008 surah
ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 75 آيتون ۽ 10 رڪوع آھن
قرآن مجيد
مُترجم: عبدالمؤمن ميمڻ
يَسْــــَٔـلُوْنَكَ عَنِ الْاَنْفَالِ ۭ قُلِ الْاَنْفَالُ لِلّٰهِ وَالرَّسُوْلِ ۚ فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَصْلِحُوْا ذَاتَ بَيْنِكُمْ ۠ وَاَطِيْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ ٓ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِيْنَ 1
(اي پيغمبر!) ماڻهو توکان پڇن ٿا مالِ غنيمت بابت ته ان جو ڇا ڪرڻ گهرجي؟ چئه: مالِ غنيمت دراصل الله ۽ ان جي رسول جو آهي، پوءِ جيڪڏهن توهين مؤمن آهيو ته، الله کان ڊڄو، پاڻ ۾ معاملات کي ٺيڪ رکو ۽ الله جي ۽ ان جي رسول جي اطاعت ڪريو.
— عبدالمؤمن ميمڻاِنَّـمَا الْمُؤْمِنُوْنَ الَّذِيْنَ اِذَا ذُكِرَ اللّٰهُ وَجِلَتْ قُلُوْبُهُمْ وَاِذَا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ اٰيٰتُهٗ زَادَتْهُمْ اِيْـمَانًا وَّعَلٰي رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُوْنَ ښ 2
مؤمنن جو شان اهو آهي ته جڏهن الله جو ذڪر ٿيندو آهي ته انهن جون دليون دهلجي وينديون آهن. ۽ جڏهن ان جون آيتون پڙهيون وينديون آهن ته سندن ايمان تِهائين وڌي ويندو آهي ۽ اهي هر حال ۾ پنهنجي پالڻهار تي ڀروسو ڪندا آهن.
— عبدالمؤمن ميمڻالَّذِيْنَ يُقِيْمُوْنَ الصَّلٰوةَ وَمِـمَّا رَزَقْنٰهُمْ يُنْفِقُوْنَ 3ۭ
مؤمن نماز قائم ڪندا آهن ۽ جيڪي ڪجهه اسين کين ڏنو آهي ان مان (عوام جي خوشحالي، آزادي ۽ انقلاب جي لاءِ) خرچ ڪندا آهن.
— عبدالمؤمن ميمڻاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْمُؤْمِنُوْنَ حَقًّا ۭ لَهُمْ دَرَجٰتٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَّرِزْقٌ كَرِيْـمٌ 4ۚ
بي شڪ ! اهڙا ماڻهو ئي حقيقي مؤمن آهن، انهن جي لاءِ سندن پالڻهار وٽ وڏا مرتبا ۽ بخششون آهن ۽ مانائتو رزق پڻ!
— عبدالمؤمن ميمڻكَــمَآ اَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْۢ بَيْتِكَ بِالْـحَقِّ ۠ وَاِنَّ فَرِيْقًا مِّنَ الْمُؤْمِنِيْنَ لَكٰرِهُوْنَ 5ۙ
(ان معاملي کي به ائين ئي سمجهه) جيئن (جنگِ بدر ۾) تنهنجي پالڻهار سچائيءَ سان توکي گهر مان (انقلاب واسطي) ڪڍيو هيو ۽ اها حقيقت آهي ته مؤمنن جو هڪ گروهه ان ڳالهه تي ناخوش هيو.
— عبدالمؤمن ميمڻيُـجَادِلُوْنَكَ فِي الْـحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ كَاَنَّـمَا يُسَاقُوْنَ اِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنْظُرُوْنَ 6ۭ
اهي، توسان حق جي ڳالهه تي بحث ۾ پئجي ويا جڏهن ته معاملو واضح ٿي چڪو هيو (اهي، ميدان ۾ اچي دشمنن سان مقابلو ڪرڻ ۾ ايترو ناخوش هيا) جهڙوڪر کين، زوريءَ موت جي منهن ۾ ڌڪيو ويندو هجي ۽ جهڙوڪر هو (پنهنجو موت پنهنجين اکين سان) ڏسي رهيا هجن.
— عبدالمؤمن ميمڻوَاِذْ يَعِدُكُمُ اللّٰهُ اِحْدَى الطَّاۗىِٕفَتَيْنِ اَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّوْنَ اَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُوْنُ لَكُمْ وَيُرِيْدُ اللّٰهُ اَنْ يُّـحِقَّ الْـحَقَّ بِكَلِمٰتِهٖ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكٰفِرِيْنَ 7ۙ
۽ (مسلمانؤ! اهو وقت ياد ڪريو) جڏهن الله توهان سان واعدو ڪيو هيو (ته دشمنن جي) ٻن ٽولن منجهان ڪو هڪڙو توهان جي قبضي ۾ ضرور ايندو ۽ توهان جو حال اهو هيو جو توهين اهو چاهيو پئي ته جنهن ٽولي ۾ ويڙهه جو ستُ ناهي (يعني واپار کان موٽندڙ قافلو) اهو هٿ اچي وڃي، پر (خدا جي مرضي ڪا ٻي هئي) خدا چاهيو پئي ته پنهنجي واعدي جي ذريعي حق کي ثابت ڪري ڇڏي ۽ مشرڪن جون پاڙون پٽي ڇڏي.
— عبدالمؤمن ميمڻلِيُحِقَّ الْـحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُوْنَ 8ۚ
اهو ان ڪري ته جيئن حق کي، حقّ ۽ باطل کي، باطل ثابت ڪري ڏيکاري ڀلي کڻي ڏوهي ماڻهو اهو پسند نه ڪن.
— عبدالمؤمن ميمڻاِذْ تَسْتَغِيْثُوْنَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ اَنِّىْ مُـمِدُّكُمْ بِاَلْفٍ مِّنَ الْمَلٰۗىِٕكَةِ مُرْدِفِيْنَ 9
جڏهن (جنگِ بدر جي موقعي تي) توهين پنهنجي رب کي پڪاريو هيو ته اسان جي واهر ڪر! ۽ هن توهان جي پڪار ٻڌي هئي. چيائين: مان هڪ هزار فرشتن جي ذريعي- جيڪي هڪ ٻئي جي پويان ايندا رهندا، توهان جي مدد ڪندس.
— عبدالمؤمن ميمڻوَمَا جَعَلَهُ اللّٰهُ اِلَّا بُشْرٰي وَلِتَطْمَىِٕنَّ بِهٖ قُلُوْبُكُمْ ۭ وَمَا النَّصْرُ اِلَّامِنْ عِنْدِ اللّٰهِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ عَزِيْزٌ حَكِيْمٌ ۧ10
۽ الله هيءَ (ملائڪن واري) جيڪا ڳالهه ڪئي، تنهن جو مقصد اهو هيو ته (توهان جي لاءِ) خوشخبريءَ جو ماحول جوڙي ۽ توهان جون (بي قرار دليون) قرار ماڻين. باقي ، مدد ته (هر حال ۾) الله جي طرفان ئي هوندي آهي. بي شڪ! هو (سڀ تي) غالب ايندڙ، (پنهنجن سمورن ڪمن ۾) حڪمت ڀريو آهي.
— عبدالمؤمن ميمڻاِذْ يُغَشِّيْكُمُ النُّعَاسَ اَمَنَةً مِّنْهُ وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِّنَ السَّمَاۗءِ مَاۗءً لِّيُطَهِّرَكُمْ بِهٖ وَيُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطٰنِ وَلِيَرْبِطَ عَلٰي قُلُوْبِكُمْ وَيُثَبِّتَ بِهِ الْاَقْدَامَ ۭ11
جڏهن، هن توهان تي اوجهراڪي طاري ڪري ڇڏي هئي- ته جيئن توهان جي لاءِ سڪون ۽ بي ڊپائيءَ جو ماحول جوڙي ۽ آسمان مان توهان تي مينهن وسايائين ته جيئن توهان کي صاف سٿرو ٿيڻ جو موقعو ڏي ۽ توهان مان شيطان (جي اثر) جي پليتائي ختم ڪري ڇڏي. ته جيئن توهان جون دليون مربوط ٿي وڃن ۽ توهان جا (واريءَ تي) پير مضبوط ڪري.
— عبدالمؤمن ميمڻاِذْ يُوْحِيْ رَبُّكَ اِلَى الْمَلٰۗىِٕكَةِ اَنِّىْ مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا ۭسَاُلْقِيْ فِيْ قُلُوْبِ الَّذِيْنَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوْا فَوْقَ الْاَعْنَاقِ وَاضْرِبُوْا مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ ۭ12
(اي پيغمبر!) اِهو اُهو وقت هيو جو تنهنجي پالڻهار فرشتن تي وحي ڪئي هئي ته: مان توهان سان گڏ آهيان (يعني منهنجي مدد توهان سان گڏ آهي) تنهنڪري مؤمنن کي مضبوط ڪيو. جلد ئي مان ڪافرن جي دلين ۾، (مؤمنن جي) دهشت ويهاري ڇڏيندس. تنهنڪري (مسلمانؤ!) ڪافرن جي ڳِچين تي حملو ڪيو، سندن سمورن سنڌَن تي ڌڪ هڻو.
— عبدالمؤمن ميمڻذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ شَاۗقُّوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ ۚ وَمَنْ يُّشَاقِقِ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ فَاِنَّ اللّٰهَ شَدِيْدُ الْعِقَابِ 13
ڇاڪاڻ جو انهن الله ۽ رسول جي مخالفت ڪئي ۽ (ياد رکو!) جيڪو الله ۽ رسول جي مخالفت ڪندو ته پوءِ بيشڪ، الله سخت سزا ڏيندڙ به آهي.
— عبدالمؤمن ميمڻذٰلِكُمْ فَذُوْقُوْهُ وَاَنَّ لِلْكٰفِرِيْنَ عَذَابَ النَّارِ 14
(۽ اسان جي پاران کين چيو ويو ته اي حق جا دشمنؤ!) اها توهان جي لاءِ سزا آهي-انهي سزا جو مزو چکو ۽ يقين ڄاڻو ته حق جي منڪرن کي دوزخ جي باهه جو عذاب به پيش اچڻو آهي.
— عبدالمؤمن ميمڻيٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِذَا لَقِيْتُمُ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا زَحْفًا فَلَا تُوَلُّوْهُمُ الْاَدْبَارَ ۚ15
مسلمانؤ! جڏهن ڪافرن جي لشڪر سان توهان جو مهاڏو اٽڪي وڃي (يعني هو توهان تي ٽولن جي صورت ۾ ڪاهه ڪن ۽ توهان کي ساڻن مقابلو ڪرڻو پئجي وڃي) ته انهن کي پٺي نه ڏيکاريو (بلڪه سينو ساهي ساڻن مقابلو ڪريو)
— عبدالمؤمن ميمڻوَمَنْ يُّوَلِّهِمْ يَوْمَىِٕذٍ دُبُرَهٗ ٓ اِلَّا مُتَحَرِّفًا لِّقِتَالٍ اَوْ مُتَحَيِّزًا اِلٰي فِئَةٍ فَقَدْ بَاۗءَ بِغَضَبٍ مِّنَ اللّٰهِ وَمَاْوٰىهُ جَهَنَّمُ ۭ وَبِئْسَ الْمَصِيْرُ 16
۽ جيڪو به ان موقعي تي پٺي ڏيندو ته سمجهي ڇڏيو ته اهو خدا جي غضب ۾ اچي چڪو ۽ ان جو ٺڪاڻو دوزخ ٿيو. (۽ جنهن جو ٺڪاڻو دوزخ ٿيو ته) ان جو ٺڪاڻو ڪيڏو ته بڇڙو ٺڪاڻو ٿيو! باقي جيڪو ويڙهه جي مصلحت جي ڪري ٿورو گهڻو هٽي وڃي يا (پنهنجن ٽولن منجهان) ڪنهن ٽولي وٽ جاءِ ٺاهڻ چاهي (۽ ان مقصد واسطي هڪ جاءِ کان هٽي ٻي جاءِ تي هليو وڃي ته ائين ڪرڻ ۾ ڪوئي حرج ڪونهي)
— عبدالمؤمن ميمڻفَلَمْ تَقْتُلُوْهُمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ قَتَلَهُمْ ۠ وَمَا رَمَيْتَ اِذْ رَمَيْتَ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ رَمٰى ۚ وَلِيُبْلِيَ الْمُؤْمِنِيْنَ مِنْهُ بَلَاۗءً حَسَـنًا ۭ اِنَّ اللّٰهَ سَـمِيْعٌ عَلِيْمٌ 17
پوءِ ڇا، توهين انهن کي (جنگ ۾) قتل ڪيو؟ نه-نه بلڪه خدا کين قتل ڪيو (يعني صرف ان جي مدد سان ائين ٿيو) ۽ (اي پيغمبر!) جڏهن تون (ميدانِ جنگ ۾ مٽيءَ جي مُٺ ڀري) اڇلي ته اها مٽي تون نه اڇلي هئي بلڪه خود خدا اڇلي هئي ته جيئن ان جي ذريعي ايمان وارن کي هڪ وڏي آزمائش ۾ وجهي، آزمائي. بي شڪ! الله ٻڌندڙ-ڄاڻندڙ آهي.
— عبدالمؤمن ميمڻذٰلِكُمْ وَاَنَّ اللّٰهَ مُوْهِنُ كَيْدِ الْكٰفِرِيْنَ 18
اهو سڀ ڪجهه ته ٿي چڪو، هاڻي ٻڌي ڇڏيو ته الله ڪافرن جي ڳُجهين تدبيرن کي (جيڪي هو حق جي دعوت کي دٻائڻ جي لاءِ ڪري رهيا آهن) ڪمزور ڪندڙ آهي.
— عبدالمؤمن ميمڻاِنْ تَسـْتَفْتِحُوْا فَقَدْ جَاۗءَكُمُ الْفَتْحُ ۚ وَاِنْ تَنْتَهُوْا فَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۚ وَاِنْ تَعُوْدُوْا نَعُدْ ۚ وَلَنْ تُغْنِيَ عَنْكُمْ فِئَتُكُمْ شَـيْــــًٔـا وَّلَوْ كَثُرَتْ ۙ وَاَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُؤْمِنِيْنَ ۧ19
(اي مڪي جا مشرڪ رئيسؤ!) جيڪڏهن توهين فتح جا طلبگار هيؤ ته ڏسو، فتح توهان جي آڏو اچي چڪي (يعني جنگِ بدر، هار-جيت جو فيصلو مڪائي ڇڏيو) جيڪڏهن (آئنده ويڙهه کان) مڙي ويؤ ته توهان جي بهتري ان ۾ ئي آهي. باقي جيڪڏهن اڃا به ساڳئي چال هليؤ ته اسين به(توهان جهڙي ئي) چال هلنداسين. ۽ ياد رکو! توهان جو لشڪر توهان جي ڪنهن ڪم نه ايندو، ڀلي کڻي ڪيڏا به ماڻهو ڪٺا ڪري ڇڏيو. يقين ڄاڻو! الله ايمان وارن سان گڏ آهي.
— عبدالمؤمن ميمڻيٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اَطِيْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَاَنْتُمْ تَسْمَعُوْنَ ښ 20
مسلمانؤ! الله ۽ ان جي رسول جي اطاعت ڪريو، ان کان منهن نه مٽيو جڏهن ته توهين (حق جي پڪار) ٻڌي رهيا آهيو.
— عبدالمؤمن ميمڻ