1

الۡفَاتِحَۃِ

1 رڪوع 7 آيتون
2

الۡبَقَرَۃِ

40 رڪوع 286 آيتون
3

اٰلِ عِمۡرٰنَ

20 رڪوع 200 آيتون
4

النِّسَآءِ

24 رڪوع 176 آيتون
5

المَآئِدَۃِ

16 رڪوع 120 آيتون
6

الۡاَنۡعَامِ

20 رڪوع 165 آيتون
7

الۡاَعۡرَافِ

24 رڪوع 206 آيتون
8

الۡاَنۡفَالِ

10 رڪوع 75 آيتون
9

التَّوۡبَۃِ

16 رڪوع 129 آيتون
10

یُوۡنُسَ

11 رڪوع 109 آيتون
11

ہُوۡدٍ

10 رڪوع 123 آيتون
12

یُوسُفَ

12 رڪوع 111 آيتون
13

الرَّعۡدِ

6 رڪوع 43 آيتون
14

اِبۡرٰہِیۡمَ

7 رڪوع 52 آيتون
15

الۡحِجۡرِ

6 رڪوع 99 آيتون
16

النَّحۡلِ

16 رڪوع 128 آيتون
17

بَنِیۡۤ اسۡرَآءِیۡلَ

12 رڪوع 111 آيتون
18

الۡکَہۡفِ

12 رڪوع 110 آيتون
19

مَرۡیَمَ

6 رڪوع 98 آيتون
20

طٰہٰ

8 رڪوع 135 آيتون
21

الۡانۡۢبِیَآءِ

7 رڪوع 112 آيتون
22

الۡحَجِّ

10 رڪوع 78 آيتون
23

الۡمُؤۡمِنُوۡنَ

6 رڪوع 118 آيتون
24

النُّوۡرِ

9 رڪوع 64 آيتون
25

الۡفُرۡقَانِ

6 رڪوع 77 آيتون
26

الشُّعَرَآءِ

11 رڪوع 227 آيتون
27

النَّمۡلِ

7 رڪوع 93 آيتون
28

الۡقَصَصِ

9 رڪوع 88 آيتون
29

الۡعَنۡکَبُوۡتِ

7 رڪوع 69 آيتون
30

الرُّوۡمِ

6 رڪوع 60 آيتون
31

لُقۡمٰنَ

4 رڪوع 34 آيتون
32

السَّجۡدَۃِ

3 رڪوع 30 آيتون
33

الۡاَحۡزَابِ

9 رڪوع 73 آيتون
34

سَـبَاٍ

6 رڪوع 54 آيتون
35

فَـاطِرٍ

5 رڪوع 45 آيتون
36

یٰسٓ

5 رڪوع 83 آيتون
37

الصّٰٓفّٰت

5 رڪوع 182 آيتون
38

صٓ

5 رڪوع 88 آيتون
39

الزُّمَرِ

8 رڪوع 75 آيتون
40

الۡمُؤۡمِنِ

9 رڪوع 85 آيتون
41

حٰمٓ السَّجۡدَۃِ

6 رڪوع 54 آيتون
42

الشُّوۡرٰی

5 رڪوع 53 آيتون
43

الزُّخۡرُفِ

7 رڪوع 89 آيتون
44

الدُّخَانِ

3 رڪوع 59 آيتون
45

الۡجَاثِیَۃِ

4 رڪوع 37 آيتون
46

الۡاَحۡقَافِ

4 رڪوع 35 آيتون
47

مُحَمَّدٍ

4 رڪوع 38 آيتون
48

الۡفَتۡحِ

4 رڪوع 29 آيتون
49

الۡحُجُرٰتِ

2 رڪوع 18 آيتون
50

قٓ

3 رڪوع 45 آيتون
51

الذّٰرِیٰتِ

3 رڪوع 60 آيتون
52

الطُّوۡرِ

2 رڪوع 49 آيتون
53

النَّجۡمِ

3 رڪوع 62 آيتون
54

الۡقَمَرِ

3 رڪوع 55 آيتون
55

الرَّحۡمٰنِ

3 رڪوع 78 آيتون
56

الۡوَاقِعَۃِ

3 رڪوع 96 آيتون
57

الۡحَدِیۡدِ

4 رڪوع 29 آيتون
58

الۡمُجَادَلَۃِ

3 رڪوع 22 آيتون
59

الۡحَشۡرِ

3 رڪوع 24 آيتون
60

الۡمُمۡتَحِنَۃِ

2 رڪوع 13 آيتون
61

الصَّفِّ

2 رڪوع 14 آيتون
62

الۡجُمُعَۃِ

2 رڪوع 11 آيتون
63

الۡمُنٰفِقُوۡنَ

2 رڪوع 11 آيتون
64

التَّغَابُنِ

2 رڪوع 18 آيتون
65

الطَّلَاقِ

2 رڪوع 12 آيتون
66

التَّحۡرِیۡمِ

2 رڪوع 12 آيتون
67

الۡمُلۡکِ

2 رڪوع 30 آيتون
68

الۡقَلَمِ

2 رڪوع 52 آيتون
69

الۡحَآقَّــۃِ

2 رڪوع 52 آيتون
70

الۡمَعَارِجِ

2 رڪوع 44 آيتون
71

نُوۡحٍ

2 رڪوع 28 آيتون
72

الۡجِنِّ

2 رڪوع 28 آيتون
73

الۡمُزَّمِّلِ

2 رڪوع 20 آيتون
74

الۡمُدَّثِّرِ

2 رڪوع 56 آيتون
75

الۡقِیٰمَۃِ

2 رڪوع 40 آيتون
76

الدَّھۡرِ

2 رڪوع 31 آيتون
77

الۡمُرۡسَلٰتِ

2 رڪوع 50 آيتون
78

النَّبَاِ

2 رڪوع 40 آيتون
79

النّٰزِعٰتِ

2 رڪوع 46 آيتون
80

عَبَـسَ

1 رڪوع 42 آيتون
81

التَّکۡوِیۡرِ

1 رڪوع 29 آيتون
82

الۡاِنۡفِطَارِ

1 رڪوع 19 آيتون
83

المُطَفِّفِیۡنَ

1 رڪوع 36 آيتون
84

الاِنۡشقَاقِ

1 رڪوع 25 آيتون
85

الۡبُرُوۡجِ

1 رڪوع 22 آيتون
86

الطَّارِقِ

1 رڪوع 17 آيتون
87

الۡاَعۡلٰی

1 رڪوع 19 آيتون
88

الۡغَاشِیَۃِ

1 رڪوع 26 آيتون
89

الۡفَجۡرِ

1 رڪوع 30 آيتون
90

الۡبَلَدِ

1 رڪوع 20 آيتون
91

الشَّمۡسِ

1 رڪوع 15 آيتون
92

الَّیۡلِ

1 رڪوع 21 آيتون
93

الضُّحٰی

1 رڪوع 11 آيتون
94

اَلَمۡ نَشۡرَحَ

1 رڪوع 8 آيتون
95

التِّــیۡنِ

1 رڪوع 8 آيتون
96

الۡعَـلَقِ

1 رڪوع 19 آيتون
97

الۡقَدۡرِ

1 رڪوع 5 آيتون
98

الۡبَـیِّنَـۃِ

1 رڪوع 8 آيتون
99

الزِّلۡزَالِ

1 رڪوع 8 آيتون
100

الۡعٰدِیٰتِ

1 رڪوع 11 آيتون
101

الۡقَارِعَۃِ

1 رڪوع 11 آيتون
102

التَّکَاثُرِ

1 رڪوع 8 آيتون
103

الۡعَصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
104

الۡہُمَزَۃِ

1 رڪوع 9 آيتون
105

الۡفِیۡـلِ

1 رڪوع 5 آيتون
106

قُرَیۡشٍ

1 رڪوع 4 آيتون
107

الۡمَاعُوۡنِ

1 رڪوع 7 آيتون
108

الۡکَوۡثَرِ

1 رڪوع 3 آيتون
109

الۡکٰفِرُوۡنَ

1 رڪوع 6 آيتون
110

النَّصۡرِ

1 رڪوع 3 آيتون
111

اللَّھَبِ

1 رڪوع 5 آيتون
112

الۡاِخۡلَاصِ

1 رڪوع 4 آيتون
113

الۡفَلَقِ

1 رڪوع 5 آيتون
114

النَّاسِ

1 رڪوع 6 آيتون

004 surah

ھي سورة مَدَنِیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 176 آيتون ۽ 24 رڪوع آھن

سنڌي قرآن
مُترجم: ڊاڪٽر عابد لغاري

واپس وڃو

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

4:1

يٰٓاَيُّھَا النَّاسُ اتَّقُوْا رَبَّكُمُ الَّذِيْ خَلَقَكُمْ مِّنْ نَّفْسٍ وَّاحِدَةٍ وَّخَلَقَ مِنْھَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيْرًا وَّنِسَاۗءً ۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذِيْ تَسَاۗءَلُوْنَ بِهٖ وَالْاَرْحَامَ ۭ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيْبًا 1‏۝

اي انسانؤ! پنهنجي رب کان ڊڄو جنهن توهان کي پئدا ڪيو هڪ جان مان ۽ انهيءَ جان مان ئي ان جو جوڙو (زال) بنايو ۽ انهيءَ جوڙي مان دنيا ۾ ڪيترا ئي مرد ۽ عورتون پکيڙي ڇڏيا ۽ ان خدا کان ڊڄو جنهن جو واسطو ڏئي توهان پنهنجا حق گهرو ٿا هڪ ٻئي کان، مٽن مائٽن سان تعلقات کي نه بگاڙيو، بيشڪ الله توهان جي نگراني ڪري پيو.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:2

وَاٰتُوا الْيَــتٰـمٰٓى اَمْوَالَھُمْ وَلَا تَتَبَدَّلُوا الْـخَبِيْثَ بِالطَّيِّبِ ۠ وَلَا تَاْكُلُوْٓا اَمْوَالَھُمْ اِلٰٓى اَمْوَالِكُمْ ۭ اِنَّهٗ كَانَ حُوْبًا كَبِيْرًا 2‏۝

۽ يتيمن کي سندن مال واپس ڏيو ۽ نه بدلايو بري مال کي سٺي مال سان، ۽ نه کائو انهن جا مال پنهنجي مال سان ملائي، بيشڪ اهو تمام وڏو گناهه آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:3

وَاِنْ خِفْتُمْ اَلَّا تُقْسِطُوْا فِي الْيَتٰـمٰى فَانْكِحُوْا مَا طَابَ لَكُمْ مِّنَ النِّسَاۗءِ مَثْنٰى وَثُلٰثَ وَرُبٰعَ ۚ فَاِنْ خِفْتُمْ اَلَّا تَعْدِلُوْا فَوَاحِدَةً اَوْ مَا مَلَكَتْ اَيْـمَانُكُمْ ۭ ذٰلِكَ اَدْنٰٓى اَلَّا تَعُوْلُوْا 3‏۝ۭ

۽ جيڪڏهن توهان کي خوف آهي ته انصاف نه ڪري سگهندؤ يتيمن سان، ته نڪاح ڪريو جيڪي توهان کي پسند اچن عورتون انهن مان ٻن، ٽن ۽ چار سان، پر جي اهو به خوف هجي ته انصاف نه ڪري سگهندؤ انهن سان ته پوءِ هڪ سان پرڻو ڪريو، يا اهي عورتون زالون بڻايو جيڪي توهان جي قبضي ۾ آيل آهن. بي انصافيءَ کان بچڻ لاءِ چڱائيءَ کي هي وڌيڪ ويجهو آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:4

وَاٰتُوا النِّسَاۗءَ صَدُقٰتِهِنَّ نِـحْلَةٍ ۭ فَاِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَكُلُوْهُ هَنِيْۗــــــًٔـا مَّرِيْۗـــــــًٔـا 4‏۝

۽ عورتن کي ڏيو حق مهر خوشيءَ سان (فرض سمجهي)، پر جيڪڏهن اهي پنهنجي خوشيءَ سان مهر جو ڪو حصو توهان کي معاف ڪن ته پوءِ کائي سگهو ٿا مزي سان.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:5

وَلَا تُؤْتُوا السُّفَھَاۗءَ اَمْوَالَكُمُ الَّتِىْ جَعَلَ اللّٰهُ لَكُمْ قِيٰـمًا وَّارْزُقُوْھُمْ فِيْھَا وَاكْسُوْھُمْ وَقُوْلُوْا لَھُمْ قَوْلًا مَّعْرُوْفًا 5‏؁

۽ نادان ماڻهن جي حوالي نه ڪريو پنهنجو مال، جيڪو الله توهان کي حياتي گذارڻ لاءِ ڏنو آهي، پر انهن کي کائڻ ۽ پائڻ لاءِ ڏيو ۽ انهن کي هدايت ڪريو نيڪيءَ جي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:6

وَابْتَلُوا الْيَتٰـمٰى ﱑ اِذَا بَلَغُوا النِّكَاحَ ۚ فَاِنْ اٰنَسْتُمْ مِّنْھُمْ رُشْدًا فَادْفَعُوْٓا اِلَيْھِمْ اَمْوَالَھُمْ ۚ وَلَا تَاْكُلُوْھَآ اِسْرَافًا وَّبِدَارًا اَنْ يَّكْبَرُوْا ۭ وَمَنْ كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ ۚ وَمَنْ كَانَ فَقِيْرًا فَلْيَاْكُلْ بِالْمَعْرُوْفِ ۭ فَاِذَا دَفَعْتُمْ اِلَيْھِمْ اَمْوَالَھُمْ فَاَشْهِدُوْا عَلَيْھِمْ ۭ وَكَفٰى بِاللّٰهِ حَسِـيْبًا 6‏؁

۽ يتيمن جي آزمائش ڪندا رهو، ايستائين جو اهي نڪاح جي عمر کي پهچن، پوءِ جيڪڏهن توهان انهن ۾ اهليت ڏسو ته کين حوالي ڪريو سندن مال، پر ڪڏهن نه کائو انصاف جي حد لنگهي سندن مال انهيءَ خوف کان جلدي ته اهي وڏا ٿي حق گهرندا، ۽ يتيم جو سرپرست مالدار هجي ته پرهيزگاري کان ڪم وٺي، ۽ جي غريب هجي ته اهو ڄاتل طريقي سان کائي، پوءِ جڏهن توهان انهن جا مال انهن جي حوالي ڪرڻ لڳو ته ماڻهن کي شاهد بڻايو انهن تي، ۽ ڪافي آهي الله حساب وٺڻ ۾.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:7

لِلرِّجَالِ نَصِيْبٌ مِّـمَّا تَرَكَ الْوَالِدٰنِ وَالْاَقْرَبُوْنَ ۠ وَلِلنِّسَاۗءِ نَصِيْبٌ مِّـمَّا تَرَكَ الْوَالِدٰنِ وَالْاَقْرَبُوْنَ مِـمَّا قَلَّ مِنْهُ اَوْ كَثُرَ ۭ نَصِيْبًا مَّفْرُوْضًا 7‏۝

مردن جو ان مال ۾ حصو آهي جيڪو ماءُ پيءُ ۽ ويجهن عزيزن ڇڏيو هجي ۽ عورتن لاءِ پڻ ان مال مان حصو آهي جيڪو ماءُ پيءُ ۽ ويجهن عزيزن ڇڏيو هجي، ڀلي ٿورو هجي يا گهڻو، اهو (حصو الله طرفان) مقرر آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:8

وَاِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ اُولُوا الْقُرْبٰي وَالْيَتٰـمٰى وَالْمَسٰكِيْنُ فَارْزُقُوْھُمْ مِّنْهُ وَقُوْلُوْا لَھُمْ قَوْلًا مَّعْرُوْفًا 8‏۝

۽ جڏهن ورهاست جي وقت خاندان جا ماڻهو يا يتيم ۽ مسڪين اچن ته انهن کي به ڪجهه ڏيو ان مال مان، ۽ انهن سان سٺن ماڻهن وانگر ڳالهايو.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:9

وَلْيَخْشَ الَّذِيْنَ لَوْ تَرَكُوْا مِنْ خَلْفِھِمْ ذُرِّيَّةً ضِعٰفًا خَافُوْا عَلَيْھِمْ ۠ فَلْيَتَّقُوا اللّٰهَ وَلْيَقُوْلُوْا قَوْلًا سَدِيْدًا 9‏۝

ماڻهن کي انهيءَ ڳالهه جو خيال رکي ڊڄڻ گهرجي ته جي اهي پنهنجي پويان بي وس ڪمزور اولاد ڇڏين ته مرڻ وقت کين پنهنجي ٻارن لاءِ ڪهڙا انديشا هوندا، انهن کي گهرجي ته الله کان ڊڄن ۽ صحيح ڳالهه چون.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:10

اِنَّ الَّذِيْنَ يَاْكُلُوْنَ اَمْوَالَ الْيَتٰـمٰى ظُلْمًا اِنَّـمَا يَاْكُلُوْنَ فِيْ بُطُوْنِھِمْ نَارًا ۭ وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيْرًا ؀ۧ10

بيشڪ جيڪي ماڻهو کائن ٿا يتيمن جا مال ظلم سان، حقيقت ۾ اهي ڀرين ٿا پنهنجا پيٽ باهه سان، ۽ کين يقينًا جهنم جي ڀڙڪندڙ باهه ۾ وڌو ويندو.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:11

يُوْصِيْكُمُ اللّٰهُ فِيْٓ اَوْلَادِكُمْ ۤ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْاُنْثَيَيْنِ ۚ فَاِنْ كُنَّ نِسَاۗءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَھُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَ ۚ وَاِنْ كَانَتْ وَاحِدَةً فَلَھَا النِّصْفُ ۭ وَلِاَبَوَيْهِ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا السُّدُسُ مِـمَّا تَرَكَ اِنْ كَانَ لَهٗ وَلَدٌ ۚ فَاِنْ لَّمْ يَكُنْ لَّهٗ وَلَدٌ وَّوَرِثَهٗ ٓ اَبَوٰهُ فَلِاُمِّهِ الثُّلُثُ ۚ فَاِنْ كَانَ لَهٗ ٓ اِخْوَةٌ فَلِاُمِّهِ السُّدُسُ مِنْۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُّوْصِيْ بِھَآ اَوْ دَيْنٍ ۭ اٰبَاۗؤُكُمْ وَاَبْنَاۗؤُكُمْ لَا تَدْرُوْنَ اَيُّھُمْ اَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعًا ۭ فَرِيْضَةً مِّنَ اللّٰهِ ۭ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَلِيْـمًا حَكِـيْـمًا ؀11

الله هدايت ٿو ڪري توهان کي توهان جي اولاد جي باري ۾، مرد جو حصو ٻن عورتن جي برابر آهي جي ٻن کان وڌيڪ ڇوڪريون هجن (فوتي جون وارث) ته انهن کي ڇڏيل ميراث مان ٻه ٽهائي حصو ڏنو وڃي، پر جيڪڏهن هڪ ئي ڇوڪري آهي ته ان کي ميراث مان اڌ حصو ڏنو وڃي، ۽ جي فوتي اولاد وارو هجي ته سندس والدين کي ميراث مان هرهڪ کي ڇهون حصو ڏجي، پر جيڪڏهن هو اولادي ناهي ۽ والدين ئي وارث آهن، ته ورثي مان ماءُ کي ٽيون حصو ڏجي، جي فوتي جا ڀاءُ ڀيڻ به آهن ته ماءُ ڇهين حصي جي حقدار هوندي. (اهي حصا تڏهن ڪڍيا ويندا) پهرين ميت جي وصيت پوري ڪبي. توهان جا ماءُ پيءُ ۽ توهان جو اولاد، توهين نٿا ڄاڻو ته انهن مان ڪير توهان جي ويجهو آهي نفعي جي لحاظ کان، اهي حصا الله جا مقرر ڪيل آهن، بيشڪ الله مڙني حقيقتن ۽ مصلحتن کي ڄاڻندڙ آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:12

وَلَكُمْ نِصْفُ مَا تَرَكَ اَزْوَاجُكُمْ اِنْ لَّمْ يَكُنْ لَّھُنَّ وَلَدٌ ۚ فَاِنْ كَانَ لَھُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ الرُّبُعُ مِـمَّا تَرَكْنَ مِنْۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُّوْصِيْنَ بِھَآ اَوْ دَيْنٍ ۭ وَلَھُنَّ الرُّبُعُ مِـمَّا تَرَكْتُمْ اِنْ لَّمْ يَكُنْ لَّكُمْ وَلَدٌ ۚ فَاِنْ كَانَ لَكُمْ وَلَدٌ فَلَھُنَّ الثُّمُنُ مِـمَّا تَرَكْتُمْ مِّنْۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ تُوْصُوْنَ بِھَآ اَوْ دَيْنٍ ۭ وَاِنْ كَانَ رَجُلٌ يُّوْرَثُ كَلٰلَةً اَوِ امْرَاَةٌ وَّلَهٗ ٓ اَخٌ اَوْ اُخْتٌ فَلِكُلِّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا السُّدُسُ ۚ فَاِنْ كَانُوْٓا اَكْثَرَ مِنْ ذٰلِكَ فَھُمْ شُرَكَاۗءُ فِي الثُّلُثِ مِنْۢ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُّوْصٰى بِھَآ اَوْ دَيْنٍ ۙ غَيْرَ مُضَاۗرٍّ ۚ وَصِيَّةً مِّنَ اللّٰهِ ۭ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌ حَلِيْمٌ ؀ۭ12

۽ توهان کي اڌ حصو ملندو جيڪي توهان جي زالن ڇڏيو آهي جي اهي بي اولادي هجن، نه ته اولاد هجڻ جي صورت ۾ ورثي جو چوٿون حصو توهان جو آهي، جي ڪيل وصيت کي پوري ڪرڻ بعد يا ڇڏيل قرض ادا ڪيو ويو هجي ۽ اهي توهان جي ورثي مان چوٿائي جون حقدار هونديون جي توهان بي اولادي هجو، نه ته اولادي هجڻ جي صورت ۾ انهن جو اٺون حصو هوندو ان کان پوءِ جي توهان ڪا وصيت ڪئي هجي ۽ اها پوري ڪئي وئي هجي يا ڇڏيل قرض ادا ڪيو ويو هجي ۽ جيڪڏهن مرد يا عورت (جنهن جي ميراث هجي) بي اولادي هجي، ماءُ پيءُ نه هجن پر هڪ ڀاءُ يا هڪ ڀيڻ آهي، ته هرهڪ ڀاءُ ۽ ڀيڻ کي ڇهون حصو ملندو، پر جي ڀاءُ ۽ ڀيڻ هڪ کان وڌيڪ آهن ته سڀئي شريڪ ڀائيوارن ۾ ٽئين حصي جا حقدار آهن، پر فوتي جي ڪيل وصيت پوري ڪئي وڃي ۽ ڇڏيل قرض ادا ڪيو وڃي، پر شرط انهيءَ سان ته نقصان ڏيندڙ نه هجي. هي حڪم الله جي طرفان آهي ۽ الله دانا، بينا ۽ نرمي رکندڙ آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:13

تِلْكَ حُدُوْدُ اللّٰهِ ۭ وَمَنْ يُّطِعِ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ يُدْخِلْهُ جَنّٰتٍ تَـجْرِيْ مِنْ تَـحْتِھَا الْاَنْھٰرُ خٰلِدِيْنَ فِيْھَا ۭ وَذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيْمُ ؀13

هي حدون الله جون مقرر ڪيل آهن، ۽ جيڪو اطاعت ڪندو الله ۽ رسول جي ان کي اهڙن باغن ۾ داخل ڪيو ويندو جن جي هيٺان نهرون وهنديون هونديون ۽ انهن باغن ۾ اهي هميشه رهندا ۽ اها ئي وڏي ڪاميابي آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:14

وَمَنْ يَّعْصِ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ وَيَتَعَدَّ حُدُوْدَهٗ يُدْخِلْهُ نَارًا خَالِدًا فِيْھَا ۠ وَلَهٗ عَذَابٌ مُّهِيْنٌ ؀ۧ14

۽ جيڪو به نافرماني ڪندو الله ۽ سندس رسول جي ۽ اورانگهيندو سندس مقرر ڪيل حدون، ان کي باهه ۾ وڌو ويندو، جنهن ۾ هميشه رهندو ۽ اها ان لاءِ خوار ڪندڙ سزا آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:15

وَالّٰتِيْ يَاْتِيْنَ الْفَاحِشَةَ مِنْ نِّسَاۗىِٕكُمْ فَاسْتَشْهِدُوْا عَلَيْهِنَّ اَرْبَعَةً مِّنْكُمْ ۚ فَاِنْ شَهِدُوْا فَاَمْسِكُوْھُنَّ فِي الْبُيُوْتِ حَتّٰى يَتَوَفّٰىھُنَّ الْمَوْتُ اَوْ يَـجْعَلَ اللّٰهُ لَھُنَّ سَبِيْلًا ؀15

جيڪي ڪندڙ هجن توهان جي عورتن مان بدڪاري، ته پوءِ شاهدي وٺو انهن تي چئن ماڻهن جي پاڻ مان ۽ جيڪڏهن چار ماڻهو شاهدي ڏين ته انهن کي بند رکو گهرن ۾ ايستائين جو انهن کي موت اچي يا الله انهن جي لاءِ ڪو رستو ڪڍي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:16

وَالَّذٰنِ يَاْتِيٰنِھَا مِنْكُمْ فَاٰذُوْھُمَا ۚ فَاِنْ تَابَا وَاَصْلَحَا فَاَعْرِضُوْا عَنْهُمَا ۭ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ تَوَّابًا رَّحِـيْـمًا ؀16

۽ توهان مان جيڪڏهن ڪير اهو فعل ڪري ته انهن ٻنهي کي ايذاء ڏيو، پوءِ جڏهن اهي توبهه ڪن ۽ پنهنجي اصلاح ڪن ته انهن کي ڇڏي ڏيو، بيشڪ الله قبول ڪري ٿو توبهه ۽ رحم ڪندڙ آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:17

اِنَّـمَا التَّوْبَةُ عَلَي اللّٰهِ لِلَّذِيْنَ يَعْمَلُوْنَ السُّوْۗءَ بِـجَهَالَةٍ ثُـمَّ يَتُوْبُوْنَ مِنْ قَرِيْبٍ فَاُولٰۗىِٕكَ يَتُوْبُ اللّٰهُ عَلَيْھِمْ ۭ وَكَانَ اللّٰهُ عَلِــيْـمًا حَكِـيْـمًا ؀17

بيشڪ توبهه جي قبوليت جو حق الله وٽ انهن ماڻهن جي لاءِ آهي جيڪي ناداني ۾ اهو برو ڪم ڪن ٿا ۽ ان کان پوءِ جلد توبهه ڪري وٺن ٿا اهڙن ماڻهن تي الله پنهنجي نظرِ عنايت سان وري توجهه ڏئي ٿو، ۽ الله هر ڳالهه جي خبر رکڻ وارو، حڪيم ۽ داناءُ آهي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:18

وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِيْنَ يَعْمَلُوْنَ السَّـيِّاٰتِ ۚ ﱑ اِذَا حَضَرَ اَحَدَھُمُ الْمَوْتُ قَالَ اِنِّىْ تُبْتُ الْــٰٔنَ وَلَا الَّذِيْنَ يَـمُوْتُوْنَ وَھُمْ كُفَّارٌ ۭ اُولٰۗىِٕكَ اَعْتَدْنَا لَھُمْ عَذَابًا اَلِـــيْـمًا ؀18

۽ نه آهي توبهه انهن ماڻهن جي لاءِ جيڪي برا ڪم ڪندا رهن ٿا، انهيءَ حد تائين جو جڏهن ڪنهن جي موت جو وقت اچي ٿو ته چوي ٿو هينئر مون توبهه ڪئي ۽ اهڙيءَ طرح انهن ماڻهن جي لاءِ توبهه نه آهي جيڪي مرڻ تائين ڪافر رهيا، اهڙن ماڻهن جي لاءِ ته اسان تيار ڪري رکي آهي دردناڪ سزا.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:19

يٰٓاَيُّھَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا لَا يَـحِلُّ لَكُمْ اَنْ تَرِثُوا النِّسَاۗءَ كَرْهًا ۭ وَلَا تَعْضُلُوْھُنَّ لِتَذْهَبُوْا بِبَعْضِ مَآ اٰتَيْتُمُوْھُنَّ اِلَّآ اَنْ يَّاْتِيْنَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَيِّنَةٍ ۚ وَعَاشِرُوْھُنَّ بِالْمَعْرُوْفِ ۚ فَاِنْ كَرِھْتُمُوْھُنَّ فَعَسٰٓى اَنْ تَكْرَهُوْا شَـيْـــــًٔـا وَّيَـجْعَلَ اللّٰهُ فِيْهِ خَيْرًا كَثِيْرًا ؀19

اي لوڪو! جن ايمان آندو آهي، هي حلال نه آهي توهان جي لاءِ ته وارث بنجي ويهو عورتن جا زبردستي ۽ نه هي حلال آهي ته انهن کي تنگ ڪري سندن مهر جو ڪجهه حصو ڦٻائڻ جي ڪوشش ڪريو جيڪو توهان انهن کي ڏنو آهي، ها جي اهي فاحشي اختيار ڪن ظاهري طور، ته کين تنگ ڪرڻ جو حق آهي، ساڻن چڱيءَ طرح هلو، جي توهان کي پسند ناهن ته ٿي سگهي ٿو جيڪا توهان کي پسند ناهي، پر الله توهان جي لاءِ ان ۾ وڏي ڀلائي رکي هجي.

— ڊاڪٽر عابد لغاري

4:20

وَاِنْ اَرَدْتُّـمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَّكَانَ زَوْجٍ ۙ وَّاٰتَيْتُمْ اِحْدٰىھُنَّ قِنْطَارًا فَلَا تَاْخُذُوْا مِنْهُ شَـيْـــًٔـا ۭ اَتَاْخُذُوْنَهٗ بُھْتَانًا وَّاِثْـمًا مُّبِيْنًا ؀20

پر جيڪڏهن توهان ارادو ڪيو آهي هڪ زال جي جاءِ تي ٻيءَ کي آڻڻ جو، پوءِ توهان هن کي ڀلي ڪيترو به ڍير سارو سامان ڇو نه ڏنو هجي، ان مان واپس نه وٺو ڪجهه به، ڇا توهان ان تي بهتان لڳائي ۽ سڌو سنئون ظلم ڪري واپس وٺندؤ؟

— ڊاڪٽر عابد لغاري