016 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 128 آيتون ۽ 16 رڪوع آھن
قرآن مجيد
مُترجم: عبدالسلام ڀُٽو
اَتٰٓى اَمْرُ اللّٰهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوْهُ ۭ سُـبْحٰنَهٗ وَتَعٰلٰى عَـمَّا يُشْرِكُوْنَ 1
(بيشڪ) اللھ تعالى جو حڪم اچي چڪو آھي، تنهنڪري توھان ان جي نافذ ٿيڻ ۾ جلدي نه ڪريو. ھي ماڻهو جن کي شريڪ ڪن ٿا اللھ تعالى انهن کان پاڪ ۽ گهڻو بلند آھي.
— عبدالسلام ڀُٽويُنَزِّلُ الْمَلٰۗىِٕكَةَ بِالرُّوْحِ مِنْ اَمْرِهٖ عَلٰي مَنْ يَّشَاۗءُ مِنْ عِبَادِهٖٓ اَنْ اَنْذِرُوْٓا اَنَّهٗ لَآ اِلٰهَ اِلَّآ اَنَا فَاتَّقُوْنِ 2
اللھ تعالى پنھنجي ٻانھن مان جنھن تي گهرندو آھي پنھنجي حڪم سان ملائڪن جي ذريعي ان تي وحي موڪليندو آھي ته جيئن ماڻهن کي خبردار ڪري ته بيشڪ مون کان سواءِ ڪير به عبادت جي لائق نه آھي. تنھنڪري مون کان ئي ڊڄو.
— عبدالسلام ڀُٽوخَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْـحَقِّ ۭ تَعٰلٰى عَـمَّا يُشْرِكُوْنَ 3
هن آسمانن ۽ زمين کي ھڪ مقصد لاءِ پيدا ڪيو آھي، جن کي ھي ماڻهو شريڪ ڪن ٿا تن کان ھو انتھائي مٿانھون آھي.
— عبدالسلام ڀُٽوخَلَقَ الْاِنْسَانَ مِنْ نُّطْفَةٍ فَاِذَا هُوَ خَصِيْمٌ مُّبِيْنٌ 4
ھُن ئي انسان کي نطفي مان پيدا ڪيو ته ھُو (پنهنجي خالق جي سامهون) يڪدم پڌرو جهيڙاڪ ٿي بيٺو.
— عبدالسلام ڀُٽووَالْاَنْعَامَ خَلَقَهَا ۚ لَكُمْ فِيْهَا دِفْءٌ وَّمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَاْكُلُوْنَ 5۠
ھُن ھستي جانورن کي پيدا ڪيو جن ۾ توھان جي لاءِ گرم پوشاڪ ۽ (ٻيا) ڪيترائي فائدا رکيا آهن. ان کان علاوه ڪجهه جانورن جو توھان گوشت به کائو ٿا.
— عبدالسلام ڀُٽووَلَكُمْ فِيْهَا جَمَالٌ حِيْنَ تُرِيْحُوْنَ وَحِيْنَ تَسْرَحُوْنَ 6۠
توھان جي لاءِ انهن (جانورن) ۾ ھڪ وڏو شان رکيل آھي. جڏھن توھان انهن کي شام جو جهنگ مان واپس گهر ڪاھي اچو ٿا ۽ وري صبح جو انهن کي گهرن مان ڪڍي جهنگ ڏانھن چرڻ لاءِ ڪاھي وڃو ٿا.
— عبدالسلام ڀُٽووَتَحْمِلُ اَثْقَالَكُمْ اِلٰى بَلَدٍ لَّمْ تَكُوْنُوْا بٰلِغِيْهِ اِلَّا بِشِقِّ الْاَنْفُسِ ۭ اِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ 7ۙ
ھي (جانور) توھان جي سامان کي اھڙين جڳھن تائين پھچائين ٿا جتي سامان پھچائڻ توھان جي لاءِ تمام مشڪل ھوندو آھي. بيشڪ توھان جو پالڻھار وڏو نرمي ڪندڙ ۽ وڏو رحم ڪندڙ آھي.
— عبدالسلام ڀُٽووَّالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيْرَ لِتَرْكَبُوْهَا وَزِيْنَةً ۭ وَيَـخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُوْنَ 8
۽ ھُن ئي گهوڙا، خچر ۽ گڏھ پيدا ڪيا ته جيئن انهن تي سوار ٿي توھان پنھنجي زندگيءَ کي رونق بخشيو ۽ ھُو توھان جي فائدي لاءِ اھڙيون شيون به پيدا ڪري ٿو جن جي توھان کي ڪا به خبر نه آھي.
— عبدالسلام ڀُٽووَعَلَي اللّٰهِ قَصْدُ السَّبِيْلِ وَمِنْهَا جَاۗىِٕرٌ ۭ وَلَوْ شَاۗءَ لَهَدٰىكُمْ اَجْمَعِيْنَ 9ۧ
سڌي راهه ٻڌائڻ اللھ تعالى جي ذمي آھي، جڏھن ته ڪي ڏنگا رستا به آھن جيڪڏھن ھو چاھي ھا ته توھان سڀني ماڻهن کي ھدايت سان نوازي ھا.
— عبدالسلام ڀُٽوهُوَ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَاۗءِ مَاۗءً لَّكُمْ مِّنْهُ شَرَابٌ وَّمِنْهُ شَجَـرٌ فِيْهِ تُسِيْمُوْنَ 10
اُھا ئي ذات آھي جنھن اوھان جي لاءِ آسمان مان پاڻي نازل ڪيو جنھن مان توھان (خوب) پيئو ٿا ۽ (ان مان) گاهه به پيدا ڪيو (جيڪو توهان جي جانورن جي چاري طور استعمال ٿئي ٿو.)
— عبدالسلام ڀُٽويُنْۢبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُوْنَ وَالنَّخِيْلَ وَالْاَعْنَابَ وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّقَوْمٍ يَّتَفَكَّرُوْنَ 11
ھو ان پاڻي جي ذريعي توھان جي لاءِ پوک ــ زيتون ــ کجي ــ انگور ۽ ھر قسم جا ميوا اُپائي ٿو. بيشڪ غور ڪرڻ وارن لاءِ ان ۾ وڏي نشاني آھي.
— عبدالسلام ڀُٽووَسَـخَّرَ لَكُمُ الَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۙ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ۭ وَالنُّجُوْمُ مُسَخَّرٰتٌۢ بِاَمْرِهٖ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّقَوْمٍ يَّعْقِلُوْنَ ۙ12
۽ ھُن ھستي رات ــ ڏينھن ــ سج ۽ چنڊ کي توھان جي خدمت ۾ لڳائي ڇڏيو آھي ۽ وري ستارن کي پنھنجي حڪم سان تابع ڪري ڇڏيو آھي. بيشڪ سمجهدار ماڻهن لاءِ ان ۾ وڏيون نشانيون آھن.
— عبدالسلام ڀُٽووَمَا ذَرَاَ لَكُمْ فِي الْاَرْضِ مُخْتَلِفًا اَلْوَانُهٗ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّقَوْمٍ يَّذَّكَّرُوْنَ 13
ھُن ئي توھان جي لاءِ زمين ۾ مختلف رنگ برنگي شيون پيدا ڪري ڇڏيون آھن. بيشڪ سمجهه رکڻ وارن لاءِ انهن ۾ وڏي نشاني آھي.
— عبدالسلام ڀُٽووَهُوَ الَّذِيْ سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَاْكُلُوْا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَّتَسْتَخْرِجُوْا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُوْنَهَا ۚ وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيْهِ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ 14
اُھو به (الله) ئي آھي جنھن سمنڊ کي توھان جي خدمت ۾ لڳائي ڇڏيو آھي ته جيئن ان مان تازو گوشت کائو ۽ پنھنجي سونھن طور استعمال ڪرڻ لاءِ زيور ڪڍو ۽ توھان ڏسو ٿا ته ٻيڙي سمنڊ جو سينو چيري ھلندي رھي ٿي. اھو سڀ ڪجهه اِن لاءِ ئي آھي ته جيئن توھان اللھ تعالى جو فضل تلاش ڪريو ۽ شڪرگذار ٻانها ٿي رهو .
— عبدالسلام ڀُٽووَاَلْقٰى فِي الْاَرْضِ رَوَاسِيَ اَنْ تَمِيْدَ بِكُمْ وَاَنْهٰرًا وَّسُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ ۙ15
ھُن زمين ۾ جبل کوڙي ڇڏيا ته جيئن زمين اوھان کي لوڏا نه کارائي سگهي، درياءَ ۽ رستا به بنايا ته جيئن سفر ۾ توھان صحيح رستا اختيار ڪري سگهو.
— عبدالسلام ڀُٽووَعَلٰمٰتٍ ۭ وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُوْنَ 16
هن ٻيون به گهڻيون نشانيون پيدا ڪيون آهن ۽ ستارن جي ذريعي به ماڻهو صحيح رستا معلوم ڪن ٿا.
— عبدالسلام ڀُٽواَفَـمَنْ يَّخْلُقُ كَمَنْ لَّا يَـخْلُقُ ۭ اَفَلَا تَذَكَّرُوْنَ 17
(ھاڻي ٻڌايو ته) جيڪو اھي سڀ شيون پيدا ڪري ٿو سو ان جھڙو ٿي سگهي ٿو جيڪو ڪجهه به پيدا نه ڪري سگهي. ڇا توھان کي اڃا به سمجهه نٿي اچي؟
— عبدالسلام ڀُٽووَاِنْ تَعُدُّوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ لَا تُحْصُوْهَا ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَغَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 18
جيڪڏھن توھان اللھ تعالى جي نعمتن کي ڳڻڻ چاھيو به ته نٿا ڳڻي سگهو. بيشڪ اللھ تعالى وڏو بخشڻھار ۽ وڏو رحم ڪندڙ آھي.
— عبدالسلام ڀُٽووَاللّٰهُ يَعْلَمُ مَا تُسِرُّوْنَ وَمَا تُعْلِنُوْنَ 19
اللھ تعالى توھان جي لڪيل ۽ ظاھري حال کي خوب ڄاڻي ٿو.
— عبدالسلام ڀُٽووَالَّذِيْنَ يَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ لَا يَـخْلُقُوْنَ شَيْـــًٔـا وَّهُمْ يُخْلَقُوْنَ ۭ20
۽ جيڪي ماڻهو اللھ تعالى کان سواءِ ٻين کي پڪارين ٿا، اھي ڪابه شيءِ پيدا نٿا ڪري سگهن. (بلڪ) هو ته خود پيدا ڪيا ويا آھن.
— عبدالسلام ڀُٽو