024 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 64 آيتون ۽ 9 رڪوع آھن
احسنُ البيان
مُترجم: مولانا محمد ادريس ڏاھري
سُوْرَةٌ اَنْزَلْنٰهَا وَفَرَضْنٰهَا وَاَنْزَلْنَا فِيْهَآ اٰيٰتٍۢ بَيِّنٰتٍ لَّعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ 1
(هيءَ) هڪ سورة آهي جو نازل ڪيوسون ان کي ۽ فرض ڪيوسون ان کي ۽ نازل ڪيوسون ان ۾ آيتون روشن تانته اوهان نصيحت وٺو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَلزَّانِيَةُ وَالزَّانِيْ فَاجْلِدُوْا كُلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ ۠ وَّلَا تَاْخُذْكُمْ بِهِمَا رَاْفَةٌ فِيْ دِيْنِ اللّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُوْنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ ۚ وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَاۗىِٕفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِيْنَ 2
زنا ڪندڙ عورت ۽ زنا ڪندڙ مرد پوءِ ديڙا هڻو هرهڪ کي ان مان سؤ ديڙا ۽ نه وٺي اوهان کي انهن ٻنهي سان نرمي الله جي دين ۾ جيڪڏهن آهيو جو ايمان آڻيو ٿا الله تي ۽ قيامت جي ڏينهن تي ۽ جڳائي ته حاضر ٿئي سزا انهن ٻنهي جي کي جماعت مؤمنن مان. .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياَلزَّانِيْ لَا يَنْكِحُ اِلَّا زَانِيَةً اَوْ مُشْرِكَةً ۡ وَّالزَّانِيَةُ لَا يَنْكِحُهَآ اِلَّا زَانٍ اَوْ مُشْرِكٌ ۚ وَحُرِّمَ ذٰلِكَ عَلَي الْمُؤْمِنِيْنَ 3
زنا ڪندڙ نه نڪاح ڪري مگر زنا ڪار عورت يا شرڪ ڪندڙ عورت سان ۽ زنا ڪندڙ عورت نه نڪاح ڪري ان سان مگر زنا ڪار مرد يا مشرڪ ۽ حرام ڪيو ويو آهي اهو مؤمنن تي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَالَّذِيْنَ يَرْمُوْنَ الْمُحْصَنٰتِ ثُـمَّ لَمْ يَاْتُوْا بِاَرْبَعَةِ شُهَدَاۗءَ فَاجْلِدُوْهُمْ ثَمٰنِيْنَ جَلْدَةً وَّلَا تَــقْبَلُوْا لَهُمْ شَهَادَةً اَبَدًا ۚ وَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْفٰسِقُوْنَ 4ۙ
۽ جيڪي شخص تهمت ٿا لڳائين پاڪدامن عورتن تي تنهن کان پوءِ نه آندائون چار شاهد پوءِ ديڙا هڻو انهن کي اسي . ديڙا ۽ نه قبول ڪيو انهن جي شاهدي هميشہ ۽ اهي ئي فاسق آهن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياِلَّا الَّذِيْنَ تَابُوْا مِنْۢ بَعْدِ ذٰلِكَ وَاَصْلَحُوْا ۚ فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 5
مگر جن توبہ ڪئي پڄاڻا ان جي ۽ پاڻ سڌاريائون پوءِ بيشڪ الله بخشڻهار، مهرباني آهي. .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَالَّذِيْنَ يَرْمُوْنَ اَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُنْ لَّهُمْ شُهَدَاۗءُ اِلَّآ اَنْفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ اَحَدِهِمْ اَرْبَعُ شَهٰدٰتٍۢ بِاللّٰهِ ۙ اِنَّهٗ لَمِنَ الصّٰدِقِيْنَ 6
۽ جيڪي تهمت هڻن ٿا زالن پنهنجين تي ۽ ناهن انهن جا شاهد مگر پنهنجا پاڻ پوءِ شاهدي هڪ جي انهن مان چار شاهديون آهن الله جو قسم ته بيشڪ اهو البته سچن مان آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَالْخَامِسَةُ اَنَّ لَعْنَتَ اللّٰهِ عَلَيْهِ اِنْ كَانَ مِنَ الْكٰذِبِيْنَ 7
۽ پنجين هيءَ آهي ته بلاشڪ الله جي لعنت ان تي آهي جيڪڏهن هوندو ڪوڙن مان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَيَدْرَؤُا عَنْهَا الْعَذَابَ اَنْ تَشْهَدَ اَرْبَعَ شَهٰدٰتٍۢ بِاللّٰهِ ۙ اِنَّهٗ لَمِنَ الْكٰذِبِيْنَ 8ۙ
۽ ٽاري ٿي ان (عورت) کان عذاب کي هيءَ ڳالهه ته شاهدي ڏئي چار شاهديون الله جو قسم آهي ته بيشڪ اهو البته ڪوڙن مان آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَالْخَامِسَةَ اَنَّ غَضَبَ اللّٰهِ عَلَيْهَآ اِنْ كَانَ مِنَ الصّٰدِقِيْنَ 9
۽ پنجين شاهدي ته بلاشڪ الله جو غضب ان تي آهي جيڪڏهن هوندو سچن مان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ وَاَنَّ اللّٰهَ تَوَّابٌ حَكِيْمٌ ۧ10
۽ جيڪڏهن نه هجي ها الله جو فضل اوهان تي ۽ ان جي رحمت ۽ بلا شڪ توبہ قبول ڪندڙ، حڪمت وارو آهي. . ع
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياِنَّ الَّذِيْنَ جَاۗءُوْ بِالْاِفْكِ عُصْبَةٌ مِّنْكُمْ ۭ لَا تَحْسَبُوْهُ شَرًّا لَّكُمْ ۭ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۭ لِكُلِّ امْرِۍ مِّنْهُمْ مَّا اكْتَسَبَ مِنَ الْاِثْمِ ۚ وَالَّذِيْ تَوَلّٰى كِبْرَهٗ مِنْهُمْ لَهٗ عَذَابٌ عَظِيْمٌ 11
بيشڪ جن آندو ڪوڙو بهتان هڪ ٽولو آهن اوهان مان نه سمجهو ان کي برو بلڪه اهو ڀلو آهي اوهان جي لاءِ هر مرد لاءِ انهن مان اهو آهي جيڪو ڪمايائين گناهه مان ۽ جيڪو والي ٿيو وڏي ان جي کي انهن مان ان جي لاءِ عذاب وڏو آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريلَوْلَآ اِذْ سَمِعْتُمُوْهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُوْنَ وَالْمُؤْمِنٰتُ بِاَنْفُسِهِمْ خَيْرًا ۙ وَّقَالُوْا ھٰذَآ اِفْكٌ مُّبِيْنٌ 12
ڇو نه جڏهن ٻڌو هيو اوهان اهو ته گمان ڪن ها مؤمن ۽ مؤمنياڻيون پنهنجن جي باري ۾ ڀلائيءَ جو ۽ چون ها ته کليل ڪوڙو بهتان آهي. .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريلَوْلَا جَاۗءُوْ عَلَيْهِ بِاَرْبَعَةِ شُهَدَاۗءَ ۚ فَاِذْ لَمْ يَاْتُوْا بِالشُّهَدَاۗءِ فَاُولٰۗىِٕكَ عِنْدَ اللّٰهِ هُمُ الْكٰذِبُوْنَ 13
ڇونه آندائون ان تي چار شاهد پوءِ جڏهن نه آندائون شاهد پوءِ اهي الله وٽ اهيئي ڪوڙا آهن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِيْ مَآ اَفَضْتُمْ فِيْهِ عَذَابٌ عَظِيْمٌ ښ 14
۽ جيڪڏهن نه هجي ها الله جو فضل اوهان تي ۽ ان جي رحمت دنيا ۾ آخرت ۾ ته البته پهچي ها اوهان کي ان ۾ جو مشغول رهيئو ان ۾ عذاب وڏو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياِذْ تَلَقَّوْنَهٗ بِاَلْسِنَتِكُمْ وَتَــقُوْلُوْنَ بِاَفْوَاهِكُمْ مَّا لَيْسَ لَكُمْ بِهٖ عِلْمٌ وَّتَحْسَبُوْنَهٗ هَيِّنًا ڰ وَّهُوَ عِنْدَ اللّٰهِ عَظِيْمٌ 15
جڏهن باڦيو پيا ان کي زبانن پنهنجين سان ۽ چئو پيا واتن پنهنجن سان اهو جو ناهي اوهان کي ان جو علم ۽ سمجهو پيا ان کي هلڪو ۽ اهو الله وٽ وڏو آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَلَوْلَآ اِذْ سَمِعْتُمُوْهُ قُلْتُمْ مَّا يَكُوْنُ لَنَآ اَنْ نَّتَكَلَّمَ بِھٰذَا ڰ سُـبْحٰنَكَ ھٰذَا بُهْتَانٌ عَظِيْمٌ 16
۽ ڇو نه جڏهن ٻڌوَ ان کي ته چئو ها نه ٿو جڳائي اسان کي هي جو ڳالهايون هيءُ پاڪائي آهي تنهنجي هي بهتان وڏو آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرييَعِظُكُمُ اللّٰهُ اَنْ تَعُوْدُوْا لِمِثْلِهٖٓ اَبَدًا اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ ۚ17
نصيحت ٿو ڪري اوهان کي الله ته ورو اهڙي ڳالهه لاءِ هيمشہ جيڪڏهن آهيو مؤمن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَيُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْاٰيٰتِ ۭ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌ حَكِيْمٌ 18
۽ بيان ڪري ٿو الله اوهان جي لاءِ آيتون ۽ الله ڄاڻندڙ، حڪمت وارو آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياِنَّ الَّذِيْنَ يُـحِبُّوْنَ اَنْ تَشِيْعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لَهُمْ عَذَابٌ اَلِيْمٌ ۙ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ ۭ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ 19
بيشڪ اهي شخص جيڪي محبت رکن ٿا ته پکڙجي بيحيائي انهن ۾ جن ايمان آندو انهن جي لاءِ عذاب دردناڪ آهي دنيا ۽ آخرت ۾ ۽ الله ڄاڻي ٿو ۽ اوهان نه ٿا ڄاڻو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريوَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ وَاَنَّ اللّٰهَ رَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ ۧ20
۽ جيڪڏهن نه هجي ها الله جو فضل اوهان تي ۽ ان جي رحمت ۽ بيشڪ الله ٻاجهارو مهربان آهي. . ع
— مولانا محمد ادريس ڏاھري