1

الۡفَاتِحَۃِ

1 رڪوع 7 آيتون
2

الۡبَقَرَۃِ

40 رڪوع 286 آيتون
3

اٰلِ عِمۡرٰنَ

20 رڪوع 200 آيتون
4

النِّسَآءِ

24 رڪوع 176 آيتون
5

المَآئِدَۃِ

16 رڪوع 120 آيتون
6

الۡاَنۡعَامِ

20 رڪوع 165 آيتون
7

الۡاَعۡرَافِ

24 رڪوع 206 آيتون
8

الۡاَنۡفَالِ

10 رڪوع 75 آيتون
9

التَّوۡبَۃِ

16 رڪوع 129 آيتون
10

یُوۡنُسَ

11 رڪوع 109 آيتون
11

ہُوۡدٍ

10 رڪوع 123 آيتون
12

یُوسُفَ

12 رڪوع 111 آيتون
13

الرَّعۡدِ

6 رڪوع 43 آيتون
14

اِبۡرٰہِیۡمَ

7 رڪوع 52 آيتون
15

الۡحِجۡرِ

6 رڪوع 99 آيتون
16

النَّحۡلِ

16 رڪوع 128 آيتون
17

بَنِیۡۤ اسۡرَآءِیۡلَ

12 رڪوع 111 آيتون
18

الۡکَہۡفِ

12 رڪوع 110 آيتون
19

مَرۡیَمَ

6 رڪوع 98 آيتون
20

طٰہٰ

8 رڪوع 135 آيتون
21

الۡانۡۢبِیَآءِ

7 رڪوع 112 آيتون
22

الۡحَجِّ

10 رڪوع 78 آيتون
23

الۡمُؤۡمِنُوۡنَ

6 رڪوع 118 آيتون
24

النُّوۡرِ

9 رڪوع 64 آيتون
25

الۡفُرۡقَانِ

6 رڪوع 77 آيتون
26

الشُّعَرَآءِ

11 رڪوع 227 آيتون
27

النَّمۡلِ

7 رڪوع 93 آيتون
28

الۡقَصَصِ

9 رڪوع 88 آيتون
29

الۡعَنۡکَبُوۡتِ

7 رڪوع 69 آيتون
30

الرُّوۡمِ

6 رڪوع 60 آيتون
31

لُقۡمٰنَ

4 رڪوع 34 آيتون
32

السَّجۡدَۃِ

3 رڪوع 30 آيتون
33

الۡاَحۡزَابِ

9 رڪوع 73 آيتون
34

سَـبَاٍ

6 رڪوع 54 آيتون
35

فَـاطِرٍ

5 رڪوع 45 آيتون
36

یٰسٓ

5 رڪوع 83 آيتون
37

الصّٰٓفّٰت

5 رڪوع 182 آيتون
38

صٓ

5 رڪوع 88 آيتون
39

الزُّمَرِ

8 رڪوع 75 آيتون
40

الۡمُؤۡمِنِ

9 رڪوع 85 آيتون
41

حٰمٓ السَّجۡدَۃِ

6 رڪوع 54 آيتون
42

الشُّوۡرٰی

5 رڪوع 53 آيتون
43

الزُّخۡرُفِ

7 رڪوع 89 آيتون
44

الدُّخَانِ

3 رڪوع 59 آيتون
45

الۡجَاثِیَۃِ

4 رڪوع 37 آيتون
46

الۡاَحۡقَافِ

4 رڪوع 35 آيتون
47

مُحَمَّدٍ

4 رڪوع 38 آيتون
48

الۡفَتۡحِ

4 رڪوع 29 آيتون
49

الۡحُجُرٰتِ

2 رڪوع 18 آيتون
50

قٓ

3 رڪوع 45 آيتون
51

الذّٰرِیٰتِ

3 رڪوع 60 آيتون
52

الطُّوۡرِ

2 رڪوع 49 آيتون
53

النَّجۡمِ

3 رڪوع 62 آيتون
54

الۡقَمَرِ

3 رڪوع 55 آيتون
55

الرَّحۡمٰنِ

3 رڪوع 78 آيتون
56

الۡوَاقِعَۃِ

3 رڪوع 96 آيتون
57

الۡحَدِیۡدِ

4 رڪوع 29 آيتون
58

الۡمُجَادَلَۃِ

3 رڪوع 22 آيتون
59

الۡحَشۡرِ

3 رڪوع 24 آيتون
60

الۡمُمۡتَحِنَۃِ

2 رڪوع 13 آيتون
61

الصَّفِّ

2 رڪوع 14 آيتون
62

الۡجُمُعَۃِ

2 رڪوع 11 آيتون
63

الۡمُنٰفِقُوۡنَ

2 رڪوع 11 آيتون
64

التَّغَابُنِ

2 رڪوع 18 آيتون
65

الطَّلَاقِ

2 رڪوع 12 آيتون
66

التَّحۡرِیۡمِ

2 رڪوع 12 آيتون
67

الۡمُلۡکِ

2 رڪوع 30 آيتون
68

الۡقَلَمِ

2 رڪوع 52 آيتون
69

الۡحَآقَّــۃِ

2 رڪوع 52 آيتون
70

الۡمَعَارِجِ

2 رڪوع 44 آيتون
71

نُوۡحٍ

2 رڪوع 28 آيتون
72

الۡجِنِّ

2 رڪوع 28 آيتون
73

الۡمُزَّمِّلِ

2 رڪوع 20 آيتون
74

الۡمُدَّثِّرِ

2 رڪوع 56 آيتون
75

الۡقِیٰمَۃِ

2 رڪوع 40 آيتون
76

الدَّھۡرِ

2 رڪوع 31 آيتون
77

الۡمُرۡسَلٰتِ

2 رڪوع 50 آيتون
78

النَّبَاِ

2 رڪوع 40 آيتون
79

النّٰزِعٰتِ

2 رڪوع 46 آيتون
80

عَبَـسَ

1 رڪوع 42 آيتون
81

التَّکۡوِیۡرِ

1 رڪوع 29 آيتون
82

الۡاِنۡفِطَارِ

1 رڪوع 19 آيتون
83

المُطَفِّفِیۡنَ

1 رڪوع 36 آيتون
84

الاِنۡشقَاقِ

1 رڪوع 25 آيتون
85

الۡبُرُوۡجِ

1 رڪوع 22 آيتون
86

الطَّارِقِ

1 رڪوع 17 آيتون
87

الۡاَعۡلٰی

1 رڪوع 19 آيتون
88

الۡغَاشِیَۃِ

1 رڪوع 26 آيتون
89

الۡفَجۡرِ

1 رڪوع 30 آيتون
90

الۡبَلَدِ

1 رڪوع 20 آيتون
91

الشَّمۡسِ

1 رڪوع 15 آيتون
92

الَّیۡلِ

1 رڪوع 21 آيتون
93

الضُّحٰی

1 رڪوع 11 آيتون
94

اَلَمۡ نَشۡرَحَ

1 رڪوع 8 آيتون
95

التِّــیۡنِ

1 رڪوع 8 آيتون
96

الۡعَـلَقِ

1 رڪوع 19 آيتون
97

الۡقَدۡرِ

1 رڪوع 5 آيتون
98

الۡبَـیِّنَـۃِ

1 رڪوع 8 آيتون
99

الزِّلۡزَالِ

1 رڪوع 8 آيتون
100

الۡعٰدِیٰتِ

1 رڪوع 11 آيتون
101

الۡقَارِعَۃِ

1 رڪوع 11 آيتون
102

التَّکَاثُرِ

1 رڪوع 8 آيتون
103

الۡعَصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
104

الۡہُمَزَۃِ

1 رڪوع 9 آيتون
105

الۡفِیۡـلِ

1 رڪوع 5 آيتون
106

قُرَیۡشٍ

1 رڪوع 4 آيتون
107

الۡمَاعُوۡنِ

1 رڪوع 7 آيتون
108

الۡکَوۡثَرِ

1 رڪوع 3 آيتون
109

الۡکٰفِرُوۡنَ

1 رڪوع 6 آيتون
110

النَّصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
111

اللَّھَبِ

1 رڪوع 5 آيتون
112

الۡاِخۡلَاصِ

1 رڪوع 4 آيتون
113

الۡفَلَقِ

1 رڪوع 5 آيتون
114

النَّاسِ

1 رڪوع 6 آيتون

028 surah

ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 88 آيتون ۽ 9 رڪوع آھن

تفھيم القرآن
مُترجم: سيد ابوالاعليٰ مودودي

واپس وڃو

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

28:1

طٰسۗمّۗ 1‏۝

ﰒ (طا ـ سين ـ ميم)

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:2

تِلْكَ اٰيٰتُ الْكِتٰبِ الْمُبِيْنِ 2‏۝

اهي کولي بيان ڪندڙ ڪتاب (قرآن) جون آيتون آهن

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:3

نَتْلُوْا عَلَيْكَ مِنْ نَّبَاِ مُوْسٰى وَفِرْعَوْنَ بِالْـحَقِّ لِقَوْمٍ يُّؤْمِنُوْنَ 3‏۝

اسان توکي (اي نبي ﷺ) موسيٰ ۽ فرعون جو ڪجهه احوال پورو پورو ٻڌايون ٿا، انهن ماڻهن جي فائدي لاءِ جيڪي ايمان آڻن

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:4

اِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْاَرْضِ وَجَعَلَ اَهْلَهَا شِيَعًا يَّسْتَضْعِفُ طَاۗىِٕفَةً مِّنْهُمْ يُذَ بِّحُ اَبْنَاۗءَهُمْ وَيَسْتَحْيٖ نِسَاۗءَهُمْ ۭ اِنَّهٗ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِيْنَ 4‏۝

حقيقت اها آهي ته فرعون زمين ۾ ڏاڍي سرڪشي ڪئي ۽ ان جي رهاڪن کي ٽولا ٽولا ڪري ڇڏيو هئائين. انهن مان هڪڙي ٽولي کي هو ذليل ڪندو هو، سندن پٽن کي قتل ڪندو هو ۽ سندن نياڻين کي جيئرو رهڻ ڏيندو هو. سچ ته هو فساد ڦهلائيندڙن مان هو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:5

وَنُرِيْدُ اَنْ نَّمُنَّ عَلَي الَّذِيْنَ اسْتُضْعِفُوْا فِي الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَىِٕمَّةً وَّنَجْعَلَهُمُ الْوٰرِثِيْنَ 5‏۝ۙ

۽ اسان ارادو ڪيو ته انهن ماڻهن تي مهرباني ڪريون، جن کي زمين ۾ هيڻو ڪري رکيو ويو هو ۽ کين اڳواڻ بڻايون ۽ کين ئي جاءِ نشين بنايون

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:6

وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْاَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوْدَهُمَا مِنْهُمْ مَّا كَانُوْا يَحْذَرُوْنَ 6‏۝

۽ زمين ۾ کين اقتدار عطا ڪريون ۽ ان نموني فرعون ۽ هامان ۽ سندن لشڪرن کي اهائي شيءِ ڏيکاري ڇڏيون، جنهن جو کين ڊپ هو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:7

وَاَوْحَيْنَآ اِلٰٓى اُمِّ مُوْسٰٓى اَنْ اَرْضِعِيْهِ ۚ فَاِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَاَلْقِيْهِ فِي الْيَمِّ وَلَا تَخَافِيْ وَلَا تَحْـزَنِيْ ۚ اِنَّا رَاۗدُّوْهُ اِلَيْكِ وَجَاعِلُوْهُ مِنَ الْمُرْسَلِيْنَ 7‏۝

اسان موسيٰ جي ماءُ ڏي وحي ڪيو ته "هن کي ٿـڃ ڌاراءِ ، پوءِ جڏهن توکي ان جي جان جو خطرو ٿئي ته کڻي درياءَ ۾ وجهي ڇڏيس ۽ ڪوبه خوف نه ڪر ۽ نڪي ڏک ڪر، اسان ورائي کيس توڏانهن ئي آڻينداسون ۽ کيس پيغمبرن ۾ شامل ڪنداسون".

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:8

فَالْتَقَطَهٗ ٓ اٰلُ فِرْعَوْنَ لِيَكُوْنَ لَهُمْ عَدُوًّا وَّحَزَنًا ۭ اِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوْدَهُمَا كَانُوْا خٰطِـــــِٕيْنَ 8‏۝

نيٺ فرعون جي گهروارن کيس (درياءَ مان) کڻي ورتو، ته جيئن هو سندن دشمن ۽ انهن لاءِ ڏک جو سبب بڻجي. بيشڪ فرعون ۽ هامان ۽ سندن لشڪر (پنهنجي رٿ ۾) نهايت ڀــُـلل هئا

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:9

وَقَالَتِ امْرَاَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّةُ عَيْنٍ لِّيْ وَلَكَ ۭ لَا تَقْتُلُوْهُ ڰ عَسٰٓى اَنْ يَّنْفَعَنَآ اَوْ نَتَّخِذَهٗ وَلَدًا وَّهُمْ لَا يَشْعُرُوْنَ 9‏۝

فرعون جي زال (کيس) چيو: ”هيءُ منهنجي ۽ تنهنجي لاءِ اکين جو ٺار آهي، هن کي قتل نه ڪر، ٿي سگهي ٿو ته اسان کي ڪو نفعو ڏئي يا اسان کڻي پٽ بڻايونس“. ۽ هو (نتيجي کان) بي خبر هئا

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:10

وَاَصْبَحَ فُؤَادُ اُمِّ مُوْسٰى فٰرِغًا ۭ اِنْ كَادَتْ لَتُبْدِيْ بِهٖ لَوْلَآ اَنْ رَّبَطْنَا عَلٰي قَلْبِهَا لِتَكُوْنَ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ ۝10

هوڏانهن موسيٰ جي ماءُ جي دل بي چين پئي ٿي، هوءَ راز کولي ويهي ها جيڪڏهن اسان سندس دل کي ٽيڪ نه ڏيون ها، ته جيئن هوءَ (اسان جي وعدي تي) ايمان آڻڻ وارن مان ٿئي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:11

وَقَالَتْ لِاُخْتِهٖ قُصِّيْهِ ۡ فَبَصُرَتْ بِهٖ عَنْ جُنُبٍ وَّهُمْ لَا يَشْعُرُوْنَ ۝ۙ11

هن ”ان (موسيٰ) جي ڀيڻ کي چيو ته ڪڍ لڳي وڃيس. سو هوءَ پاسو وٺيو کيس ائين ڏسندي رهي جو (دشمنن کي) پتو ئي نه پيو“

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:12

وَحَرَّمْنَا عَلَيْهِ الْمَرَاضِعَ مِنْ قَبْلُ فَقَالَتْ هَلْ اَدُلُّكُمْ عَلٰٓي اَهْلِ بَيْتٍ يَّكْفُلُوْنَهٗ لَكُمْ وَهُمْ لَهٗ نٰصِحُوْنَ ؀12

۽ اسان ته ان تي اڳيئي ٿـڃ ڌارائڻ وارين جون ڇاتيون حرام ڪري ڇڏيون هيون. (اهو ڏسي) انهيءَ ڇوڪريءَ کين چيو ته ”مان اهڙي گهر جو ڏس ڏيانوَ، جيڪي توهان جي خاطر سندس پالنا ڪن ۽ سندس خيرخواهي سان سنڀال ڪن؟“

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:13

فَرَدَدْنٰهُ اِلٰٓى اُمِّهٖ كَيْ تَــقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ اَنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَّلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُوْنَ ۝ۧ13

اهڙيءَ ريت اسان موسيٰ کي سندس ماءُ وٽ موٽائي آندو، ته جيئن سندس اکيون ٺرن ۽ هوءَ غم نه ڪري ۽ ڄاڻي وٺي ته الله جو وعدو سچو هو، پر گهڻن ماڻهن کي ان ڳالهه جي ڄاڻ نه آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:14

وَلَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهٗ وَاسْتَوٰٓى اٰتَيْنٰهُ حُكْمًا وَّعِلْمًا ۭ وَكَذٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِيْنَ ؀14

جڏهن موسيٰ پنهنجي جوانيءَ کي پهتو ۽ پختو ٿيو ته اسان کيس فيصلي ڪرڻ جي لياقت ۽ علم عطا ڪيو. اسان نيڪ ماڻهن کي اهڙا ئي اجورا ڏيندا آهيون

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:15

وَدَخَلَ الْمَدِيْنَةَ عَلٰي حِيْنِ غَفْلَةٍ مِّنْ اَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيْهَا رَجُلَيْنِ يَـقْتَتِلٰنِ ڭ هٰذَا مِنْ شِيْعَتِهٖ وَهٰذَا مِنْ عَدُوِّه ٖ ۚ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِيْ مِنْ شِيْعَتِهٖ عَلَي الَّذِيْ مِنْ عَدُوِّهٖ ۙ فَوَكَزَهٗ مُوْسٰى فَقَضٰى عَلَيْهِ ڭ قَالَ هٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطٰنِ ۭ اِنَّهٗ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِيْنٌ ؀15

(هڪ ڏينهن) هو شهر ۾ اهڙي وقت داخل ٿيو، جڏهن شهر وارا غفلت ۾ پيا هئا. هن ڏٺو ته ٻه ماڻهو پاڻ ۾ وڙهن ٿا. هڪڙو سندس قوم جو هو ۽ ٻيو سندس دشمن قوم مان هو. سندس قوم واري ماڻهوءَ کيس دشمن جي خلاف مدد لاءِ سڏيو. موسيٰ ان کي هڪڙو ٺؤنشو هنيو ۽ ان جو ڪم پورو ڪري ڇڏيائين (ائين ٿي پوڻ کان پوءِ ) موسيٰ چيو: ”اهو شيطان جو ڪم آهي، هو سخت دشمن ۽ کليو کلايو گمراهه ڪندڙ آهي“.

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:16

قَالَ رَبِّ اِنِّىْ ظَلَمْتُ نَفْسِيْ فَاغْفِرْ لِيْ فَغَفَرَ لَهٗ ۭ اِنَّهٗ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ ؀16

پوءِ چوڻ لڳو: "اي منهنجا رب! مان پاڻ تي ڏاڍو ظلم ڪري ويٺو آهيان، مون کي معاف ڪر". پوءِ الله کيس معاف ڪيو، هو ته ڏاڍو بخشڻهار ۽ رحم ڪندڙ آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:17

قَالَ رَبِّ بِـمَآ اَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ اَكُوْنَ ظَهِيْرًا لِّلْمُجْرِمِيْنَ ؀17

موسيٰ به عهد ڪيو ته "اي منهنجا رب! اهو احسان جو تو مون تي ڪيو آهي، سو هاڻي مان به وري ڪنهن به صورت ۾ ڏوهارين جو مددگار نه ٿيندس".

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:18

فَاَصْبَحَ فِي الْمَدِيْنَةِ خَاۗىِٕفًا يَّتَرَقَّبُ فَاِذَا الَّذِي اسْتَـنْصَرَهٗ بِالْاَمْسِ يَسْتَــصْرِخُهٗ ۭ قَالَ لَهٗ مُوْسٰٓى اِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُّبِيْنٌ ؀18

ٻئي ڏينهن هو صبح سوير ئي ڊڄندو ۽ هر طرف کان خطرو جاچيندو شهر ۾ پئي ويو ته اوچتو ڇا ٿو ڏسي ته اهوئي شخص جنهن اڳئين ڏينهن کيس مدد لاءِ سڏيو هو، اڄ به کيس وڏي واڪي پيو سڏي. موسيٰ چيس: "تون ته ڪو ڏاڍو ڦڏئي ماڻهو آهين".

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:19

فَلَمَّآ اَنْ اَرَادَ اَنْ يَّبْطِشَ بِالَّذِيْ هُوَ عَدُوٌّ لَّهُمَا ۙ قَالَ يٰمُوْسٰٓى اَتُرِيْدُ اَنْ تَــقْتُلَنِيْ كَـمَا قَتَلْتَ نَفْسًۢا بِالْاَمْسِ ڰ اِنْ تُرِيْدُ اِلَّآ اَنْ تَكُوْنَ جَبَّارًا فِي الْاَرْضِ وَمَا تُرِيْدُ اَنْ تَكُوْنَ مِنَ الْمُصْلِحِيْنَ ؀19

پوءِ جڏهن موسيٰ ارادو ڪيو ته دشمن قوم جي ماڻهوءَ تي حملو ڪري ته هن دانهن ڪندي چيو: اي موسيٰ! اڄ تون مونکي به ائين قتل ڪندين ڇا، جيئن ڪالهه هڪڙي ماڻهوءَ کي ماري چڪو آهين؟ تون هن ملڪ ۾ ڏاڍو مڙس ٿيڻ چاهين ٿو، سڌارو آڻيندڙ بڻجڻ نٿو چاهين".

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

28:20

وَجَاۗءَ رَجُلٌ مِّنْ اَقْصَا الْمَدِيْنَةِ يَسْعٰى ۡ قَالَ يٰمُوْسٰٓى اِنَّ الْمَلَاَ يَاْتَمِرُوْنَ بِكَ لِيَقْتُلُوْكَ فَاخْرُجْ اِنِّىْ لَكَ مِنَ النّٰصِحِيْنَ ؀20

ان کانپوءِ هڪڙو ماڻهو شهر جي پرئين پاسي کان ڊوڙندو آيو ۽ چيائين: "اي موسيٰ! سردار تنهنجي قتل جون پاڻ ۾ صلاحون پيا ڪن، هتان هليو وڃ، مان تنهنجو خيرخواه آهيان".

— سيد ابوالاعليٰ مودودي