058 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 22 آيتون ۽ 3 رڪوع آھن
البُرھان
مُترجم: محمد عثمان ڏيپلائي
قَدْ سَمِعَ اللّٰهُ قَوْلَ الَّتِيْ تُجَادِلُكَ فِيْ زَوْجِهَا وَتَشْـتَكِيْٓ اِلَى اللّٰهِ ڰ وَاللّٰهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا ۭ اِنَّ اللّٰهَ سَمِيْعٌۢ بَصِيْرٌ 1
الله انهي عورت جو ڳالهائڻ ٻڌو، جنهن سندس مڙس بابت توسان تڪرار ٿي ڪيو ۽ الله سان ڏک ٿي اوريو ۽ الله اوهان جي گفتگو ٿي ٻڌي، بيشڪ الله ٻڌندڙ ڏسندڙ آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائياَلَّذِيْنَ يُظٰهِرُوْنَ مِنْكُمْ مِّنْ نِّسَاۗىِٕــهِمْ مَّا هُنَّ اُمَّهٰتِهِمْ ۭ اِنْ اُمَّهٰتُهُمْ اِلَّا اڿ وَلَدْنَهُمْ ۭ وَاِنَّهُمْ لَيَقُوْلُوْنَ مُنْكَرًا مِّنَ الْقَوْلِ وَزُوْرًا ۭ وَاِنَّ اللّٰهَ لَعَفُوٌّ غَفُوْرٌ 2
اوهان مان جيڪي پنهنجين زالن کي ماءُ ٿا سڏي وجهن، اهي انهن جون مائون ناهن، پر سندن مائون اهي آهن، جن انهن کي ڄڻيو آهي_ بيشڪ اهي هڪ اڻ جڳائيندڙ ڳالهه ۽ ڪوڙ ٿا چون ۽ بيشڪ الله معافي ڏيندڙ بخشڻهار آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائيوَالَّذِيْنَ يُظٰهِرُوْنَ مِنْ نِّسَاۗىِٕهِمْ ثُـمَّ يَعُوْدُوْنَ لِمَا قَالُوْا فَتَحْرِيْرُ رَقَبَةٍ مِّنْ قَبْلِ اَنْ يَّـتَـمَاۗسَّا ۭ ذٰلِكُمْ تُوْعَظُوْنَ بِهٖ ۭ وَاللّٰهُ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِيْرٌ 3
جيڪي شخص سندن زالن کي ماءُ ٿا سڏي وجهن، پوءِ وري سندن چوڻ کان موٽن ٿا، ته ٻنهي جي پاڻ ۾ هٿ لائڻ کان اڳ ٻانهو آجو ڪرڻ واجب آهي_ انهي (حڪم) سان اوهان کي نصيحت ڏجي ٿي، جيڪي اوهين ڪريو ٿا، تَنهن جي الله کي خبر آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائيفَـمَنْ لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ اَنْ يَّتَمَـاۗسَّا ۚ فَـمَنْ لَّمْ يَسْتَطِعْ فَاِطْعَامُ سِـتِّيْنَ مِسْكِيْنًا ۭ ذٰلِكَ لِتُؤْمِنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ ۭ وَتِلْكَ حُدُوْدُ اللّٰهِ ۭ وَلِلْكٰفِرِيْنَ عَذَابٌ اَلِيْمٌ 4
پوءِ جنهن کي ٻانهي آجي ڪرڻ جي طاقت ناهي، تنهن تي ٻنهي جي پاڻ ۾ هٿ لائڻ کان اڳ ٻه مهينا لڳو لڳ روزا رکڻا آهن. پوءِ جيڪو نه پُڄي سگهي، ته ان تي سٺ مسڪينن جو کارائڻ آهي_ اهو هن لاءِ آهي، ته الله ۽ سندس رسول کي مڃو، اهي الله جون حدون آهن، ۽ منڪرن لاءِ ڏکوئيندڙ عذاب آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائياِنَّ الَّذِيْنَ يُحَاۗدُّوْنَ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ كُبِتُوْا كَــمَا كُبِتَ الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَقَدْ اَنْزَلْنَآ اٰيٰتٍۢ بَيِّنٰتٍ ۭ وَلِلْكٰفِرِيْنَ عَذَابٌ مُّهِيْنٌ 5ۚ
بيشڪ جيڪي الله ۽ سندس رسول جي مخالفت ٿا ڪن، تن کي اونڌو ڪيو ويو، جيئن کانئن اڳين کي اونڌو ڪيو ويو هو، بيشڪ اسان پڌريون آيتون نازل ڪيون ۽ منڪرن لاءِ خوار ڪندڙ عذاب آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائييَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللّٰهُ جَمِيْعًا فَيُنَبِّئُهُمْ بِـمَا عَـمِلُوْا ۭ اَحْصٰىهُ اللّٰهُ وَنَسُوْهُ ۭ وَاللّٰهُ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ شَهِيْدٌ 6ۧ
جنهن ڏينهن الله انهن مڙني کي اٿاريندو، تڏهن کين سندن ڪمائي جي خبر ڏيندو_ هنن ته اهو وساري ڇڏيو، پر الله انهي کي ڳڻي رکيو آهي ۽ الله هر ڪنهن شيءِ تي حاضر آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائياَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمٰوٰتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ ۭ مَا يَكُوْنُ مِنْ نَّجْوٰى ثَلٰثَةٍ اِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ وَلَا خَمْسَةٍ اِلَّا هُوَ سَادِسُهُمْ وَلَآ اَدْنٰى مِنْ ذٰلِكَ وَلَآ اَكْثَرَ اِلَّا هُوَ مَعَهُمْ اَيْنَ مَا كَانُوْا ۚ ثُـمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِـمَا عَـمِلُوْا يَوْمَ الْقِيٰمَةِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيْمٌ 7
نه ڏٺو اٿئي ڇا، ته جيڪي آسمانن ۾ آهي ۽ جيڪي زمين ۾ آهي، سو اُهو ڄاڻي ٿو_ جيڪي به ٽي ڄڻا ڳجهي صلاح ٿا ڪن، الله انهن جو چوٿون آهي ۽ جيڪي به پنج هوندا، انهن جو الله ڇهون آهي، ۽ ان کان تمام گهٽ هجن، خواهه تمام وڌيڪ، پر جتي به هوندا، الله انهن سان گڏ آهي_ قيامت جي ڏينهن انهن کي خبر ڏيندو، بيشڪ الله سڀ ڪنهن شيءِ کي ڄاڻندڙ آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائياَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذِيْنَ نُهُوْا عَنِ النَّجْوٰى ثُـمَّ يَعُوْدُوْنَ لِمَا نُهُوْا عَنْهُ وَيَتَنٰجَوْنَ بِالْاِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُوْلِ ۡ وَاِذَا جَاۗءُوْكَ حَيَّوْكَ بِـمَا لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللّٰهُ ۙ وَيَقُوْلُوْنَ فِيْٓ اَنْفُسِهِمْ لَوْلَا يُعَذِّبُنَا اللّٰهُ بِـمَا نَقُوْلُ ۭ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ ۚ يَصْلَوْنَهَا ۚ فَبِئْسَ الْمَصِيْرُ 8
تو انهن ڏي نظر نه ڪئي آهي؟ جن کي ڳُجهين صلاحن ڪرڻ کان روڪيو ويو_ پر هو اهو ئي پيا ڪن، جن کان روڪيو وين، ۽ گناهه ۽ حد کان لنگهڻ ۽ رسول جي نافرماني ڪرڻ بابت پاڻ ۾ ڳجهيون صلاحون ٿا ڪن_ جڏهن تو وٽ اچن ٿا، تڏهن انهي (لفظ) سان توتي سلام ٿا ڪن، جنهن سان توتي الله سلام نه ڪيو آهي ۽ دل ۾ چون ٿا ته ”جيڪي چئون ٿا، تنهن کان الله اسان کي عذاب ڇو نه ٿو ڪري؟“ انهن لاءِ دوزخ بس آهي، جنهن ۾ پوندا ۽ اهو بڇڙي جاءِ آهي!
— محمد عثمان ڏيپلائييٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِذَا تَنَاجَيْتُمْ فَلَا تَتَـنَاجَوْا بِالْاِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُوْلِ وَتَنَاجَوْا بِالْبِرِّ وَالتَّقْوٰى ۭ وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذِيْٓ اِلَيْهِ تُحْشَرُوْنَ 9
اي مؤمنو! اوهين پاڻ ۾ جڏهن ڪا ڳجهي صلاح ڪريو، ته گناهه ۽ حد کان لنگهڻ ۽ رسول جي نافرماني بابت نه ڪريو ۽ پاڻ ۾ نيڪيءَ ۽ دينداريءَ بابت صلاح ڪندا ڪريو_ ۽ انهي الله کان ڊڄو، جنهن ڏانهن گڏ ڪيا ويندؤ.
— محمد عثمان ڏيپلائياِنَّـمَا النَّجْوٰى مِنَ الشَّيْطٰنِ لِيَحْزُنَ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَلَيْسَ بِضَاۗرِّهِمْ شَـيْـــــًٔا اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ ۭ وَعَلَي اللّٰهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُوْنَ 10
بڇڙي صلاح ڪرڻ شيطان جو ڪم آهي، ته مؤمنن کي غمگين ڪري، مگر هو انهن کي الله جي حڪم کان سواءِ نقصان پهچائي نٿو سگهي ۽ مؤمنن کي الله تي ڀروسو رکڻ کپي.
— محمد عثمان ڏيپلائييٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِذَا قِيْلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوْا فِي الْمَجٰلِسِ فَافْسَحُوْا يَفْسَحِ اللّٰهُ لَكُمْ ۚ وَاِذَا قِيْلَ انْشُزُوْا فَانْشُزُوْا يَرْفَعِ اللّٰهُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا مِنْكُمْ ۙ وَالَّذِيْنَ اُوْتُوا الْعِلْمَ دَرَجٰتٍ ۭ وَاللّٰهُ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِيْرٌ 11
اي مؤمنو! جڏهن اوهان کي چئجي، ته مجلسن ۾ جاءِ ڪشادي ڪريو، ته ڪشادي ڪريو، ته الله به اوهان لاءِ ڪشادائي ڪري ۽ جڏهن چئجي ”اُٿو“ ته اُٿي وڃو- ته اوهان مان جن ايمان آندو آهي ۽ جن کي علم ڏنو ويو، تن جا مرتبا الله مٿاهان ڪري ۽ جيڪي به ڪريو ٿا، ان کان الله خبردار آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائييٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُوْلَ فَقَدِّمُوْا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوٰىكُمْ صَدَقَةً ۭ ذٰلِكَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَاَطْهَرُ ۭ فَاِنْ لَّمْ تَجِدُوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 12
اي مؤمنو!جڏهن اوهين رسول سان ڪا ڳجهي ڳالهه ڪريو، تڏهن انهي ڳجهي ڳالهه ڪرڻ کان اڳ خيرات ڏيو- اهو ڪم اوهان لاءِ ڀلو ۽ سٺو آهي_ پوءِ جيڪڏهن ڪجهه نه هجيوَ، ته بيشڪ الله بخشيندڙ مهربان آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائيءَاَشْفَقْتُمْ اَنْ تُقَدِّمُوْا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوٰىكُمْ صَدَقٰتٍ ۭ فَاِذْ لَمْ تَفْعَلُوْا وَتَابَ اللّٰهُ عَلَيْكُمْ فَاَقِيْمُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتُوا الزَّكٰوةَ وَاَطِيْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ ۭ وَاللّٰهُ خَبِيْرٌۢ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ ۧ13
ڇا، اوهين ڊڄي ويا_ ته پنهنجي ڳجهي ڳالهه ڪرڻ کان اڳي خيرات ڏيو؟ پوءِ جڏهن اوهان نه ڪيو ۽ الله اوهان کي معاف ڪيو، تڏهن نماز پڙهندا رهو، زڪوات ڏيندا رهو ۽ الله ۽ سندس رسول جو چيو مڃيو، جيڪي به ڪريو ٿا ان کان الله خبردار آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائياَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذِيْنَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللّٰهُ عَلَيْهِمْ ۭ مَا هُمْ مِّنْكُمْ وَلَا مِنْهُمْ ۙ وَيَحْلِفُوْنَ عَلَي الْكَذِبِ وَهُمْ يَعْلَمُوْنَ ۚ14
انهن ڏانهن نه ڏٺو اٿيئي ڇا، جن هڪ اهڙي قوم سان دوستي رکي جن تي الله ڏمر ڪيو، اهي (منافق) نڪي اوهان مان آهن ۽ نڪي انهن مان آهن ۽ اهي ڄاڻي ٻُجهي ڪوڙ تي قسم کڻندا آهن.
— محمد عثمان ڏيپلائياَعَدَّ اللّٰهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدِيْدًا ۭ اِنَّهُمْ سَاۗءَ مَا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ 15
الله هنن لاءِ سخت عذاب تيار ڪيو آهي، بيشڪ اُهي جيڪي ڪن ٿا سو بڇڙو آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائياِتَّخَذُوْٓا اَيْمَانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوْا عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ فَلَهُمْ عَذَابٌ مُّهِيْنٌ 16
هنن پنهنجي قسمن کي ڍال ڪري ورتو آهي- پوءِ الله جي واٽ کان ماڻهن کي روڪيائين، تنهن ڪري انهن لاءِ خواريءَ وارو عذاب آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائيلَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ اَمْوَالُهُمْ وَلَآ اَوْلَادُهُمْ مِّنَ اللّٰهِ شَيْـــــًٔا ۭ اُولٰۗىِٕكَ اَصْـحٰبُ النَّارِ ۭ هُمْ فِيْهَا خٰلِدُوْنَ 17
سندن مال خواهه اولاد الله (جي عذاب) کان انهن کي ڪجهه به بچاءُ ڪري نه سگهندو_ اهي دوزخي آهن ۽ ان ۾ سدائين رهندا.
— محمد عثمان ڏيپلائييَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللّٰهُ جَمِيْعًا فَيَحْلِفُوْنَ لَهٗ كَـمَا يَحْلِفُوْنَ لَكُمْ وَيَحْسَبُوْنَ اَنَّهُمْ عَلٰي شَيْءٍ ۭ اَلَآ اِنَّهُمْ هُمُ الْكٰذِبُوْنَ 18
جنهن ڏينهن الله انهن سڀني کي اٿاريندو، تڏهن وٽس قسم کڻندا، جيئن اوهان وٽ قسم ٿا کڻن ۽ ڀانئن ٿا اُهي ڪنهن ڳالهه تي آهن_ خبردار! بيشڪ اُهي ڪوڙا آهن.
— محمد عثمان ڏيپلائياِسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطٰنُ فَاَنْسٰـىهُمْ ذِكْرَ اللّٰهِ ۭ اُولٰۗىِٕكَ حِزْبُ الشَّيْطٰنِ ۭ اَلَآ اِنَّ حِزْبَ الشَّيْطٰنِ هُمُ الْخٰسِرُوْنَ 19
انهن تي شيطان غالب آهي، جو کانئن الله جي يادگيري وساريائين، بس اهي شيطاني جماعت آهن-خبردار! بيشڪ شيطان جي ٽولي ٽوٽي واري آهي.
— محمد عثمان ڏيپلائياِنَّ الَّذِيْنَ يُحَاۗدُّوْنَ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ ٓ اُولٰۗىِٕكَ فِي الْاَذَلِّيْنَ 20
جيڪي شخص الله ۽ سندس رسول جي مخالفت ٿا ڪن، سي تمام خواريءَ ۾ آهن.
— محمد عثمان ڏيپلائي