063 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 11 آيتون ۽ 2 رڪوع آھن
ائين چيو اللہ
مُترجم: علامہ علي خان ابڙو
اِذَا جَاۗءَكَ الْمُنٰفِقُوْنَ قَالُوْا نَشْهَدُ اِنَّكَ لَرَسُوْلُ اللّٰهِ ۘ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ اِنَّكَ لَرَسُوْلُهٗ ۭ وَاللّٰهُ يَشْهَدُ اِنَّ الْمُنٰفِقِيْنَ لَكٰذِبُوْنَ 1ۚ
(اي پيغمبر!) جڏهن تو وٽ منافق اچي چون ٿا ته، اسين شاهدي ڏيون ٿا ته، بيشڪ تون الله جو موڪليل آهين ۽ الله ڄاڻي ٿو ته (هي ماڻهو رڳو زبان سان اها ڳالهه چون ٿا ۽ دل سان توکي رسول نٿا مڃن) بيشڪ تون ته ان جو ئي موڪليل آهين ۽ الله شاهدي ڏئي ٿو ته بيشڪ منافق (زباني اظهار ۾) ڪوڙا آهن.
— علامہ علي خان ابڙواِتَّخَذُوْٓا اَيْمَانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوْا عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ۭ اِنَّهُمْ سَاۗءَ مَا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ 2
انهن پنهنجن قسمن کي (پنهنجي جان ۽ مال بچائڻ لاءِ) ڍال ڪري ورتو آهي، پوءِ اهي (ٻين کي به) الله جي رستي کان پيا روڪين. بيشڪ اهي جو ڪجهه پيا ڪن سو (سندن لاءِ ئي) ڪهڙو نه بڇڙو آهي.
— علامہ علي خان ابڙوذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ اٰمَنُوْا ثُـمَّ كَفَرُوْا فَطُبِــعَ عَلٰي قُلُوْبِهِمْ فَهُمْ لَا يَفْقَهُوْنَ 3
اهو هن ڪري ته انهن ايمان آندو، وري انڪار ڪيائون، پوءِ (ٻيائيءَ جي ريت تي هلڻ ڪري) انهن جي دلين تي مهر لڳي وئي، سو هاڻي انهن ۾ سوچڻ ۽ سمجهڻ جي صلاحيت ئي نه رهي.
— علامہ علي خان ابڙووَاِذَا رَاَيْتَهُمْ تُعْجِبُكَ اَجْسَامُهُمْ ۭ وَاِنْ يَّقُوْلُوْا تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ ۭ كَاَنَّهُمْ خُشُبٌ مُّسَنَّدَةٌ ۭ يَحْسَبُوْنَ كُلَّ صَيْحَةٍ عَلَيْهِمْ ۭ هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ ۭ قٰتَلَهُمُ اللّٰهُ ۡ اَنّٰى يُؤْفَكُوْنَ 4
۽ (اي پيغمبر!) جڏهن تون کين ڏسندين ته (ظاهري طرح) توکي سندن جثا معتبر لڳندا. ۽ جيڪڏهن ڳالهه ڪندا ته (اهڙا ميسڻا ٿي جو) تون سندن ڳالهه (همدرديءَ سان) ٻڌندين. (حقيقت ۾ اهي اندران اڏوهي کاڌل آهن) ڄڻ ته اهي ٽيڪ تي بيهاريل بنڊ آهن. (بزدل وري اهڙا آهن جو) هرهڪ هڪل کي پنهنجي لاءِ (مصيبت) سمجهن ٿا. (اي پيغمبر!) اهي ئي تنهنجا دشمن آهن، سو انهن کان بچندو رهه. الله جي مٿن مار پوي جو ڪيئن ابتي روش ورتي اٿن.
— علامہ علي خان ابڙووَاِذَا قِيْلَ لَهُمْ تَعَالَوْا يَسْتَغْفِرْ لَكُمْ رَسُوْلُ اللّٰهِ لَوَّوْا رُءُوْسَهُمْ وَرَاَيْتَهُمْ يَصُدُّوْنَ وَهُمْ مُّسْـتَكْبِرُوْنَ 5
۽ جڏهن کين چيو وڃي ٿو ته، اچي (پنهنجي ڪمزورين ۽ ڪوتاهين جو اقرار ڪريو) ته الله جو رسول اوهان لاءِ معافي گهري ته پنهنجا مٿا موڙين ٿا ۽ (اي پيغمبر!) تون (ان وقت) کين ڏسندين ته وڏائي ڪري منهن موڙين ٿا.
— علامہ علي خان ابڙوسَوَاۗءٌ عَلَيْهِمْ اَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ اَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ ۭ لَنْ يَّغْفِرَ اللّٰهُ لَهُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفٰسِقِيْنَ 6
انهن جي لاءِ ٻئي ڳالهيون برابر آهن ته تون انهن لاءِ (تباهيءَ کان بچڻ جي دردمندي رکندي) معافي گهرين ٿا نه گهرين. الله کين ڪڏهن به معاف نه ڪندو. بيشڪ الله (سرڪشيءَ تي سندرو ٻڌل) بدڪار قوم کي رستو نٿو ڏيکاري.
— علامہ علي خان ابڙوهُمُ الَّذِيْنَ يَقُوْلُوْنَ لَا تُنْفِقُوْا عَلٰي مَنْ عِنْدَ رَسُوْلِ اللّٰهِ حَتّٰى يَنْفَضُّوْا ۭ وَلِلّٰهِ خَزَاۗىِٕنُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَلٰكِنَّ الْمُنٰفِقِيْنَ لَا يَفْقَهُوْنَ 7
هي اهي آهن جو چون ٿا ته، جيڪي (ماڻهو) الله جي رسول وٽ آهن، تن تي خرچ نه ڪريو ته اهي (بک وچئون) ٽڙي پکڙي وڃن (۽ رسول جي مشن ناڪام ٿئي) ۽ (حقيت هيءَ آهي ته) آسمانن ۽ زمين جا سڀ خزانا الله جا آهن پر منافق (انهيءَ راز کي) نٿا سمجهن.
— علامہ علي خان ابڙويَقُوْلُوْنَ لَىِٕنْ رَّجَعْنَآ اِلَى الْمَدِيْنَةِ لَيُخْرِجَنَّ الْاَعَزُّ مِنْهَا الْاَذَلَّ ۭ وَلِلّٰهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُوْلِهٖ وَلِلْمُؤْمِنِيْنَ وَلٰكِنَّ الْمُنٰفِقِيْنَ لَا يَعْلَمُوْنَ 8ۧ
چون ٿا ته، ضرور جيڪڏهن اسين مديني ڏي موٽياسون ته (پوءِ ڏسجو) وڌيڪ عزت وارو (منافق ٽولو) وڏي بي عزت (مسلمان جماعت) کي اتان ڪڍي ڇڏيندو، هوڏانهن عزت ۽ غالبو الله، سندس رسول ۽ مومنن کي آهي پر منافق نٿا ڄاڻن.
— علامہ علي خان ابڙويٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لَا تُلْهِكُمْ اَمْوَالُكُمْ وَلَآ اَوْلَادُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللّٰهِ ۚ وَمَنْ يَّفْعَلْ ذٰلِكَ فَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْخٰسِرُوْنَ 9
اي ايمان وارو! نه ڪي اوهان کي پنهنجي مال (وڌائڻ جي هٻڇ) ۽ ڪي اولاد (جي مستقبل حَسين بنائڻ جي اجائي بيقراري) الله جي ياد ڪرڻ ۽ فرمانبرداريءَ کان غافل ڪن ۽ جيڪي ائين ڪندا سي ئي نقصان پائڻ وارا آهن.
— علامہ علي خان ابڙووَاَنْفِقُوْا مِنْ مَّا رَزَقْنٰكُمْ مِّنْ قَبْلِ اَنْ يَّاْتِيَ اَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَيَقُوْلَ رَبِّ لَوْلَآ اَخَّرْتَنِيْٓ اِلٰٓى اَجَلٍ قَرِيْبٍ ۙ فَاَصَّدَّقَ وَاَكُنْ مِّنَ الصّٰلِحِيْنَ 10
۽ جو اوهان کي اسان رزق ڏنو آهي سو هن کان اڳي خرچ ڪريو جو اوهان مان ڪنهن وٽ موت اچي وڃي پوءِ (حسرت ڪري) چوي ته، اي منهنجا پاليندڙ! جيڪر مون کي ٿوري مدت تائين مهلت ڏئين ها ته خيرات ڪريان ها ۽ (انهن چڱن ماڻهن مان ٿيان ها! (جيڪي تنهنجي نظام ۽ مخلوق لاءِ خرچ ڪري، انسانيت کي سنوارين ۽ پنهنجي ذات کي سرخرو ڪن ٿا.)
— علامہ علي خان ابڙووَلَنْ يُّؤَخِّرَ اللّٰهُ نَفْسًا اِذَا جَاۗءَ اَجَلُهَا ۭ وَاللّٰهُ خَبِيْرٌۢ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ ۧ11
هوڏانهن الله (پنهنجي مقرر قانون هيٺ) ڪڏهن به ڪنهن کي مهلت ڏيڻ وارو نه آهي، جڏهن سندس مقرر وقت اچي ويندو. (سو جيڪي ڪرڻو آهي ان ۾ دير نه ڪيو) ۽ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهنجي (نيت ۽ جذبن جي) الله خبر رکندڙ آهي.
— علامہ علي خان ابڙو