031 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 34 آيتون ۽ 4 رڪوع آھن
الۗمّۗ 1ۚ
الف، لام، ميم .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريالم
— مولانا محمد مدنيالف ــ لام ــ ميم
— عبدالسلام ڀُٽوتِلْكَ اٰيٰتُ الْكِتٰبِ الْـحَكِيْمِ 2ۙ
هي آيتون ڪتاب حڪمت واري جون آهن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياهي حڪمت واري ڪتاب جون آيتون آهن.
— مولانا محمد مدنيهي حڪمت واري ڪتاب جون آيتون آهن.
— عبدالسلام ڀُٽوهُدًى وَّرَحْــمَةً لِّلْمُحْسِنِيْنَ 3ۙ
هدايت ۽ رحمت آهن نيڪوڪارن جي لاءِ .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريانهن نيڪي ڪرڻ وارن لاءِ رهنمائي ۽ رحمت آهن.
— مولانا محمد مدنيهي (آيتون) نيڪوڪارن لاءِ رحمت ۽ هدايت جو ذريعو آهن.
— عبدالسلام ڀُٽوالَّذِيْنَ يُقِيْمُوْنَ الصَّلٰوةَ وَيُؤْتُوْنَ الزَّكٰوةَ وَهُمْ بِالْاٰخِرَةِ هُمْ يُوْقِنُوْنَ 4ۭ
جيڪي قائم ڪن ٿا نماز ۽ ڏين ٿا زڪواة ۽ اهي ئي آخرت تي يقين رکن ٿا .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريجيڪي نماز قائم ڪن ٿا ۽ زڪوات ڏين ٿا ۽ اهي آخرت تي يقين رکن ٿا.
— مولانا محمد مدنيجيڪي نماز قائم ڪن ٿا، زڪوات ادا ڪن ٿا ۽ اُهي آخرت تي يقين رکن ٿا.
— عبدالسلام ڀُٽواُولٰۗىِٕكَ عَلٰي هُدًى مِّنْ رَّبِّهِمْ وَاُولٰۗىِٕكَ هُمُ الْمُفْلِحُوْنَ 5
اهي هدايت تي آهن پنهنجي رب وٽان ۽ اهي ئي ڪامياب آهن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياهي ان هدايت تي آهن جا سندن پاليندڙ جي طرفان آهي ۽ اُهي ئي ڪامياب آهن.
— مولانا محمد مدنياهڙائي ماڻهو پنھنجي پالڻھار جي طرفان (ٻڌايل) سڌي رستي تي آهن ۽ اهي ئي ماڻهو ڪامياب آهن.
— عبدالسلام ڀُٽووَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّشْتَرِيْ لَهْوَ الْـحَدِيْثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ ڰ وَّيَتَّخِذَهَا هُزُوًا ۭ اُولٰۗىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِيْنٌ 6
۽ ماڻهن مان ڪو اهڙو آهي جيڪو خريد ڪري ٿو بيهودي ڳالهه تانته گمراھ ڪري الله جي واٽ کان علم کان سواءِ ۽ وٺي ان کي ٺٺول ڪري اهي انهن جي لاءِ خوار ڪندڙ عذاب آهي.
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ ڪن ماڻهن مان اهو آهي جو تماشي جي ڳالهين کي خريد ڪري ٿو. هن لاءِ ته (اهي ماڻهن کي ٻڌائي) اڻ ڄاڻائيءَ سان الله جي رستي کان گمراهه ڪري ۽ ان کي ٺٺولي ڪري وٺي. انهن ئي لاءِ خوار ڪندڙ عذاب آهي.
— مولانا محمد مدنيماڻهن مان ڪو اهڙو به ماڻهو آهي جيڪو فضول ڳالهين کي اهميت ڏيندو آهي ته جيئن (ان جي ذريعي) ماڻهن کي الله تعالى جي رستي کان بغير علم جي گمراهه ڪري ڇڏي ۽ حق جي دعوت کي مذاق ۾ اڏائي ڇڏي. اهڙن ماڻهن لاءِ ذليل ۽ خوار ڪندڙ عذاب آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَاِذَا تُتْلٰى عَلَيْهِ اٰيٰتُنَا وَلّٰى مُسْتَكْبِرًا كَاَنْ لَّمْ يَسْمَعْهَا كَاَنَّ فِيْٓ اُذُنَيْهِ وَقْرًا ۚ فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ اَلِيْـمٍ 7
۽ جڏهن پڙهيون وڃن ٿيون ان تي اسان جون آيتون ته پٺي ڦيرائي هليو تڪبر ڪندڙ ٿي ڄڻ ته نه ٻڌائين انهن کي ڄڻ ته ان جي ڪنن ۾ ڳرائي آهي پوءِ ان کي دردناڪ عذاب جي بشارت ڏي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ جڏهن کيس اسان جون آيتون پڙهي ٻڌايون وڃن ٿيون ته هٺيلو ٿي پٺ ڦيري ٿو، ڄڻ ته اهي نه ٻڌائين ڄڻ ته سندس ڪنن ۾ ٻوڙا ئي آهي. پوءِ کيس دردناڪ عذاب جي خوشخبري ٻڌاءِ!
— مولانا محمد مدني۽ جڏهن کيس اسان جون آيتون تلاوت ڪري ٻڌايون وڃن ٿيون ته وڏائيءَ سان پُٺي ڦيري ڪن لاٽار ڪري ٿو ڄڻ ته هن ٻڌو ئي ناهي، ڄڻ ته سندس ڪن ئي ٻوڙا هجن. (بس!) تون اهڙي ماڻهوءَ کي دردناڪ عذاب جي خوشخبري ٻڌاءِ.
— عبدالسلام ڀُٽواِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَـمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُمْ جَنّٰتُ النَّعِيْمِ 8ۙ
بلاشڪ اهي شخص جن ايمان آندو ۽ ڪيائون صالح عمل انهن جي لاءِ نعمتن وارا بهشت آهن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريبيشڪ جن ايمان آندو ۽ چڱا ڪم ڪيا تن لاءِ نعمت جا باغ آهن.
— مولانا محمد مدنيبيشڪ (باقي) جن ماڻهن ايمان آندو ۽ نيڪ عمل ڪيا تن سڀني لاءِ نعمتن وارا باغ آهن.
— عبدالسلام ڀُٽوخٰلِدِيْنَ فِيْهَا ۭ وَعْدَ اللّٰهِ حَقًّا ۭ وَهُوَ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ 9
هميشہ رهندڙ انهن ۾ الله جو وعدو حق آهي ۽ اهوئي غالب حڪمت وارو آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريانهن ۾ پيا رهندا. الله سچو وعدو ڪيو آهي ۽ اهو زبردست (۽) حڪمت وارو آهي.
— مولانا محمد مدنيهو ان ۾ هميشه رهندا، الله تعالى جو وعدو بلڪل سچو آهي ۽ هو زبردست حڪمت وارو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽوخَلَقَ السَّمٰوٰتِ بِغَيْرِ عَـمَدٍ تَرَوْنَهَا وَاَلْقٰى فِي الْاَرْضِ رَوَاسِيَ اَنْ تَـمِيْدَ بِكُمْ وَبَثَّ فِيْهَا مِنْ كُلِّ دَاۗبَّةٍ ۭ وَاَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاۗءِ مَاۗءً فَاَنْۢبَتْنَا فِيْهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ كَرِيْمٍ 10
پيدا ڪيائين آسمانن کي ٿنڀ کان سواءِ ڏسو پيا انهن کي ۽ رکيائين زمين ۾ جبل متان ڌٻي اوهان سان ۽ پکيڙيائين ان ۾ هر (قسم جا) جانور ۽ نازل ڪيوسون آسمان کان پاڻي پوءِ ڄمايوسون ان ۾ هر قسم جو سٺو جوڙو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريآسمانن کي ٿنڀن کان سواءِ بنايائين جن کي اوهين ڏسو ٿا ۽ زمين ۾ جبل وڌائين ته متان اوهان کي زمين لوڏي ۽ ان ۾ سڀ ڪنهن قسم جا جانور پکيڙيائين ۽ اسان آسمان مان پاڻي لاٿو پوءِ اسان ان ۾ سڀ سٺا نمونا ڄمايا هيءَ الله جي پيدائش آهي
— مولانا محمد مدنيهُن آسمانن کي بغير ٿنڀن جي بنايو آهي، جن کي توهان باقاعده ڏسو ٿا ۽ زمين ۾ جبل کوڙيائين ته جيئن زمين توهان کي لوڏا نه کارائي ۽ ان ۾ هر جنس جا جانور ڦھلائي ڇڏيا ۽ اسان آسمان مان پاڻي نازل ڪيوسين ۽ (ان جي ذريعي) زمين مان هر قسم جون بھترين شيون ڦُٽايوسين.
— عبدالسلام ڀُٽوھٰذَا خَلْقُ اللّٰهِ فَاَرُوْنِيْ مَاذَا خَلَقَ الَّذِيْنَ مِنْ دُوْنِهٖ ۭ بَلِ الظّٰلِمُوْنَ فِيْ ضَلٰلٍ مُّبِيْنٍ ۧ11
هيءَ الله جي مخلوق آهي پوءِ ڏيکاريو مون کي ته ڪهڙي شيءِ آهي جيڪا پيدا ڪئي انهن جيڪي ان کان سواءِ آهن بلڪ ظالم کليل گمراهيءَ ۾ آهن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريپوءِ مون کي ڏيکاريو ته جيڪي ان کانسواءِ (اوهان جا الله سان ٺهرايل شريڪ) آهن تن ڇا پيدا ڪيو؟ پر (ڳالهه هي آهي ته) ظالم پڌري گمراهيءَ ۾ آهن.
— مولانا محمد مدنيهي سڀ شيون ته الله تعالى جون پيدا ڪيل آهن (هاڻي) توهان مون کي ڏيکاريو ته توهان جي شريڪن ڇا پيدا ڪيو آهي؟ بلڪ هي ظالم ماڻهو کُلي گمراهي ۾ پيل آهن.
— عبدالسلام ڀُٽووَلَقَدْ اٰتَيْنَا لُقْمٰنَ الْحِكْمَةَ اَنِ اشْكُرْ لِلّٰهِ ۭ وَمَنْ يَّشْكُرْ فَاِنَّـمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهٖ ۚ وَمَنْ كَفَرَ فَاِنَّ اللّٰهَ غَنِيٌّ حَمِيْدٌ 12
۽ البته تحقيق ڏني اسان لقمان کي حڪمت ته شڪر ڪر الله جو ۽ جيڪو به شڪر ڪري ٿو پوءِ رڳو پنهنجي جيءَ لاءِ شڪر ٿو ڪري ۽ جيڪو بي شڪري ٿو ڪري پوءِ بيشڪ الله شاهوڪار، ساراهيل آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ بيشڪ اسان لقمان کي حڪمت ڏني (۽ کيس چيوسون ته) الله جو شڪر ڪر ۽ جيڪو شڪر ڪري ٿو سو رڳو پاڻ لاءِ شڪر ڪري ٿو، ۽ جيڪو ناشڪري ڪري ٿو ته بيشڪ الله بي پرواهه (۽) ساراهيل آهي.
— مولانا محمد مدني۽ بيشڪ اسان لقمان ($) کي دانائي عطا ڪئي ته جيئن هو الله تعالى جو شڪر ادا ڪري ۽ جيڪو شڪر ادا ڪندو آهي ته اهو شڪر سندس فائدي لاءِ ئي هوندو آهي ۽ جيڪو ناشڪري ڪندو ته بيشڪ الله تعالى بيپرواهه ۽ تعريف جي لائق آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَاِذْ قَالَ لُقْمٰنُ لِابْنِهٖ وَهُوَ يَعِظُهٗ يٰبُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللّٰهِ ڼ اِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيْمٌ 13
۽ (ياد ڪر) جڏهن چيو لقمان پنهنجي پٽ کي ۽ اهو نصيحت پيو ڪري ان کي ته اي پٽڙا منهنجا!ٰ نه شريڪ ڪر الله سان ( ڪا شيءِ) بلاشڪ شرڪ البته وڏو ظلم آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ (اهو وقت ياد رک) جڏهن لقمان پنهنجي پٽ کي چيو کيس نصيحت ٿي ڪيائين ته “اي منهنجا پٽڙا! الله سان (ٻئي کي) شريڪ نه ڪج! بيشڪ شريڪ ڪرڻ وڏو ظلم آهي.
— مولانا محمد مدني۽ جڏهن لقمان ($) پنھنجي پُٽ کي سمجهائيندي چيو ته اي منھنجا پٽڙا! الله تعالى سان گڏ ڪنھن کي به شريڪ نه ڪجانءِ. بيشڪ شرڪ ڪرڻ وڏي ۾ وڏو ظلم آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَوَصَّيْنَا الْاِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ ۚ حَمَلَتْهُ اُمُّهٗ وَهْنًا عَلٰي وَهْنٍ وَّفِصٰلُهٗ فِيْ عَامَيْنِ اَنِ اشْكُرْ لِيْ وَلِوَالِدَيْكَ ۭ اِلَيَّ الْمَصِيْرُ 14
۽ حڪم ڪيوسون انسان کي ان جي پيءُ ۽ ماءُ جي متعلق پيٽ ۾ کنيو ان کي ان جي ماءُ ڪمزوري تي ڪمزوريءَ جي باوجود ۽ کير ڇڏائڻ ان جو ٻن سالن ۾ آهي شڪر ڪر مون لاءِ ۽ پنهنجي والدين جي لاءِ مون ڏانهن ئي موٽڻ آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ اسان انسان کي سندس ماءُ پيءُ لاءِ حڪم ڪيو (ڇو ته) سندس ماءُ ان کي ڪمزوريءَ مٿان ڪمزوريءَ جي حالت ۾ (پنهنجي پيٽ ۾ ) رکيو ۽ سندس ٿڄ ٻن ورهن ۾ ڇڏائجي ٿي (هي حڪم ڪيوسون) ته منهنجو ۽ پنهنجي ماءُ پيءُ جو حق مڃ، مون ڏي ئي موٽي اچڻو آهي. (۱۴)
— مولانا محمد مدني۽ اسان انسان کي پنھنجي ماءُ پيءُ جي باري ۾ (سھڻي سلوڪ ڪرڻ جو) تاڪيد ڪيو آهي. سندس ماءُ تڪليف مٿان تڪليف برداشت ڪري کيس پنھنجي پيٽ ۾ رکيو، پوءِ ٻن سالن تائين کيس کير پياريندي رهي ته جيئن هو الله تعالى ۽ پنھنجي ماءُ پيءُ جو شڪر گذار ٿئي. آخرڪار (سڀني کي) اسان ڏي ئي موٽڻو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَاِنْ جَاهَدٰكَ عَلٰٓي اَنْ تُشْرِكَ بِيْ مَا لَيْسَ لَكَ بِهٖ عِلْمٌ ۙفَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوْفًا ۡ وَّاتَّبِعْ سَبِيْلَ مَنْ اَنَابَ اِلَيَّ ۚ ثُـمَّ اِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَاُنَبِّئُكُمْ بِـمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ 15
۽ جيڪڏهن ڪوشش ڪن توکي هن تي جو شريڪ ڪرين مون سان اها شيءِ جو ناهي توکي ان جو علم پوءِ نه فرمان مڃ انهن ٻنهي جو صحبت ۾ رهه انهن سان دنيا ۾ چڱائي سان ۽ تا بعداري ڪر ان جي واٽ جي جيڪو موٽيو مون ڏانهن ان کان پوءِ مون ڏانهن موٽڻ اوهان جو آهي پوءِ خبر ڏيندس اوهان کي ان جي جيڪي ڪندا هيئو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ جيڪڏهن توتي زور ڪن ته تون مون سان اهڙيءَ شئي کي شريڪ ڪر جنهن (جي حقيقت) جي توکي خبر نه آهي ته سندن چيو نه مڃ ۽ دنيا ۾ ساڻن چڱيءَ طرح رهه! ۽ جنهن مون ڏي رجوع ڪيو تنهن جي رستي جي تابعداري ڪر! وري مون ڏي ئي اوهان کي موٽي اچڻو آهي پوءِ جيڪي اوهين پيا ڪريو سو اوهان کي ٻڌائيندس(۱۵)
— مولانا محمد مدنيپر جيڪڏهن ماءُ پيءُ توتي زور رکن ته تون الله تعالى سان گڏ اهڙن کي شريڪ ڪر جن جي باري ۾ تو وٽ ڪو دليل نه هجي ته اهڙي ڳالهه ۾ انهن جو ڪڏهن به چيو نه مڃجانءِ پر دنيا ۾ انهن سان سھڻي سلوڪ سان پيش اچجانءِ ۽ ان ماڻهوءَ جي پيروي ڪجانءِ جيڪو مون ڏي لاڙو رکندو هجي پوءِ توهان سڀني کي مون ڏانھن ئي موٽڻو آهي. توهان جيڪو ڪجهه ڪريو ٿا مان توهان کي سڀ ڪجهه ٻڌائيندس.
— عبدالسلام ڀُٽويٰبُنَيَّ اِنَّهَآ اِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِيْ صَـخْـرَةٍ اَوْ فِي السَّمٰوٰتِ اَوْ فِي الْاَرْضِ يَاْتِ بِهَا اللّٰهُ ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَطِيْفٌ خَبِيْرٌ 16
اي پٽڙا منهنجا! بيشڪ اها جيڪڏهن هوندي وزن داڻي سرنهه جو پوءِ هوندي ڪنهن پٿر ۾ يا آسمانن ۾ يا زمين ۾ ته آڻيندو ان کي الله بيشڪ الله باريڪ بين خبر رکندڙ آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري(۽ لقمان چيو ته) “اي منهنجا پٽڙا! جيڪڏهن (ڪاشئي) اهر جي داڻي جي برابر هوندي پوءِ اها ڪنهن پٿر (جي ڇپ) ۾ هجي يا آسمانن ۾ يا زمين ۾ ته الله ان کي (به) آڻي حاضر ڪندو. بيشڪ الله باريڪ بين پوري خبر رکندڙ آهي. (۱۶)
— مولانا محمد مدنياي منھنجا پٽڙا! جيڪڏهن سَرنهن جي داڻي جي برابر به ڪا شيءِ هوندي پوءِ اها چاهي جبل جي هيٺان هجي يا آسمانن ۾ هجي يا زمين جي اندر هجي ته به الله تعالى ان کي ٻاهر آڻي حاضر ڪندو. بيشڪ الله تعالى انتهائي باريڪ بين ۽ خبر رکندڙ آهي.
— عبدالسلام ڀُٽويٰبُنَيَّ اَقِـمِ الصَّلٰوةَ وَاْمُرْ بِالْمَعْرُوْفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلٰي مَآ اَصَابَكَ ۭ اِنَّ ذٰلِكَ مِنْ عَزْمِ الْاُمُوْرِ ۚ17
اي پٽڙا منهنجا! قائم رک نماز ۽ امر ڪر چڱي ڪم جو ۽ روڪ بري ڪم کان ۽ صبر ڪر ان تي جيڪا پهتي توکي بيشڪ اها ڳالهه همت وارن ڪمن مان آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياي منهنجا پٽڙا! نماز قائم ڪر ۽ چڱي ڪم جو حڪم ڪر ۽ بڇڙي ڪم کان روڪ ۽ جيڪا تڪليف توکي پهچي تنهن تي صبر ڪر. بيشڪ اهو ڪم همت جي ڪمن مان آهي. (۱۷)
— مولانا محمد مدنياي منھنجا پٽڙا! نماز قائم ڪر، نيڪي جي تلقين ڪندو رهه ، برائي کان روڪيندو رهه ۽ جيڪا تڪليف توکي پھچي ان تي صبر ڪندو رهه. بيشڪ هي سڀ ڪم وڏي همت وارا آهن.
— عبدالسلام ڀُٽووَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَـمْشِ فِي الْاَرْضِ مَرَحًا ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُـحِبُّ كُلَّ مُـخْـتَالٍ فَـخُــوْرٍ ۚ18
۽ نه ٽيڙو ڪر تون پنهنجو ڳل ماڻهن لاءِ ۽ نه هل زمين ۾ وڏائي ڪندڙ بيشڪ الله نه ٿو محبت رکي هر هٺيلي فخر ڪندڙ سان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ پنهنجو ڳل ماڻهن کان نه موڙ (وڏائي نه ڪر) ۽ زمين ۾ آڪڙ سان نه هَلُ. بيشڪ الله کي سڀڪو هٺيلو پاڻ پڏائيندڙ نه ٿو وڻي. (۱۸)
— مولانا محمد مدني۽ تون وڏائيءَ سان منھن ڦيري ماڻهن سان نه ڳالهاءِ ۽ زمين تي آڪڙجي نه هل. بيشڪ الله تعالى کي وڏائي خور ۽ پاڻ پڏائيندڙ ماڻهو پسند نه آهن.
— عبدالسلام ڀُٽووَاقْصِدْ فِيْ مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ ۭ اِنَّ اَنْكَرَ الْاَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْـحَمِيْرِ ۧ19
۽ وچولو ٿي پنهنجي هلڻ ۽ هيٺاهون ٿي پنهنجي آواز ۾ بيشڪ آوازن مان گهڻو برو البته گڏهه جو آواز آهي. ع
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ پنهنجي هلڻ ۾ وچٿري چال هَلُ ۽ پنهنجي آواز کي ڪجهه نرم ڪر! ڇو ته آوازن مان بڇڙي کان بڇڙو آواز گڏهه جو آواز آهي (۱۹)
— مولانا محمد مدنيپنھنجي هلڻ ۾ نرمي اختيار ڪر ۽ پنھنجي آواز کي هلڪو رک. بيشڪ آوازن مان بُري ۾ بُرو آواز گڏهن جو هوندو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽواَلَمْ تَرَوْا اَنَّ اللّٰهَ سَـخَّرَ لَكُمْ مَّا فِي السَّمٰوٰتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ وَاَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهٗ ظَاهِرَةً وَّبَاطِنَةً ۭ وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُّجَادِلُ فِي اللّٰهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَّلَا هُدًى وَّلَا كِتٰبٍ مُّنِيْرٍ 20
ڇا اوهان نه ڏٺو ته بيشڪ الله مطيع ڪيائين اوهان جي لاءِ اهي جو آسمانن ۾ آهن ۽ جيڪي زمين ۾ آهن ۽ ڀرپور ڪيائين اوهان تي پنهنجون نعمتون ظاهري ۽ باطني ۽ ماڻهن مان اهڙا به آهن جيڪي جهڳڙو ٿا ڪن الله ( جي باري) ۾ علم کان ۽ هدايت ۽ روشن ڪتاب کان سواءِ .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريڇا اوهان نه ڏٺو ته جيڪي آسمانن ۽ جيڪي زمين ۾ آهي تنهن کي الله اوهان جي ڪم ۾ لڳايو آهي ۽ پنهنجيون ظاهر ۽ ڳجهيون نعمتون اوهان تي پوريون ڪيائين. ۽ ماڻهن ۾ ڪي اهڙا به آهن جي علم ۽ هدايت ۽ روشن ڪتاب کانسواءِ الله جي ڳالهه ۾ جهڳڙو ڪن ٿا (۲۰)
— مولانا محمد مدنيڇا توهان نه ڏٺو آهي ته آسمانن ۽ زمين جي هر شيءِ کي الله تعالى توهان جي خدمت ۾ لڳائي ڇڏيو آهي ۽ توهان جي مٿان ظاهري ۽ لڪيل هر قسم جون نعمتون پوريون ڪري ڇڏيون آهن. پر پوءِ به ڪي اهڙا ماڻهو آهن جيڪي بغيرعلم، بغيرهدايت ۽ بغيرروشن ڪتاب جي الله تعالى جي باري ۾ جهيڙو ڪري ويٺا آهن.
— عبدالسلام ڀُٽو