَ کان انڌا آهن |
وَقالَ الَّذينَ كَفَروا أَءِذا كُنّا تُرٰبًا وَءاباؤُنا أَئِنّا لَمُخرَجونَ (آيت : 67) |
۽ (مڪه جي) ڪافرن چيو، ڇا اسين ۽ اسان جا وڏا جڏهن مري مٽي ٿينداسين، ڇا پوءِ يقيناً اسين (قبرن مان) ڪڍيا وينداسين؟ |
لَقَد وُعِدنا هٰذا نَحنُ وَءاباؤُنا مِن قَبلُ إِن هٰذا إِلّا أَسٰطيرُ الأَوَّلينَ (آيت : 68) |
بيشڪ اسان کي، ۽ انهي کان اڳ ۾ اسان جي وڏن کي هيءُ وعدو ڏنو ويو هو، هيءُ ته پهرين ماڻهن جون آکاڻيون آهن |
قُل سيروا فِى الأَرضِ فَانظُروا كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ المُجرِمينَ (آيت : 69) |
رسولِ عربي توهان فرمايو توهان زمين ۾ سير ڪريو، پوءِ توهان ڏسو ته مجرمن جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي |
وَلا تَحزَن عَلَيهِم وَلا تَكُن فى ضَيقٍ مِمّا يَمكُرونَ (آيت : 70) |
۽ رسولِ عربي توهان انهن تي ڏک نه ڪريو ۽ انهن جي مڪر سببان توهان پنهنجي سيني مبارڪ کي تنگ نه ڪريو |
وَيَقولونَ مَتىٰ هٰذَا الوَعدُ إِن كُنتُم صٰدِقينَ (آيت : 71) |
۽ اهي چون ٿا ته هيءُ وعدو (عذاب جو) ڪڏهن ايندو جيڪڏهن توهان سچا آهيو |
قُل عَسىٰ أَن يَكونَ رَدِفَ لَكُم بَعضُ الَّذى تَستَعجِلونَ (آيت : 72) |
رسولِ عربي توهان فرمايو توهان جي پويان جلدي اهي (شيون) لڳنديون جن جي توهان تڪڙ ڪري رهيا آهيو |
وَإِنَّ رَبَّكَ لَذو فَضلٍ عَلَى النّاسِ وَلٰكِنَّ أَكثَرَهُم لا يَشكُرونَ (آيت : 73) |
۽ بيشڪ توهان جو رب يقيناً ماڻهن تي فضل ڪندڙ آهي، پر انهن مان اڪثر شڪر نٿا ڪن |
وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَعلَمُ ما تُكِنُّ صُدورُهُم وَما يُعلِنونَ (آيت : 74) |
۽ بيشڪ توهان جو رب (اهو سڀ ڪجھه) ڄاڻي ٿو جيڪو اهي پنهنجي سينن ۾ لڪائن ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪن ٿا |
وَما مِن غائِبَةٍ فِى السَّماءِ وَالأَرضِ إِلّا فى كِتٰبٍ مُبينٍ (آيت : 75) |
۽ آسمانن ۽ زمينن ۾ (ڪا شيءِ) غائب ناهي مگر (اها) لوحِ محفوظ ۾ آهي |
إِنَّ هٰذَا القُرءانَ يَقُصُّ عَلىٰ بَنى إِسرٰءيلَ أَكثَرَ الَّذى هُم فيهِ يَختَلِفونَ (آيت : 76) |
بيشڪ هي قرآن ڪريم بني اسرائيل جا اهي قصا بيان ڪري ٿو جن مان گھڻن ۾ اهي اختلاف ڪن ٿا |
وَإِنَّهُ لَهُدًى وَرَحمَةٌ لِلمُؤمِنينَ (آيت : 77) |
۽ بيشڪ اهو (قرآن ڪريم) مؤمنن لاءِ يقيناً هدايت ۽ رحمت آهي |
إِنَّ رَبَّكَ يَقضى بَينَهُم بِحُكمِهِ وَهُوَ العَزيزُ العَليمُ (آيت : 78) |
بيشڪ توهان جو رب پنهنجي حڪم سان انهن جي وچ ۾ فيصلو ڪندو، ۽ اهو غالب گھڻي علم وارو آهي |
فَتَوَكَّل عَلَى اللَّهِ إِنَّكَ عَلَى الحَقِّ المُبينِ (آيت : 79) |
پوءِ توهان الله تعالى تي توڪل ڪريو، بيشڪ توهان راه راست تي آهيو |
إِنَّكَ لا تُسمِعُ المَوتىٰ وَلا تُسمِعُ الصُّمَّ الدُّعاءَ إِذا وَلَّوا مُدبِرينَ (آيت : 80) |
بيشڪ توهان جو ٻُڌائڻ، مُئل (ڪافر) نٿا ٻُڌن ۽ توهان جو ٻڌائڻ (اسلام جي دعوت) ٻوڙا، (ڪافر) نٿا ٻڌن، جنهن وقت اهي پٺ ڏئي ڦرندڙ آهن |
وَما أَنتَ بِهٰدِى العُمىِ عَن ضَلٰلَتِهِم إِن تُسمِعُ إِلّا مَن يُؤمِنُ بِـٔايٰتِنا فَهُم مُسلِمونَ (آيت : 81) |
۽ نه توهان انڌن (ڪافرن) کي سندن گمراهي کان هدايت ڏيندڙ آهيو، توهان ته فقط انهن ماڻهن کي ٻڌائي سگھو ٿا جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان آڻن ٿا، پوءِ اهي مسلمان آهن |
وَإِذا وَقَعَ القَولُ عَلَيهِم أَخرَجنا لَهُم دابَّةً مِنَ الأَرضِ تُكَلِّمُهُم أَنَّ النّاسَ كانوا بِـٔايٰتِنا لا يوقِنونَ (آيت : 82) |
۽ جنهن وقت انهن تي (عذاب واري) ڳالهه ايندي ته اسين انهن لاءِ (قيامت جي قريب) هڪ چؤپايو زمين مان پيدا ڪنداسين جيڪو انهن سان ڳالهائيندو، بيشڪ ڪافر اسان جي آيتن تي يقين نٿا رکن |
وَيَومَ نَحشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوجًا مِمَّن يُكَذِّبُ بِـٔايٰتِنا فَهُم يوزَعونَ (آيت : 83) |
۽ رسولِ عربي توهان ياد ڪريو اهو ڏينهن جڏهن اسان هر امت مان هڪ فوج گڏ ڪنداسين اِهي اُهي ماڻهو هوندا جيڪي اسان جي آيتن کي ڪوڙو سمجهندا هئا پوءِ اهي (نظم و ضبط سان) گڏ ڪيا ويندا |
حَتّىٰ إِذا جاءو قالَ أَكَذَّبتُم بِـٔايٰتى وَلَم تُحيطوا بِها عِلمًا أَمّاذا كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 84) |
ايستائين جو جڏهن سڀ ايندا الله تعالى فرمائيندو، ڇا توهان منهن جون آيتون نه مڃيندا هئا ۽ توهان جو علم انهن کي نه پهتو، توهان ڪهڙو ڪم ڪندا هئا |
وَوَقَعَ القَولُ عَلَيهِم بِما ظَلَموا فَهُم لا يَنطِقونَ (آيت : 85) |
۽ ظلم سببان انهن تي ڪيل وعدو (عذاب جو) ثابت ٿي چڪو پوءِ (هاڻي) اهي نٿا ڳالهائن |
أَلَم يَرَوا أَنّا جَعَلنَا الَّيلَ لِيَسكُنوا فيهِ وَالنَّهارَ مُبصِرًا إِنَّ فى ذٰلِكَ لَءايٰتٍ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (آيت : 86) |
ڇا انهن نه ڏٺو ته بيشڪ اسان رات کي پيدا فرمايو ان لاءِ ته ان ۾ آرام ڪن ۽ ڏينهن کي روشن بنايو، بيشڪ انهيءَ ۾ يقين رکندڙ قوم لاءِ يقيناً نشانيون آهن |
وَيَومَ يُنفَخُ فِى الصّورِ فَفَزِعَ مَن فِى السَّمٰوٰتِ وَمَن فِى الأَرضِ إِلّا مَن شاءَ اللَّهُ وَكُلٌّ أَتَوهُ دٰخِرينَ (آيت : 87) |
۽ ان ڏينهن صور ۾ ڦوڪ ڏني ويندي، پوءِ خوف ڪنديون اهي شيون جيڪي آسمانن ۽ زمينن ۾ آهن، مگر جنهنکي الله تعالى چاهي ۽ سڀئي سندس دربار ۾ عاجزيءَ سان ايندا |
وَتَرَى الجِبالَ تَحسَبُها جامِدَةً وَهِىَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ صُنعَ اللَّهِ الَّذى أَتقَنَ كُلَّ شَيءٍ إِنَّهُ خَبيرٌ بِما تَفعَلونَ (آيت : 88) |
۽ توهان ڏسندا (۽) ڀانئيندا ته جبل ڄميل آهن حالانڪ اُهي ڪڪرن وانگر هَلندڙ هوندا (اها) الله تعالى جي ڪاريگري آهي جنهن هر شيءِ حڪمت سان پيدا فرمائي، بيشڪ اهو توهان جي عملن کان چڱي طرح خبردار آهي |
مَن جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَيرٌ مِنها وَهُم مِن فَزَعٍ يَومَئِذٍ ءامِنونَ (آيت : 89) |
جنهن ماڻهو چڱائي آندي پوءِ ان کي ان کان بهتر چڱائي ملندي، ۽ اهي قيامت جي خوف کان امن وارا آهن |
وَمَن جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَكُبَّت وُجوهُهُم فِى النّارِ هَل تُجزَونَ إِلّا ما كُنتُم تَعمَلونَ (آيت : 90) |
۽ جنهن ماڻهو برائي آندي، پوءِ انهن جا مُنهن اونڌا ڪري باه ۾ وڌا ويندا، توهان کي توهان جي عملن مطابق جزا ڏني ويندي |
إِنَّما أُمِرتُ أَن أَعبُدَ رَبَّ هٰذِهِ البَلدَةِ الَّذى حَرَّمَها وَلَهُ كُلُّ شَيءٍ وَأُمِرتُ أَن أَكونَ مِنَ المُسلِمينَ (آيت : 91) |
مون کي ته اهو ئي حڪم ڪيو ويو آهي ته آئون هن معزز شهر (مڪه مڪرمه) جي رب جي عبادت ڪريان ۽ هر شيءِ ان لاءِ آهي، ۽ مون کي حڪم ڪيو ويو آهي ته آئون مسلمانن مان هجان |
وَأَن أَتلُوَا۟ القُرءانَ فَمَنِ اهتَدىٰ فَإِنَّما يَهتَدى لِنَفسِهِ وَمَن ضَلَّ فَقُل إِنَّما أَنا۠ مِنَ المُنذِرينَ (آيت : 92) |
۽ آئون (توهان تي تبليغ خاطر) قرآن ڪريم پڙهان، پوءِ جيڪو ماڻهو هدايت يافته ٿيو، پوءِ اهو پنهنجي لاءِ هدايت يافته ٿيو، جيڪو ماڻهو گمراه ٿيو پوءِ توهان فرمايو، آئون ته فقط ڊيڄاريندڙ آهيان |
وَقُلِ الحَمدُ لِلَّهِ سَيُريكُم ءايٰتِهِ فَتَعرِفونَها وَما رَبُّكَ بِغٰفِلٍ عَمّا تَعمَلونَ (آيت : 93) |
۽ رسولِ عربي توهان فرمايو سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن، عنقريب الله تعالى توهان کي پنهنجيون نشانيون ڏيکاريندو، پوءِ توهان انهن کي سڃاڻيندا، ۽ توهان جو رب توهان جي عملن کان بي خبر ناهي |