009 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 129 آيتون ۽ 16 رڪوع آھن
فُيُوضُ الفُرقان
مُترجم: پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)
بَرَاۗءَةٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖٓ اِلَى الَّذِيْنَ عٰهَدْتُّمْ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ 1ۭ
الله ۽ ان جي رسول طرفان بيزاري (جو اعلان) آهي انهن مشرڪن لاءِ جن سان اوهان معاهدو ڪيو هيو.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)فَسِيْحُوْا فِي الْاَرْضِ اَرْبَعَةَ اَشْهُرٍ وَّاعْلَمُوْٓا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْـجِزِي اللّٰهِ ۙ وَاَنَّ اللّٰهَ مُـخْزِي الْكٰفِرِيْنَ 2
پوءِ اوهان چار مهينا زمين ۾ گهمي ڦري وٺو (اي مشرڪو) ۽ ڄاڻو ته اوهان الله کي عاجز ڪندڙ نه آهيو ۽ بيشڪ الله ڪافرن کي خوار ڪرڻ وارو آهي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَاَذَانٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖٓ اِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْـحَجِّ الْاَكْبَرِ اَنَّ اللّٰهَ بَرِيْۗءٌ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ ڏ وَرَسُوْلُهٗ ۭ فَاِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۚ وَاِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوْٓا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْـجِزِي اللّٰهِ ۭ وَبَشِّرِ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِعَذَابٍ اَلِــيْـمٍ 3ۙ
۽ الله ۽ ان جي رسول پاران ماڻهن ڏانهن وڏي حج واري ڏينهن اعلان آهي ته: ”بلاشڪ الله مشرڪن کان بيزار آهي ۽ ان جو رسول (ﷺ) به“. پوءِ جي اوهان توبه ڪئي ته اهو اوهان لاءِ بهتر آهي ۽ جيڪڏهن اوهان مُنهن موڙيو ته پوءِ ڄاڻو ته اوهين الله کي عاجز ڪرڻ وارا نه آهيو. ۽ (اي نبي!) ڪافرن کي دردناڪ عذاب جي خبر ٻڌاءِ.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اِلَّا الَّذِيْنَ عٰهَدْتُّمْ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ ثُـمَّ لَمْ يَنْقُصُوْكُمْ شَيْــــًٔـا وَّلَمْ يُظَاهِرُوْا عَلَيْكُمْ اَحَدًا فَاَتِـمُّــوْٓا اِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ اِلٰى مُدَّتِهِمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يُـحِبُّ الْمُتَّقِيْنَ 4
سواءِ انهن مشرڪن جي جن سان اوهان معاهدو ڪيو هيو پوءِ انهن اوهان سان (عهد پاڙڻ ۾) ڪنهن شيءِ جي ڪمي نه ڪئي آهي ۽ نه اوهان جي مقابلي ۾ ڪنهن کي مدد ڏنائون پوءِ انهن جو معاهدو سندن مدت تائين انهن سان پورو ڪيو. بيشڪ الله پرهيزگارن سان محبت رکي ٿو.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)فَاِذَا انْسَلَخَ الْاَشْهُرُ الْـحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِيْنَ حَيْثُ وَجَدْتُّـمُــوْهُمْ وَخُذُوْهُمْ وَاحْصُرُوْهُمْ وَاقْعُدُوْا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ ۚ فَاِنْ تَابُوْا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَـخَــلُّوْا سَـبِيْلَهُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 5
پوءِ جڏهن حرمت وارا مهينا گذري وڃن ته پوءِ مشرڪن کي جتي به لهو انهن کي قتل ڪيو ۽ انهن کي گرفتار ڪيو ۽ انهن کي قيد ڪيو ۽ (انهن کي پڪڙڻ ۽ قيد ڪرڻ لاءِ) هر گهاٽ تي سندن تاڙ ۾ ويهو. پوءِ جيڪڏهن توبه ڪن ۽ نماز قائم ڪن ۽ زڪواة ادا ڪن ته پوءِ انهن جو رستو آجو ڪيو. بيشڪ الله بخشڻهار ٻاجهارو آهي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَاِنْ اَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ اسْتَجَارَكَ فَاَجِرْهُ حَتّٰي يَسْمَعَ كَلٰمَ اللّٰهِ ثُـمَّ اَبْلِغْهُ مَاْمَنَهٗ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْلَمُوْنَ 6ۧ
۽ جي مشرڪن مان ڪو تو کان پناهه گهري ته ان کي پناهه ڏي تانجو الله جو ڪلام ٻڌي پوءِ ان کي ان جي امن جي جاءِ تي پهچاءِ. اِهو هن لاءِ ته اهي اهڙي قوم آهن جيڪي نه ٿا ڄاڻن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)كَيْفَ يَكُوْنُ لِلْمُشْرِكِيْنَ عَهْدٌ عِنْدَ اللّٰهِ وَعِنْدَ رَسُوْلِهٖٓ اِلَّا الَّذِيْنَ عٰهَدْتُّمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْـحَرَامِ ۚ فَـمَا اسْتَقَامُوْا لَكُمْ فَاسْتَقِيْمُوْا لَهُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يُـحِبُّ الْمُتَّقِيْنَ 7
الله وٽ ۽ ان جي رسول (ﷺ) وٽ مشرڪن لاءِ معاهدو ڪيئن رهندو؟ سواءِ انهن ماڻهن جي جن توهان سان مسجدالحرام وٽ (يعني حديبيه ۾) معاهدو ڪيو آهي، پوءِ جيستائين اوهان سان (معاهدي تي) قائم رهن پوءِ اوهان به انهن سان قائم رهو. بيشڪ الله پرهيزگارن سان محبت رکي ٿو.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)كَيْفَ وَاِنْ يَّظْهَرُوْا عَلَيْكُمْ لَا يَرْقُبُوْا فِيْكُمْ اِلًّا وَّلَا ذِمَّةً ۭ يُرْضُوْنَكُمْ بِاَفْوَاهِهِمْ وَتَاْبٰي قُلُوْبُهُمْ ۚ وَاَكْثَرُهُمْ فٰسِقُوْنَ 8ۚ
اهي ڪيئن (وعدو پاڙيندا) حال اِهو آهي جو جيڪڏهن اوهان تي غالب ٿين ته نه اوهان بابت رشتيداري جو ڪو خيال ڪن ۽ نه ڪنهن معاهدي جو. پنهنجي واتن (زبانن) سان ته توهان کي راضي ڪن ٿا ۽ سندن دليون انڪار ڪن ٿيون ۽ انهن مان گھڻا نافرمان آهن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اِشْتَرَوْا بِاٰيٰتِ اللّٰهِ ثَـمَنًا قَلِيْلًا فَصَدُّوْا عَنْ سَبِيْلِهٖ ۭ اِنَّهُمْ سَاۗءَ مَا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ 9
انهن الله جي آيتن جي بدلي ٿورڙو مُلهه ورتو پوءِ ان (الله) جي رستي کان روڪيائون. تحقيق اهي جو ڪجھه ڪري رهيا هئا نهايت برو آهي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)لَا يَرْقُبُوْنَ فِيْ مُؤْمِنٍ اِلًّا وَّلَا ذِمَّةً ۭ وَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْمُعْتَدُوْنَ 10
ڪنهن مؤمن جي معاملي ۾ نه ڪنهن مائٽي جو خيال ڪن ٿا نه ڪنهن معاهدي جو. ۽ اهي ئي حد کان لنگهندڙ آهن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)فَاِنْ تَابُوْا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَاِخْوَانُكُمْ فِي الدِّيْنِ ۭ وَنُفَصِّلُ الْاٰيٰتِ لِقَوْمٍ يَّعْلَمُوْنَ 11
پوءِ جيڪڏهن اهي توبه ڪن ۽ نماز قائم ڪن، ۽ زڪواة ادا ڪن ته پوءِ دين ۾ توهان جا ڀائر آهن. ۽ اسان آيتون کولي کولي بيان ڪيون ٿا ان قوم لاءِ جيڪي ڄاڻن ٿا.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَاِنْ نَّكَثُوْٓا اَيْمَانَهُمْ مِّنْۢ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوْا فِيْ دِيْنِكُمْ فَقَاتِلُوْٓا اَىِٕمَّةَ الْكُفْرِ ۙ اِنَّهُمْ لَآ اَيْـمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُوْنَ 12
۽ جيڪڏهن اهي پنهنجي معاهدي کان پوءِ پنهنجا قسم ٽوڙن ۽ اوهان جي دين ۾ طعنه زنِي ڪن ته پوءِ ڪفر جي سرواڻن سان جنگ ڪيو. بيشڪ انهن جي قسمن جو اعتبار ناهي من اُهي (پنهنجي شرارتن کان) رڪجي وڃن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اَلَا تُقَاتِلُوْنَ قَوْمًا نَّكَثُوْٓا اَيْـمَانَهُمْ وَهَـمُّوْا بِاِخْرَاجِ الرَّسُوْلِ وَهُمْ بَدَءُوْكُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍ ۭ اَتَـخْشَوْنَهُمْ ۚ فَاللّٰهُ اَحَقُّ اَنْ تَـخْشَوْهُ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ 13
ڇا اوهان اهڙي قوم سان جنگ نه ڪندئو؟ جن پنهنجا قسم ڀَڳا ۽ رسول (ﷺ) کي جلا وطن ڪرڻ جو ارادو ڪيائون ۽ انهن ئي اوهان سان (معاهدي ٽوڙڻ جي) شروعات ڪئي. ڇا اوهان انهن کان ڊڄو ٿا؟ پوءِ الله ان ڳالهه جو وڌيڪ حقدار آهي جو ان کان ڊڄو. جيڪڏهن اوهان مؤمن آهيو.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)قَاتِلُوْهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللّٰهُ بِاَيْدِيْكُمْ وَيُـخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُوْرَ قَوْمٍ مُّؤْمِنِيْنَ ۙ14
انهن سان جنگ ڪيو الله انهن کي اوهان جي هٿان سزا ڏيندو ۽ انهن کي خوار ڪندو ۽ انهن مٿان اوهان کي سوڀ ڏيندو ۽ ايمان واري قوم جي سينن کي شفا ڏيندو.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)وَيُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوْبِهِمْ ۭ وَيَتُوْبُ اللّٰهُ عَلٰي مَنْ يَّشَاۗءُ ۭ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌ حَكِيْمٌ 15
۽ انهن جي دلين جي ڪاوڙ دور ڪندو . ۽ الله جنهن جي چاهي توبه قبول ڪري ٿو. ۽ الله ڄاڻندڙ حڪمت وارو آهي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تُتْرَكُوْا وَلَمَّا يَعْلَمِ اللّٰهُ الَّذِيْنَ جٰهَدُوْا مِنْكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ وَلَا رَسُوْلِهٖ وَلَا الْمُؤْمِنِيْنَ وَلِيْجَةً ۭ وَاللّٰهُ خَبِيْرٌۢ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ ۧ16
ڇا اوهان سمجهو ٿا ته اوهان کي (بنا پرکا جي) ڇڏي ڏنو ويندؤ؟ حالانڪه الله اڃا انهن کي جدا نه ڪيو آهي جن اوهان مان جهاد ڪيو ۽ الله ۽ ان جي رسول (ﷺ) کان سواءِ ۽ مؤمنن کان سواءِ ڪو ٻيو دلي دوست نه بنايائون ۽ الله خبروار آهي (ان کان) جيڪي اوهان عمل ڪيو ٿا.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)مَا كَانَ لِلْمُشْرِكِيْنَ اَنْ يَّعْمُرُوْا مَسٰجِدَ اللّٰهِ شٰهِدِيْنَ عَلٰٓي اَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْرِ ۭ اُولٰۗىِٕكَ حَبِطَتْ اَعْـمَالُهُمْ ښ وَفِي النَّارِ هُمْ خٰلِدُوْنَ 17
مشرڪن جو ڪم نه آهي جو الله جون مسجدون آباد ڪن جيڪي پاڻ پنهنجي ڪفر تي شاهد آهن. اهي ئي آهن جن جا عمل برباد ٿي ويا. ۽ اُهي (جهنم جي) باهه ۾ سدائين رهڻ وارا آهن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اِنَّـمَا يَعْمُرُ مَسٰجِدَ اللّٰهِ مَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَاَقَامَ الصَّلٰوةَ وَاٰتَى الزَّكٰوةَ وَلَمْ يَـخْشَ اِلَّا اللّٰهَ فَعَسٰٓى اُولٰۗىِٕكَ اَنْ يَّكُوْنُوْا مِنَ الْمُهْتَدِيْنَ 18
الله جون مسجدون ته صرف اُهو آباد ڪري ٿو جنهن الله تي ۽ آخرت واري ڏينهن تي ايمان آندو ۽ نماز قائم رکيائين ۽ زڪواة ڏنائين ۽ ڪنهن کان نه ڊنو سواءِ الله جي پوءِ اميد آهي ته اُهي هدايت وارن مان ٿيندا.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْـحَاۗجِّ وَعِـمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْـحَرَامِ كَـمَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَجٰهَدَ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰه ِ ۭ لَا يَسْتَوٗنَ عِنْدَ اللّٰهِ ۭ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظّٰلِمِيْنَ ۘ19
ڇا اوهان حاجين کي پاڻي پيارڻ ۽ مسجد الحرام کي آباد ڪرڻ کي ان ماڻهو (جي عمل) وانگر سمجهيو آهي؟ جنهن الله تي ۽ آخرت واري ڏينهن تي ايمان آندو ۽ الله جي راهه ۾ جهاد ڪيائين. اهي الله وٽ برابر نه ٿا ٿي سگهن. ۽ الله ظالمن جي قوم کي هدايت نه ٿو ڏئي.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)اَلَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَهَاجَرُوْا وَجٰهَدُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ ۙ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّٰهِ ۭ وَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْفَاۗىِٕزُوْنَ 20
جن ماڻهن ايمان آندو ۽ هجرت ڪيائون ۽ الله جي راهه ۾ پنهنجي جانين ۽ پنهنجن مالن سان جهاد ڪيائون الله وٽ انهن جو درجو وڏو آهي. ۽ اهي ئي ڪاميابي ماڻڻ وارا آهن.
— پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين)