057 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 29 آيتون ۽ 4 رڪوع آھن
الھامُ الرحمان
مُترجم: مولانا محمد مدني
سَبَّحَ لِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۭ وَهُوَ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ 1
الله جي پاڪائي اهي سڀ شيون بيان ڪن ٿيون جي آسمانن ۽ زمين ۾ آهن ۽ اهوئي زبردست(۽) حڪمت وارو آهي.
— مولانا محمد مدنيلَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۚ يُـحْيٖ وَيُمِيْتُ ۚ وَهُوَ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ 2
آسمانن ۽ زمين جي بادشاهي ان جي ئي آهي. (اهو) جياري ۽ ماري ٿو، ۽ اهو سڀڪنهن شيءِ تي قدرت رکندڙ آهي.
— مولانا محمد مدنيهُوَ الْاَوَّلُ وَالْاٰخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ ۚ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيْمٌ 3
اهوئي (سڀني کان) پهريون ۽ (سڀني کان) پويون ۽ پڌرو ۽ ڳجهو آهي. ۽ اهو سڀڪنهن شيءِ کي ڄاڻندڙ آهي.
— مولانا محمد مدنيهُوَ الَّذِيْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ فِيْ سِـتَّةِ اَيَّامٍ ثُـمَّ اسْـتَوٰى عَلَي الْعَرْشِ ۭ يَعْلَمُ مَا يَـلِجُ فِي الْاَرْضِ وَمَا يَخْــرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاۗءِ وَمَا يَعْرُجُ فِيْهَا ۭ وَهُوَ مَعَكُمْ اَيْنَ مَا كُنْتُمْ ۭ وَاللّٰهُ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِيْرٌ 4
هو اُهو آهي جنهن آسمانن ۽ زمين کي ڇهن ڏينهن ۾ بڻايو، وري عرش تي برابر ٿيو. جو ڪجهه زمين ۾ وڃي ٿو ۽ جو ڪجهه ان مان نڪري ٿو ۽ جيڪي آسمان مان لهي ٿو ۽ جيڪي ان ڏي چڙهي ٿو سو سڀ اهو ڄاڻي ٿو. ۽ اهو اوهان سان گڏ آهي جتي به هجو. ۽ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن کي الله ڏسندڙ آهي.
— مولانا محمد مدنيلَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۭ وَاِلَى اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُوْرُ 5
آسمانن ۽ زمين جي بادشاهي ان جي ئي آهي. ۽ الله ڏي ئي سڀ ڪم موٽايا وڃن ٿا.
— مولانا محمد مدنييُوْلِجُ الَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُوْلِجُ النَّهَارَ فِي الَّيْلِ ۭ وَهُوَ عَلِيْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ 6
هو رات کي ڏينهن ۾ آڻي ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ آڻي ٿو. ۽ اهو سينن جي راز کي ڄاڻندڙ آهي.
— مولانا محمد مدنياٰمِنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ وَاَنْفِقُوْا مِـمَّا جَعَلَكُمْ مُّسْتَخْلَفِيْنَ فِيْهِ ۭ فَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا مِنْكُمْ وَاَنْفَقُوْا لَهُمْ اَجْرٌ كَبِيْرٌ 7
اوهين الله ۽ سندس رسول تي ايمان آڻيو ۽ ان (مال) مان خرچ ڪريو جنهن ۾ اوهان کي پنهنجو نائب ڪيو اٿس. پوءِ اوهان مان جن ايمان آندو ۽ خرچ ڪيو تن لاءِ وڏو اجر آهي.
— مولانا محمد مدنيوَمَا لَكُمْ لَا تُؤْمِنُوْنَ بِاللّٰهِ ۚ وَالرَّسُوْلُ يَدْعُوْكُمْ لِتُؤْمِنُوْا بِرَبِّكُمْ وَقَدْ اَخَذَ مِيْثَاقَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ 8
۽ اوهان کي ڇا ٿيو آهي جو الله تي ايمان نه ٿا آڻيو هوڏانهن رسولﷺ اوهان کي سڏي رهيو آهي ته اوهين پنهنجي پاليندڙ تي ايمان آڻيو ۽ اوهان کان پڪو وعدو وٺي چڪو آهي جيڪڏهن اوهين مڃڻ وارا آهيو.
— مولانا محمد مدنيهُوَ الَّذِيْ يُنَزِّلُ عَلٰي عَبْدِهٖٓ اٰيٰتٍۢ بَيِّنٰتٍ لِّيُخْرِجَكُمْ مِّنَ الظُّلُمٰتِ اِلَى النُّوْرِ ۭ وَاِنَّ اللّٰهَ بِكُمْ لَرَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ 9
هو اُهو آهي جو پنهنجي ٻانهي تي پڌريون آيتون نازل ڪري ٿو ته اوهان کي اونداهين مان سوجهري ڏي آڻي. ۽ بيشڪ الله اوهان تي شفقت ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي.
— مولانا محمد مدنيوَمَا لَكُمْ اَلَّا تُنْفِقُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَلِلّٰهِ مِيْرَاثُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۭ لَا يَسْتَوِيْ مِنْكُمْ مَّنْ اَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الْفَتْحِ وَقٰتَلَ ۭ اُولٰۗىِٕكَ اَعْظَمُ دَرَجَةً مِّنَ الَّذِيْنَ اَنْفَقُوْا مِنْۢ بَعْدُ وَقٰتَلُوْا ۭ وَكُلًّا وَّعَدَ اللّٰهُ الْحُسْنٰى ۭ وَاللّٰهُ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِيْرٌ ۧ10
۽ اوهان کي ڇا ٿيو آهي جو الله جي رستي ۾ خرچ نه ٿا ڪريو، هوڏانهن آسمانن ۽ زمين جو ورثو الله جو ئي آهي. اوهان مان جن (مڪي جي) فتح کان اڳي خرچ ڪيو ۽ جنگ ڪئي (اهي ۽ ٻيا) برابر نه ٿا ٿي سگهن. اهي درجي ۾ انهن کان گهڻو وڏا آهن جن (فتح کان) پوءِ خرچ ڪيو ۽ جنگ ڪئي. ۽ سڀني سان الله چڱائي جو وعدو ڪيو آهي ۽ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن جي الله پوري خبر رکندڙ آهي.
— مولانا محمد مدنيمَنْ ذَا الَّذِيْ يُقْرِضُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضٰعِفَهٗ لَهٗ وَلَهٗ ٓ اَجْرٌ كَرِيْمٌ ۚ11
اهڙو ڪير آهي جو الله کي چڱو قرض ڏي پوءِ (الله) ان لاءِ اهو (قرض) ٻيڻو ڪندو، ۽ ان لاءِ (اڳي) چڱو اجر آهي.
— مولانا محمد مدنييَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنِيْنَ وَالْمُؤْمِنٰتِ يَسْعٰى نُوْرُهُمْ بَيْنَ اَيْدِيْهِمْ وَبِاَيْمَانِهِمْ بُشْرٰىكُمُ الْيَوْمَ جَنّٰتٌ تَـجْرِيْ مِنْ تَـحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِيْنَ فِيْهَا ۭ ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيْمُ ۚ12
(ان ڏينهن) جنهن ڏينهن تون (انهن) ايمان وارن مردن ۽ ايمان وارين زالن کي ڏسندين ته سندن نور انهن جي اڳيان ۽ انهن جي ساڄي پاسي کان پيو ڊوڙندو (۽ کين چيو ويندو ته) اوهان کي خوشخبري هجي جو اڄ (اوهان لاءِ) اهڙا باغ آهن جن جي هيٺان واهه پيا وهن، انهن ۾ سدائين رهندو. اهائي وڏي ڪاميابي آهي.
— مولانا محمد مدنييَوْمَ يَقُوْلُ الْمُنٰفِقُوْنَ وَالْمُنٰفِقٰتُ لِلَّذِيْنَ اٰمَنُوا انْظُرُوْنَا نَقْتَبِسْ مِنْ نُّوْرِكُمْ ۚ قِيْلَ ارْجِعُوْا وَرَاۗءَكُمْ فَالْتَمِسُوْا نُوْرًا ۭ فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُوْرٍ لَّهٗ بَابٌ ۭ بَاطِنُهٗ فِيْهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهٗ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذَابُ ۭ13
جنهن ڏينهن دغاباز مرد ۽ دغاباز زالون ايمان وارن کي چونديون ته اسان ڏي (شفقت جي نظر سان) ڏسو ته اسين به اوهان جي نور مان ڪجهه حاصل ڪريون. (کين) چيو ويندو ته اوهين پٺ تي موٽي وڃو، پوءِ نور حاصل ڪريو. پوءِ انهن جي وچ ۾ هڪ ڀت بيهاري ويندي ان ۾ دروازو (به) هوندو. ان جي اندرين پاسي واري جاءِ ۾ رحمت هوندي ۽ ٻاهرين پاسي دروازي جي طرف کان عذاب هوندو.
— مولانا محمد مدنييُنَادُوْنَهُمْ اَلَمْ نَكُنْ مَّعَكُمْ ۭ قَالُوْا بَلٰى وَلٰكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ اَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْاَمَانِيُّ حَتّٰى جَاۗءَ اَمْرُ اللّٰهِ وَغَرَّكُمْ بِاللّٰهِ الْغَرُوْرُ 14
اهي (دغاباز) انهن (ايمان وارن) کي سڏي چوندا ته (دنيا ۾ ) اسين اوهان سان گڏ نه هئاسون ڇا؟ اهي (ايمان وارا) چوندا ته هائو برابر اوهان پاڻهي پاڻ کي مصيبت ۾ وڌو ۽ اوهين انتظار ڪري رهيا هئا ۽ شڪ ٿي ڪيو ۽ اوهان کي خواهش ڌوڪو ڏنو ايتري تائين جو الله جو حڪم اچي ويو ۽ اوهان کي ڌوڪي ڏيڻ واري، الله جي حق ۾ ڌوڪو ڏنو.
— مولانا محمد مدنيفَالْيَوْمَ لَا يُؤْخَذُ مِنْكُمْ فِدْيَةٌ وَّلَا مِنَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا ۭ مَاْوٰىكُمُ النَّارُ ۭ هِىَ مَوْلٰىكُمْ ۭ وَبِئْسَ الْمَصِيْرُ 15
سو اڄ نه اوهان کان بدلو ورتو ويندو ۽ نه ڪافرن کان، اوهان جو ٽڪاڻو باهه آهي. اها اوهان سان گڏ رهڻ واري آهي ۽ اها موٽي وڃڻ جي جاءِ بڇڙي آهي.
— مولانا محمد مدنياَلَمْ يَاْنِ لِلَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اَنْ تَخْشَعَ قُلُوْبُهُمْ لِذِكْرِ اللّٰهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ ۙ وَلَا يَكُوْنُوْا كَالَّذِيْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ مِنْ قَبْلُ فَطَالَ عَلَيْهِمُ الْاَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوْبُهُمْ ۭ وَكَثِيْرٌ مِّنْهُمْ فٰسِقُوْنَ 16
اڃا ايمان وارن لاءِ اهو وقت نه آيو آهي ڇا جو سندن دليون الله کي ياد ڪرڻ مهل ۽ جو حق نازل ٿيو آهي تنهن جي ياد ڪرڻ وقت عاجزي ڪن ۽ انهن جهڙا نه ٿين جن کي اڳي ڪتاب ڏنو ويو هو، پوءِ مٿن ڊگهو وقت گذريو جنهن ڪري سندن دليون سخت ٿي ويون. ۽ گهڻا انهن مان نافرمان آهن.
— مولانا محمد مدنياِعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ يُـحْيِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ۭ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْاٰيٰتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُوْنَ 17
(اي ايمان وارؤ !) اوهين ڄاڻو ته الله زمين کي سندس مرڻ کان پوءِ جيئرو ڪري ٿو. بيشڪ اسان اوهان لاءِ نشانيون بيان ڪري ڇڏيون آهن ته مَنَ اوهين عقل کان ڪم وٺو.
— مولانا محمد مدنياِنَّ الْمُصَّدِّقِيْنَ وَالْمُصَّدِّقٰتِ وَاَقْرَضُوا اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا يُّضٰعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ اَجْرٌ كَرِيْمٌ 18
بيشڪ خيرات ڏيندڙ مرد ۽ خيرات ڏيندڙ زالون ۽(جن) الله کي چڱو قرض ڏنو آهي، تن کي (جيڪي ڏنو اٿن) ٻيڻو ڪري ڏنو ويندو ۽ انهن لاءِ چڱو اجر آهي.
— مولانا محمد مدنيوَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا بِاللّٰهِ وَرُسُلِهٖٓ اُولٰۗىِٕكَ هُمُ الصِّدِّيْقُوْنَ ڰ وَالشُّهَدَاۗءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۭ لَهُمْ اَجْرُهُمْ وَنُوْرُهُمْ ۭ وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰيٰتِنَآ اُولٰۗىِٕكَ اَصْـحٰبُ الْـجَحِيْمِ ۧ19
۽ جن الله ۽ سندس رسولن تي ايمان آندو سي ئي پنهنجي پاليندڙ وٽ نهايت سچا ۽ (ماڻهن کي سندن)حالتن کان واقف ڪرڻ وارا آهن. انهن لاءِ سندن اجر ۽ سندن نور آهي، ۽ جن نه مڃيو ۽ اسان جي نشانين کي ڪوڙو ڪيو سي دوزخ وارا آهن.
— مولانا محمد مدنياِعْلَمُوْٓا اَنَّـمَا الْـحَيٰوةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَّلَهْوٌ وَّزِيْنَةٌ وَّتَفَاخُرٌۢ بَيْنَكُمْ وَتَكَاثُرٌ فِي الْاَمْوَالِ وَالْاَوْلَادِ ۭ كَمَثَلِ غَيْثٍ اَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهٗ ثُـمَّ يَهِيْجُ فَتَرٰىهُ مُصْفَرًّا ثُـمَّ يَكُوْنُ حُطَامًا ۭ وَفِي الْاٰخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيْدٌ ۙ وَّمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرِضْوَانٌ ۭ وَمَا الْـحَيٰوةُ الدُّنْيَآ اِلَّا مَتَاعُ الْغُرُوْرِ 20
(اي ايمان وارؤ !) اوهين ڄاڻو ته دنياجي حياتي رڳو راند ۽ تماشو ۽ سينگار ۽ پاڻ ۾ هڪ ٻئي تي فخر ڪرڻ ۽ مالن ۽ اولادن ۾ هڪ ٻئي کان وڌڻ آهي، مينهن وانگر جنهن جي ساوڪ ڪڙمين کي وڻي ٿي، وري سڪڻ لڳي ٿي، پوءِ تون ان کي زرد ٿيل ڏسندين، وري (اها) ڀُرندڙ ٿي پوندي ۽ آخرت ۾ سخت عذاب آهي ۽ الله جي طرفان معافي ۽ رضامندي (به) آهي ۽ دنيا جي حياتي رڳو ڌوڪي جو سامان آهي.
— مولانا محمد مدني