022 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 78 آيتون ۽ 10 رڪوع آھن
الھامُ الرحمان
مُترجم: مولانا محمد مدني
يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوْا رَبَّكُمْ ۚ اِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيْمٌ 1
اي ماڻهو! پنهنجي پاليندڙ کان ڊڄو. بيشڪ قيامت وارو زلزلو هڪ وڏي شيءِ آهي.
— مولانا محمد مدنييَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّآ اَرْضَعَتْ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُكٰرٰي وَمَا هُمْ بِسُكٰرٰي وَلٰكِنَّ عَذَابَ اللّٰهِ شَدِيْدٌ 2
جنهن ڏينهن اوهين ان کي ڏسندو تنهن ڏينهن سڀڪا کير ڌارائڻ واري ان کان غافل هوندي جنهن کي کير پياريندي هوندي ۽ سڀ ڪا پيٽ واري پنهنجو ڪچو ٻار ڪيرائيندي ۽ تون ماڻهن کي نشي جي حالت ۾ ڏسندين، هوڏانهن اهي نشي وارا نه هوندا پر الله جو عذاب سخت آهي.
— مولانا محمد مدنيوَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُّجَادِلُ فِي اللّٰهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَّيَتَّبِـعُ كُلَّ شَيْطٰنٍ مَّرِيْدٍ 3ۙ
۽ ماڻهن مان ڪو اهڙو به آهي جو الله جي باري ۾ علم کانسواءِ جهڳڙو ڪري ٿو ۽ سڀڪنهن سرڪش شيطان جي پٺيان هلي ٿو.
— مولانا محمد مدنيكُتِبَ عَلَيْهِ اَنَّهٗ مَنْ تَوَلَّاهُ فَاَنَّهٗ يُضِلُّهٗ وَيَهْدِيْهِ اِلٰى عَذَابِ السَّعِيْرِ 4
جنهن جي باري ۾ فيصلو ٿي چڪو آهي ته جيڪو ساڻس دوستي رکندو تنهن کي هو گمراهه ڪندو ۽ ان کي باهه جي عذاب ڏي رستو ڏيکاريندو.
— مولانا محمد مدنييٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اِنْ كُنْتُمْ فِيْ رَيْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَاِنَّا خَلَقْنٰكُمْ مِّنْ تُرَابٍ ثُـمَّ مِنْ نُّطْفَةٍ ثُـمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُـمَّ مِنْ مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَّغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَيِّنَ لَكُمْ ۭ وَنُقِرُّ فِي الْاَرْحَامِ مَا نَشَاۗءُ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّى ثُـمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُـمَّ لِتَبْلُغُوْٓا اَشُدَّكُمْ ۚ وَمِنْكُمْ مَّنْ يُّتَوَفّٰى وَمِنْكُمْ مَّنْ يُّرَدُّ اِلٰٓى اَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنْۢ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْــــًٔا ۭ وَتَرَى الْاَرْضَ هَامِدَةً فَاِذَآ اَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاۗءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَاَنْۢبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍۢ بَهِيْجٍ 5
اي ماڻهو! جيڪڏهن ٻيهر جيئري ٿيڻ ۾ اوهان کي شڪ آهي ته پوءِ اسان اوهان کي مٽيءَ مان پيدا ڪيو وري نطفي مان وري رت جي دڳ مان، وري گوشت جي ٻوٽيءَ صورت ڏنل ۽ اڻ صورت ڏنل مان، هن لاءِ ته اوهان تي (پنهنجي قدرت) ظاهر ڪريون (پوءِ ٻيهر جيارڻ ڪو مشڪل ڪم نه آهي) ۽ جيڪي گهرون ٿا تنهن کي هڪ مقرر وقت تائين ڳڀيرڻين ۾ ترسايون ٿا ري اوهان کي ٻار بڻائي ٻاهر ڪڍون ٿا وري (پاليون ٿا) هن لاءِ ته اوهين پنهنجي (جوانيءَ جي) زور کي پهچو ۽ اوهان مان ڪو مري ٿو ۽ اوهان مان ڪنهن کي نڪميءَ عمر (ٻڍاپڻ) ڏي ڦيريو وڃي ٿو هن لاءِ ته ڄاڻڻ کانپوءِ ڪجهه به نه ڄاڻي. ۽ تون زمين کي غير آباد ڏسين ٿو، پوءِ جڏهن ان تي پاڻي وسايون ٿا ته تازي ٿئي ٿي ۽ اڀامي ٿي ۽ سڀڪنهن رونق واريءَ جنس مان پيدا ڪري ٿي.
— مولانا محمد مدنيذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ هُوَ الْـحَقُّ وَاَنَّهٗ يُـحْيِ الْمَوْتٰى وَاَنَّهٗ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ 6ۙ
اهو هن ڪري آهي جو الله ئي رهڻ وارو آهي ۽ اهوئي مئلن کي جياري ٿو، ۽ اهوئي سڀ ڪنهن شيءِ تي قدرت رکندڙ آهي.
— مولانا محمد مدنيوَّاَنَّ السَّاعَةَ اٰتِيَةٌ لَّا رَيْبَ فِيْهَا ۙ وَاَنَّ اللّٰهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُوْرِ 7
۽ قيامت اچڻ واري آهي، جنهن ۾ ڪو شڪ نه آهي ۽ جيڪي قبرن ۾ آهي تن کي الله ٻيهر جياريندو.
— مولانا محمد مدنيوَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُّجَادِلُ فِي اللّٰهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَّلَا هُدًى وَّلَا كِتٰبٍ مُّنِيْرٍ 8ۙ
۽ ماڻهن مان ڪو اهڙو آهي جو الله جي باري ۾ علم ۽ هدايت ۽ روشن ڪتاب کانسواءِ جهڳڙو ڪري ٿو،
— مولانا محمد مدنيثَانِيَ عِطْفِهٖ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ۭ لَهٗ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَّنُذِيْقُهٗ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ عَذَابَ الْحَرِيْقِ 9
(وڏائي کان) پاسو موڙيندي هن لاءِ ته الله جي رستي کان گمراهه ڪري، ان لاءِ دنيا ۾ خواري آهي ۽ ان کي قيامت جي ڏينهن سڙڻ جو عذاب چکائينداسون.
— مولانا محمد مدنيذٰلِكَ بِـمَا قَدَّمَتْ يَدٰكَ وَاَنَّ اللّٰهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّـلْعَبِيْدِ ۧ10
(۽ انهن کي چونداسون ته) اها (سزا) انهن ڪمن جي ڪري آهي جن کي تنهنجا ٻئي هٿ اڳي موڪلي چڪا ۽ ان ڪري ته الله ٻانهن تي ظلم ڪندڙ نه آهي.
— مولانا محمد مدنيوَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّعْبُدُ اللّٰهَ عَلٰي حَرْفٍ ۚ فَاِنْ اَصَابَهٗ خَيْرُ ۨاطْـمَاَنَّ بِهٖ ۚ وَاِنْ اَصَابَتْهُ فِتْنَةُ ۨانْقَلَبَ عَلٰي وَجْهِهٖ ڗ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةَ ۭ ذٰلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِيْنُ 11
۽ ماڻهن مان ڪو اهڙو به آهي جو هڪ ڪناري تي (ناقص يقين سان) الله جي عبادت ڪري ٿو. پوءِ جيڪڏهن کيس ڪو نفعو پهچندو ته ان سان فرحت ٿينديس. ۽ جيڪڏهن ان تي ڪا آزمائش ايندي ته پنهنجو منهن ڦيريندو. دنيا ۽ آخرت وڃايائين، اهوئي ظاهر نقصان آهي.
— مولانا محمد مدنييَدْعُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ مَا لَا يَضُرُّهٗ وَمَا لَا يَنْفَعُهٗ ۭ ذٰلِكَ هُوَ الضَّلٰلُ الْبَعِيْدُ ۚ12
الله کانسواءِ اهڙيءَ شيءِ کي سڏي ٿو جا نه ان کي نقصان پهچائي ٿي ۽ نه ان کي فائدو پهچائي ٿي. اهائي حد درجي جي گمراهي آهي.
— مولانا محمد مدنييَدْعُوْا لَمَنْ ضَرُّهٗ ٓ اَقْرَبُ مِنْ نَّفْعِهٖ ۭ لَبِئْسَ الْمَوْلٰى وَلَبِئْسَ الْعَشِيْرُ 13
ان شخص کي سڏي جنهن مان نقصان زياده ويجهو آهي ان جي فائدي کان. بيشڪ بڇڙو آهي (اهڙو) دوست ۽ بڇڙو آهي
— مولانا محمد مدنياِنَّ اللّٰهَ يُدْخِلُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَـمِلُوا الصّٰلِحٰتِ جَنّٰتٍ تَـجْرِيْ مِنْ تَـحْتِهَا الْاَنْهٰرُ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيْدُ 14
(اهڙو) همراهه. بيشڪ جن ايمان آندو ۽ چڱا ڪم ڪيا تن کي الله اهڙن باغن ۾ داخل ڪندو جن جي هيٺان واهه وهن ٿا. بيشڪ الله جيڪي گهري ٿو سو ڪري ٿو.
— مولانا محمد مدنيمَنْ كَانَ يَظُنُّ اَنْ لَّنْ يَّنْصُرَهُ اللّٰهُ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ اِلَى السَّمَاۗءِ ثُـمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهٗ مَا يَغِيْظُ 15
جيڪو هيءَ گمان ڪري ٿو ته الله ان (رسول) جي دنيا ۽ آخرت ۾ مدد نه ڪندو سو هڪ رسي آسمان ڏي کڻي وڃي پوءِ ان ۾ ڦاهو کائي مري (مطلب ته انهيءَ غصي وچان مري به وڃي ته ڪو ڀو نه آهي) پوءِ ڏسي ته جا ڳالهه ان کي ڪاوڙ ٿي ڏياري تنهن کي سندس تدبير پري ڪري ٿي ڇا؟
— مولانا محمد مدنيوَكَذٰلِكَ اَنْزَلْنٰهُ اٰيٰتٍۢ بَيِّنٰتٍ ۙ وَّاَنَّ اللّٰهَ يَهْدِيْ مَنْ يُّرِيْدُ 16
۽ اهڙيءَ طرح اسان قرآن کي نازل ڪيو جو پڌريون ڳالهيون آهي ۽ ڳالهه هيءَ آهي ته الله جنهن کي گهري ٿو تنهن کي هدايت ڪري ٿو.
— مولانا محمد مدنياِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَالَّذِيْنَ هَادُوْا وَالصّٰبِــِٕــيْنَ وَالنَّصٰرٰي وَالْمَجُوْسَ وَالَّذِيْنَ اَشْرَكُـوْٓا ڰ اِنَّ اللّٰهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ شَهِيْدٌ 17
بيشڪ جن ايمان آندو ۽ جيڪي يهودي ٿيا ۽ صابي ۽ عيسائي ۽ مجوسي ۽ جن (الله سان) شريڪ مقرر ڪيو، بيشڪ تن جي وچ ۾ قيامت جي ڏينهن الله فيصلو ڪندو. بيشڪ الله سڀڪنهن شيءِ کان باخبر آهي.
— مولانا محمد مدنياَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ يَسْجُدُ لَهٗ مَنْ فِي السَّمٰوٰتِ وَمَنْ فِي الْاَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُوْمُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَاۗبُّ وَكَثِيْرٌ مِّنَ النَّاسِ ۭ وَكَثِيْرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ ۭ وَمَنْ يُّهِنِ اللّٰهُ فَـمَا لَهٗ مِنْ مُّكْرِمٍ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاۗءُ ڍ 18
ڇا تو نه ڏٺو ته جيڪي آسمانن ۾ آهن ۽ جيڪي زمين ۾ آهن، سي ۽ سج ۽ چنڊ ۽ تارا ۽ جبل ۽ وڻ ۽ جانور ۽ گهڻائي ماڻهو الله کي سجدو ڪن ٿا، ۽ گهڻن تي عذاب لازم ٿي چڪو آهي.۽ جنهن کي الله خوار ڪندو تنهن کي ڪو عزت ڏيڻ وارو نه آهي. بيشڪ الله جيڪي گهري ٿو سو ڪري ٿو.
— مولانا محمد مدنيھٰذٰنِ خَصْمٰنِ اخْتَصَمُوْا فِيْ رَبِّهِمْ ۡ فَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيَابٌ مِّنْ نَّارٍ ۭ يُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُءُوْسِهِمُ الْحَمِيْمُ ۚ19
هي اهي ٻه جماعتون پاڻ ۾ جهڳڙو ڪندڙ آهن جن پنهنجي پاليندڙ جي باري ۾ پاڻ ۾ جهڳڙو ڪيو پوءِ جن ڪفر ڪيو تن لاءِ باهه جا ڪپڙا تيار ڪيا ويا آهن. انهن جي مٿي تي گرم پاڻي وڌو ويندو.
— مولانا محمد مدنييُصْهَرُ بِهٖ مَا فِيْ بُطُوْنِهِمْ وَالْجُلُوْدُ ۭ20
ان (گرم پاڻيءَ) سان جيڪي سندن پيٽن ۾ هوندو سو ۽ کلون ڳاربن.
— مولانا محمد مدني