1

الۡفَاتِحَۃِ

1 رڪوع 7 آيتون
2

الۡبَقَرَۃِ

40 رڪوع 286 آيتون
3

اٰلِ عِمۡرٰنَ

20 رڪوع 200 آيتون
4

النِّسَآءِ

24 رڪوع 176 آيتون
5

المَآئِدَۃِ

16 رڪوع 120 آيتون
6

الۡاَنۡعَامِ

20 رڪوع 165 آيتون
7

الۡاَعۡرَافِ

24 رڪوع 206 آيتون
8

الۡاَنۡفَالِ

10 رڪوع 75 آيتون
9

التَّوۡبَۃِ

16 رڪوع 129 آيتون
10

یُوۡنُسَ

11 رڪوع 109 آيتون
11

ہُوۡدٍ

10 رڪوع 123 آيتون
12

یُوسُفَ

12 رڪوع 111 آيتون
13

الرَّعۡدِ

6 رڪوع 43 آيتون
14

اِبۡرٰہِیۡمَ

7 رڪوع 52 آيتون
15

الۡحِجۡرِ

6 رڪوع 99 آيتون
16

النَّحۡلِ

16 رڪوع 128 آيتون
17

بَنِیۡۤ اسۡرَآءِیۡلَ

12 رڪوع 111 آيتون
18

الۡکَہۡفِ

12 رڪوع 110 آيتون
19

مَرۡیَمَ

6 رڪوع 98 آيتون
20

طٰہٰ

8 رڪوع 135 آيتون
21

الۡانۡۢبِیَآءِ

7 رڪوع 112 آيتون
22

الۡحَجِّ

10 رڪوع 78 آيتون
23

الۡمُؤۡمِنُوۡنَ

6 رڪوع 118 آيتون
24

النُّوۡرِ

9 رڪوع 64 آيتون
25

الۡفُرۡقَانِ

6 رڪوع 77 آيتون
26

الشُّعَرَآءِ

11 رڪوع 227 آيتون
27

النَّمۡلِ

7 رڪوع 93 آيتون
28

الۡقَصَصِ

9 رڪوع 88 آيتون
29

الۡعَنۡکَبُوۡتِ

7 رڪوع 69 آيتون
30

الرُّوۡمِ

6 رڪوع 60 آيتون
31

لُقۡمٰنَ

4 رڪوع 34 آيتون
32

السَّجۡدَۃِ

3 رڪوع 30 آيتون
33

الۡاَحۡزَابِ

9 رڪوع 73 آيتون
34

سَـبَاٍ

6 رڪوع 54 آيتون
35

فَـاطِرٍ

5 رڪوع 45 آيتون
36

یٰسٓ

5 رڪوع 83 آيتون
37

الصّٰٓفّٰت

5 رڪوع 182 آيتون
38

صٓ

5 رڪوع 88 آيتون
39

الزُّمَرِ

8 رڪوع 75 آيتون
40

الۡمُؤۡمِنِ

9 رڪوع 85 آيتون
41

حٰمٓ السَّجۡدَۃِ

6 رڪوع 54 آيتون
42

الشُّوۡرٰی

5 رڪوع 53 آيتون
43

الزُّخۡرُفِ

7 رڪوع 89 آيتون
44

الدُّخَانِ

3 رڪوع 59 آيتون
45

الۡجَاثِیَۃِ

4 رڪوع 37 آيتون
46

الۡاَحۡقَافِ

4 رڪوع 35 آيتون
47

مُحَمَّدٍ

4 رڪوع 38 آيتون
48

الۡفَتۡحِ

4 رڪوع 29 آيتون
49

الۡحُجُرٰتِ

2 رڪوع 18 آيتون
50

قٓ

3 رڪوع 45 آيتون
51

الذّٰرِیٰتِ

3 رڪوع 60 آيتون
52

الطُّوۡرِ

2 رڪوع 49 آيتون
53

النَّجۡمِ

3 رڪوع 62 آيتون
54

الۡقَمَرِ

3 رڪوع 55 آيتون
55

الرَّحۡمٰنِ

3 رڪوع 78 آيتون
56

الۡوَاقِعَۃِ

3 رڪوع 96 آيتون
57

الۡحَدِیۡدِ

4 رڪوع 29 آيتون
58

الۡمُجَادَلَۃِ

3 رڪوع 22 آيتون
59

الۡحَشۡرِ

3 رڪوع 24 آيتون
60

الۡمُمۡتَحِنَۃِ

2 رڪوع 13 آيتون
61

الصَّفِّ

2 رڪوع 14 آيتون
62

الۡجُمُعَۃِ

2 رڪوع 11 آيتون
63

الۡمُنٰفِقُوۡنَ

2 رڪوع 11 آيتون
64

التَّغَابُنِ

2 رڪوع 18 آيتون
65

الطَّلَاقِ

2 رڪوع 12 آيتون
66

التَّحۡرِیۡمِ

2 رڪوع 12 آيتون
67

الۡمُلۡکِ

2 رڪوع 30 آيتون
68

الۡقَلَمِ

2 رڪوع 52 آيتون
69

الۡحَآقَّــۃِ

2 رڪوع 52 آيتون
70

الۡمَعَارِجِ

2 رڪوع 44 آيتون
71

نُوۡحٍ

2 رڪوع 28 آيتون
72

الۡجِنِّ

2 رڪوع 28 آيتون
73

الۡمُزَّمِّلِ

2 رڪوع 20 آيتون
74

الۡمُدَّثِّرِ

2 رڪوع 56 آيتون
75

الۡقِیٰمَۃِ

2 رڪوع 40 آيتون
76

الدَّھۡرِ

2 رڪوع 31 آيتون
77

الۡمُرۡسَلٰتِ

2 رڪوع 50 آيتون
78

النَّبَاِ

2 رڪوع 40 آيتون
79

النّٰزِعٰتِ

2 رڪوع 46 آيتون
80

عَبَـسَ

1 رڪوع 42 آيتون
81

التَّکۡوِیۡرِ

1 رڪوع 29 آيتون
82

الۡاِنۡفِطَارِ

1 رڪوع 19 آيتون
83

المُطَفِّفِیۡنَ

1 رڪوع 36 آيتون
84

الاِنۡشقَاقِ

1 رڪوع 25 آيتون
85

الۡبُرُوۡجِ

1 رڪوع 22 آيتون
86

الطَّارِقِ

1 رڪوع 17 آيتون
87

الۡاَعۡلٰی

1 رڪوع 19 آيتون
88

الۡغَاشِیَۃِ

1 رڪوع 26 آيتون
89

الۡفَجۡرِ

1 رڪوع 30 آيتون
90

الۡبَلَدِ

1 رڪوع 20 آيتون
91

الشَّمۡسِ

1 رڪوع 15 آيتون
92

الَّیۡلِ

1 رڪوع 21 آيتون
93

الضُّحٰی

1 رڪوع 11 آيتون
94

اَلَمۡ نَشۡرَحَ

1 رڪوع 8 آيتون
95

التِّــیۡنِ

1 رڪوع 8 آيتون
96

الۡعَـلَقِ

1 رڪوع 19 آيتون
97

الۡقَدۡرِ

1 رڪوع 5 آيتون
98

الۡبَـیِّنَـۃِ

1 رڪوع 8 آيتون
99

الزِّلۡزَالِ

1 رڪوع 8 آيتون
100

الۡعٰدِیٰتِ

1 رڪوع 11 آيتون
101

الۡقَارِعَۃِ

1 رڪوع 11 آيتون
102

التَّکَاثُرِ

1 رڪوع 8 آيتون
103

الۡعَصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
104

الۡہُمَزَۃِ

1 رڪوع 9 آيتون
105

الۡفِیۡـلِ

1 رڪوع 5 آيتون
106

قُرَیۡشٍ

1 رڪوع 4 آيتون
107

الۡمَاعُوۡنِ

1 رڪوع 7 آيتون
108

الۡکَوۡثَرِ

1 رڪوع 3 آيتون
109

الۡکٰفِرُوۡنَ

1 رڪوع 6 آيتون
110

النَّصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
111

اللَّھَبِ

1 رڪوع 5 آيتون
112

الۡاِخۡلَاصِ

1 رڪوع 4 آيتون
113

الۡفَلَقِ

1 رڪوع 5 آيتون
114

النَّاسِ

1 رڪوع 6 آيتون

005 surah

ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 120 آيتون ۽ 16 رڪوع آھن

تفھيم القرآن
مُترجم: سيد ابوالاعليٰ مودودي

واپس وڃو

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

5:1

يٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اَوْفُوْا بِالْعُقُوْدِ ڛ اُحِلَّتْ لَكُمْ بَهِيْمَةُ الْاَنْعَامِ اِلَّا مَا يُتْلٰى عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُـحِلِّي الصَّيْدِ وَاَنْتُمْ حُرُمٌ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يَـحْكُمُ مَا يُرِيْدُ 1‏۝

اي ايمان وارؤ! لڳايل بندشن جي پوريءَ طرح پوئواري ڪريو، توهان لاءِ چوپائي مال وارا سڀئي جانور حلال ڪيا ويا آهن، سواءِ انهن جي جيڪي اڳتي هلي بيان ڪبا، پر احرام جي حالت ۾ شڪار کي پاڻ لاءِ حلال نه ڪريو. بيشڪ الله جيڪو وڻيس سو حڪم ڏئي ٿو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:2

يٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لَا تُـحِلُّوْا شَعَاۗىِٕرَ اللّٰهِ وَلَا الشَّهْرَ الْـحَرَامَ وَلَا الْهَدْيَ وَلَا الْقَلَاۗىِٕدَ وَلَآ اٰۗمِّيْنَ الْبَيْتَ الْـحَرَامَ يَبْتَغُوْنَ فَضْلًا مِّنْ رَّبِّهِمْ وَرِضْوَانًا ۭ وَاِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُوْا ۭ وَلَا يَـجْرِمَنَّكُمْ شَـنَاٰنُ قَوْمٍ اَنْ صَدُّوْكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْـحَرَامِ اَنْ تَعْتَدُوْا ۘ وَتَعَاوَنُوْا عَلَي الْبِرِّ وَالتَّقْوٰى ۠ وَلَا تَعَاوَنُوْا عَلَي الْاِثْـمِ وَالْعُدْوَانِ ۠ وَاتَّقُوا اللّٰهَ ۭ اِنَّ اللّٰهَ شَدِيْدُ الْعِقَابِ 2‏۝

اي ايمان وارؤ! الله جي عبادت جي نشانين جي ۽ عزت وارن مهينن جي بي حرمتي نه ڪريو. ۽ نه قربانيءَ جي جانورن سان هٿ چراند ڪريو ۽ نه انهن جانورن ۾ هٿ وجهو جن جي ڳچين ۾ الله لاءِ باسيل هجڻ جي نشانيءَ طور پٽا وڌل آهن، نه وري انهن ماڻهن کي ستايو، جيڪي پنهنجي رب جي فضل ۽ سندس رضا حاصل ڪرڻ لاءِ عزت واري گهر (ڪعبي) ڏانهن وڃي رهيا هجن. جڏهن احرام لاهيو ته پوءِ ڀلي شڪار ڪريو ۽ ائين نه ٿئي ته هڪڙي ٽولي جو توهان لاءِ مسجد حرام جو رستو بند ڪيو آهي ته ان تي توهان جي ڪاوڙ توهان کي ايترو تاءُ ڏياري جو توهان به سندن مقابلي ۾ ليڪا لنگهي وڃو. نه نه، جيڪي ڪم نيڪيءَ ۽ خدا ترسيءَ جا آهن، انهن ۾ سڀ ڪنهن جي مدد ڪريو ۽ جيڪي گناهه ۽ ڏاڍائيءَ جا ڪم آهن، انهن ۾ ڪنهن کي به مدد نه ڏيو. الله کان ڊڄو، ان جي سزا ڏاڍي سخت آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:3

حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَـحْمُ الْـخِنْزِيْرِ وَمَآ اُهِلَّ لِغَيْرِ اللّٰهِ بِهٖ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوْذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيْحَةُ وَمَآ اَ كَلَ السَّبُعُ اِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ ۣ وَمَا ذُبِــحَ عَلَي النُّصُبِ وَاَنْ تَسْـتَقْسِمُوْا بِالْاَزْلَامِ ۭ ذٰلِكُمْ فِسْقٌ ۭ اَلْيَوْمَ يَىِٕسَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا مِنْ دِيْنِكُمْ فَلَا تَـخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ ۭ اَلْيَوْمَ اَكْـمَلْتُ لَكُمْ دِيْنَكُمْ وَاَتْـمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِيْ وَرَضِيْتُ لَكُمُ الْاِسْلَامَ دِيْنًا ۭ فَـمَنِ اضْطُرَّ فِيْ مَـخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِّاِثْـمٍ ۙ فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 3‏۝

توهان تي حرام ڪيا ويا مردار، رت، سوئر جو گوشت ۽ اهو جانور جيڪو الله کانسواءِ ڪنهن ٻئي جي نالي تي ڪٺو ويو هجي ۽ جيڪو گــُـهــِـٽجي يا ڌڪ لڳڻ سبب يا مٿان ڪري يا ٽــَـڪـَـر لڳڻ ڪري مئو هجي يا جنهن کي ڪنهن ڦاڙيندڙ جانور کاڌو هجي. سواءِ اُن جي جنهن کي مرڻ کان اڳ توهان ڪهي ورتو هجي ۽ جيڪو ڪنهن آستاني تي ڪــُـٺو ويو هجي. اهو پڻ توهان لاءِ جائز نه آهي ته ڍارو وجهي قسمت معلوم ڪريو. اهي سڀئي گناهه جا ڪم آهن. اڄ ڪافر توهان جي دين کان پوريءَ طرح مايوس ٿي چڪا آهن، تنهنڪري کانئن نه ڊڄو بلڪه مون کان ڊڄو. اڄ مان توهان جو دين توهان لاءِ مڪمل ڪري ڇڏيو ۽ پنهنجي نعمت توهان تي توڙ رسائي ڇڏي ۽ توهان لاءِ اسلام کي توهانجي دين طور پسند ڪري ڇڏيم. پر جيڪو شخص بک کان لاچار ٿي انهن مان ڪا شيءِ کائي ويهي، سواءِ ان جي جو گناهه ڏانهن ڪو لاڙو هجيس، ته پوءِ بيشڪ الله بخشڻهار ۽ رحم ڪندڙ آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:4

يَسْـــَٔلُوْنَكَ مَاذَآ اُحِلَّ لَهُمْ ۭ قُلْ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبٰتُ ۙ وَمَا عَلَّمْتُمْ مِّنَ الْـجَوَارِحِ مُكَلِّبِيْنَ تُعَلِّمُوْنَهُنَّ مِـمَّا عَلَّمَكُمُ اللّٰهُ ۡ فَكُلُوْا مِـمَّآ اَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَاذْكُرُوا اسْـمَ اللّٰهِ عَلَيْهِ ۠ وَاتَّقُوا اللّٰهَ ۭ اِنَّ اللّٰهَ سَرِيْعُ الْـحِسَابِ 4‏۝

ماڻهو توکان پڇن ٿا ته انهن لاءِ ڇا ڇا حلال ڪيو ويو آهي، ٻڌائين ته سموريون پاڪ شيون توهان لاءِ حلال ڪيل آهن ۽ جن شڪار ڪندڙ جانورن کي توهان هيرايو هجي، جن کي الله جي ڏنل علم موجب توهان شڪار جي سکيا ڏيندا آهيو، اهي جنهن جانور کي توهان لاءِ پڪڙين ان کي به توهان کائي سگهو ٿا، البته ان تي الله جو نالو وٺندا ڪريو ۽ الله جو قانون ٽوڙڻ کان ڊڄو، الله کي حساب وٺڻ ۾ دير نه لڳندي آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:5

اَلْيَوْمَ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبٰتُ ۭ وَطَعَامُ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ حِلٌّ لَّكُمْ ۠ وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَّهُمْ ۡ وَالْمُحْصَنٰتُ مِنَ الْمُؤْمِنٰتِ وَالْمُحْصَنٰتُ مِنَ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ مِنْ قَبْلِكُمْ اِذَآ اٰتَيْتُمُوْهُنَّ اُجُوْرَهُنَّ مُـحْصِنِيْنَ غَيْرَ مُسٰفِحِيْنَ وَلَا مُتَّخِذِيْٓ اَخْدَانٍ ۭ وَمَنْ يَّكْفُرْ بِالْاِيْـمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهٗ ۡ وَهُوَ فِي الْاٰخِرَةِ مِنَ الْـخٰسِرِيْنَ 5‏۝ۧ

اڄ توهان لاءِ سموريون پاڪ شيون حلال ڪيون ويون آهن. اهل ڪتاب جو کاڌو پڻ توهان لاءِ حلال آهي ۽ توهان جو کاڌو انهن لاءِ ۽ حفاظت ۾ رکيل (پاڪدامن) عورتون به توهان لاءِ حلال آهن، پوءِ اهي مؤمنياڻين مان هجن توڙي انهن منجهان جن کي توهان کان اڳ ڪتاب ڏنو ويو هو پر ان شرط تي ته توهان سندن مهر ادا ڪري نڪاح ڪري سندن محافظ بڻجو ۽ ائين نه جو ڇڙواڳيءَ سان وتو شهوت پوري ڪندا يا لڪ چوريءَ ناتا ڳنڍيندا ۽ جنهن به ايمان واري روش تي هلڻ کان انڪار ڪيو، تنهن جي سڄي محنت برباد ٿي وئي ۽ آخرت ۾ ته هو صفا نقصان وارو هوندو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:6

يٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِذَا قُـمْتُمْ اِلَى الصَّلٰوةِ فَاغْسِلُوْا وُجُوْهَكُمْ وَاَيْدِيَكُمْ اِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوْا بِرُءُوْسِكُمْ وَاَرْجُلَكُمْ اِلَى الْكَعْبَيْنِ ۭ وَاِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوْا ۭ وَاِنْ كُنْتُمْ مَّرْضٰٓى اَوْ عَلٰي سَفَرٍ اَوْ جَاۗءَ اَحَدٌ مِّنْكُمْ مِّنَ الْغَاۗىِٕطِ اَوْ لٰمَسْتُمُ النِّسَاۗءَ فَلَمْ تَـجِدُوْا مَاۗءً فَتَيَمَّمُوْا صَعِيْدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوْا بِوُجُوْهِكُمْ وَاَيْدِيْكُمْ مِّنْهُ ۭ مَا يُرِيْدُ اللّٰهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِّنْ حَرَجٍ وَّلٰكِنْ يُّرِيْدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهٗ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ 6‏۝

اي ايمان وارؤ! جڏهن توهان نماز لاءِ اُٿو ته پنهنجا منهن ۽ ٺوٺين تائين هٿ ڌوئو، مٿن تي مــَـکَ ڪريو ۽ پير ڀيڏين تائين ڌوئيندا ڪريو. جيڪڏهن تــَـڙُ هجيوَ ته وهنجي پاڪ ٿيو پر جيڪڏهن بيمار آهيو يا سفر ۾ آهيو يا توهان مان ڪو ماڻهو ڪاڪوس کان ٿي اچي يا توهان زالن کي هٿ لاتو هجي (همبستر ٿيا هجو) ۽ پاڻي نه لڀيوَ ته پاڪ مٽيءَ کان ڪم وٺو پنهنجي منهن ۽ هٿن تي مسح ڪريو. الله نٿو گهري ته توهان تي ڪا تنگي پئي پر هو چاهي ٿو ته توهان کي پاڪ ڪري ۽ پنهنجي نعمت توهان تي توڙ رسائي، مــَـن توهان شڪرانا ادا ڪريو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:7

وَاذْكُرُوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَمِيْثَاقَهُ الَّذِيْ وَاثَقَكُمْ بِهٖٓ ۙ اِذْ قُلْتُمْ سَـمِعْنَا وَاَطَعْنَا ۡ وَاتَّقُوا اللّٰهَ ۭ اِنَّ اللّٰهَ عَلِيْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ 7‏۝

الله توهان کي جيڪا نعمت عطا ڪئي آهي، تنهن جو خيال ڪريو ۽ انهيءَ پڪي عهد اقرار کي نه وساريو، جيڪو هــُـن توهان کان ورتو آهي. يعني توهان جو اهو قول ته "اسان ٻڌوسون ۽ تابعداري قبول ڪئي سون". الله کان ڊڄو. الله ته دلين جا ڳجهه به ڄاڻندو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:8

يٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا كُوْنُوْا قَوّٰمِيْنَ لِلّٰهِ شُهَدَاۗءَ بِالْقِسْطِ ۡ وَلَا يَـجْرِمَنَّكُمْ شَنَاٰنُ قَوْمٍ عَلٰٓي اَلَّا تَعْدِلُوْا ۭ اِعْدِلُوْا ۣ هُوَ اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰى ۡ وَاتَّقُوا اللّٰهَ ۭ اِنَّ اللّٰهَ خَبِيْرٌۢ بِــمَا تَعْمَلُوْنَ 8‏۝

اي ايمان وارؤ! الله ڪارڻ سچ تي ڄمي بيهندڙ ۽ انصاف واري شاهدي ڏيندڙ بڻجي وڃو. ڪنهن قوم جي دشمني توهان کي ايترو نه ڀڙڪائي ڇڏي جو انصاف کان هٽي وڃو. عدل ڪريو، اهو خدا ترسيءَ جي تمام ويجهڙو اٿوَ، الله کان ڊڄي هلندا ڪريو. جيڪي به توهان ڪيو ٿا، الله تنهن کان پوريءَ طرح واقف آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:9

وَعَدَ اللّٰهُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَـمِلُوا الصّٰلِحٰتِ ۙ لَهُمْ مَّغْفِرَةٌ وَّاَجْرٌ عَظِيْمٌ 9‏۝

جيڪي ماڻهو ايمان آڻيندا ۽ نيڪ عمل ڪندا، الله جو انهن سان وعدو آهي ته سندن خطائون بخشيون وينديون ۽ کين وڏو اجر ملندو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:10

وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰيٰتِنَآ اُولٰۗىِٕكَ اَصْـحٰبُ الْـجَـحِيْـمِ ۝10

باقي جيڪي ڪفر ڪندا ۽ اسان جي آيتن کي ڪوڙو سڏيندا، اهي دوزخ ۾ پوڻ وارا آهن

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:11

يٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوا اذْكُرُوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ اِذْ هَمَّ قَوْمٌ اَنْ يَّبْسُطُوْٓا اِلَيْكُمْ اَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ اَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ ۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ ۭ وَعَلَي اللّٰهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُوْنَ ۝ۧ11

اي ايمان وارؤ! الله جي انهيءَ احسان کي ياد ڪريو، جيڪو هن (تازو) توهان تي ڪيو آهي، جڏهن جو هڪڙي ٽولي توهان سان هٿ اٽڪائڻ جو ارادو ڪيو هو پر الله سندن هٿن کي توهان تي کڄڻ کان جهلي ورتو. الله کان ڊڄي گذاريو، ايمان وارن کي الله تي ئي ڀروسو ڪرڻ گهرجي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:12

وَلَقَدْ اَخَذَ اللّٰهُ مِيْثَاقَ بَنِيْٓ اِ سْرَاۗءِيْلَ ۚ وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيْبًا ۭ وَقَالَ اللّٰهُ اِنِّىْ مَعَكُمْ ۭ لَىِٕنْ اَقَـمْــتُمُ الصَّلٰوةَ وَاٰتَيْتُمُ الزَّكٰوةَ وَاٰمَنْتُمْ بِرُسُلِيْ وَعَزَّرْتُـمُوْهُمْ وَاَقْرَضْتُمُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَـنًا لَّاُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّاٰتِكُمْ وَلَاُدْخِلَنَّكُمْ جَنّٰتٍ تَـجْرِيْ مِنْ تَـحْتِهَا الْاَنْھٰرُ ۚ فَـمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذٰلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاۗءَ السَّبِيْلِ ؀12

الله بني اسرائيل کان پڪو وعدو ورتو هو ۽ منجهن ٻارنهن سردار مقرر ڪيا هئائين ۽ کين چيو هئائين ته "مان توهان سان گڏ آهيان، جيڪڏهن توهان نماز قائم رکي ۽ زڪواة ڏني ۽ منهنجي رسولن کي مڃيو ۽ سندن مدد ڪئي ۽ الله کي سهڻو قرض ڏيندا رهيؤ ته پڪ ڄاڻو ته مان توهانجون مدايون توهان کان ميٽي ڇڏيندس ۽ توهان کي اهڙن باغن ۾ داخل ڪندس جن جي هيٺان نهرون پيون وهنديون، پر پوءِ توهان مان جنهن به ڪفر جي روش اختيار ڪئي تنهن حقيقت ۾ سڌي رستي کي هٿان وڃائي ڇڏيو"

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:13

فَبِـمَا نَقْضِهِمْ مِّيْثَاقَهُمْ لَعَنّٰهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوْبَهُمْ قٰسِـيَةً ۚ يُـحَرِّفُوْنَ الْكَلِمَ عَنْ مَّوَاضِعِهٖ ۙ وَنَسُوْا حَظًّا مِّـمَّا ذُكِّرُوْا بِهٖ ۚ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلٰي خَاۗىِٕنَةٍ مِّنْهُمْ اِلَّا قَلِيْلًا مِّنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يُـحِبُّ الْمُحْسِنِيْنَ ؀13

پوءِ اهو سندن عهد ٽوڙڻ جي ڪري ئي هو جو اسان کين پنهنجي رحمت کان پري اڇلائي ڇڏيو ۽ سندن دلين کي سخت بڻائي ڇڏيوسون، هاڻي حالت اها اٿن جو لفظن کي ڦيرائي گهيرائي ڳالهه کي ڪيڏانهن جو ڪيڏانهن ڪن ٿا ۽ جيڪا تعليم کين ڏني وئي هئي، سا گهڻي ڀاڱي وساري ويٺا آهن ۽ ڪو ڏينهن خالي ناهي جو توکي سندن ڪنهن نه ڪنهن خيانت جي خبر پوندي رهي ٿي ۽ انهيءَ عيب کان منجهانئن ڪي تمام ٿورا بچيل آهن (پوءِ جڏهن حالت اها اٿن ته جيڪي به شرارتون اهي ڪن سي ته کانئن ٿيڻيون ئي آهن) تنهنڪري کين معاف ڪري ڇڏ ۽ سندن حرڪتن کي نظرانداز ڪري ڇڏ، الله اهڙن ماڻهن کي ئي پسند ڪندو آهي، جيڪي احسان ڪن ٿا

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:14

وَمِنَ الَّذِيْنَ قَالُوْٓا اِنَّا نَصٰرٰٓى اَخَذْنَا مِيْثَاقَهُمْ فَنَسُوْا حَظًّا مِّـمَّا ذُكِّرُوْا بِهٖ ۠ فَاَغْرَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاۗءَ اِلٰي يَوْمِ الْقِيٰمَةِ ۭ وَسَوْفَ يُنَبِّئُهُمُ اللّٰهُ بِـمَا كَانُوْا يَصْنَعُوْنَ ؀14

اهڙيءَ طرح اسان انهن ماڻهن کان به پڪو وعدو ورتو هو جن چيو هو ته، "اسان نصاريٰ آهيون" پر انهن کي به جيڪو سبق ياد ڪرايو ويو هو، تنهن جو وڏو حصو انهن وساري ڇڏيو. نيٺ اسان سندن وچ ۾ قيامت تائين دشمنيءَ ۽ پاڻ ۾ بغض ۽ ساڙ جو ٻـج پوکي ڇڏيو ۽ ضرور ڪو وقت ايندو، جڏهن الله کين ٻڌائيندو ته هو دنيا ۾ ڇا ڇا پئي گهڙيندا رهيا آهن

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:15

يٰٓاَهْلَ الْكِتٰبِ قَدْ جَاۗءَكُمْ رَسُوْلُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيْرًا مِّـمَّا كُنْتُمْ تُـخْفُوْنَ مِنَ الْكِتٰبِ وَيَعْفُوْا عَنْ كَثِيْرٍ ڛ قَدْ جَاۗءَكُمْ مِّنَ اللّٰهِ نُوْرٌ وَّكِتٰبٌ مُّبِيْنٌ ؀ۙ15

اي اهل ڪتاب! اسان جو رسول توهان وٽ اچي ويو آهي، جيڪو الله جي ڪتاب جون گهڻيون ئي اهي ڳالهيون توهان جي آڏو پڌريون ڪري رهيو آهي، جن کي توهان لڪائي ڇڏيندا هيؤ ۽ توهان جي گهڻين ئي ڳالهين کي نظرانداز به ڪري ڇڏي ٿو. توهان وٽ الله وٽان روشني ۽ هڪ اهڙو حق کي کولي پڌرو ڪري ڇڏيندڙ ڪتاب (قرآن) اچي ويو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:16

يَّهْدِيْ بِهِ اللّٰهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهٗ سُبُلَ السَّلٰمِ وَيُـخْرِجُهُمْ مِّنَ الظُّلُمٰتِ اِلَى النُّوْرِ بِاِذْنِهٖ وَيَهْدِيْهِمْ اِلٰي صِرَاطٍ مُّسْتَقِيْـمٍ ؀16

جنهن جي وسيلي الله انهن ماڻهن کي جيڪي سندس رضا جا طالبو آهن، سلامتيءَ جا رستا ٿو ڏَسي ۽ پنهنجي حڪم سان کين اونداهين مان ڪڍي سوجهري ڏانهن ٿو آڻي ۽ سنئينءَ واٽ ڏانهن سندن رهنمائي ڪري ٿو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:17

لَقَدْ كَفَرَ الَّذِيْنَ قَالُوْٓا اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْمَسِيْحُ ابْنُ مَرْيَـمَ ۭ قُلْ فَـمَنْ يَّـمْلِكُ مِنَ اللّٰهِ شَـيْـــًٔـا اِنْ اَرَادَ اَنْ يُّهْلِكَ الْمَسِيْحَ ابْنَ مَرْيَـمَ وَاُمَّهٗ وَمَنْ فِي الْاَرْضِ جَمِيْعًا ۭ وَلِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۭ يَـخْلُقُ مَا يَشَاۗءُ ۭ وَاللّٰهُ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ؀17

بيشڪ انهن ماڻهن ڪفر ڪيو جن چيو ته مسيح پٽ مريم ئي ته الله آهي. اي نبي! چوين ته جيڪڏهن الله مسيح پٽ مريم جي کي ۽ سندس ماءُ ۽ سمورن زمين وارن کي ناس ڪرڻ چاهي ته ڪنهن جي مجال آهي جو کيس ان ڳالهه کان روڪي سگهي؟ الله ته آسمانن ۽ زمين جو ۽ انهن سڀني شين جو مالڪ آهي، جيڪي انهن جي وچ ۾ آهن، جيڪي وڻيس سو پيدا ڪري ٿو، هو هر شيءِ تي قدرت رکندڙ آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:18

وَقَالَتِ الْيَھُوْدُ وَالنَّصٰرٰى نَـحْنُ اَبْنٰۗؤُا اللّٰهِ وَاَحِبَّاۗؤُهٗ ۭ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوْبِكُمْ ۭ بَلْ اَنْتُمْ بَشَرٌ مِّـمَّنْ خَلَقَ ۭ يَغْفِرُ لِمَنْ يَّشَاۗءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَّشَاۗءُ ۭ وَلِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۡ وَاِلَيْهِ الْمَصِيْرُ ؀18

يهودي ۽ نصاريٰ چون ٿا ته اسان الله جا پٽ ۽ سندس دادلا آهيون. پڇين ته پوءِ هو توهان کي توهان جي گناهن تي سزا ڇو ٿو ڏئي؟ اصل ڳالهه اها آهي ته توهان به اهڙائي انسان آهيو، جهڙا ٻيا انسان الله خلقيا آهن. هو جنهن کي وڻيس معاف ٿو ڪري ۽ جنهن کي گهري سزا ٿو ڏئي. آسمان ۽ زمين ۽ سندن وچ ۾ جيڪي به آهي، الله جي ملڪيت آهن ۽ ڏانهس ئي سڀني کي هلڻو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:19

يٰٓاَهْلَ الْكِتٰبِ قَدْ جَاۗءَكُمْ رَسُوْلُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلٰي فَتْرَةٍ مِّنَ الرُّسُلِ اَنْ تَقُوْلُوْا مَا جَاۗءَنَا مِنْۢ بَشِيْرٍ وَّلَا نَذِيْرٍ ۡ فَقَدْ جَاۗءَكُمْ بَشِيْرٌ وَّنَذِيْرٌ ۭ وَاللّٰهُ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ۝ۧ19

اي اهلِ ڪتاب، اسان جو اهو رسول اهڙي وقت توهان وٽ آيو آهي ۽ دين جي چٽي تعليم پيو ٿو توهان کي ڏئي، جڏهن جو رسولن جو اچڻ ڪنهن عرصي کان وٺي بند هو ته جيئن توهان ائين نه چئو ته اسان وٽ ته ڪو خوشخبري ڏيندڙ ۽ ڊيڄاريندڙ آيو ئي ڪونه هو، سو هاڻي اهو خوشخبري ڏيندڙ ۽ ڊيڄاريندڙ اچي ويو اٿوَ، ۽ الله هر شيءِ تي وس وارو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

5:20

وَاِذْ قَالَ مُوْسٰى لِقَوْمِهٖ يٰقَوْمِ اذْكُرُوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ اِذْ جَعَلَ فِيْكُمْ اَنْۢبِيَاۗءَ وَجَعَلَكُمْ مُّلُوْكًا ڰ وَّاٰتٰىكُمْ مَّا لَمْ يُؤْتِ اَحَدًا مِّنَ الْعٰلَمِيْنَ ؀20

ياد ڪريو جڏهن موسيٰ پنهنجي قوم کي چيو هو ته "اي منهنجي قوم وارؤ! الله جي انهيءَ نعمت کي ياد ڪريو جيڪا هن توهان کي عطا ڪئي هئي. هن توهان ۾ نبي پيدا ڪيا، توهان کي حاڪم بڻايائين ۽ توهان کي اهو ڪجهه ڏنائين جيڪو دنيا ۾ ڪنهن کي به نه ڏنو هئائين

— سيد ابوالاعليٰ مودودي