توهان اڃا تائين ڪوبه ترجمو منتخب ناهي ڪيو.
| سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ (آيت : 1) |
ھڪ سوال ڪندڙ ڪافرن تي پوندڙ عذاب جو سوال ڪيو.(علامه تاج محمود امروٽي) (نه مڃيندڙن مان ٽوڪ ڪندي) هڪ سوال ڪندڙ ڪافرن تي پوندڙ عذاب بابت سوال ڪيو. (ته ڪڏهن اهو عذاب ڪڙڪندو؟)(علامه علي خان ابڙو) هڪ سائل عذاب گھريو جيڪو ڪافرن تي واقع ٿيندڙ آهي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) هڪ سوال ڪندڙ ، ڪافرن تي پوندڙ عذاب جو سوال ڪيو.(سيد فرمان علي) گُــهرَ ڪئي گُـهرَ ڪندڙ عذاب واقع ٿيندڙ جي .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) هڪ سوال ڪندڙ ڪافرن تي پوندڙ عذاب بابت سوال ڪيو، (مولانا محمد مدني) |
| لِلكٰفِرينَ لَيسَ لَهُ دافِعٌ (آيت : 2) |
جنھن کي ڪو ھٽائڻ وارو نه آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) (کين چئو ته) ان کي ڪوبه هٽائڻ وارو نه آهي.(علامه علي خان ابڙو) انهيءَ کي ڪو دفع ڪندڙ ناهي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جنهن کي ڪو به هٽائڻ وارو نه آهي.(سيد فرمان علي) ڪافرن جي لاءِ ناهي ان جي لاءِ ڪو ٽاريندڙ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) جنهن کي ڪوبه هٽائڻ وارو نه آهي (مولانا محمد مدني) |
| مِنَ اللَّهِ ذِى المَعارِجِ (آيت : 3) |
جو وڏن مرتبن واري الله جي طرف کان (پوندڙ) آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) جو (ڌيرج جي) وڏن مرتبن واري الله جي طرفان (انهن تي مڪافات واري قانون هيٺ نيٺ ته ايندو.)(علامه علي خان ابڙو) (اهو عذاب) الله جي طرفان هوندو جيڪو بلندين جو مالڪ آهي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جو وڏن مرتب واري خدا جي طرفان (هئڻ وارو) هو.(سيد فرمان علي) الله بلندين جي مالڪ وٽان .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) جو وڏن مرتبن واري الله جي طرفان (انهن تي ايندو). (مولانا محمد مدني) |
| تَعرُجُ المَلٰئِكَةُ وَالرّوحُ إِلَيهِ فى يَومٍ كانَ مِقدارُهُ خَمسينَ أَلفَ سَنَةٍ (آيت : 4) |
جنھن ڏينھن جي ڊيگھ پنجاھ ھزار ورھيه آھي تنھن ۾ ملائڪ ۽ جبرئيل الله ڏانھن چڙھندا.(علامه تاج محمود امروٽي) ملائڪ ۽ (ايمان وارن جا) روح ان ڏي اهڙي ڏينهن ۾ چڙهندا جنهن جي ڊگهائي (دنيا جي) پنجاهه هزار ورهين (جي برابر) ٿيندي.(علامه علي خان ابڙو) ملائڪ ۽ جبريل امين ان جي دربارِ اقدس ڏانهن مٿي چڙهن ٿا، ان ڏينهن ۾ جنهن جو مقدار پنجاه هزار (50،000) سال آهي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ملائڪ ۽ روح (القدس) ان ڏي چڙن ٿا (۽ اهي) هڪ ڏينهن ۾ (ايترو پنڌ ڪن ٿا) جنهن جو اندازو پنجاھ هزار سال جو هوندو.(سيد فرمان علي) چڙهندا ملائڪ ۽ روح ان ڏانهن ان ڏينهن ۾ جو هوندو ان جو مقدار پنجاهه هزار سال جو .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ملائڪ ۽ روح ان ڏي اهڙي ڏينهن ۾ چڙهندا جنهن جي ڊگهائي پنجاهه هزار ورهه ٿيندي. (مولانا محمد مدني) |
| فَاصبِر صَبرًا جَميلًا (آيت : 5) |
تنھنڪري تون چڱو صبر ڪر.(علامه تاج محمود امروٽي) پوءِ (اي پيغمبر! تون انهن جي مخالفت جي پرواهه نه ڪر ۽) تون سهڻي نموني سان (ثابت قدم رهي) صبر ڪر.(علامه علي خان ابڙو) پوءِ توهان چڱيءَ طرح سهڻو صبر ڪريو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ته تون چڱيءَ طرح (انهن تڪليفن کي) سهندو رھ!(سيد فرمان علي) پوءِ صبر ڪر صبر سهڻو .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) پو ءِ(اي پيغمبر !) تون چڱو صبر ڪر. (مولانا محمد مدني) |
| إِنَّهُم يَرَونَهُ بَعيدًا (آيت : 6) |
ڇوته ڪافر انھيءَ (ڏينھن) کي پري ڏسن ٿا.(علامه تاج محمود امروٽي) بيشڪ اهي ان (ڏينهن) کي پري ڏسن ٿا.(علامه علي خان ابڙو) بيشڪ اهي ڪافر ان کي پري سمجھن ٿا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) اها (قيامت) سندن نگاهن ۾ گهڻي پري آهي.(سيد فرمان علي) بيشڪ اهي ڏسن ٿا ان کي پري .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) بيشڪ اهي ان (ڏينهن) کي پري ڏسن ٿا. (مولانا محمد مدني) |
| وَنَرىٰهُ قَريبًا (آيت : 7) |
۽ اسين اُن کي ويجھو ٿا ڏسون.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ اسين ان کي ويجهو ڏسون ٿا.(علامه علي خان ابڙو) ۽ اسين ان کي قريب ڏسون ٿا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ اسان جي نگاھ ۾ ويجهي آهي.(سيد فرمان علي) ۽ اسين ڏسون ٿا ان کي ويجهو .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ اسين ان کي ويجهو ڏسون ٿا، (مولانا محمد مدني) |
| يَومَ تَكونُ السَّماءُ كَالمُهلِ (آيت : 8) |
جنھن ڏينھن آسمان پگھريل ٽامي وانگر ٿيندو.(علامه تاج محمود امروٽي) (۽ جنهن وقت اهو اچي ڪڙڪيو ته) ان ڏينهن آسمان رجايل ٽامي جهڙو ٿيندو.(علامه علي خان ابڙو) ان ڏينهن آسمان پِگِھرِيَلَ چانديءَ وانگر هوندو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جنهن ڏينهن آسمان پگهريل ٽامي جهڙو ٿيندو.(سيد فرمان علي) جنهن ڏينهن هوندو آسمان پگهريل ٽامي وانگر .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) جنهن ڏينهن آسمان پگهريل ٽامي جهڙو ٿيندو، (مولانا محمد مدني) |
| وَتَكونُ الجِبالُ كَالعِهنِ (آيت : 9) |
۽ جبل رڱيل اُن جان ٿيندا.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ (مضبوط بيٺل) جبل رنگارنگي پڃيل ان جهڙا (ڦلڙا) ٿي ويندا.(علامه علي خان ابڙو) ۽ جبل رنڱيل اُنَ وانگر (هلڪا ٿي) اُڏامندا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جبل رنگا رنگي پڃيل ان جهڙا ٿيندا.(سيد فرمان علي) ۽ هوندا جبل اُنَ وانگر .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جبل رنگا رنگي پچيل ان جهڙا ٿيندا، (مولانا محمد مدني) |
| وَلا يَسـَٔلُ حَميمٌ حَميمًا (آيت : 10) |
۽ ڪو مائٽ ڪنھن ٻئي مائٽ کان نه پڇندو.(علامه تاج محمود امروٽي) (نفسا نفسيءَ جي حالت هوندي) ۽ ڪوبه ويجهي ۾ ويجهو مائٽ ڪنهن به ويجهي ۾ ويجهي مائٽ کان پڇندو به نه.(علامه علي خان ابڙو) ۽ (ان ڏينهن) ڪو دوست ڪنهن دوست کان نه پڇندو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ڪو به دوست ڪنهن به دوست کي پڇندو به نه.(سيد فرمان علي) ۽ نه پڇندو ڪو گهاٽو دوست ڪنهن گهاٽي دوست جو حال (احوال) .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ ڪوبه ويجهي ۾ ويجهو مائٽ ڪنهن به ويجهي ۾ ويجهي مائٽ کان پڇندو به نه (مولانا محمد مدني) |
| يُبَصَّرونَهُم يَوَدُّ المُجرِمُ لَو يَفتَدى مِن عَذابِ يَومِئِذٍ بِبَنيهِ (آيت : 11) |
(توڙي جو) اُھي کين ڏسڻ ۾ ايندا، گنھگار گھرندو ته جيڪر اُن ڏينھن جي عذاب جي بدران پنھنجا پُٽ بدلو ڏئي.(علامه تاج محمود امروٽي) (توڙي جو) اهي هڪ ٻئي کي ڏسڻ ۾ به ايندا. ڏوهاري خواهش ڪندو ته جيڪر ان ڏينهن جي عذاب (کان بچڻ خاطر) بدلي ۾ پنهنجا پٽ.(علامه علي خان ابڙو) اهي (هڪ ٻئي کي) ڏسندا ۽ سڃاڻيندا، ڪافر سڌ ڪندو ڪاش جيڪڏهن اُن ڏينهن جي عذاب جي عيوض پنهنجا پُٽَ ڏِئي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) (توڙي جو) اهي انهن کي ڏسڻ ۾ ايندا ڏوهاري خواهش ڪندو ته جيڪر ان ڏينهن عذاب جي بدران پنهنجا پٽ(سيد فرمان علي) ڏيکاريا ويندا انهن کي خواهش ڪندو مجرم ته بدلي ۾ ڏئي ان ڏينهن جي عذاب کان پنهنجا پٽ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) (توڙي جو) اهي انهن کي ڏسڻ ۾ ايندا. ڏوهاري خواهش ڪندو ته جيڪر ان ڏينهن جي عذاب جي بدران پنهنجا پٽ،(مولانا محمد مدني) |
| وَصٰحِبَتِهِ وَأَخيهِ (آيت : 12) |
۽ پنھنجي زال ۽ پنھنجو ڀاءُ (به).(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ پنهنجي زال ۽ پنهنجو ڀاءُ.(علامه علي خان ابڙو) ۽ پنهنجي گھر واري ڏِئي ۽ پنهنجو ڀاءُ ڏِئي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ پنهنجي زال، ۽ پنهنجو ڀاءُ ۽ پنهنجو گهراڻو(سيد فرمان علي) ۽ پنهنجي زال ۽ پنهنجو ڀاءُ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ پنهنجي زال، ۽ پنهنجو ڀاءُ (مولانا محمد مدني) |
| وَفَصيلَتِهِ الَّتى تُـٔويهِ (آيت : 13) |
۽ پنھنجو اُھو سارو قبيلو (به) جنھن کيس ٽڪايو ٿي.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ پنهنجو گهراڻو، جن سان هو رهندو هو. (فديي طور ڏئي پنهنجي جان ڇڏائي).(علامه علي خان ابڙو) ۽ پنهنجو خاندان جيڪو ڏکئي وقت کيس پناه ڏِئي ٿو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جو هن کي پاڻ سان ملائي ٿو(سيد فرمان علي) ۽ پنهنجو خاندان جيڪو پناهه ڏئي پيو ان کي .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ پنهنجو گهراڻو، جو هن کي پاڻ سان ملائي ٿو (مولانا محمد مدني) |
| وَمَن فِى الأَرضِ جَميعًا ثُمَّ يُنجيهِ (آيت : 14) |
۽ اُھو (به) جيڪي سڀئي زمين ۾ آھي پوءِ سندس اھو (بدلو ڏيڻ) ڇڏائيس.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ جيڪي زمين ۾ سڀ آهي سو به بدلي ۾ ڏئي وري اهو (بدلو ڏيڻ) ان کي (ان عذاب مان) ڇڏائي.(علامه علي خان ابڙو) ۽ سموريون شيون جيڪي زمين ۾ آهن، ان کان پوءِ اهو ان کي بچائي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جيڪي زمين ۾ سڀ آهن سي (عذاب جي) بدلي ۾ ڏئي ته ان کي ڇڏائي(سيد فرمان علي) ۽ جيڪي زمين ۾ آهن سمورا ان کان پوءِ ان کي ڇڏائن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جيڪي زمين ۾ سڀ آهن،سي بدلي ۾ ڏئي. وري (اهو بدلو ڏيڻ) ان کي ڇڏائي. ائين ڪڏهن به نه ٿيندو. (مولانا محمد مدني) |
| كَلّا إِنَّها لَظىٰ (آيت : 15) |
ائين نه آھي، بيشڪ اِھو (دوزخ) الانبن واري باھ آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) (پر) ائين ڪڏهن به نه ٿيندو، بيشڪ اها ڀڙڪندڙ باهه آهي.(علامه علي خان ابڙو) هرگز نه، بيشڪ اها ڀڙڪي کائيندڙ باه هوندي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) (پر) ائين ڪڏهن به نه ٿيندو بيشڪ ڀڙڪندڙ باھ آهي.(سيد فرمان علي) هرگز نه! بيشڪ اها ڀڙڪندڙ آهي .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) بيشڪ اها ڀڙڪندڙ باهه آهي(مولانا محمد مدني) |
| نَزّاعَةً لِلشَّوىٰ (آيت : 16) |
مَٿي جي کَل کي ڇڪيندڙ آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) جيڪا کل کي زور سان ڇڪي لاهيندڙ آهي.(علامه علي خان ابڙو) جيڪا کل لاهيندڙ هوندي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جا کلن کي زور سان ڇڪي لاهيندڙ آهي.(سيد فرمان علي) ڇڪي لاهيندڙ کل کي .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) جا کَل کي زور سان ڇڪي لاهيندڙ آهي. (مولانا محمد مدني) |
| تَدعوا مَن أَدبَرَ وَتَوَلّىٰ (آيت : 17) |
جيڪو (خدا کان) پٺيرو ٿيو ۽ منھن موڙيائين تنھنکي سڏي ٿي.(علامه تاج محمود امروٽي) (اها باهه آواز ڏئي) ان کي (پاڻ ڏي) سڏيندي جنهن (دنيا ۾ خدا جي ربوبيت ۽ ورهاست واري نظام کان) پٺ ڦيري ۽ (ان جي فرمانبرداريءَ کان) منهن موڙيو.(علامه علي خان ابڙو) اها ان کي پڪاريندي جنهن پُٺ ڏني ۽ مُنهن ڦيريو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ان کي (پاڻ ڏي) سڏيندا جنهن پٺ ڦيري ۽ منهن موڙيو(سيد فرمان علي) سڏيندي ان کي جنهن پٺي ڏني ۽ منهن موڙيو .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ان کي (پاڻ ڏي) سڏيندي جنهن پٺ ڦيري ۽ منهن موڙيو (مولانا محمد مدني) |
| وَجَمَعَ فَأَوعىٰ (آيت : 18) |
۽ (مال) گڏ ڪيائين پوءِ سانڀيائين.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ (مال) گڏ ڪيو، پوءِ (ٽجوڙيون ڀري يا ڪا ڪٿي جمع ڪري) سنڀالي رکيو.(علامه علي خان ابڙو) ۽ ملڪيت گڏ ڪري پوءِ ان کي بند ڪيو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ (مال) گڏ ڪيو ۽ سنڀالي رکيو(سيد فرمان علي) ۽ گڏ ڪيائين پوءِ سنڀالي رکيائين .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ (مال) گڏ ڪيو پوءِ سنڀالي رکيو. (مولانا محمد مدني) |
| إِنَّ الإِنسٰنَ خُلِقَ هَلوعًا (آيت : 19) |
بيشڪ ماڻھو حرص وارو پيدا ٿيل آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) بيشڪ انسان (وحي جي تعليمات کان سواءِ پنهنجي جوهر ۾) ڪمزور دل پيدا ڪيو ويو آهي.(علامه علي خان ابڙو) بيشڪ انسان بيحد لالچي ۽ ٿورو صبر ڪندڙ ڪري پيدا ڪيو ويو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) بيشڪ انسان وڏو لالچي پيدا ڪيل آهي.(سيد فرمان علي) بيشڪ انسان پيدا ڪيو ويو حرص ڪندڙ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) بيشڪ انسان ڪمزور دل پيدا ڪيو ويو آهي (مولانا محمد مدني) |
| إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزوعًا (آيت : 20) |
جڏھن (ڪو) ڏُک پھچندو اٿس (ته) دانھون ڪندو آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) (نتيجي ۾) جڏهن انکي تڪليف پهچي ٿي ته بي صبر ۽ بزدل ٿيو پوي.(علامه علي خان ابڙو) جڏهن ان کي تڪليف پهچي ٿي ته بي صبر ٿئي ٿو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جڏهن ان کي تڪليف پهچي ٿي ته بي صبر ٿيو پوي(سيد فرمان علي) جڏهن ان کي تڪليف پهچندي ته گهٻرائيندڙ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) جڏهن ان کي تڪليف پهچي ٿي ته بي صبر ٿيو پوي (مولانا محمد مدني) |
| وَإِذا مَسَّهُ الخَيرُ مَنوعًا (آيت : 21) |
۽ جڏھن ڪو سُک پھچندو اٿس (ته) ڪنجوس ٿيندو آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ جڏهن خوشحالي پهچيس ٿي ته (خير جي ڪمن کان) ڪنجوس ٿيو پوي.(علامه علي خان ابڙو) ۽ جڏهن ان کي ڀلائي پهچي ٿي ته منع ڪري ٿو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جڏهن ڀلائي پهچيس ٿي ته ڪنجوس ٿيو پوي.(سيد فرمان علي) ۽ جڏهن پهچندي ان کي ڀلائي ته روڪيندڙ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جڏهن ڀلائي پهچيس ٿي ته ڪنجوس ٿيو پوي (مولانا محمد مدني) |
| إِلَّا المُصَلّينَ (آيت : 22) |
پر (اُھي) نمازي (نه).(علامه تاج محمود امروٽي) پر نمازي (يعني فرمانبردار) ائين نه ڪندا آهن.(علامه علي خان ابڙو) پر (اُھي) نمازي (نہ)(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) پر نمازي نه!(سيد فرمان علي) مگر نماز پڙهندڙ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) پر نمازي نه! (مولانا محمد مدني) |
| الَّذينَ هُم عَلىٰ صَلاتِهِم دائِمونَ (آيت : 23) |
جيڪي پنھنجي نماز تي ھميشه پورا آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) جيڪي پنهنجي نماز (۽ پنهنجي فرمانبرداريءَ) تي هميشه پورا آهن،(علامه علي خان ابڙو) جيڪي پنھنجيءَ نماز تي ھميشگي ڪندا آھن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جيڪي پنهنجي نمازن تي هميشه پورا آهن(سيد فرمان علي) اهي جيڪي پنهنجي نماز تي هميشگي ڪندڙ آهن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) جيڪي پنهنجي نماز تي هميشه پورا آهن، (مولانا محمد مدني) |
| وَالَّذينَ فى أَموٰلِهِم حَقٌّ مَعلومٌ (آيت : 24) |
۽ اُھي (به) جن جي مالن ۾ (خداءَ جو) حصّو مقرر ٿيل آھي.(علامه تاج محمود امروٽي) (انهن جي فرمانبرداريءَ جي علامت اها آهي جو مال کي صرف پنهنجي انفرادي مفاد لاءِ نه سمجهندا آهن، بلڪ)(علامه علي خان ابڙو) ۽ انهن جي مالن ۾ معلوم حق آهي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جن جي مالن ۾ هڪ مقرر ڪيل حق آهي(سيد فرمان علي) ۽ اهي جو سندن مالن ۾ حق معلوم آهي .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جن جي مالن ۾ (مولانا محمد مدني) |
| لِلسّائِلِ وَالمَحرومِ (آيت : 25) |
سوال ڪندڙ ۽ نه سوال ڪندڙن لاءِ.(علامه تاج محمود امروٽي) انهن جي مالن ۾ سوالي ۽ بي سوالي (محتاج ۽ زندگيءَ جي ضرورتن کان محروم ماڻهن) لاءِ مقرر حق آهي. (جيڪو الله جي سونپيل امانت سمجهي انهن تائين رسائيندا آهن.)(علامه علي خان ابڙو) سوال ڪندڙ لاءِ ۽ نه سوال ڪندڙ لاءِ(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) سوالي ۽ بي سوالي (محتاجن) لاءِ(سيد فرمان علي) سائل جي لاءِ ۽ محروم جي لاءِ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) سوالي ۽ بي سوالي (محتاج) لاءِ مقرر حق آهي، (مولانا محمد مدني) |
| وَالَّذينَ يُصَدِّقونَ بِيَومِ الدّينِ (آيت : 26) |
۽ اُھي جيڪي قيامت جي ڏينھن جو يقين رکندا آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) (اهي ئي ماڻهو آهن) جيڪي حساب جي ڏينهن کي (پنهنجي عمل سان) سچو مڃين ٿا.(علامه علي خان ابڙو) ۽ اهي قيامت جي ڏينهن جي تصديق ڪن ٿا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جيڪي حساب جي ڏينهن کي سچو چون ٿا.(سيد فرمان علي) ۽ اهي جيڪي تصديق ڪن ٿا قيامت جي ڏينهن جي .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جيڪي حساب جي ڏينهن کي سچو چون ٿا. (مولانا محمد مدني) |
| وَالَّذينَ هُم مِن عَذابِ رَبِّهِم مُشفِقونَ (آيت : 27) |
۽ اُھي جيڪي پنھنجي پالڻھار جي عذاب کان ڊڄڻ وارا آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ جيڪي پنهنجي پاليندڙ جي گرفت ۽ عذاب کان ڊڄندڙ آهن.(علامه علي خان ابڙو) ۽ اهي ماڻهو ئي پنهنجي رب جي عذاب کان ڊڄندڙ آهن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جيڪي پنهنجي پروردگار جي عذاب کان ڊڄندڙ آهن(سيد فرمان علي) ۽ اهي جيڪي پنهنجي رب جي عذاب کان ڊڄندڙ آهن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جيڪي پنهنجي پاليندڙ جي عذاب کان ڊڄندڙ آهن. (مولانا محمد مدني) |
| إِنَّ عَذابَ رَبِّهِم غَيرُ مَأمونٍ (آيت : 28) |
بيشڪ سندس پالڻھار جو عذاب (اھڙو آھي) جنھن کان بچي نه سگھبو.(علامه تاج محمود امروٽي) ڇو ته (الله جي قانون جي خلاف ورزيءَ تي ٻي پناهه آهي ئي ڪونه، ان ڪري) سندن پاليندڙ جو عذاب بي ڊپي ٿيڻ جي شئ نه آهي.(علامه علي خان ابڙو) بيشڪ انهن جي رب جي عذاب کي ڪو دفع ڪندڙ ناهي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ڇو ته سندن پروردگار جو عذاب بي ڊپي ٿيڻ جي ڳالھ نه آهي.(سيد فرمان علي) بيشڪ سندن رب جو عذاب ناهي بي خوف رهڻ جهڙو .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ڇو ته سندن پاليندڙ جو عذاب ئي بي ڊپي ٿيڻ جي شيءِ نه آهي. (مولانا محمد مدني) |
| وَالَّذينَ هُم لِفُروجِهِم حٰفِظونَ (آيت : 29) |
۽ اُھي جيڪي پنھنجين اگھڙن کي نگاھ رکڻ وارا آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) (سندن خاصيت هيءَ به آهي ته) پنهنجين عصمتن جي حفاظت ڪندڙ آهن. (اهي مرد توڙي عورتون).(علامه علي خان ابڙو) ۽ اهي ماڻهو ئي پنهنجي شرمگاهن جي حفاظت ڪندڙ آهن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جيڪي پنهنجين اگهاڙن جا محافظ (سيد فرمان علي) ۽ اهي جو اهي پنهنجين اگهڙن جي حفاظت ڪندڙ آهن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جيڪي پنهنجن شرمگاهن کي (مولانا محمد مدني) |
| إِلّا عَلىٰ أَزوٰجِهِم أَو ما مَلَكَت أَيمٰنُهُم فَإِنَّهُم غَيرُ مَلومينَ (آيت : 30) |
پنھنجين زالن يا پنھنجين ٻانھين کانسواءِ پوءِ بيشڪ اُھي ملامت وارا نه آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) (ٻين کان) بچائيندڙ آهن. سواءِ پنهنجي زالن ۽ ملڪ ٿي ويل عورتن جي. ڇو ته (انهن کان شرمگاهن نه بچائڻ ۾) اهي ملامت ڪيل نه آهن.(علامه علي خان ابڙو) مگر پنهنجي گھر وارين تي يا پنهنجي (شرعي) ٻانهين تي پوءِ بيشڪ انهن تي ڪا ملامت ناهي(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) مگر پنهنجين زالن ۽ پنهنجين ٻانهين کان سواءِ (ٻين کان) بچائيندڙ آهن ته هرگز ملامت نه ڪيا ويندا.(سيد فرمان علي) مگر پنهنجين زالن تي يا انهن تي جو مالڪ ٿيا سڄا هٿ انهن جا پوءِ بيشڪ اهي ناهن ملامت ڪيل .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) پنهنجين زالن ۽ پنهنجين ٻانهين کان سواءِ (ٻين کان) بچائيندڙ آهن. ڇو ته (انهن کان شرمگاهن نه بچائڻ ۾ ) اهي ملامت ڪيل نه آهن. (مولانا محمد مدني) |
| فَمَنِ ابتَغىٰ وَراءَ ذٰلِكَ فَأُولٰئِكَ هُمُ العادونَ (آيت : 31) |
پوءِ جيڪي اُن کانسواءِ (ٻي ڳالھ) طلبيندا سي ئي حد کان لنگھڻ وارا آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) پوءِ جيڪي ان کان سواءِ (ٻيو ڪجهه ڪرڻ) گهرندا سي ئي حد کان لنگهندڙ آهن.(علامه علي خان ابڙو) پوءِ جيڪو انهن کان علاوه چاهي ٿو پوءِ اهي ئي حد کان وڌندڙ آهن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) پوءِ جيڪي ان کان سواءِ (ٻيو ڪجھ ڪڌو ڪم ڪرڻ) گهرندا سي ئي حد کان لهندڙ آهن(سيد فرمان علي) پوءِ جيڪي طلب ڪندا ان کان سواءِ پوءِ اهي ئي حد کان لنگهندڙ آهن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) پوءِ جيڪي ان کان سواءِ (ٻيو ڪجهه ڪرڻ) گهرندا، سي ئي حد کان لنگهندڙ آهن. (مولانا محمد مدني) |
| وَالَّذينَ هُم لِأَمٰنٰتِهِم وَعَهدِهِم رٰعونَ (آيت : 32) |
۽ اُھي جيڪي پنھنجين امانتن کي ۽ پنھنجن انجامن کي پوري ڪرڻ وارا آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) (انهن جي خاصيت هيءَ به آهي ته) اهي پنهنجي امانتن (جي حفاظت) ۽ پنهنجي انجام (کي پوري ڪرڻ) جو خيال رکندڙ آهن.(علامه علي خان ابڙو) ۽ اهي ماڻهو پنهنجي امانتن ۽ پنهنجي وعدن کي پورو ڪندڙ آهن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جيڪي پنهنجين امانتن ۽ پنهنجي انجام (اقرار) جو خيال رکندڙ آهن(سيد فرمان علي) ۽ اهي جو اهي پنهنجين امانتن ۽ پنهنجي عهد جي رعايت ڪندڙ آهن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جيڪي پنهنجن امانتن ۽ پنهنجي انجام جو خيال رکندڙ آهن (مولانا محمد مدني) |
| وَالَّذينَ هُم بِشَهٰدٰتِهِم قائِمونَ (آيت : 33) |
۽ اُھي جيڪي پنھنجين شاھدين تي قائم آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ جيڪي (ڪنهن معاملي تي شاهدي ڏين ٿا ته) پنهنجي شاهدين تي پورا بيهندڙ آهن.(علامه علي خان ابڙو) ۽ اهي ماڻهو پنهنجي شاهدين تي قائم آهن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جيڪي پنهنجين شاهدين تي پورا بيٺا آهن(سيد فرمان علي) ۽ اهي جو اهي پنهنجين شاهدين تي قائم رهندڙ آهن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جيڪي پنهنجن شاهدين تي پورا بيٺا آهن (مولانا محمد مدني) |
| وَالَّذينَ هُم عَلىٰ صَلاتِهِم يُحافِظونَ (آيت : 34) |
۽ اُھي جيڪي پنھنجي نماز جي سنڀال ڪندڙ آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) ۽ جيڪي پنهنجي نماز جي (هميشه) پابندي ڪن ٿا.(علامه علي خان ابڙو) ۽ اهي ماڻهو پنهنجي نمازن جي حفاظت ڪن ٿا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ جيڪي پنهنجي نماز جي (هميشه) پابندي رکن ٿا(سيد فرمان علي) ۽ اهي جيڪي پنهنجي نماز تي نگهباني ڪن ٿا .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ۽ جيڪي پنهنجي نماز جي (هميشه) پابندي ڪن ٿا، (مولانا محمد مدني) |
| أُولٰئِكَ فى جَنّٰتٍ مُكرَمونَ (آيت : 35) |
اُھي (بھشت جي) باغن ۾ عزت سان رھندا.(علامه تاج محمود امروٽي) اهي (ئي آهن جيڪي هميشه) باغن ۾ عزت وارا ٿي رهندا.(علامه علي خان ابڙو) اهي جَنَتُن ۾ تعظيم ۽ تڪريم سان هوندا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) اهي ئي بهشت جي باغن ۾ عزت سان رهندا.(سيد فرمان علي) اهي بهشتن ۾ عزت ڪيل هوندا .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) اهي باغن ۾ عزت وارا ٿيندا. (مولانا محمد مدني) |
| فَمالِ الَّذينَ كَفَروا قِبَلَكَ مُهطِعينَ (آيت : 36) |
پوءِ ڪافرن کي ڇا (ٿيو) آھي جو توڏانھن ڪنڌ کڻي ڊوڙندا آھن.(علامه تاج محمود امروٽي) پوءِ (اي پيغمبر! انهن) ڪافرن کي ڇا ٿيو آهي جو (مٿي ڄاڻايل ڳالهين کي ڪوڙو ڪرڻ لاءِ) توڏي ڊوڙندا اچن ٿا.(علامه علي خان ابڙو) پوءِ انهن ڪافرن کي ڇا ٿيو آهي جيڪي توهان ڏانهن تيز نگاهن سان ڏسن ٿا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) پوءِ (اي پيغمبر! انهن) ڪافرن کي ڇا ٿيو آهي جو تو ڏي ڊوڙيندا اچن ٿا(سيد فرمان علي) پوءِ ڇا ٿيو آهي انهن کي جن ڪفرڪيو تنهنجي طرف تيز نظر سان ڏسندڙ آهن .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) پوءِ (اي پيغمبر! انهن) ڪافرن کي ڇا ٿيو آهي جو توڏي ڊوڙندا اچن ٿا، (مولانا محمد مدني) |
| عَنِ اليَمينِ وَعَنِ الشِّمالِ عِزينَ (آيت : 37) |
سڄي پاسي کان ۽ کٻي پاسي کان ٽوليون ٽوليون ٿي.(علامه تاج محمود امروٽي) ساڄي پاسي کان ۽ کاٻي پاسي کان ٽوليون ٿي،(علامه علي خان ابڙو) ساڄي ۽ کاٻي پاسي کان گروه گروه ٿي ڏسندا آهن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) سڄي پاسي کان ۽ کٻي پاسي کان ٽوليون ٿي(سيد فرمان علي) سڄي کان ۽ کٻي کان ٽولا ٽولا ٿيندڙ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ساڄي پاسي کان ۽ کاٻي پاسي کان ٽوليون ٿي. (مولانا محمد مدني) |
| أَيَطمَعُ كُلُّ امرِئٍ مِنهُم أَن يُدخَلَ جَنَّةَ نَعيمٍ (آيت : 38) |
منجھائن سڀڪو شخص نعمت واري بھشت جي گھڙڻ جي طمع ڪري ٿو ڇا؟(علامه تاج محمود امروٽي) (۽ ساڳي وقت) انهن مان سڀڪو شخص هيءَ طمع به رکي ٿو ته (ساڳين حالن تي رهندي) ڇو نه ان کي نعمت جي باغ ۾ داخل ڪيو وڃي؟(علامه علي خان ابڙو) ڇا انهن مان هر هڪ جنت النعيم ۾ داخل ٿيڻ جي طمع رکي ٿو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ڇا انهن مان سڀ ڪو ماڻهو هي لالچ رکي ٿو ته ان کي نعمت جي باغ ۾ داخل ڪيو وڃي.(سيد فرمان علي) ڇا طمع رکي ٿو هر مڙس انهن مان ته داخل ڪيو ويندو نعمتن واري جنت ۾ .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) انهن مان سڀڪو شخص هيءَ طمع رکي ٿو ڇا ته ان کي نعمت جي باغ ۾ داخل ڪيو وڃي؟ (مولانا محمد مدني) |
| كَلّا إِنّا خَلَقنٰهُم مِمّا يَعلَمونَ (آيت : 39) |
ائين نه آھي، بيشڪ اسان اُنھن کي اُنھيءَ شيءِ مان پيدا ڪيو آھي جنھنجي خبر اٿن.(علامه تاج محمود امروٽي) ائين ڪيئن ٿيندو! بيشڪ اسان انهن کي جنهن (ڪرڀائتي مادي) مان پيدا ڪيو آهي، تنهن کي هو ڄاڻن ٿا.(علامه علي خان ابڙو) هرگز نه، بيشڪ اسان انهن کي ان شيءِ مان خلقيو آهي جنهنکي اهي ڄاڻن ٿا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ڪڏهن نه اسان کين جنهن (گنديءَ) شيءِ مان پيدا ڪيو آهي تنهن کي ڄاڻن ٿا. (سيد فرمان علي) هرگز نه بيشڪ اسان پيدا ڪيو انهن کي ان مان جيڪو ڄاڻن ٿا .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ائين ڪيئن ٿيندو! بيشڪ اسان انهن کي اُن شيءِ مان پيدا ڪيو آهي جنهن کي ڄاڻن ٿا (مولانا محمد مدني) |
| فَلا أُقسِمُ بِرَبِّ المَشٰرِقِ وَالمَغٰرِبِ إِنّا لَقٰدِرونَ (آيت : 40) |
پوءِ اُڀرندن ۽ اُلھندن جي پالڻھار جو قسم کڻان ٿو ته بيشڪ اسين وسوارا آھيون.(علامه تاج محمود امروٽي) پوءِ قسم ٿو کڻان اڀرندن ۽ الهندن جي پالڻهار جو (ان جو پالڻهاريءَ وارو نظام شاهدي ڏيندو) ته بيشڪ اسان کي هيءَ قدرت آهي ته،(علامه علي خان ابڙو) پوءِ مون کي قسم آهي اوڀرن ۽ اولهن جي رب جو بيشڪ اسين يقيناً ان ڳالهه تي قادر آهيون(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ته آءُ اڀرندن ۽ اولهندين جي پروردگار جو (پنهنجو پاڻ) قسم کڻان ٿو ته اسين بيشڪ اها قدرت رکون ٿا(سيد فرمان علي) پوءِ قسم کڻان ٿو مشرقن ۽ مغربن جي رب جو بيشڪ اسين البته قادر آهيون .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) پوءِ اڀرندن ۽ الهندن جي پاليندڙ جو (پنهنجو) قسم کڻان ٿو ته بيشڪ اسان کي هيءَ قدرت آهي.(مولانا محمد مدني) |
| عَلىٰ أَن نُبَدِّلَ خَيرًا مِنهُم وَما نَحنُ بِمَسبوقينَ (آيت : 41) |
ھن (ڳالھ) تي جو اُنھن کان چڱا (ٻيا) مٽائي آڻيون ۽ اسين ڪي عاجز ٿيڻ وارا نه آھيون.(علامه تاج محمود امروٽي) انهن (پالڻهاريءَ واري نظام جي رستي ۾ رڪاوٽ بنجندڙ ماڻهن) جي بدلي ۾ (دنيا ۾ ئي) انهن کان بهتر (ماڻهو) آڻيون، ۽ اسين (ائين ڪرڻ ۾) ڪي عاجز نه آهيون.(علامه علي خان ابڙو) جو اسين انهن کي تبديل ڪري انهن کان بهتر آڻيون ۽ اهي اسان کان اڳرائي ڪندڙ ناهن(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جو انهن جي بدران انهن کان بهتر ماڻهو آڻي (وسايون) ۽ اسين عاجز نه آهيون.(سيد فرمان علي) هن تي جو مٽي آڻيون ڀلا انهن کان ۽ ناهيون اسين اڳرائي ڪيل .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) ته انهن جي بدلي ۾ انهن کان چڱا آڻيون، ۽ اسين ڪي عاجز نه آهيون. (مولانا محمد مدني) |
| فَذَرهُم يَخوضوا وَيَلعَبوا حَتّىٰ يُلٰقوا يَومَهُمُ الَّذى يوعَدونَ (آيت : 42) |
پوءِ (اي پيغمبر) انھن کي (ايسين) ٺاھ ٺاھيندو ۽ راند ڪندو ڇڏي ڏي جيسين اُھي پنھنجو اُھو ڏينھن ڏسن جنھن جو کين انجام ڏجي ٿو.(علامه تاج محمود امروٽي) پوءِ (اي پيغمبر!) کين ڇڏي ڏي ته، بڪ ڪندا وتن (بي مقصد ڪوشش جون ٻاراڻيون) رانديون ڪن، ايتري تائين جو اهي پنهنجي ان (نتيجي واري) ڏينهن کي ڏسن جنهن جو انهن کي وعدو ڏنو وڃي ٿو.(علامه علي خان ابڙو) پوءِ توهان انهن کي ڇڏيو ته ڀلي اهي اجايون ڳالهيون ۽ رانديون ڪن ايستائين جو اهي ان ڏينهن کي مِلن جنهنجو کين وعدو ڏنو ويو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) ۽ تون انهن کي ڇڏي ڏي ته بيهودن ڪمن ۾ پيا کيڏندا رهن ايتري تائين جو اهي پنهنجي ان ڏينهن کي ڏسن جنهن جو انهن سان واعدو ڪيل آهي(سيد فرمان علي) پوءِ ڇڏي ڏي انهن کي اجاين ڪمن ۾ مشغول رهن ۽ راند ڪندا رهن تانجو ملاقي ٿين پنهنجي ان ڏينهن کي جنهن جو وعدو ڏنا وڃن ٿا .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) پوءِ (اي پيغمبرﷺ!) کين ڇڏي ڏي ته بيهودا ڪم ڪن ۽ رانديون ڪن ايتري تائين جو اُهي پنهنجي ان ڏينهن کي ڏسن جنهن جو انهن کي وعدو ڏنو وڃي ٿو. (مولانا محمد مدني) |
| يَومَ يَخرُجونَ مِنَ الأَجداثِ سِراعًا كَأَنَّهُم إِلىٰ نُصُبٍ يوفِضونَ (آيت : 43) |
جنھن ڏينھن قبرن مان ڊوڙندا نڪرندا ڄڻ ته اُھي ڪنھن جھنڊي ڏانھن ڊڪن ٿا.(علامه تاج محمود امروٽي) جنهن ڏينهن قبرن مان ڊوڙندا نڪرندا ڄڻ ته اهي ڪنهن کتل نشان ڏي ڊوڙندا وڃن ٿا.(علامه علي خان ابڙو) ان ڏينهن اهي قبرن مان تڪڙا ٿي محشر ڏانهن نڪرندا گوياڪ تحقيق اهي پنهنجي جھنڊي ڏانهن موٽن ٿا(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) جنهن ڏينهن قبرن مان ڊوڙيندا نڪرندا ڄڻ ته اهي ڪنهن کتل نشان ڏي ڊوڙندا وڃن ٿا(سيد فرمان علي) جنهن ڏينهن نڪرندا قبرن مان تڪڙا ڄڻ ته اهي نشانن ڏانهن ڊوڙن ٿا .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) جنهن ڏينهن قبرن مان ڊوڙندا نڪرندا ڄڻ ته اهي ڪنهن کُتل نشان ڏي ڊوڙندا وڃن ٿا. (مولانا محمد مدني) |
| خٰشِعَةً أَبصٰرُهُم تَرهَقُهُم ذِلَّةٌ ذٰلِكَ اليَومُ الَّذى كانوا يوعَدونَ (آيت : 44) |
ان وقت سندن اکيون جھڪيون ھونديون انھن کي خواري وٺي ويندي، اِھو اُھو ڏينھن آھي جنھن جو کين انجام ڏنو ٿي ويو.(علامه تاج محمود امروٽي) (ان وقت شرمساريءَ وچان) سندن اکيون هيٺ هونديون، انهن کي خواري ويڙهي ويئي هوندي. اهوئي اهو ڏينهن آهي جنهن جو کين (وري وري) واعدو ڏنو ويندو هو.(علامه علي خان ابڙو) انهن جون اکيون جھُڪيل هونديون انهن تي ذلت ڇانيل هوندي. اِهو اُهو ڏينهن آهي جنهنجو کين وعدو ڏنو ويو هو(علامه عبدالوحيد جان سرهندي) (تنهن وقت) سندن اکيون (شرم کان) هيٺ هوندين کين خواري وڪوڙيل هوندي . اهو ئي ڏينهن آهي جنهن جو کين وعدو ڏنو پيو وڃي.(سيد فرمان علي) جهڪندڙ اکيون انهن جون ڇانئجي ويندي انهن تي ذلت اِهو اُهو ڏينهن آهي جنهن جو وعدو ڏنا ويا هئا .(مولانا محمد ادريس ڏاهري) (ان وقت) سندن اکيون هيٺ هونديون انهن کي خواري ويڙهي ويئي هوندي. اِهوئي ڏينهن آهي جنهن جو کين وعدو ڏنو پيو وڃي. (مولانا محمد مدني) |