الٓمّٓ جِي، پرور کي پَروڙ،

ليک اهوئي لوڪ ۾، منجھس شڪ نه مور،

ڪارڻ ڪِرياتن جي، هدايت حضور، جي پر پٺ مڃين، ۽ پوريون پڙهن نمازون نور، ۽ تنهن زر مان ڏينِ ضرور، جو ڏات ڏنوسون انهن کي.

۽ جي مِڙئي مڃينِ، جو توئي اُتاريوسون، ڪِ تُوهان اڳ، پڪ رکن پر لوڪ جِي، جو اڃا اڳي جَڳ.

اهي سندن سائين کان، مٿي سئين دڳ، ۽ اهي سوڀون سوين لڳ، ماڻڻ وارا مورهين.

جي ڦريا کون فرمان، ساڳي آهي اُنهن مٿي، ته ڏيـينِ، توڻي نه ڏيينِ، ڪو خوف اُنهن کي خان! نه آڻيندا ايمان،

سِيل سندن، سِيل ڪيا، هَئين مُهر منان. ۽ اٿن ڪنن ۽ اکين تي، پردا ڪي پنهان، ۽ ڀنڀٽ بي گمان، آهي وڏو ڪو اُنهن لئي.

۽ ڪي ماڻهون چون، ته مڃيون سون صاحب رب ستار، پڻ آخر، اُهکي وار، ۽ اُهي مؤمن ناهنِ مورهين.

ڌوڪو ڏينِ ڌڻئ کي ۽ ٻيو آندو جن ايمان، ۽ نه ٺڳـينِ، مگر پاڻ کي، ٻِي ڪُپت هلندينِ ڪانه، ۽ نـتيجو نڌان، مورک نه سمجھن مورهين.

روڳ جن جي رڳن ۾، پوءِروڳ وَڌاينِ رب، ڪن ڪوڙ،تنهن سبب، اُنهن لئي، سخت عذاب ڪو.

۽ چئجينِ جڏهن ته، زمين ۾، وجھو ڪين وڳوڙ، چي، اسين ته صفا صلح جا، طالب آهيون توڙ،

سمجھ، سيئي ڦيٽوڙ، پر نه پڙوينِ ڳالهيون.

۽ چئجينِ جڏهن ته، مڃيو، جيئن ماڻهن مڃيو مور، چي، اسين مڃيون ڪيئن اُنهن جيئن، جي ڀورا بي شعور، پاڳل اِهي پروڙ، سچ پچ، سوچينِ ڪين ڪي.

۽ جڏهن گَڏيا اُنهن کي، آندو جن ايمان، چي، آيا سون ايمان ۾، آهيون مُسلمان، ۽ جڏهن سَندنِ شيطانن سان، مِليا خُلاصا خان، چي، اسِين اوهان سان آهيون، ميڙِهي مهربان، آهيون اَسان، تن عيان، ٺلهيون ڪندڙ ٺٺوليون.

ڏاتر سِگھو ڏينِ، ڀوڳ اُنهِئ کِل ڀوڳ جو، ۽ اِن لـئي ڇَيڪ ڇَڏينِ، پِيا منجھن، سندن مُنجھ ۾.

اُنهن سوديو، سُونهپ تي، مونجھاري جو مال، پوءِ سَندنِ سودي، سُود ڪو، بخشيَنِ ڪِين بحال، ۽ ڪينهن، سي ڪُلال، روڻـا وَهِين واٽ تي.

حال اُنهن جو، اُن جِيئن، ته ٻارئـِين باه ٻيهار، پوءِ چِمڪِي جڏهن چوڌار، ته سائـِين نِيَنِ سوجھرو. ۽ ڇڏينِ اُونداهين ۾، ڪجھ ڪِين ڏِسنِ،

ٻوڙا ٻُڌن ڪِينڪِي، گـنگا ڪِين ڪُڇنِ، اَنڌا کان اکينِ، پوءِ ڪِيئن وَرنِ، سي واٽ تي.

يا اُڀ کان، مثال مِينهن جي، جنھن ۾ وِڄ، ڪڙڪو، ڪار، ڪَنن سَندنِ ۾ آڱريون، ڪَن پئا ڪڙڪي هار، خاص مرڻ جي خوف کان؛ ۽ صاحب رب ستار، چوڪِي آھ چوڌار، ڪُوڙن ڪافرن تي.

وِڄ اکيون اُنهن جون، جھٽي، ڏيِئي جَھلڪار، چَليا سَندسِ چِمڪار تي، وَرِي جھڙي وار، ۽ اُڀا جڏهن اُونداھ ٿي؛ گُھريو هُوند غفار، ڪن ۽ اکيون اُنهن جون، نيائـِين نبار، صاحب ربُّ، ستار، قادر، هرڪم ڪارتي.

اي ماڻهئا! پوڄيو مورهين، پنهنجو پالڻهار، جنهن اوهان کي، ڪِ اڳ اوهان کان، جوڙيا سڀ جنسار، اِنهئَ اميد آسري، ته ڏرو ڀر ڏاتار،

ڀون بنائـِي بسترو، جنهن آگي اوهان هار، ۽ اُڀ کي ڇت ۽ اڀ ڪنان، نازل ڪيائين نار، پوءِ ڪڍيائين اَهنجي قُوت لئي، جنهن سان، ميوا مٺا، موچار، پوءِ هرگز نه ٺاهيو هٿ گھڙيا، جھالُ و ڪاڻ جبار، جنهن حال ۾ هوشيار، اوهين پروڙيو پاڻ پئا.

۽ جي اوهين آهيو اِن ڪنان، شڪ شبهي جو شڪار، پوءِ آڻيو ڪا اِن جھڙِي، جو اسان اتاريو، پنهنجي ٻانهين سرِ ٻيهار، ۽ سڀ سڏيو، ڌڻئ ڌار، جي سچا سخن ۾ آهيو.

پوءِ جي نه ڪيان ، نه ڪري سگھندا، ڪڏهن اِهو ڪم ڪار، پوءِ، بچو تنهين باھ کان، ٻارڻ جنهن ٻيهار، ماڻهون، پٿر مورهين، سو دوزخ دهشتدار، توڙان ٿيو تيار، ڪارڻ قوم ڪافرين.

۽ ڏي مبارڪ، جن مڃيو، پڻ چڱا ڪيؤن ڪم ڪار، اڳـتي تي آهن اُنهن لئي، بهشت، باغ بهار، جن هيٺان، هلن ناليون، وڻندڙ منجھ وڻڪار، جڏهن به منجھس ميون مان، ڪو ملينِ مزي هار، چي، مهند مليو سون جھڙو، هِي اُنهي جي آچار، الله، نه لڄي اُن ۾، ته ڏي ڪو به مثال، مڇر، ڪِ پوءِ مٿڀرو؛ پوءِ مڃِي، جن مقال، پوءِ صحيح سمجھن ڳالھ، ته هِي صفاسچ، سائين ڪنان. ۽ اُن ۾ آهن، اُنهن لـئي، ڪي ناريون نيڪ نبار، ۽ سدا سڀ ڄمار، اهي ساڪن ، اُن سکن ۾.

پر ڦريا، جي فرمان کان، تن چيو اهڙي چال، الله ارادو ڇا ڪيو، منجھان اِن مثال؟ منجھائي، ۽ سمجھائي گھڻا، نالي مِٺو تنهن نال، ڀُلائي نه بحال، تنهن سان تَو اين بنا.

اُهي، جي الله ساڻ، ڀڃن ٻول، ٻَڌڻ پُئان، ۽ ٽوڙينِ، جنهن جي ٽُـڳڻ جو، چينِ پرور پاڻ، ۽ ڀون ۾ بگيڙينِ ڀاڻ، اهي مور وڃائيندڙ مورهين.

ڪهڙئَ طرح ڪريو، الله کان انڪار، ۽ هئا مئل مورهين، پوءِ جياريان جبار، موٽي ماري، جياري وري، قدرت ساڻ ڪلتار، آخر اُنهئَ پار، اوهين مڙئي موٽائبا.

اُهو الله، آهي سو، جنهن جوڙيا اوهان هار، جيڪي سڀ زمين ۾، جوڙون ۽ جنسار، توجَّہۡ طرف اڀ جي، ڏِنو پوءِ ڏاتار، تہ تي، تہ تيار ڪيا، ساري سَت ستار، ۽ سائين سمجھدار، حقيقت هر ٽول جِي.

۽ مالڪ تُنهنجي، ملڪن کي ، جڏهن چيو اهڙي چال، ته ڀون ۾ بنائيندڙ آهيان، ڪو نائب نيڪ نهال، چي، منجهس مقرر ڪيئن ڪرين، جو بگيڙيس بحال، ۽ خون منجھس خان وهائي، ڪندو ڪوس قِتال، ۽ اسين پڪ توکي، پاڪ چئون، تنهجِي نيڪي ڳائڻ نال، ساريون، ساراهيون، تنهنجا ڪم ڪمال، چي، آئون، جاڄاڻـا ڳالھ، اوهين نه ڄاڻو اُن کي.

۽ نالا سڀ آدم کي، سيکاريا ستار، موٽي ڪيائين ملڪن تي، اُنهن کي اظهار، نالا ٻڌايومِ هِنن جا، جي آهيو صفا سچار،

چي، پڪ آهين پاڪ تون، اسان سُڌ، نه سماچار، نه ڄاڻون، مگر ڄاڻـائيِي، جيترو جبّار، تون صحي سمجھدار، حڪمتي هوشيار گھڻو.

چي، آدم چو انهن کي، نالا تن نبار، پوءِ جڏهن ٻڌائين، انهن کي نالا تن نروار، چي، آن کي نه چئمِ، ته اڀ ۽ ڀون جا، ٻُجھان منجھ، ٻهار، پڻ ٻُجھان، سو ٻيهار، جو چئو، ڪِ رکوس چت ۾.

۽ جڏهن فرمايوسون فرشتن کي، جُھڪو آدم پار، پوءِ جُھڪيا مِڙوئيِ، مگر ابليس ڪيو انڪار، ۽ پئو تڪبّر ۾ تڪرار، ۽ هئو اصلي، اِنڪارين مان.

۽ فرمائيوسون فضل سان، ته آدم! ڪر آرام، پڻ بيبي تُنهنجي باغ ۾، پڻ تازا تر تمام، واپرايو، وَڻي تِـتان، ميوا منجھس مدام، ۽ ويجها هِن وڻ هيڪڙي، وڃجانه وريام!، پوءِ نِسورا ناڪام، هوندا هاڃيڪارن مان.

پوءِ شامتي شيطان، اچي ٿيڙيو اُنهن کي، پوءِ ڪڍيئينِ، جتي قراريا، منجھان تنهن مڪان، پوءِ اُتوسون ته، اترو، ڀـيـڙا بي گمان، هونداِ هيڪ ٻئن جا، اوهين عَدُو عيان، ۽ اُتيئي اوهان لئي، آهنِ آستان، ٻئا سمر ۽ سامان، ڪو زمانو زمين تي.

پوءِ آدم استغفارڪيا، جي سکيو سندس، سائين ڪنان، پوءِ مرهين کيس ميار، اومرهيندڙ ۽ مهر ڀريو.

اُتوسون، ته اوترو اِتان، هيڪاندا هيڪار، پر پوءِ هدايتون منهنجون، اينديون اوهان پار، پوءِ ٿـئو سندمِ سُونهپ جو، جو تهدل تابعدار، پوءِ تن کي، نه ڀوُ ڀلڪار، ۽ نه ڳڻتي کينِ، ڪنهن ڳالھ جي.

۽ جي ڦريا ۽ ڪوڙا ڪوٺيون، اسان جا اُهڃاڻ، اُهي ڄاڃي ڄيري ڄاڻ، هونِ هميشه اُن ۾.

اوهان اي اسرائيليو! منهنجاسُک، ساريو، مون، جي ڪيا اوهان سان، وَر وَر وڙ واريو، ۽ آءٌ اوهان سان واعدا پاريان، جي اوهين پاريو، پوءِ دل ۾، ڊپ ڌاريو، هميشه، مون هيڪ جو.

پوءِ مڃيو هرگـز حق ڪري، جي اُتاريمِ اُهڃاڻ، صحي ڪندڙ اُن کي، جيڪي اڳي، اوهان ساڻ، ۽ ڦريل نه ٿيو اُن کان، پريندي اوهين پاڻ، ۽ مٽيو نه ٿوري ملھ مٿي، منهنجاحڪم هاڻ، پوءِ ڪڍو نه ٻئي جي ڪاڻ، مون هڪ کان، مُڙو مورهين.

۽ هرگـز نه حق لڪايو، ڪنهن ڪوڙِئَ فتوا ساڻ، ۽ ڪيئن ڇپايو هاڻ، جڏهن پئا، پاڻ پروڙيو.

۽ قائم ڪريو نماز کي، پوري وقت پاڻ، ۽ ڏيو ڏُ کيَنِ ڏاڻ، ۽ جھڪو ڀيڙو، جھڪندڙين.

ڇاماڻهن چڱي مت ڏيو، ۽ وِچان وساريو پاڻ؟ ۽ جڏهن ڪتاب، قِرئت ساڻ، پڙهو ته، ڇو نه پروڙيو؟

۽ سوڀون گھرو، صبرساڻ، پڻ نِمازن نال، ۽ ڳري اها ڳالھ، ڌاران نياز، ڌاريندڙين.

جي ڀانئنِ، ته سندن سائينءَ سان، اُهي ملڻا آهن مور، پڻ هلڻا منجھ حضور، آخر آهنِ اُن ڏي.

ساريو اي اسرائيليو! سندمِ ڀلايون ڀال، جي ڪيمِ پنهنجي ڪرم سان، توڙان توهان نال، پڻ اُتم ڪيم اقبال، اَهنجو عالمن تي.

۽ ڏورتنهين ڏينهن کان، جڏهن پاڙبو، نه ڪري پار، هڪ جان، ٻي جان جو، پڻ ڪارون نه ان کان ڪار، ۽ نه وٺبس بدلو بار، نه ورندونِ ڪو به واهرُو.

۽ فرعون جي فِرق کان، جڏهن ڇڏائيسِينِئان جان، ڍوئينِ اوهان تي بار پئا، بُڇڙا بي گمان، ڪُهَن ڪنور اوهان جا، جوينِ ڏينيان جِيدان، ۽ اِن ۾ وڏو امتحان، اوهان لئي، الله کان.

۽ اسان، اوهان سڀني وچان، وِير ڇنِي جنهن وار، اوهان کي اُڪاريو سون، صحِي سلامت پار، ۽ فرعون جي فوج کي، ٻوڙيون سون منجھ ٻار، ۽ ڪنڌِئَ ڀر ڪنار، پئا پاڻ ڏسو پڌرو.

۽ چاليھ راتيون ربّ ڪيون، جڏهن موسٰى سان مقرر، وَڇڙِي کي ورتان وري، اُن کانپوءِ اَبتر!، صفا ستمگر آهيو اوهين، اُن حال ۾.

ان کان، پوءِ اوهان کي، ڪئي سون معاف ميار، اِن آسري آڌار، ته ڳايو ڳُڻ ڳالهيون.

۽ ڏنوسون موسٰى مير کي، قلم بند ڪتاب، ۽ بيان هر ڪنهن باب، ته وَرو مانَ واٽ تي.

۽ موسٰى سندس ميڙ کي، جڏهن چيو اهڙي چال، ته قوم! پاڻهين پاڻ سان، جاڙُون ڪيان جال، هڪ گابڙي گگدام کي، پنهنجي پوڄڻ نال، پوءِ وِهلو ورو پنهنجي، بارِي ڏانهن بحال، پاڻهين پنهنجا پاڻ ۾، ڪريو ڪوس قِتال، آگي وٽ اوهان لئي، هِئَ بلڪل بهتر ڳالھ، پوءِ موٽيو اوهان تي، مِهر سان، سوئي جل جلال، سو موٽندڙ متعال، مِڙنيان مهربان گھڻو.

چي، مهتر موسٰى! تو مٿي، نه آڻيون اعتبار، تان اسين ڏسون الله کي، اکين سان اِظهار، پوءِ قابو ڪڙ ڪي پڪڙيان، پئا نِرتًا ڪريو نهار،

موٽي اَهنجي موت پُوان، اُٿاريوسون ٻِيهار، اِهو اِنهئَ هار، ته ڳايون ڳُڻ ڳالهيون.

۽ ڪياسون آن تي ڪرم سان، ڇانيون ميگھ ملهار، لاٿاسون آن تي، لطف سان، مَنَّ سَلوٰى مزيدار، جو طعام ڏنوسون، تنهن منجھان کائو خوش گوار، ۽ اسان تي نه ڪيون آزار، پر پاڻهين ڏکويون پاڻ کي.

۽ جڏهن ٻوليون سونِ ٻاجھ سان، ته گھِڙو منجھ هِن گام، پوءِ واپرايو وڻي تـتـِان، ۽ داخل ٿيو درمان، تابعدار تمام، چئو“بخشش”، ته بخشيونِيان، خطا، خرابيون خام، ۽ جلدِي ڪنداسون جام، ڀَلن سان ڀلايون.

پوءِ جاڙون جن ڪيون، تن ٻولِي، ٻِي ڪا ڳالھ، تنهن ڳالھ سوا، جا اُنهن کي، ويئيِ چئيِ چٽِي چال، پوءِ اڀ کان اُتاريوسون، اُنهن تي، وڏو ڪو وبال، جن، جاڙون ڪيون جال، ڇو ته، حڪم ڀڃن هرحال ۾.

۽ موسٰى سندس ميڙ لئي، جَر گھريو، جنهن وار، پوءِ چيوسون ته، پهڻ کي، پنهنجِي، هَڻ تون لٺ هيڪار، پوءِ ڌَڪ سان، اُڌميا ان منجھان، ٻارهن تلاءَ تار، هر پاڙي ڄاتو، پنهنجو، تلاءُ ڌارو ڌار، پـيئو رب جي رزق مان، ۽ کائو خوش گوار، ۽ وَلاريو نه ولهار، ڦيٽاڙي، فساد سان.

۽ جڏهن موسٰى مير کي، چيان اهڙي چال، ته هرگز هڪ طعام تي، صبر نه سَهون ڪي سال، پوءِ اسان ڪارڻ ڪر تون، سائين کي سوال، جو پُڙن ۾ پيدا ڪري، ڀاڄيون ڀون بحال، واڱڻ، ٿوم، دال، پڻ بهتر بصر اُن جو. چيو، ڇا مورک! مور، مَ مَٽيو گھرو جو گھٽ گھڻو، کاڄ، بدران کاڄ جي، جو زياده ضرور! لَهو مصر ملڪ ۾، ته مڱيان جو مغرور! ڀاڄيون، سي ڀرپور، آهن آل اوهان لئي. ۽ غلامي ۽ غريـبيءَ جِي، مُهر لڳينِ مور، ڏمر ۾ ڏاتارجي، وٺجِي وِيا وهلور، اِهو ڇو ته، انڪار ڪيؤن، حڪمن کان حضور، ناحق پيا نبـين کي، ڪُهن بي قصور، اِها سزا اِن ڪري، جو ڪيؤن فِسق، فجور، ۽ پئا ڀڃن بي شعور، حدون هادِئَ پاڪ جون.

آيا، جي ايمان ۾، يا ٿيا يهودي ذات، عِيسائي، ڪِ اسيرِي، جن کي، تارن جي تات، جنهن مالڪ مڃيو، پڻ آخر ڏينهن عرصات، ۽ چڱا ڪيائون ڪمڙا، ته ڏاتر سندن وٽ ڏات، اُنهن لئي اجران جا، سوکڙيون سوغات، ۽ نه مٿن ڀئو ڪنهن بات، ۽ نه ڳڻتي کين، ڪنهن ڳالھ جي.

۽ جڏهن ورتوسون واعِدو، مقرّر اوهان جو مُور، ۽ اُٺايوسون اوهان مٿان، جبرو جبل طُور، ته اسان اوهان کي، جو ڏِنو، حُڪم منجھان حُضور، پَڪڙِيوسِ پوري زور سان، ڪريو ياد ضرور، مَنجھسِ، جو مَذڪور، تان پاڻ بَچايو، باه کان.

اِنهيان پوءِ اوهان ورِي، پانهِين ڏني پيمال!، ۽ رحمت ربّ جي، هوند نه هئيِ، پڻ آن تي، ڀلي جو ڀال، ته مڙوئيِ موڙِي مَال، هئا، هاريندڙن مان.

۽ معلوم ڪيان مذڪور، اوهان منجھان اُنهن جو، جن ڇنڇر ۾ شڪارجِي، منع ٽوڙِي مُور، پوءِ ڪَهيوسونِ، قهر ڪنان، ڪارڻ تنهن قُصور، ته بَنو بي شعور!، بي زبان، ڀولڙا.

پوءِ اسان ڪيو، اُنهن کي، نشاني نروار، جيڪي اڳيان اُنهن جي، پُڻ اُنهن کان پوينِ هار، ۽ نصحيت نبار، ڪارڻ ڪِري ڪندڙين.

۽ ڪَهيو پنهنجي قوم کي، جڏهن موسٰى مهربان، ته الله اوهان کي ٿو ڪري، فضل سان فرمان، ته آڻي ڳـئون ڪا، ڳوٺ مان، ڪُهِي ڪريو قربان، چي، متان اسان کي مسخري، ٿو کِل بنائين خان! چي، رکيمِ ربَّ رحمان، هن کان، ته ڀُوڪن مان بنان.

چي، تنهنجي پرور پاڪ کي، ٻاڏائي ٻيهار، ته کولي اسان تي خوب طرح، ڇا پاڻ، ڪهڙا پار؟ چي، نه هڏهين وڏِي، نه وَهڙِي ۽ وچولي ڄمار، پوءِ ڪريو اِها ڪار، جنهن جو امر اوهان کي ڪجي.

چي، پنهنجي پرور پاڪ کي، ٻاڏائي ٻيهار، ته کولي اسان تي خوب طرح، ڇا اُن جو رنگ پار، چي چوي، ته هيڊي حد تي، ڳوڙهو رنگ اَپار، متارِي موچار، ڏاڍِي وڻٖي ڏِسندڙين.

چي، پنهنجي پرور پاڪ کي، ٻاڏائي ٻيهار، ته اِها آهي ڪهڙي؟ کولي اسان هار، ته ڳـئون ، ڳـئن جھڙيون، پئي سونِ، نه پتو پار، ۽ جي گھريو هوند غفار، ته سُتَڙ پونداسون صَحِي.

چي، چوي، ته ڳـئون اُها، نه هَر وَهُو هيڪار، نه ڪي کيڙي کيٽ کي، نه وهي هُرلو نار، سدا سلامت سوهڻي، نه منجھس تک لغار، چي، هاڻي آئين حق تي ، پوءِ تنهين کي تڪرار، سِير وِڌئون تنهن وار، ۽ ڪرڻو نه هونِ ڪم اِهو.

۽ جڏهن ماڻهون ماريان، پوءِ تنهن ۾، ڪيان تڪرار، ۽ خُدا اُنهي خون کي، ڪڍِي ڪندڙ ٻهار،

ته اُن جا عضوا، اُن سان ، هڪدم هڻو هيڪار، مئا اِنپر مورهين، ٿو جياري جبار، ۽ آن کي پنهنجون آيتون، ٿو ڏيکاري ڏاتار، ته قادر جا ڪم ڪار، پسي مانَ پروڙيو!

اِنهيان پوءِ، اوهان جا، ٿيا قلب، وري ڪٺور، ڏاڍا ڏونگر طَور، يا اِنهيان ئـِي اڳرا ۽ پڪ وَهن پهڻ منجھان، ڌوڪيو دريا لال، ۽ ڪي ڦاٽنِ، وَهَن تن مان، چشمان چڱي چال، ۽ ڪي ڪِرن تن مان ، خوف کان، خالق ذولجلال، ۽ جھڙي چلو چال ، واحد نه تنهن کان، ويسلو.

پوءِ اوهين ڪيئن اميد رکو، ته آن کي، مڃيندا مور، ۽ هوڏانهن، ته آهي اُنهن منجھان ، وڳر ڪو وهڳور، سڻن ڪلام ڪريم جو، پوءِ بدلينس بي شعور، جنهن بعدپين اُنِ جي، پوري رِيت پرور، ۽ جڏهن غلطي کي غرقور، پئا پروڙينِ پاڻهين.

"۽ جنهن مهل مِليا اُنهن کي، جن آندو اعتبار، چي مڃيوسون مورهين؛ ۽ وري جھڙي وار، ڪي اُنهن جا، ڪِن سان، ٿيا خلاصا خوار، چي

ڇا هنڊايون نه هِي؟، ته الله جلّ جلاله، سمجھي سڀ صحِي، جيڪي ڪن ڳجھو، يا پڌرو.

۽ ڪي اڻپڙھ آهن اُنهن منجھان، لکيو نه ڄاڻن ڄٽ، مگر مُلن جا وَٽ، ۽ نه وَهن، مگر وَهمن پٺيان.

اُنهن لئي ارمان!، جي لکن ليک هٿن سان، موٽي چونِ، منهن سان، هِي فائق کان فرمان، تنهن موجب ملھ ٿورو، مُلان ڪمائينِ مان، حيف اُنهن لئي، هٿ سندن، جي لکيا باب بيان، گنگھر سندن گذران، جو ڪمائينِ ڪوڙ سان!

چي، ڇُهي نه آڳ اسان کي، ڏينهن مقرر، مگر، چئو ڪِ ورتان واحد کان، اهڙو ٻول ٻيهر؟جنهن کي، ڀڃندو ڪين ڪي، پرور ڪهين پر، يا جنهن جِي، نه آن کي ڪَر، سي ٻَڌو، ڪوڙ ڪريم تي.

هائو، جنهن گمراه، ڪوئـِي بڇڙو ڪم ڪيو، پوءِ سندس گناه گھيريو، اُهي ڀاتي سندا باھ، هُوِن هميشاه، موڳا اُنهي ماڳ ۾.

۽ آندو جن ايمان، ۽ چڱا ڪيائون ڪمڙا، اُهي جنّت جا جوان، هونِ هميشه اُن ۾.

۽ اسرائيل جي اولاد کان، وعدو ورتو سون، جنهن وار، ته ٻي جِي ٻانهپ، ڪيم ڪجا، هيڪ ڌڻي کان ڌار، ۽ ماءُ پيءُ سان موچارئـِي، پڻ سڳن سارسنڀار، ۽ يارِي يتيمن سان، ۽ اَڀرن کي آڌار، ۽ چڱي چئو ماڻهين، پڻ نيت ساڻ نبار، ۽ نماز پڙهو، زڪوٰة ڏيو؛ پوءِ ٻاهر ٿيا ٻيهار، اوهان مان امر ڪنان، ڪن ٿورن سڳورن ڌار، ۽ حڪمن کان هيڪار، اوهين انڪاري آهيو.

۽ جڏهن ورتوسون واعدو، مقرر اوهان جو مور، ته رت پنهنجن جا پاڻهين، نه واهيندا وهلور، ۽ نه ڪندنِ، ڪنهن جو طرف وٺِي ، ديس پنهنجي کان دور، پوءِ مِڙئي ڪيان منظور، ۽ سامهون بيٺا ساک ڏيو.

پوءِ پاڙي مان پنهنجي، پئا ڪن کي، ماريو مور، ۽ ڪا ٻارِي پنهنجي، ٻاهر ڪريو، ديس سندن کان دور، مٿن مدد مغرور!، ڏيو پئا، ڏوه ۽ گناھ سان. ۽ جي اچن اوهان وٽ، قيد ٿِي، ته بدلو ڏيو بدنام! ڪڍڻ اوهان تي، انهن جو، هوڏانهن آھِ حرام، پوءِ مڃيو ڪجھ ڪتاب مان؛ ۽ ڪجھ ڪتاب جا احڪام، مورک نه مڃيو مورهين؛ پوءِ ان لئي، نه ٻي انعام، جيڪو اوهان مان، ائين ڪندو، مگر آھِ مدام، لاڪسِ جُٺ جھان ۾ ۽ ڪاهِبُنِ ڏينهن قيام، وري سزا سخت ڏي؛ ۽ جي ڪريو ڪم تمام، آگو رب علام، ويل نه اُن کان، ويسلو.

اُنهن، وڪڻِي آخرت، ورتي حياتي هِي، پوءِ گھڻو ڪين گھٽائبو، اُنهن تان ساڙ صحِي، ۽ ايندو ڪونه ڪِهِي، ڪو وانگي، سندن واهرو.

۽ تورات ڏنوسون توڙ کان، موسٰى کي، مهتر، لاياسون قطار ڪري، پٺيانسِ پيغمبر، ۽ عجائب عيٰسى، مريم جي کي، بخشياسون بهتر، ٻئو ڏنوسونِس ٻَر، ان کي، پاڪ رُوح سان. پوءِ ڇا؟ پيغمبر، جڏهن به، اوهان وٽ آئيو، ته جا گُـھرن، نه جِئَ اوهان جا، کڻي ساخبر، ته لڳا پڏائڻ پاڻ کي، ڪيان طبل تڪبر، پوءِ ڪنهن ٻارِئَ کي ٻوليان ، جوٺو ساڻ جبر، ۽ ڪي مُرسل معتبر، مفت ماريَو منڪرو!

۽ چي، ڪٽر قلب اسان جا، بلڪ ڪفر سندنِ ڪاڻِ، ڌڻي ڌڪارينِ پاڻ، پوءِ وِرسيل وِسهن ٿورڙو.

۽ ڪيڻَنِ ڪتاب آيو، جڏهن صاحب کان، ستار، صحِي ڪندڙ ساڻنِ، جي نياپا نبار، ۽ اڳ اميدون فتح جون، هئا رکندا سڀ ڄمار، اُنهن تي، جن انڪارڪيو؛ پوءِ آيو جڏهن اُنهن پار، صحي سڃاتـئون جنهن کي، پوءِ اُن کان ڪيؤن انڪار، پوءِ ڌڻي جِي ڌِڪار، آهي انڪارينِ مٿي.

بلڪل بڇڙو سو ٿيو، پاڻ وڪيون جنهن ساڻ، ته ڦِرن فرمودن کان، جي پرورلاٿا پاڻ!، ته ڀلي سندس ڀال سان، ڪوه اُتاريا اُھڃاڻ، جنهن کي گُھري، سندس گولن مان، اُتي اُن اڳواڻ؟پوءِ ڏمر مٿان، ڏمر ۾، ورتائون وَٿاڻ، ۽ قيد ڪفارن ڪاڻ، جُٺ جھڙو آھِ، جنجال ڪو.

۽ جڏهن چئجينِ، ته مڃيو مور، الله، جو اُتاريو، چي، اسان تي، جو اُتريو، مڃيون، سو مذڪور، ۽ ٻي کان، جو ٻاهر اُن کان، ڦِرنِ ساڻ فُتور، هوڏانهن، ته آهي اِهو، ظاهر حق ضرور، صحي ڪندڙ ساڻن، جو ڌاران ئي دستور، چئو، تڏهن پوءِ ڪنهن طرح، نبي سڳورا نور، ڪُهو بي قصور، جي وسهڻ وارا آهيو؟

۽ موسٰى، معجزن سان آئيان، پوءِاوهان اُن پڃاڻ، پڪڙيو گابو پاڻ، ۽ اوهين ظالم زبر آهيو.

۽ جڏهن ورتوسون واعدو، مُقرّر اوهان کان مور، ۽ اُٺايوسون اوهان مٿان، جَبرو جبل طور، جو ڏنو سُونِيان، سو وٺو، زور ساڻ ضرور، ۽ سڻو؛ چي، سئوسون ۽ ڀڳو سون حڪم حضور، ۽ اُنهن جا اُٻهرائئَ سان، مَن رتا ويا مور، ڪارڻ ڪُفر قصور، ڦرڻ سندنِ، فرمان کان.چئو بڇرو سو بيان، جنهن جو امر، اوهان کي ڪري، اوهان جو ايمان، جي وسهڻ وارا آهيو؟

چئو، ته اوهان لئي آخرت، جي رڳو وِچان راڄ، مقرر آهي مورهين، ڏاتار وٽ ڏاڄَ، ته موت گھرو محتاج!، جي صفا سچ تي آهيو.

۽ مدامِي ، سي مدعي، مرڻ نه گُھرندا مور، جو سندن هٿن سَنباهيو، ڪارڻ تنهن قصور، ۽ ظُلمينِ کان ضرور، خدا خبردار گھڻو.

۽ هٻڇِي حياتئَ تي، ڏسندينِ، ماڻهن ۾ مور، پڻ جن جاٽون جوڙيون، تن کان به زور ضرور، اُنهن مان، هر هيڪڙو، مڱي ٿو مغرور، ته جيرو هجي جھان ۾، هزار ورهن وهلور، ۽ جيئي سو جيڪر کڻي، ته به درد نه ڪندس دُور، ۽ پسندڙ پاڪ حضور، جيڪي ڪن جھان ۾.

چئو، جبرائيل جو بدخواه، ڪو آهي ته، اُن اتاريو، هِي، تنهنجي هنيـين مٿي، اِذن ساڻ اللهَ، صحِي ڪندڙ اُن کي، جو اُن جي اڳيان آھِ، ۽ صحي سونھپ راه، پڻ مبارڪ مؤمنين.

جيڪو عدو الله ، سندس ملڪن ۽ مرسلن جو، ۽ جبرائيل، ميڪائيل جو، ويري آھِ وِڻـاھ، ته پرور پاتشاھ، عدو انڪارين جو.

۽ توڏي اسان اُتاريون، نيشانيون نروار، ۽ اُن کان، نه ڪن انڪار، مگر ڏوهارِي ڏيھ ۾.

ڇا جڏهن تڏهن ، اُنهن وري، ڪيا قول قرار، ته اڇلايسِ اُنهن منجھان، ٻارِي ڪنهن بيهار، بلڪ گھڻا بدڪار، تن مان، نه مڃينِ مورهين.

۽ آينِ، جڏهن اللهَ وٽان، مُرسل مهربان، صحي ڪندڙ ساڻن، جي ڀيڙا باب بيان، تڏهين تورات، جن مڃيو، تن مان، ڪوفِر قو بي فرمان، پنهنجي پُٺن پٺيان، صحيفو سُبحان، اُڇلايؤن عيان، ڪَر اُهي، ڄاڻن ئـِي ڪونه ٿا.

۽ تن ٽوڻـن ڦيڻن جا، تابع ٿيا تعبان، سليمان جِي صاحبئ ۾، جي پڙهندا هئا شيطان، ۽ ڪفر نه سليمان ڪيو، پر جن ڀوت بيگمان، جادو منجھ جھان، هئا، مَنڊ سيکاريندا ماڻهين. ۽ نڪي اُتاريوسون، ٻن مَلڪن مٿي مور، هاروت ۽ ماروت تي، بابل ۾ مشهور، نه ڪنهن کي سيکاريندا، سي هئا، تان ظاهر چون ضرور، ته اسين فِتنو ۽ فتور، پوءِ ڦر نه تون، فرمان کان. پوءِ به سکن پيا، اُنهن ڪنان، سي جھاڙون جادوگر، جن سان، وجھن گوڙ گھر ۾، ڇِنن ونِي، سندس کان ور، ۽ هرگـز نه ڏينِ ڪنهن هيڪ کي، سي ضرر ذري ڀر، مُقرّر مگر، اِذن ساڻ الله جي. ۽ سوئي پيا، ساڌِين سي، جنهن مان، ضرر کين ضرور، ۽ تن مورکن کي مور، ڪسرڪسيرو ڪا نه ڏي. ۽ پتو هونِ پاڻ، ته جنهن خلل، سو خريد ڪيو، حِصّو آخرت ۾، ڪونهي انهئَ ڪاڻ. ۽ بلڪل بچڙو، سو ٿيو، پاڻ وڪيؤن، جنهن ساڻ، هوند هچارا هاڻ، صحي سوچينِ ڳالھ کي!

۽ هوندو مڃيائون مورهين ۽ چڱي رکيائون چال، ته ڀلو، ڀلي وٽ ڀال، هوندرکن ڪو حوصلو!

اي جن مڃيو!، سي مَ چئو، ته اي اسان جا ڌرار!، ۽ چئو نِهار اَسان ڏي، يا نبي!، ٻُڌو ڳالھ ٻيهار، ۽ آهي اِنڪارين هار، سورن ڀريو ساڙڪو.

جن ڪتابين، ڪفر ڪيو، تن وڻي نه اِي وائيِ، نه مشرڪن کي مورهين، جي جاٽون ڪن جائـِي، ته اُتري اُنهن جي ربّ کان، ڪا آن تي ڀلائي، ڌڻي ته وڻيس، تنهن تي، ٻاجھ ڪري ڪائـِي، ۽ ڌڻي ڌُريان ئي، والي وڏِئَ ٻاجھ جو.

حڪم نه مَٽيون مور ڪو، نه وسارايان سو، آڻيون ڀلو اُن کان، يا اُن جھڙو جو، ڇا نه ڄاتو تو، ته الله قادر ڪل مٿي؟

تو نه ڄاتو ڇا؟، ته الله جَلَّ جَلَالہ، مڙئـِي ملڪ اُن جو، اُڀ، ڀون جا بجا، ۽ اهنجو اُن سوا، نه والي، نڪو واهرُو.

ڇا گھرو ٿا؟، ته سوال، ڪريو، پنهنجي پاڪ نبئ کي، مُهند مُوسٰى کي ڪيون، سوال جنهن مثال، ۽ ايمان کي، انڪار سان، جو بدليندو بحال، موڙهو، سو مَتوال، صحِي سنئين واٽ کان.

۽ گھڻا اهل ڪتاب مان، گُھرن بي گمان، ته اوهان کي، ايمان پُئان، ڦيرينِ ڪنان فرمان، سندن سينن جي ساڙ کان، ڪن اوهان کي ڪُفران، صفا سچ سندن لئي، جنهن بعد ٿيو بيان، پوءِ مَرهيو ۽ مهر ڪريو، آڻي تان عيان، پنهنجو حڪم حنان؛ الله قادر، ڪل مَٿي.

۽ نماز پڙهو ۽ زڪواة ڏيو، ۽ هڪدم پنهنجي هار،سمر اڳ سَنباهِيو، ته بهتر برقرار، ڏسندا، سو ڏاتار وٽ؛ ڪريو، جي ڪم ڪار، ته صاحب ربُّ ستار، آهي ڏسندڙ اُن کي.

۽ چيائون اهڙي چال، ته بلڪل نه گھڙندو بهشت ۾، هوندو، مگر يهود جو، يا نصارو نِهال، چئو، اِهي اوهان جون ڳالهيون، خالي خام خيال، پنهنجي حُجت هرحال، سچا آهيو، ته آڻيو.

هائو، جنهن جُھڪائـِيو، منهن پنهنجو، مالڪ پار، ۽ اُهو هجي، ڀال ڀلائڻو، ته سائينيس وٽ، ستار، پوءِ اُن لئي آهي، اُن جو، پورو پورهيو پار، ۽ مَٿنِ، نه ڀئو ڀُلڪار، نه ڳڻتِي ڪنهن ڳالھ جِي.

۽ ڪَهيو قوم يهود، ته نصارا، نه ڪنهن ڳالھ تي، نصارن چيو، ته نه ڪنهن ڳالھ مٿي، يهودِي بيهود، ۽ هوڏانهن پِڙهنِ، پاڪ ڪتاب کي، مُقرّر موجود، جي نه سمجھنِ سود، ائين ٻوليئون، تن جي، ٻول جيئن. پوءِ الله ڪندو انصاف، تن وچ، ڏينهن قيام جي، جنهن ۾ اختلاف، ڪندا آهن، پاڻ ۾.

۽ آهي ڪير ان کان، جبر جفا ڪار؟جنهن منع مسجد کان ڪِئي، سندي ربّ ستار، ته اُن ۾ نام الله جو، وٺ جي ويرو تار، ۽ ڪوشش ڪئي، اُن جي خرابي جِي خوار؛ اُهي نه گھڙن اُن ۾، سوا سو نڪي دار، جُٺ جا، هِن جھان ۾، اُنهن تي انبار، ۽ منجھ آخرت آزار، وڏو آهي اُنهن لئي.

۽ اولہ ۽ اوڀر جون، سڀ ڏِسيون، لئي ڏاتار، پوءِ جيڏانهن به منهن موڙيو، اُهو پرور جو پار، سمجھندڙ ستار، والي سڀ وِلايتن.

چي ڌڻي پٽڙو ڌاريو؛ هُو پڪ پٽ کان پاڪ، بلڪ بلڪل اُن جا، جيڪي اندر ڀُون، افلاڪ، سڀ اُنهئ جِي اِملاڪ، سڀ تابع تِنهنجا، توڙکان.

پهرين پيدا پاڻ ڪندڙ، زمين، آسمان، ۽ جنهن گھڙِي، گھڙي ٿوڪ ڪو، جوڙڻ منجھ جھان، ته فرمائيس فرمان، “ٿِي”، ته پوءِ ٿي پوي.

۽ جي ڪجھ نه ٻُجھن، تن ٻوليو، ته ٻولي اسان ساڻ، الله جَل جلالهٗ ، يا آڻينيون اُهڃاڻ، اِيئن ٻوليون، تن جي ٻول جيئن، جي اِنهيان اڳ اَڄاڻ، ٿيا گمان گاڏهان، هِنيا تن جا هاڻ، کولياسون پنهنجا خوب طرح، ثابتيون سُھڃاڻ، اُنهئ قوم ڪاڻ، يڪدل رکن ، يقين جي.

مُڪوسونِ ئـِي، سچ ساڻ، کِيانتو ۽ خابرُو، ۽ پڇبـين نه، پيغمبر! پاڻ، بابت ڀاتينِ باه جي.

۽ يهود، نه نصارا توسان، رسول!، ٿين رَس، تان موٽِي سندنِ مذهب ۾، اچين تون اَوس، چئو، ڏَس اِهوئَي بس، جو آھِ، ڏَس ڏاتارجو. ۽ جي سندن سَڌن پٺيان، پوءِ لڳ، ٿـئين تون پاڻ، جنهن بعد پَيئيِ، سُڌ صحِي، ڪونهي پوءِ، تو ڪاڻ، ۽ جي سندن سَڌن پٺيان، پوءِ لڳ، ٿـئين تون پاڻ، جنهن بعد پَيئيِ، سُڌ صحِي، ڪونهي پوءِ، تو ڪاڻ، صاحب کان، سُڄاڻ، نه والي، نڪو واهرُو.

جن ڏنوسونِ ڪتاب، اُهي پڙهنس، حق پڙهڻ جو، اُهي مڃينس مورهين، صحِي برصواب، ۽ خانو تن خراب، جن انهئَ کان، اِنڪارڪيو.

ساريو اي اسرائيليو!، مُنهنجي نعمت اوهان نال، اوهان سان اوّل کان، جيڪي ڀَلايمِ ڀال، ۽ اُتم ڪيو اقبال، اوهان جو، عالمن تي.

۽ وِجھلو ڪنان تنهن وار، جڏهن هڪ، نه ٻئي جو پار ڪبو، ۽ نه بدلو وٺبس بار ڪو، ۽ نه پارت ڪهين پار، ۽ نه هوندو اُنهن هار، اُهکي ۾ آڌارڪو.

۽ آزمايو ابراهيم کي، جڏهن، سندس رب ستار، ڪِن ڳالهين ۾، پوءِ پارئين، ته ٻوليائين ٻيهار، ته توکي ڪندڙ آهيان، ماڻهن لئي مهندار، ۽ چي، سندم خاندان مان چي، منهنجو قول قرار، حاصل نه ٿـئي هيڪار، عام آزاريندڙن کي.

۽ جڏهن ڪيوسون ڪعبو، ماڻهن لئي، اَمن، آستان، ۽ مصلىٰ جو مڪان، ڪريو مَقام، ابراهيم کي. ۽ جڏهن ابراهيم ۽ اسماعيل کان، ورتو اسان انجام، ته منهنجو گھر پاڪ رکو، طوافين لئي تمام، مُجاورن مدام، پڻ نمندڙ، نمازين لئي.

۽ اُتو ابراهيم جڏهن، ته سانيم ربَّ سبحان! ڪر هِن سڳوري شهر کي، اَمن آستان، ۽ ڏي سندس ساڪنن کي، ميوا مهربان!، مڃيو، جنهن منجھانِ ، الله ۽ آخر ڏينهن کي. چي، جو منڪر ٿيو مور، ته وَٽَ وٺائيندوسينس ٿورڙي، باه واري بند ڏي، موٽِي ڪندوسينس مجبور، ۽ بُڇڙو ٿيو ڀرپور، موٽڻ وارو، ماڳ سو.

۽ ابراهيم اُٺايا جڏهن، گھر جا پايا پاڻ، ۽ اسماعيل، ته آگا! اسان کان ڪر، قبول ڪرم ساڻ، سڻندڙ ۽ سڄاڻ، تون مولا! آهين مورهين.

سانيم! ڪر اسان کي، تُنهنجو تابعدار، پڻ اسان جي اولاد مان، اُمّت ايماندار، ۽ پنهنجِي پوڄا هنڌ، اسان ڏيکاريين ڏاتار!، ۽ موٽ اسان تي مِهر سان، مرهين هر ميار، تون وَرندڙ ويرو تار، مِڙنيان مهربان گھڻو.

موڪل ربّ ! مَنهنجانِ ڪو، تن ۾ نبي نواب، تن تي، پڙهي تُنهنجون، حُجتون هر باب، ۽ سيکارينِ ڪتاب، پڻ صحي سمجھ صواب، ۽ اُجاري اُنهن کي، هر خصلت، کان خراب، پڪ تون پاڪ جناب، سٻر ۽ سٻوجھ گھڻو.

۽ ابراهيم جي دين کان، مُڙي ڪين مگر، جيڪو پنهنجي جان کان، بنيو بي خبر، ۽ ڌُئوسونس دنيا۾، پڻ آهي اُهو انور، ۽ آخرت اَندر، صالحن جي، ساٿ ۾.

۽ آ کيس جڏهن اُن جي ، پرور پاڪ حضور، ته مَڃ، چي، مَڃيمِ مور، پالڻهار پر ٿڻيـين.

۽ ابراهيم سندس اولاد کي، ڪئـِي اِها تَلقين، پڻ يعقوب کي، ته اي ٻچا! ڌئو ڌڻي، اوهان لئي دين، پوءِ مرو مورهين ڪِين، مگر مسلمان ٿِي.

ڇا؟ هُئا اوهين اُن وار، بيٺل شاهد روبرو، موت جڏهن يعقوب تي، حاضر ٿيو هيڪار، پنهنجي پٽن سان ٿي ڪئي، جڏهن پويـين پهر پچار، ته ڪنهن کي پوڄيندا مون پُوان؟ چي پوڄينداسون پالڻهار، تو ۽ تنهنجي اَبن جو، ابراهيم اَبرار، ۽ اسماعيل، اسحاق جو، هڪ ڌڻي، هڪ دربار، ۽ تِنهن جا تابعدار، هونداسون، هرڳالھ ۾،

اُها اُمت اڳڀري، ڪَهِي ويئي ڪالھ، اُن لئي آهن اُن جا، ميڙيؤن جيڪي مال، ۽ اوهان جيڪي ڪم ڪَيا، سي اوهان لئي اعمال، ۽ اوهان کان نه سوال؟، هو، جي ڪندا هئا ڪَمڙا.

۽ چي، يهودِي، ڪِ نصارا ٿيو، ته هُجو هدايت نال، چئو، ابراهيم اَٽل جو، بلڪ دين بحال، نه هو سو نِهال، پَرجي، پُوڄارين مان.

چيئون، آندوسون ايمان، الله تي، پُڻ اُن تي، جي اسان ڏي اُتريا، فائق جا فرمان، پڻ اُتريا ابراهيم تي، اسماعيل عاليشان، اسحاق، يعقوب تي، پڻ پوٽاپهلوان، ۽ مُوسٰى، عيسٰى کي، جي مِليا، دانا ڪنان دان، پڻ مِليو جيڪي مُرسلين، سائيَنِ کان، سبحان، اسين اُنهن مان، ڪنهن وِچ، وجھون وِڇوٽِي ڪانه، ۽ اُنهئَ هڪ جا، هر زمان ، توڙان تابع اۤهيون.

پوءِ، جن مڃيئون، جيئن مڃيانسَ، ته ورتـئون گھاڙُو گَس، جي ڦريا، ته وڏي وِڳوڙ ۾، آهن اُهي اَوس، پوءِ اُنهن کان، الله تولئي بس، ۽ سو سڻندڙ ۽ سُڄاڻ گھڻو.

رڱ ڌڻي جو، ۽ رڱڻ ۾، سُهڻو سائين کان ڪير؟ ۽ سيوا وير سوير، اُن جِي ڪندڙ آهيون.

چئو، ڇا اوهين الله ۾، ٿا حجتون ڇِڪيو هاڻ؟ ۽ اسان ۽ اوهان جو، اُهو پرور آهي پاڻ، عمل اوهان جا، اوهان لئي ۽ اسان جا اسان ڪاڻ، ۽ سَڄائـِي سُڄاڻ!، اسين اُن جا آهيون.

ڇا؟چئو، ته ابراهيم خود، ۽ اسماعيل عاليشان، اسحاق ۽ يعقوب نبي، پڻ پوٽا پهلوان، ته سي سڀ يهودي هئا، يا نِسورا نَصران؛ چئو، اوهين اڳرا علم ۾، يا مالڪ مهربان؟ ۽ ڪير قرارو اُن ڪنان، ظالم منجھ زمان؟ وَٽسِ، لِڪائي لوڪ کان، جا ثابتي کان سبحان؛ ۽ جيڪِي ڪن ڪفران، والي، نه تنهن کان ويسلو.

اُها اُمّت اَ ڳـڀرِي، وِيئي وَڄائي وارو، جيڪِي ڪيون جھان ۾، سو سندن لئي سارو؛ ۽ جيڪي اوهان ڪمائيو، اُهو اوهان وارو، ۽ اوهان تي نه بارو، جيڪي ڪيون تن، ڪمن جو. سِگھو مورک، ماڻهون مان، چوندا اِهڙي چال، ته ڦريُنِ، ڪِنهن فِى الْحَالِ، هئا مَهند جنهن مُهاڙ تي؟

چئو، اوڀر ۽ اولھ جون، سڀ ڏِسيون، لئي ڏاتار، سُهائئي ستار، وڻيس تنهن کي، واٽ سَنئين.

۽ ڪيوسون اُمّت وِچٿري، اوهان کي اِن پر، تان هُجو شاهد شرع جا، ماڻهن تي مقرر، پڻ آن تي پيغبمر، شاهد، شاهِي شاھ هجي. ۽ مُهاڙ نه ڦيريسون مورهين، هُئين مٿي، جنهن مَٿير! مگر ته ڄاڻون، مُرسل جي، ڪَڍ لڳي ٿو ڪير؟ اُنهن کان، ته پاتئين پير، پيو کسڪي، کُڙينِ ڀر پانهنجي. ۽ هُئي، سا ڳالھ ڳري، مگر مٿي تن مُؤمنين، ڪِئي ڪرم سان، جن جِي، ربّ پاڪ رهبري، ۽ الله ايمان اوهانجو ضايع نه ڪري ذرِي؛ واحد واه! ورِي، پڻ ماڻهن مٿي، مِهرڀريو.

ڏسون پيا، تُنهنجو اُڀ ڏي مُنهن ڦيرڻ مِير!، پوءِ، تنهنجو قبلو سو ڪريون، جو وڻي توکي وير!، پوءِ منع وارِي مسجد ڏي، ڪر پنهنجو مُنهن مُنير!، ۽ اُن جي پار امير!، جنهن ماڳ هُجو منهن ڦيريو. ۽ ڪتاب ڪرم ٿيو جن تي، سمجھن، سي سَچار، ته سندن صاحب پاڪ کان، هي آهن حق اظهار، ۽ جيڪي ڪن ڪم ڪار، والِي تن، نه وسيلو.

۽ ڪتاب ڪرم ٿيو، جن تي، جي آڻيينِ، سڀ اُهڃاڻ، ته ڪڏهن نه، تُنهنجي قبلي جا، پوئلڳ ٿيندا، پاڻ، ۽ نه تون سُرت سُڄاڻ!، تابع تن جي طرف جو. ۽ اهي ڪي، نه ڪِن جي قبلي کي، مڃڻ وارا مور، سندن سَڌن پٺيان، جي هلندين تون حضور! جنهن بعد، آيئـِي علم مان، پوري ريت پرور، ته ظُلمينِ مان ضرور، هوندين، اُنهي حال ۾.

ڪتاب ڪرم ٿيو جن تي، سي سڃاڻنسِ صحي، سڃاڻن، جنهن صورت سان، پنهنجا پٽ پَهِي، ۽ ڪي ساٿِي تن مان، سچ تي، پردو وِجھن پَهي، ۽ اُهي سمجھن پيا،

ته سائين کان، واجب حق، وحِي، پوءِ جي گمان ۾ گُنَهِي، تون توڙ نه ٿي، تن مان.

۽ هر مُهڙ، پاڻ سو، مقرر ڪندڙ مور، پوءِ چڱا! چڱاين ڏي، پُوريو پهرين پور؛ آڻِيندان، جِتي به هجو، هيڪاندو حضور؛ غالب، ربّ غفور، قادر، ڪل ڪم ڪار تي.

۽ جِتي به نِکتين يا نبي!، ڪر، مُنهن، مَسجدپاڪ پار،۽ اِهو تُنهنجي آگي کان، آهي حق اِظهار، ۽ جڪي ڪريو ڪم ڪار، والي تن کان نه وسيلو.

۽ جتي به نڪتين يا نبي!، ڪر، مُنهن مَسجد پاڪ پار، منهن موڙيو، تنهين پار ڏي، جتي هجو جونجھار!، تان حجت، نه اوهان تي هجي، مورهين ماڻهن هار، مگر جاڙون جن ڪيون، تن منجھان تڪرار، پوءِ ڪنبو نه، اُنهن کان، ۽ مون ڪنان ڪنبو برقرار، تان اوهان تي، آءُ ڪريان، نعمت سندمِ، نِبار، ۽ اِن آسري آڌار، مانَ مارڳ ماڻيو!،

جيئن ته، اوهان ۾ اوهان مان، مرسل مڪوسون مور، ته پڙهي اسان جون پَڌريون، آن تي، نشانيون نور، ۽ پڪ اوهان کي پاڪ ڪري، ڪنان فِسق، فجور، ۽ سيکارِينِيان ڪتاب، پڻ پورِي ريت پرور، ۽ مَنْهد، نه جو مذڪور، ڄاڻو، سوڄاڻائـِينِيان.

پوءِ ساريومِ، ته آن کي ساريان، حاضر هر ڪنهن حال، پُڻ ڳايو، مُنهنجِي ڳالھ، ۽ مُنهنجا وڙ، نه وساريو.

اي جن مڃيو! سي مدد وٺو، ساڻ صبر ۽ نماز، بارِي بي نياز، ساٿِي سَندو، صابرين.

۽ سي مُئا، نه ڪوٺيو مور، جي ڪُٺاربَّ جي راھ ۾، زِنده، هُو ضرور، پير اوهين پَروڙيون ڪين ٿا.

۽ وَٺنداسون ڀَـؤ، ۽ بک سان، آن کان امتحان، ۽ کيٽ کري ۾، کوٽ سان، منجھ مال، جسم، جان، ۽ مُبارڪ مهربان!، پوءِ صحِي ڏي تون، سَهندڙين.

جن کي، جڏهن ڏک رسيو، ته چيائون هِي حرف، ته اسين آهيون الله جا، سِپاهي صِرف، ۽ آخر اُن طرف، اسين هرگز هلڻا آهيون.

اُهي، سي آهن، جن تي، ڏاتيون سندن ڏاتار، ٻِي پڻ ٻاجھ ٻيهار، ۽ آهن سنواٽا، سي صحِي.

صفا، مروو صاحب جي، نيشانيان نِروار، پوءِ، جو هليو، ڀلي بيت لئي، ڪِ ڪيو عمرو اختيار، پوءِ ڪيائين، طواف تن جو، ته بلڪل نه مٿس بار، ۽ جنهن خير جي خيال سان، پڙهيو نفل نِبار، ته صاحب سمجھدار، پڻ ڳـُڻ موک آهي، مورهين.

۽ جي لڪائنِ لوڪ کان، جي اُتارياسون عيان، حڪم ۽ هدايتون، جنهن بعد ڪياسون بيان، ماڻهن ڪاڻ، ڪتاب ۾؛ تن تي ڌڻي دَيَّان، ڪري لعنت لَعان، ۽ لعنت ڏيندڙ لعنتون.

موٽيا جي، مگر، صحِي سُڌاريون پاڻ کي، ۽ کوليون سچيون ثابتيون، پوءِ ترت وَران، تن سر، ۽ آئون وَر وَر ڪندڙ وَر، مِڙنيان مِهربان گھڻو.

ڦِريا، جي فرمان کان، مُئا ٿِي مُنڪر، لعنت لاشريڪ جِي، تن سِر سر بسر، مَلڪن جِي مُقرّر، پڻ سندِني مِڙني ماڻهين.

هونِ هميشه اُن ۾، ۽ انهن تان آزار، هَلڪو نه ڪِبو هيڪار، ۽ نه ملندينِ، مدد مورهين.

۽ ڌڻي اوهان جو، هيڪ ڌڻي، ٻئون ڌڻي نه، اِنهيان ڌار، سڀ ڏيهَن جو ڏاتار، مِڙنيان مِهربان گھڻو.

اصل اڀ ۽ زمين جي، جوڙڻ منجھ جنسار، ۽ ڦيرڻ ۾، ڏينهن رات جي، ۽ ٻيڙا هلن منجھ ٻار، جو ماڻهن ڏي مورهين، وَٽو منجھ واپار، ۽ جو الله، آب اُڀ ڪنان، نازل ڪيو نِبار، پوءِ ساڻِس سَر ساوا ڪيا، سوڪسِ بعد، ستار پڻ پکيڙيائين اُن ۾، چُرندڙ سڀ چوڌار ۽ وارڻ واء وَٺي جا، پڻ ڪڪر ڪارونڀار اُڀ ۽ ڀون وچ، سندس امرجا، تهدل تابعدار، نشانيون نروار، جي سمجھن، تنهين سات لئي.

۽ مُقرّر ڪن، ماڻهن مان، ڪي جَھالُون کان جبار، پرورجي، پريت جِھو، تن سان ڪن پيار، ۽ جن آندو اعتبار، سي سِڪن، سائينءَ کي گھڻو. ۽ هوند! سمجھن حال سو، ڪيا، جن ڪَلور، جڏهن ڏسن عذاب کي، پوي کِينِ پرور، ته آهي هڪ اللهَ کي، سڀئي زور ضرور، ۽ مولاسائين مور، سزا ڏين ۾، سخت گھڻو.

جڏهن، تابع ٿيا جن جا، سي ڀڄِي ٿيا بيزار، اُنهن کان، جي تن جا هئا، تهدِل تابعدار، ۽ سُوٺائون سزا کي، اکين سان آزار، ۽ وڍجِي وئا تنهن وار، لڳ لاڳاپا اُنهن جا.

۽ چيائون اهڙي چال، جن ورتي واٽ وڏن جِي، جي هجي اسان لئي، هڪ دفعو، ڳوٺ ورڻ جِي ڳَالھ، ته اسين به ڀَڄِي اُنهن کان، بيزار ٿيون بحال، جيئن اسان کان اڄ ڪالھ، ڀَڄِي هو بيزارٿيا، اِنپر ڏيکاريو اُنهن کي، ڪوجھا سندنِ ڪم ڪار، اُٺائڻ، ڪارڻ اُنهن تي، اَرمانن انبار، ۽ ٻارڻ کان ٻَهار، هُو نپٽ نه آهن نِڪرڻا.

ماڻهئا! کائو مور، مال حلال، ملڪ مان، ۽ هلو نه، شقي شيطان جي، وکِن تي وَهلور!، ظاهر آهي ضرور، دشمن اوهان جو، ڌُرڪنان.

حڪم ڏِينِيان هُوڙ، اوڳائـِي ۽ اُ گهاڙ جو، ۽ ڪريو ربّ تي ڪوڙ، جنهن جو پتو نه، اوهان پاڻ کي.

۽ جڏهن چئجينِ، ته چلو اُن تي، جو مالڪ لاٿو مور، چي، اسين هلنداسون اُٽلندو، مَٿي تنهن مذڪور، جنهن تي، پاتاسون پِيءَ پنهنجا؛ توڻي پڻنِ کي نه پرور، ۽ نه حاصل منجھان حُضور، ڪا هئي، هدايت انهن کي.

۽ جي ڦريا، اُهي اُن جِيئن، جو تنهن کي، ڪري تنوار، جو ڪجھ نه ٻُڌي، ڪُوڪ سوا، پڻ ڌاران دانهَنْ، ڌرار، ٻوڙاٻِن ڪنن کان، گُنگا منجھ گفتار، نابِينا نِبار،پوءِ صفا سمجھن ڪِين ڪِي.

اي آندو جن ايمان!، آن کي ڏسون، اُن منجھان، کائو چڱو ، ۽ ڳايو، آگي جا اِحسان، جي، ٻي جِي ڪريو ٿا ڪانه، سيوا، سَوا اُن جي.

منع نه آن کي مورهين، مگر جا مُردار، رت سِير ۽ ماس سُوئر جو، پڻ جا ڌڻئ کان ڌار، ڪُٺِي، يا ڪُوٺِي وِيئي، ٻِئي ڪنهن لاءِ ٻِيهار، پوءِ جو لنگھڻ لاچار ٿيو، نه مُفت خور خوار، ۽ نه هلندڙ ٻاهر حڪم کان، پوءِ مٿسِ نه مُور ميار، بارِي بخشڻهار، مِڙنيان مِهربان گھڻو.

جي لِڪائـنِ ليک مان، جو اُتاريو الله، ۽ مَٿسِ وٺنِ مُلھ ٿورڙو؛ کِين بدن، سندن ۾ باه، ۽ نه ڪُڇائـٖينِ قيام ڏينهن، بارِي بادشاه، ۽ نه نيڪِي ڪَندنِ نيباه، ۽ اُنهن لئي، سزا سخت ڳرِي.

هدايت جِي هَڙ ڏيئي، وَرتئون مُونجھاڙو، ۽ بدران بخشش ڀال جي، سُوٿِيائون ساڙو، پوءِ اُهو ڪُڄاڙو؟، جنهن صبر سيکاريَنِ، باھ تي!

اِن سبب، ته سچ تي، ليک اُهو، پروڙ لاٿو پاڻ، پوءِ ڪَن پاڪ ڪتاب ۾، جي اَجائـِي ڇِڪتان، آهن اُهي اَڄاڻ، ڪنهن ڀُل ڏٖيهائـِي ڏُور ۾.

نيڪِي نه اِي، ته منهن ڦيريو، اوڀر، اولھ ڀر، پر نيڪِي آهِ نبار اِي، ته جنهن مڃيو مقرر، الله ۽ آخر ڏينهن کي، ۽ مَلڪ مُعتبر، پڻ پاڪ پيغمبر، ۽ ڪتابن کي، ڪوڏ مان. ۽ بَخْشِيائين سندس ڀائرين، محبت سندس ۾ مال، ڇورن ڇِنن ٻارڙن ۽ مسڪين، مسافر نال، ڳِچيان ڳٽ ڪڍڻ ۾، بندن جي بحال، پڻ سُئائين سُوال، سار لڌائين سائـِلين. ۽ پڙهِيو نمازون پوريون ۽ ڏِنئين زڪواتون زر، ۽ پنهنجا ٻول، ٻوليون، جڏهن، پاريندڙ منجھ پر، سُک ۽ ڏُ ک ۽ جنگ جھاد ۾، سَهندڙ سختيون سِر، اُهي سچ تي سر بسر، ۽ اُهي پورا پرهيز ۾.

مؤمن ! آن تي مُقرر ٿيو، قصاص قتل ۾، آجو، آجي، سامهون ۽ گولو، گولي ڀَر، ۽ عورت، بدلو عورت جو، پوءِ جنهن کي، ڀاڻسِ ڀر، مِلي معافِي مِهر سان، پوءِ پارڻ چڱيءَ پر، ۽ ادائـِي احسان سان، ڀلائـِي بهتر، اِي رِعايت اَهنجي ربَّ کان ۽ رحمت ٻاجھ ٻيهر، تِنهن پڄاڻان پوءِ ورِي، جنهن پاتو پير ٻَهر، آهي اُنهِيء آهر، سُورن ڀريو ساڙڪو.

۽ اوهان ڪاڻ قصاصَ ۾ ، حياتِي هوشيار!، اِن آسري آڌار، ته پُرجهِي، پاڻ بچايو.

مُقرر ڪيو ويو مورهين، اوهان تي آخر، موت اوهان مان، ڪنهن مَٿي، جڏهن حاضر ٿيو هيڪر، وصيّت والدين لئي، جي ڇڏئين، سازسمر، پڻ وصيّت وهنوار سان، عزيزن آهر، ثابت سربسر، موچارن تي مورهين.

پوءِ جنهن بدليَسِ، بعد تنهن، ته ٻُڌائينسِ ٻِيهار، پوءِ اُن جو آهي، اُن مٿي، جي بدلائــِينَسِ، بار، سُڻندڙ ربُّ ستار، سمجھندڙ، سڀ ڳالهيون.

ڀوءِ ڀانتو، بخشيندڙ ڪنان، جنهن، ڪنهن کي ڪسر يا ڪس، پوءِ پاپ، نه تنهن تي، پاڻ ۾، جنهن ڪيا راضي رس، اَلله آهي بس، مرهيندڙ ۽ مهر ڀريو.

اي مڃيو، جن مذڪور!، واجب اوهان تي وار ٿيو، جيئن مَهندِينِ مٿي مور، ڪارڻ اِي، ته ڪِري ڪريو وار. (روزا)

ڏينهن مقرر مور، پوءِ جو اوهان مان اَ گھو ٿيو، يا سانگ سُڌاريو ڏُور، پوءِ ٻِيا ڏينهن، ڏينهَنْ مان. ۽ جي صِحي نه سگھنِس، اُنهن مٿي، بدلو قُوْت ڪَنگال، پوءِ جنهن کڻِي، خير ڪيو، ته لاڪسِ ڀلو بحال، جي روزا رکندا، ته آهِ سو، آن لئي نيڪ نهال، جي حقيقت حال، صحِي سمجھندا آهيو.

مهينو سو رمضان جو، جنهن ۾ لَٿو قرآن، صحِي سُونهپ ماڻهئين، پڻ سُونهپ سندا بيان، ۽ فرق ڪندڙ فُرقان، صفائـِي سچ، ۽ ڪوڙ جي. پوءِ جو پنهنجِي پَهر ۾، رسيو منجھ رمضان، پوءِ مر ته روزو، سو رکي؛ ۽ جو آهِ اگھو انسان، يا مسافر، مِهمان، ته ٻيا ڏينهن، ڏينهَنْ مان. الله اوهان ڪاڻ گُھري، سَنهج، سُهوليتون، نه گھري، تنگي، تڪليف ڪا، الله اوهان ساڻ، ڏينهن، ڏينهَنِ سامهان، پورا ڪريو پاڻ، جيئن ڏَسَيئـِين، تيئن ڏاتار جِي، واکاڻيون وَڏاڻ، ۽ ساريو مانَ سُڄاڻ!، اُن جاڳُڻ ۽ ڳالهيون.

۽ جڏهن پُڇئـِي، سندمِ پڄاريَنِ، مُنهنجِي حقيت حال، چئو، آئون اوهان کي اوڏڙو، قُرب ساڻ ڪمال، سُڻان سوال، ڪَرٖيمِ جڏهن، سائل ڪو سوال، پوءِ هِي به حڪم مُنهنجو، بيشڪ ڪن بحال، مون کي مڃينِ مورهين، ٻِئا ڇڏي خام خيال، ته لاشڪ لهندا لال، مارڳ، ملڪ ملير جو.

روزي رات رَواٿِيان، اَهنجي وَنِين سان وهنوار، هُو ڍَڪ اوهان جو، ڍوليا!، اوهين سندنِ ڍَڪ ڍار، چورِي، چراند اَهنجِي، ڄاتِي ڄاڻـڻهار، پوءِ بخشيان بخشڻهار، ۽ معافِي ڏِنيان مورهين. پوءِ هٿ لايونِ هاڻ، ته الله اوهان لئي، جو لکيو، گُھرو پٽ پيداڪرڻ، ۽ کائو ۽ پيو پاڻ، تان اَڇو سَڳو، ڪاري ڪنان، صبح مان سڄاڻ!، اَڇري اوهان ڪاڻ، پوءِ رکو روزو رات سين. ۽ نه مِلو مسجدن ۾، ۽ جڏهن هُجو ڏَهيٖ ساڻ، اِهي حدون الله جون، پوءِ سوڙها نه پئونِ سڄاڻ!، اِن پر اوهان لئي، آيتون، پنهنجون کولي پاڻ، مولا ماڻهن ڪاڻ، ته ڪن ڪا، ڪِرِي ڪَمن ۾.

۽ ڪوڙي ڦڏي سان، پاڻ ۾، نه کائو ماڻهنِ مال، ۽ اُن تي عملدارن ۾، پُڪاريو پيمال!، ته کائو ماڻهن جي، مال مان، ڀاڱو ڪو بحال، ڪوڙ نِسورٖي نال، ۽ حق ڄاڻو پئا، جنهن حال ۾.

پُڇنِئي پهرين چندن جو، چئو، ماڻهن ۽ حج هار، مقرر هِي موقعا؛ نيڪِي نه اِي نبار، ته اچو گھرن کي، اُنهن پٺيان، پر نيڪِي هِي نِروار، ته ڪئـِي ڪِري جنهن ڪم ڪار ۾، ۽ آيو عقلدار، گھرن ۾ سندن درن کان، ادب سين اظهار، ۽ ڪنبو ڀر قهار، ته سدائين سوَلا ٿِيو.

۽ تن سان، ربّ جي راه ۾، لَڙو اوهين لاچار، جي لڙن اوهان سين، لوڪ مان، ۽ وڃو وِک نه ٻَهار، پرور ڏي، نه پِيار، لِيڪو، لانگھائن کي.

۽ لَڙو ساڻنِ لال!، جتي لَهونِ لوڪ ۾، ۽ ڪَڍونِ، جتان ڪَلورسين، ڪڍيون اوهان کي ڪالھ، ۽ ٻيڻِي سخت ٻِچاپَڙي، ڪنان ڪوس قِتال، ۽ منع وارِي مسجد وٽ، نه ڪريو جنگ جِدال، تان اڳ ۾ اوهان نال، جوٽينِ جنگ اُن ۾. جوٽيو ساڻنِ جنگ، جي جنگ اوهان سين جوٽيون؛ بدلو بيدينن جو، آهي اِهڙٖي رنگ،

پوءِ جي ڪيون دَنگي کان، دنگ، ته رب مرهيندڙ، مِهر ڀريو.

۽ قتل ڪريونِ، تان نه رهي، ڪِٿي فِتنو، ڦير، رهي دين ڌڻئَ جو، پوءِ جي، جَھليائون پير، ته وڌيڪ ڪونهي وير، سَوا ڏيھ، ڏکوئيندڙين.

پاڪ مهينو، پاڪ سان، منعون، منعن پار، پوءِ، جو اوهان ڏي وَڌيو، ته وڌو مٿسِ، تنهن وار، جيئن وَڌيو، اوهان تي، تيئن وڌو، ۽ ڏرو ڀر ڏاتار، سمجھو، ته ربُّ ستار، ساٿِي سِيل رکندڙين.

۽ خرچيو ربَّ جي راه ۾، ۽ پنهنجي هٿن کي پاڻ، هرگز هلاڪِي ڏي، اُڇليو ڪِين اَڄاڻ!، ۽ ڪريو نيڪِي؛ ۽ نيڪن ساڻ، پرور ڳنڍي پريتڻون.

۽ پورو حج ۽ عُمرو ڪريو، صاحب لڳ سبحان، پوءِ جي، روڪيا راه ۾، ته اوهان کي آسان، جيڪي لڳو، جوک مان ڪريو سو قربان، ۽ تان مَڃتارَسي مڪان،، مَٿا نه ڪُوڙايو مورهين. پوءِ جي، اوهان مان، ڪو اگھو، ياسِر ۾، ڪنهن گند غير، پوءِ بدلو روزو، ۽ خير، ياقرباني ڪا قرب مان. پوءِ جڏهن اوهين آرامِيا، امن سان اَمان، پوءِ جنهن عمرو، حج سان ڪيو، ڀيڙو بيگمان، ته لڳيس، جو آسان، سو ڪري، قربانين مان. پوءِ جنهن پاتِي ڪانه، ته ٽي روزا، حج ڏينهن ۾، ۽ ست روزا، جڏهن رسيا، خاني پنهنجي خان!، آهِن اِهي عيان، پورا ڏھ ڏينهڙا. حڪم اِهو اُن هار، ته حاضر نه، حرم اُن جا، منع وارِي مسجد وٽ؛ ۽ ڪنبو ڀر قهار، ڄاڻو، ته ڄاڻـڻهار، آهِ سزا ڏيڻ ۾، سخت گھڻو.

حج، مقرر ماھَ، پوءِ، جو هليو حج لئي اُن ۾، پوءِ نه صحبت صاحبان، نه ڪو غرض گناه، نه هرگز جھڳڙو، حج ۾؛ ۽ آگو آهي آگاه، جيڪي ڪريو اُن کان، ۽ کڻو خرچ راه، خاصو خرچ واٽ جو، پرهيز ۽ پناه، ۽ اي عقل جا آگاه!، ڏَرو مون، ڏاتار کان.

نه گناه اوهان تي، جي گھرو، ڏاتار وٽان ڏات، پوءِ ساراهيون سبحان کي، جڏهن اُٿليا، کان عرفات، مُزدلفي مڪان وٽ؛ پڻ ڪريو تِنهن جِي تات، آن کي سبق سيکاريو، پڪ جيئن، پاڪ ذات، ۽ ڀُليَل منجھ بات، توڻي اڳي هئا، اِن ڪنان.

موٽِي اُٿلو، اُٿليا، ٻئاماڻهون جتان مور؛ ۽ گھرو پرور پاڪ کان، بخششون ڀرپور؛ هرگز پاڪ حضور، مَرهيندڙ ۽ مِهر ڀريو.

پوءِ جڏهن پنهنجا حڪم پوراڪَيان، پوءِ ساريو ربّ ستار، سارڻ اَهنجو اَبن کي، اُنهئ جي آچار، يا پاڻان پِرت پچار، اڳرِي گھڻو اُن ڪنان. ڪي ماڻهن مان مورهين، چونِ اهڙي چال، ته ڌڻيم! دُنيا ۾ ڏيئون، ڪو موچارو مال، ۽ ڪونهي ڀاڳ بحال، اُن لئي آخرت ۾.

۽ ڪي چون، ته دُنيا ۾ ڌڻيم!، نيڪي ڏِج نبار، پڻ اسان کي آخرت ۾، نيڪِي نصيب ڪار، ۽ بچائينيون باه کان؛

اُنهن ڪيا،جي ڪم ڪار، مقرر تنهن مان مورهين، حِصو تنين هار؛۽ تڪڙو آھِ تڪرار،هادِي حرف حساب۾.

۽ مقرر ڏينهَن ۾ مورهين، ساريو ربُّ، ستار، پوءِ ڏوه نه تنهن، ٻن ڏينهن ۾، جنهن تڪڙ ڪِئي تڪرار، ۽ جنهن دير ڪئـِي خير سان، ته به برسر نه مٿس بار، تنهن ڪارڻ، ڪِري جنهن ڪِئي؛ ۽ ڪنبو ڀر قهار، ۽ سمجھو، ته سندس پار، اوهين مِڙوئـِي ميڙبا.

۽ ماڻهن منجھان، ڪن جِي، توکي وڻي تنوار، هِن جياپي جھٽ پٽ ۾، ۽ ڏي اُن جِي ساک ستار، جيڪي من ۾، تنهن مڪار، اُهو سخت خُصومت، خار ۾.

۽ وَريو جڏهن، ته زمين ۾ ڊوڙيو آس پاس، ته ڦٽائيس، ۽ فصل کي، پڻ نسل ڪري ناس؛ ۽ پرور نه ڪري پاس، ڦيٽاري، فساد کي.

۽ جڏهن چئجي اُن کي، ته ڪنب ڪنان قهار، ته ڪيسِ عزت اُن جِي، منجھ گُنه گرفتار، پوءِ هاوِي بس، تنهن هار، ۽ بلڪل بڇڙو بسترو!

۽ ماڻهن منجھان، ڪِن پاڻ وڪيو، ربَّ جِي رضا ڪاڻ، ۽ بي شڪ بندن ساڻ، مالڪ مهربان گھڻو.

اي مڃيو، جن مُور! سي اچو، سڀ اسلام ۾، ۽ نه هَلو شقِي شيطان جي، وِکن پٺيان وهلور! ظاهر آهي ضرور، سو عدو، اوهان جو اَصل کان.

پوءِ، جي ٿِڙڪيا، تنهن پُئان، ته آيانِيان اُهڃاڻ، پوءِ سمجھو، ته ربُّ سُڄاڻ، آھِ سٻر ۽ سَٻوجھ گھڻو.

نه ڪڍنِ انتظار، مگر اچي اُنهن کي، مَلهارين ۽ مَلڪن جي، قادر منجھ قطار، ۽ ٿيو نبيرو نِبار؛ ۽ سڀ موٽن، ڪم ڪريم ڏي.

اِسرائيل جي اولاد کان، پُچ تون پاڻ پچار، ته آيون اوهان کي، ڪيتريون نِشانيون نِروار، ۽ الله جي انعَام کي، جنهن بدلايو بدڪار، جنهن بعد، ڀلائي اُن کي، حاصل ٿِئـِي هيڪار، پوءِ صاحب ربُّ، ستار، سزا ڏيڻ ۾ سخت گھڻو.

اُهي، جن انڪار ڪيو، تن ڪُفارن ڪاڻ، صفا سينگارِي ويئـِي، هئَ ننڍي حياتِي هاڻ، ۽ جن مڃيو، تن تان مسخريون، ڪن ٿا اڄ اَڄاڻ، ۽ تن کان مٿاهان، محشر ماڳ ۾، جِن پرهيز ڪئي پاڻ، ۽ سَمر ڏيس سُڄاڻ، وڻيس تنهن کي، ڳَڻ ڳوت ري.

اصل سڀ انسان، هئا اُمت هيڪڙي، پوءِ مالڪ مرسل موڪليا، کِيرون ڏيندڙ خان، ۽ ڄاڻوئـِي ڄيري سندا!؛ پڻ سَٻاجھي سبحان، لاٿا ڪتاب ڪرم سان، تن ڀيڙا بيگمان، تان ماڻهن وچ ۾ مورهين، کولينِ خوب بيان، ناحق نِت نادان، ڪن جھيڙا، جَھڳڙا، جن ۾. ۽ بلڪل نه بِگڙيا اُن ۾، مگر سي مَغرور، جن کي، آيو سو، اُن پٺيان، ته مِلينِ نشانيون نور، هِڪ ٻئي سان هوڏ ڪري؛ پوءِ مَڃيو، جن مذڪور، سَچ سُهائين اُن ۾، جنهن ۾ وِڙهيا ٿي وهلور، سندس مَنظورِي، مهرسان؛ ۽ جنهن کي، گُھري ربّ غفور، ته مالڪ ڏسيس مور، سَنئين وَهين واٽڙِي.

ڇاڪيان خام خيال؟، ته گِھڙندا باغ بهشت ۾، اَڃا آن کان، جي اڳ گذريا، آيان نه اُنهن جو حال، بک ۽ ڏک رَسيا تن کي، پڻ لوڏياويا لال، تان مُرسل، ڪِ جن مڃيو، سي چون اِهڙي چال، ته ڪٿي مدد الله جِي، صحِي ڳالھ سنڀال، ته سندِي جل جلال، واهر آهي، ويجھڙي.

پڇنِئي پيغمبر! ته ڇا خرچينِ، خداخاطر؟چئو، جيڪي خرچيان خير ۾، پوءِ ٻن اَبن آهر، پنهنجنِ، ۽ ڇِنن ڇورن جِي، واجبِي واهر، ۽ مسافر، مسڪين لئي، جو ڏيو لڳ ڏاتر، ته سمجھندڙ ساتِر، خوب طرح، اُن خير کي.

لَڙڻ اوهان تي، لِکيو ويو، ۽ اُهو ڪَراهت اوهان ڪر، ۽ بُرو هوندڀانيو، جو آن لئي ڀلو بهتر، ۽ چڱي ڀانيو چِيز سا، جا اوهان لئي اَبتر، ۽ سائين سر بسر، ڄاڻي، نه ڄاڻو، ڪُجھ اوهين.

پُڇنِئي مهيني پاڪ کان، مَنجھس ڪوس، قِتال، چئو، جنگ جھيڙو اُن ۾ وڏو آهي وبال، ۽ روڪڻ ربَّ جي راھ کان، پڻ نافرماني، تنهن نال، ۽ منع وارِي مسجد کان، ۽ بارِئَ وٽ بحال، وڏي، ويٺل اُن مان، لوڌي ڪڍڻ لال! ۽ ٻِتُوْڙ، ٻائيتال، ويتر وڏو، ويڙھ کان. ۽ سدا اوهان کي سامهون، ڪندا ٻئا قِتال، تان ڦيرينيان دين کان، جي هُنينِ وس ۾ ڳالھ، ۽ پوءِ آن مان، پنهنجي دين کان، ڦِرندو جو ڦيريال، پوءِ مرندو اُهو، اُن حال ۾، ڪافر ٿي ڪلال، پوءِ هِن ۽ هُن جھان ۾، پورهياتن پيمال، ۽ اُهي ڀاتي باھِ بحال، اُهي هونِ هميشه اُن ۾.

آندوجن ايمان، پڻ سانگ سُڌاريا سپرين، ۽ لَڙيا ربَّ جي راه ۾، مانجھي منجھ ميدان، اُهي رکن آسرا، رحمت ۾ رحمان، ۽ سَٻاجھو سُبحان، مرهيندڙ، مِهرڀريو.

جوا ۽ شراب جِي، توکان، پُڇن ڳالھ، چئو، ججھو جوکو ٻنهي ۾، ۽ ڪي نفعا، ماڻهن نال، ۽ بَڙو آهي بحال، نقصان، سندن نفعي کان. ۽ توکان پُڇنِ ڳالھ، ته ڇاخرچينِ خير ۾؟ چئو، بچت، بيان ٿو ڪري، مالڪ اِن مثال، اوهان ڪارڻ آيتون، نشانيون نهال، ته صحِي

سوچيو ڳالھ، هِن ۽ هُنْ جھان جِي. ۽ ڇورن ڇنن ٻارن جِي، توکان پُڇن ڳالھ، چئو، سُڌاريو سندن، خاصو آهي خيال، جي ڀيڙا ڪريونِ، ته بحال، آهن ڀاءُ اوهان جا. ۽ بدخواھ کي، خير خواه کان، ڄاڻي ڄاڻڻ هار، ۽ ڌڻي وڻي ته ڌار جو، برسِر رکنِيان بار، خدا خبردار، پڻ حڪمتِي، هوشيار گھڻو.

۽ نه پرڻيون پوڄارڻيون، تان وَرنِ وَحدت پار، ۽ ڀَلِي بُتِ پُوڄ ڪنان، دوڙ ديندار، ۽ صورت منجھ سِينگار، توڻي وڻـِنيان ويترِي. پَرِ پوڄارِي، ڪنهن کي، نه پرڻايو ڪنهن پر، تان مڃي، سو مورهين؛ ۽ آهي ڀَلو بهتر، مؤمن، مشرڪ ذات کان، ۽ توڻِي وَڻنِيان سو ويتر، اُهي ڪوٺينِ آگ ڏي، ۽ ڪوٺي ربَّ رهبر، بهشت ۽ بخشش ڏي، پنهنجي حڪم سان هيڪر، ۽ سندس حڪم هدايتون، کولي خوب خبر، ماڻهن لئي مقرر، تان صحِي سنڀالينِ پاڻ کي.

۽ پڇنئي گندين جو، چئو ته اِها آهي ميرائي مر، پوءِ گوشو گھر وارين کان، ڪريو گندين ۾ گوهر!، ويجھانه وڃونِ، تان پاڪ ٿين پوتر، پوءِ جڏهن پاڪ پاڻ ٿيون، ته اچونِ ڀلي تنهن ڀر، جتان جل جلالہ، ڪيو اوهان کي امر، پڇتائيندڙ پرورکي، وڻن ٿا ويتر، پڻ پاڪ ڌڻي پرور، پاڪن کي، پيار ڏي.

پوک اوهان جون عورتون، آهن اوهان هار، پوءِ اچو پنهنجي پوک کي، پسند ڪيان جنهن پار، ۽ سمر سنباهيو پاڻ لئي ۽ ڏرو ڀر ڏاتار، ۽ سمجھو ته ملندا مورهين، اُن سان آخرڪار، ۽ مُبارڪون موچار، ڏي مڃيندڙن کي مورهين.

ڌاڙِي ڌڻئَ کي، نه ڪريو، پنهنجن قسمن ڪاڻ، ڀلو ڪريو ۽ ڀلئَ ڀَت، ڪري ڪريو پاڻ، ۽ مَن سڌاريو ماڻهين، ڪڍو وِچانِ ڪاڻ، ۽ سڻندڙ ۽ سڄاڻ، اَللهُ جل جلالہٗ.

اَهنجي سَکڻنِ سونهَنْ، نه جھليندان جبار، پڪ پڪڙيندان اُن ۾، جا ڪئـِي قلبن اَهنجي ڪار، ۽ بارِي بخشڻهار، پڻ مِڙنيان مِهربان گھڻو.

اُن لئي، ته سندنِ زالن کان، قسم وجھن ڪنهن ڪاڻ، چار مهينا ترسڻو، پوءِ، جي پرتا پاڻ، ته صاحب سُرت سڄاڻ، مرهيندڙ، مِهر ڀريو.

۽ تِهانپوءِ طلاق جو، جي ڪيائون پَھ پڪو، ته سائينءَ تان صدقو، سو سڻندڙ ۽ سُڄاڻ گھڻو،

طلاق واريون ترسنديون، ٽي گنديون بي گمان، نه رَوا تِنين، ته رکن ڳُجھو، جو جوڙِيَنِ، ربَّ منجھ جان، جي آڻينِ ٿِيون اِيمان، الله ۽ آخر ڏينهن تي. ۽ حق سندنِ، حقدار، وڌيڪ سندن وارڻ ۾، جي انهن ۾، سُڌاري، صلح جو، ورتئون لڪو ويچار، ۽ اُنهن لئي به، جھڙو اُنهن مَٿي، ڀلائئَ جو بار، ۽ مرتبو مردن جو، ٻايَنِ تي ٻيهار، ۽ صاحب ربُّ ستار، سٻر ۽ سٻوجھ گھڻو.

طلاق آهي ٻه دفعا، پوءِ وارڻ سين وهنوار، يا نبيرو نيڪئَ سان ؛ ۽ حلال نه اوهان هار، جو هُن کي ڏِنان هيڪار، ورِي وَٺو ڪجھ، تنهن منجھان. مگر ڀانتئون مورهين، اِهو خوف خطر، ته حدون هادئَ پاڪ جون، نه پاريندا ڪنهن پر، اوهين به ڊِنان، ته الله جي، نه هلندا حڪمن سر، پوءِ ڏوه نه اُنهن تي، ان ۾، ته مِقدار ڪو مقرر، ٻيهر ڏنو ٻَير، بدلو بِدا جي باب ۾. اِهي دنگ ڌڻئَ جا، پوءِ مَٽيو نه، تن کان مور، ڌڻئَ جي دنگن کي، جو مَٽيندو مغرور، ظالم سي ضرور، آزاريندڙ اصلئين.

پوءِ جي طلاق ڏنائين، تنهن کي، پوءِ مٿس نه مور مباح، تان وڃِي حَق نڪاح، ڪندِي ٻِي، ڪنهن ڪانڌ سان. پوءِ، جي تنهن طلاق ڏنيس، ته مورنه مَٿنِ ميار، ته ورِي پرڻجن پاڻ ۾، اِن آسري آڌار، ته حدون هادئَ پاڪ جون، ڪندا برقرار؛ ۽ حدون هاديءَ پاڪ جون، آهن اِهي اظهار، ٿو کولينِ خلقڻهار، جي سمجھن، تنهن ساٿ لئي.

۽ جڏهن جويون ڇڏيان، پوءِ پُهتيون، پنهنجي کڻ، پوءِ ڳَنديون ساڻ ڳُڻ، يا ڳُڻ سان ڳَنڍيون ڇوڙيون. ۽ نه جوکي لئي، تن جھليو، تان لنگھو حدکان هاڻ، ۽ جو اِيئن ڪندو، تنهن ڪيون، جاڙون سندِس جئَ ساڻ؛ ۽ مُور نه بنايو مَسخرِي، آگي جا اُهڃاڻ، ۽ ساريو سَهنج سُڄان!، اوهان ساڻ، الله جا. پڻ اوهان تي اُتاريو، جو پرور پاڪ ڪتاب، ۽ سمجھ، سمجھائـِينِيان، جنهن سان، بِلاباب، ۽ ڪريو ڪِري ڪريم کان ۽ سمجھو برصواب، پڪ سان پاڪ جناب، سمجھندڙ سڀ ڳالھ کي.

پوءِ جڏهن جويون ڇڏيان، پوءِ کُڻ پنهنجي، پُهتيون پاڻ، پوءِ ڏاڻ نه ڏيونِ، هن کان، ته ڪن حق پنهنجا هاڻ، جڏهن ٺهيا پاڻ ۾، نيڪ نموني ساڻ، اِهي اوهان مان، اُن کي، آڇا وڃن اُهڃاڻ، ته ڏاتار مَڃي، ۽ ڏينهن ٻئو، جو اچڻو اِن پُڃاڻ، پاڪ ۽ پوتر گھڻو، اِهو اوهان ڪاڻ، ۽ صاحب سُرت سڄاڻ، ڄاڻي، نه ڄاڻو اوهين.

۽ اَمڙ سندنِ اولاد کي، پاڻ پيارينِ کِير، پڪا، پورا ٻه ورهيه، اُن لئي، وڻي جنهن وِير، ته سانڍيو وڃي صَغِير، مدت مقرر کير جي. ۽ جنهن جو ڄاول ٻار، ته موجب راڄاريت جي، اَٽو لَٽو اُنهئَ جو، برسر مٿسِ بار، ڪنهن ٻائـِي، سندس ٻار سان، ڪَس ڏيڻ نه ڪار، نه ٻَڙي، سندس ٻار سان، لوئي ڪبو لاچار، ۽ انهي جي آچار، واجب ورثيدار تي. پوءِ جي وڻيو اُٿوڙڻ اُنهن کي، هڪ ٻئي ۾ ٺهياپاڻ، ۽ صلاح مصلحت ساڻ، ته ڏُوهين مٿي، نه ڏوه ڪو. ۽ جي گھرو، ته سانڍلو کِير تي، اَهنجا ٻچا ٻار، ته ڏوه نه اوهان تي، جڏهن ڏنان، جو باسيان پورهيو پار، موجب رواج راڄ جي؛ ۽ ڏرو ڀر ڏاتار، ۽ سمجھو ته ڪريو جا ڪار، سا ڏسندڙ آھِ، ڏيہ ڌڻي.

مَرن جي اوهان منجهان، وَنيون ڇڏي وَر، سي چار مهينا ترسنديون، ڏھ ڏينهن ٻيا ويتر، پوءِ جڏهن، پهتيون پنهنجي کڻ کي، ته ڏوھ نه اوهان سر، جنهن ۾ پنهنجي جان ۾، ڪن نيڪيءَ ساڻ نظر، ۽ جيڪي ڪريو سربسر، آگو آگاه، اُن ڪنان.

"۽ ڏوھ نه اوهان تي اُن ۾، جيڪي ظاهر ڪيان ظهور، مڱن مڱڻ، يامَن ۾

ڏوه نه اوهان تي، جي ڇڏيان، ٻانهون سي ٻيهار، لَـڳا نه، جن سان لاڳ سندنِ، نه مقرر ڪيان مِقدار، ڏيونِ وَٽو واجبي، سُکيء تي سَگھ هار، پهچ پٽاندر پانهجي، آھِ، بُکـئي تي بار، سُوئـِي نيڪ نِبار، چالو حق چڱن تي.

۽ جي ڇڏيونِ، اڳي هن کان، ته صحت ڪريون تن ساڻ، هوڏانهن هُن لئي، ڪري چڪا، مَهر مُقرر پاڻ، پوءِ جيڪا مَهر مقرر ڪيان، پوءِ اُن جو اڌ، اُن ڪاڻ، مگر معافي ڏينِ سي، يا ڇڏي اُهو اڳواڻ، سندو ڏي وٺ ڏاڻ، هُجي جنهن جي هٿ ۾. ۽ جي وڙ ڪريو، ته ويجھڙو تقوٰى کي تڪرار، ۽ هڪ ٻئي وچ، نه وِساريو قدر برقرار، ڪريو جي ڪم ڪار، سي ڏسڻ وارو ڏيھ ڌڻي.

نمازون ۽ نماز وچينءَ جِي رکو سارسنڀار، ۽ تهدل تابعدار، اُٿو لَـڳ الله جي.

پوءِ جي ڀانيان ڀؤ، ته پڙهو پيادا، سوار، پوءِ جڏهن سولا سُکي ٿيا، ته ساريو ربُّ ستار، جنهن جِي نه، هُنيا سُڌسار، جنهن صورت، سو سيکارئين.

۽ جي گُذرن اوهان منجھان، ونيون ڇڏي، وَر، وصّيت سندن ونين لئي، وَٽو ورھيه ڀر، بنا ڪڍڻ ڪکن مان، پوءِ جي پاڻهين ٿِينِ ٻَهر، پوءِ پاپ نه اوهان تي اُن ۾، جيڪي ڪن پنهنجي سِر، موجب پدرِي پر، سائين سٻر، سٻوجھ گھڻو.

۽ واجب وَهِي وَٽ سان، وَٽو واڍوڙِينِ ڪاڻ، موچارن تي مورهين؛

ٿو اِن پر کولي پاڻ، الله، سندس اُهڃاڻ، ته صحِي مانَ سوچيو.

نه ڏٺئي؟ سندن ڏيرن مان، نڪري ٿيا نروار، موت، مرض جي سور کان، اُوهئا ڪئين هزار، پوءِ مرو اُنهي ماڳ تي، ڪَهيو کين قهار، موٽِي تن، مئي پُٺيان، جياريو جبّار، مالڪ مٿي ماڻهئين، وڏي ڀال ڀتار، پر گھڻائي گنوار، نه موکينِ، منجھان ماڻهئين.

لَڙو ربَّ جي راه ۾، ۽ ڪريو پورِي پڪ، ته باري آهي بيشڪ، سڻندڙ ۽ سُڄاڻ گھڻو.

آهي ڪير؟ قرض ڏي، صاحب کي سُهڻو، ته ٻيڻو ڏئيس ٻاجھ سان، ٻيڻيان ٻين گھڻو، ۽ جھلي، ڪِ ججھو رزق ڏي، سوهادِي هڪ ڄڻو، ۽ اُن ڏي موٽڻو، آھ ِاوهان مِڙن کي.

ڇاهِنيئين نه لائيِي لال! ته اسرئيل جي اولاد مان، موسىٰ کان پوءِ، مارڪي ڪيو، سندن نبيءَ کي سوال، ته مقرر اسان مٿان، ڪرڪو بادشاه بحال، ته لڙون ربَّ جي راه ۾، تڏهن چيائين اِن چال، ڇا ائين ته اوهين ناهِيو، ته جڏهن جل جلال، ڪيو حڪم قِتال، ته مرڳو نه لڙندا مورهين؟ چي، ڪيئن نه ربَّ جي راه ۾، ڪنداسون قِتال؛ جڏهن پنهنجي گھرن ۽ پٽن کا، ڪڍياوياسون ڪالھ، پوءِ جڏهن مَٿن جنگ لِکي ويئـِي، ته ڦرِي ويا فى الحال، مگر منجھائُنِ ٿوررا، ڪي نِرمل نيڪ نهال، ۽ بيدادن کان بحال، پورو واقف پاڻ ڌڻي.

نبيءَ سندن فرمايو، ته سائين ڪيو سالار، توهان تي، طالوت کي، ته ٻوليائون ٻيهار، اُهو اسان مٿان ڪِئين ٿئي، مُلڪ جو مهندار، ۽ مُلڪ جا حقدار، اسين وڌيڪ اُن ڪنان. ۽ مور نه مليس مال مان، مِلڪيت ڪا گھڻي، چي، اوهان مٿي اُن کي، ڌُران ڌُئو ڌڻي، ۽ سَرسِي سُڌ ۽ جسم ۾، خدا ڏِنيس کڻي، ۽ مالڪ پنهنجو ملڪ ڏئي، جو وڃِي کيس وَڻي، ۽ عطا اَڻ ڳڻِي، ڏيندڙ، پڻ ڏاهو ڌڻي.

۽ نبي سندن فرمايو، ته اُن جي اڳوانيءَ جا آثار، پيتي اِينديان پڌري، منجھس قلب قرار، پنهنجي پرورپاڪ کان، تسلي تڪرار، پڻ موسٰى ۽ هارون ڇڏيا، جي باقي يادگار، کڻيو ايندا اُن کي، ملائڪ موچار، آھ اوهان لئي اُن ۾، نشاني نروار، اوهين اعتبار، جي آڻڻ وارا آهيو.

پوءِ طالوت، جڏهن فوجن سان، ڌوڪي ٿيو ڌار، چي پرور آن کي پرکڻو، مَهندان مٿي نار، پوءِ منهنجو ناھِ، جو ٿيو تِڪي تِنهن مان تار، ۽ جو چڪو نه چکيو ان مان، سو منهنجو تابعدار، مگر چُرون، جنهن چائيو، سندس هٿ سان هيڪار، پوءِ پِي ٿيا پُرڪار، مگر منجهائُنِ ٿورڙا. پوءِ جڏهن لنگھيس پاڻ، ۽ اُن سان آندو جن ايمان، چي، جالوت ۽ سندس فوجن سان، اڄ اسان ۾ ڪا نه، مورهين منجھ ميدان، طاقت جنگ جِھاد جِي. چِٽو مِٺو تن چيو، جن اِها ڳالھ ڳڻِي، ته ملڻا آهن، مورهين، داور ساڻ، ڌڻي، ته گھڻو، گھڻي ٽولي کي، ٽولي ڳاڻ ڳڻِي، حڪم سان حق پاڪ جي، ڪيو هيٺ هڻِي، ۽ جي بيهن بار کڻي، سائين ساٿِي اُنهن جو.

۽ جڏهن جالوت ۽ سندن فوجن کي، سامهان ٿيا شير، چي، سانيم! صبر اسان ڏيـين ۽ ڪر پختاسندئون پير، ۽ واهر ڪج هِن وير، قادر ڪافر قوم تي.

پوءِ حڪم سان حق پاڪ جي، هڪدم ڏنائونِ هار، دائود ڪُٺو جالوت کي، پڻ ڏيہ ڏِنس ڏاتار، ۽ حڪومت ۽ حڪمت گھڻي، پڻ سيکاريس ستار، ۽ جيڪي گھريو غفار، هٿ جا هنر ۽ حِرفتون. ۽ جي پَلڻ پرور جو نه هؤ، ڪِن ماڻهن کي، ڪِن ساڻ، ته لڳو لُڙ لوڪ ۾، ڀون ٿئـِي بلڪل پاڻ، پر پرٿڻين تي پاڻ، آھِ ڀلو، ڀال ڀلائڻو.

پڪ پرهون ٿا تو مٿي، اِهي الله جا اُهڃاڻ، ۽ تون آهين سڄڻ! سُڄاڻ، مرسلن مان مورهين.

اُهي مرسل مهربان، ڪي، وَڌاياسون، ڪن کان، ڪن سان ڳالهائيو، تن منجھان، روبرو رحمان، ۽ ڪن کي درجا ڪيترا، بخشياسون بي گمان، ۽ عيسٰي پٽ مريم کي، نوازياسون نِشان، پڻ ساڻ پاڪ جان، آڌاريو سون اُن کي. ۽ جي گھريو هوند غفار، ته پٺيان نه لڙيا پاڻ ۾، جنهن بعد آيون اُنهن کي، نشانيون نروار، پر پوءِ ڦِٽا پاڻ ۾، پوءِ منجھانِ ڪنهن موچار، ڪنهن مڃو ۽ ڪو منڪر ٿيو، جيڪر گھريو غفار، ته لڙڻ نه لڳاپاڻ ۾، پر صاحب ربُّ ستار، ڪري سو ڪم ڪار، جنهن کي پسند پاڻ ڪري.

اي جن آندو اعتبار!، سي خداڪارڻ خير ڏيو، جو ڏنو سونِيان، تنهن منجھان، اڳ ۾، ته اچي ساوار، جنهن ۾ سودو، سُنهد نه ڪا، نه پارت ڪنهين پار، ۽ اُهي هر گز هاڃيڪار، ڦِريل جي فرمان کان.

ڌڻي جنهن ڌارا، نه ڪا درگاه، ۽ دربار، سدا سوئـِي جيرو، قائم برقرار، اِي وڙ نه تنهن، ته وير ڪنهن، وٺيس خواب خمار، اُن لئي سڀ اُڀن ۾، عجب رنگ اسرار، پڻ زمن زمين ۾، جِنسون ۽ جنسار، ڪير نه ڪُڇي اُن وٽ، اُن جي اجازت ڌار، اڳيان، پويان اُنهن جي، ڄاڻي ڄاڻڻهار، ۽ هي نه اُن جي علم مان، ڄاڻڻ لِک لغار، مگر جنهن کي جيترو، گُھري ربُّ غفار، آهي اُڀن، ڀون ڪنان، اُن جو علم اَپار، ۽ اُن ٻن سندي سنڀال ۾ ، بلڪل نه ٿـئيس بار، اُهو مٿاهون، مختار، وڏِي وڏائـِي جو ڌڻي.

منجھ دين، ذرو نه زور، جڏهن کُلِي واٽ ڪُواٽ کان، پوءِ، جو ڦِري ڦيريال کان ۽ مالڪ مڃي، سو مور، ته جنهن جو چڄڻ نه ڇيہ سين، سا ڏاڍي پڪڙئين ڏور، سائين سڀ ڪنهن طور، سڻندڙ ۽ سڄاڻ گھڻو.

الله ٻيلي اُنهن جو، مڃيو جن مذڪور، نِئينِ پاسي نور، ڪڍي اُنهن کي اُونداهين مان. ۽ جي ڦِريا، اوليا انهن جا، مُفت مونجھارو مور، اُنهن کي اُونداهين ڏي، نِينِ منجھان را نور، اُهي دوزخِي درپور، هونِ هميشه اُن ۾.

ڇا؟ نه ڏٺئـِي، تنهن پار، جنهن حضرت ابراهيم سان، سندس پرور پاڪ ۾، تَڙيل ڪيو تڪرار، مٿي اِن آڌار، ته مولا تنهن مُلڪ ڏنون. اُتو ابراهيم جڏهن، ته سانيمِ، سو سُڄاڻ، جو جياري ۽ ماري، اِي انهيءَ جا اُهڃاڻ، چي، اُوتان آئون پاڻ، جياريان، ۽ ماريان. اُتو ابرهيم ورِي، ته سانيمِ، سو سڄاڻ، جو آڻي سج اوڀر ڪنان، تون اولهيان، اُن کي آڻ، پوءِ اِن کان جنهن انڪار ڪيو، سو هَڄي ويو هاڻ، ۽ سنئين سائين پاڻ، نه ڏَسي، ڏيھ ڏکوئيندڙين.

يا اُن جيئن، جو لنگھيو، اُن شهر مٿان شير، جنهن جون ڇِتيون، ڀِتين مٿي، ڊهي ٿيل ڍير، چي، وسائيس ڪٿان هن وير، سائين سندس سُڃَوَر پُٺيان. پوءِ مالڪ ماريو ان کي، سڄاسارا، سَو سال، وري اُٿارئين ان کي، چي، لاتئـِي هت ڇا لال!، چي، جاليمِ جل جلال! هڪ ڏينهن، ڪِ حصّو ڏينهن جو. چي، پِئو رهين پٽ ۾، سڄاسارا، سَو سال، پوءِ کاڌو ۽ پيتو پنهنجو، جاچ چڱيءَ چال، ته پئي نه پارُوٿا ٿيا، ۽ پس پنهنجي، گڏه جو حال، ۽ توکي ڪريون ڪمال!، ماڻهن ڪارڻ معجزو. ۽ ڏِس هڏن ڏي هيڪار، ته ڪنهن صورت کين سنواريون، پوءِ مَٿن ماس چاڙهيون؛ جڏهن پورا مِليَسِ پار، چي، سَمجھان ته ربُّ ستار، آھِ قادر هرڪم ڪار تي.

۽ اُتو ابراهيم جڏهن، ته ڏيکاريمِ ڏاتار!، ته مُئاڪِيئن جيارين، چي، ڪِ نه آندئـِي اعتبار؟ چي آنه، پر اِنهي هار، تان ٿيئي قَلب قرار مون. چي، پڪڙ پکي چار، پوءِ ملائينِ پاڻ سين، پوءِ جزوا ساري جبل تي، ڌَر اُنهن جا، ڌارو ڌار، پوءِ سڏينِ ته ايندئـِي سامهان، اُڏرندا اِظهار، پوءِ سمجھ ته ربُّ ستار، آھِ سٻر ۽ سٻوجھ گھڻو.

خرچينِ ربَّ جي راھ ۾، جي مؤمن پنهنجو مال، مثال تن جو مورهين، اُن داڻي جي مثال، جنهن ست سنگ ڪڍيا، هرسنگ ۾، سَئو داڻا سالم سال، ۽ ڌڻي وڻيس تنهن کي ڏي، ٻيڻو ٻاجھ نال، ۽ بيحد ڪندڙ ڀال، سائين سڄڻ، سڄاڻ گھڻو.

خرچين ربَّ جي راه ۾، جي مؤمن پنهنجامال، ٿورو نه ٿاڦينِ، تنهن پٺيان، جو بخشيائون بحال، نه ڪاڻ ڏيکارينِ ڪنهن طرح؛ اُن جو اجر اُنهن نال، ثابت سندن سائينءَ وٽ، نه مٿنِ خوف خيال، نه ڳڻتي ڪنهين ڳالھ، اُهي مُؤمن کِيندا مورهين،

چوڻ چڱائـِئَ جو، ۽ ڪرڻ قُصور گُذر، جنهن صدقي پٺيان ساهِڻو، تنهن کان، ڀلا بهتر، ۽ بي پرواه، سو پرور، پڻ خاوند کانڌِيرو گھڻو.

اي جن مڃيو!، سي مورهين، پنهنجا خير کَرو، ضايع نه ڪر ذَرو، ڪنهن تي، ڪاوڙ ۽ ڪاڻ سان. اُن جيئن، ڏي جو مال سندس، منجھ ماڻهن، مُهن نِهار، پڻ نه آڻي اِعتبار، الله ۽ آخر ڏينهن تي. اُن جا پٿر جيئن پار، جنهن تي، دڙا ڌُور جا، پوءِ آيَسِ مِينهن اَپار، جنهن ڌوئي ڇڌيسِ ڌَونرسرو. نه سگھن سنڀالي تنهن منجھان، جي ڪيائون ڪم ڪار، سائين سَنئون پار، نه ڏَسي ڪافر قوم کي.

۽ جي صدقو سندنِ مال ڪَن، ربَّ جي رضارکڻ هار، پڻ سَمر ثابت پاڻ، لئي توشو ڪن تيار، بُلندي تي باغ جِيئن، سي آهن نيڪ نبار، ورِي مٿانسِ وڏ ڦڙو، نَميو نارو نار، پوءِ ميوا سندس مُند تي، ٻِيڻاڏنائين ٻِيهار، جي وَٺو نه مٿس وَڏ ڦرو، ته ماڪ ئي موچار، ۽ ڪريو، جي ڪم ڪار، ڏسندڙ تن کي، ڏيھ ڌڻي.

ڇا؟ آن مان، ڪنهن وانگئَ وڻي، ته باغ هجي تنهن هار، خاصو کجين، ڊاکن جو، هيٺان هلنسِ نار، سڀ ميوا منجھس، اُن لئي تازا تہ تيار، پوءِ پهتي پيرِي، اُن کي، ۽ هُونسِ هيڻاٻار، پوءِ لڳي لُوه اُن کي، جنهن ۾، ڪاڙهو ڪارُونڀار، ساڙي تنهن سُڃ ڪيو؛ اِن پر پڌرا پار، ڏي، اوهان کي ڏاتار، ته سُوجھٖي مانَ صحِي ڪريو.

اي جن مڃيو!، تنهن مان، مال ڏيو، چڱو چڱيءَ چال، جو ميڙيان، ڪِ اوهان لئي، اسان ڀون مان، ڪڍيو بحال، ۽ نه ڪريو اُن مان، خبيث کي، خرچڻ جو خيال، ۽ جنهن کي، نه اوهين وٺڻا، مگر منجھ مال، اکيون پوريو پنهنجون؛ ۽ سمجھو صحِي ڳالھ، ته تونگر ربُّ تعالىٰ، سو ساراهيل گھڻو.

آن کي شقي شيطان، انجام ڏي اَڻ هوند جو، پڻ فرمائي فرمان، اوهان کي اُ گھاڙ جو. ۽ ربُّ پنهنجي بخشش، ڀال جا، ڏينِيان قول قرار، بخشيندڙ بسيار، پڻ پرور پورو پارکُو.

وڻيس تنهن کي، سمجھ ڏي، ۽ سمجھ مِـلِـي جنهن مور، پوءِ نيڪِي تنهن نصيب ٿِئي،زياده ضرور، ۽ پورِي جن پرور، نه سڱائـِينِ، تن سوا.

۽ جيڪي ڪيان خرچ ڪو، يا ٻَڌان نذرنياز، سو رازق سمجھي راز؛ ۽ ڪونهي ڏَڍ ڏُ کوئيندڙين.

جي کُليو کُلايو خير ڏيو، ته اِها به چڱي چال، جي لڪايوسِ لوڪ ڪنان، ۽ ڏيو مسڪينن مال، پوءِ ڀلو اوهان لئي آهِ سو، ڪرم ساڻ ڪمال، ۽ ميٽي اوهان جي مَدينِ مان؛ جيڪي ڪريو اَڄ ڪالھ، ۽ ڪنان هر ڪنهن ڳالھ، خدا خبردار گھڻو.

اصل نه آهي، تو مٿي، سونهپ تن سُڄاڻ!، پر سَنئين سُهائي پاڻ، جنهن کي، گھري جل شانَــهٗ، ۽ جيڪي خرچيو خير مان، پوءِ اهو اوهان هار، ۽ نه ڪريو خير خدا جي، مرضي ماڻڻ ڌار، ۽ جو ڪندا خدا لڳ خير ڪو، ته ڏيندان پورا پار، ۽ هرگز هڪڙو وار، ڪسَ اوهان کي ڪين ڏي.

اُن ڪنگالن ڪاڻ، جي روڪيا ربَّ جي راه ۾، نه رکن وِت وڃڻ جِي، ڀون ۾ ڪِنهين ڀاڻ، ڀانئي کين، نه پنڻ کان، آسودا اَڄاڻ، پيشانِين مان پَڌرو، سڃاڻينِ سُڄاڻ!، نه پِنن، پُڪارن ساڻ، ماڻهن ڪنان مورهين. ۽ جيڪي خرچيو خير ۾، گھڻو يا ٿورو، ته صاحب سڳورو، آهي ويتر واقف اُن ڪنان.

جي صدقو سندن مالڪن، ڏينهن، رات، ڳجھو، ڪِ پَڌر، پوءِ اُن جو اَجر، اُنهن لئي، سائين وٽ سَڌر، نه ڀَئو مَٿنِ برسِر، ۽ نه ڳڻتِي کين، ڪنهن ڳالھ جي.

جي کائـِين سَوائـِي، نه اُٿين ، مگر جيئن اُٿئـِي، جنهن کي، جَهڙپ سان، جن ڪيو، تڙتان توائي، جن واري اِي وائـِي، ته وِڪرو پڻ وِياج جِيئن. ۽ صاحب سُوْد حرام ڪيو، ۽ سودو صاف حلال، پوءِ آئـِي سندس آگي ڪنان، جنهن نصيحت نِهال، پوءِ روڪيو، ته روا اُن لئي، جيڪي ڪمايئين ڪالھ، ۽ اُن جو آھِ الله ڏي، نِبيرو نيڪال، جو وريو وِياج ڏي، ته اهي خام خيال، ڀاتِي باھِ بحال، هونِ هميشه اُن ۾.

واحد وِياج ناس ڪري، ۽ سنڀالي صدقا، ۽ ڏي نه محبت ڪا، هر بي شڪر، بدڪار کي.

مڃيو جن مذڪور، پڻ ڪيون نيڪ ڪمايون، ۽ پڙهيو نمازون پوريون، ۽ ڪڍيون زڪوٰة ضرور، اُنهن لئي سندنِ الله وٽ، اُنهن جا اَجر اُجور، ۽ خوف نه مٿنِ مور، ۽ نه ڳڻتِي کين، ڪنهن ڳالھ جي.

اي جن مڃيو!، سي مورهين، ڏَرو ڀر ڏاتار، ۽ جيڪي رهيو وياج مان، سو ترڪ ڪريو تڪرار، جي اوهين اعتبار، آڻڻ وارا آهيو.

پوءِ جي اوهان عمل نه ڪيو، ته ڄاڻو جنگ ضرور، ربَّ ۽ سندس رسول کان؛ جي موٽيا اوهين مور، پوءِ اوهان لئي، اوهان جي، مالن سندا مور، نه ڪندا پاڻ ڪلُور، نه ڪلُور، اوهان سان ئـِي ڪبو.

پوءِ، جي آهي ڪرڪ ڪَنگال، پوءِ نظر سُهوليت، سُهنج جو، جي ڇڏيو، ته اوهان لئي، اِهو ڀَلو آهي بحال، نتيجو نهال، جي صحِي آهيو سمجھندا.

۽ تنهن ڏينهان ڏَرو، جنهن ۾، رُجوع ڪبا ربَّ پار، هر ڪنهن، جي ڪم ڪيا، تِنهنجو پورو ڏِبس پار، ۽ اُنهن سان اُن وار، ذرو ظلم ڪينَ ڪبو.

اي جن آندو اعتبار!، سي جڏهن کُڻ تي، کڻت ڏيو، پوءِ لکوس، ۽ اوهان وچ ۾ لِکي لکڻهار، عدل ۽ انصاف سان؛ نه وٺي ڪو ويچار، لکندڙ لکي جنهن طرح، سيکاريسِ ستار، پوءِ لکي منشي مورهين، ۽ جنهن تي حق حقدار، سو پڙهي پاڻ زبان سان، ۽ ڏَري ڀر ڏاتار، ۽ اُن مان لِک لَغار، ۽ ڪَمِي ڪري ڪانه ڪا. پوءِ، جي ڀورو، يابي پُهچ هجي، جنهن تي حق حقدار، يا ڪن بيان زبان سان، نه سارينِ، ساسگھ سار، ته وري وارث اُن جو، ٻولي سچ ٻِيهار، ۽ ٻه ساکي مرد سچار، گواھ گھرايو پاڻ مان. ٻه مرد نه هجن، ته مرد هڪ ۽ ٻايون ٻه ٻيهار، شاهدن مان جن کي، سمجھو پاڻ سچار، جي ڀُلجي هِڪ هيڪار، ٻي عورت اُن کي ياد ڏي. ۽ شاهد نه وٺن ويچار، جڏهن سڏجن ساک لئي، ۽ نه ليرا ٿيو، ته لِکو تنهين، ننڍوڪِ، وڏو وهنوار، کُڻ سين، کَرو اوهان لئي، سو صاحب وٽ، ستار، پڻ سچي پچي ساک لئي، پورا پورا پار، ۽ نه وِر سو ڪنهين وار، اِهو اُن کي اوڏڙو. مگر وِڪرو پاڻ ۾، جو حاضر حال مال، ته پائـِي پاپ نه آن تي، جي نه لکوس لال!، ۽ شاهد ضرور بيهاريو، جڏهن رَک رَکال، ۽ نه شاهد۽ لکندڙ نال، ڪئـِي وڃي تڪليف ڪا. ۽ جي ڪيان اِها ڪار، ته پاپ اوهان لئي پاڻ تي، ۽ ڪنبو ربَّ ڪريم کان؛ ٿو سيکارينِيان ستار، ۽ سائين سمجھدار، حقيقت هر ڳالھ جي.

۽ جي هجو پنڌ ۾ ۽ لهو نه، لکندڙ پاڻ، پوءِ گِروِي قبضي ساڻ،رکڻِي ڪنهن وٽ راڄ مان. پوءِ، امانت اوهان مان، ڪنهن وٽ رکي ڪو، پوءِ اُن جِي امانت اُن کي، ساري ڏئي ، سو، ۽ سو نڪو سائينسِ جو، سانڍي مَر سرير ۾. ۽ سچي شاهدِي کي، لِڪايو نه لَغار، جو لڪائيس، ته قلب اُن جو، بي شڪ آهِ بدڪار، ۽ ڪريو، جي ڪم ڪار، واحد واقف اُن ڪنان.

آهن سڀ الله جا، اُڀ ڀون ۾، جي جنسار، ۽ جيڪي اوهان جي جِيءَ ۾، سا کوليو خبر چار، يا لڪايوسِ، ته ليکو اُن جو، ساري وَٺندان ستار، پوءِ، وڻيس مرهي تنهن کي، وڻيس ڏي آزار، ڪل ڪم کي، ڪلتار، پهچڻ وارو پاڻ ڌڻي.

مُرسل پاڻ مڃيو، جيڪي اُتريو، اُنهيء پار، سندس پرور پاڪ کان، پڻ مؤمن مڻيان دار، سڀن صاحب کي مڃيو، پڻ ملائڪ موچار، پڻ ڪتاب ۽ قاصد اُن جا، تنين وِچ تڪرار، ويڇو نه وجھون وار جو، ۽ ٻوليائون ٻيهار، ٻُڌوسون ۽ ٻَڌاسون، تهدِل تابعدار، پن بخشين بخشڻهار! ۽ آخر تو ڏي اَچڻو.

بارِي نه ڪهن تي بار رکي، سندس پڄندِي ڌار، جي ڪيون نيڪ ڪمايون، ته هارُ، سندن هارِ، پُڻ اُنهن سِر آزار، جي ڪيون بدڪمايون. ربَّ اسان جا!، اسان کي، ڪر نه گرِفتار، جي ُڀلجِي، ڀَريو سون پيرڪو، يا وِساريون ڪنهن وار، ۽ نه رک اسان تي، اڳين تي، جيئن باري! رکـئـِي بار، ۽ نه رک اسان تي، اسان ۾، جنهن لئي سگھ نه سار، ۽ مره اسان کي، ميٽ مَديون، ۽ بخشين بخشڻهار، تون ئـِي اسان جو آهين، مولا مددگار، پوءِ وِهلو ڪِج وَهار، قادر! قوم ڪُفّار تي.