016 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 128 آيتون ۽ 16 رڪوع آھن
الھامُ الرحمان
مُترجم: مولانا محمد مدني
اَتٰٓى اَمْرُ اللّٰهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوْهُ ۭ سُـبْحٰنَهٗ وَتَعٰلٰى عَـمَّا يُشْرِكُوْنَ 1
الله جو حڪم آيو، پوءِ اوهين ان جي جلد اچڻ جي گهر نه ڪريو الله پاڪ آهي ۽ انهن کان بلند آهي جن کي سندس شريڪ ڪن ٿا.
— مولانا محمد مدنييُنَزِّلُ الْمَلٰۗىِٕكَةَ بِالرُّوْحِ مِنْ اَمْرِهٖ عَلٰي مَنْ يَّشَاۗءُ مِنْ عِبَادِهٖٓ اَنْ اَنْذِرُوْٓا اَنَّهٗ لَآ اِلٰهَ اِلَّآ اَنَا فَاتَّقُوْنِ 2
پنهنجن ٻانهن مان جنهن کي گهري تنهن تي پنهنجي حڪم سان ملائڪن کي وحي سان موڪلي ٿو ته اوهين (ماڻهن کي) خبردار ڪريو ته مون کان سواءِ ڪو حاڪم نه آهي پوءِ مون کان ڊڄو.
— مولانا محمد مدنيخَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْـحَقِّ ۭ تَعٰلٰى عَـمَّا يُشْرِكُوْنَ 3
آسمانن ۽ زمين کي پوري تدبير سان پيدا ڪيائين. انهن کان بلند آهي جن کي ساڻس شريڪ ڪن ٿا.
— مولانا محمد مدنيخَلَقَ الْاِنْسَانَ مِنْ نُّطْفَةٍ فَاِذَا هُوَ خَصِيْمٌ مُّبِيْنٌ 4
انسان کي منيءَ مان پيدا ڪيائين پوءِ هو اجهو ظاهر جهڳڙالو ٿي پيو آهي.
— مولانا محمد مدنيوَالْاَنْعَامَ خَلَقَهَا ۚ لَكُمْ فِيْهَا دِفْءٌ وَّمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَاْكُلُوْنَ 5۠
۽ چوپائي مال کي پيدا ڪيو اٿس جن ۾ اوهان لاءِ (جسم کي) گرم رکڻ جو سامان ۽ (ٻيا) فائدا آهن ۽ انهن مان ڪن کي کائو ٿا.
— مولانا محمد مدنيوَلَكُمْ فِيْهَا جَمَالٌ حِيْنَ تُرِيْحُوْنَ وَحِيْنَ تَسْرَحُوْنَ 6۠
۽ انهن ۾ اوهان جي عزت آهي جنهن وقت (انهن کي شام جو) وٿاڻ تي آڻيو ٿا
— مولانا محمد مدنيوَتَحْمِلُ اَثْقَالَكُمْ اِلٰى بَلَدٍ لَّمْ تَكُوْنُوْا بٰلِغِيْهِ اِلَّا بِشِقِّ الْاَنْفُسِ ۭ اِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ 7ۙ
۽ جنهن وقت (صبح جو) چرڻ لاءِ موڪليو ٿا. ۽ اهي اوهان جا بار اهڙي هنڌ کڻي وڃن ٿا جنهن کي جان جي تڪليف سهڻ کانسواءِ اوهين پهچڻ وارا نه آهيو. بيشڪ تنهنجو پاليندڙ گهڻو مهربان نهايت رحم وارو آهي.
— مولانا محمد مدنيوَّالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيْرَ لِتَرْكَبُوْهَا وَزِيْنَةً ۭ وَيَـخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُوْنَ 8
۽ گهوڙن ۽ خچرن ۽ گڏهن کي به پيدا ڪيو اٿس. هن لاءِ ته انهن تي سواري ڪريو ۽ زينت لاءِ (پيدا ڪيو اٿس)
— مولانا محمد مدنيوَعَلَي اللّٰهِ قَصْدُ السَّبِيْلِ وَمِنْهَا جَاۗىِٕرٌ ۭ وَلَوْ شَاۗءَ لَهَدٰىكُمْ اَجْمَعِيْنَ 9ۧ
۽ جيڪي شيون اوهين نه ٿا ڄاڻوسي به پيدا ڪري ٿو. ۽ الله تائين سڌو رستو پهچي ٿو ۽ ڪي رستا ڏنگا آهن.
— مولانا محمد مدنيهُوَ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَاۗءِ مَاۗءً لَّكُمْ مِّنْهُ شَرَابٌ وَّمِنْهُ شَجَـرٌ فِيْهِ تُسِيْمُوْنَ 10
۽ جيڪڏهن الله گهري ته اوهان سڀني کي رستو ڏيکاري. هو اُهو آهي جنهن اوهان لاءِ آسمان مان پاڻي وسايو جنهن مان پيئو ٿا ۽ ان مان جهنگ (پيدا) ٿئي ٿو، جنهن ۾ مال چاريو ٿا.
— مولانا محمد مدنييُنْۢبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُوْنَ وَالنَّخِيْلَ وَالْاَعْنَابَ وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّقَوْمٍ يَّتَفَكَّرُوْنَ 11
ان سان اوهان لاءِ پوک ۽ زيتون ۽ کجيون ۽ انگور ۽ هر قسم جي ميون کي ڦٽائي ٿو. بيشڪ ان ۾ سوچيندڙ قوم لاءِ نشاني آهي.
— مولانا محمد مدنيوَسَـخَّرَ لَكُمُ الَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۙ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ۭ وَالنُّجُوْمُ مُسَخَّرٰتٌۢ بِاَمْرِهٖ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّقَوْمٍ يَّعْقِلُوْنَ ۙ12
۽ اوهان لاءِ رات ۽ ڏينهن ۽ سج ۽ چند کي ڪم ۾ لڳايو اٿس ۽ تارا سندس حڪم سان ڪم ۾ لڳايل آهن. بيشڪ ان ۾ عقل کان ڪم وٺڻ واريءَ قوم لاءِ نشانيون آهن.
— مولانا محمد مدنيوَمَا ذَرَاَ لَكُمْ فِي الْاَرْضِ مُخْتَلِفًا اَلْوَانُهٗ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّقَوْمٍ يَّذَّكَّرُوْنَ 13
۽ جيڪي جدا جدا رنگن واريون (شيون) اوهان لاءِ زمين ۾ پيدا ڪيون اٿس (سي به اوهان جي ڪم ۾ لڳايون اٿس). بيشڪ ان ۾ نصيحت پرائيندڙ قوم لاءِ نشاني آهي.
— مولانا محمد مدنيوَهُوَ الَّذِيْ سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَاْكُلُوْا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَّتَسْتَخْرِجُوْا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُوْنَهَا ۚ وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيْهِ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ 14
۽ هو اهو آهي جنهن درياءَ کي ڪم ۾ لڳايو هن لاءِ ته ان مان (مڇيءَ جو) تازو گوشت کائو ۽ ان مان زيور ڪڍو جيڪي اوهين پايو ٿا. ۽ تون ٻيڙيون ڏسين ٿو جي درياءَ ۾ پاڻيءَ کي چيري هلندڙ آهن، ۽ هن لاءِ ( درياءَ کي ڪم ۾ لڳايو اٿس) ته اوهين سندس فضل مان روزي گهرو ۽ مَنَ اوهين شڪر ڪريو.
— مولانا محمد مدنيوَاَلْقٰى فِي الْاَرْضِ رَوَاسِيَ اَنْ تَمِيْدَ بِكُمْ وَاَنْهٰرًا وَّسُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ ۙ15
۽ زمين ۾ جبل وڌا اٿس ته متان (زمين) اوهان کي لوڏي. ۽ نديون ۽ رستا (پيد اڪيا اٿس) مَنَ اوهين واٽ لهو!
— مولانا محمد مدنيوَعَلٰمٰتٍ ۭ وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُوْنَ 16
۽ (ٻيون) نشانيون (پيدا ڪيائين) ۽ تارن سان اهي رستو لهن ٿا .
— مولانا محمد مدنياَفَـمَنْ يَّخْلُقُ كَمَنْ لَّا يَـخْلُقُ ۭ اَفَلَا تَذَكَّرُوْنَ 17
ڇا پوءِ جيڪو پيدا ڪري سو ان جهڙو آهي جو (ڪجهه به) پيدا نه ٿو ڪري؟ ڇا پوءِ ڌيان نه ٿا ڪريو
— مولانا محمد مدنيوَاِنْ تَعُدُّوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ لَا تُحْصُوْهَا ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَغَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 18
۽ جيڪڏهن اوهين الله جي نعمتن کي ڳڻيندو ته انهن کي ڳڻي نه سگهندو. بيشڪ الله معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي
— مولانا محمد مدنيوَاللّٰهُ يَعْلَمُ مَا تُسِرُّوْنَ وَمَا تُعْلِنُوْنَ 19
۽ جيڪي لڪايو ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪريو ٿا تنهن کي الله ڄاڻي ٿو
— مولانا محمد مدنيوَالَّذِيْنَ يَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ لَا يَـخْلُقُوْنَ شَيْـــًٔـا وَّهُمْ يُخْلَقُوْنَ ۭ20
۽ جن کي الله کانسواءِ (ڪافر) سڏين ٿا سي ڪا شيءِ به پيدا نه ٿا ڪن بلڪه اهي پاڻ پيدا ڪيا وڃن ٿا،
— مولانا محمد مدني