1

الۡفَاتِحَۃِ

1 رڪوع 7 آيتون
2

الۡبَقَرَۃِ

40 رڪوع 286 آيتون
3

اٰلِ عِمۡرٰنَ

20 رڪوع 200 آيتون
4

النِّسَآءِ

24 رڪوع 176 آيتون
5

المَآئِدَۃِ

16 رڪوع 120 آيتون
6

الۡاَنۡعَامِ

20 رڪوع 165 آيتون
7

الۡاَعۡرَافِ

24 رڪوع 206 آيتون
8

الۡاَنۡفَالِ

10 رڪوع 75 آيتون
9

التَّوۡبَۃِ

16 رڪوع 129 آيتون
10

یُوۡنُسَ

11 رڪوع 109 آيتون
11

ہُوۡدٍ

10 رڪوع 123 آيتون
12

یُوسُفَ

12 رڪوع 111 آيتون
13

الرَّعۡدِ

6 رڪوع 43 آيتون
14

اِبۡرٰہِیۡمَ

7 رڪوع 52 آيتون
15

الۡحِجۡرِ

6 رڪوع 99 آيتون
16

النَّحۡلِ

16 رڪوع 128 آيتون
17

بَنِیۡۤ اسۡرَآءِیۡلَ

12 رڪوع 111 آيتون
18

الۡکَہۡفِ

12 رڪوع 110 آيتون
19

مَرۡیَمَ

6 رڪوع 98 آيتون
20

طٰہٰ

8 رڪوع 135 آيتون
21

الۡانۡۢبِیَآءِ

7 رڪوع 112 آيتون
22

الۡحَجِّ

10 رڪوع 78 آيتون
23

الۡمُؤۡمِنُوۡنَ

6 رڪوع 118 آيتون
24

النُّوۡرِ

9 رڪوع 64 آيتون
25

الۡفُرۡقَانِ

6 رڪوع 77 آيتون
26

الشُّعَرَآءِ

11 رڪوع 227 آيتون
27

النَّمۡلِ

7 رڪوع 93 آيتون
28

الۡقَصَصِ

9 رڪوع 88 آيتون
29

الۡعَنۡکَبُوۡتِ

7 رڪوع 69 آيتون
30

الرُّوۡمِ

6 رڪوع 60 آيتون
31

لُقۡمٰنَ

4 رڪوع 34 آيتون
32

السَّجۡدَۃِ

3 رڪوع 30 آيتون
33

الۡاَحۡزَابِ

9 رڪوع 73 آيتون
34

سَـبَاٍ

6 رڪوع 54 آيتون
35

فَـاطِرٍ

5 رڪوع 45 آيتون
36

یٰسٓ

5 رڪوع 83 آيتون
37

الصّٰٓفّٰت

5 رڪوع 182 آيتون
38

صٓ

5 رڪوع 88 آيتون
39

الزُّمَرِ

8 رڪوع 75 آيتون
40

الۡمُؤۡمِنِ

9 رڪوع 85 آيتون
41

حٰمٓ السَّجۡدَۃِ

6 رڪوع 54 آيتون
42

الشُّوۡرٰی

5 رڪوع 53 آيتون
43

الزُّخۡرُفِ

7 رڪوع 89 آيتون
44

الدُّخَانِ

3 رڪوع 59 آيتون
45

الۡجَاثِیَۃِ

4 رڪوع 37 آيتون
46

الۡاَحۡقَافِ

4 رڪوع 35 آيتون
47

مُحَمَّدٍ

4 رڪوع 38 آيتون
48

الۡفَتۡحِ

4 رڪوع 29 آيتون
49

الۡحُجُرٰتِ

2 رڪوع 18 آيتون
50

قٓ

3 رڪوع 45 آيتون
51

الذّٰرِیٰتِ

3 رڪوع 60 آيتون
52

الطُّوۡرِ

2 رڪوع 49 آيتون
53

النَّجۡمِ

3 رڪوع 62 آيتون
54

الۡقَمَرِ

3 رڪوع 55 آيتون
55

الرَّحۡمٰنِ

3 رڪوع 78 آيتون
56

الۡوَاقِعَۃِ

3 رڪوع 96 آيتون
57

الۡحَدِیۡدِ

4 رڪوع 29 آيتون
58

الۡمُجَادَلَۃِ

3 رڪوع 22 آيتون
59

الۡحَشۡرِ

3 رڪوع 24 آيتون
60

الۡمُمۡتَحِنَۃِ

2 رڪوع 13 آيتون
61

الصَّفِّ

2 رڪوع 14 آيتون
62

الۡجُمُعَۃِ

2 رڪوع 11 آيتون
63

الۡمُنٰفِقُوۡنَ

2 رڪوع 11 آيتون
64

التَّغَابُنِ

2 رڪوع 18 آيتون
65

الطَّلَاقِ

2 رڪوع 12 آيتون
66

التَّحۡرِیۡمِ

2 رڪوع 12 آيتون
67

الۡمُلۡکِ

2 رڪوع 30 آيتون
68

الۡقَلَمِ

2 رڪوع 52 آيتون
69

الۡحَآقَّــۃِ

2 رڪوع 52 آيتون
70

الۡمَعَارِجِ

2 رڪوع 44 آيتون
71

نُوۡحٍ

2 رڪوع 28 آيتون
72

الۡجِنِّ

2 رڪوع 28 آيتون
73

الۡمُزَّمِّلِ

2 رڪوع 20 آيتون
74

الۡمُدَّثِّرِ

2 رڪوع 56 آيتون
75

الۡقِیٰمَۃِ

2 رڪوع 40 آيتون
76

الدَّھۡرِ

2 رڪوع 31 آيتون
77

الۡمُرۡسَلٰتِ

2 رڪوع 50 آيتون
78

النَّبَاِ

2 رڪوع 40 آيتون
79

النّٰزِعٰتِ

2 رڪوع 46 آيتون
80

عَبَـسَ

1 رڪوع 42 آيتون
81

التَّکۡوِیۡرِ

1 رڪوع 29 آيتون
82

الۡاِنۡفِطَارِ

1 رڪوع 19 آيتون
83

المُطَفِّفِیۡنَ

1 رڪوع 36 آيتون
84

الاِنۡشقَاقِ

1 رڪوع 25 آيتون
85

الۡبُرُوۡجِ

1 رڪوع 22 آيتون
86

الطَّارِقِ

1 رڪوع 17 آيتون
87

الۡاَعۡلٰی

1 رڪوع 19 آيتون
88

الۡغَاشِیَۃِ

1 رڪوع 26 آيتون
89

الۡفَجۡرِ

1 رڪوع 30 آيتون
90

الۡبَلَدِ

1 رڪوع 20 آيتون
91

الشَّمۡسِ

1 رڪوع 15 آيتون
92

الَّیۡلِ

1 رڪوع 21 آيتون
93

الضُّحٰی

1 رڪوع 11 آيتون
94

اَلَمۡ نَشۡرَحَ

1 رڪوع 8 آيتون
95

التِّــیۡنِ

1 رڪوع 8 آيتون
96

الۡعَـلَقِ

1 رڪوع 19 آيتون
97

الۡقَدۡرِ

1 رڪوع 5 آيتون
98

الۡبَـیِّنَـۃِ

1 رڪوع 8 آيتون
99

الزِّلۡزَالِ

1 رڪوع 8 آيتون
100

الۡعٰدِیٰتِ

1 رڪوع 11 آيتون
101

الۡقَارِعَۃِ

1 رڪوع 11 آيتون
102

التَّکَاثُرِ

1 رڪوع 8 آيتون
103

الۡعَصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
104

الۡہُمَزَۃِ

1 رڪوع 9 آيتون
105

الۡفِیۡـلِ

1 رڪوع 5 آيتون
106

قُرَیۡشٍ

1 رڪوع 4 آيتون
107

الۡمَاعُوۡنِ

1 رڪوع 7 آيتون
108

الۡکَوۡثَرِ

1 رڪوع 3 آيتون
109

الۡکٰفِرُوۡنَ

1 رڪوع 6 آيتون
110

النَّصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
111

اللَّھَبِ

1 رڪوع 5 آيتون
112

الۡاِخۡلَاصِ

1 رڪوع 4 آيتون
113

الۡفَلَقِ

1 رڪوع 5 آيتون
114

النَّاسِ

1 رڪوع 6 آيتون

024 surah

ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 64 آيتون ۽ 9 رڪوع آھن

تفھيم القرآن
مُترجم: سيد ابوالاعليٰ مودودي

واپس وڃو

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

24:1

سُوْرَةٌ اَنْزَلْنٰهَا وَفَرَضْنٰهَا وَاَنْزَلْنَا فِيْهَآ اٰيٰتٍۢ بَيِّنٰتٍ لَّعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ 1‏۝

اها هڪڙي سورة آهي، جنهن کي اسان نازل ڪيو آهي ۽ اسان ان کي فرض ڪيو آهي ۽ ان ۾ اسان چٽيون هدايتون نازل ڪيون آهن ته مــَـن ڪو سبق پرايو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:2

اَلزَّانِيَةُ وَالزَّانِيْ فَاجْلِدُوْا كُلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ ۠ وَّلَا تَاْخُذْكُمْ بِهِمَا رَاْفَةٌ فِيْ دِيْنِ اللّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُوْنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ ۚ وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَاۗىِٕفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِيْنَ 2‏۝

زاني عورت توڙي زاني مرد، ٻنهي مان هرهڪ کي سؤ ڦٽڪا هڻو ۽ مٿن ترس کائڻ جو جذبو الله جي دين جي معاملي ۾ توهان ۾ نرمي پيدا نه ڪري، جيڪڏهن توهان جو الله ۽ آخرت جي ڏينهن تي ايمان آهي ۽ کين سزا ڏيڻ وقت مؤمنن جو هڪڙو ٽولو موجود هئڻ کپي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:3

اَلزَّانِيْ لَا يَنْكِحُ اِلَّا زَانِيَةً اَوْ مُشْرِكَةً ۡ وَّالزَّانِيَةُ لَا يَنْكِحُهَآ اِلَّا زَانٍ اَوْ مُشْرِكٌ ۚ وَحُرِّمَ ذٰلِكَ عَلَي الْمُؤْمِنِيْنَ 3‏۝

زاني نڪاح نه ڪري مگر زانياڻيءَ سان يا مشرڪ عورت سان، ۽ زانياڻيءَ سان نڪاح نه ڪري پر زاني يا مشرڪ ۽ مؤمنن لاءِ اهو حرام ڪيو ويو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:4

وَالَّذِيْنَ يَرْمُوْنَ الْمُحْصَنٰتِ ثُـمَّ لَمْ يَاْتُوْا بِاَرْبَعَةِ شُهَدَاۗءَ فَاجْلِدُوْهُمْ ثَمٰنِيْنَ جَلْدَةً وَّلَا تَــقْبَلُوْا لَهُمْ شَهَادَةً اَبَدًا ۚ وَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْفٰسِقُوْنَ 4‏۝ۙ

۽ جيڪي ماڻهو پاڪدامن عورتن تي تهمت هڻن ۽ پوءِ چار شاهد پيش نه ڪن ته انهن کي اَسي ڦٽڪا هڻو ۽ (اڳتي لاءِ به) سندن شاهدي ڪڏهن به قبول نه ڪريو ۽ اهي ئي نافرمان آهن

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:5

اِلَّا الَّذِيْنَ تَابُوْا مِنْۢ بَعْدِ ذٰلِكَ وَاَصْلَحُوْا ۚ فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 5‏۝

سواءِ انهن جي جيڪي ان ڏوهه کان پوءِ توبه تائب ٿين ۽ پاڻ سڌارين ته الله ضرور (سندن حق ۾) غفور رحيم آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:6

وَالَّذِيْنَ يَرْمُوْنَ اَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُنْ لَّهُمْ شُهَدَاۗءُ اِلَّآ اَنْفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ اَحَدِهِمْ اَرْبَعُ شَهٰدٰتٍۢ بِاللّٰهِ ۙ اِنَّهٗ لَمِنَ الصّٰدِقِيْنَ 6‏؀

۽ جيڪي پنهنجن زالن تي الزام هڻن ۽ وٽن پاڻ کان سواءِ ٻيو ڪو شاهد نه هجي ته پوءِ انهن منجهان هڪ ماڻهو جي شاهدي (اها آهي ته هو) چار ڀيرا الله جو قسم کڻي چوي ته هو (پنهنجي الزام ۾) سچو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:7

وَالْخَامِسَةُ اَنَّ لَعْنَتَ اللّٰهِ عَلَيْهِ اِنْ كَانَ مِنَ الْكٰذِبِيْنَ 7‏۝

۽ پنجين ڀيري چوي ته مٿس الله جي لعنت پوي، جيڪڏهن هو (پنهنجي الزام ۾) ڪوڙو هجي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:8

وَيَدْرَؤُا عَنْهَا الْعَذَابَ اَنْ تَشْهَدَ اَرْبَعَ شَهٰدٰتٍۢ بِاللّٰهِ ۙ اِنَّهٗ لَمِنَ الْكٰذِبِيْنَ 8‏۝ۙ

۽ عورت جي سزا ائين ٽري سگهي ٿي ته هوءَ چار دفعا الله جو قسم کڻي چوي ته اهو شخص (پنهنجي الزام ۾) ڪوڙو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:9

وَالْخَامِسَةَ اَنَّ غَضَبَ اللّٰهِ عَلَيْهَآ اِنْ كَانَ مِنَ الصّٰدِقِيْنَ 9‏؀

۽ پنجين دفعي چوي ته مٿس (عورت تي) الله جو غضب پوي، جيڪڏهن اهو شخص (پنهنجي الزام ۾) سچو هجي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:10

وَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ وَاَنَّ اللّٰهَ تَوَّابٌ حَكِيْمٌ ۝ۧ10

توهان تي الله جو فضل ۽ سندس رحمت نه هجي ها ۽ ائين نه هجي ها ته الله ورائي ٻاجهه جي نظر ڪرڻ وارو ۽ حڪمت وارو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:11

اِنَّ الَّذِيْنَ جَاۗءُوْ بِالْاِفْكِ عُصْبَةٌ مِّنْكُمْ ۭ لَا تَحْسَبُوْهُ شَرًّا لَّكُمْ ۭ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۭ لِكُلِّ امْرِۍ مِّنْهُمْ مَّا اكْتَسَبَ مِنَ الْاِثْمِ ۚ وَالَّذِيْ تَوَلّٰى كِبْرَهٗ مِنْهُمْ لَهٗ عَذَابٌ عَظِيْمٌ ؀11

ته (زالن تي الزام هڻڻ جو معاملو توهان کي وڏي ڏچي ۾ وجهي ڇڏي ها)، جن ماڻهن اهو بهتان گهڙي آندو آهي، سي توهان مان ئي هڪ ٽولو آهن، ان واقعي کي پاڻ لاءِ شر نه سمجهو، بلڪه اهو به توهان لاءِ خير ئي آهي، جنهن ان ۾ جيترو حصو ورتو، انهيءَ اوترو ئي گناهه ڪمايو ۽ جنهن ان (جي ذميواري) جو وڏو حصو پنهنجي ســِـر تي کنيو، تنهن لاءِ ته تمام وڏو عذاب آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:12

لَوْلَآ اِذْ سَمِعْتُمُوْهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُوْنَ وَالْمُؤْمِنٰتُ بِاَنْفُسِهِمْ خَيْرًا ۙ وَّقَالُوْا ھٰذَآ اِفْكٌ مُّبِيْنٌ ؀12

جنهن وقت توهان اهو ٻڌو هو ته ان وقت ئي ڇونه مؤمن مردن ۽ عورتن پنهنجي باري ۾ چڱو گمان ڪيو ۽ ائين ڇونه چيائون ته اهو پڌرو بهتان آهي؟

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:13

لَوْلَا جَاۗءُوْ عَلَيْهِ بِاَرْبَعَةِ شُهَدَاۗءَ ۚ فَاِذْ لَمْ يَاْتُوْا بِالشُّهَدَاۗءِ فَاُولٰۗىِٕكَ عِنْدَ اللّٰهِ هُمُ الْكٰذِبُوْنَ ؀13

انهن ماڻهن (پنهنجي الزام جي ثبوت ۾) چار شاهد ڇو نه آندا؟ هاڻي جڏهن شاهد نه آندا اٿن ته الله وٽ اهي ڪوڙا آهن

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:14

وَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِيْ مَآ اَفَضْتُمْ فِيْهِ عَذَابٌ عَظِيْمٌ ښ ۝14

جيڪڏهن توهان ماڻهن تي دنيا ۽ آخرت ۾ الله جو فضل ۽ سندس رحمت نه هجي ها ته جن ڳالهين جي چوٻول ۾ توهان پئجي ويا هيؤ، ان سببان توهان کي تمام وڏو عذاب رسي ها

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:15

اِذْ تَلَقَّوْنَهٗ بِاَلْسِنَتِكُمْ وَتَــقُوْلُوْنَ بِاَفْوَاهِكُمْ مَّا لَيْسَ لَكُمْ بِهٖ عِلْمٌ وَّتَحْسَبُوْنَهٗ هَيِّنًا ڰ وَّهُوَ عِنْدَ اللّٰهِ عَظِيْمٌ ؀15

(ڪجهه ويچار ته ڪريو، ان وقت توهان ڪيڏي نه سخت غلطي ڪري رهيا هيؤ) جڏهن توهان جي هڪڙيءَ زبان ٻيءَ زبان کان اهو ڪوڙ پئي ورتو ۽ توهان پنهنجن واتن مان اهو ڪجهه پئي چيو، جنهن جي باري ۾ توهان کي ڪابه ڄاڻ نه هئي. توهان ان کي معمولي ڳالهه پئي سمجهيو، حالانڪه الله جي نظر ۾ اها وڏي ڳالهه هئي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:16

وَلَوْلَآ اِذْ سَمِعْتُمُوْهُ قُلْتُمْ مَّا يَكُوْنُ لَنَآ اَنْ نَّتَكَلَّمَ بِھٰذَا ڰ سُـبْحٰنَكَ ھٰذَا بُهْتَانٌ عَظِيْمٌ ؀16

توهان اهو ٻڌندي ئي ڇو نه چئي ڏنو ته "اسان کي اهڙي ڳالهه زبان کان ڪڍڻ نه ٿي جڳائي، پاڪ ته (اي الله) تنهنجي ذات آهي، اهو ته تمام وڏو بهتان آهي".

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:17

يَعِظُكُمُ اللّٰهُ اَنْ تَعُوْدُوْا لِمِثْلِهٖٓ اَبَدًا اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ ۝ۚ17

الله ٿو توهان کي نصيحت ڪري ته اڳتي وري ڪڏهن به اهڙو ڪم نه ڪجو، جيڪڏهن توهان مؤمن آهيو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:18

وَيُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْاٰيٰتِ ۭ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌ حَكِيْمٌ ؀18

الله توهان کي چٽيون هدايتون ٿو ڏئي ۽ هو سڀ ڪجهه ڄاڻندڙ ۽ داناءُ آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:19

اِنَّ الَّذِيْنَ يُـحِبُّوْنَ اَنْ تَشِيْعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لَهُمْ عَذَابٌ اَلِيْمٌ ۙ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ ۭ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ ؀19

جيڪي ماڻهو گهرن ٿا ته ايمان وارن ۾ بيحيائي پکڙجي، سي دنيا توڙي آخرت ۾ دردناڪ سزا جا حقدار آهن. الله ئي ٿو ڄاڻي ۽ توهان نٿا ڄاڻو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

24:20

وَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ وَاَنَّ اللّٰهَ رَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ ۝ۧ20

جيڪڏهن الله جو فضل ۽ سندس رحمت توهان تي نه هجي ها ۽ ائين نه هجي ها جو الله ڏاڍو شفيق ۽ رحيم آهي (ته پوءِ ان پکيڙيل ڳالهه جا ڏاڍا خراب نتيجا نڪرن ها)

— سيد ابوالاعليٰ مودودي