009 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 129 آيتون ۽ 16 رڪوع آھن
احسنُ البيان
مُترجم: مولانا محمد ادريس ڏاھري
بَرَاۗءَةٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖٓ اِلَى الَّذِيْنَ عٰهَدْتُّمْ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ 1ۭ
(معاهدن کان) بيزاري آهي الله ۽ ان جي رسول جي طرفان انهن ڏانهن جو معاهدو ڪيو اوهان مشرڪن مان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريفَسِيْحُوْا فِي الْاَرْضِ اَرْبَعَةَ اَشْهُرٍ وَّاعْلَمُوْٓا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْـجِزِي اللّٰهِ ۙ وَاَنَّ اللّٰهَ مُـخْزِي الْكٰفِرِيْنَ 2
(ڪنهن سان) پوءِ گهمو ڦرو زمين ۾ چار مهينا ۽ چڱي طرح ڄاڻو ته بيشڪ اوهان ناهيو عاجز ڪندڙ الله کي ۽ بيشڪ الله خوار ڪندڙ آهي ڪافرن کي.
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَاَذَانٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖٓ اِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْـحَجِّ الْاَكْبَرِ اَنَّ اللّٰهَ بَرِيْۗءٌ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ ڏ وَرَسُوْلُهٗ ۭ فَاِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۚ وَاِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوْٓا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْـجِزِي اللّٰهِ ۭ وَبَشِّرِ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِعَذَابٍ اَلِــيْـمٍ 3ۙ
۽ عام اعلان آهي الله ۽ ان جي رسول جي طرفان ماڻهن ڏانهن وڏي حج جي ڏينهن بيشڪ الله بيزار آهي مشرڪن کان ۽ رسول ان جو پوءِ جيڪڏهن توبہ ڪيو ته پوءِ اهو ڀلو آهي اوهان جي لاءِ ۽ جيڪڏهن منهن ڦيريو اوهان ته پوءِ يقين ڄاڻو ته بيشڪ اوهان ناهيو عاجز ڪندڙ الله کي ۽ بشارت ڏي انهن کي جو ڪفر ڪيائون عذاب دردناڪ جي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياِلَّا الَّذِيْنَ عٰهَدْتُّمْ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ ثُـمَّ لَمْ يَنْقُصُوْكُمْ شَيْــــًٔـا وَّلَمْ يُظَاهِرُوْا عَلَيْكُمْ اَحَدًا فَاَتِـمُّــوْٓا اِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ اِلٰى مُدَّتِهِمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يُـحِبُّ الْمُتَّقِيْنَ 4
سواءِ انهن جي جو عهد ڪيو اوهان (انهن سان) مشرڪن مان ان کان پوءِ نه گهٽايائون اوهان کان ڪا شيءِ ۽ نه مدد ڪيائون اوهان تي ڪنهن هڪ جي پوءِ پورو ڪيو انهن ڏانهن عهد انهن جو سندن مدت تائين بيشڪ الله محبت رکي ٿو پرهيزگارن سان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريفَاِذَا انْسَلَخَ الْاَشْهُرُ الْـحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِيْنَ حَيْثُ وَجَدْتُّـمُــوْهُمْ وَخُذُوْهُمْ وَاحْصُرُوْهُمْ وَاقْعُدُوْا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ ۚ فَاِنْ تَابُوْا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَـخَــلُّوْا سَـبِيْلَهُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 5
پوءِ جڏهن گذرن مهينا عزت وارا پوءِ قتل ڪيو مشرڪن کي جتي به لهو انهن کي ۽ وٺو انهن کي ۽ قيد ڪيو انهن کي ۽ وِهو واسطي انهن جي هر گهٽ ۾ پوءِ جيڪڏهن توبہ ڪن ۽ قائم ڪن نماز ۽ ڏين زڪواة پوءِ ڇڏيو واٽ انهن جي بيشڪ الله بخشيندڙ مهربان آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَاِنْ اَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِكِيْنَ اسْتَجَارَكَ فَاَجِرْهُ حَتّٰي يَسْمَعَ كَلٰمَ اللّٰهِ ثُـمَّ اَبْلِغْهُ مَاْمَنَهٗ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْلَمُوْنَ 6ۧ
۽ جيڪڏهن ڪو مشرڪن مان پناهه وٺي توکان پوءِ پناهه ڏي ان کي تانجو ٻڌي ڪلام الله جو ان کان پوءِ پهچاءِ ان کي جاءِ امن واريءَ ان جي تي اهو سببان ان جي جو بلاشڪ اهي قوم آهن جو نه ٿا ڄاڻن.
— مولانا محمد ادريس ڏاھريكَيْفَ يَكُوْنُ لِلْمُشْرِكِيْنَ عَهْدٌ عِنْدَ اللّٰهِ وَعِنْدَ رَسُوْلِهٖٓ اِلَّا الَّذِيْنَ عٰهَدْتُّمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْـحَرَامِ ۚ فَـمَا اسْتَقَامُوْا لَكُمْ فَاسْتَقِيْمُوْا لَهُمْ ۭ اِنَّ اللّٰهَ يُـحِبُّ الْمُتَّقِيْنَ 7
ڪيئن هوندو مشرڪن لاءِ عهد الله وٽ ۽ ان جي رسول وٽ سواءِ انهن جي جو عهد ڪيو اوهان مسجد عزت واريءِ وٽ پوءِ جيستائين قائم رهيا اوهان لاءِ پوءِ قائم رهو انهن لاءِ بيشڪ الله محبت ٿو رکي پرهيزگارن سان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريكَيْفَ وَاِنْ يَّظْهَرُوْا عَلَيْكُمْ لَا يَرْقُبُوْا فِيْكُمْ اِلًّا وَّلَا ذِمَّةً ۭ يُرْضُوْنَكُمْ بِاَفْوَاهِهِمْ وَتَاْبٰي قُلُوْبُهُمْ ۚ وَاَكْثَرُهُمْ فٰسِقُوْنَ 8ۚ
ڪيئن ۽ جيڪڏهن غالب ٿين اوهان تي ته نه خيال ڪندا اوهان ۾ مائٽيءَ جو ۽ نه وعدي جو راضي ڪن ٿا اوهان کي منهن پنهنجي سان ۽ انڪار ڪن ٿيون دليون انهن جون ۽ گهڻا انهن جا فاسق آهن.
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياِشْتَرَوْا بِاٰيٰتِ اللّٰهِ ثَـمَنًا قَلِيْلًا فَصَدُّوْا عَنْ سَبِيْلِهٖ ۭ اِنَّهُمْ سَاۗءَ مَا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ 9
خريد ڪيائون عوض آيتن الله جي ملهه ٿورو پوءِ روڪيائون واٽ ان جي کان بيشڪ اهي برو آهي اهو ڪم جيڪو ڪيائون ٿي.
— مولانا محمد ادريس ڏاھريلَا يَرْقُبُوْنَ فِيْ مُؤْمِنٍ اِلًّا وَّلَا ذِمَّةً ۭ وَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْمُعْتَدُوْنَ 10
نه ٿا لحاظ ڪن مؤمن ۽ مائٽيءَ جو ۽ وعدي جو ۽ اهي ئي آهن حد کان لنگهندڙ .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريفَاِنْ تَابُوْا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَاِخْوَانُكُمْ فِي الدِّيْنِ ۭ وَنُفَصِّلُ الْاٰيٰتِ لِقَوْمٍ يَّعْلَمُوْنَ 11
پوءِ جيڪڏهن توبہ ڪن ۽ نماز قائم ڪن ۽ ڏين زڪواة پوءِ ڀائر اوهان جا آهن دين ۾ ۽ کولي کولي بيان ٿا ڪيون آيتون واسطي ان قوم جي جو ڄاڻن ٿا .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَاِنْ نَّكَثُوْٓا اَيْمَانَهُمْ مِّنْۢ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوْا فِيْ دِيْنِكُمْ فَقَاتِلُوْٓا اَىِٕمَّةَ الْكُفْرِ ۙ اِنَّهُمْ لَآ اَيْـمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُوْنَ 12
۽ جيڪڏهن ڀڃن قسم پنهنجا پڄاڻان وعدي پنهنجي ۽ طعنا هڻن دين اوهان جي ۾ ته پوءِ جنگ ڪيو اڳواڻن ڪفر جي سان بيشڪ اهي ناهن قسم انهن جا تانت اهي رڪجي پون .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَلَا تُقَاتِلُوْنَ قَوْمًا نَّكَثُوْٓا اَيْـمَانَهُمْ وَهَـمُّوْا بِاِخْرَاجِ الرَّسُوْلِ وَهُمْ بَدَءُوْكُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍ ۭ اَتَـخْشَوْنَهُمْ ۚ فَاللّٰهُ اَحَقُّ اَنْ تَـخْشَوْهُ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ 13
ڇا نه جنگ ڪندؤ ان قوم سان جو ڀڳائون قسم پنهنجا ۽ ارادو ڪيائون رسول جي ڪڍڻ جو ۽ انهن شروعات ڪئي اوهان سان پهرئين ڀيري ڇا ڊڄو ٿا انهن کان؟ پوءِ الله وڌيڪ حقدار آهي هن ڳالهه جو ته ڊڄو ان کان جيڪڏهن آهيو مؤمن.
— مولانا محمد ادريس ڏاھريقَاتِلُوْهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللّٰهُ بِاَيْدِيْكُمْ وَيُـخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُوْرَ قَوْمٍ مُّؤْمِنِيْنَ ۙ14
جنگ ڪيو انهن سان عذاب ڪندو انهن کي الله هٿن اوهان جن سان ۽ خوار ڪندو انهن کي ۽ مدد ڪندو اوهان جي انهن تي ۽ شفا ڏيندو سينن ايمان واريءَ قوم جي کي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَيُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوْبِهِمْ ۭ وَيَتُوْبُ اللّٰهُ عَلٰي مَنْ يَّشَاۗءُ ۭ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌ حَكِيْمٌ 15
۽ ڪڍندو ڪاوڙ دلين انهن جي کي ۽ توبہ قبول ڪري ٿو الله جنهن جي گهري ۽ الله ڄاڻندڙ، حڪمت وارو آهي.
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تُتْرَكُوْا وَلَمَّا يَعْلَمِ اللّٰهُ الَّذِيْنَ جٰهَدُوْا مِنْكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ وَلَا رَسُوْلِهٖ وَلَا الْمُؤْمِنِيْنَ وَلِيْجَةً ۭ وَاللّٰهُ خَبِيْرٌۢ بِـمَا تَعْمَلُوْنَ ۧ16
ڇا سمجهيو اوهان ته ڇڏيا ويندؤ ۽ اڃان نه ظاهر ڪيو الله انهن کي جو جهاد ڪيائون اوهان مان ۽ نه ورتائون سواءِ الله ۽ ان جي رسول ۽ مؤمن جي ڪو رازدار ۽ الله خبر رکندڙ آهي ان جي جو ڪيو ٿا .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريمَا كَانَ لِلْمُشْرِكِيْنَ اَنْ يَّعْمُرُوْا مَسٰجِدَ اللّٰهِ شٰهِدِيْنَ عَلٰٓي اَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْرِ ۭ اُولٰۗىِٕكَ حَبِطَتْ اَعْـمَالُهُمْ ښ وَفِي النَّارِ هُمْ خٰلِدُوْنَ 17
نه آهي مشرڪن لاءِ هي جو آباد ڪن مسجدون الله جون شاهدي ڏيندڙ سرن پنهنجن تي ڪفر جي اهي ئي آهن جو ڪريا عمل انهن جا ۽ باهه ۾ اهي هميشہ رهندڙ آهن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياِنَّـمَا يَعْمُرُ مَسٰجِدَ اللّٰهِ مَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَاَقَامَ الصَّلٰوةَ وَاٰتَى الزَّكٰوةَ وَلَمْ يَـخْشَ اِلَّا اللّٰهَ فَعَسٰٓى اُولٰۗىِٕكَ اَنْ يَّكُوْنُوْا مِنَ الْمُهْتَدِيْنَ 18
صرف اهو ئي آباد ڪندو مسجدن الله جي کي جنهن ايمان آندو الله تي ۽ ڏينهن قيامت تي ۽ قائم ڪيائين نماز ۽ ڏنائين زڪواة ۽ نه ڊنو سواءِ الله جي ڪنهن کان پوءِ ويجها آهن اهي شخص ته هجن هدايت وارن مان.
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْـحَاۗجِّ وَعِـمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْـحَرَامِ كَـمَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَجٰهَدَ فِيْ سَبِيْلِ اللّٰه ِ ۭ لَا يَسْتَوٗنَ عِنْدَ اللّٰهِ ۭ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظّٰلِمِيْنَ ۘ19
ڇا ڪيو ٿا حاجين کي پاڻي پيارڻ (واري) ۽ مسجد حرام جي آباد ڪرڻ (واري کي) ان جي مثل جو ايمان آندائين الله تي ۽ ڏينهن قيامت تي ۽ جهاد ڪيائين الله جي واٽ ۾ نه ٿا برابر ٿين الله وٽ ۽ الله نه ٿو هدايت ڪري قوم ظالم کي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَلَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَهَاجَرُوْا وَجٰهَدُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ ۙ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّٰهِ ۭ وَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْفَاۗىِٕزُوْنَ 20
اهي شخص جو ايمان آندائون ۽ هجرت ڪيائون ۽ جهاد ڪيائون الله جي واٽ ۾ مالن پنهنجن سان ۽ سرن پنهنجن سان وڏا آهن درجي جي لحاظ سان الله وٽ ۽ اهي ئي ڪامياب ٿيندڙ آهن.
— مولانا محمد ادريس ڏاھري