065 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 12 آيتون ۽ 2 رڪوع آھن
احسنُ البيان
مُترجم: مولانا محمد ادريس ڏاھري
يٰٓاَيُّهَا النَّبِيُّ اِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاۗءَ فَطَلِّقُوْهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَاَحْصُواالْعِدَّةَ ۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ رَبَّكُمْ ۚ لَا تُخْرِجُوْهُنَّ مِنْۢ بُيُوْتِهِنَّ وَلَا يَخْرُجْنَ اِلَّآ اَنْ يَّاْتِيْنَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَيِّنَةٍ ۭ وَتِلْكَ حُدُوْدُ اللّٰهِ ۭ وَمَنْ يَّتَعَدَّ حُدُوْدَ اللّٰهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهٗ ۭ لَا تَدْرِيْ لَعَلَّ اللّٰهَ يُحْدِثُ بَعْدَ ذٰلِكَ اَمْرًا 1
اي نبي! جڏهن طلاق ڏيو عورتن کي پوءِ طلاق ڏيو انهن کي سندن عدت جي وقت کي لحاظ ۾ رکندي ۽ ڊڄو الله پنهنجي رب کان نه ڪڍو انهن کي سندن گهرن مان ۽ نه نڪرن پاڻ مگر هي جو آڻين برائي پڌري ۽ اهي الله جون حدون آهن ۽ جيڪو تجاوز ٿو ڪري الله جي حدن کان پوءِ تحقيق ظلم ڪيائين پنهنجي نفس تي نه ٿو ڄاڻين تون ته (متان) الله پيدا ڪري ان کان پوءِ ڪو امر .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريفَاِذَا بَلَغْنَ اَجَلَهُنَّ فَاَمْسِكُوْهُنَّ بِمَعْرُوْفٍ اَوْ فَارِقُوْهُنَّ بِمَعْرُوْفٍ وَّاَشْهِدُوْا ذَوَيْ عَدْلٍ مِّنْكُمْ وَاَقِيْمُوا الشَّهَادَةَ لِلّٰهِ ۭ ذٰلِكُمْ يُوْعَظُ بِهٖ مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ ڛ وَمَنْ يَّتَّقِ اللّٰهَ يَجْعَلْ لَّهٗ مَخْرَجًا 2ۙ
پوءِ جڏهن پهچن مدي پنهنجي کي پوءِ روڪي رکو انهن کي ڀلائيءَ سان يا جدا ڪيو انهن کي ڀلائيءَ سان ۽ شاهد ڪيو ٻن عدل جي صاحبن کي پاڻ مان ۽ قائم ڪيو شاهدي الله جي لاءِ اهو نصيحت ڪيو وڃي ٿو ان سان اهو جو ايمان آڻي ٿو الله تي ۽ قيامت جي ڏينهن تي ۽ جيڪو ڊڄي ٿو الله کان ته بنائي ٿو ان جي لاءِ نڪرڻ جي جاءِ .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَّيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ ۭ وَمَنْ يَّتَوَكَّلْ عَلَي اللّٰهِ فَهُوَ حَسْبُهٗ ۭ اِنَّ اللّٰهَ بَالِغُ اَمْرِهٖ ۭ قَدْ جَعَلَ اللّٰهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا 3
۽ رزق ڏئي ٿو ان کي ان جاءِ کان جو نه ٿو گمان ڪري ۽ جيڪو توڪل ڪري ٿو الله تي پوءِ اهو ڪافي آهي ان جي لاءِ بيشڪ الله پهچائيندڙ آهي پنهنجي امر کي تحقيق ڪيو الله هر شيءِ جي لاءِ هڪ اندازو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَاڿ يَىِٕسْنَ مِنَ الْمَحِيْضِ مِنْ نِّسَاۗىِٕكُمْ اِنِ ارْتَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلٰثَةُ اَشْهُرٍ ۙ وَّاڿ لَمْ يَحِضْنَ ۭ وَاُولَاتُ الْاَحْمَالِ اَجَلُهُنَّ اَنْ يَّضَعْنَ حَمْلَهُنَّ ۭ وَمَنْ يَّتَّقِ اللّٰهَ يَجْعَلْ لَّهٗ مِنْ اَمْرِهٖ يُسْرًا 4
۽ اهي جيڪي مايوس ٿيون حيض کان اوهان جي عورتن مان جيڪڏهن شڪ ڪيو اوهان پوءِ انهن جي عدت ٽي مهينا آهي ۽ انهن جي جيڪي حيض واريون نه ٿيون ۽ حمل واريون عورتون مدو انهن جو هي آهي جو ڄڻين حمل پنهنجا ۽ جيڪو ڊڄي ٿو الله کان ته ڪندو ان جي لاءِ پنهنجي امر مان آساني .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريذٰلِكَ اَمْرُ اللّٰهِ اَنْزَلَهٗ ٓ اِلَيْكُمْ ۭ وَمَنْ يَّتَّقِ اللّٰهَ يُكَفِّرْ عَنْهُ سَـيِّاٰتِهٖ وَيُعْظِمْ لَهٗ ٓ اَجْرًا 5
اهو الله جو امر آهي نازل ڪيائين ان کي اوهان ڏانهن ۽ جيڪو ڊڄي ٿو الله کان ته ميٽي ڇڏيندو ان کان برايون ان جون ۽ وڏو ڪندو ان جي لاءِ ثواب .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَسْكِنُوْهُنَّ مِنْ حَيْثُ سَكَنْتُمْ مِّنْ وُّجْدِكُمْ وَلَا تُضَاۗرُّوْهُنَّ لِتُضَيِّقُوْا عَلَيْهِنَّ ۭ وَاِنْ كُنَّ اُولَاتِ حَمْلٍ فَاَنْفِقُوْا عَلَيْهِنَّ حَتّٰى يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ ۚ فَاِنْ اَرْضَعْنَ لَكُمْ فَاٰتُوْهُنَّ اُجُوْرَهُنَّ ۚ وَاْتَمِرُوْا بَيْنَكُمْ بِمَعْرُوْفٍ ۚ وَاِنْ تَعَاسَرْتُمْ فَسَتُرْضِــعُ لَهٗ ٓ اُخْرٰى 6ۭ
رهايو انهن کي جتي پاڻ رهو پيا پنهنجي طاقت مان ۽ نه نقصان ڏيو انهن کي تانته تنگي ڪيو انهن تي ۽ جيڪڏهن هجن حمل واريون ته پوءِ خرچ ڪيو انهن تي تانجو ڄڻين حمل پنهنجا پوءِ جيڪڏهن کير پيارين (اولاد کي) اوهان جي لاءِ پوءِ ڏيو انهن کي اجورو انهن جو ۽ صلاح ڪيو پاڻ ۾چڱائيءَ سان ۽ جيڪڏهن هڪ ٻئي مان تنگ ٿي پئو پوءِ جلد کير ڏيندي ان جي لاءِ ٻي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريلِيُنْفِقْ ذُوْ سَعَةٍ مِّنْ سَعَتِهٖ ۭ وَمَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهٗ فَلْيُنْفِقْ مِمَّآ اٰتٰىهُ اللّٰهُ ۭ لَا يُكَلِّفُ اللّٰهُ نَفْسًا اِلَّا مَآ اٰتٰىهَا ۭ سَيَجْعَلُ اللّٰهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُّسْرًا 7ۧ
جڳائي ته خرچ ڪري وسعت وارو پنهنجي وسعت آهر ۽ اهو جو تنگ ڪيو ويو ان تي ان جو رزق پوءِ جڳائي ته خرچ ڪري ان مان جيڪو ڏنو ان کي الله نه ٿو تڪليف ڏئي الله ڪنهن نفس کي مگر اوترو جيڪو ڏنائين ان کي جلد ڪندو الله تنگيءَ کان پوءِ آساني .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَكَاَيِّنْ مِّنْ قَرْيَةٍ عَتَتْ عَنْ اَمْرِ رَبِّهَا وَرُسُلِهٖ فَحَاسَبْنٰهَا حِسَابًا شَدِيْدًا ۙ وَّعَذَّبْنٰهَا عَذَابًا نُّكْرًا 8
۽ ڪئين ڳوٺ بي فرمان ٿيا پنهنجي رب جي امر ۽ ان جي رسولن کان پوءِ حساب ڪيو اسان انهن سان حساب سخت ۽ عذاب ڪيوسون انهن کي عذاب برو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريفَذَاقَتْ وَبَالَ اَمْرِهَا وَكَانَ عَاقِبَةُ اَمْرِهَا خُسْرًا 9
پوءِ چکيائون پنهنجي امر جو وبال ۽ هئي پڇاڙي انهن جي امر جي نقصان واري .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَعَدَّ اللّٰهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدِيْدًا ۙ فَاتَّقُوا اللّٰهَ يٰٓاُولِي الْاَلْبَابِ ڂ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا ٽ قَدْ اَنْزَلَ اللّٰهُ اِلَيْكُمْ ذِكْرًا ۙ10
تيار ڪيو الله انهن جي لاءِ عذاب سخت پوءِ ڊڄو الله کان اي عقل وارا! جن ايمان آندو تحقيق نازل ڪيوالله اوهان ڏانهن ذڪر، .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريرَّسُوْلًا يَّتْلُوْا عَلَيْكُمْ اٰيٰتِ اللّٰهِ مُبَيِّنٰتٍ لِّيُخْرِجَ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَـمِلُوا الصّٰلِحٰتِ مِنَ الظُّلُمٰتِ اِلَى النُّوْرِ ۭ وَمَنْ يُّؤْمِنْۢ بِاللّٰهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُّدْخِلْهُ جَنّٰتٍ تَـجْرِيْ مِنْ تَـحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِيْنَ فِيْهَآ اَبَدًا ۭ قَدْ اَحْسَنَ اللّٰهُ لَهٗ رِزْقًا 11
رسول جيڪو تلاوت ٿو ڪري اوهان تي الله جون آيتون روشن تانته ڪڍي انهن کي جن ايمان آندو ۽ ڪيائون صالح عمل انڌيرن مان روشنيءَ ڏانهن ۽ جيڪو ايمان آڻي ٿو الله تي ۽ ڪري ٿوصالح عمل داخل ڪندو ان کي بهشتن ۾ جو وهن پيون هيٺان انهن جي نهرون رهندڙ هوندا انهن ۾ هميشہ تحقيق سهڻوڪيو الله ان جي لاءِ رزق .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَللّٰهُ الَّذِيْ خَلَقَ سَبْعَ سَمٰوٰتٍ وَّمِنَ الْاَرْضِ مِثْلَهُنَّ ۭ يَـتَنَزَّلُ الْاَمْرُ بَيْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوْٓا اَنَّ اللّٰهَ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ڏ وَّاَنَّ اللّٰهَ قَدْ اَحَاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْمًا ۧ12
الله اهو آهي جنهن پيدا ڪيا ست آسمان ۽ زمين مان انهن جي مثل لهي ٿو امر انهن جي وچ ۾ تانته ڄاڻو ته بيشڪ الله هر شيءِ تي قادر آهي ۽ بيشڪ الله تحقيق گهيراء ڪيائين هر شيءِ کي علم سان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري