1

الۡفَاتِحَۃِ

1 رڪوع 7 آيتون
2

الۡبَقَرَۃِ

40 رڪوع 286 آيتون
3

اٰلِ عِمۡرٰنَ

20 رڪوع 200 آيتون
4

النِّسَآءِ

24 رڪوع 176 آيتون
5

المَآئِدَۃِ

16 رڪوع 120 آيتون
6

الۡاَنۡعَامِ

20 رڪوع 165 آيتون
7

الۡاَعۡرَافِ

24 رڪوع 206 آيتون
8

الۡاَنۡفَالِ

10 رڪوع 75 آيتون
9

التَّوۡبَۃِ

16 رڪوع 129 آيتون
10

یُوۡنُسَ

11 رڪوع 109 آيتون
11

ہُوۡدٍ

10 رڪوع 123 آيتون
12

یُوسُفَ

12 رڪوع 111 آيتون
13

الرَّعۡدِ

6 رڪوع 43 آيتون
14

اِبۡرٰہِیۡمَ

7 رڪوع 52 آيتون
15

الۡحِجۡرِ

6 رڪوع 99 آيتون
16

النَّحۡلِ

16 رڪوع 128 آيتون
17

بَنِیۡۤ اسۡرَآءِیۡلَ

12 رڪوع 111 آيتون
18

الۡکَہۡفِ

12 رڪوع 110 آيتون
19

مَرۡیَمَ

6 رڪوع 98 آيتون
20

طٰہٰ

8 رڪوع 135 آيتون
21

الۡانۡۢبِیَآءِ

7 رڪوع 112 آيتون
22

الۡحَجِّ

10 رڪوع 78 آيتون
23

الۡمُؤۡمِنُوۡنَ

6 رڪوع 118 آيتون
24

النُّوۡرِ

9 رڪوع 64 آيتون
25

الۡفُرۡقَانِ

6 رڪوع 77 آيتون
26

الشُّعَرَآءِ

11 رڪوع 227 آيتون
27

النَّمۡلِ

7 رڪوع 93 آيتون
28

الۡقَصَصِ

9 رڪوع 88 آيتون
29

الۡعَنۡکَبُوۡتِ

7 رڪوع 69 آيتون
30

الرُّوۡمِ

6 رڪوع 60 آيتون
31

لُقۡمٰنَ

4 رڪوع 34 آيتون
32

السَّجۡدَۃِ

3 رڪوع 30 آيتون
33

الۡاَحۡزَابِ

9 رڪوع 73 آيتون
34

سَـبَاٍ

6 رڪوع 54 آيتون
35

فَـاطِرٍ

5 رڪوع 45 آيتون
36

یٰسٓ

5 رڪوع 83 آيتون
37

الصّٰٓفّٰت

5 رڪوع 182 آيتون
38

صٓ

5 رڪوع 88 آيتون
39

الزُّمَرِ

8 رڪوع 75 آيتون
40

الۡمُؤۡمِنِ

9 رڪوع 85 آيتون
41

حٰمٓ السَّجۡدَۃِ

6 رڪوع 54 آيتون
42

الشُّوۡرٰی

5 رڪوع 53 آيتون
43

الزُّخۡرُفِ

7 رڪوع 89 آيتون
44

الدُّخَانِ

3 رڪوع 59 آيتون
45

الۡجَاثِیَۃِ

4 رڪوع 37 آيتون
46

الۡاَحۡقَافِ

4 رڪوع 35 آيتون
47

مُحَمَّدٍ

4 رڪوع 38 آيتون
48

الۡفَتۡحِ

4 رڪوع 29 آيتون
49

الۡحُجُرٰتِ

2 رڪوع 18 آيتون
50

قٓ

3 رڪوع 45 آيتون
51

الذّٰرِیٰتِ

3 رڪوع 60 آيتون
52

الطُّوۡرِ

2 رڪوع 49 آيتون
53

النَّجۡمِ

3 رڪوع 62 آيتون
54

الۡقَمَرِ

3 رڪوع 55 آيتون
55

الرَّحۡمٰنِ

3 رڪوع 78 آيتون
56

الۡوَاقِعَۃِ

3 رڪوع 96 آيتون
57

الۡحَدِیۡدِ

4 رڪوع 29 آيتون
58

الۡمُجَادَلَۃِ

3 رڪوع 22 آيتون
59

الۡحَشۡرِ

3 رڪوع 24 آيتون
60

الۡمُمۡتَحِنَۃِ

2 رڪوع 13 آيتون
61

الصَّفِّ

2 رڪوع 14 آيتون
62

الۡجُمُعَۃِ

2 رڪوع 11 آيتون
63

الۡمُنٰفِقُوۡنَ

2 رڪوع 11 آيتون
64

التَّغَابُنِ

2 رڪوع 18 آيتون
65

الطَّلَاقِ

2 رڪوع 12 آيتون
66

التَّحۡرِیۡمِ

2 رڪوع 12 آيتون
67

الۡمُلۡکِ

2 رڪوع 30 آيتون
68

الۡقَلَمِ

2 رڪوع 52 آيتون
69

الۡحَآقَّــۃِ

2 رڪوع 52 آيتون
70

الۡمَعَارِجِ

2 رڪوع 44 آيتون
71

نُوۡحٍ

2 رڪوع 28 آيتون
72

الۡجِنِّ

2 رڪوع 28 آيتون
73

الۡمُزَّمِّلِ

2 رڪوع 20 آيتون
74

الۡمُدَّثِّرِ

2 رڪوع 56 آيتون
75

الۡقِیٰمَۃِ

2 رڪوع 40 آيتون
76

الدَّھۡرِ

2 رڪوع 31 آيتون
77

الۡمُرۡسَلٰتِ

2 رڪوع 50 آيتون
78

النَّبَاِ

2 رڪوع 40 آيتون
79

النّٰزِعٰتِ

2 رڪوع 46 آيتون
80

عَبَـسَ

1 رڪوع 42 آيتون
81

التَّکۡوِیۡرِ

1 رڪوع 29 آيتون
82

الۡاِنۡفِطَارِ

1 رڪوع 19 آيتون
83

المُطَفِّفِیۡنَ

1 رڪوع 36 آيتون
84

الاِنۡشقَاقِ

1 رڪوع 25 آيتون
85

الۡبُرُوۡجِ

1 رڪوع 22 آيتون
86

الطَّارِقِ

1 رڪوع 17 آيتون
87

الۡاَعۡلٰی

1 رڪوع 19 آيتون
88

الۡغَاشِیَۃِ

1 رڪوع 26 آيتون
89

الۡفَجۡرِ

1 رڪوع 30 آيتون
90

الۡبَلَدِ

1 رڪوع 20 آيتون
91

الشَّمۡسِ

1 رڪوع 15 آيتون
92

الَّیۡلِ

1 رڪوع 21 آيتون
93

الضُّحٰی

1 رڪوع 11 آيتون
94

اَلَمۡ نَشۡرَحَ

1 رڪوع 8 آيتون
95

التِّــیۡنِ

1 رڪوع 8 آيتون
96

الۡعَـلَقِ

1 رڪوع 19 آيتون
97

الۡقَدۡرِ

1 رڪوع 5 آيتون
98

الۡبَـیِّنَـۃِ

1 رڪوع 8 آيتون
99

الزِّلۡزَالِ

1 رڪوع 8 آيتون
100

الۡعٰدِیٰتِ

1 رڪوع 11 آيتون
101

الۡقَارِعَۃِ

1 رڪوع 11 آيتون
102

التَّکَاثُرِ

1 رڪوع 8 آيتون
103

الۡعَصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
104

الۡہُمَزَۃِ

1 رڪوع 9 آيتون
105

الۡفِیۡـلِ

1 رڪوع 5 آيتون
106

قُرَیۡشٍ

1 رڪوع 4 آيتون
107

الۡمَاعُوۡنِ

1 رڪوع 7 آيتون
108

الۡکَوۡثَرِ

1 رڪوع 3 آيتون
109

الۡکٰفِرُوۡنَ

1 رڪوع 6 آيتون
110

النَّصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
111

اللَّھَبِ

1 رڪوع 5 آيتون
112

الۡاِخۡلَاصِ

1 رڪوع 4 آيتون
113

الۡفَلَقِ

1 رڪوع 5 آيتون
114

النَّاسِ

1 رڪوع 6 آيتون

018 surah

ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 110 آيتون ۽ 12 رڪوع آھن

تفھيم القرآن
مُترجم: سيد ابوالاعليٰ مودودي

واپس وڃو

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

18:1

اَلْـحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ عَلٰي عَبْدِهِ الْكِتٰبَ وَلَمْ يَجْعَلْ لَّهٗ عِوَجًا ڸ 1‏۝

تعريف الله کي ئي جڳائي، جنهن پنهنجي ٻانهي تي هيءُ ڪتاب نازل ڪيو ۽ ان ۾ ڪوبه ڏنگ ڏاءُ نه رکيائين

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:2

قَـيِّمًا لِّيُنْذِرَ بَاْسًا شَدِيْدًا مِّنْ لَّدُنْهُ وَيُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِيْنَ الَّذِيْنَ يَعْمَلُوْنَ الصّٰلِحٰتِ اَنَّ لَهُمْ اَجْرًا حَسَـنًا 2‏۝ۙ

سڌي سنئين ڳالهه ڪرڻ وارو ڪتاب آهي ته جيئن هو ماڻهن کي سخت عذاب کان خبردار ڪري ۽ ايمان آڻي نيڪ عمل ڪرڻ وارن کي خوشخبري ڏئي ته انهن لاءِ سهڻو اجر آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:3

مَّاكِثِيْنَ فِيْهِ اَبَدًا 3‏۝ۙ

جنهن ۾ هو سدائين رهندا

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:4

وَّيُنْذِرَ الَّذِيْنَ قَالُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًا 4‏۝ۤ

۽ انهن ماڻهن کي ڊيڄاري جيڪي چون ٿا ته الله ڪنهن کي پٽ بنايو آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:5

مَا لَهُمْ بِهٖ مِنْ عِلْمٍ وَّلَا لِاٰبَاۗىِٕهِمْ ۭ كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ اَفْوَاهِهِمْ ۭ اِنْ يَّقُوْلُوْنَ اِلَّا كَذِبًا 5‏۝

ان ڳالهه جو نڪي کين ڪو علم آهي ۽ نه سندن ابن ڏاڏن کي ئي هو. ڏاڍي وڏي ڳالهه آهي، جيڪا سندن واتان نڪري ٿي. رڳو پيا ٿا ڪوڙ هڻن

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:6

فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ عَلٰٓي اٰثَارِهِمْ اِنْ لَّمْ يُؤْمِنُوْا بِهٰذَا الْحَدِيْثِ اَسَفًا 6‏۝

پوءِ اي نبي! متان تون سندن پويان ارمان ڪندي پنهنجو جيءُ وڃائي ويهين، جي هنن انهيءَ ڳالهه تي ايمان نه آندو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:7

اِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَي الْاَرْضِ زِيْنَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ اَيُّهُمْ اَحْسَنُ عَمَلًا 7‏۝

حقيقت اها آهي ته اهو جيڪي به (ساز و سامان) زمين تي آهي، تنهن کي اسان زمين جي سونهن بڻايو آهي ته جيئن انهن ماڻهن جي پرک لهون ته منجهانئن ڪير وڌيڪ سهڻا عمل ڪندڙ آهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:8

وَاِنَّا لَجٰعِلُوْنَ مَا عَلَيْهَا صَعِيْدًا جُرُزًا 8‏۝ۭ

(اڳتي هلي) انهيءَ ساريءَ موجودات کي اسان ميدان بڻائڻ وارا آهيون

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:9

اَمْ حَسِبْتَ اَنَّ اَصْحٰبَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيْمِ ۙ كَانُوْا مِنْ اٰيٰتِنَا عَجَبًا 9‏۝

ڀلا تو ائين سمجهيو آهي ڇا ته غار ۽ ڪـَـتبي وارا اسان جي ڪن عجيب وڏين نشانين مان هئا؟

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:10

اِذْ اَوَى الْفِتْيَةُ اِلَى الْكَهْفِ فَقَالُوْا رَبَّنَآ اٰتِنَا مِنْ لَّدُنْكَ رَحْـمَةً وَّهَيِّئْ لَنَا مِنْ اَمْرِنَا رَشَدًا ؀10

جڏهن انهن ڪجهه نوجوانن غار ۾ اچي پناهه ورتي ته انهن چيو: "اي اسان جا پالڻهار! اسانکي پنهنجي خاص رحمت سان نواز ۽ اسان جي معاملي کي سڌاري سنواري ڇڏ"

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:11

فَضَرَبْنَا عَلٰٓي اٰذَانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِيْنَ عَدَدًا ۝ۙ11

پوءِ اسان کين انهيءَ غار ۾ ڪيترا ئي سال گهاٽي ننڊ ۾ سمهاري ڇڏيو

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:12

ثُـمَّ بَعَثْنٰهُمْ لِنَعْلَمَ اَيُّ الْحِزْبَيْنِ اَحْصٰى لِمَا لَبِثُوْٓا اَمَدًا ۝ۧ12

پوءِ اسان کين جاڳايو ته جيئن ڏسون ته ٻنهي ٽولن مان ڪير ٿو پنهنجي رهڻ واري عرصي جو صحيح حساب لڳائي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:13

نَـحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَاَهُمْ بِالْـحَقِّ ۭ اِنَّهُمْ فِتْيَةٌ اٰمَنُوْا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنٰهُمْ هُدًى ڰ ۝13

اسان توکي سندن اصلي قصو ٻڌايون ٿا ته هو ڪجهه نوجوان هئا، جن پنهنجي رب تي ايمان آندو هو ۽ اسان کين گهڻي هدايت ڏني هئي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:14

وَّرَبَطْنَا عَلٰي قُلُوْبِهِمْ اِذْ قَامُوْا فَقَالُوْا رَبُّنَا رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ لَنْ نَّدْعُوَا۟ مِنْ دُوْنِهٖٓ اِلٰـهًا لَّقَدْ قُلْنَآ اِذًا شَطَطًا ؀14

۽ سندن دلين کي ان وقت مضبوط ڪيوسون، جڏهن اهي اٿيا ۽ اعلان ڪيائون ته "اسانجو رب ته فقط اهوئي آهي، جيڪو آسمانن ۽ زمين جو رب آهي، اسان ان کي ڇڏي ڪنهن ٻئي معبود کي نه سڏينداسون، جيڪڏهن ائين ڪيوسون ته ڏاڍي گٿي ڳالهه ڪئي سون"

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:15

هٰٓؤُلَاۗءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖٓ اٰلِهَةً ۭ لَوْلَا يَاْتُوْنَ عَلَيْهِمْ بِسُلْطٰنٍۢ بَيِّنٍ ۭ فَـمَنْ اَظْلَمُ مِـمَّنِ افْتَرٰى عَلَي اللّٰهِ كَذِبًا ۝ۭ15

(پوءِ انهن پاڻ ۾ چيو ته) "هن اسان جي قوم ته ڪائنات جي رب کي ڇڏي ٻيا معبود بڻائي ڇڏيا آهن. ڇو نه ٿا سندن معبود هجڻ تي ڪو چٽو ثبوت پيش ڪن؟ انهيءَ شخص کان وڏو ظالم ٻيو ڪير ٿو ٿي سگهي، جيڪو الله تي ڪوڙي ڳالهه مڙهي؟

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:16

وَاِذِ اعْتَزَلْتُمُوْهُمْ وَمَا يَعْبُدُوْنَ اِلَّا اللّٰهَ فَاْوٗا ٓ اِلَى الْكَهْفِ يَنْشُرْ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِّنْ رَّحْمَتِهٖ وَيُهَــيِّئْ لَكُمْ مِّنْ اَمْرِكُمْ مِّرْفَقًا ؀16

پوءِ جيئن ته توهان انهن سان ۽ الله کانسواءِ ٻين معبودن سان واسطو ٽوڙي چڪا آهيو ته هاڻي هلو هلي غار ۾ پناهه وٺو. توهان جو رب توهان تي پنهنجي رحمت پکيڙي ڇڏيندو ۽ توهان جو معاملو ٺيڪ ڪرڻ لاءِ سهنجا وسيلا ۽ سبب پيدا ڪندو"

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:17

وَتَرَى الشَّمْسَ اِذَا طَلَعَتْ تَّزٰوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِيْنِ وَاِذَا غَرَبَتْ تَّقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَهُمْ فِيْ فَجْــوَةٍ مِّنْهُ ۭ ذٰلِكَ مِنْ اٰيٰتِ اللّٰهِ ۭ مَنْ يَّهْدِ اللّٰهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ ۚ وَمَنْ يُّضْلِلْ فَلَنْ تَـجِدَ لَهٗ وَلِيًّا مُّرْشِدًا ۝ۧ17

تون کين غار ۾ ڏسين ها ته ائين لڳئي ها ته سج جڏهن اڀري ٿو ته سندن غار کان هٽي ساڄي پاسي لهي مــُـڙي وڃي ٿو ۽ وري جڏهن لهي ٿو ته کانئن پاسو ڪندو کاٻي پاسي لهي وڃي ٿو ۽ هو غار جي ڪشاديءَ چــُـر اندر پيا آهن، اها الله جي نشانين مان هڪڙي آهي، جنهن کي الله هدايت ڏئي اهوئي هدايت وارو آهي ۽ جنهن کي هو گمراهه ڪري ڇڏي، ان لاءِ تون ڪوبه واٽ ڏيکاريندڙ مددگار نه لهندين

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:18

وَتَحْسَبُهُمْ اَيْقَاظًا وَّهُمْ رُقُوْدٌ ڰ وَّنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِيْنِ وَذَاتَ الشِّمَالِ ڰ وَكَلْبُهُمْ بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيْدِ ۭ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَّلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا ؀18

تون کين ڏسي ائين سمجهين ها ته اهي جاڳن پيا، حالانڪه هو سـُـتا پيا هئا، اسان کانئن ساڄي توڙي کاٻي، پاسا پيا ورائيندا هئاسون ۽ سندن ڪتو غار جي منهن وٽ اڳيون ٽنگون ڊگهيريون پيو هو، جيڪڏهن تون ليئو پائي کين ڏسين ها ته وٺي پوئين پيرين ڀڄين ها ۽ توکي انهن جي ڏسڻ سان هيبت وٺي وڃي ها

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:19

وَكَذٰلِكَ بَعَثْنٰهُمْ لِيَتَسَاۗءَلُوْا بَيْنَهُمْ ۭ قَالَ قَاۗىِٕلٌ مِّنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْ ۭ قَالُوْا لَبِثْنَا يَوْمًا اَوْ بَعْضَ يَوْمٍ ۭ قَالُوْا رَبُّكُمْ اَعْلَمُ بِـمَا لَبِثْتُمْ ۭ فَابْعَثُوْٓا اَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هٰذِهٖٓ اِلَى الْمَدِيْنَةِ فَلْيَنْظُرْ اَيُّهَآ اَزْكٰى طَعَامًا فَلْيَاْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِّنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ اَحَدًا ؀19

۽ اهڙي عجيب لقاءَ مان اسان کين جاڳائي اٿاريو، تانته پاڻ ۾ هڪ ٻئي سان سوال جواب ڪن. انهن مان هڪڙي پڇيو: "گهڻو وقت ائين رهيا آهيو؟" ٻين چيو: "شايد هڪ ڏينهن يا ڪجهه گهٽ رهيا هونداسون". وري چيائون: "الله ئي بهتر ڄاڻي ٿو ته ڪيترو وقت ائين گذاريو اٿوَ". ٺهيو هاڻي پاڻ مان ڪنهن کي چانديءَ جو هيءُ سڪو ڏيئي شهر اماڻيو، پوءِ هو ڏسي وائسي ته سڀ کان سٺو کاڌو ڪٿان ٿو ملي ۽ اتان ڪجهه کائڻ لاءِ وٺي اچي ۽ تمام خبرداريءَ کان ڪم وٺي ته متان ڪنهن کي توهان جي باري ۾ ڪا خبر نه ڏيئي وِجهي

— سيد ابوالاعليٰ مودودي

18:20

اِنَّهُمْ اِنْ يَّظْهَرُوْا عَلَيْكُمْ يَرْجُمُوْكُمْ اَوْ يُعِيْدُوْكُمْ فِيْ مِلَّتِهِمْ وَلَنْ تُفْلِحُوْٓا اِذًا اَبَدًا ؀20

جيڪڏهن انهن جي وَر چڙهي ويئو ته بس پوءِ اهي يا ته سنگسار ڪندوَ يا زوريءَ پنهنجي دين ڏانهن موٽائي ڇڏيندا، جي ائين ٿيو ته پوءِ ڪڏهن به ڪاميابي نه ماڻي سگهندؤ"

— سيد ابوالاعليٰ مودودي