الٓمَّٓ.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

الف- لام- ميم(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

الۗـۗمَّ(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

الم(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

الف، لام، ميم،.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

المَّ. الله اهو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

الف لام ميم (هي حروف مقطعات آهن، هنن جي اصل معنيٰ ۽ مقصد الله ۽ ان جو رسول ﷺ بهتر ڄاڻن ٿا)(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ا لٓمّٓ کي،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

الف- لام- ميم (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ال۬مّ۬ (الف ـ لام ـ ميم)(تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

الف لام ميم(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

الف- لام- ميم(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

الف لام ميم (حقيقي معنيٰ الله ۽ رسول صلي الله عليه وآلہٖ وسلم ئي بهتر ڄاڻن ٿا).(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله (اُھو آھي جو) اُن کانسواءِ ڪوئي عبادت جو لائق نه آھي (جو سدائين) جيئرو (جڳ جي) بيھڪ ڏيڻ وارو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

الله کان سواءِ ڪوبه معبود ڪونهي (جنهن جي ٻانهپ ڪجي) هوالحي (سدائين زنده) ۽ القيوم آهي (جنهن جي ئي وسيلي هر شيءِ قائم آهي ۽ پاڻ پنهنجي قيام لاءِ ڪنهن جو به محتاج ناهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

الله تعالى آهي انهيءَ کان سواءِ ٻيو ڪوبه معبود ناهي اهو زنده ٻين کي قائم رکندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

الله اهو آهي جنهن کان سواءِ ڪو به عبادت جي لائق نه آهي. اهو زندھ (۽) سموري جهان کي قائم رکندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

سچو معبود ناهي، ڪو به عبادت جو لائق ان کان سواءِ (پاڻ) جيئرو (ٻين کي) قائم رکندڙ آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جنهن کان سواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي (اهو) جيئرو (۽ هميشه) قائم رهندڙ آهي . (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

الله (اُهو آهي جو) ناهي ڪو ئي عبادت جي لائق سواءِ ان جي، هميشه زنده رهڻ وارو جهان جو نظام قائم رکڻ وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڄاڻي ڄاڻڻهار، ڌڻِي، جنهن ڌاران، نه ٻِي، درگاه ۽ درٻار، سو سدائين جيرو ۽ قائم برقرار،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

الله ڌارن ڪو به بندگيءَ جو لائق نه آهي، اهو سدائين جيئرو سڀني کي قائم رکڻ وارو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله جنهن کان سواءِ ٻيو ڪوبه معبود ڪونهي، اها سدائين زنده رهڻ واري دائم قائم هستي آهي، جيڪو ڪائنات جو انتظام سنڀاليو بيٺو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

الله کان سواءِ ڪو خدا ناهي. اها ابدي زنده هستي، نظامِ ڪائنات کي سنڀاليو اچي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

الله تعالى کان سواءِ ڪو به عبادت جي لائق ناهي، اهو ئي سدائين زنده رهندڙ ۽ (سموري ڪائِنات کي) سنڀاليندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

الله، ان کانسواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي (اُهو) هميشه زنده رهڻ وارو آهي (سموري جهان کي پنهنجي تدبير سان) قائم رکندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

توتي (اُھو) ڪتاب سچ سان لاٿائين (جو) جيڪي (ڪتاب) کانئس اڳي آھن تن جو سچو ڪندڙ آھي ۽ توريت ۽ اِنجيل کي لاٿائين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هن (الله تعاليٰ) توتي ڪتاب قرآن مجيد نازل ڪيو آهي، جنهن ۾ حقيقت ۽ سچائي آهي ان کان اڳي جيڪي به ڪتاب نازل ٿي چڪا آهن تن جي تصديق ڪندڙ آهي. تورات ۽ انجيل نازل فرمايو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

توهان تي قرآن ڪريم نازل فرمايائين حق سان، جيڪو اڳين ڪتابن جي تصديق ڪري ٿو، ۽ الله تعالى توراة ۽ انجيل پهرين نازل فرمايو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول) تو تي برحق (اهو) ڪتاب نازل ڪيائين جو، جيڪي (اڳيان آسماني ڪتاب) آهن تن کي سچو چوندڙ آهي، پڻ توريت ۽ انجيل کي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

لاٿائين توتي ڪتاب سچو جيڪو تصديق ڪندڙ آهي ان کان اڳين (ڪتابن) جي ۽ لاٿائين توراة ۽ انجيل .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) توتي حق سان (اُهو) ڪتاب (قرآن) لاٿائين جو جيڪي (ڪتاب) ان جي اڳيان آهن تن کي سچو چوندڙ آهي ۽ تورات ۽ انجيل کي هن کان اڳي ماڻهن جي هدايت لاءِ لاٿائين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اي نبي!)ان تو تي (هي) ڪتاب حق سان لاٿو آهي جيڪو اڳين ڪتابن جي تصديق ڪندڙ آهي ۽ (الله ئي ) تورات ۽ انجيل نازل ڪيو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

تو تي، جنهن ڪتاب ڪيو، نازل نُور نبار، اِنهيان اڳين جو پارکو، ڪڍندڙ غير غُبار، ۽ توريت ۽ انجيل کي، اُتاريو اڳوار، هادِي ماڻهن هارِ، پڻ صفائـِي سچ ڪوڙ جِي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هُن سچائيءَ سان توتي ڪتاب لاٿو، جو اڳين ڪتابن کي سچو ڪري ٿو ۽ توريت ۽ انجيل کي به لاٿائين(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! انهيءَ ئي توتي هيءُ ڪتاب نازل ڪيو آهي، جنهن حق آندو آهي ۽ انهن ڪتابن جي تصديق ڪندڙ آهي، جيڪي اڳ آيا هئا. هن کان اڳ هو انسانن جي هدايت لاءِ تورات ۽ انجيل نازل ڪري چڪو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي نبي! هن توتي هي ڪتاب حق سان نازل ڪيو آهي ۽ انهن ڪتابن جي تصديق ڪري ٿو، جيڪي (اڳي) نازل ڪري چڪو آهي تورات ۽ انجيل(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ!) ان هستيءَ ئي گذريل امَّتن تي تورات ۽ انجيل نازل ڪيو هو ۽ هاڻي تنھنجي مٿان به هي برحق ڪتاب (يعني قرآن مجيد) نازل فرمايو آهي، جيڪو پھريان آيل ڪتابن کي سچو مڃي ٿو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي محبوب!) اُن ئي (هي) ڪتاب توهان تي حق سان نازل ڪيو آهي (هي) انهن (سڀني ڪتابن) جي تصديق ڪندڙ آهي جيڪي هن کان اڳي نازل ٿيا آهن ۽ اُن ئي توريت ۽ انجيل نازل ڪيو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اڳي ئي ماڻھن جي ھدايت لاءِ ۽ (سچ ۽ ڪُوڙ ۾) سنڌو وجھندڙ لاٿائين، جن الله جي آيتن جو اِنڪار ڪيو تن لاءِ سخت عذاب آھي، ۽ الله غالب بدلي وٺڻ وارو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ الله تعاليٰ اڳين ماڻهن جي هدايت وانگر پڻ فرقان (يعني نيڪ ۽ بد ۽ حق ۽ باطل جي وچ ۾ فرق ڪرڻ واري سمجهه ۽ قوت) نازل ڪيو. جيڪي ماڻهو الله جي آيتن کان انڪار ٿا ڪن (حق کي ڇڏي باطل سان شامل ٿا ٿين) انهن کي (سندن ڏانهن عملن جي عيوض) سخت عذاب ملڻو آهي ۽ الله تعاليٰ سڀني تي غالب آهي ۽ (گنهگارن کي) سزا ڏيڻ وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ماڻهن جي هدايت لاءِ ۽ فرق ڪندڙ ڪتاب نازل فرمايو، بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى جي آيتن جا انڪاري ٿيا انهن لاءِ سخت عذاب آهي، ۽ الله تعالى غالب بدلو وٺندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

هن کان اڳي ماڻهن جي هدايت لاءِ لاٿائين. ۽ حق ۽ باطل ۾ تميز ڪرڻ وارو ڪتاب (قرآن) نازل ڪيو. بيشڪ جن الله جي آيتن جو انڪار ڪيو تن لاءِ سخت عذاب آهي ۽ الله زبردست (۽) بدلي وٺڻ وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اڳ ۾ هدايت ڪري ماڻهن جي لاءِ ۽ لاٿائين (حق ۽ نا حق ۾) فرق ڪندڙ بيشڪ جن ڪفر ڪيو الله جي آيتن جو انهن لاءِ سخت عذاب آهي ۽ الله غالب، بدلي وٺڻ وارو آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ فرقان (به) لاٿائين. بيشڪ جن الله جي آيتن جو انڪار ڪيو تن لاءِ سخت عذاب آهي. ۽ الله زبردست (۽) بدلي وٺڻ وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اڳ به (ڪتاب لاٿائين) ماڻهن جي هدايت لاءِ ۽ (هاڻي به) حق ۽ باطل و چ ۾ فرق ڪندڙ (قرآن) لاٿائين. بيشڪ اُهي ماڻهو جن الله جي آيتن جو انڪار ڪيو انهن لاءِ زور سخت عذاب آهي. ۽ الله غالب آهي بدلو وٺڻ وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

آيتن کان الله جي، ڪيو جن اِنڪار، سزا سخت تن لئي ، ٻارڻ ٻهون ٻِيهار؛ ۽ غالب ربُّ، غفار، پڻ پاڙو جھاڙَ پارڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ان کان اڳ ماڻهن جي هدايت لاءِ حق ۽ باطل جي ڪسوٽي به لاٿائين. بيشڪ جن الله جي آيتن جو انڪار ڪيو، تن لاءِ سخت عذاب آهي ۽ الله زبردست بدلي وٺڻ وارو آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ هن ئي اها ڪسوٽي لاٿي آهي (جنهن سان حق ۽ ناحق کي پرکي سگهجي). هاڻي جيڪي ماڻهو الله جي حڪمن کي قبول ڪرڻ کان انڪار ڪندا، انهن لاءِ پڪ ئي پڪ سخت سزا آهي. الله بيحد طاقت وارو ۽ برائيءَ جو بدلو وٺڻ وارو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هن کان پهرين انسانن جي هدايت لاءِ ۽ هن اها ڪسوٽي لاٿي (جيڪا حق ۽ باطل جو فرق ڏيکاري ٿي) هاڻي جيڪي ماڻهو الله جي حڪمن کي قبول ڪرڻ کان انڪار ڪن، انهن کي يقينًا سخت سزا ملندي، ۽ الله بي پناهه طاقت جو مالڪ برائيءَ جو بدلو ڏيڻ وارو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان کان پھرين انسانن جي هدايت لاءِ تورات ۽ انجيل هئا ۽ هاڻي قرآن مجيد سچ ۽ ڪوڙ ۾ فرق ڏيکارڻ لاءِ نازل ڪيو ويو آهي، سو هاڻي جيڪو به الله تعالى جي آيتن جو انڪار ڪندو، ان لاءِ سخت عذاب آهي . الله تعالى انڪار ڪندڙن کان چڱيءَ طرح بدلو وٺڻ جي طاقت رکي ٿو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(جيئن) هن کان پهرئين ماڻهن جي رهنمائي جي لاءِ (ڪتاب نازل ڪيا ويا) ۽ (هاڻي اهڙي طرح) ان حق ۽ باطل ۾ فرق ڪندڙ (قرآن) نازل فرمايو آهي، بيشڪ جيڪي ماڻهو الله جي آيتن جو انڪار ڪن ٿا انهن جي لاءِ سخت عذاب آهي، ۽ الله وڏو غالب بدلو وٺڻ وارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

بيشڪ الله تي ڪائي شيء نڪي زمين ۾ ۽ نڪي آسمان ۾ ڳجھي رھندي آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

بلاشبه الله تعاليٰ کان ڪابه شيءِ ڳجهي ناهي اها شيءِ زمين ۾ هجي، توڙي آسمان ۾ (ته به الله تعاليٰ کي ان جو علم آهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ الله تعالى کان ڪابه شيءِ ڳجهي ناهي زمين ۾ ۽ نه آسمانن ۾(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ الله کان ڪا به شيءِ ڳجهي نه آهي (نه) زمين ۾ نڪي آسمان ۾.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ الله نه ٿي ڳجهي رهي ان کان ڪا شيءِ (نه) زمين ۾ ۽ نه آسمان ۾ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ الله کان ڪابه شي نڪي زمين ۾ ۽ نه ڪي آسمان ۾ ڳجهي رهي ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ الله تي ڪا به شيءِ ڳُجهي نه آهي زمين ۾ ۽ نه ڪِي آسمان ۾.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

الله جَل جلالہٗ، نه لِڪي کانِس لغار، نه زمين، نه آسمان ۾؛ (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

الله تي ڪا به شيءِ زمين توڙي آسمان ۾ لڪل نه آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

زمين توڙي آسمان جي ڪابه شيءِ الله کان ڳجهي نه آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ الله کان ڳجهي نه آهي ڪابه شيءِ زمين ۽ آسمان ۾.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ زمين ۽ آسمان جي ڪا به شيءِ الله تعالى کان لڪل نه آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

يقيناً الله تي زمين ۽ آسمان جي ڪابه شيءِ لڪيل ناهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُھو (الله) اھو آھي جيڪو (مائن) ڳڀيرڻن ۾ جئن گھرندو آھي (تئن) اوھان جي شڪل ٺاھيندو آھي، اُن کانسواءِ ڪوئي عبادت جو لائق نه آھي (اُھوئي) غالب حِڪمت وارو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهوئي آهي جو جهڙيءَ طرح چاهي ٿو تهڙيءَ طرح ماءُ جي پيٽ ۾ اوهان جي صورت (جسم عضوا اکيون وغيره) بنائي ٿو. يقيناً هن کان سواءِ ڪوبه معبود ڪونهي. هو غالب ۽ طاقت وارو آهي، (جنهن جي حڪم سان سڀ ڪجهه ّهور ۾ اچي ٿو) ۽ وڏي حڪمت وارو آهي (جو ٻار جي پيدا ٿيڻ کان اڳي پيٽ ۾ ئي ان جا سڀ عضوا بنائي تيار ڪري ٿو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهو ئي آهي جيڪو توهان جي تصوير ماءُ جي پيٽن ۾ جهڙي طرح چاهي پيدا فرمائي ٿو، ناهي ڪوبه معبود مگر اهو عزت حڪمت وارو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

هو اهو آهي جو (مائن جي) ڳڀيرڻين ۾ جيئن گهري ٿو تئين اوهان جي شڪل ٺاهي ٿو. انهيءَ کان سواءِ ڪو به عبادت جي لائق نه آهي (اهو) زبردست (۽) داناءَ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهو ئي آهي جو صورت ٿو ٺاهي اوهان جي (مائرن جي) ڳڀيرڻن ۾ جنهن نموني گهري، ناهي ڪو سچو معبود ان کان سواءِ غالب، حڪمت وارو آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

هو اُهو آهي جو (مائن جي) ڳڀيرڻين ۾ جيئن گهري ٿو تيئن اوهان جي شڪل ٺاهي ٿو. ان کان سواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي (اهو) زبردست (۽) حڪمت وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اُهو (الله) ئي آهي جيڪو (مائرن جي) پيٽن ۾ اوهان جي صورت ٺاهي ٿو جيئن چاهي. ناهي ڪوئي عبادت جي لائق سواءِ ان جي (اُهو) غالب آهي حڪمت وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ٿو سينگاري ستار، شِڪليون اَهنجون شِڪم ۾، گُھري جيئن غفّار، ڌڻي، نه اِنهيان ڌار، سو سَٻر ۽ سٻوجھ گهڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهوئي اوهان کي ماءُ جي پيٽ ۾ جيئن وڻيس، تيئن شڪل ڏئي ٿو. ان زبردست حڪمت (۽ ڏاهپ) واري کانسواءِ ڪو به بندگيءَ جو لائق نه آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهوئي ته آهي، جيڪو توهان جي مائرن جي پيٽن ۾ توهان جون شڪليون جيئن وڻيس تيئن بڻائي ٿو. انهيءَ زبردست ۽ حڪمت واري کانسواءِ ٻيو ڪوبه معبود ناهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهو ئي توهان جون صورتون توهان جي مائرن جي رحمن (پيٽ) ۾ جيئن گهري بڻائي ٿو، ڪوبه خدا ناهي ان زبردست حڪمت واري کان سواءِ.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هو مائرن جي ٻچيدانيءَ ۾ توهان جون صورتون، پنھنجي مرضيءَ مطابق ٺاهي ٿو، اهڙي زبردست حڪمت واري کان سواءِ، ٻيو ڪو به عبادت جي لائق نه آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اُهوئي آهي جيڪو (مائرن جي) ٻچيدانين ۾ توهان جون صورتون جيئن گهري ٿو ٺاهي ٿو، ان کانسوءِ ڪوبه بندگي جي لائق نه آهي (اهو) وڏو غالب وڏي حڪمت وارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُھو (الله) آھي جنھن توتي ڪتاب لاٿو جنھن مان ڪي آيتون مُحڪم آھن (يعني اُنھن جي معنىٰ صاف آھي) اُھي ڪتاب جو اصل آھن ۽ ٻيون متشابه آھن (يعني اُنھن جون معنائون گھڻيون ٿي سگھن ٿيون)، پوءِ جن دلين ۾ ڏنگائي آھي سي مَنجھانئس جيڪي مُتشابه آھن تن جي پُٺيان خرابي ڳولڻ ۽ سندس مراد ڳولڻ لاءِ لڳندا آھن، ۽ الله کانسواءِ اُن جي مُراد ڪوئي نه ڄاڻندو آھي، ۽ (جيڪي) علم ۾پڪا (آھن سي) چوندا آھن ته اُنھن کي مڃيوسُون اِھي مڙئي اسان جي پالڻھار وٽان آھن، ۽ ڌيان وارن کانسواءِ (ٻيو) ڪوبه نصيحت نه وٺندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي پيغمبر! اهوئي (حي ۽ قيوم) آهي، جنهن توتي ڪتاب قرآن مجيد نازل ڪيو آهي. ان ۾ ڪي آيتون محڪم آهن (جن جي معنيٰ ظاهر ۽ چٽي آهي) اهي آيتون قرآن مجيد جو اصل ۽ بنياد آهن. ٻيون آهن متشابهات (جن جي معنيٰ اسان لاءِ چٽي ٿي نه ٿي سگهي). پوءِ جن ماڻهن جي دلين ۾ ڏنگائي ڦڏائي آهي، اهي (محڪم آيتن کي ڇڏي) انهن آيتن جي پٺيان پون ٿا جي الله جي ڪتاب ۾ متشابه آهن. هن غرض سان ته فتنو پيدا ڪن ۽ انهن جي حقيقت ڳولي لهن، پر انهن جي حقيقت الله کان سواءِ ڪوبه ڪونه ٿو ڄاڻي، پر جيڪي ماڻهو علم ۾ پڪا آهن، اهي (متشابهات جي پوئنا نٿا پون اهي) چون ٿا ته، اسان انهن تي ايمان رکون ٿا، ڇو ته اهي سڀ اسان جي پروردگار جي طرف کان آيل آهن. حقيقت هيءَ آهي ته (حق جي تعليم مان) نصيحت اهي ٿا وٺن جي عقل ۽ سمجهه وارا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهو ئي آهي جنهن توهان تي قرآن ڪريم نازل فرمايو انهيءَ جون ڪجهه آيتون صاف معنى رکن ٿيون اهي قرآن ڪريم جو بنياد آهن ۽ ٻيون آيتون متشابهات آهن، پر جن ماڻهن جي دل ۾ وَر آهي سي متشابهه آيتن جي پٺيان فتني ۽ پاڻ مرادو معنائون طلب ڪرڻ لاءِ ڪوشش ڪن ٿا، ۽ الله تعالى کان سواءِ حقيقت ۾ ان جي مراد ڪير نٿو ڄاڻي ۽ يقيني علم وارا چون ٿا اسان انهن آيتن تي ايمان آندو، اهي سڀئي آيتون اسان جي رب وٽان آهن، ۽ نصيحت ته فقط عقلمند حاصل ڪن ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) هو اهو آهي جنهن تو تي ڪتاب نازل ڪيو. ڪي ان مان محڪم (ظاهر معنى واريون) آيتون آهن، اهي (عمل ڪرڻ لاءِ) اصل (۽) ڪتاب جو (بنياد) آهن ۽ ٻيون آيتون متشابهات آهن (جن جون ڪيئي معنائون ٿي سگهن ٿيون) پوءِ جن (ماڻهن) جي دلين ۾ ڏنگائي آهي، سي ڪتاب مان انهن متشابه آيتن جي پٺيان پيل آهن ته جيئن فساد برپا ڪن. ۽ ان خيال سان ته پنهنجي دلي مطلب مطابق تاويل ڪن. هوڏانهن خدا ۽ انهن انسانن کان سواءِ جي علم جي وڏي درجي تي فائز آهن، انهن جو اصلي مطلب ڪو به نٿو ڄاڻي، اهي انسان (هي به) چون ٿا ته اسان ان تي ايمان آندو، هي سڀ (محڪم هجي يا متشابه) اسان جي پالڻهار جي طرف کان آهي. ۽ صاحبان لب (عقل مندن) کان سواءِ ڪو به ڌيان نٿو ڪري.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهو ئي آهي جو نازل ڪيائين تو تي ڪتاب ان مان ڪجهه آيتون محڪم آهن جو اهي ڪتاب جو اصل آهن ۽ ٻيون متشابهه آهن پوءِ پر اهي ماڻهو جن جي دلين ۾ ڏنگائي آهي پوءِ پيروي ٿا ڪن ان جي جو متشابهه ٿيو ان مان فتني قائم ڪرڻ ۽ ان جي تاويل طلب ڪرڻ جي لاءِ ۽ نه ٿو ڄاڻي ان جي تاويل کي ڪو به الله کان سواءِ ۽ پڪائي رکندڙ علم ۾ چون ٿا ته ايمان آندوسون ان تي هي سڀ اسان جي رب وٽان آهي ۽ نه ٿا نصيحت قبول ڪن مگر عقل وارا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

هو اهو آهي جنهن توتي ڪتاب نازل ڪيو. ڪي ان مان محڪم (ظاهر معنيٰ واريون) آيتون آهن، اهي ڪتاب جو اصل آهن ۽ ٻيون متشابهات آهن (يعني انهن جي هڪ مقرر ڪيل معنيٰ نه آهي) پوءِ جن جي دلين ۾ ڏنگائي آهي سي ڪتاب مان متشابهات جي پيروي ڪن ٿا فتني پکيڙڻ جي غرض سان ۽ ان جي (دل گهرئي) مطلب حاصل ڪرڻ لاءِ، هوڏانهن ان جي (خاص) مطلب کي الله کان سواءِ ڪونه ٿو ڄاڻي. ۽ مضبوط علم وارا چون ٿا ته اسان ان تي ايمان آندو. سڀئي اسان جي پاليندڙ وٽان آهي. ۽ عقل وارن کان سواءِ ڪوبه ڌيان نه ٿو ڪري. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اُهو ئي آهي جنهن تو تي ڪتاب نازل ڪيو. جنهن مان ڪي آيتون ”محڪم“ (يعني چِٽِي معنى واريون) آهن اُهي (احڪامِ) ڪتاب جو بنياد آهن ۽ ٻيون ”مُـتَــشَــابه“ (يعني ڪيئي قسمن جي معنائن واريون) آهن. پوءِ اُهي ماڻهو جن جي دلين ۾ ڦير آهي سي پوءِ متشابهه جي پويان پون ٿا. (صرف) فتني تلاش ڪرڻ خاطر ۽ پنهنجِي مطلبي معنى حاصل ڪرڻ خاطر حالانڪه ان جي اصل مراد الله کان سواءِ ڪو نه ٿو ڄاڻي. ۽ علم ۾ ڪامل پُختگي رکڻ وارا ته چون ٿا ”اسان اُن تي ايمان آندو اهي سڀ اسان جي پالڻهار وٽان آهن“. ۽ نصيحت ته صرف عقل وارا ئي پرائن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جنهن اُتاريو تو اُتي، ڪتاب سچو قرآن، ڪي چِٽيون آهن اُن ۾، آيتون عيان، سي قاعدو ڪتاب جو، ۽ ٻيون گڏيل ساڻ گمان، پوءِ، جي گمان گاڏيسون؛ تن تي هلن، سي حيران، مرض جن جي مَن ۾؛ تن جو تاويل گُھرن تعبان، فتني ۽ فساد جِي، نيت سان نادان، ۽ سوا ربَّ سبحان، ڪو اَرٿ نه ڄاڻي اُن جو. ۽ چون اَڪابر علم ۾، ته مڃو سون، سو مور، آهن اسان جي ربَّ ڪنان، مڙيئي مذڪور؛ ۽ پوري جن پرور، نه ساڱائينِ، تن سوا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهوئي آهي، جنهن توتي ڪتاب لاٿو. ان ۾ ڪي آيتون صاف معنيٰ واريون آهن، جي ڪتاب جو اصل آهن ۽ ٻيون اڻ مقرر معنيٰ واريون. پوءِ جن جي دلين ۾ ڏنگائي آهي، سي ان مان گمراهي پکيڙڻ ۽ حقيقت معلوم ڪرڻ لاءِ اڻ مقرر ٿيل معنيٰ وارين آيتن پٺيان پون ٿا، جن جو مطلب الله کانسواءِ ٻيو ڪو به نه ٿو ڄاڻي پر مضبوط علم وارا ته چون ٿا ته ”اسان انهن تي ايمان آندو، سڀ ڪجهه اسان جي رب جي طرفان آهي ۽ سمجهائڻ سان عقل وارا ئي سمجهن ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! انهيءَ ئي الله ته هيءُ ڪتاب توتي نازل ڪيو آهي، جنهن ۾ ٻن قسمن جون آيتون آهن: هڪ محڪمات، جيڪي ڪتاب جو اصل بنياد آهن ۽ ٻيون متشابهات، جن ماڻهن جي دلين ۾ ڏنگائي آهي، اهي ته فتني جي ڳولا ۾ هميشه متشابهات جي ڪڍ لڳل هوندا آهن ۽ انهن کي معنيٰ ڍڪائڻ جي ڪوشش ڪندا رهندا آهن، حالانڪه انهن جو صحيح مطلب الله کانسواءِ ٻيو ڪوبه نٿو ڄاڻي. ٻئي طرف جيڪي ماڻهو علم ۾ ڀــَـڙ آهن، اهي چون ٿا ته "اسان جو انهن تي ايمان آهي، اهي سڀ اسان جي رب جي پار کان ئي آهن" ۽ سچي ڳالهه اها آهي ته ڪنهن شيءِ مان صحيح سبق فقط عقلمند ماڻهو ئي حاصل ڪندا آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي اهو ئي خدا آهي جنهن نازل ڪيو آهي (توتي اي نبي!) هي ڪتاب، جنهن ۾ ٻن نمونن جون آيتون آهن هڪ محڪمات، جيڪي ڪتاب جو اصل بنياد آهن ۽ ٻيون متشابهات، جن ماڻهن جي دلين ۾ ٽيڏ آهي اهي هميشه فتني جي تلاش ۾ متشابهات جي پويان لڳل هوندا آهن ۽ معنيٰ ڏيڻ جي ڪوشش ڪندا رهن ٿا، جڏهن ته انهن جو حقيقي مفهوم ڪوبه نٿو ڄاڻي الله کان سواءِ،۽ برخلاف ان جي، جيڪي ماڻهو علم ۾ پختا آهن، اهي چون ٿا ته اسان جو انهن تي ايمان آهي، هي سڀ اسان جي رب جي طرفان ئي آهي۽ سچ هي آهي ته ڪنهن شيءِ مان صحيح سبق فقط عقل وارا ماڻهو ئي وٺن ٿا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان هستيءَ ئي تنھنجي مٿان هي ڪتاب نازل ڪيو آهي، جنھن ۾ ٻن قسمن جون آيتون موجود آهن. هڪ محڪمات آيتون (جن جا حڪم چٽا بيان ٿيل آهن) جيڪي هن ڪتاب جو اصل ۽ بنياد آهن ۽ ٻيون متشابھات آيتون (جن جا حڪم واضح طريقي سان نه سمجهايا ويا آهن) سو هاڻي جن ماڻهن جي دلين ۾ شرارت آهي ته اهي فساد جي نيت سان ڏينھن رات انهن غير واضح آيتن (يعني متشابھات) جي پويان لڳا پيا هوندا آهن ۽ ويھي انهن آيتن جون من پسند معنائون ڳولهيندا آهن، حالانڪه اهڙين آيتن جي صحيح معنى ۽ مقصد الله تعالى کان سواءِ ٻيو ڪير به نه ڄاڻندو آهي. ها باقي علم ۾ ملڪو (يعني مھارت) رکڻ وارا ماڻهو انهن آيتن کي پڙهي چوندا آهن ته، اسان جو انهن آيتن تي ايمان آهي، سڀ آيتون الله تعالى جي طرفان نازل ڪيل آهن، حقيقت هي آهي ته عقل وارا ئي نصيحت حاصل ڪندا آهن.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اهوئي آهي جنهن توهان تي ڪتاب نازل ڪيو جنهن مان ڪجهه آيتون محڪم (يعني ظاهري طور تي به صاف ۽ پڌري معنٰي رکندڙ) آهن اهي ئي ڪتاب جي (احڪام) جو بنياد آهن ۽ ٻيون آيتون متشابه (يعني معنٰي ۾ ڪئي احتمال ۽ شبها (رکندڙ) آهن سو اُهي ماڻهو جن جي دلين ۾ ڏنگائي آهي انهن مان صرف متشابهات جي پيروي ڪن ٿا (صرف) فتنو پکيڙڻ جي خواهش جي اثر هيٺ ۽ اصل مراد جي بدران من پسند معنٰي مراد وٺڻ جي ارادي سان، ۽ ان جي اصل مراد کي الله کان سواءِ ڪوبه نٿو ڄاڻي، ۽ علم ۾ مڪمل پختگي رکڻ وارا چون ٿا ته اسان ان تي ايمان آندو، سمورو (ڪتاب) اسان جي رب جي طرفان لٿو آهي، ۽ نصيحت صرف عقل وارن کي ئي نصيب ٿئي ٿي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي اسان جا پالڻھار جڏھن تو اسان کي ھدايت ڪئي تنھن کان پوءِ اسان جي دلين کي ڏنگائي نه ڏي ۽ پاڻ وٽان اسان کي ٻاجھ عطا ڪر، ڇوته تون ئي بخشڻھار آھين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اهي عقل وارا هميشه هيئن چوندا آهن ته) اي اسان جا پروردگار اسان کي جو سنئين رستي تي لڳايو اٿئي سو ائين نه ڪجانءِ جو اسان جون دليون وري بگڙي پون ۽ اسان کي پاڻ وٽان رحمت عطا ڪر، يقناً تون ئي سڀني کان وڏو نعمتون ڏيندڙ آهين.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي اسان جا رب هدايت ڏيڻ کان پوءِ اسان جون دليون ڏنگيون نه فرماءِ ۽ اسان کي پنهنجي طرفان رحمت عطا فرماءِ، بيشڪ تون ئي گهڻو عطا ڪندڙ آهين.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(۽ دعا گهرن ٿا ته) اي اسان جا پالڻهار! جڏهن تون اسان کي هدايت ڪئي تنهن کان پوءِ اسان جي دلين کي نه ڦير. ۽ اسان کي پاڻ وٽان رحمت بخش! بيشڪ تون ئي بخشڻ وارو آهين.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي اسان جا پالڻهار نه ڏنگيون ڪر اسان جون دليون ان کان پوءِ جو هدايت ڪيئي اسان کي ۽ عطا ڪر اسان کي پاڻ وٽان رحمت بيشڪ تون ئي زياده ڏيندڙ آهين .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي اسان جا پاليندڙ ! جڏهن تو اسان کي هدايت ڪئي تنهن کان پوءِ اسان جي دلين کي نه ڦير. ۽ اسان کي پاڻ وٽان رحمت بخش! بيشڪ تون ئي بخشڻ وارو آهين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(دعا گھرن ٿا ته) ”اي اسان جا پالڻهار! اسان جي دلين کي نه ڦيراءِ ان کان پوءِ جو تو اسان کي هدايت ڏني آهي، ۽ اسان کي پاڻ وٽان (خاص) رحمت عطا ڪر، بيشڪ تون وڏو عطائون ڪندڙ آهين.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

مَن نه اسان جا موڙ، سانيم! سُهائـِي، جنهن پٺيان، ۽ پنهنجا توه ڪر توڙ، پَڪ، تون اَسانجو، پاڪ ڌڻي!(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اي اسان جا ڌڻي! اسان کي سنئين رستي لڳائڻ کان پوءِ اسان جي دلين کي نه ڦيراءِ پاڻ وٽان اسان کي رحمت عطا ڪر- بيشڪ تون ئي سڀ ڪجهه بخشڻ وارو آهين. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي الله کان دعا گهرندا رهندا آهن ته "اي اسان جا رب! جڏهن تون اسان کي سنئين دڳ لائي چڪو آهين ته پوءِ اسان جي دلين کي ڪنهن ڏنگائيءَ ۾ نه وجهجانءِ ، اسان کي پنهنجي فيض جي گنج مان رحمت عطا ڪر جو تون ئي ته فيض عطا ڪندڙ آهين (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهي الله کان دعا ڪن ٿا ته ”اي پروردگار! تون اسان جي دلين کي ڏنگائي کان بچاءِ، تون اسان کي سڌي راهه تي آڻي چڪو آهين، ته پوءِ اسان کي پنهنجي فيض جي خزانن مان رحمت عطا ڪر، بيشڪ تون سچو فياض آهين.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هي (عقلمند ماڻهو ) الله تعالى کان دعا گهرندا آهن، ته اي اسان جا پالڻھار! اسان جي دلين کي هدايت اچڻ کان پوءِ شرارت ڏانھن نه موڙجانءِ، بلڪ اسان کي پنھنجي طرف کان رحمت عطا فرماءِ، بيشڪ تون وڏو عطا ڪندڙ آهين. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(۽ عرض ڪن ٿا) اي اسان جا رب! اسان جي دلين ۾ کوٽ پيدا نه ڪر ان کان پوءِ جو تو اسان کي هدايت سان نوازيو آهي ۽ اسان کي خاص پنهنجي طرفان رحمت عطا فرماءِ، بيشڪ تون ئي وڏو عطا ڪندڙ آهين.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي اسان جا پالڻھار تون اُن ڏينھن ۾ ماڻھن کي گڏ ڪندڙ آھين جنھن ۾ ڪو شڪ نه آھي، ڇوته الله (پنھنجي) انجام کي نه ڦيرائيندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي اسان جا پروردگار اسان کي هن ۾ ڪجهه به شڪ ڪونهي ته تون يقيناً هڪڙي ڏينهن سڀني ماڻهن کي جمع ڪرڻ وارو آهين. يقيناً الله تعاليٰ پنهنجي واعدي جي خلاف نٿو وڃي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي اسان جا رب بيشڪ تون قيامت جي ڏينهن سڀني ماڻهن کي گڏ ڪندڙ آهين جنهن ۾ ڪو شڪ ناهي، بيشڪ الله تعالى جو وعدو نٿو مَٽجي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي اسان جا پالڻهار! تون اسان کي هڪ ڏينهن گڏ ڪرڻ وارو آهين جنهن ۾ ڪو شڪ نه آهي. بيشڪ الله (پنهنجو) انجام نٿو ڦيرائي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي اسان جا پالڻهار! بيشڪ تون گڏ ڪندڙ آهين ماڻهن جو ان ڏينهن ۾ جو ناهي ڪو شڪ ان ۾ بيشڪ الله نه ٿو مخالفت ڪري وعدي جي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي اسان جا پاليندڙ ! تون اسان کي هڪ ڏينهن گڏ ڪرڻ وارو آهين جنهن ۾ ڪو شڪ نه آهي. بيشڪ الله (پنهنجو) انجام نه ٿو ڦيرائي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي اسان جا پالڻهار! بيشڪ تون سڀ ماڻهن کي گڏ ڪرڻ وارو آهين هڪڙي ڏينهن لاءِ جنهن ۾ ڪو شڪ ئي نه آهي“. بيشڪ الله وعدي خلافي ڪونه ڪندو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

تون ميڙيندڙ ماڻهين، مولا! محشر وار، جنهن ۾ وهم نه وار، واحد نه ڦيري واعدا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اي اسان جا ڌڻي! تون ماڻهن کي ان ڏينهن گڏ ڪرڻ وارو آهين جنهن بابت ڪو شڪ نه آهي. بيشڪ الله پنهنجي وعدي جي خلاف نٿو ڪري.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي اسان جا رب! بيشڪ تون سڀني ماڻهن کي هڪڙي ڏينهن گڏ ڪرڻ وارو آهين، جنهن جي اچڻ ۾ ڪوبه شڪ ڪونهي، تون پنهنجي وعدي کان ڪڏهن به ڦرڻ وارو نه آهين (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پروردگار! تون بيشڪ سڀني ماڻهن کي هڪ ڏينهن گڏ ڪرڻ وارو آهين، جنهن جي اچڻ ۾ ڪوبه شڪ نه آهي، تون هرگز پنهنجي وعدي کان ڦرڻ وارو نه آهين.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي اسان جا پالڻھار! ان ڏينھن جي اچڻ ۾ ڪو به شڪ نه آهي، جنھن ڏينھن تون سڀني انسانن کي پاڻ وٽ گڏ ڪرڻ وارو آهين. بيشڪ الله تعالى وعدي جي خلاف ورزي نه ڪندو آهي. (ع)(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي اسان جا رب! بيشڪ تون ان ڏينهن جنهن ۾ ڪوبه شڪ نه آهي سڀني ماڻهن کي گڏ ڪندڙ آهين يقيناً الله (پنهنجي) وعدي جي خلاف نٿو ڪري.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو تن کان ڪڏھن نه سندن مال ۽ نڪي سندن اولاد الله (جي عذاب) مان ڪجھ نه ٽاريندو، ۽ اِھي دوزخ جو ٻارڻ آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

جن ماڻهن (سچائي ۽ نيڪيءَ جي واٽ ڇڏي) ڪفر جي واٽ ورتي آهي سي (ياد رکن ته) کين الله جي پڪڙ کان نڪي سندن دولت ڇڏائي سگهندي، نڪي اولاد (جي دنيا ۾ ته ڪجهه نه ڪجهه مدد ڪن ٿا) اهي عذب جي باهه جو ٻارڻ ٿيندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر ڪيو انهن کي سندن مال ۽ اولاد الله تعالى جي عذاب کان بچائي نه سگهندو، ۽ اهي ئي دوزخ جو ٻارڻ آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو تن کي سندن مال ۽ سندن اولاد الله جي عذاب کان ڪجھ به ڪم نه ايندا. ۽ اهي ئي دوزخ جي باھ جو ٻارڻ آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو هرگز نه بچائي سگهندا انهن کي مال انهن جا ۽ نه اولاد انهن جو الله جي (عذاب کان) ڪجهه به ۽ اهي ئي باهه جو ٻارڻ آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو تن کي نه سندن مال ۽ نه سندن اولاد الله جي عذاب کان ڪجهه به ڪم ايندا. ۽ اهي ئي باهه جو ٻارڻ آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اُهي ماڻهو جن ڪفر ڪيو انهن جا مال ۽ انهن جا اولاد انهن تان الله (جي عذاب) کان ڪا شيءِ ٽاري نه سگهندا. ۽ اهي ئي دوزخ جو ٻارڻ آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي ڦريا، نه ڪيو، اُنهن کي، الله کان آزاد، سندن مال ۽ اولاد، اُهي بيشڪ ٻارڻ باه جو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو، تن کي الله کان ڇڏائڻ لاءِ نڪي سندن مال ۽ نه سندن اولاد ڪجهه ڪم ايندا ۽ اهي ئي دوزخ جو ٻارڻ آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جن ڪفر جي واٽ ورتي آهي، انهن کي الله جي مقابلي ۾ نڪي سندن مال ڪنهن ڪم ايندو ۽ نه اولاد. هو دوزخ جو ٻارڻ بڻبا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر جو رويو اختيار ڪيو آهي، انهن کي سندن مال ڪنهن ڪم نه ايندو ۽ نه سندن اولاد الله جي مقابلي ۾، ۽ اهي دوزخ جو ٻارڻ ٿي رهندا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو، اهڙن ماڻهن کي سندن مال ۽ اولاد ڪنھن به قسم جي ڪم نه ايندا ۽ اهي ئي ماڻهو جَھنَّم جو ٻارڻ ٿيندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر ڪيو نه انهن جو مال کين الله (جي عذاب) کان ڪجهه بچائي سگهندو ۽ نه انهن جو اولاد، ۽ اهي ئي ماڻهو جهنم جو ٻارڻ آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اُنھن جو حال) فرعونين جي ۽ اُنھن جي حال جھڙو آھي جي کانئن اڳ ھؤا، (اُنھن) اسان جي آيتن کي ڪُوڙو ڀانيو، پوءِ الله سندن گناھن سببان کين پڪڙيو، ۽ الله سخت سزا ڏيندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهن ماڻهن جو به اهوئي رستو آهي جو فرعون جي جماعت جو هو ۽ انهن کان اڳوڻن ماڻهن جو هو، انهن الله تعاليٰ جي آيتن کي ڪوڙو ڪوٺيو، تنهن ڪري الله تعاليٰ سندن گناهن ۽ بدعملن جي ڪري کين به پڪڙ ڪندو. بيشڪ الله تعاليٰ گناهن جي سزا ڏيڻ ۾ تمام سخت آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

جيئنڪ فرعون وارا، ۽ انهن کان اڳ وارا ماڻهو هئا، انهن اسان جي آيتن کي نه مڃو، پوءِ الله انهن کي سندن گناهن جي عيوض پڪڙيو ۽ الله تعالى سخت عذاب ڪندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

فرعونن ۽ جيڪي ان کان اڳ هئا، تن جي حال وانگر، انهن اسان جي آيتن کي ڪوڙو ڪيو پوءِ الله انهن کي سندن گناهن جي ڪري پڪڙيو. ۽ الله جي سزا سخت آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

(انهن جو حال) فرعونين ۽ انهن جهڙو آهي جيڪي کانئن اڳي هيا ڪوڙو چيائون اسان جي آيتن کي پوءِ پڪڙيو انهن کي الله انهن جي گناهن جي ڪري ۽ الله سخت عذاب ڏيندڙ آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

فرعونين ۽ جيڪي انهن کان اڳ هئا، تن جي حال وانگر، انهن اسان جي آيتن کي ڪوڙو ڪيو پوءِ الله انهن کي سندن گناهن جي ڪري پڪڙيو. ۽ الله جي سزا سخت آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

انهن جو انجام اهڙو ئي ٿيندو جيڪو قومِ فرعون ۽ جيڪي ماڻهو انهن کان اڳ هئا تن جو ٿيو. جن اسان جي آيتن کي ڪوڙو چيو، پوءِ الله انهن کي انهن جي ڏوهن سبب پڪڙيو ۽ الله سخت عذاب ڏيندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

فرعون جي فريق جيئن، پڻ اُنهيان اڳين جا پار، جن ڪوڙيون اسان جون، ڪوٺيون نِشانيون نروار، پوءِ سائين سندن ڏوهن ۾، تن کي، ورتو ڪنهن وار، ۽ صاحب ربُّ ستار، سزا ڏيڻ ۾، سخت گھڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيئن فرعونين ۽ کانئن اڳين جو دستور هو. هنن الله جي آيتن کي ڪوڙو ڪيو، پوءِ الله سندن گناهن ڪري کين پڪڙ ڪئي ۽ الله سخت عذاب ڪندڙ آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ انهن جي پڇاڙي اهڙي ٿيندي جهڙي فرعون جي ساٿين ۽ انهن کان اڳ وارن بي فرمانن جي ٿي هئي، جو انهن اسان جي آيتن کي ڪوڙو سڏيو هو، نتيجو اهو ٿيو جو الله سندن گناهن سبب کين پڪڙيو ۽ اها ته حقيقت آهي ته الله سخت سزا ڏيندڙ آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهن جي پڄاڻي اهڙي ئي ٿيندي جهڙي فرعون جي ساٿين ۽ ان کان اڳ بي فرمانن جي، جن الله جي آيتن کي ڪوڙو چيو، نتيجو هي نڪتو الله کين گناهن تي پڪڙيو ۽ سچ پچ الله سخت سزا ڏيڻ وارو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهڙن ماڻهن جو انجام فرعون جي ساٿِين ۽ ان کان اڳ گذريل ماڻهن جھڙو ٿِيندو، جن اسان جي آيتن کي ڪوڙو ڪيو. الله تعالى کين سندن گناهن جي ڪري پڪڙ ڪئي. بيشڪ الله تعالى سخت سزا ڏيندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(انهن جو به) فرعون جي قوم ۽ ان کان اڳين قومن جهڙو طريقو آهي، جن اسان جي آيتن کي ڪوڙو سڏيو ته الله انهن جي گناهن جي ڪري کين پڪڙيو، ۽ الله سخت عذاب ڏيندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) ڪافرن کي چؤ ته سگھو ھيڻا ٿيندؤ ۽ دوزخ ڏانھن گڏ ڪيا ويندؤ، ۽ (اُھو) بڇڙو ھنڌ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي منهنجا) رسول) جن ماڻهن ڪفر جي واٽ ورتي آهي تن کي چئو ته توهان به مغلوب ٿيندؤ ۽ جهنم ڏانهن ڌڪجي ويندؤ. اهو ڪهڙو نه خراب هنڌ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان ڪافرن کي فرمايو جلدي توهان شڪست کائيندا ۽ جهنم ڏانهن گڏ ڪيا ويندا، ۽ بڇڙي جاءِ آهي ويهڻ جي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) ڪافرن کي چئو ته توهان جي طاقت کي ٽوڙيو ويندو ۽ اوهان کي دوزخ ۾ گڏ ڪيو ويندو. ۽ اها بڇڙي جاءِ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ انهن کي جو ڪفر ڪيائون ته جلدي مغلوب ڪيا ويندؤ ۽ اٿاريا ويندؤ جهنم ڏانهن ۽ اهو بڇڙو هنڌ آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) ڪافرن کي چئو ته اوهان جي طاقت کي ٽوڙيو ويندو ۽ اوهان کي دوزخ ڏي گڏ ڪيو ويندو. ۽ اها بڇڙي جاءِ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اي نبي) انهن ماڻهن کي چؤ جن ڪفر ڪيو ته ڄاڻ توهان مغلوب ٿي ويندؤ ۽ دوزخ ڏانهن جمع ڪيا ويندؤ. ۽ اهو بڇڙو هنڌ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي ڦريا، تن فرماءِ تون، ته هرگز کيندا هار، ۽ هلندا هاوِي پار، بي حد بڇرو، ماڳ سو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڪافرن کي چئو ته ”هاڻي اوهان تي غلبو ٿيندو، اوهين دوزخ ڏانهن هڪليا ويندؤ ۽ اها ڪهڙي نه بڇڙي جاءِ آهي!“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! جن ماڻهن تنهنجي دعوت کي قبول ڪرڻ کان انڪار ڪري ڇڏيو آهي، انهن کي ٻڌائي ڇڏ ته ڄاڻ آيو اهو وقت جڏهن توهان بي وس بڻايا ويندؤ ۽ جهنم ڏانهن هڪليا ويندؤ ۽ جهنم ڏاڍو بڇڙو ٺڪاڻو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ (اي نبي!) جن ماڻهن تنهنجي دعوت کي قبولڻ کان انڪار ڪيو آهي، کين چؤ توهان مغلوب ٿيندا ۽ جهنم ڏي هڪليا ويندا ۽ اهو برو ٺڪاڻو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) ڪافرن کي چؤ، ته توهان سگهو ئي شڪست کائيندا، پوءِ توهان کي جَھنَّم ڏانھن گھليو ويندو ۽ اها ڏاڍي خراب جاءِ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ڪافرن کي فرمايو: توهان عنقريب مغلوب ٿي ويندؤ ۽ جهنم جي طرف هڪليا ويندؤ، ۽ اهو انتهائي برو ٺڪاڻو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُنھن ٻن ٽولين جي (پاڻ ۾) ويڙھ ڪرڻ ۾ اوھان لاءِ بيشڪ نشاني آھي، ھڪڙي ٽولي الله جي واٽ ۾ وڙھي ۽ ٻي (ڪافرن جي) ھئي (مسلمانن) کين پنھنجو ٻيڻو اکين جي ڏيٺ سان ڏٺو ٿي، ۽ الله جنھن کي وڻيس (تنھن کي) پنھنجيءَ مدد سان سگھ ڏيندو آھي، ڇوته اُن ۾ (سمجھ جي) اکين وارن لاءِ ضرور عبرت آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

بيشڪ يقيناً اوهان لاءِ انهن ٻن لشڪرن ۾ (حق جي فتح جي) وڏي نشاني هئي جي (بدر جي ميدان ۾) هڪ ٻئي جي سامهون ٿيا هئا. هڪ طرف اها (ننڍڙي) جماعت هئي جا الله جي راهه ۾ وڙهي رهي هئي. ٻي ٽولي حق جي منڪرن جي هئي جن کي مسلمان پنهنجي اکين سان ڏسي رهيا هئا ته کانئن ٻيڻا آهن، (تنهن هوندي به حق جي منڪرن کي سخت شڪست آئي) الله تعاليٰ جنهن کي چاهي ٿو تنهن کي مدد پهچائي ٿو. بيشڪ جن ماڻهن کي ڏسڻ جون اکيون آهن (۽ سمجهه اٿن) انهن لاءِ هن معاملي ۾ وڏي عبرت (۽ نصيحت) رکيل آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ توهان لاءِ نشاني آهي ٻه ٽولا جيڪي هڪ ٻئي کي سامهون ٿيا، هڪ جماعت الله جي واٽ ۾ جنگ ڪئي ۽ ٻيا ڪافر هئا، مسلمانن ظاهر ۾ ڪافرن کي پاڻ کان ٻيڻو ٿي ڏٺو، ۽ الله جنهنکي گهري پنهنجي طاقت سان فتح ڏئي ٿو، بيشڪ انهيءَ ۾ عقلمندن لاءِ عبرت آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ توهان جي (سمجهڻ) لاءِ انهن ٻن (مخالف) گروهن ۾ جي (بدر جي جنگ ۾) هڪ ٻئي سان وڙهيا (رسول جي سچائي جي) تمام وڏي نشاني آهي جو هڪ گروھ ته خدا جي راھ ۾ جهاد ڪري رهيو هو ۽ ٻيو (گروھ) ڪافرن جو جن کي مسلمان پاڻ کان ٻيڻ جيترو (ظاهري طرح) اکين سان ٿي ڏٺو. (پر ٿورن کي ئي مدد ڏني) ۽ خدا پنهنجي مدد سان جنهن جي چاهي ٿو تائيد ڪندو آهي. بيشڪ اکين وارن لاءِ هن واقعي ۾ وڏي نصيحت آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

تحقيي هئي اوها لاءِ نشاني ٻن جماعتن ۾ جيڪي سامهون ٿيون (بدر جي جنگ ۾) هڪ جماعت وڙهي ٿي الله جي واٽ ۾ ۽ ٻي (جماعت وارا) ڪافر هئا ڏسن پيا انهن کي ٻيڻو انهن کان اک جو ڏسڻ ۽ الله تائيد ٿو ڪري پنهنجي مدد سان جنگ کي گهري.يشڪ ان ۾ عبرت آهي سمجهدارن لاءِ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ٻه جماعتون جيڪي هڪ ٻئي سان وڙهيون، تن ۾ اوهان لاءِ نشاني آهي. هڪ جماعت الله جي رستي ۾ جنگ ٿي ڪئي ۽ ٻي ڪافرن جي هئي. مسلمانن ڪافرن کي پنهنجي ٻيڻ جيترو (ظاهر طرح) اکين سان ٿي ڏٺو، ۽ الله پنهنجي مدد سان جنهن کي گهري تنهنکي طاقت ڏي ٿو. بيشڪ ان ۾ اکين وارن لاءِ هڪ نصيحت آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اوهان لاءِ انهن ٻن جماعتن ۾ هڪ نشاني هئي جيڪي (ميدانِ بدر ۾) هڪ ٻئي ۾ لڙيون. هڪ جماعت الله جي رستي ۾ پئي لڙي ۽ ٻي جماعت ڪافر هئي ۽ اُهي کين (يعني مسلمانن کي) اکين سان پاڻ کان ٻيڻو ڏسن پيا. ۽ الله پنهنجي مدد سان جنهن کي چاهي طاقتور ڪري. بيشڪ ان (معرڪي) ۾ اکين وارن لاءِ وڏي عبرت آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

آن لئي ٻِن ٻارين ۾، نشاني نروار، هڪڙي ربَّ جي راه ۾، جنگ ڪري، جُونجھار، ۽ ٻِي ڦريل فوج، اکين سان، پئا ڏِسنسِ ٻِين ٻيهار، ۽ لله مدد ڏي اُن کي، جنهن کي، گُھري جبّار، اَ کيارن لئي اِظهار، آهي عبرت اُن ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

انهن ٻنهي مقابلي ڪندڙ فوجن ۾ اوهان لاءِ نشاني آهي:- هڪ فوج آهي جا الله جي راهه ۾ وڙهي ٿي ۽ ٻي فوج ڪافرن جي آهي، هو کين پڌري پٽ پاڻ کان ٻيڻو ڏسن ٿا ۽ الله پنهنجي مدد سان جنهن کي وڻيس زور وٺائي ٿو. بيشڪ انهيءَ ۾ ڏسندڙن لاءِ عبرت آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

توهان جي لاءِ انهن ٻن ٽولن مان هڪڙو عبرت جو نشان هو، جيڪي (بدر ۾) هڪ ٻئي سان دوبدو ٿيا. هڪڙو ٽولو الله جي راه ۾ وڙهي رهيو هو ۽ ٻيو ٽولو ڪافر هو. ڏسڻ وارا انهن ئي کليل اکين سان ڏسي رهيا هئا ته ڪافر ٽولو مؤمن ٽولي کان ٻيڻو هو مگر (نتيجي ثابت ڪيو ته) الله پنهنجي فتح ۽ نصرت سان جنهن جي به وڻيس مدد ٿو ڪري. اکين وارن لاءِ ان ۾ وڏو سبق سمايل آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

توهان جي لاءِ انهن ٻن ٽولن ۾ هڪ عبرت ڏيندڙ نشاني هئي، جيڪي (بدر ۾) هڪ ٻئي جي مدِ مقابل هئا. هڪ ٽولو الله جي راهه ۾ لڙي رهيو هو ۽ ٻيو ٽولو ڪافرن جو هو، ڏسڻ وارا ڏسي رهيا هئا ته ڪافر ٽولو مؤمن ٽولي کان ٻيڻو آهي، پر (نتيجي ثابت ڪيو ته) الله پنهنجي نصرت ۽ فتح سان جنهن کي گهري ٿو مدد ڏئي ٿو. بيشڪ ان ۾ اکيون رکڻ وارن لاءِ وڏو سبق لڪل آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ توهان جي لاءِ انهن ٻن ٽولن ۾ عبرت جي نشاني هئي، جيڪي مقابلي لاءِ (بدر جي ميدان ۾) هڪ ٻئي جي آمهون سامهون ٿيا هئا. انهن مان هڪ ٽولي الله تعالى جي راهه ۾ وڙهي رهي هئي ۽ ٻي ٽولي ڪافرن جي هئي. مسلمان، ڪافرن جي ٽوليءَ کي پاڻ کان ٻيڻو ڏسي رهيا هئا پر الله تعالى جنھن لاءِ گهرندو آهي، پنھنجي مدد جي وسيلي حمايت ڪندو آهي. بيشڪ ان واقعي (يعني ڪافرن جي شڪست ۽ مسلمانن جي فتح) ۾ اکيون کولڻ وارن لاءِ هڪ وڏو سبق آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ توهان جي لاءِ انهن ٻن جماعتن ۾ هڪ نشاني آهي (جيڪي بدر جي ميدان ۾) هڪٻئي سان دوبدو ٿيون، هڪ جماعت (يعني اهل ايمان) الله جي واٽ ۾ (دفاعي) جنگ ڪئي ۽ ٻئي ڪافر هئي (يعني مڪي جا ڪافر) جن مديني جي پُرامن مسلمانن تي چڙهائي ڪئي) اُهي انهن کي (پنهنجي) اکين سان پاڻ کان ٻيڻو ڏسي رهيا هئا، ۽ الله پنهنجي مدد سان جنهن کي چاهيندو آهي طاقتور ڪندو آهي، بيشڪ هن واقعي ۾ اکين وارن جي لاءِ (وڏي) عبرت آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ماڻھن لاءِ زالن ۽ پُٽن ۽ سونَ ۽ چانديءَ جي (وڏن وڏن) سٿيلن ڍيرن ۽ نشان ڪيلن گھوڙن ۽ ڍورن ۽ پوک جي سڌن جو پيار سينگاريو ويو آھي، اِھو دنيا جي حياتيءَ جو سامان آھي، ۽ الله وٽ چڱو موٽڻ جو ھنڌ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انسان جي لاءِ مرد ۽ عورت جي لاڳاپي ۾، اولاد ۾، سون چاندي جي دولت ۾، چونڊ گهوڙن ۾، ڍورن ڍڳن ۾، پوکن ۽ باغن ۾ دل جي خوشي زينت آهي (فطرتاً توهان کي به انهن جي خواهش آهي ۽ ان ۾ گناه ڪونهي) پر هي سڀ دنيوي زندگيءَ جو متاع آهي ۽ بهتر مڪان ته الله تعاليٰ وٽ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ماڻهن لاءِ سينگاري وئي آهي پسنديده شين جي محبت، عورتون، پٽ ۽ گهڻي دولت ۽ سون ۽ چاندي ۽ نشان ڪيل گهوڙا ۽ چؤپايو مال ۽ پوکون، اهي شيون دنيا جي زندگيءَ جو سامان آهن، ۽ الله تعالى وٽ بهترين موٽڻ جي جاءِ (بهشت) آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(دنيا ۾) ماڻهن کي سندن وڻندڙ شيون (جيئن) زالون ۽ پٽ ۽ سون ۽ چانديءَ جا گڏ ڪيل خزانا ۽ ڀلا گهوڙا ۽ ڍڳا ڍور ۽ پوک سهڻيون ڪري ڏيکاريل آهن. اهو (فقط فاني) دنيا جي حياتيءَ جو سامان آهي. ۽ (هميشه) جو سٺو هنڌ ته خدا وٽ ئي آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

سينگاري وئي ماڻهن لاءِ محبت خواهشن جي عورتن ۽ پٽن ۽ گڏ ڪيلن (خزانن جي) ڍيرن جي سون ۽ چانديءَ ۽ گهوڙن نشان ڪيلن ۽ چوپائي مال ۽ پوک مان اهو دنيا جي حياتيءَ جو سامان آهي ۽ الله وٽ ئي سهڻي جاءِ آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

خواهشن جي محبت ماڻهن کي وڻندڙ ڪري ڏيکاري وئي آهي جيئن زالون ۽ پٽ ۽ سون ۽ چانديءَ جا گڏ ڪيل خزانا ۽ نشان ڪيل گهوڙا ۽ جانور ۽ پوک. اهو دنيا جي حياتيءَ جو سامان آهي. ۽ الله وٽ ئي چڱي موٽڻ جي جاءِ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ماڻهن لاءِ (جن) خواهشن جي چاهت سينگاري وئي آهي (تن ۾) زالون ۽ اولاد ۽ سون ۽ چاندي جا گڏ ڪيل ڍير ۽ نشان ٿيل گهوڙا ۽ مال (مويشي) ۽ پوکون (شامل آهن). اهو دنياوي زندگي جو سامان آهي ۽ الله وٽ بهترين موٽڻ جي جاءِ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

صفا سنگارِي ويئي، محبت ماڻهن هارِ، زالن ۽ اولاد جِي، پڻ رُپي، سون اَنبار، ۽ گھوڙا ڍول، ڍور ڍڳا، پوکون، وِيء ولهار، اِي سڀ زينت ظاهرِي، نفعو ننڍِي ڄمار، ۽ آسڻ، آخرڪار، آهي، سائين وٽ سُهڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ماڻهن لاءِ زالن، پٽن، سون ۽ چانديءَ جي ڪٺي ٿيل خزانن، سٺن نشانن وارن گهوڙن، ڍورن ۽ ٻنين لاءِ سڌ ڪرڻ کي سهڻو بنايو ويو آهي، پر اهي رڳو دنيا جي زندگيءَ جي فائدي لاءِ آهن ۽ الله وٽ ئي چڱي جاءِ آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ماڻهن لاءِ نفس کي هرکائيندڙ، عورتون، اولاد، سون چانديءَ جا ڍڳ، چونڊ گهوڙا، چوپايو مال ۽ ٻنيون ڏسڻ ۾ ڏاڍا سهڻا بڻايا ويا آهن، مگر اهي سڀ دنيا جي چند ڏينهن جي حياتيءَ جو سامان آهن، اصل ۾ جيڪو رهڻ جو سٺو هنڌ آهي اهو ته الله وٽ آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

سهڻيون بنايل آهن ماڻهن جي نفس کي وڻندڙ شيون، جن ۾ عورتون ۽ اولاد ۽ گڏ ڪيل خزانن سان سون چانديءَ جا ڍير، ۽ چونڊ گهوڙا، ۽ نشاني ڪيل چوپايو مال ۽ زرعي زمينون، پر اهو سڀ چند ڏينهن جي زندگيءَ جو سامان آهي دنيا جو، حقيقت ۾ الله وٽ ئي بهتر جاءِ آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ماڻهن جي لاءِ عورتن، اولاد، سون ۽ چانديءَ جي ڍيرن، بهترين گهوڙن، جانورن ۽ زرعي زمين ۾، نفس جي خواهش جي تمام گهڻي محبّت رکي وئي آهي، پر هي سڀ شيون دنيا جي ڪجهه ڏينهن جي زندگي گذارڻ جي لاءِ آهن جڏهن ته الله تعالى وٽ (ان کان ڪيترو ئي وڌيڪ ) بهترين جاءِ آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ماڻهن جي لاءِ اِنهن خواهشن جي محبت (خوب) سينگاري ويئي آهي (جن ۾) عورتون ۽ اولاد ۽ سون ۽ چاندي جا گڏ ڪيل خزانا ۽ نشان ڪيل خوبصورت گهوڙا ۽ جانور ۽ ٻنيءَ (شامل آهن)، اهو (سمورو) دنيا جي زندگي جو سامان آهي، ۽ الله وٽ بهتر ٺڪاڻو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر کين) چؤ ته آءٌ ان کان ڀليءَ (شيء) جي سڌ ڏيان؟ جن (شرڪ کان) پاڻ بچايو تن لاءِ سندن پالڻھار وٽ بھشت آھن جن جي ھيٺان واھيون وھنديون آھن منجھن سدائين رھڻ وارا آھن ۽ پاڪ زالون ۽ (پڻ) الله جي پاران راضپو آھي، ۽ الله ٻانھن کي ڏسندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) هنن کي چئو ته مان توهان کي ٻڌايان ته زندگيءَ جي انهن فائدن کان به بهتر اوهان جي لاءِ ڇا آهي؟ ياد رکو ته جي ماڻهو متقي آهن انهن جي لاءِ الله تعاليٰ وٽ (دائمي نعمتن جا) باغ آهن جن وٽان نهرون وهي رهيون آهن (تنهن ڪري سڪندا ڪونه) هو هميشه انهن باغن ۾ رهندا. پاڪ زالون هنن سان گڏ هونديون ۽ (سڀني کان وڌيڪ هي ڳالهه ته) الله جو راضپو هنن کي حاصل ٿيندو ۽ ياد رکو ته الله تعاليٰ پنهنجي بندن جو حال ڏسي رهيو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان فرمايو ڇا آءٌ توهان کي انهن کان بهتر شيءِ جو ڏس ڏيان، پرهيزگارن لاءِ سندن رب وٽ باغ آهن جن جي هيٺان نهرون وهن ٿيون هميشه بهشت ۾ رهندا ۽ پاڪ گهر واريون هونديون ۽ الله جو رضامندو هوندو، ۽ الله تعالى پنهنجن ٻانهن کي ڏسندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول کين) چئو ته ڇا! اوهان کي ان کان به ڀلي (شيءِ) جي خبر ڏيان؟ (چڱو ٻڌو!) جن ماڻهن پرهيزگاري اختيار ڪئي انهن لاءِ سندن پالڻهار وٽ بهشت جا اهي باغ آهن جن جي هيٺان واھ وهن ٿا (۽ اهي) انهيءَ ۾ هميشه رهندا. تنهن کان سواءِ انهن لاءِ پاڪ صاف زالون آهن پڻ خدا جي طرفان رضامندي آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته اوهان کي ٻڌايان؟ ڀلي شيءِ انهيءَ کان؟ انهن لاءِ جو متقي ٿيا سندن رب وٽ بهشت آهن وهن ٿيون هيٺان انهن جي نهرون هميشہ رهندڙ هوندا انهن ۾ ۽ زالون پاڪ ۽ راضپو آهي الله جي طرفان ۽ الله ڏسندڙ آهي ٻانهن کي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول ! کين) چو ته ڇا اوهان کي ان کان به ڀليءَ (شيءِ) جي خبر ڏيان؟ پرهيزگارن لاءِ سندن پاليندڙ وٽ باغ آهن، جن جي هيٺان واهه وهن ٿا انهن ۾ پيا رهندا ۽ پاڪ زالون آهن ۽ الله جي طرفان رضامندي آهي. ۽ الله ٻانهن کي ڏسندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ ڇا انهن سڀني کان اڃا بهترين شيءِ جي اوهان کي خبر ڏيان؟ جن ماڻهن تقويٰ اختيار ڪئي انهن لاءِ سندن پالڻهار وٽ باغ آهن، جن جي هيٺان کان نهرون وهن ٿيون اهي ان ۾ هميشه رهندا ۽ (انهن لاءِ) پاڪيزه گهرواريون آهن، ۽ الله پاران رضامندو آهي. ۽ الله ٻانهن کي چڱي طرح ڏسندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، آن کي اِنهيان چڱِيء جِي، ڏِيان سُڌ سنڀار، تن لئي، ته پوتِي پاڪ رکيون؛ ته سائين وٽ ستار، باغ، ته هيٺيان جن هلن، ناليون مِٺيون نِبار، هونِ هميشه اُن ۾، داخل دلقرار، ۽ سُهڻيون، سُلڇڻيون، تنهن ۾، حورون، حرم تن هار، پڻ راضِيَپو رحمان جو؛ ۽ ڏِسندڙ آهي، ڏاتار، ٻانهن کي ٻِيهار، هُونِ به، جھڙي هال ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چؤ ته ”ڇا، آءٌ اوهان کي ان کان بهتر ڳالهيون ٻڌايان؟“ (ٻڌو) نيڪن لاءِ پنهنجي رب وٽ باغ آهن، جن جي هيٺان نهرون وهن ٿيون، اُهي ان ۾ هميشه رهندا، انهن ۾ پاڪ زالون آهن ۽ الله جو راضپو- ۽ الله بندن کي ڏسندڙ آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چوين ته مان توهان کي ٻڌايان ته انهيءَ کان به وڌيڪ ڀلي شيءِ ڪهڙي آهي؟ جيڪي ماڻهو تقويٰ اختيار ڪندا، انهن لاءِ سندن رب وٽ باغ آهن، جن جي هيٺان نهرون پيون وهنديون، اتي هو هميشه واري زندگي گذاريندا، پاڪ زالن جو ساٿ هوندنِ ۽ الله جي رضا سان نوازيا ويندا، الله پنهنجن بندن جي هلت چلت تي نظر رکي ٿو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

چؤ: آءٌ توهان کي ٻڌايان ته ان کان وڌيڪ بهتر شيءِ ڪهڙي آهي؟ جيڪي ماڻهو تقويٰ جي راهه اختيار ڪن، انهن جي لاءِ سندن رب وٽ باغ آهن جن جي هيٺان نهرون وهنديون رهنديون، اتي کين هميشه جي حياتي حاصل هوندي ۽ پاڪ زالون سندن ساٿياڻيون هونديون ۽ الله جي رضا کين حاصل هوندي، ۽ الله پنهنجي بندن جي روين تي گهري نظر رکي ٿو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ!) کين چؤ ته، اچو مان توهان کي (دنيا جي شين کان) وڌيڪ سٺيون شيون ٻڌايان، جيڪي پرهيزگار ماڻهن لاءِ انهن جي پالڻھار وٽ موجود آهن، انهن جي لاءِ اهڙا ته باغ آهن، جن جي هيٺان مختلف قسمن جون نھرون وهنديون، هي ماڻهو انهن باغن ۾ هميشه رهندا، انهن لاءِ پاڪيزه ڪردار واريون گهر واريون هونديون ۽ مٿن الله تعالى جي مھرباني به رهندي، تنھنڪري الله تعالى ٻانهن جي ڪردار تي گهري نظر رکندڙ آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي محبوب)! توهان فرمايو: ڇا مان توهان کي انهن سڀني کان ڀلي شيءَ جي خبر ڏيان؟ (هائو) پرهيزگارن جي لاءِ سندن رب وٽ اهڙيون جنتون آهن جن جي هيٺان نهرون وهن ٿيون اُهي ان ۾ هميشه رهندا، (انهن لاءِ) پاڪ زالون هونديون ۽ (سڀ کان وڏي ڳالهه اها ته) الله جي طرفان خوشنودي نصيب ٿيندي ۽ الله ٻانهن کي خوب ڏسندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جيڪي چوندا آھن ته اي اسان جا پالڻھار اسان توکي مڃيو آھي تنھنڪري اسان جا ڏوھ اسان کي بخش ۽ باہ جي عذاب کان اسان کي بچاءِ.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(متقي انسان اهي آهن) جي چون ٿا ته اي اسان جا پروردگار اسان توتي ايمان آندو آهي، پوءِ اسان جا گناه بخش ۽ جهنم جي عذاب کان اسان کي بچائجانءِ.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهي ماڻهو چون ٿا اي اسان جا رب اسان تنهنجي رسول جي تصديق ڪئي پوءِ تون اسان جا گناه بخش ڪر ۽ اسان کي جهنم جي عذاب کان پناه ۾ رک.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ خدا پنهنجي انهن بندن کي چڱي طرح ڏسي رهيو آهي جيڪي هي دعائون گهرندا آهن ته اي اسان جا پالڻهار! اسان ته (بنا دير جي) ايمان آندو آهي پوءِ اسان کي اسان جا گناھ معاف ڪر ۽ اسان کي دوزخ جي عذاب کان بچاءِ.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهي (ٻانها) جو چون ٿا ته اي اسان جا پالڻهار! بيشڪ اسان ايمان آندو پوءِ بخش ڪر اسان کي اسان جا گناهه ۽ بچاءِ اسان کي باهه جي عذاب کان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جيڪي چون ٿا ته اي اسان جا پاليندڙ ! بيشڪ اسان ايمان آندو پوءِ اسان کي اسان جا گناهه معاف ڪر ۽ اسان کي باهه جي عذاب کان بچاءِ. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اِهي) اُهي آهن جيڪي چون ٿا: ”اي اسان جا پالڻهار! بيشڪ اسان ايمان آندو پوءِ اسان جي ڏوهن جي بخشش فرماءِ ۽ اسان کي باهه جي عذاب کان بچاءِ“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي چون، ته مڃيو سون مور؛ پوءِ مولا! مَدايون ميٽين، ۽ ڏاتار! رکجَيون ڏور، بندِي خاني کان، باه جي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪي چون ٿا ته، ”اي اسان جا ڌڻي! اسان ايمان آندو تنهن ڪري اسان جا گناهه بخش ۽ اسان کي دوزخ جي عذاب کان بچاءِ. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

هي اهي ماڻهو آهن، جيڪي چون ٿا ته "اي اسان جا رب! اسان ايمان آندو آهي، اسان جون خطائون بخش ۽ اسان کي دوزخ جي باهه کان بچاءِ " (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي اهي ماڻهو آهن جيڪي چون ٿا ته، مالڪ! اسان ايمان آندو آهي، بخش ڪر اسان جون خطائون ۽ اسان کي دوزخ جي ٻارڻ کان بچاءِ.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهي ئي (ڪردار وارا) ماڻهو چوندا آهن ته اي اسان جا پالڻھار! بيشڪ اسان (تنھِنجي مٿان) ايمان آندو، اسان جي پوين گناهن کي معاف فرماءِ ۽ اسان کي باهه جي عذاب کان بچاءِ. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(هي اهي ماڻهو آهن) جيڪي چون ٿا اي اسان جا رب! بيشڪ اسان ايمان آندو آهي تنهنڪري اسان جا گناهه معاف فرماءِ ۽ اسان کي دوزخ جي عذاب کان بچاءِ.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُھي صابر ۽ سَچا ۽ تابعداري ڪندڙ ۽ سخي ۽ پرڀاتين جو بخشش گھرندڙ آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهي (تڪليفن ۽ مصيبتن ۾) صبر ڪرڻ وارا، (قول ۽ عمل ۾) سچا، نياز نوڙت سان بندگي ڪندڙ، نيڪيءَ جي راهه ۾ خرچ ڪرڻ وارا ۽ رات جي پوين گهڙين ۾ (جڏهن دنيائي ماڻهو مزي جي ننڊ ۾ الوٽ هوندا آهن) الله جي حضور ۾ نماز لاءِ اٿي بيهڻ وارا ۽ کانئس بخشش گهرڻ وارا آهن، (اهي آهن متقين جون خصلتون).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

صبر ڪندڙ ۽ سچ ڳالهائيندڙ ۽ نياز نوڙت ڪندڙ ۽ الله تعالى جي راه ۾ خرچ ڪندڙ ۽ رات جي پوئين حصي ۾ الله کان بخشش طلب ڪندڙ.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اهي ئي انسان آهن) صبر ڪرڻ وارا ۽ سچا ۽ فرمانبردار ۽ (خدا جي راھ ۾) خرچ ڪندڙ ۽ پوئين رات ۾ (توبه ۽) استغفار ڪرڻ وارا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

صبر ڪندڙ ۽ سچ ڳالهائيندڙ ۽ عاجزي ڪندڙ خرچ ڪندڙ ۽ مغفرت طلب ڪندڙ پوئين رات جو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جيڪي صبر ڪندڙ ۽ سچا ۽ فرمان بردار ۽ خرچ ڪندڙ ۽ پوئين رات ۾ معافي گهرندڙ آهن. الله شاهدي ڏني. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اُهي) صبر ڪرڻ وارا ۽ سچار ۽ ادب وارا ۽ (الله جي راهه ۾) خرچ ڪرڻ وارا ۽ رات جي پوئين حصن وقت (اٿي) گناهن جي معافي وٺڻ وارا آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

سَهندڙ ۽ سچار، سخِي، تهدِل تابعدار، ۽ معافيون مڱڻهار، صُبحن ۾، سُبحان کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهي صبر ڪندڙ، سچا، فرمانبردار، (نيڪ ڪمن ۾) خرچ ڪندڙ ۽ پوئين رات جو گناهه بخشائيندڙ آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي ماڻهو صبر ڪندڙ آهن، سچار آهن، فرمانبردار ۽ فياض آهن ۽ رات جي پوين پهرن ۾ استغفار ڪندڙ آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهي ماڻهو صبر ڪرڻ وارا آهن، سچا آهن، فرمانبردار ۽ فياض آهن، ۽ رات جي آخري گهڙين ۾ بخشش جون دعائون گهرڻ وارا آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هي اهي ئي ماڻهو آهن جيڪي صبر ڪندڙ، سچا، فرمانبردار، الله تعالى جي راهه ۾ خرچ ڪندڙ ۽ رات جو اسر مھل، الله تعالى کان گناهن جي بخشش جون دعائون گهرندا آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اهي ماڻهو) صبر ڪندڙ آهن ۽ قول ۽ فعل ۾ سچا آهن ۽ ادب و اطاعت ۾ جهڪندڙ آهن ۽ الله جي واٽ ۾ خرچ ڪرڻ وارا آهن ۽ رات جي پوئين پَهر ۾ (اٿي) الله کان معافي گهرڻ وارا آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله (ھي) گواھي ڏني آھي ته الله کانسواءِ ڪوئي عبادت جو لائق نه آھي، ۽ مَلائِڪ ۽ علم وارا (به) انصاف تي بيھڪ وارا ٿي (اِھا شاھدي ڏيندا آھن)، اُن کانسواءِ ڪوئي عبادت جو لائق نه آھي اُھو غالب حِڪمت وارو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

الله تعاليٰ هن ڳالهه جي شاهدي ڏني آهي ته الله کان سواءِ ڪوبه معبود ڪونهي هو يگانو آهي ۽ (ڪائنات ۾) عدل سان انتظام رکڻ وارو آهي فرشتا به اها ئي شاهدي ٿا ڏين ۽ علم وارا (جي غور ۽ فڪر ڪندڙ آهن سي) به ساڳي شاهدي ٿا ڏين. بيشڪ هن کان سواءِ ڪوبه معبود ڪونهي. هو طاقت ۽ قدرت وارو ۽ وڏي حڪمت وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

الله تعالى بيان فرمايو بيشڪ ناهي ڪو عبادت جي لائق مگر اهو، ۽ الله جي وحدانيت جي شاهدي ملائڪن ۽ علم وارن حق تي ڏني، ناهي ڪو عبادت جي لائق مگر اهو عزت (۽) حڪمت وارو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

خدا پاڻ هن ڳالھ جي شاهدي ڏني آهي ته سندس ذات کانسواءِ ڪو به عبادت جي لائق نه آهي ۽ سڀني فرشتن ۽ صاحب علم (انبياءِ ۽ اولياء) جيڪي عدل تي قائم آهن زبردست (۽) حڪمت وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

شاهدي ڏني الله (هن ڳالهه جي ته) يقيناً ناهي ڪو معبود ان کان سواءِ ۽ ملائڪن ۽ علم وارن (به اها شاهدي ڏني آهي) عدل تي قائم ٿي.اهي ڪو سچو معبود ان کان سواءِ غالب، حڪمت وارو آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ته سندس ذات کان سواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي ۽ ملائڪن ۽ علم وارن به (شاهدي ڏني) اهو ئي انصاف سان (جهان کي) هلائيندڙ آهي ان کانسواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي (اهو) زبردست (۽) حڪمت وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

الله شاهدي ڏني ته ”بيشڪ ان کان سواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي“ ۽ ملائڪن ۽ علم وارن به انصاف تي قائم رهندي (اها شاهدي ڏني) ته ”ناهي ڪوبه عبادت جي لائق سواءِ ان جي، اهو غالب حڪمت وارو آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڏِنِي ساک ستار، ته اُن ڌاران، درگاه ناهِ ڪا، مَلڪ ۽ مالڪ عِلم جا، قائم برقرا، عدل ۽ انصاف سان، ته درگاه، نه تِهان ڌار، غالب، سو غفار، پڻ ڏاڍو ڏاهو، ڏيہ ڌڻي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

الله گواهي ڏني ته ”الله کانسواءِ ٻيو ڪو بندگيءَ جي لائق نه آهي“ ۽ ملائڪن ۽ علمن وارن به ته ”الله اهو ئي انصاف وارو حاڪم آهي، ان ڌاران ڪو عبادت جو لائق نه آهي، هو زبردست ڏاهپ وارو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله پاڻ انهيءَ ڳالهه جي شاهدي ڏني آهي ته هن کان سواءِ ٻيو ڪوبه معبود ڪونهي ۽ ملائڪ ۽ سڀئي علم وارا پڻ سچائيءَ ۽ انصاف سان شاهدي ٿا ڏين ته انهيءَ زبردست ۽ حڪمت واريءَ هستيءَ کانسواءِ اصلي ٻيو ڪوبه معبود ڪونهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

الله خود شاهدي ڏني آهي انهيءَ ڳالهه جي ته ان کان سواءِ ڪو خدا ناهي ۽ (اها شاهدي) فرشتن ۽ سڀني علم وارن به ڏني آهي. هو انصاف تي قائم آهي، ان زبردست حڪيم کان سواءِ حقيقت ۾ ڪوبه خدا نه آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

الله تعالى پاڻ شاهدي ڏني آهي ته هن کان سواءِ ٻيو ڪير به عبادت جي لائق نه آهي، ملائڪن ۽ سڀني علم وارن به انصاف ڪندي اها ساڳئي شاهدي ڏني آهي ته ان زبردست حڪمت واري کان سواءِ ٻيو ڪير به عبادت جي لائق نه آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

الله ان ڳالهه تي شاهدي ڏني ته ان کان سواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي ۽ ملائڪن ۽ علم وارن به (۽ گڏ اهو به) ته اُهو هر تدبير انصاف سان فرمائيندڙ آهي ان کانسواءِ ڪوبه عبادت جي لائق نه آهي اهو غالب حڪمت وارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

بيشڪ وڻندڙ دين الله وَٽ اِسلام آھي، ۽ جن کي ڪتاب (توريت ۽ انجيل) ڏنو ويو تن (اڳ) تڪرار نه ڪيو پر وٽن علم آيو تنھن کانپوءِ پاڻ ۾ ضد سببان (تڪرار ڪيائون)، ۽ جيڪو الله جي حڪمن کي نه مڃيندو ته بيشڪ الله (به) سگھو حساب وٺندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

بلاشبه اصلي دين الله وٽ فقط اسلام آهي ۽ هي جو اهل ڪتاب سچي علم ۽ وحي اچڻ بعد به اختلاف ڪيا آهن ۽ فرقا ٺاهيا آهن سو رڳو پاڻ ۾ ضد ۽ دشمني ڪرڻ ڪري. (حقيقت ۾ انهن وٽ هڪ ئي دين اسلام جو علم ۽ وحي آيل هو. فرقا پوءِ ٺاهيائون) ۽ ياد رکو ته جيڪڏهن هو الله تعاليٰ جي آيتن کان انڪار ٿو ڪري (۽ هدايت جي بدران گمراهي پسند ٿو ڪري) ته پوءِ الله به حساب وٺڻ ۾ ڍرو ناهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ پسنديده دين الله تعالى وٽ دينِ اسلام آهي، ۽ نه اختلاف ڪيو اهلِ ڪتاب وارن مگر علم اچڻ کان پوءِ پنهنجي حسد جي سببان، ۽ جيڪو انسان الله جي آيتن جو انڪار ڪري ٿو ته پوءِ بيشڪ الله جلد حساب وٺندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(سچو) دين ته خدا وٽ بيشڪ (بس اهو ئي) اسلام آهي ۽ اهل ڪتاب جو (هن دين حق سان) اختلاف ڪيو سو محض سندن شرارت ۽ (اصلي ڳالھ) معلوم ڪرڻ کان پوءِ (ئي ڪيو آهي) ۽ جنهن شخص خدا جي نشانين جو انڪار ڪيو ته (سمجهي ته) يقينن خدا (ان کان) تمام جلد حساب وٺڻ وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ دين الله وٽ اسلام ئي آهي ۽ نه اختلاف ڪيو انهن جيڪي ڏنا ويا ڪتاب مگر ان کان پوءِ جو آيو انهن وٽ (صحيح) علم_سببان حسد ڪرڻ جي پاڻ ۾ جيڪو انڪار ٿو ڪري الله جي آيتن جو پوءِ بيشڪ الله تڪڙو حساب ڪندڙ آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ (معتبر) دين الله وٽ اسلام آهي. ۽ ڪتاب وارن (اسلام قبول ڪرڻ ۾ ) وٽن علم پهچڻ کان پوءِ ئي پاڻ ۾ ضد جي ڪري اختلاف ڪيو. ۽ جيڪو الله جي آيتن جو انڪار ڪندو ته الله جي طرفان حساب به جلد ٿيڻ وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ الله وٽ دين صرف ”اسلام“ئي آهي، ۽ اهلِ ڪتاب جيڪو وٽن علم اچڻ کان پوءِ اختلاف ڪيو سو پاڻ ۾ ساڙ سببان ئي هيو. ۽ جيڪو الله جي آيتن جو انڪار ڪندو ته بيشڪ الله حساب ۾ جلدي ڪرڻ وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

آهي، ڌڻيءَ وٽ دين رڳو، سلامِتي صحِي، ۽ جن تي، ڪرم ڪتاب ٿيو، تن ٻولي ٻِي نه ڪَهِي، مگر ته آينِ جنهن پٺيان، واحد جو وَحِي، هڪ ٻئي وِچ هو ڏهِي، گادِي ۽ گذران لئي. ۽ آيتن تي، الله جي، نه رکندو، جو ويساھ، ته آهي پاڪ اَلله، پوءِ تِکو حرف حساب ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ دين الله وٽ اسلام ئي آهي ۽ ڪتاب وارا هڪ ٻئي جي ضد سبب، علم اچڻ کان پوءِ ئي، مخالف ٿيا. جيڪو الله جي آيتن جو انڪار ڪندو، ته بيشڪ الله جلد حساب وٺندو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله وٽ دين فقط اسلام آهي، انهيءَ دين کان هٽي جيڪي مختلف طريقا انهن ماڻهن اختيار ڪيا هئا، جن کي ڪتاب ڏنو ويو هو سو به تڏهن جڏهن جو وٽن علم به پهچي ويو هو، سو رڳو هڪ ٻئي سان ڏاڍائي ڪرڻ خاطر ئي ائين ڪيو هئائون ۽ جيڪو الله جي حڪمن ۽ هدايتن جي تابعداريءَ کان انڪار ڪندو، الله کي انهيءَ کان حساب وٺڻ ۾ ڪابه دير نه ٿي لڳي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ الله جي ويجهو دين فقط اسلام ئي آهي، انهيءَ دين کان هٽي جيڪي مختلف طريقا انهن ماڻهن اختيار ڪيا آهن جن کي ڪتاب ڏنو ويو هو، سندن ان طرزِ عمل جو سبب انهيءَ کان سواءِ نه هو علم اچڻ کان پوءِ به، ته انهن پاڻ ۾ هڪ ٻئي تي زيادتي ڪرڻ لاءِ ائين ڪيو ۽ جيڪو به انڪار ڪري الله جي حڪمن ۽ هدايتن کان، الله کي ان کان حساب وٺڻ ۾ دير نٿي لڳي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ الله تعالى وٽ دين رڳو اسلام آهي، ان دين کان هٽي ڪري ( يھودين ۽ عيسائين) علم اچڻ کان پوءِ، پاڻ ۾ هڪ ٻئي تي زيادتي ڪرڻ لاءِ مختلف طريقا اختِيار ڪيا ۽ جيڪو به الله تعالى جي آيتن جو انڪار ڪندو، الله تعالى ان کان حساب وٺندي دير نه ڪندو.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ دين الله وٽ اسلام ئي آهي ۽ اهل ڪتاب جيڪو وٽن علم اچڻ کان پوءِ اختلاف ڪيو سو صرف هڪ ٻئي سان حسد ۽ دشمني جي ڪري هو، ۽ جيڪو الله جي آيتن جو انڪار ڪري ته بيشڪ الله حساب ۾ جلدي فرمائيندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جيڪڏھن توسان جھيڙين ته چؤ پنھنجو مُنھن (يعني سر) مُون ۽ جنھن منھنجي تابعداري ڪئي تنھن الله لاءِ نِوايو آھي، ۽ (اي پيغمبر) جن کي ڪتاب (توريت ۽ انجيل) ڏنو ويو تن کي ۽ اڻ پڙھيلن کي چؤ ته اسلام آندو اَٿوَ؟ (يا نه) پوءِ جيڪڏھن اسلام آڻين ته بيشڪ سِڌيءَ واٽ وارا ٿيا، ۽ جيڪڏھن ڦري وڃن ته توتي رڳو پيغام پُھچائڻ آھي، ۽الله ٻانھن کي ڏسندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جيڪڏهن اهي ماڻهو تو سان بحث جهڳڙو ڪن ته (اي پيغمبر) تون چئي ڏي ته منهنجو ۽ منهنجي پيروي ڪندڙن جو طريقو ته هي آهي ته اسان الله تعاليٰ جي اڳيان اطاعت جو سر جهڪايو آهي (يعني اسان جي راه خدا پرستيءَ کان سواءِ ٻي ڪابه ڪانهي) ۽ اهل ڪتابه وارن ۽ عرب جي اڻ پڙهيل مشرڪن کان پڇ ته توهان به الله جي اڳيان جهڪو ٿايا نه؟ جيڪڏهن هو به جهڪن ته (سڄو جهڳڙو ختم ٿيو ۽) هنن هدايت جي واٽ ورتي پر جيڪڏهن منهن موڙين ته پوءِ تنهنجو فرض آهي فقط حق جو پيغام پهچائڻ ۽ الله تعاليٰ پنهنجي بندن جي حال کان غافل ناهي، هو سڀ ڪجهه ڏسي رهيو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ اي حبيب ! جيڪڏهن اهي توهان سان حجت ڪن ته توهان انهن کي فرمايو اسان ۽ اسان جي تابعدارن الله لاءِ سِر جهڪايو آهي، اهلِ ڪتاب وارن ۽ اڻ پڙهيلن کي فرمايو ڇا توهان دين لاءِ سِر جهڪايو؟ پوءِ جيڪڏهن تسليم ڪيائون ته هدايت وارا ٿيا، ۽ جيڪڏهن نٿا مڃن ته توهان تي صرف پيغام پهچائڻ آهي، ۽ الله تعالى پنهنجن ٻانهن کي ڏسندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ (اي رسول!) جيڪڏهن اهي تو سان (خواه مخواه) حجت ڪن ته چئو ته مون خدا جي اڳيان سر نوايو ۽ جيڪي ماڻهو منهنجا تابعدار آهن (انهن به) ۽ (اي رسول!) تون اهل ڪتاب ۽ جاهلن کي چئو ته توهان به اسلام آڻيو؟ پوءِ جيڪڏهن اسلام آندائون ته انهن سڌو رستو لڌو. ۽ جيڪڏهن منهن ڦيريائون ته تو تي رڳو (پيغام) پهچائڻ آهي. ۽ خدا بندن کي ڏسندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جيڪڏهن جهيڙو ڪن توسان پوءِ فرماءِ ته نِوايم پنهنجو منهن الله لاءِ ۽ انهن لاءِ جيڪي تابع ٿيا منهنجا ۽ فرماءِ انهن کي جو ڏنا ويا ڪتاب ۽ اڻ پڙهيلن کي ته ڇا اسلام قبول ڪيوَ؟ پوءِ جيڪڏهن اسلام قبول ڪن ته پوءِ پڪ هدايت وارا ٿيا ۽ جيڪڏهن منهن ڦيرائن ته پوءِ تحقيق اوهان تي پيغام پهچائڻ آهي ۽ الله ڏسندڙ آهي ٻانهن کي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ (اي رسول) جيڪڏهن اهي توسان جهڳڙو ڪن ته تون چو ته مون پنهنجو منهن الله جي تابع ڪيو ۽ جنهن منهنجي تابعداري ڪئي (تنهن به) ۽ جن کي ڪتاب ڏنو ويو تن کي ۽ اڻ پڙهيلن کي چو ته ڇا اوهان اسلام آندو؟ پوءِ جيڪڏهن اسلام آندائون ته انهن سڌو رستو لڌو. ۽ جيڪڏهن منهن ڦيريائون ته توتي رڳو (پيغام) پهچائڻ آهي ۽ الله ٻانهن کي ڏسندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ (اي نبي) جيڪڏهن تو سان جهڳڙو ڪن ته چؤ: ”مون خود ۽ جنهن به منهنجي پيروي ڪئي تن به پنهنجو مُنهن الله جي حضور جهڪايو آهي“. ۽ اهلِ ڪتاب ۽ اڻ پڙهين کي چؤ ته: ”ڇا اوهان اسلام آڻيو ٿا“؟ پوءِ جيڪڏهن اسلام آڻن ته بيشڪ هدايت وارا ٿيا. ۽ جي منهن ڦيرن ته تنهنجي مٿان صرف حڪم پهچائڻ آهي ۽ الله ٻانهن کي ڏسندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ، جي توسان، ڪيون تڪرار، چئو، منهن منهنجو مورهين، جُھڪا نيمِ جبّار، پڻ جي وريا سندمِ واٽ تي. ۽ پڙهَينِ ۽ اَڻ پڙهيَنِ کي، ٻَهڳڻ! ٻول ٻيهار، ڪِ نميا؟، پوءِ جي نميا، ته پاتئون سئون پار، ۽ جي ڦريا، ته فائق! توتي، ري بيان، ٻئو نه بار، ۽ ڏسندڙ آهي ڏاتار، پورِي رِيت پُوڄاريـين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جيڪڏهن تو سان جهڳڙو ڪن ته چئو ته ”مون ۽ منهنجن پوئلڳن پنهنجو سر الله جي حڪم اڳيان جهڪايو آهي.“ ڪتاب وارن ۽ اڻ پڙهيلن کان پڇ ته ”ڇا اوهان به تابع ٿيئو؟“ جيڪڏهن منهن ڦيرين. ته تو تي رڳو حڪم رسائڻ آهي ۽ الله پنهنجن ٻانهن کي ڏسندڙ آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

هاڻي جيڪڏهن اي نبي! اهي ماڻهو توسان جهڳڙو ڪن ته چوينِ ته "مان ۽ منهنجي پوئلڳن ته الله جي آڏو ڪنڌ نوائي ڇڏيو آهي". پوءِ اهل ڪتاب ۽ جيڪي اهل ڪتاب ناهن ٻنهي کان پــُـڇ ته "ڇا توهان به سندس فرمانبرداري ۽ ٻانهپ قبول ڪئي آهي؟" جيڪڏهن ڪئي اٿن ته پوءِ سنئون رستو لڌو اٿن ۽ جيڪڏهن منهن موڙيائون ته توتي فقط پيغام پهچائڻ جي ئي ذميواري هئي، اڳتي الله پاڻيهي پنهنجن ٻانهن جا معاملا ڏسندڙ آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هاڻي (اي نبي!) هي ماڻهو توسان جهيڙو ڪن ته کين چؤ ته مون ۽ منهنجي پوئلڳن الله جي آڏو سر جهڪايو آهي، پوءِ اهلِ ڪتاب ۽ غير اهلِ ڪتاب ٻنهي کان پڇ ته ڇا توهان به ان جي اطاعت ۽ بندگي قبول ڪئي؟ جيڪڏهن قبول ڪئي ته انهن يقينًا سڌو رستو ماڻي ورتو ۽ جي انهيءَ کان منهن موڙيو، ته پوءِ توتي فقط پيغام پهچائڻ جي ذميواري هئي، وڌيڪ الله پاڻ پنهنجي بندن جي معاملن کي ڏسڻ وارو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) جيڪڏهن هي ماڻهو توهان سان ڪنھن به معاملي ۾ جهڳڙو ڪن، ته کين چؤ ته مان ۽ منھنجي پيروڪارن ته الله تعالى جي اڳيان پنھنجوسر جهڪايو آهي، پوءِ انهن اهل ڪتاب (يھودين، عيسائين) ۽ اڻ پڙهيل (مشرڪن) کان پڇو، ته ڇا توهان به الله تعالى جي بندگي قبول ڪريو ٿا؟ جيڪڏهن بندگي قبول ڪن ته پوءِ بيشڪ کين به هدايت ملي وئي، پر جيڪڏهن هو منھن موڙين ته (اي نبي ﷺ!) توهان جي مٿان رڳو پيغام پھچائڻ جي ذميداري آهي، بيشڪ ٻانهن جي هڪ هڪ عمل تي الله تعالى جي نظر آهي. (ع)(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي محبوب)! جيڪڏهن پوءِ به توهان سان جهگڙو ڪن ته فرمايو ته مون ۽ جنهن (به) منهنجي پيروي ڪئي پنهنجي پيشاني الله جي حضور جهڪائي ڇڏي آهي، ۽ توهان اهل ڪتاب ۽ اڻ پڙهيلن کي فرمايو: ڇا توهان به الله جي حضور جهڪو ٿا (يعني اسلام قبول ڪريو ٿا)؟ پوءِ جيڪڏهن اهي فرمانبرداري اختيار ڪن ته انهن حقيقي هدايت ماڻي، ۽ جيڪڏهن منهن موڙين ته توهان جي ذمي فقط حڪم پهچائڻ ئي آهي، ۽ الله ٻانهن کي خوب ڏسندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

بيشڪ جيڪي الله جي آيتن کي نٿا مڃين ۽ پيغمبرن کي ناحق ٿا ڪُھن ۽ ماڻھن مان جيڪي (کين) اِنصاف جو حُڪم ڪن ٿا تن کي ٿا ڪُھن پوءِ کين ڏکوئيندڙ عذاب جي سُڌ ڏي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

جيڪي ماڻهو الله جي آيتن کان انڪار ٿا ڪن ۽ سندس نبين کي ناحق قتل ٿا ڪن ۽ انهن کي به قتل ٿا ڪن جيڪي حق ۽ عدل جو حڪم ٿا ڏين انهن کي (اي پيغمبر) ٻڌائي ڇڏ ته هنن لاءِ دردناڪ عذاب تيار رکيو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ جن ماڻهن الله جي آيتن جو انڪار ڪيو ۽ نبين (سڳورن) کي بي گناه قتل ڪيو، ۽ جيڪي ماڻهو کين انصاف جو چوندا هئا انهن کي قتل ڪيائون، اهڙن ماڻهن کي توهان دردناڪ عذاب جي خوشخبري ٻڌايو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ جيڪي الله جي آيتن جو انڪار ڪن ٿا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪن ٿا. ۽ ماڻهن مان جيڪي انصاف ڪرڻ جو حڪم ڪن ٿا، تن کي به قتل ڪن ٿا، انهن کي دردناڪ عذاب جي خوش خبري ٻڌاءِ.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ اهي (ماڻهو) جو انڪار ٿا ڪن الله جي آيتن جو ۽ شهيد ٿا ڪن نبين کي ناحق ۽ شهيد ٿا ڪن انهن ماڻهن کي جو امر ٿا ڪن عدل جو پوءِ بشارت ڏي انهن کي دردناڪ عذاب جي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ جيڪي الله جي آيتن جو انڪار ڪن ٿا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪن ٿا، ۽ ماڻهن مان جيڪي انصاف ڪرڻ جو حڪم ڪن ٿا، تن کي به قتل ڪن ٿا. انهن کي دردناڪ عذاب جي خوشخبري ٻڌاءِ. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اُهي ماڻهو جيڪي الله جي آيتن سان ڪفر ڪن ٿا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪن ٿا ۽ انهن ماڻهن کي قتل ڪن ٿا جيڪي انصاف جو حڪم ڏين ٿا، ته پوءِ انهن کي دردناڪ عذاب جي خبر ٻڌائي ڇڏ.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

الله جي آيتن کان، ڦريا، جي بي فرمان، ۽ جي ناحق نبين کي، ڪُهن، پڻ ڪُهڻ، تن ڪفران، جي آدمين مان، عدل سان، فرمائينِ فرمان، پوءِ کِيرون ڏي، تن خان!، سورن واري ساڙ جون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪي شخص الله جي آيتن جو انڪار ڪن ٿا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪن ٿا ۽ ماڻهن مان انصاف سان حڪم ڏيندڙن کي به قتل ڪن ٿا، ته انهن کي دردناڪ عذاب جي خوشخبري ڏي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جيڪي ماڻهو الله جا حڪم ۽ هدايتون مڃڻ کان انڪار ڪن ٿا ۽ سندس نبين کي ناحق قتل ڪن ٿا ۽ اهڙن ماڻهن کي مارڻ تي سندرو ٻڌن ٿا، جيڪي عدل ۽ انصاف جو حڪم ڏيڻ لاءِ ماڻهن مان اٿي کڙا ٿين ٿا، انهن کي دردناڪ سزا جي خوشخبري ڏئي ڇڏ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جيڪي ماڻهو الله جي حڪمن ۽ هدايتن کي مڃڻ کان انڪار ڪن ٿا ۽ سندس پيغمبرن کي ناحق قتل ڪن ٿا، ۽ اهڙن ماڻهن جي جان جا دشمن ٿي وڃن ٿا، جيڪي خلقِ خدا کي انصاف ۽ سچ جو حڪم ڏيڻ لاءِ اٿن، اهڙن ماڻهن کي خوشخبري ٻڌاءِ عذاب دردناڪ جي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى جي حڪمن جو انڪار ڪن ٿا، نبين سڳورن کي ناحق قتل ڪندا رهيا آهن ۽ انهن ماڻهن کي قتل ڪن ٿا، جيڪي انصاف قائم ڪرڻ جو حڪم ڏين ٿا، اهڙن ماڻهن کي تڪليف ڏيندڙ عذاب جي خوشخبري ٻڌاءِ. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ جيڪي ماڻهو الله جي آيتن جو انڪار ڪن ٿا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪن ٿا ۽ ماڻهن مان به انهن کي قتل ڪن ٿا جيڪي عدل ۽ انصاف جو حڪم ڏين ٿا پوءِ توهان انهن کي دردناڪ عذاب جي خبر ٻڌايو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اِھي (اُھي) آھن جن جي ڪمائي دُنيا ۽ آخرت ۾ ناس ٿي ويئي، ۽ اُنھن جو ڪو واھرو ڪونھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهي ئي ماڻهو آهن جن جا سڀ عمل ضايع ٿي ويا، نه دنيا ۾ ڪم آين نه آخرت ۾. ۽ ڪوبه هننجو مددگار ڪونه ٿيندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهي ماڻهو اُهي آهن جن جا چڱا ڪم دنيا ۽ آخرت ۾ ضايع ٿي ويا، ۽ انهن جو ڪوبه مددگار ناهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اهي ئي اُهي (بد نصيب) ماڻهون آهن جن جا عمل دنيا ۽ آخرت ۾ برباد ٿيا. ۽ انهن جا ڪي به مددگار نه آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهي آهن جو چٽ ٿيا عمل انهن جا دنيا ۽ آخرت ۾ ۽ ناهن انهن جي لاءِ ڪي مددگار .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اهي اُهي آهن جن جا عمل دنيا ۽ آخرت ۾ برباد ٿيا. ۽ انهن جا ڪي به مددگار نه آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اِهي اُهي ماڻهو آهن جن جا دنيا ۽ آخرت ۾ عمل چٽ ٿي ويا ۽ انهن جو ڪو مددگار نه هوندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

دنيا ۽ آخرت ۾، ويا ڪيريا، سندن ڪم ڪار، ۽ اَجھا ۽ آڌار، اُهکي ويل، نه اُنهن جا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهي ئي آهن، جن جا عمل دنيا ۽ آخرت ۾ چٽ ٿيا ۽ انهن جو ڪو مددگار نه آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اِهي اُهي ماڻهو آهن، جن جا عمل دنيا توڙي آخرت ۾ اڪارتا ويا ۽ واهر ڪرڻ وارو به ڪوئي نه هوندن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي اهي ماڻهو آهن جن جا ضايع ٿي ويا عمل دنيا ۽ آخرت ٻنهي ۾، ۽ انهن لاءِ ڪوبه مددگار ناهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هي اهي ئي ماڻهو آهن، جن جا عمل دنيا ۽ آخرت ۾ ضايع ٿي ويا ۽ اهڙن ماڻهن جو ڪير مدد گار به نه آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

هي اهي ماڻهو آهن جن جا عمل دنيا ۽ آخرت (ٻنهي) ۾ چٽ ٿي ويا ۽ انهن جو ڪوبه مددگار نه هوندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) جن کي ڪتاب مان ڪو ڀاڱو ڏنو ويو تن کي نه ڏٺو اَٿئي ڇا؟ (جو) الله جي ڪتاب ڏانھن (ھن لاءِ) سڏيا وڃن ٿا ته سندن وچ ۾ نبيرو ڪري پوءِ منجھانئن ھڪ ٽولي ڦري ويندي آھي ۽ اُھي مُنھن موڙيندڙ (به) آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) ڇا تو انهن ماڻهن جي حالت نه ڏٺي جن کي خدائي ڪتاب جي علم مان ڪجهه حصو مليو آهي. (يعني يهودين جا علماء) انهن کي خدا جي ڪتاب ڏانهن سڏيو ويو ته اهو ڪتاب انهن جي وچ ۾ فيصلو ڪري. تڏهن به انهن مان هڪڙيءَ ٽوليءَ منهن ڦيرائي ڇڏيو ۽ حقيقت هي آهي ته خود خدائي ڪتاب کان ئي هنن سڀني جو رخ ڦريل آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ڇا توهان نه ڏٺو انهن يهودين کي جن کي تورات مان احڪام پهتا، انهن کي تورات تي عمل ڪرڻ لاءِ سڏيو وڃي ٿو انهي لاءِ ته انهن جي وچ ۾ فيصلو ڪيو وڃي پوءِ هڪ گروه انهن مان انڪار ڪري ڦري وڃي ٿو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) ڇا تون انهن (يهودي عالمن) جي حال تي نظر نه ڪئي! جن کي ڪتاب (توريت جي فهم) جو هڪ حصو ڏنو ويو هو (هاڻي) انهن کي خدا جي ڪتاب ڏي سڏيو وڃي ٿو ته جيئن اهو (ڪتاب) سندن جهڳڙي جو فيصلو ڪري، تنهن هوندي به هنن مان هڪ گروھ منهن موڙي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڇا نه ڏٺئي انهن ڏانهن جو ڏنا ويا ڪجهه حصو ڪتاب مان سڏيا ٿا وڃن الله جي ڪتاب ڏانهن تانته فيصلو ڪري انهن ۾ تنهن کان پوءِ ڦري ٿي هڪ جماعت انهن مان ۽ اهي منهن موڙيندڙ آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڇا تو انهن ڏي نه ڏٺو جن کي ڪتاب (جي علم) جو هڪ حصو ڏنو ويو کين الله جي ڪتاب ڏي سڏيو وڃي ٿو ته سندن وچ ۾ فيصلو ڪري، پوءِ انهن مان هڪ جماعت منهن موڙي ڦري ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڇا تو انهن ماڻهن کي نه ڏٺو جن کي ڪتاب جو هڪ حصو ڏنو ويو (اُهي) الله جي ڪتاب ڏانهن سڏيا وڃن ٿا تان ته (ڪتاب) انهن جي وچ ۾ (جهڳڙن جو) فيصلو ڪري ته پوءِ انهن مان هڪ ٽولو مُنهن ڦيرائي ڇڏي ٿو ۽ اُهي منهن مَٽيندڙ آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪِ نه ڏٺئي، تن جي ڪار؟، جن مليو ڪجھ ڪتاب مان، جڏهن ڪوٺجينِ، قادرجي، پاڪ ڪتاب پار، تان ڪري، تن وچ فيصلو، ته ٻارِي ڪا ٻيهار، پيئي وري پوئتي، تنين مان تڪرار، ۽ آهنِ اِهي آوار، مُنهن موڙيندڙ مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڇا، تو انهن جي حالت نه ڏٺي، جن کي ڪتاب جو ڪجهه حصو مليو، اهي الله جي ڪتاب ڏانهن سڏجن ٿا ته سندن وچ ۾ فيصلو ڪري، ته انهن مان هڪ جماعت منهن ڦيري ٿي ۽ اهي آهن ئي منهن موڙيندڙ. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڇا تو نه ڏٺو آهي ته جن ماڻهن کي ڪتاب جي علم مان ڪو حصو مليو آهي، انهن جو ڪهڙو حال آهي؟ انهن کي جڏهن الله جي ڪتاب ڏانهن سڏيو وڃي ٿو ته جيئن هو انهن جي وچ ۾ فيصلو ڪري، ته انهن مان هڪڙو ٽولو انهيءَ کان لنوائي ٿو، ۽ انهيءَ فيصلي ڏانهن اچڻ کان منهن موڙيو ڇڏي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

تو نه ڏٺو ته جن ماڻهن کي ڪتاب جي علم جو ڪجهه حصو مليو ته انهن جو حال ڪهڙو آهي؟ کين سڏيو وڃي ٿو جڏهن الله جي ڪتاب ڏانهن، جيئن اهو فيصلو ڪري انهن جي وچ ۾، ته انهن مان هڪ ٽولو ڪترائي ٿو ۽ انهيءَ فيصلي طرف اچڻ کان منهن ڦيري ٿو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ!) ڇا توهان انهن ماڻهن(يھودين ۽ عيسائين جي عالمن) کي نه ڏِٺو، جن کي ڪِتاب جي علم جو ٿورو حصو ڏنو ويو آهي، جڏهن انهن کي الله تعالى جي هن ڪتاب قرآن مجيد ڏانھن سڏيو وڃي ٿو، ته جيئن انهن جي وچ ۾ حق سان فيصلو ڪري، ته انهن مان هڪ ٽولي ڪن لاٽار ڪندي آهي، حقيقت هي آهي ته هو سڀ (قرآن مجيد جي حڪمن کان) منھن موڙيندڙ آهن.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ڇا توهان انهن ماڻهن کي نه ڏٺو جن کي ڪتاب جي (علم) مان هڪ حصو ڏنو ويو اهي الله جي ڪتاب ڏانهن سڏيا وڃن ٿا ته جيئن اهو (ڪتاب) انهن جي درميان (جهڳڙن جو) فيصلو ڪري ته پوءِ انهن مان هڪ ٽولو منهن ڦيري ٿو ۽ اهي منهن موڙيندڙ ئي آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اِھو ھِن سببان آھي جو اُھي چون ٿا ته باھ ڪن ڳاڻوَن ڏينھن کانسواءِ اسان کي ڪڏھن نه ڇھندي، ۽ جيڪو ٺاھ ٺاھيندا رھيا تنھن کين سندن دين ۾ ٺڳيو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هنن جي اها حالت هن ڪري ٿي آهي جو هو (بيوقوف سمجهن ٿا ته اسان الله جي پياري قوم آهيون) تنهن ڪري دوزخ جي باه اسان کي ڪڏهن به نه ڇهندي، ڇو ته اسان نجات يافته قوم آهيون) ۽ جي ڇهندي ته به ڪي ٿورا ڳڻيل ڏينهن (پوءِ صاف ۽ پاڪ ٿي جنت ۾ داخل ٿينداسين) هي جو (خدا تي) هٿراڌو ٺاهيل ڪوڙ ٿا هڻن تنهن ڪوڙ هنن کي دين جي باري ۾ دوکي ۾ وڌو آهي (۽ پاڻ کي پاڻ ٺڳي گمراه ڪري ڇڏيو اٿن.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهو انڪار ان سبب ڪن ٿا جو چون ٿا ته اسان کي هرگز نه وٺندي باه مگر چند ڏينهن، ۽ ڪوڙ ڳالهائڻ جي ڪري دين ۾ دوکو کائن ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اهو هن ڪري جو چون ٿا ته اسان کي ڳڻيلن ڏينهن کان سواءِ دوزخ جي باھ نه ڇهندي ۽ جيڪي ٺاھ پيا ٺاهين تن انهن کي سندن دين ۾ ٺڳيو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهو ان جي ڪري جو بلاشبہ انهن چيو ته اصل نه ڇهندي اسان کي باهه مگر ڏينهن ڳڻيل ۽ مغرور ڪيائين انهن کي انهن جي دين ۾ ان شيءِ جو هٿ ٿي ٺاهيائون .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اهو هن ڪري جو چيائون ته اسان کي ڳڻيلن ڏينهن کان سواءِ باهه نه ڇهندي ۽ جيڪي ٺاهه پيا ٺاهين تن انهن کي سندن دين ۾ ٺڳيو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهو هن ڪري جو اهي يقيني طرح چون ٿا ته: ”اسان کي جهنم جي باهه نه ڇُهندي سواءِ ڳاڻيٽي جي چند ڏهاڙن جي“ ۽ انهن کي انهن جي دين ۾ ڌوڪو ڏنو جيڪي اهي ٺاهه ٺاهيندا هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اِهو ان آڌار تي، ته چيائون منجھان چاه، ته ڳاڻ ڳڻين ڏينهَن ري، بلڪل نه ڇُهنديسون باھ، ۽ ٺڳينِ ٺَلهي ٺاھ، جو ٺاهينِ، سندن دين ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهو هن ڪري جو هو چون ٿا ته اسان کي دوزخ جي باهه ڪن ٿورن ڏينهن کان وڌيڪ هرگز نه ڇهندي ۽ جيڪي ڳالهيون هو گهڙين ٿا، تن کين پنهنجي دين بابت دوکو ڏنو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهن جي اها هلت ان ڪري آهي جو هو چون ٿا ته "دوزخ جي باهه ته اسان کي ڇهندي به نه ۽ جيڪڏهن دوزخ جي سزا کڻي ملي ته به هوندي مس ڪي ڳاڻ ڳڻيا ڏينهن." سندن گهڙيل عقيدن کين پنهنجي دين جي معاملي ۾ ڏاڍين غلط فهمين ۾ وجهي ڇڏيو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهن جي اها هلت ان ڪري آهي جو چون ٿا ته، دوزخ جي باهه اسان کي ڇهندي به ڪانه، ۽ جي دوزخ جي سزا اسان کي ملي به، ته فقط چند ڏهاڙا. سندن هٿرادو عقيدن کين پنهنجي دين جي معاملي ۾ وڏين غلط فهمين ۾ وجهي ڇڏيو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سندن اهو رويو رڳو ان ڪري آهي، جو هو چون ٿا ته جَھنَّم جي باهه، اسان جي ويجهو به نه ايندي، جي آئِي به ته، ڪجهه ڏينهن لاءِ ، حقيقت ۾ انهن جي پنھنجي ئي هٿ ٺوڪيل يعني گهڙيل عقيدن، دين جي معاملي ۾ کين ڌوڪي ۾ وڌو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اها (منهن موڙڻ جي جرئت) ان لاءِ آهي جو اُهي چون ٿا ته اسان کي ڳڻپ جي چند ڏينهن کان سواءِ جهنم جي باهه نه ڇُهندي، ۽ اهي (الله تي) جيڪا تهمت هڻندا رهن ٿا ان کين پنهنجي دين بابت دوکي ۾ وجهي ڇڏيو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ ڪھڙو (حال ٿيندن) جڏھن کين اُھو ڏينھن جنھن ۾ ڪو شڪ نه آھي تنھن ۾ گڏ ڪنداسين، ۽ سڀڪنھن ماڻھوءَ جيڪي ڪمايو تنھن جو کيس پُورو بَدلو ڏبو ۽ اُنھن سان ظلم نه ڪبو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر انهيءَ وقت جو ڇا حال ٿيندو جڏهن قيامت جي ڏينهن جنهن جي اچڻ ۾ ڪوبه شڪ ناهي. اسان هنن کي پاڻ وٽ گڏ ڪنداسين، پوءِ هر نفس جيڪي جيڪي عمل ڪيا هوندا انهن جي مطابق کيس پورو پورو بدلو ملندو ۽ ڪنهن سان به ظلم ڪونه ٿيندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ ڪهڙي حال ۾ هوندا جڏهن اسان قيامت جي ڏينهن انهن کي گڏ ڪنداسين، جنهن ۾ ڪو شڪ ڪونهي، ۽ هر انسان کي سندس عملن جي جزا ڏني ويندي ۽ انهن سان ظلم نه ڪيو ويندو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ ڪهڙو حال ٿيندن ان ڏينهن جڏهن کين گڏ ڪنداسون جنهن ۾ ڪو شڪ نه آهي ۽ سڀ ڪنهن ماڻهوءَ کي پنهنجي ڪمائيءَ جو پورو بدلو ڏنو ويندو ۽ انهن جي بلڪل حق تلفي نه ڪئي ويندي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ ڪيئن (ٿيندو) جڏهن گڏ ڪنداسون انهن کي ان ڏينهن لاءِ جو ناهي شڪ ان ۾ ۽ پورو بدلو ڏنو ويندو سڀڪو نفس (ان عمل جو) جيڪي ڪيائين ۽ اهي ظلم ڪيا ويندا..(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ ڪهڙو حال ٿيندن جڏهن کين ان ڏينهن گڏ ڪنداسون جنهن ۾ ڪو شڪ نه آهي ۽ سڀ ڪنهن ماڻهوءَ کي پنهنجي ڪمائيءَ جو پورو بدلو ڏنو ويندو ۽ انهن سان ظلم نه ڪيو ويندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ ڇا حال هوندو! جڏهن اسان انهن کي گڏ ڪنداسين ان ڏينهن لاءِ جنهن جي (برپا ٿيڻ) ۾ ڪو شڪ ناهي ۽ هر جان کي ان جي ڪمائي جو پورو پورو بدلو ڏنو ويندو ۽ انهن سان ظلم ڪو نه ڪيو ويندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ ڪهڙا سندن پار، جڏهن ڪَٺي ڪنداسون اُنهن کي، ڏاڍي ڏينهن قيام لئي، جنهن ۾ وَهم نه وار، ۽ جنهن ماڻهون جيڪي ميڙيو، سو پورا ڏِبسِ پار، واجبِي وهنوار، ۽ مُور نه، ڪنهن جو ماربو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ ڪهڙو حال هوندو، جڏهن اسين کين اهڙي ڏينهن ڪٺو ڪنداسون، جنهن جي اچڻ ۾ ڪو شڪ نه آهي ۽ هر شخص پنهنجي ڪئي جو پورو بدلو پائيندو ۽ سندس حق چٽ نه ٿيندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پر پوءِ سندن حالت ڇا بڻبي، جڏهن اسان کين ان ڏينهن جنهن جي اچڻ ۾ ڪو به شڪ ڪونهي ميڙي گڏ ڪنداسون ۽ ان ڏينهن هر ڪنهن کي سندس ڪمائيءَ جو پورو پورو بدلو ڏنو ويندو ۽ ڪنهن تي به ڪو ظلم نه ٿيندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پر انهن جو ڇا ٿيندو، جڏهن اسان کين ان ڏينهن گڏ ڪنداسين، جنهن جو اچڻ يقيني آهي؟ انهيءَ ڏينهن هر شخص کي سندس ڪمائي جو بدلو مڪمل ڏنو ويندو، ۽ ڪنهن تي به ڪو ظلم نه ٿيندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان ڏينھن سندن ڪھڙو حشر ٿيندو، جنهن جي اچڻ ۾ ڪوبه شڪ نه آهي ان ڏينھن هر ماڻهوءَ کي سندس عملن جو پورو پورو بدلو ڏنو ويندو ۽ ڪنھن تي به ذري جيترو ظلم نه ڪيو ويندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ ڇا حال هوندو جڏهن اسان انهن کي ان ڏينهن جنهن (جي برپا ٿيڻ) ۾ ڪوبه شڪ نه آهي گڏ ڪنداسين، ۽ هر جان جيڪي ڪجهه (عملن مان) ڪمايو هوندو کيس ان جو پورو پورو بدلو ڏنو ويندو ۽ مٿس ڪوبه ظلم نه ڪيو ويندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) چؤ ته اي الله مُلڪ جا مالِڪ جنھن کي گھرين تنھن کي بادشاھي ڏئين ۽ جنھن کان وڻيئي تنھن کان بادشاھي کسين، ۽ جنھن کي گھرين تنھن کي مانوارو ڪرين ۽ جنھن کي وڻيئي تنھن کي بي مانو ڪرين، تنھنجي ھٿ ۾ چڱائي آھي، ڇوته تون سڀڪنھن شيء تي وسوارو آھين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي پيغمبر!(تون پنهنجو معاملو الله جي حوالي ڪر ۽) چؤ ته اي منهنجا خدا، جهان جا مالڪ، جنهن کي وڻئي تنهن کي بادشاهي ڏئين ۽ جنهن کان وڻئي تنهن کان کسي وٺين، جنهن کي وڻئي تنهن کي عزت ڏئين ۽ جنهن کي وڻئي تنهن کي ذليل (خوار خراب) ڪرين. سڀ چڱائي تنهنجي ئي هٿ ۾ آهي. بيشڪ تون هر شيءِ تي قادر آهين.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان عرض ڪريو اي الله تون مالِڪُ المُلڪ آهين جنهنکي چاهين بادشاهي ڏين ۽ جنهن کان چاهين بادشاهي واپس وٺين ۽ جنهنکي چاهين عزت ڏين ۽ جنهنکي چاهين ذِلَتَ ڏين، تنهنجي دستِ قدرت ۾ خير آهي، بيشڪ تون هر شيءِ تي قادر آهين.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) تون ته هي دعا گهر ته اي خدا! ملڪ جا مالڪ جنهن کي گهرين ٿو بادشاهي ڏين ٿو. ۽ جنهن کي گهرين ٿو تنهن کان بادشاهي کسين ٿو. ۽ جنهن کي گهرين ٿو تنهن کي عزت ڏين ٿو ۽ جنهن کي گهرين ٿو تنهن کي ذلت ڏين ٿو. تنهنجي هٿ ۾ چڱائي آهي بيشڪ تون سڀ ڪنهن شيءِ تي قدرت رکندڙ آهين.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

عرض ڪر ته اي الله! اي مالڪ سڀني ملڪن جا! ڏين ٿو بادشاهي جنهن کي گهرين ٿو ۽ کسين ٿو بادشاهي جنهن کان گهرين ۽ عزت ٿو ڏين جنهن کي گهرين ۽ ذليل ٿو ڪرين جنهن کي گهرين تنهنجي (قدرتي) هٿ ۾ سڀ ڀلائي آهي بيشڪ تون هر شيءِ تي قادر آهين .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) چو ته اي الله ! ملڪ جا مالڪ ! جنهن کي گهرين ٿو تنهن کي بادشاهي ڏين ٿو. ۽ جنهن کان گهرين ٿو تنهن کان بادشاهي کسين ٿو. ۽ جنهن کي گهرين ٿو تنهن کي عزت وارو ڪرين ٿو ۽ جنهن کي گهرين ٿو تنهن کي خوار ڪرين ٿو. تنهنجي هٿ ۾ چڱائي آهي. بيشڪ تون سڀ ڪنهن شيءِ تي قدرت رکندڙ آهين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ: ”اي الله! بادشاهي جا مالڪ! تون جنهن کي چاهين بادشاهي ڏين ۽ جنهن کان چاهين بادشاهي ڦري وٺين ۽ جنهن کي چاهين عزت ڏين ۽ جنهن کي چاهين ذلت ڏين. ڀلائي سڀ تنهنجي هٿ ۾ آهي. بيشڪ تون هر شيءِ تي سگهه رکڻ وارو آهين.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، سانيمِ رَبّ ستار! تون ئـِي، مالڪ مُلڪ جو، ڪنهن کي، ملڪ ڏيين، ڪِ کسيـين، اِي تُنهنجي اختيار، ۽ وڻي، تنهن وڏو ڪرين، ۽ وڻي ته ڪرين خوار، سُک سڀ تُنهنجي هٿ ۾، تون ڪُل مٿي ڪلتار، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ”اي منهنجا الله! ملڪ جا مالڪ! تون جنهن کي وڻيئي حڪومت ڏين ٿو ۽ جنهن کان وڻيئي حڪومت کسين ٿو. جنهن کي وڻيئي، تنهن کي عزت ڏين ۽ جنهن کي وڻيئي تنهن کي ذليل ڪرين، تنهنجي ئي هٿ ۾ سڀ ڀلائي آهي، بيشڪ تون هر هڪ ڳالهه تي وس وارو آهين. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چؤ اي الله! ملڪ جا مالڪ، تون جنهن کي وڻيئي حڪومت ڏئين ۽ جنهن کان وڻيئي کسي وٺين، جنهن کي چاهين عزت بخشين، جنهن کي گهرين ذليل ڪري ڇڏين، ڀلائي تنهنجي هٿ ۾ آهي، بيشڪ تون هر شيءِ تي قادر آهين (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

چؤ: (اي نبي!) خدايا! ملڪ جا مالڪ، تون جنهن کي چاهين حڪومت ڏين ۽ جنهن کان چاهين کسي وٺين ۽ جنهن کي گهرين عزت بخشين ۽ جنهن کي چاهين ذليل ڪرين، تنهنجي اختيار ۾ ڀلائي آهي، بيشڪ تون هر شيءِ تي قادر آهين.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ!) تون (الله تعاليٰ جي دربار ۾) چؤ ته اي سموري جھان جا مالڪ! تون جنھن کي چاهين بادشاهي عطا ڪرِين، جنھن کان چاهين بادشاهِي کسي وٺين، جنھن کي چاهين عزّت عطا ڪرِين ۽ جنھن کي چاهين ذليل ڪري ڇڏين. ڀلائي تنھنجي ئي هٿ ۾ آهي، بيشڪ تون هر شيءِ تي طاقت رکندڙ آهين.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي محبوب! هيئن) عرض ڪيو: ته اي الله! ملڪ جا مالڪ! تون جنهن کي گهرين بادشاهي عطا ڪرين ۽ جنهن کان گهرين بادشاهي کسي وٺين ۽ تون جنهن کي چاهين عزت عطا ڪرين ۽ جنهن کي گهرين ذلت ڏين، سموري ڀلائي تنهنجي ئي هٿ ۾ آهي، بيشڪ تون هر شيءَ تي وڏي قدرت وارو آهين.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

رات کي (گھٽائي) ڏينھن آڻين ٿو ۽ ڏينھن کي (گھٽائي) رات ۾ آڻين ٿو، ۽ مُئي مان جِيئري کي ڪڍين ٿو ۽ جيئري مان مُئي کي ڪڍين ٿو، ۽ جنھن کي گھُرين تنھن کي اَڻ ڳڻي روزي ڏيندو آھين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

تون ئي رات کي ڏينهن ۾ (رفته رفته) گم ٿو ڪرين ۽ ڏينهن کي رات ۾، جانورن کي بيجان شين مان ٻاهر ڪڍين ٿو ۽ بي جان شين کي جانورن مان ٻاهر آڻين ٿو ۽ جنهن کي چاهين ٿو تنهن کي (پنهنجي ڪرم جي خزاني مان) بي حساب رزق ڏئين ٿو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

رات کي ڏينهن ۾ داخل ڪرين ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪرين ٿو، ۽ مئل مان زنده کي ڪڍين ٿو ۽ زنده مان مئل کي ڪڍين ٿو، ۽ جنهنکي چاهين بغير حساب جي رزق ڏين ٿو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

تون ئي رات کي (وڌائي) ڏينهن ۾ داخل ڪرين ٿو (ته رات وڌي وڃي ٿي) ۽ تون ئي ڏينهن کي (وڌائي) رات ۾ داخل ڪرين ٿو (ته وري ڏينهن وڌي وڃي ٿو) ۽ تون ئي بي جان مان (بيضه، نطفه وغيره) ڪڍين ٿو ۽ تون ئي جنهن کي گهرين ٿو بيشمار رزق ڏئين ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

داخل ٿو ڪرين رات (جي حصي) کي ڏينهن ۾ ۽ داخل ٿو ڪرين ڏينهن (جي حصي) کي رات ۾ ڪڍين ٿو جيئري کي مئل مان ۽ ڪڍين ٿو مئل کي جيئري مان ۽ رزق ٿو ڏين جنهن کي گهرين حساب کان سواءِ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

رات کي ڏينهن ۾ داخل ڪرين ٿو، ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪرين ٿو، ۽ جيئري کي مئل مان ڪڍين ٿو، ۽ مئل کي جيئري مان ڪڍين ٿو. ۽ جنهن کي گهرين ٿو تنهن کي بيشمار رزق ڏئين ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

تون رات کي ڏينهن ۾ داخل ڪرين ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪرين ٿو ۽ تون جيئري کي مئل مان ڪڍين ٿو ۽ تون مُردي کي جيئري مان ڪڍين ٿو ۽ تون جنهن کي چاهين ٿو اڻ ڳڻيو رزق عطا ڪرين ٿو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

رات، ڏينهن ۾، رات ۾، ڏينهن، ڳنڍين ڏاتار!، جيرو مئي مان ۽ مُئو ڪڍين، جيري مان جبار!، ۽ جنهن کي گھرين غفّار!، بنا ليکي لاڳ ڏِيـين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

تون رات کي ڏينهن ۾ داخل ڪرين ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪرين ٿو، تون جيئري کي مئل مان ڪڍين ٿو ۽ مئلن کي جيئري مان ڪڍين ٿو ۽ جنهن کي وڻيئي، ان کي بي حساب رزق ڏين ٿو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

رات کي ڏينهن ۾ ٿو لپيٽيندو اچين ۽ ڏينهن کي رات ۾، مئل مان جيئرو جاڳندو ٿو ڪڍين ۽ جيئري جاڳندي مان مئل ۽ جنهن کي وڻيئي بنا حساب جي ٿو رزق ڏئين (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوئيندو اچين ٿو رات کي ڏينهن ۾ ۽ پوئين ٿو ڏينهن کي رات ۾، ڪڍين ٿو جاندار کي بي جان مان ۽ ڪڍين ٿو بي جان کي جاندار مان، ۽ جنهن کي چاهين رزق عطا ڪرين ٿو بي حساب.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

تون رات کي ڏينھن ۾ ۽ ڏينھن کي راتِ ۾ ( انتهائي باريڪ بيني سان) داخل ڪرِين ٿو، جاندار شين مان بي جان شيون ۽ بي جان شين مان جاندار شيون ڪڍي ظاهر ڪرين ٿو ۽ تون جنھن کي چاهين اڻ کٽ رزق عطا ڪندو آهين. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

تون ئي رات کي ڏينهن ۾ داخل ڪرين ٿو ۽ ڏينهن کي رات ۾ داخل ڪرين ٿو ۽ تون ئي جيئري کي مئل مان ڪڍين ٿو ۽ مئل کي جيئري مان ڪڍين ٿو ۽ جنهن کي گهرين بنا حساب جي (پنهنجي نوازشن سان) مالا مال ڪرين ٿو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(گھُرجي ته) مُؤمن مُؤمنن کانسواءِ ڪافرن کي دوست نه بڻائين، ۽ جيڪو اِئين ڪندو تنھن جو الله (جي دين) سان (ڪُجھ) واسطو نه آھي ھِن کانسواءِ ته اِنھن (ڪافرن) کان پاڻ بچائڻ لاءِ بچاءُ ڪريو، ۽ الله پاڻ کان اوھان کي ڊيڄاريندو آھي، ۽ الله ڏانھن موٽڻو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ايمان وارن کي ائين ڪرڻ نه گهرجي جو مومنن کي ڇڏي حق جي منڪرن کي پنهنجو دوست ۽ مددگار بڻائين، جيڪو ائين ڪري ٿو سو ياد رکي ته پوءِ هن کي الله تعاليٰ وٽان ڪابه مدد ڪانه ملندي، پر جيڪڏهن اهڙي حالت پيش اچي وڃي جو هنن جي شرارت کان پاڻ بچائڻو پوي ته پوءِ ان حالت ۾ ائين ڪري سگهو ٿا. ياد رکو ته الله تعاليٰ به اوهان کي (پنهنجي پڪڙ ۽ سزا کان) خبردار ڪري رهيو آهي ۽ آخر ته توهان کي الله ڏانهن ئي موٽڻو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

مؤمن، ڪافرن کي پنهنجو دوست نه بنائين سواءِ مؤمنن جي، ۽ جيڪو مؤمن ڪافر سان دوستي رکندو انهيءَ جو الله جي دين سان ڪو واسطو ناهي مگر اهو جو الله کان خوف ڪريو توهان خوف ڪرڻ، ۽ الله تعالى توهان کي پاڻ کان ڊيڄاري ٿو، ۽ الله تعالى ڏانهن موٽڻ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

مومن، مومنن کي ڇڏي ڪافرن کي سرپرست نه بڻائين. ۽ جو ائين ڪندو ته ان جو خدا سان ڪو واسطو نه آهي پر (اهڙين تدبيرن سان) ڪنهن طرح انهن (جي شرارت) کان ڀڄڻ گهرو ٿا ته (خير) ۽ الله اوهان کي پاڻ کان ڊيڄاري ٿو. ۽ الله ڏي ئي موٽڻو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

نه بنائين مؤمن ڪافرن کي دوست مؤمنن کان سواءِ ۽ جيڪو اهو (ڪافرن سان دوستيءَ جو ڪم) ڪندو پوءِ ناهي (ان جو) الله سان ڪو تعلق مگر (هن حالت ۾) جو بچو انهن کان بچڻ ۽ ڊيڄاري ٿو اوهان کي الله پنهنجيءَ ذات کان ۽ الله ڏانهن موٽڻو آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ايمان وارا ايمان وارن کان سواءِ ڪافرن کي دوست نه بڻائين ۽ جيڪو اهو (ڪم) ڪندو تنهن جو الله سان ڪو واسطو نه آهي. هن کان سواءِ جو اوهين انهن کان ڪنهن قسم جو ڊپ ڪريو ۽ الله اوهان کي پاڻ کان ڊيڄاري ٿو. ۽ الله ڏي ئي موٽڻو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

مؤمنن کي گهرجي ته مؤمنن کي ڇڏي ڪافرن کي دوست نه بنائن ۽ جيڪو ائين ڪندو ته ان جو الله سان ڪو تعلق نه رهيو. سواءِ هن جي جو اوهان انهن (جي فتني) کان بچڻ چاهيو. ۽ الله اوهان کي پنهنجي ذات (جي قهر ۽ غضب) کان ڊيڄاري ٿو. ۽ الله ڏانهن موٽڻو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

مؤمن، مؤمنن ڌار، دوست نه ڌارين ڪافرين، ۽ ناه ڌڻي جي دين تي، جو ڪندو اِي ڪم ڪار، مگر پاسو پاڻ ڪريو، ڪنهن خوف خطري هار، ۽ خوف خاص پانهنجو، ڏِينيان ٿو ڏاتار؛ ۽ آخر پرور پار، هرگز آهي هلڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

مومنن کي نه گهرجي ته مومنن کي ڇڏي ڪافرن کي دوست ڪري وٺن ۽ جيڪو اهو ڪم ڪندو، ته ان کي الله سان لاڳاپو نه آهي. سواءِ اهڙيءَ حالت جي، جو اوهان انهن کان بچڻ گهرو. ۽ الله اوهان کي پاڻ کان ڊيڄاري ٿو ۽ الله ڏانهن ئي اوهان کي موٽڻو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

مؤمنن کي کپي ته مؤمنن کي ڇڏي ڪافرن کي پنهنجو ساٿي ۽ ڀرجهلو ڪنهن به صورت ۾ نه بڻائين، جيڪو ائين ڪندو ان جو الله سان ڪوبه واسطو ناهي. باقي اهو معاف اَٿو جو توهان انهن جي ظلم کان بچڻ لاءِ ظاهري طرح ائين ڪيو، مگر الله توهان کي پنهنجي ذات کان ڊيڄاري ٿو ۽ توهان کي ڏانهس ئي موٽي هلڻو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

نه بنائين هرگز مؤمن ڪافرن کي پنهنجو رفيق مددگار ايمان وارن کي ڇڏي، جيڪو به ائين ڪندو ان جو الله سان ڪوبه تعلق ناهي. ها، هي معاف آهي ته توهان انهن جي ظلم کان بچڻ لاءِ ظاهري طور اهڙو نمونو اختيار ڪريو، پر پاڻ کان ڊيڄاري ٿو الله توهان کي، ۽ توهان کي ان ڏانهن ئي موٽڻو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

مؤمن ماڻهن کي گهرجي ته هو ايمان وارن کي ڇڏي ڪافرن کي دوست نه بڻائين، جيڪو ايئن ڪندو ته پوءِ ان جو الله تعالى سان ڪو به واسطو نه آهي. ها جيڪڏهن ان ڪافر جي ظلم کان بچڻ لاءِ (عارضي طرح اهو عمل ڪيو وڃي ته) ان جي اجازت آهي، (پر وري به) الله تعالى توهان کي پنھنجي پڪڙ کان خوف ڏياري ٿو ۽ هر شيءِ آخرڪار الله تعالى ڏانھن ئي موٽڻي آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

مسلمانن کي گهرجي ته ايمان وارن کي ڇڏي ڪافرن کي دوست نه بڻائين ۽ جيڪو ائين ڪندو ان کي الله (جي دوستي) مان ڪجهه به نه ملندس سواءِ ان جي ته توهان انهن (جي شَر) کان بچڻ چاهيو، ۽ الله توهان کي پنهنجي ذات (جي قهر) کان ڊيڄاري ٿو، ۽ الله جي ئي طرف موٽي وڃڻو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر کين) چؤ ته جيڪي اوھان جي دلين ۾ آھي سو جي لڪائيندؤ يا اُھو پڌرو ڪندؤ ته (به) اُن کي الله ڄاڻندو آھي، ۽ جيڪي آسمانن ۾ آھي ۽ جيڪي زمين ۾ آھي (سوبه) ڄاڻندو آھي، ۽ الله سڀ ڪنھن شيءِ تي وسوارو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) انهن ماڻهن کي چئو ته جيڪي توهان جي دلين ۾ آهي سو لڪايو، توڙي ظاهر ڪيو، هر حال ۾ الله تعاليٰ ان کي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو، بلڪ جيڪي زمين ۽ آسمان ۾ آهي سوبه ڄاڻي ٿو. الله تعاليٰ هر شيء تي قادر آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان انهن کي فرمايو جيڪڏهن توهان ظاهر ڪريو يا لڪايو جيڪو توهان جي دلين ۾ آهي الله کي سڀ معلوم آهي، ۽ الله تعالى ڄاڻي ٿو جيڪي ڪجهه آسمانن ۾ ۽ زمينن ۾ آهي، ۽ الله تعالى هر شيءِ تي قادر آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! کين) چئو ته جيڪي اوهان جي دلين ۾ آهي تنهن کي جيڪڏهن اوهين لڪائيندو يا ان کي ظاهر ڪندو ته به خدا ان کي ڄاڻي ٿو ۽ الله سڀ ڪنهن شيءِ تي قدرت رکندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته جيڪڏھن لڪائيندؤ اھا ڳالھه جيڪا اوھان جي سينن ۾ آھي يا ظاھر ڪندؤ اها ته ڄاڻي ٿو ان کي الله ۽ ڄاڻي ٿو جو ڪجھه آسمانن ۾ آھي ۽ جو ڪجھه زمين ۾ آھي ۽ الله ھر شيءِ تي قادر آھي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول ! کين) چو ته جيڪي اوهان جي دلين ۾ آهي تنهن کي جيڪڏهن اوهين لڪائيندو يا ان کي ظاهر ڪندو ته به الله ان کي ڄاڻي ٿو. ۽ جيڪي آسمانن ۾ ۽ جيڪي زمين ۾ آهي تنهن کي به ڄاڻي ٿو. ۽ الله سڀ ڪنهن شيءِ تي قدرت رکندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ ته: ”جيڪو اوهان جي سينن ۾ آهي ان کي جي لڪايو يا ان کي ظاهر ڪيو الله ان کي ڄاڻي ٿو. ۽ (اهو به) ڄاڻي ٿو جو ڪجهه آسمانن ۽ زمين ۾ آهي. ۽ الله هر شيءِ تي سگھه رکڻ وارو آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، مخفي پنهنجي من ۾ رکو، ڪِ ڪڍوسِ ٻهار، سائين سمجھي تنهن کي؛ پڻ سمجھي ٿو ستار، جيڪي آهِ اڀن ۾، پن ڀون ۾ بيشمار، ۽ هر ڪم مٿي ڪلتار، الله جل جلالہٗ.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته جيڪي اوهان جي سينن ۾ آهي ان کي لڪايو، خواهه ظاهر ڪريو ته به الله ان کي ڄاڻي ٿو ۽ جيڪي آسمانن ۽ زمين ۾ آهي ان کي به ڄاڻي ٿو ۽ الله هر هڪ ڳالهه تي وس وارو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! ماڻهن کي خبردار ڪر ته توهان جي اندر ۾ جيڪي ڪجهه به آهي، ان کي لڪايو توڙي پڌرو ڪريو، الله ته ان کي ڄاڻي ٿو. آسمانن ۽ زمين جي ڪابه شيءِ سندس علم کان ٻاهر نه آهي ۽ سندس اقتدار هر شيءِ تي ڇانيل آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي نبي!) خبردار ڪري ڇڏ ماڻهن کي ته توهان جي دلين ۾ جيڪي ڪجهه آهي، ان کي توهان ڀلي لڪايو يا ظاهر ڪريو، ۽ (الله) بهرحال ان کي ڄاڻي ٿو، آسمانن ۽ زمين جي ڪابه شيءِ سندس علم کان ٻاهر نه آهي ۽ سندس ئي اقتدار هر شيءِ تي حاوي آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) ماڻهن کي خبردار ڪري ڇڏيو، ته توهان پنھنجي دلين ۾ جيڪا به سوچ رکو ٿا، ان کي لڪايو يا ظاهر ڪريو، الله تعالى ان کان چڱيءَ طرح واقف آهي، هو ته آسمانن ۽ زمين جي هر شيءِ کي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو. الله تعالى هر شيءِ تي طاقت رکندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

توهان فرمايو ته جيڪو توهان جي دلين ۾ آهي کڻي توهان ان کي لڪايو يا ان کي ظاهر ڪيو الله ان کي ڄاڻي ٿو، ۽ جيڪو ڪجهه آسمانن ۽ زمين ۾ آهي اهو بهتر ڄاڻي ٿو، ۽ الله هر شيءِ تي وڏي قدرت رکندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُنھيءَ ڏينھن سڀڪو (ماڻھو) جيڪو چڱو ڪم ڪيائين ۽ جيڪو بڇڙو ڪم ڪيائين تنھن کي آڏو لھندو، (بڇڙي ڪم کي ڏسي) گھرندو ته جيڪر سندس ۽ اُن جي وچ ۾ گھڻي ڊيگھ ھجي ھا، ۽ الله پاڻ کان اوھان کي ڊيڄاريندو آھي، ۽ الله ٻانھن تي گھڻو مھربان آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(انهيءَ ڏينهن کي نه وساريو) جنهن ڏينهن هر هڪ انسان ڏسندو ته جيڪي نيڪ عمل هن دنيا ۾ ڪيا هئا سي سندس اڳيان موجود آهن. (يعني انهن جو اجر ملي رهيو آهي) ۽ جيڪي برا عمل ڪيا هئائين اهي به هن جي اڳيان آيا آهن، انهيءَ ڏينهن هو چاهيندو ته هاءِ! جيڪڏهن انهن برن عملن ۽ هن ڏينهن جي وچ ۾ وڏي مدت پئجي وڃي ها ته ڪهڙو نه چڱو ٿئي ها! (پر مقرر وقت هٽي نه ٿو سگهي) الله تعاليٰ اوهان کي (پنهنجي پڪڙ ۽ سزا بابت) خبردار ٿو ڪري (انهيءَ لاءِ ته سندس نافرمانيءَ کان بچو) بيشڪ الله تعاليٰ پنهنجي بندن تي ڏاڍو مهربان آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

قيامت جي ڏينهن هر انسان جنهن چڱو ڪم يا بڇڙو ڪم ڪيو هوندو اهو موجود ۽ حاضر ڏسندو، انسان اميد ڪندو ته جيڪڏهن عمل ۽ سندس وچ ۾ ڪو وڏو فاصلو هجي ها، ۽ الله توهان کي پاڻ کان ڊيڄاري ٿو، ۽ الله ٻانهن تي مهربان آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

سڀ ڪو ماڻهو، جا ڪجھ نيڪي ڪئي اٿس، تنهن کي موجود ڏسندو ته خواهش ڪندو ته جيڪر سندس ۽ ان (بڇڙائيءَ) جي وچ ۾ پري جو فاصلو هجي ۽ الله اوهان کي پاڻ کان ڊيڄاري ٿو. ۽ خدا (پنهنجن) بندن تي گهڻو شفيق (۽ مهربان) به آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ان ڏينھن لھندو ھر نفس جيڪا به نيڪي ڪيائين حاضر ۽ جيڪا برائي ڪيائين پسند ڪندو ته جيڪر ان بري عمل ۽ سندس وچ ۾ (ھجي ھا) گھڻو (سنڌو) ۽ ڊيڄاري ٿو اوھان کي الله پنھنجيءَ ذات کان ۽ الله ٻانھن سان ٻاجھارو آھي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

سڀ ڪو ماڻهو، جا ڪجهه نيڪي ڪئي اٿس ۽ جا ڪجهه بڇڙائي ڪئي اٿس، تنهن کي جنهن ڏينهن موجود ڏسندو ته خواهش ڪندو ته جيڪر سندس وچ ۽ ان (بڇڙائي) جي وچ ۾ پري جو فاصلو هجي، ۽ الله اوهان کي پاڻ کان ڊيڄاري ٿو. ۽ الله ٻانهن تي گهڻو مهربان آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ان ڏينهن هر ساهه جيڪا به چڱائي ڪئي سا حاضر (موجود) لهندو.. ۽ جا به برائي ڪيائين سا به (موجود لهندو).. ته تمنا ڪندو ته هائو جي مون ۾ ۽ ان (ڏينهن) ۾ ڪو وڏو ويڇو هجي ها، ۽ الله اوهان کي پنهنجي ذات (جي قهر ۽ غضب) کان ڊيڄاري ٿو. ۽ الله ٻانهن تي گھڻو مهربان آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جنهن ڏينهن حاضر ڏسندو، جنهن کـٽيو ڪوئي خير، ۽ جنهن ڪو ڪوجھو ڪم ڪيو؛ ته وڻندس تنهين وير، دور پراهين دير، هجي هِن ۽ هُن جي وچ ۾. ۽ خوف خاص پنهنجو، ڏِينيان ٿو ڏاتار؛ ۽ بارِي بخشڻهار، بلڪل آهي، بندن تي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جنهن ڏينهن هر هڪ ماڻهو پنهنجي ڪيل نيڪي کي پنهنجي اڳيان موجود ڏسندو ۽ ڪيل بڇڙائي کي به، تڏهن هو خواهش ڪندو ته ”هوند ان ڏينهن ۽ سندس وچ ۾ گهڻي دوري هجي!“ ۽ الله اوهان کي پنهنجي (پڪڙ) کان ڊيڄاري ٿو ۽ الله ٻانهن تي وڏو مهربان آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو ڏينهن اچڻو آهي جڏهن هرڪو پنهنجي ڪمائيءَ جو ڦل حاضر ٿيل ڏسندو، پوءِ کڻي ڪنهن ڀلائي ڪئي هوندي يا برائي، هر ماڻهو انهيءَ ڏينهن اها تمنا ڪندو ته جيڪر اهو ڏينهن کانئس اڃان گهڻو پري هجي ها. الله توهان کي پنهنجي ذات کان ڊيڄاري ٿو ۽ هو ته پنهنجي بندن جو ڏاڍو خير خواهه آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهو ڏينهن اچڻ وارو آهي جڏهن هر نفس چاهي ڀلائي ڪئي هجي يا برائي، پنهنجي عمل جو ڦل آڏو ڏسندو، ۽ ان ڏينهن ماڻهو اها تمنا ڪندو ته ڪاش! اهو اڃا ان کان گهڻو پري هجي ها! ۽ ڊيڄاري ٿو توهان کي الله پنهنجو پاڻ کان ۽ اهو (الله) پنهنجي ٻانهن جو وڏو خيرخواهه آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(توهان ان ڏينھن کي به ذهن ۾ رکو) جنھن ڏينھن هر ماڻهو پنھنجي نيڪ ۽ بري عمل جو نتيجو ڏسندو، پوءِ بري عمل جي نتيجي ۾ ويٺو سور پچائيندو ته ڪاش! اڄوڪو ڏينھن اڃا نه اچي ها، الله تعالى اهڙي طريقي سان به، توهان کي پنھنجي پڪڙ کان ڊيڄاري ٿو، الله تعالى ئي ته ٻانهن جو انتھائي ڀلائي چاهيندڙ آهي. (ع)(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جنهن ڏينهن هر جان هر ان نيڪي کي به (پنهنجي سامهون) موجود ڏسندي جيڪا ان ڪئي هئي ۽ هر برائي کي به جيڪا ان ڪئي هئي ته اُها اميد ڪندي ڪاش! منهنجي ۽ ان برائي (يا ان ڏينهن) جي وچ ۾ تمام گهڻو فاصلو هجي ها، ۽ الله توهان کي پنهنجي ذات (جي ڏمر) کان ڊيڄاري ٿو ۽ الله ٻانهن تي وڏو مهربان آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) چؤ ته جي اوھين الله کي دوست رکندا آھيو ته منھنجي تابعداري ڪريو ته الله اوھان کي دوست رکندو ۽ اوھان جا گناھ اوھان کي بخشيندو، ۽ الله بخشڻھار مھربان آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر! انهن ماڻهن کي) چئو ته، جيڪڏهن توهان سچ پچ الله سان محبت رکو ٿا ته پوءِ منهنجي پيروي ڪيو. (يعني جيڪي الله جا حڪم توهان کي ٻڌايان ٿو تن جي تعميل ڪيو، جيڪڏهن ائين ڪندؤ) ته الله به اوهان سان محبت ڪندو ۽ اوهان جون خطائون معاف ڪندو، الله تعاليٰ وڏو بخشيندڙ ۽ رحم وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان فرمايو اي انسانو ! جيڪڏهن توهان الله سان محبت چاهيو ٿا ته منهنجي فرمانبرداري ڪريو الله توهان سان محبت رکندو ۽ توهان جا گناه بخش ڪندو ۽ الله بخشيندڙ ٻاجهارو آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! انهن ماڻهن کي) چئو ته جيڪڏهن توهان خدا سان محبت رکو ٿا ته منهنجي تابعداري ڪريو ته الله (به) اوهان سان محبت ڪندو ۽ اوهان کي اوهان جا گناھ معاف ڪندو. ۽ الله معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته جيڪڏھن محبت ٿا رکو الله سان ته پوءِ منھنجي تابعداري ڪيو ته محبت رکندو اوھان سان الله ۽ بخشيندو اوھان لاءِ اوھان جا گناھ ۽ الله بخشيندڙ، مھربان آھي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول) چو ته جيڪڏهن اوهين الله سان محبت رکو ٿا ته منهنجي تابعداري ڪريو ته الله (به) اوهان سان محبت ڪندو ۽ اوهان کي اوهان جا گناهه معاف ڪندو. ۽ الله معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اي نبي! ) چؤ ته: ”اگر اوهان (واقعي) الله سان محبت رکو ٿا ته پوءِ منهنجي پيروي ڪيو ته الله اوهان سان محبت رکندو ۽ اوهان لاءِ اوهان جا ڏوهه معاف ڪندو ۽ الله بخشڻهار ٻاجهارو آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، جي آهيو الله جا، حقيقت ۾ حُبدار، ته هلو سندمِ حڪمن تي، ته ڏينيان پاڻ پيار، پڻ مرهِينيا مِهر سان، ڏوهن مان، ڏاتار، ۽ بي شڪ بخشڻهار، پڻ مولا مِهربان گھڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته جيڪڏهن اوهين الله سان محبت رکو ٿا، ته منهنجي پيروي ڪريو، الله به اوهان سان محبت ڪندو ۽ اوهان جا گناهه بخشيندو، الله بخشڻهار، مهربان آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! ماڻهن کي ٻڌائي ڇڏ ته "جيڪڏهن توهان سچ پچ الله سان محبت ڪريو ٿا ته منهنجي پيروي ڪريو ته الله توهان سان محبت ڪندو ۽ توهان جا گناهه معاف ڪندو. هو ڏاڍو معاف ڪندڙ ۽ رحيم آهي" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي نبي!) ماڻهن کي چؤ ته جي توهان محبت رکو ٿا الله سان ته منهنجي پيروي ڪريو، محبت ڪندو الله توهان سان ۽ معاف فرمائيندو توهان جي خطائن کي، ۽ الله وڏو معاف ڪندڙ رحيم آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ!) ماڻهن کي چؤ، ته جيڪڏهن توهان واقعي الله تعالى سان محبَّت رکو ٿا، ته پوءِ منھنجي پيروي ڪريو، (منھنجي پيرويءَ جي ذريعي ئي) الله تعالى توهان سان محبت ڪندو ۽ توهان جا گناهه به معاف ڪندو، بيشڪ الله تعالى وڏو معاف ڪندڙ ۽ وڏو رحم ڪندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي محبوب!) توهان فرمايو: جيڪڏهن توهان الله سان محبت ڪريو ٿا ته منهنجي پيروي ڪيو تڏهن الله توهان کي (پنهنجو) محبوب بڻائيندو ۽ توهان جا گناهه معاف فرمائيندو، ۽ الله وڏو بخشڻهار ٻاجهارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) چؤ ته الله ۽ پيغمبر جي فرمانبرداري ڪريو، پوءِ جيڪڏھن ڦري ويا ته بيشڪ الله (به) ڪافرن کي دوست نه رکندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) تون چئو ته، الله ۽ سندس رسول جي فرمابرداري ڪيو، پوءِ جيڪڏهن هو پٺي ڏين ۽ منهن موڙين (يعني فرمانبرداري نه ڪن) ته پوءِ الله تعاليٰ به ڪفر ڪرڻ وارن کي پسند نٿو ڪري.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

توهان فرمايو الله ۽ الله جي رسول جي فرمانبرداري ڪريو، پوءِ جيڪڏهن منهن ڦيرين پوءِ بيشڪ الله تعالى ڪافرن تي عذاب ڪندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! کين) چئو ته الله ۽ رسولجي تابعداري ڪريو پوءِ جيڪڏهن منهن ڦيريائون ته بيشڪ الله (به) ڪافرن کي دوست نٿو رکي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته اطاعت ڪيو الله جي ۽ رسول جي پوءِ جيڪڏھن منھن موڙين پوءِ بيشڪ الله نه ٿو پسند ڪري ڪافرن کي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) چو ته الله ۽ رسول جي تابعداري ڪريو. پوءِ جيڪڏهن منهن ڦيريائون ته بيشڪ الله (به) ڪافرن کي دوست نه ٿو رکي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ ته: ”الله جي ۽ رسول جي فرمانبرداري ڪيو. پوءِ جي منهن موڙن ته الله ڪافرن کي پسند نه ٿو ڪري.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو مڃيو رَبَّ ۽ رَسُول کي؛ پوءِ جي ڦريا، ته ٻول ٻيهار، ته پرور نه ڏي پيار، اصل اِنڪارين کي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته ”حڪم مڃيو الله جو ۽ رسول جو،“ پوءِ جيڪڏهن مُنهن موڙين، ته بيشڪ الله ڪافرن کي پسند نه ٿو ڪري. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چوينِ ته "الله ۽ رسول جي تابعداري ڪريو" پوءِ جيڪڏهن تنهنجي اها دعوت قبول نه ڪن ته پوءِ ته ائين ٿي ئي نٿو سگهي ته الله اهڙن ماڻهن سان ڪا محبت ڪري، جيڪي سندس ۽ سندس رسول جي تابعداريءَ کان انڪار ڪندا هجن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهن کي چؤ ته اطاعت ڪريو الله ۽ رسول جي، پوءِ جي اهي توهان جي دعوت قبول نه ڪن ته اهو ممڪن نه آهي ته الله اهڙن ڪافرن سان محبت ڪري، جيڪي رسول جا انڪاري هجن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي نبي ﷺ)انهن کي چؤ ته الله تعالى ۽ سندس رسول (ﷺ) جي فرمانبرداري ڪريو، پر جيڪڏهن هو منھن موڙين ته بيشڪ اهڙن نافرمانن سان الله تعالى ڪڏهن به محبت نه ڪندو.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

توهان فرمايو ته الله ۽ ان جي رسول (صلي الله عليه وآلہٖ وسلم) جي اطاعت ڪريو پوءِ جيڪڏهن اُهي منهن ڦيرين ته الله ڪافرن کي پسند نٿو ڪري.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

بيشڪ الله آدم ۽ نُوح ۽ ابراھيم جي اولاد ۽ عِمران جي اولاد کي جھانن (وارن) تي سدورو ڪيو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهيءَ ۾ شڪ ناهي ته الله تعاليٰ آدم کي، نوح، کي ابراهيم کي ۽ عمران جي گهراڻي کي سڄي دنيا ۾ چونڊي وڌيڪ سرفراز ڪيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ الله آدم ۽ نوح ۽ ابراهيم ۽ اولاد عمران جي کي انتخاب ڪيو جهان وارن مان.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ الله، آدم ۽ نوح ۽ ابرهيم جي خاندان ۽ عمران جي خاندان کي سموري جهان کان برگزيده ڪيو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ الله برگريدو بنايو آدم ۽ نوح ۽ ابراھيم جي گھراڻي ۽ عمران جي گھراڻي کي جهانن تي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ الله آدم ۽ نوح ۽ ابراهيم جي اولاد ۽ عمران جي اولاد کي جهان وارن کان پسند ڪيو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ الله چونڊيو آدم کي ۽ نوح کي ۽ ابراهيم جي گهراڻي کي ۽ عمران جي گهراڻي کي سڀني جهانن کان.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڌڻي ڌُئو جهان ۾، آدم، نوح نِهال، پڻ ابراهيم جو آل، پڻ آل ڀَلو عِمران جو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ آدم، نوح ۽ ابراهيم جي گهراڻي ۽ عمران جي گهراڻي کي الله ساري جهان مان پسند ڪيو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله آدم ۽ نوح ۽ آل ابراهيم ۽ آل عمران کي ساري جهان وارن تي ترجيح ڏيئي پنهنجي رسالت لاءِ چونڊيو هو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ الله آدم ۽ نوح ۽ آل ابراهيم ۽ آل عمران کي اهميت ڏئي(پنهنجي رسالت لاءِ) دنيا وارن تي چونڊيو هو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ الله تعالى، آدم ۽ نوح (ؐ) آل ابراهيم ۽ آل عمران کي دنيا جي سڀني ماڻهن تي فضيلت ڏئي پنھنجو رسول چونڊيو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ الله آدم (عليه السلام) ۽ نوح (عليه السلام) کي ۽ آل ابراهيم کي ۽ آل عمران کي سڀني جهان وارن تي (بزرگيءَ ۾) چونڊيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جو پاڻ ۾ ھڪ ٻئي جو نسل آھن، ۽ الله ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهو هڪڙو خاندان هو جنهن ۾ هڪڙا ٻين مان پيدا ٿيا ۽ الله تعاليٰ (دعائون) ٻڌندڙ ۽ (مصلحتن جو) ڄاڻندڙ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهن جو هڪڙو خاندان آهي، ۽ الله تعالى ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

هڪڙا انهن مان ٻين جي اولاد آهن ۽ خدا سڀ ڪنهن ٻڌندڙ ۽ (سڀ ڪجھ) ڄاڻندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اولاد آھي بعض انھن مان بعض جو ۽ الله ٻڌندڙ ۽ ڄاڻندڙ آھي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

هڪڙا انهن مان ٻين جي اولاد آهن. ۽ الله ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهو هڪ ئي نسل آهي هڪڙا ٻين جو اولاد آهن. ۽ الله ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

آهن اِهي وِياءُ، ڪي سڳورا ڪِن جو؛ ۽ قادر ڪِبريا، سڻندڙ ۽ سُڄان گھڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جي هڪ ٻئي جي اولاد آهن ۽ الله سڀ ڪجهه ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي هڪ ئي سلسلي جا ماڻهو هئا، جو انهن مان هڪڙا ٻين جو اولاد هئا. الله سڀ ڪجهه ٻڌندڙ ۽ ڄاڻندڙ آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي هڪ سلسلي جا ماڻهو هئا هڪ ٻئي جي نسل مان، ۽ بيشڪ الله سڀڪجهه ٻڌي ڄاڻي ٿو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

انهن مان ڪجهه هڪ ٻئي جي نسل سان تعلق به رکن ٿا، الله تعالى هر شيءِ ٻڌندڙ ۽ ڄاڻندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

هي هڪ ئي نسل آهي انهن مان هڪڙا ٻين جو اولاد آهن، ۽ الله خوب ٻڌندڙ خوب ڄاڻندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جڏھن عِمران جي زال چيو ته اي مُنھنجا پالڻھار جيڪي مُنھنجي پيٽ ۾ آھي سو تولاءِ آجو ڪيل نذر ڪيم تنھنڪري مون کان قبول ڪر، ڇوته تون ئي ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آھين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ڇا ٿيو جو عمران جي زال دعا گهري ته، اي منهنجا پروردگار منهنجي پيٽ ۾ جيڪو ٻار آهي تنهن کي (دنيا جي ڌنڌن ۽ والدين جي خدمت کان) آزاد ڪري تنهنجي (ديول جي خدمت) لاءِ نذر ٿي ڪريان، سو تون منهنجي طرف کان هي نذر قبول فرماءِ. بيشڪ تون (دعائون) ٻڌندڙ (دل جو حال) ڄاڻندڙ آهين.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

جڏهن عمران جي گهر واري عرض ڪيو اي منهنجا رب بيشڪ مون نذر ڪيو آهي جيڪو منهنجي پيٽ ۾ آهي خاص تنهنجي خدمت ۾ رهڻ لاءِ پوءِ مون کان تون قبول فرماءِ بيشڪ تون ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهين.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! اهو به وقت ياد ڪريو ته) جڏهن عمران جي زال (حنه) چيو ته اي منهنجا پالڻهار! منهنجي پيٽ ۾ جو (ٻار) آهي سو مون (دنيا جي ڪمن کان) آزاد ڪري تنهنجي نذر ڪريان ٿي تون منهنجي طرفان هي نذر قبول فرمائج! بيشڪ تون ئي ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهين.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جڏھن عرض ڪيو زال عمران جي ته اي منھنجا پالڻھار! بيشڪ مون نذر ڪيو تنھنجي لاءِ جو به منھنجي پيٽ ۾ آھي (سڀني ڪمن کان) آزاد ڪيل پوءِ قبول فرماءِ منھنجي طوفان بيشڪ تون ئي ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آھين .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جڏهن عمران جي زال چيو ته اي منهنجا پاليندڙ ! جيڪي منهنجي پيٽ ۾ آهي سو مون تولاءِ آزاد ڪيل نذر ڪيو. پوءِ مون کان قبول ڪر. بيشڪ تون ئي ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(ياد ڪر) جڏهن عمران جي گهروارِيءَ چيو: ”اي منهنجا پالڻهار بيشڪ جيڪي منهنجي پيٽ ۾ آهي ان کي (ٻين ذميدارين کان) آزاد ڪري خالص تنهنجي نذر ڪيان ٿي، سو تون مون پاران قبول ڪر. بيشڪ تون ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهين“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

عورت، جڏهن عمران جِي، چيو اِهڙي چال، ته سانيمِ!، سندمِ، جو پيٽ ۾، سو نذر ٻڌمِ، تونال، پوءِ سڻـج سندمِ سُوال، تون سڻندڙ ۽ سُڄاڻ گھڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ياد ڪر، جڏهن عمران جي زال چيو ”اي منهنجا ڌڻي! جيڪي منهنجي پيٽ ۾ آهي، تنهن کي سڀ کان آزاد ڪري تنهنجي نذر ڪيم، سو تون مون کان قبول ڪر- بيشڪ تون ئي سڀ ڪجهه ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهين! (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(هو ان وقت ٻڌي رهيو هو) جڏهن عمران جي زال چئي رهي هئي، "منهنجا رب ! مان ان ٻار کي جيڪو منهنجي پيٽ ۾ آهي، تنهنجي نذر ڪريان ٿي، اهو تنهنجي ئي ڪم لاءِ وقف هوندو، منهنجي انهيءَ نذراني کي قبول ڪر، تون ٻڌندڙ ۽ ڄاڻندڙ آهين.“(تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(هو ان وقت به ٻڌي رهيو هو) جڏهن عمران جي عورت (زال) چئي رهي هئي ته ”پروردگار! تنهنجي نذر ڪريان ٿي آءٌ هي ٻار جيڪو منهنجي پيٽ ۾ آهي، اهو تو لاءِ وقف هوندو، منهنجي اها پيشڪش قبول فرما، بيشڪ تون ٻڌڻ ۽ ڄاڻڻ وارو آهين.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جڏهن عمران جي گهر واريءَ دعا گهري، ته اي منھنجا رَبَّ! منھنجي پيٽ ۾ جيڪو به ٻار آهي، ان کي تنھنجي لاءِ وقف ڪرڻ جي باس باسيان ٿي، تون منھنجي ان خواهش کي قبول فرماءِ. بيشڪ تون ٻڌندڙ ۽ خوب ڄاڻندڙ آهين. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ (ياد ڪريو) جڏهن عمران جي گهرواريءَ عرض ڪيو: اي منهنجا رب! جيڪو منهنجي پيٽ ۾ آهي آئون ان کي (ٻين ذميوارين کان) آزاد ڪري خالص تنهنجي نذر ڪريان ٿي سو تون منهنجي طرفان (هي نذرانو) قبول فرماءِ، بيشڪ تون خوب ٻڌندڙ خوب ڄاڻندڙ آهين.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جنھن مھل اُن کي ڄڻيائين تڏھن چيائين ته اي مُنھنجا پالڻھار مون ڌيءُ ڄڻي، ۽ جيڪي اُن (بي بيءَ) ڄڻيو تنھن کي الله چڱو ڄاڻندڙ آھي، ۽ (چيائين ته) پُٽ ڌيءُ جھڙو نه آھي، ۽ مون سندس نالو مريم رکيو ۽ آءٌ اُن کي ۽ سندس نسل کي تڙيل شيطان (جي شر) کان تنھنجي پناھ ۾ سونپيان ٿي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءءِ جڏهن (پٽ جي بدران) ڌيءُ ڄڻيائين تڏهن چيائين ته، اي منهنجا پروردگار! مون کي ته ڌيءُ ڄائي، (هاڻي مان ڇا ڪريان؟) الله تعاليٰ ته بهتر ڄاتو ٿي ته ڇا ڄائو. ڇوڪرو ڪو ڇوڪري وانگر ناهي (عمران جي زال الله تعاليٰ جي حضور ۾ عرض ڪيو ته) مان هن جو نالو مريم رکيو آهي ۽ مان کيس ۽ سندس اولاد کي تنهنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي ته تڙيل شيطان (جي وسوسن) کان سلامت رهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جڏهن ان کي تولد ڪيائين عرض ڪيائين اي منهنجا رب مون ڇوڪرِي تولد ڪئي آهي، ۽ الله تعالى کي معلوم آهي جيڪا ولادت ٿي ۽ پٽ ڌيءَ جهڙو ناهي، ۽ بيشڪ مون ان جو نالو مريم رکيو ۽ بيشڪ آئون انهيءَ کي ۽ اُن جي اولاد کي تنهنجي پناه ۾ ڏئي، شيطان رجيم کان محفوظ ڪريان ٿي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جڏهن ڌيءَ ڄڻيائين تڏهن چيائين ته اي منهنجا پالڻهار! (هاڻي آءُ ڇا ڪريان؟) مون ته اها ڌيءُ ڄڻي آهي. ۽ جيڪي ان ڄڻيو تنهن کي الله وڌيڪ ڄاڻي ٿو. ۽ پٽ ڌيءُ جهڙو نه آهي. هوڏانهن (انهيءَ چوڻ جي ضرورت ڪهڙي؟) جا هن ڄڻي هئي ان (جي شان ۽ مرتبه) کان خدا خوب واقف هو. ۽ مون سندس نالو مريم رکيو ۽ بيشڪ آءُ ان کي ۽ ان جي اولاد کي تڙيل شيطان کان تنهنجي پناھ ۾ ڏيان ٿي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جڏھن ڄڻيائين ان کي عرض ڪيائين ته اي منھنجا پالڻھار! بيشڪ ڄڻي مون ڌيءُ ۽ الله وڌيڪ ڄاڻندڙ آھي جيڪو ڄڻيائين ۽ ناھي نر (پٽ) ماديءَ (ڌيءُ) جھڙو بيشڪ مون نالو رکيو ان جو مريم ۽ بيشڪ مان تنھنجي پناھ ۾ ٿي ڏيان ان کي ان جي اولاد کي شيطان تڙيل کان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جڏهن ان کي ڄڻيائين تڏهن چيائين ته اي منهنجا پاليندڙ ! مون اها ڌيءَ ڄڻي آهي. ۽ جيڪي ان ڄڻيو تنهن کي الله گهڻو ڄاڻندڙ آهي. ۽ پٽ ڌيءَ جهڙو نه آهي. ۽ بيشڪ مون ان جو نالو مريم رکيو ۽ بيشڪ آءُ ان کي ۽ ان جي اولاد کي تڙيل شيطان کان تنهنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جڏهن ان کي ڄڻيائين ته چيائين: ”اي منهنجا مالڪ مون ته ڇوڪري ڄڻي آهي“. حالانڪه الله وڌيڪ ڄاڻندڙ آهي جيڪي ڄڻيائين. (۽ چيائين) ”پُٽ ڌيءُ جهڙو نه آهي ۽ بيشڪ مون ان جو نالو مريم رکيو ۽ آءُ ان (نياڻيءَ) کي ۽ ان جي اولاد کي تڙيل شيطان کان تنهنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ جڏهن ڄائين اُن کي، چئو نِماڻِي نار، ته ڌڻيم! ڄايمِ ڌِئڙي؛ ۽ جيڪو ڄائين ٻار، سو سمجھندڙ ستار، ته نر ناهي، نار جِھو. ۽ نالسِ مون مريم رکيو، سونپيمِ تو ستار!، توڙان تڙيل شيطان کان، اُن کي ۽ اُن جو ٻار، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جڏهن اهو ڄڻيائين، چيائين ”منهنجا ڌڻي! مون ته ڇوڪري ڄڻي،“ ۽ جيڪي ڄڻيائين تَنهنجي الله کي خوب خبر آهي. ۽”پٽ ڌيءَ جهڙو نه آهي، مون ان جو نالو مريم رکيو ۽ آءٌ ان کي ۽ ان جي اولاد کي مردود شيطان کان تنهنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي!“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پوءِ جڏهن نياڻي ڄايس ته چيائين: "اي رب منهنجا! مون ته ڌيءُ ڄڻي آهي"، حالانڪه جيڪو ڄڻيو هئائين الله کي ته ان جي ڄاڻ هئي ۽ پٽ ڌيءُ جهڙو ته نه ٿيندو آهي. خير، "مون ان جو نالو مريم رکيو آهي ۽ مان کيس ۽ سندس اولاد کي شيطان تـڙيل جي فتني کان تنهنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ جڏهن اها ڪڪي ان جي گهر ڄائي ته ان چيو، ”مالڪ! مون وٽ ته ڄائي آهي ڇوڪري، جڏهن ته ان جي الله کي خبر هئي جو ڪجهه هن ڄڻيو هو، ۽ نه هوندو آهي ڇوڪرو ڇوڪريءَ وانگر، خير مون ته ان جو نالو مريم رکي ڇڏيو آهي ۽ آئون ان کي ۽ سندس اولاد کي تنهنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي شيطان تڙيل جي فتني کان.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ جڏهن کيس نياڻي پيدا ٿي، ته چيائين ته يا الله! مون کي ته نياڻي ڄائي آهي، حالانڪه الله تعالى کي ته خبر هئي جيڪو هن ڄڻيو هو. ڇوڪرو، ڇوڪريءَ وانگر نه هوندو آهي. (ٺيڪ آ) مون هن جو نالو مريم رکي ڇڏيو آهي، مان هن نياڻي ۽ سندس ايندڙ نسل کي شيطان مردود کان تنھنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ جڏهن ڌيءَ ڄڻيائين ته عرض ڪرڻ لڳي: مون ته هي ڌيءَ ڄڻي آهي، حالانڪه جيڪو ڪجهه ان ڄڻيو هو الله کي اُن جي چڱيءَ طرح ڄاڻ هئي (اُها چوڻ لڳي) ۽ پٽ (جيڪو مون گهريو هو) هرگز هن ڌيءَ جهڙو نٿي (ٿي سگهيو جيڪا الله ڏني آهي)، ۽ مون هِن جو نالو ئي مريم (عبادت گذار) رکي ڇڏيو آهي ۽ بيشڪ آئون ان کي ۽ ان جي اولاد کي شيطان تڙيل (جي شر) کان تنهنجي پناهه ۾ ڏيان ٿي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ اُن کي سندس پالڻھار چڱي قبولڻ سان قبوليو ۽ اُن کي چڱي پالڻ طرح پاليائين ۽ سندس سنڀاليندڙ زڪريا کي ڪيائين، جڏھن ڪڏھن زڪريا مٿس حُجري ۾ لنگھندو ھو ته وٽس طعام (رکيل) لھندو ھو، (ھڪ وقت) چيائين ته اي مريم ھيءُ ڪٿان تولاءِ (آيو) آھي چيائين ته اِھو الله وٽان (آيو) آھي، چوته الله جنھن کي وڻيس (تنھن کي) اَڻ ڳڻي روزي ڏيندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ مريم کي سندس پروردگار سهڻي قبوليت سان قبول ڪيو ۽ سندس نيپاج ۽ پرورش اهڙي سهڻي ۽ سٺي ڪيائين جو پاڪائيءَ ۾ وڏي ٿي ۽ زڪريا کي (جو ديول جو مجاور هو) سندس سنڀاليندڙ ڪيائين. جڏهن به زڪريا وٽس محراب ۾ ويندو هو (جتي هوءَ عبادت ۾ مشغول هوندي هئي) تڏهن هن وٽ ڪجهه کائڻ جون شيون ڏسندو هو. تنهن تي کانئس پڇندو هو ته، اي مريم! توکي هي شيون ڪٿان مليون؟ هوءَ چوندي هئي ته، خدا وٽان ٿيون ملن. بيشڪ الله تعاليٰ جنهن کي چاهي ٿو تنهن کي بي حساب رزق ڏئي ٿو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ (بيبي) مريم کي سندس ربَ سهڻي طريقي سان قبول فرمايو ۽ ان کي سهڻي نموني سان پرورش فرمايائين ۽ زڪريا کي سندس نگهباني لاءِ مقرر ڪيائين، جڏهن به (حضرت) زڪريا (بيبي) مريم وٽ محراب ۾ ويندو هو ته وٽس بي موسمان ميوا لهندو هو، چيائين اي مريم! هي ميوا تو وٽ ڪٿان اچن ٿا، چيائين اهي الله تعالى وٽان اچن ٿا، بيشڪ الله تعالى جنهنکي چاهي بغير حساب جي رزق ڏئي ٿو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ته سندس پروردگار (ان جو نذر) مريم کي خوشي سان قبول فرمايو ۽ ان جي پالڻا چڱي طرح ڪئي ۽ سندس سنڀاليندڙ زڪريا کي ڪيو. جڏهن به وٽس حجري ۾ زڪريا ايندو هو ته پڇندو هوس ته اي مريم هي (کاڌو) توهان وٽ ڪٿان (آيو) آهي؟ ته مريم چوندي هيس ته الله وٽان (آيو) آهي. بيشڪ خدا جنهن کي گهري بي حساب رزق ڏئي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ قبول ڪئي اھا سندس پالڻھار سھڻي قبوليت سان ۽ وڌايائين ان کي وڌائڻ سھڻو ۽ سنڀاليندڙ ٿيو ان جو زڪريا جڏھن به داخل ٿيو ان وٽ زڪريا ان جي عبادت واري جاءِ ۾ ته لڌائين ان وٽ کاڌي جو شيون فرمايائين ته اي مريم! ڪٿان آيو آھي تولاءِ ھي؟ چيائين ته اھو الله وٽان آھي بيشڪ رزق ٿو ڏئي جنھن کي گھري حساب کان سواءِ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ ان کي سندس پاليندڙ چڱي قبولڻ سان قبول ڪيو ۽ ان کي چڱي وڌائڻ سان وڌايو. ۽ سندس سنڀاليندڙ زڪريا کي ڪيو. جڏهن به وٽس حجري ۾ زڪريا ايندو هو ته ان وٽ ڪونه ڪو کاڌو لهندو هو. ان چيو ته اي مريم! هي تو وٽ ڪٿان آيو آهي؟ چوڻ لڳي ته اهو الله وٽان آيو آهي. بيشڪ الله جنهن کي گهري تنهن کي بيشمار رزق ڏئي ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ ان (مريم) کي سندس پالڻهار چڱي قبوليت ساڻ قبوليو ۽ چڱي طرح پالنا سان پالنا ڪيائين ۽ ان جي سارسنڀال زڪريا حوالي ڪيائين. جنهن مهل به زڪريا ان جي نماز پڙهڻ واري جاءِ ۾ ويندو هيو ته ان وٽ (نئون) رزق لهندو هيو. چيائين: ”اي مريم! هي (رزق) تو وٽ ڪٿان اچي ٿو“؟ چيائين: ”اهو الله وٽان آهي. بيشڪ الله جنهن کي چاهي ٿو اڻ ڳڻيو رزق عطا ڪري ٿو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ سانيسِ سُئي اُن جِي ، سُهڻو سڻڻ سَهوار، ۽ سهڻِي پرستار، اُڀاريسِ، اُڀرڻ سهڻو. ۽ زڪريا ٿيو اُن جو، صحِي سنڀاليدار، مٿسِ محراب ۾، وارد ٿيو جنهن وار، ته وٽس لَڌا وِينجھار، اَڻ لڀ ميوا مورهين. چي، مريم! ڪهڙي مالڪ جا، هي ميوا تولئي مور؟ چي، سندمِ سائينءَ پاڪ جون، هِي ڀلايون ڀرپور، جنهن کي گھري غفور، ته بنا ليکي لاڳ ڏي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ سندس رب ان کي چڱيءَ طرح قبول ڪيو، چڱيءَ طرح وڏو ڪيائين ۽ ان کي زڪريا کي سونپيائين. جڏهن به زڪريا وٽس حجري ۾ ايندو هو، ته ان وٽ ڪجهه کاڌو ڏسندو هو، پڇندو هو ”اي مريم! هي تو وٽ ڪٿان آيو؟“ چيائين ”هي الله وٽان، بيشڪ الله جنهن کي وڻيس، بي حساب رزق ڏئي ٿو!“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پوءِ سندس رب انهيءَ ڇوڪريءَ کي خوشيءَ سان قبول فرمايو ۽ کيس ڏاڍي سٺي نينگري ڪري پالي وڏو ڪيو ۽ زڪريا کي سندس سنڀاليندڙ بڻايائين. زڪريا جڏهن به ان وٽ محراب ۾ ويندو هو ته وٽس ڪا نه ڪا کاڌي پيتي جي شيءِ ڏسندو هو. پڇندو هوس: مريم، هيءُ تو وٽ ڪٿان آيو؟ هوءَ وراڻي ڏيندي هئي: "الله وٽان آيو آهي. الله جنهن کي چاهي بنا حساب جي رزق ڏئي ٿو"(تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

آخرڪار سندس رب ان نينگريءَ کي خوشيءَ سان قبول فرمايو ۽ ان کي تمام سٺي نينگريءَ بنائي وڏو ڪيو ۽ ان جو سرپرست بڻايو زڪريا کي. جڏهن ڪڏهن (هو) ويندو هو سندس محراب ۾ زڪريا ته ان وٽ ڏسندو هو کائڻ پيئڻ جو سامان ڪجهه نه ڪجهه، پڇندو هو، ”مريم! هي تو وٽ ڪٿان آيو؟“ هوءَ جواب ڏيندي هئي ته ”الله وٽان آيو آهي“، بيشڪ الله جنهن کي چاهيندو آهي رزق ڏيندو آهي بي حساب.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ سندس پالڻھار وڏي خوشيءَ سان ان نياڻيءَ کي قبول فرمايو ۽ ان کي هڪ بھترين فرمانبردار نياڻي بنايو ۽ زڪريا (ؑ) کي ان جي سنڀالڻ جي ذميداري ڏني.(حضرت) زڪريا (ؑ) جڏهن به ان جي ڪمري ۾ ويندو هو، ته هميشه ان وٽ کائڻ پيئڻ جون شيون اڻ مندائتن ميون جي صورت ۾ڏسندو هو. هڪ ڏينھن هن مريم کان پڇي ورتو ته اي مريم! هي شيون تنھنجي لاءِ ڪٿان پيون اچن؟ هن چيو ته هي سڀ الله تعالى جي طرفان اچن ٿيون، بيشڪ الله تعالى جنھن کي چاهي بي حساب رزق عطا ڪندو آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ سندس پالڻهار ان (مريم) کي سٺي قبوليت سان قبول فرمايو ۽ ان کي سٺي پرورش سان پالي وڏو ڪيائين ۽ ان جي سنڀال حضرت زڪريا (عليه السلام) جي حوالي ڪيائين جڏهن به زڪريا (عليه السلام) وٽس عبادت خاني ۾ داخل ٿيندا هئا ته اُهي وٽس (نيون نيون) کاڌي جون شيون موجود ڏسندا هئا پڇيائون اي مريم! هي شيون تنهنجي لاءِ ڪٿان ٿيون اچن؟ هوءَ چوڻ لڳي هي (رزق) الله جي طرفان اچي ٿو، بيشڪ الله جنهن کي چاهي ٿو بنا حساب رزق ڏي ٿو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُتي زڪريا پنھنجي پالڻھار کي سڏيو، چيائين اي منھنجا پالڻھار پاڻ وٽان مون کي چڱو اولاد بخش، ڇو ته تون دُعا جو ٻڌندڙ آھين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اتي ئي زڪريا پنهنجي پروردگار کان دعا گهري ته، اي منهنجا پروردگار تون پنهنجي خاص فضل سان مون کي پاڪ اولاد عطا ڪر (جو هن مريم وانگر نيڪ ۽ عابد هجي) بيشڪ تون دعائون ٻڌندڙ ۽ قبول ڪندڙ آهين.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهيءَ جاءِ تي (حضرت) زڪريا پنهنجي رب کان دعا گهري، عرض ڪيائين اي منهنجا رب مون کي پُٽ جو اولاد عطا فرماءِ، بيشڪ تون دعا قبول ڪندڙ آهين.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اها ماجرا ڏسي) ان وقت زڪريا پنهنجي پروردگار کان دعا گهري ته: اي منهنجا پاليندڙ! مون کي پاڻ وٽان ڪو چڱو اولاد عطا ڪر! بيشڪ تون دعا ٻڌندڙ آهين.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اتيئي دعا گھري زڪريا پنھنجي رب کان، عرض ڪيائين ته اي منھنجا پالڻھار! عطا ڪر مون کي پاڻ وٽان اولاد پاڪ بيشڪ تون دعا ٻڌندڙ آھين .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اتي زڪريا پنهنجي پاليندڙ کان دُعا گهري چيائين ته اي منهنجا پاليندڙ ! مون کي پاڻ وٽان ڪو چڱو اولاد بخشش ڪر ! بيشڪ تون دعا ٻڌندڙ آهين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اتي ئي (ان وقت ئي) زڪريا پنهنجي پالڻهار کي سڏيو. چيائين: ”اي منهنجا پالڻهار! مون کي پاڻ وٽان پاڪيزه اولاد ڏي، بيشڪ تون دعا ٻڌندڙ آهين“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اُتو، سندس الله کي، اُتي زڪريا، ته ڏي پاڻـئون پاڪ وياءُ، تون صحي سُڻندڙ سَڏڙا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

انهيءَ تي زڪريا پنهنجي ڌڻيءَ کان دعا گهري، چيائين ”اي منهنجا ڌڻي! مون کي پاڻ وٽان پاڪ اولاد بخش، بيشڪ تون دعا جو ٻڌندڙ آهين!“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو ڏسي زڪريا پنهنجي رب کي ٻاڏايو، چيائين: "رب منهنجا! پنهنجي قدرت سان مون کي به نيڪ اولاد عطا ڪر، تون ئي دعا ٻڌندڙ آهين" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي حال ڏسي زڪريا پنهنجي رب کي، پڪاريو ”پروردگار! پنهنجي قدرت سان مون کي عطا ڪر نيڪ اولاد، بيشڪ تون دعا ٻڌڻ وارو آهين.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اهو منظر ڏسي) اتي جو اتي زڪريا (ؑ) پنھنجي پالڻھار کان دعا گهري ۽ دعا ۾ چيائين ته اي منھنجا پالڻھار! مون کي به (پنھنجي خصوصي مھربانيءَ سان) پاڪيزه اولاد عطا فرماءِ، بيشڪ تون ئي دعا قبول ڪندڙ آهين. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

انهيءَ جاءِ تي زڪريا (عليه السلام) پنهنجي رب کان دعا گهري، عرض ڪيائين منهنجا پالڻهار! مون کي پنهنجي بارگاهه مان پاڪ اولاد عطا فرماءِ، بيشڪ تون ئي دعا ٻڌندڙ آهين.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ مَلائڪن سڏيس ۽ اُن مَسجد ۾ بيٺي نماز پڙھي ٿي (ملائڪن چيس ته) الله توکي يحيىٰ (جي ڄمڻ) جي خوشخبري ڏئي ٿو جو الله جي حُڪم (سان پيدا ٿيل عيسىٰ) جو سَچو ڪندڙ ۽ سردار ۽ جَتو سَتو ۽ صالحن مان پيغمبر آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جڏهن زڪريا محراب ۾ بيهي نماز پڙهي رهيو هو، تڏهن ملائڪن کيس پڪاري چيو ته، الله تعاليٰ توکي يحيٰ جي پيدا ٿيڻ جي خوشخبري ڏئي ٿو (يعني توکي پٽ ڄمندو جنهن جو نالو يحيٰ رکيو وڃي) هو (يحيٰ) خدا جي حڪم سان هڪ پيدا ٿيڻ واري (حضرت عيسيٰ) جي تصديق ڪندڙ، جماعت جو سردار، پارسا (ديندار) ۽ خدا جي صالح ٻانهن مان هڪڙو نبي ٿيندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جبريل (حضرت) زڪريا کي آواز ڏنو حالانڪ زڪريا پنهنجي جاءِ نماز تي بيهي نماز پڙهي رهيو هو، بيشڪ الله تعالى توهان کي (پٽ) يحيى جي مبارڪ ڏئي ٿو جيڪو (حضرت) عيسى جي تصديق ڪندو ۽ سردار ۽ عورتن کان پاسو ڪندڙ هوندو، ۽ خاص پيغمبرن مان هوندو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اڃا زڪريا حجري ۾ بيٺي (اها) دعا گهري رهيو ئي هو ته کيس فرشتن آواز ڏنو ته خدا تو کي يحيى (جي پيدا ٿيڻ) جي خوش خبري ڏئي ٿو. جو ڪلمه الله (عيسى) جي تصديق ڪندو ۽ (ماڻهن جو) سردار هوندو ۽ عورتن ڏانهن رغبت نه ڪندو ۽ نيڪن مان هڪ نبي هوندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ سڏيو ان کي ملائڪن ۽ اھو بيٺو نماز پڙھي عبادت واري جاءِ ۾ ته بيشڪ الله خوشخبري ٿو ڏئي توکي يحيى جي تصديق ڪندڙ الله (طرفان آيل) فرمان جي سردار ۽ عورتن کان بچندڙ ۽ نبي صالحن مان ھوندو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ ان کي ملائڪن سڏيو ۽ هو (ان وقت) حجري جي اندر نماز ۾ بيٺو هو (چيائونس) ته الله توکي يحيٰ (جي ڄمڻ) جي خوشخبري ٻڌائي ٿو، جو الله جي هڪ حڪم (سان پيدا ٿيندڙ) کي سچو چوندڙ. ۽ سردار ۽ زالن کان بي رغبت ۽ نيڪن مان هڪ نبي هوندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ ملائڪن ان کي آواز ڏنو ۽ (اڃا) اهو نماز واري جاءِ ۾ بيٺو نماز ئي پڙهي رهيو هيو، ته: ”بيشڪ اللهُ تو کي (پٽ) يحى جي خوشخبري ڏئي ٿو. جيڪو ”الله جي ڪلمي“ (يعني عيسى عليه السلام ) جي تصديق ڪندڙ هوندو ۽ سردار هوندو ۽ پاڪدامن (يعني سَتو جَتو) هوندو ۽ نيڪوڪار ٻانهن مان نبي هوندو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ مَلڪن کيس پوڪاريو، هو مسجد منجھ مُنير، ۽ بيٺو، سو نماز پرهي؛ ته خدا ڏيئـِي ٿو کِير، يَحْيٰ، جِئند جناب جِي، شاهد قول قدير، سيد، سِيل سُڌير، ۽ نبي، سو نيڪن منجھان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جڏهن هو حجري ۾ نماز پڙهي رهيو هو ته ملائڪن سڏي چيس ”الله توکي يحيٰ جي خوشخبري ڏئي ٿو، جو الله جي هڪ حڪم جي گواهي ڏيندو ۽ سردار، ڪنوارو رهندڙ ۽ صالحن مان هڪ نبي هوندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جواب ۾ فرشتن سڏيس جڏهن هو محراب ۾ بيٺو نماز پڙهي رهيو هو ته "الله توکي يحيٰ جي خوشخبري ڏئي ٿو. هو الله جي طرفان هڪڙي فرمان جي تصديق ڪندڙ بڻجي ايندو. هن جو اڳواڻن ۽ بزرگن وارو انداز هوندو ۽ نفس تي نهايت ضابطو رکڻ وارو هوندو، نبي هوندو ۽ صالحن منجهان ليکيو ويندو" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جواب ۾ ملائڪن چيو، جڏهن ته هو نماز پڙهي رهيو هو محراب ۾ بيهي، ”بيشڪ الله توکي يحييٰ جي خوشخبري ڏئي ٿو، اهو تصديق ڪندڙ ٿي ايندو الله وٽان هڪ فرمان جي، ۽ ان ۾ سرداري ۽ بزرگي وارو شان هوندو ڪمال جو ضابطو هوندو، نبوت سان سرفراز صالحن مان هوندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ زڪريا (ؑ) ڪمري ۾ نماز پڙهي رهيو هو، ته ملائڪن کيس چيو ته بيشڪ الله تعالى توکي پٽ يحى جي خوشخبري ڏئي ٿو، هو الله تعالى جي فرمان (يعني (حضرت عيسى ؑ) جي تصديق ڪندڙ، سردار (وارو شان رکندڙ )، انتھائي پاڪدامن ۽ نيڪ ماڻهن مان هڪ نبي هوندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اڃان اُهو حجري ۾ بيٺو نماز ئي پڙهي رهيو هو (يا دعا ئي ڪري رهيو هو) ته کيس ملائڪن آواز ڏنو: بيشڪ الله توهان کي (پٽ) يحيٰ (عليه السلام) جي بشارت ڏي ٿو جيڪو الله جي ڪلمي (يعني عيسٰي (عليه السلام) جي تصديق ڪندڙ هوندو ۽ سردار هوندو ۽ عورتن (جي رغبت) کان گهڻو محفوظ هوندو ۽ (اسان جي) خاص نيڪ ٻانهن مان نبي هوندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

چيائين ته اي مُنھنجا پالڻھار مون کي پُٽ ڪئن ٿيندو جو بيشڪ مُون کي ته پوڙھائي اچي رسي آھي ۽ مُنھنجي زال سَنڍ آھي، (ملائڪ) چيو ته الله جيڪي گھرندو آھي سو اھڙيءَ طرح ڪندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

زڪريا اهو ٻڌي چيو ته، اي منهنجا رب! مون کي ڪيئن پٽ ڄمندو، مان ته ٺيٺ پوڙهو ٿي ويو آهيان ۽ منهنجي زال به ٻارن ڄڻڻ جي حالت کان لنگهيل آهي؟ الله تعاليٰ فرمايو ته، انهيءَ حالت ۾ به پٽ ڄمندو. الله تعاليٰ جيڪي به چاهي ٿو سو ڪري ٿو سگهي، (ڪابه ڳالهه سندس طاقت کان ٻاهر ناهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(حضرت) زڪريا عرض ڪيو اي منهنجا رب مون کي پُٽ ڪيئن تولد ٿيندو حالانڪ آئون عمر رسيده آهيان ۽ منهنجي گهر واري ۾ ٻار پيدا ڪرڻ جي صلاحيت ناهي، جبريل فرمايو الله تعالى ايئن ڪري ٿو جيئن چاهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

زڪريا به عرض ڪيو ته اي منهنجا پالڻهار! مون کي پٽ ڪٿان ٿيندو، هوڏانهن مون کي ٻڍاپو پهچي چڪو آهي ۽ منهنجي زال سنڍ آهي. (خدا) فرمايو ته اهڙي طرح الله جيڪي گهري ٿو، سو ڪري ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

عرض ڪيائين ته اي منھنجا پالڻھار! ڪٿان ٿيندو مون کي پٽ ۽ تحقيق پھتي مون کي پوڙھائپ ۽ منھنجي زال سنڍ آھي (الله) فرمايو ته ائين ئي الله ڪري ٿو جيڪي گھري ٿو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ان چيو ته اي منهنجا پاليندڙ ! مون کي پٽ ڪٿان ٿيندو هوڏانهن مونکي ٻڍايو پهچي چڪو آهي ۽ منهنجي زال سنڍ آهي. چيائين ته اهڙيءَ طرح الله جيڪي گهري ٿو، سو ڪري ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چيائين: ”اي منهنجا پالڻهار! مون کي پُٽ ڪيئن ٿيندو! حالانڪه مون کي ته پيري پهچي وئي آهي ۽ منهنجي زال (به) سنڍ آهي“. جواب آيو: ”ائين ئي ٿيندو الله اهو ڪري ٿو جيئن چاهي ٿو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، سانيمِ ربَّ ستار، ڪونڌر پيدا ٿئيمِ ڪِيئن؟، پِيرِي پهتِي مون کي، ۽ عورت سندمِ اَوَيار، چي، پرور اهڙي پار، جيڪي گھري، سو ڪري.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائين ”اي ڌڻي! مون کي پٽ ڪٿان ٿيندو؟ جو آءٌ ٻڍو ٿي چڪو آهيان ۽ منهنجي زال سنڍ آهي!“ چيائين ”اهڙيءَ طرح، الله جيڪي وڻيس سو ڪري ٿو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

زڪريا چيو: "منهنجا رب! مون کي پٽ ڪٿان ٿيندو، مان ڏاڍو پوڙهو ٿي ويو آهيان ۽ منهنجي زال به سَنڍ آهي". جواب مليس: "ائين ئي ٿيندو. الله ته جيڪي وڻيس سو ڪري ٿو" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

زڪريا چيو، ”پروردگار! ڀلا مون کي ڪٿان پئدا ٿيندو ڇوڪرو؟ آءٌ ته ڏاڍو پوڙهو ٿي چڪو آهيان ۽ منهنجي زال سَنڍ ٿي چڪي آهي“، جواب مليو، ”ائين ئي ٿيندو، الله سو ڪندو آهي جيڪي گهرندو آهي.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(ان تي) زڪريا (ؑ) چيو ته اي منھنجا پالڻهار! آءٌ ته پوڙهو ٿي چڪو آهيان ۽ منھنجي گهر واري به سنڍ آهي، مون کي پٽ ڪيئن ڄمندو؟ تنھن تي کيس چيو ويو ته ايئن ئي ٿيندو، الله تعالى جيئن چاهيندو آهي تيئن ڪندو آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(زڪريا (عليه السلام) عرض ڪيو: اي منهنجا رب! مون کي پٽ ڪٿان ٿيندو؟ حالانڪه آئون پوڙهو ٿي چڪو آهيان ۽ منهنجي گهرواري (به) سنڍ آهي، فرمايائين: اهڙي طرح الله جيڪو چاهي ٿو ڪري ٿو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

چيائين ته اي منھنجا پالڻھار مُون کاءِ ڪا نشاني مُقرّر ڪر، (الله) فرمايو ته تنھنجي نشاني (ھيءَ) آھي ته ٽي ڏينھن اشاري کانسواءِ ماڻھن سان ڳالھائي نه سگھندين، ۽ پنھنجي پالڻھار کي گھڻو ياد ڪر ۽ صُبح جو ۽ سانجھيءَ جو ساراھِ.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

تنهن تي زڪريا عرض ڪيو ته اي منهنجا رب! هن بابت منهنجي لاءِ ڪا نشاني ڏي؟ حڪم ٿيو ته، نشاني هي آهي ته ٽن ڏينهن تائين نه ڳالهاءِ، رڳو اشارا ڪم آڻ (يعني روزا رک جيئن ان زماني ۾ دستور هو) ۽ پنهنجي پروردگار کي گهڻو ياد ڪر ۽ صبح توڙي شام سندس حمدوثنا ڪرڻ ۾ مشغول رهه.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

زڪريا عرض ڪيو اي منهنجا رب مون کي ڪا نشاني ڏي، الله فرمايو تنهنجي لاءِ نشاني هي آهي ته ٽي ڏينهن ڳالهائي نه سگهندين مگر اشارن سان، ۽ پنهنجي رب کي گهڻو ياد ڪر ۽ صبح ۽ شام پنهنجي رب جي ساراهه ڪر.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

زڪريا عرض ڪيو ته پالڻهار! منهنجي (دلجاءِ) لاءِ ڪا نشاني مقرر ڪر. ارشاد ٿيو: تنهنجي نشاني هي آهي ته تون ٽي ڏينهن ماڻهن سان ڳالهائي نه سگهندين، ۽ تون (انهيءَ شڪريه ۾) پنهنجي پروردگار کي گهڻو ياد ڪر، ۽ شام ۽ صبح جو (سندس) پاڪائي بيان ڪر.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

عرض ڪيائين ته اي منھنجا پالڻھار! مقرر ڪر مون لاءِ ڪا نشاني (الله) فرمايو ته تولاءِ نشاني ھيءَ آھي جو نه ڳالھائي سگھندين ماڻھن سان ٽي ڏينھن اشاري کان سواءِ ياد ڪر پنھنجي رب کي گھڻو ۽ تسبيح پڙھ شام ۽ صبح جو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ان چيو ته اي منهنجا پاليندڙ ! منهنجي لاءِ ڪا نشاني مقرر ڪر. چيائين ته تنهنجي نشاني هيءَ آهي ته تون ٽي ڏينهن اشاري کان سواءِ ماڻهن سان ڳالهائي نه سگهندين، ۽ تون پنهنجي پاليندڙ کي گهڻو ياد ڪر، ۽ شام ۽ صبح جو پاڪائي بيان ڪر. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چيائين: ”اي منهنجا پالڻهار! مون لاءِ ڪا نشاني مقرر ڪر“. فرمايائين: ”تنهنجي نشاني اِها آهي جو تون ٽي ڏينهن ماڻهن سان ڳالهائي نه سگهندين سواءِ اشارن جي. ۽ پنهنجي پالڻهار کي گهڻو ياد ڪر ۽ شام ۽ صبح ان جي پاڪائي بيان ڪر“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، سانيمِ! سندم لئي، ڪر ڪا نشاني نروار، چي، نشاني تنهنجي، آهي اِي اظهار، ٽي ڏينهن نه ڪڇندِين، ماڻهن سان، ڪو اکر اشارن ڌار،تُنهنجي سائينءَ گھڻو سار، پڻ ساراه صبح ۽ شام ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائين ”منهنجا ڌڻي! مون لاءِ ڪا نشاني مقرر ڪر!“ چيائين ”تنهنجي نشاني هيءَ آهي، ته تون ٽن ڏينهن تائين ماڻهن سان اشاري کانسواءِ نه ڳالهائيندين ۽ پنهنجي رب کي گهڻو ياد ڪر ۽ صبح ۽ شام سندس پاڪائي بيان ڪر-“(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

عرض ڪيائين: "منهنجا مالڪ! پوءِ ڀلا ڪا نشاني منهنجي لاءِ مقرر ڪر". فرمايائين: "نشاني اها آهي ته تون ٽي ڏينهن ماڻهن سان سواءِ اشارن جي ڳالهه ٻولهه نه ڪري سگهندين. انهيءَ عرصي ۾ پنهنجي رب کي گهڻو ياد ڪجانءِ ۽ صبح شام سندس تسبيح ڪندو رهجانءِ " (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

عرض ڪيائين، ”مالڪ! پوءِ منهنجي لاءِ ڪا نشاني مقرر فرماءِ“. فرمايو ويو: نشاني هيءَ آهي ته تون ماڻهن سان ڳالهائي نه سگهندين ٽن ڏينهن تائين اشارن کان سواءِ، انهيءَ عرصي ۾ پنهنجي رب کي گهڻو ياد ڪجانءِ ۽ صبح شام سندس تسبيح پڙهندو رهجانءِ.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

زڪريا (ؑ) عرض ڪيو ته اي منھنجا پالڻھار! پوءِ ڀلا منھنجي لاءِ ڪا نشاني مقرر ڪر، فرمايائين تنھنجي لاءِ هي نشاني مقرر ڪئي وڃي ٿي ته تون ٽن ڏينھن تائين ڪنھن سان به (زبان سان) نه ڳالهائي سگهندين، سواءِ اشارن جي، هاڻي تون پنھنجي رب کي گهڻو ياد ڪر ۽ صبح شام تسبيح بيان ڪندو رهه. (ع)(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

عرض ڪيائين: اي منهنجا رب! منهنجي لاءِ ڪا نشاني مقرر ڪر، فرمايائين: تنهنجي لاءِ نشاني اِها آهي جو تون ٽن ڏينهن تائين ماڻهن سان اشاري کان سواءِ ڳالهائي نه سگهندين، ۽ پنهنجي رب کي گهڻو ياد ڪر ۽ شام صبح ان جي تسبيح ڪندو رهه.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ (ياد ڪر) جڏھن ملائڪن چيو ته اي مريم الله توکي سڳورو ڪيو ۽ توکي پاڪ ڪيائين ۽ توکي جھانن جي زالن تي سڳورو ڪيائين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(جڏهن حضرت مريم وڏي ٿي تڏهن ڪنهن ڏينهن) فرشتن کيس اچي چيو ته، اي مريم! توکي الله تعاليٰ چونڊي سرفراز ڪيو آهي (براين جي گندگيءَ کان) پاڪ ڪيو آهي ۽ سڄي دنيا جي عورتن کان وڌيڪ ڀلارو ڪيو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ جڏهن (بيبي) مريم کي جبريل چيو ته بيشڪ الله تعالى توکي انتخاب ڪيو آهي ۽ توکي پاڪ ڪيو آهي ۽ موجوده زماني جي سڀني عورتن کان توکي برگزيده ڪيو آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اها ڳالھ ياد ڪريو) جڏهن فرشتن مريم کي چيو ته اي مريم! بيشڪ خدا تو کي برگزيده ڪيو. ۽ تو کي (تمام گناهن ۽ بڇڙاين کان) پاڪ صاف رکيو ۽ سموري جهان جي عورتن کان تو کي پسند ڪيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ (ياد ڪريو) جڏهن چيو ملائڪن ته اي مريم! بيشڪ الله برگزيدو بنايو توکي ۽ پاڪ ڪيو توکي ۽ چونڊيو آهي توکي جهانن جي عورتن تي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ (ياد ڪر) جڏهن ملائڪن چيو ته اي مريم ! بيشڪ الله توکي پسند ڪيو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ جنهن مهل ملائڪن چيو ته: ”اي مريم! بيشڪ الله تو کي چونڊيو آهي ۽ توکي پاڪ ڪيو آهي ۽ توکي جهانن جي عورتن مٿان برگزيده بنايو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ جڏهن مَلڪن چيو، ته مريم ! توکي ڌُئو ڌڻي، ۽ توکي ڌڻي ڌُرڪنان، خلقيو پاڪ کڻِي ، ۽ واڌُو ڪِيئي وَڻِي، جويَن تي، جھان جي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ ياد ڪر، جڏهن ملائڪن چيو ”اي مريم! الله توکي پسند ڪيو آهي، پاڪ ڪيو آهي ۽ توکي جهان جي زالن مان چونڊيو اٿس. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پوءِ اهو وقت آيو جڏهن ملائڪن مريم کي اچي چيو: "اي مريم!ّ الله توکي چونڊيل شخصيت بڻايو آهي ۽ توکي پاڪائي عطا ڪئي آهي ۽ ساري دنيا جي عورتن تي توکي ترجيح ڏيئي پنهنجي خدمت لاءِ چونڊيو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ پوءِ (اهو وقت آيو) جڏهن مريم کي فرشتن اچي چيو، ”اي مريم! بيشڪ الله توکي عزت وارو ڪيو ۽ پاڪائي عطا ڪئي ۽ پوري دنيا جي عورتن تي توکي اهميت ڏئي خدمت لاءِ چونڊيو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جڏهن ملائڪن مريم کي چيو، ته بيشڪ الله تعالى توکي پاڪيزه شخصيت طور، پوري دنيا جي عورتن تي ترجيح ڏيئي چونڊيو آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جڏهن ملائڪن چيو: اي مريم! بيشڪ الله توکي چونڊيو آهي ۽ توکي پاڪائي ڏني اٿس ۽ توکي اڄ سڄي جهان جي عورتن تي پسند ڪيو اٿس.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي مريم پنھنجي پالڻھار جي فرمانبرداري ڪر ۽ سجدو ڪر ۽ رُڪُوع ڪندڙن سان گڏجي رُڪُوع ڪر.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي مريم! هاڻي تون پنهنجي پروردگار جي عبادت وڏي نياز ۽ نماڻائيءَ سان ڪر ۽ رڪوع ۽ سجدو ڪرڻ وارن سان گڏ تون به رڪوع ۽ سجدو ڪندي رهه.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي مريم! پنهنجي رب جي سامهون ادب سان بيهه ۽ ان لاءِ سجدو ڪر ۽ جماعت سان نماز ادا ڪر.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي مريم! (انهيءَ شڪريه ۾) پنهنجي پروردگار جي فرمانبرداري ڪر ۽ سجده ڪر ۽ رڪوع ڪرڻ وارن سان گڏ رڪوع ڪندي رھ.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي مريم! خلوص سان عبادت ڪر پنهنجي رب جي ۽ سجدو ڪر ۽ رڪوع ڪر رڪوع ڪندڙن سان گڏ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ توکي پاڪ ڪيو ۽ توکي (سڀني) قومن جي زالن کان پسند ڪيو. اي مريم ! تون پنهنجي پاليندڙ جي فرمانبرداري ڪر ۽ سجدو ڪر ۽ رڪوع ڪندڙن سان گڏ رڪوع ڪر. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي مريم! تون پنهنجي پالڻهار جي فرمانبرداري ڪر ۽ سجدو ڪر ۽ رڪوع ڪندڙن سان گڏ رڪوع ڪر“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

مَڃ پنهنجي مالڪ کي، مريم! موچارِي، ۽ ڪر سيوا سندس، سارِي، ۽ نـَم ڀيڙي نَمندڙين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اي مريم! پنهنجي ڌڻي جي بندگي ڪر، سجدو ڪر ۽ رڪوع ڪندڙن سان رڪوع ڪر.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي مريم! رب جي حڪمن جي بندي بنجي رهه، کيس سجدا ڪندي رهه ۽ جيڪي بندا سندس آڏو جهڪن ٿا، انهن سان گڏ تون به جهڪندي ڪر" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي مريم! پنهنجي رب جي فرمان جي تابع بڻجي رهه، سندس آڏو سجدا ڪر ۽ رب کي جهڪندڙ بندن سان تون به جهڪ.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي مريم! تون پنھنجي پالڻھار جي فرمانبردار ٿي رهه ۽ ان جي اڳيان سجدا ۽ رڪوع ڪرڻ وارن سان گڏ رڪوع ڪر (يعني جماعت سان نماز ادا ڪندي رهه).(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي مريم! تون پنهنجي رب جي وڏي عاجزي سان عبادت ڪندي رهه ۽ سجدو ڪر ۽ رڪوع ڪرڻ وارن سان گڏ رڪوع ڪر.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اِھا ڳجھين خبرن مان آھي اُن کي توڏانھن وحي ڪيوسون، ۽ (تون) تڏھن وٽن نه ھئين جڏھن پنھنجا قلم (پُکن لاءِ واھيءَ ۾) وڌائون ٿي ته اُنھن مان ڪير مريم کي سنڀاليندو، ۽ تڏھن به وٽن نه ھئين جڏھن تڪرار ڪندا رھيا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) هي خبرون غيب جي خبرن منجهان آهن جي اسان توکي وحي جي وسيلي ٻڌايون ٿا، (نه ته توکي ڪيئن خبر پوي ها) تون ته انهيءَ وقت انهن ماڻهن وٽ ڪونه هئين، جڏهن (ديول جا مجاور) پنهنجا پنهنجا قلم اڇلائي رهيا هئا ته (ڪڻا وجهي فيصلو ڪن ته) ڪير مريم جو سنڀاليندڙ ٿئي. نڪي تون انهيءَ وقت موجود هئين جڏهن (مريم جي سنڀال ڪرڻ لاءِ) پاڻ ۾ جهڳڙو ڪري رهيا هئا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهي غيب جون خبرون آهن جيڪي اسان وحي جي ذريعي رسولِ عربي کي ٻڌايون ٿا، ۽ بظاهر توهان انهن وٽ نه هئا جڏهن انهن قلمن سان ڪُڻو ٿي وڌو ته (بيبي) مريم جي پرورش ڪير ڪري، ۽ بظاهر توهان انهن وٽ موجود نه هئا جڏهن پاڻ ۾ تڪرار ڪيائون.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) هيءَ (خبر) غيب جي خبرن مان آهي جا اسين تو ڏي وحي ڪريون ٿا. (اي رسول) تون ته انهن (مريم جي سرپرستن) وٽ موجود نه هئين جڏهن انهن مقابلو ڪندي پنهنجا قلم دريا ۾ پُکي طور وڌائون ٿي ته انهن مان ڪير مريم کي سنڀاليندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهو (واقعو) غيب جي خبرن مان آهي وحي ٿا ڪيون اهو توڏانهن ۽ نه هيئن تون انهن وٽ جڏهن اڇلائين پيا پنهنجا قلم ته ڪهڙو انهن مان سنڀالي مريم کي ۽ نه هيئن تون انهن وٽ جڏهن جهيڙو پيا ڪن.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) اها (حقيقت) غيب جي خبرن مان آهي جنهن جي اسين توڏي وحي ڪريون ٿا ۽ تون انهن وٽ نه هئين جڏهن پنهنجا قلم (ڪُڻا) وڌائون ٿي. ته انهن مان ڪير مريم کي سنڀاليندو. ۽ تون انهن وٽ نه هئين جڏهن پاڻ ۾ جهڳڙو ڪيائون ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اي نبي!)اِها (ڳالهه) غيب جي خبرن مان آهي جا اسان تو ڏانهن وحي ڪيون ٿا. ۽ تون انهن وٽ (ان مهل) ڪونه هئين، جڏهن اُهي (ڪُڻن وجهڻ لاءِ) پنهنجا قلم اڇلائي رهيا هئا ته انهن مان ڪير مريم جي پالنا ڪندو ۽ تون انهن وٽ ان وقت به نه هئين جڏهن اهي پاڻ ۾ جهڳڙِي رهيا هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اِهو ڳجھ جي، ڳالهين مان، توڏي وَحِي ڪريو ٿا وير!؛ ۽ جڏهن پُکا وِڌائون پنهنجا، تنهن مهل نه وٽن تون مير!، ته سانڍي ڪير سُڌير، مريم ماءُ، معصوم کي. ۽ نه هُئين وٽنِ تنهن حال ۾، جڏهن جھيڙو ڪيائون جال، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هي غيب جون خبرون آهن، جي اسان توڏانهن موڪليون ٿا، تون ته انهن وٽ نه هئين، جڏهن (پُکي وجهڻ لاءِ) قلم اڇلائي رهيا هئا، ته ڪير مريم کي پالي؟ نڪي تون وٽن هئين، جڏهن جهڳڙو ٿي ڪيائون. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! اهي غيب جون خبرون آهن، جيڪي اسان توکي وحيءَ جي ذريعي ٻڌايون ٿا ۽ تون ته ان وقت اتي موجود نه هئين، جڏهن هيڪل جي مجاورن اهو فيصلو ڪرڻ لاءِ ته مريم جو سنڀاليندڙ ڪير ٿئي، پنهنجا پنهنجا قلم پئي اڇلايا، ۽ نڪي تون ان وقت موجود هئين، جڏهن انهن پاڻ ۾ جهڳڙو پئي ڪيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهي غيب جون خبرون آهن (اي نبي!) جيڪي اسان وحي ذريعي توکي ٻڌايون پيا، نه ته تون اتي موجود ڪونه هئين، جڏهن هيڪل جا خادم پنهنجا قلم اڇلي رهيا هئا هي فيصلو ڪرڻ لاءِ ته مريم جو سرپرست ڪير هجي؟ نه تون اتي حاضر هئين جڏهن سندن وچ ۾ جهيڙو ٿيو هو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ!) هي غيب جون خبرون آهن، جيڪي اسين توکي وحيءَ جي ذريعي ٻڌايون ٿا، توهان ان وقت موجود نه هئا، جڏهن مريم کي سنڀالڻ لاءِ خادم ڪڻا وجهي رهيا هئا ۽ وري توهان ان وقت به موجود نه هئا، جڏهن هو پاڻ ۾ جهڳڙو ڪري رهيا هئا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي محبوب!) هي غيب جون خبرون آهن جيڪي اسان توهان جي طرف وحي ڪريون ٿا، حالانڪه توهان (ان وقت) انهن وٽ نه هئا جڏهن اُنهن (قرعه اندازي طور) پنهنجا قلم پئي اڇلايا ته انهن مان مريم جي سارسنڀال ڪير لهي نه توهان ان وقت ساڻن گڏ هئا جڏهن اُنهن پاڻ ۾ جڳهڙو پئي ڪيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جڏھن ملائڪن مريم کي چيو ته اي مريم الله پاڻ وٽان توکي ھڪ (خاص) حُڪم (سان پيدا ڪيل پٽ) جي خوشخبري ڏئي ٿو، سندس نالو عِيسىٰ پُٽ مريم جو مرتبي وارو دنيا ۽ آخرت ۾ ٿيندو ۽ ويجھن مان آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ ڇا ٿيو جو فرشتن اچي چيو ته، اي مريم! بيشڪ الله تعاليٰ توکي پنهنجي ڪلام جي وسيلي (پٽ جي) خوشخبري ٿو ڏئي. هن جو نالو ٿيندو عيسيٰ مسيح ابن مريم. هو دنيا ۽ آخرت ۾ نيڪ بخت هوندو ۽ الله تعاليٰ جي خاص مقربن (ويجهڙن) مان هوندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان ياد ڪريو جڏهن (حضرت) جبريل بيبي مريم کي عرض ڪيو بيشڪ الله تعالى توکي پاڻ وٽان پُٽ جي بشارت ڏئي ٿو، جنهن جو نالو مسيح (يعنى) عيسى پٽ مريم جو آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اهو وقت ياد ڪريو) جڏهن فرشتن (مريم کي) چيو ته اي مريم! بيشڪ خدا تو کي سندس حڪم (سان هڪ ٿيندڙ پٽ) جي خوش خبري ٻڌائي ٿو جنهن جو نالو عيسى مسيح پٽ مريم جو آهي جو دنيا ۽ آخرت ۾ (عزت) آبرو وارو ۽ الله جي مقربن مان هوندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جڏهن چيو ملائڪن ته اي مريم! بيشڪ الله بشارت ٿو ڏئي توکي فرمان جي پاڻ وٽان جو نالو ان جو مسيح عيسى پٽ مريم جو آهي، مرتبي وارو دنيا ۽ آخرت ۾ ۽ (الله تعالى جي) مقربن مان آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جڏهن ملائڪن چيو ته اي مريم ! بيشڪ الله توکي سندس حڪم (سان پيدا ٿيندڙ پٽ) جي خوشخبري ٻڌائي ٿو جنهن جو نالو مسيح عيسيٰ پٽ مريم جو آهي جو دنيا ۽ آخرت ۾ آبرو وارو ۽ ويجهن (ٻانهن) مان هوندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

جڏهن ملائڪن چيو ته: ”اي مريم بيشڪ الله توکي مبارڪ ٿو ڏئي پنهنجي طرفان هڪ ڪلمي جي، ان جو نالو مسيح عيسى پُٽ مريم آهي، جيڪو دنيا ۽ آخرت ۾ وڏي مرتبي وارو هوندو ۽ (الله جي) قرب وارن مان هوندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جڏهن ملڪن چيو ته مريم!، توکي جل جلال، ڏي ڪلمي جِي، پاڻ کان، بِشارت بحال، عيسىٰ پٽ مريم جو، نالو تنهن نِهال، دُنيا ۽ آخرت ۾، چڱو چڱِي چال، ۽ واصل ساڻ وِصال، حاضر حضورين مان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جڏهن ملائڪن چيو ”اي مريم! الله توکي پنهنجي حڪم سان (پٽ جي) خوشخبري ڏئي ٿو، ان جو نالو ”عيسيٰ مسيح پٽ مريم“ هوندو، جو دنيا ۽ آخرت ۾ رتبي وارو ۽ الله جي مقربن مان هوندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ جڏهن ملائڪن چيو: "اي مريم! الله توکي پنهنجي هڪ فرمان جي خوشخبري ڏئي ٿو، ان جو نالو مسيح عيسيٰ پٽ مريم هوندو، دنيا ۽ آخرت ۾ وڏيءَ عزت وارو هوندو. الله جي ويجهن ٻانهن مان ليکيو ويندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ جڏهن چيو ملائڪن، اي مريم! بيشڪ الله توکي پنهنجي هڪ فرمان جي خوشخبري ڏئي ٿو ان جو نالو هوندو مسيح عيسيٰ پٽ مريم، (اهو) معزز هوندو دنيا ۽ آخرت ۾، ۽ الله جي پيارن ٻانهن ۾ شامل هوندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جـڏهن ملائڪن چيو ته اي مريم! بيشڪ الله تعالى توکي پنھنجي هڪ خاص فرمان ( يعني پٽ) جي خوشخبري ٻڌائي ٿو، ان جو نالو مسيح عيسى پٽ مريم هوندو، دنيا ۽ آخرت ۾ عِزَّت وارو ۽ الله تعالى جي خاص ٻانهن مان هوندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جڏهن ملائڪن چيو: اي مريم! بيشڪ الله توکي پنهنجي هڪ (خاص) ڪلمي جي بشارت ڏي ٿو جنهن جو نالو مسيح عيسٰي بن مريم (عليهما السلام) هوندو اُهو دنيا ۽ آخرت (ٻنهي) ۾ شان ۽ مرتبي وارو هوندو ۽ الله جي خاص قرب وارن ٻانهن مان هوندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ پينگھي ۾ (خاص طرح) ۽ جوانيءَ ۾ ماڻھن سان ڳالھائيندو ۽ صالحن مان آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هو ننڍپڻ توڙي وڏي عمر ۾ ماڻهن کي واعظ ۽ نصيحت ڪندو ۽ خدا جي صالح ٻانهن مان هوندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

جيڪو دنيا ۾وڏي مرتبي وارو ۽ آخرت ۾ خاص بندن مان آهي ۽ ماڻهن سان پينگهي ۾ ڪلام ڪندو ۽ پڪي عُمر ۾ دين جي تبليغ ڪندو ۽ پاڻ خاص بندن مان هوندو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ ماڻهن سان پينگهي ۾ ۽ وڏي عمر جو ٿي (ٻنهين حالتن ۾ هڪ جهڙو) ڳالهائيندو ۽ نيڪن مان هوندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ڳالهائيندو ماڻهن سان پينگهي ۾ ۽ پڪيءَ عمر ۾ ۽ خاص ٻانهن مان هوندو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ ماڻهن سان پينگهي ۾ ۽ اڌيڙ عمر جو ٿي ڳالهائيندو، ۽ نيڪن مان هوندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اهو ماڻهن سان ماءُ جي هنج ۾ ۽ پڪي عمر ۾ (يڪسان طرح) ڳالهائيندو ۽ نيڪوڪارن مان هوندو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ پينگهي ۽ ڪَرڙ ۾، ڪندو ماڻهن سان مقال، ڀلارو بحال، صالحن سندي ساٿ مان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ماءُ جي هنج ۽ وڏي عمر ۾ ماڻهن سان ڳالهائيندو ۽ نيڪ بختن مان هوندو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ماڻهن سان پينگهي ۾ به ڳالهائيندو ۽ وڏيءَ عمر کي پهچي به، ۽ هو هڪ صالح شخص هوندو" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ هو ڳالهائيندو ماڻهن سان پينگهي ۾ ۽ وڏي عمر کي پهچي به، اهو مرد صالح هوندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هو ماڻهن سان پينگهي کان وٺي وڏي عمر تائين هڪ ئي انداز ۾ ڳالهيون ڪندو رهندو ۽ هو نيڪ ماڻهن مان هوندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اُهو ماڻهن سان پينگهي ۾ ۽ پڪي عمر ۾ (هڪجهڙو) ڳالهائيندو ۽ اُهو (الله جي) نيڪ ٻانهن مان هوندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

چيائين ته اي مُنھنجا پالڻھار مون کي ڪئن وياءُ ٿيندو؟ جو مون کي (ڪنھين) ماڻھوءَ نه ڇھيو آھي، (ملائڪن) چيو ته الله جيڪي گھرندو آھي سو اھڙي طرح پيدا ڪندو آھي، جڏھن ڪو ڪم ڪندو آھي ته اُن لاءِ ڇڙو چوندو آھي ته ٿيءُ ته ٿي پوندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

مريم (هي ٻڌي عجب ۾ اچي) چيو، اي منهنجا رب! مونکي ڪنهن مرد ڇهيو به نه آهي. الله تعاليٰ فرمايو ته (اهڙي طرح) الله تعاليٰ جيڪي چاهي ٿو سو پيدا ڪري ٿو. هو جڏهن ڪنهن شيءِ کي پيدا ڪرڻ جو فيصلو ڪري ٿو تڏهن ان بابت رڳو حڪم ڪري ٿو ته ’ٿي پئه، ته پوءِ اها شيءِ ظهور ۾ اچي وڃي ٿي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(بيبي) مريم عرض ڪيو اي منهنجا رب مون کي اولاد ڪيئن ٿيندو، مون کي ته ڪنهن انسان هٿ نه لاٿو آهي، فرمايائين الله ايئن ئي پيدا فرمائي ٿو جيڪو چاهي ، جڏهن ڪنهن ڪم جو حڪم فرمائي ٿو ته ان کي چوي ٿو ٿيءُ ته فوراً ٿي پوي ٿو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اهو ٻڌي مريم، تعجب سان) چوڻ لڳي ته اي منهنجا رب! مون کي ڪٿان ٻار ٿيندو؟ مون کي ته ڪنهن ماڻهوءَ هٿ به نه لاتو آهي ارشاد ٿيو ته اهڙي طرح الله جيڪي گهري ٿو سو پيدا ڪري ٿو ته ان کي رڳو چوي ٿو ته ”ٿي“ ته اهو ٿي پوي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيائين ته اي رب منهنجا! ڪٿان ٿيندو مون لاءِ پٽ ۽ نه هٿ لاٿو مونکي ڪنهن انسان.رمايائين ته ائين الله پيدا ٿو ڪري جيڪي گهري.ڏهن ارادو ڪري ٿو ڪنهن امر جو ته پوءِ تحقيق فرمائي ٿو ان لاءِ ٿيءُ.ه پوءِ اهو ٿي پوي ٿو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ان چيو ته اي منهنجا پاليندڙ ! مون کي ڪٿان ٻار ٿيندو؟ مون کي ته ڪنهن به ماڻهوءَ هٿ نه لاتو آهي. (الله) فرمايو ته اهڙي طرح الله جيڪي گهري ٿو سو پيدا ڪري ٿو. جڏهن ڪنهن ڪم جو ارادو ڪري ٿو ته ان کي رڳو چوي ٿو ته ٿيءُ ته اهو ٿي پوي ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(تڏهن مريم) چيو: ”اي منهنجا پروردگار! مون کي پُٽ ڪيئن ٿيندو؟ حالانڪه مون کي ڪنهن ماڻهو هٿ ئي نه لاتو آهي“. جواب مليو: ”ائين ئي ٿيندو الله جو چاهيندو آهي پيدا ڪندو آهي. جڏهن ڪنهن ڪم (ڪرڻ) جو جو فيصلو ڪندو آهي ته ان کي صرف هيئن چوندو آهي ته ”ٿي پؤ“ ته اهو ٿي پوندو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چيائين ڪهڙي چال، مولا! پٽ مون کي ٿئي؟ هٿ نه لائيمِ، جنهن حال ۾، ماڻهوءَ ڪنهن مجال، چي، اِنِ پر ڌڻيءَ کي، جيئن وڻي، جوڙون جوڙي جال؛ جڏهن به ڪوئي ڪم گُھري، جوڙڻ جل جلال، ته فرمائـِسِ فِى الْحَال “ ٿي”، ته پوءَ ٿِي پوي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هن چيو ”منهنجا ڌڻي! (مون کي پٽ ڪٿان ٿيندو! جو مون کي ڪنهن به آدمي هٿ نه لڳايو آهي!“ چيائين ”ائين الله پيدا ڪري ٿو، جيڪي وڻيس، جڏهن به ڪنهن ڪم جو ارادو ڪري ته رڳو چوي ٿو ”ٿي وڃ“، اهو ٿي پوي ٿو! (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو ٻڌي مريم چيو، "رب منهنجا! مون کي ٻار ڪٿان ٿيندو، مون کي ته ڪنهن انسان هٿ ئي نه لاتو آهي". جواب مليس، "ائين ٿي رهندو، الله ته جيڪي وڻيس سو خلقي سگهي ٿو. هو جڏهن ڪنهن ڪم ڪرڻ جو فيصلو ڪندو آهي ته رڳو چوندو آهي ته، ٿي پئه ۽ اهو ٿي پوندو آهي.“ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(هي ٻڌي) مريم چيو، ”پروردگار! مون کي ٻار ڪٿان ٿيندو؟ مون کي ڪنهن به شخص هٿ ناهي لاتو“، جواب مليو: ”ائين ٿيندو، الله جيڪي گهري ٿو پئدا ڪري ٿو، هو جڏهن به ڪنهن ڪم ڪرڻ جو فيصلو فرمائي ٿو ته بس چوي ٿو ته ”ٿي پئو“ اهو ٿي پوندو آهي.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اهو ٻڌي) مريم چيو ته اي منھنجا پالڻھار! مون کي پٽ ڪيئن ڄمندو؟ مون کي ته (اڄ تائين) ڪنھن انسان هٿ به ناهي لاتو؟ جواب ۾ کيس چيو ويو ته ايئن ئي ٿيندو، الله تعالى جو چاهيندو آهي، پيدا ڪندو آهي، هو جڏهن به ڪنھن ڪم جو فيصلو ڪندو آهي، ته صرف چـوندو آهي ته“ٿي” ته اهو هڪدم “ٿي پوندو” آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(مريم عليها السلام) عرض ڪيائين: اي منهنجا رب! مون کي پٽ ڪٿان ٿيندو حالانڪه مون کي ته ڪنهن شخص هٿ ئي نه لاٿو آهي، حڪم ٿيو اهڙي طرح الله جيڪي گهري ٿو پيدا فرمائي ٿو، جڏهن ڪنهن ڪم (جي ڪرڻ) جو فيصلو فرمائي ٿو ته ان کي فقط ايترو فرمائي ٿو ته ٿي ’پئو‘ اُهو ٿي پوندو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ کيس ڪتاب ۽ دانائي ۽ توريت ۽ انجيل سيکاريندو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (اي مريم! الله تنهنجي انهيءَ پٽ کي) ڪتاب ۽ حڪمت سيکاريندو ۽ پڻ تورات ۽ انجيل جو علم ڏيندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ الله تعالى سيکاريندو ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ تورات ۽ انجيل.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (مريم) خدا ان کي(سڀ) آسماني ڪتاب ۽ عقل جون ڳالهيون ۽ (خاص ڪري) تورات ۽ انجيل سيکاريندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ پڙهائيندو ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ توراة ۽ انجيل .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ تورات ۽ انجيل سيکاريندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ تورات ۽ انجيل سيکاريندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ ڪتاب سيکاريندسِ، ۽ حڪمت، توريت ۽ انجيل، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هو اُن کي ڪتاب، ڏاهپ، توريت ۽ انجيل سيکاريندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(فرشتن چيو) "۽ الله ان کي ڪتاب ۽ حڪمت جي تعليم ڏيندو. تورات ۽ انجيل وارو علم سيکاريندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(فرشتن وڌيڪ چيو) ۽ الله تعليم ڏيندو ان کي ڪتاب ۽ حڪمت جي ۽ تورات ۽ انجيل جي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ الله تعالى کيس ڪتاب، حڪمت، تورات ۽ انجيل جو علم سيکاريندو.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ الله ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ توريت ۽ انجيل (سڀ ڪجهه) سيکاريندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ (اُن کي) بني اسرائيلن ڏانھن پيغمبر ڪري موڪليندو، (عيسىٰ وڏو ٿيو ۽ چيائين ته) مون اوھان جي پالڻھار وٽان نشاني آندي آھي، ته آءٌ اوھان لاءِ مٽيءَ مان پکيءَ جي شڪل جھڙو (بوتو) بڻائيندس پوءِ منجھس ڦوڪيندس ته الله جي حُڪم سان پکي ٿيندو، ۽ (ماءُ ڄاول) اَنڌي ۽ ڪُوڙھي کي ڇُٽائيندس ۽ الله جي حُڪم سان مُئي کي جياريندس، ۽ جيڪي کائيندا آھيو ۽ جيڪي پنھنجن گھرن ۾ سانڀيندا آھيو سو اوھان کي ڏسيندس، جيڪڏھن اوھين مڃيندڙ آھيو ته اوھان لاءِ اُن ۾ نشانيون آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ کيس بني اسرائيلن جي لاءِ رسول ڪري موڪليندو (هو کين چوندو) ته مان توهان جي پروردگار جي نشاني وٺي توهان ڏي آيو آهيان. مان توهان جي لاءِ مٽيءَ مان پکيءَ جي صورت جهڙي شيءِ ٺاهي پوءِ ان ۾ ڦوڪ ڏيان ته اها الله جي حڪم سان پکي ٿي پوندي ۽ الله جي حڪم سان انڌن ۽ ڪوڙهين کي چڱو ڀلو ڪري ڇڏيان ۽ مردن کي زنده ڪري ڇڏيان ۽ جيڪي جيڪي توهان کائو ٿا ۽ پنهنجي گهرن ۾ گڏ ڪري رکو ٿا اهو سڀ توهان کي ٻڌائي ڇڏيان ۽ جيڪڏهن سچ پچ توهان ايمان وارا آهيو ته پوءِ يقيناً هنن ڳالهين ۾ اوهان جي لاءِ وڏي نشاني آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ (حضرت) عيسى بني اسرائيل ڏانهن رسول ڪري موڪليو ويندو. (حضرت) عيسى فرمايو بيشڪ آئون توهان وٽ توهان جي رب جي طرفان هڪ نشاني آڻيان ٿو، تحقيق آئون توهان لاءِ مٽيءَ مان هڪ پکيءَ جي صورت تيار ڪريان ٿو پوءِ ان ۾ ڦوڪ ڏيان ٿو ته اها صورت پکي ٿي پوندي الله جي حڪم سان، ۽ آئون ماءُ جي پيٽان ڄاول نابين ۽ ڪوڙهه جي مريض کي شفا ڏيان ٿو ۽ الله جي حڪم سان مئل کي جيئرو ڪريان ٿو، ۽ توهان کي ٻڌايان ٿو جيڪو توهان کائو ٿا ۽ جيڪو توهان پنهنجي گهرن ۾ گڏ ڪريو ٿا، بيشڪ انهيءَ ۾ توهان لاءِ نشاني آهي جيڪڏهن توهان يقين ڪندڙ آهيو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (کيس) بني اسرائيلين ڏي رسول ڪري موڪليندو (هن دعوى سان) ته مون اوهان جي پالڻهار وٽان (پنهنجي نبوت جي) هيءَ نشاني آندي آهي ته آءُ اوهان لاءِ مٽي مان پکيءَ جي شڪل جهڙو (بوتو) ٺاهيان ٿو. پوءِ ان تي ڦوڪيان ٿو. پوءِ اهو الله جي حڪم سان پکي ٿيندو ۽ الله جي حڪم سان ماءَ ڄاول انڌي ۽ ڪوڙي کي چڱو ڀلو ڪريان ٿو ۽ مئل جيئرا ڪريان ٿو. ”جيڪي اوهان کائو ٿا ۽ جيڪي پنهنجي گهرن ۾ گڏ ڪريو ٿا آءُ (سڀ اوهان کي ٻڌائيندس جيڪڏهن اوهان ايماندار آهيو ته بيشڪ اوهان لاءِ انهي ڳالهين) ۾ (منهنجي قدرت جي وڏي) نشاني آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ (موڪليندو ان کي) رسول ڪري بني اسرائيلن ڏانهن (چوندو ته) تحقيق مان آيس اوهان وٽ نشانيءَ سان اوهان جي رب وٽان بيشڪ مان ٺاهيان ٿو اوهان لاءِ گاري مان پکيءَ جي صورت وانگر.وءِ ڦوڪ ٿو ڏيان ان ۾ پوءِ ٿي ٿو پوي پکي الله جي اذن سان ۽ سڄو ٿو ڪيان ماءُ جي پيٽان انڌي ڄاول ۽ ڪوڙهه واري کي ۽ جيئرو ٿو ڪيان مئلن کي الله جي حڪم سان ۽ ٻڌايان ٿو اوهان کي جيڪي کائو ٿا ۽ جيڪي گڏ ڪري رکو ٿا پنهنجن گهرن ۾.يشڪ ان ۾ نشاني آهي اوهان لاءِ جيڪڏهن آهيو ايمان وارا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ (کيس) بني اسرائيلن ڏي رسول ڪري موڪليندو (هن دعويٰ سان) ته آءُ اوهان وٽ اوهان جي پاليندڙ وٽان (هيءَ) هڪ نشاني کڻي آيو آهيان ته آءُ اوهان لاءِ مٽيءَ مان پکي جي شڪل جهڙو (بوتو) بنايان ٿو، پوءِ ان ۾ ڦوڪيان ٿو، پوءِ اهو الله جي حڪم سان پکي ٿيندو، ۽ ماءُ ڄاول انڌي ۽ ڪوڙهيءَ کي چڱو ڀلو ڪريان ٿو ۽ الله جي حڪم سان مئل جيئرا ڪريان ٿو. ۽جيڪي اوهين کائو ٿا ۽ جيڪي پنهنجي گهرن ۾ گڏ ڪريو ٿا سو اوهان کي ٻڌايان ٿو. بيشڪ ان ۾ اوهان لاءِ هڪ نشاني آهي جيڪڏهن اوهين ايمان وارا آهيو، (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بني اسرائيل ڏانهن رسول هوندو“. (پوءِ جڏهن رسول بنجي آيو ته قوم کي چيائين)”آءُ اوهان ڏانهن اوهان جي پالڻهار کان نشاني کڻي آيو آهيان. آءُ اوهان لاءِ مِٽيءَ منجهان پکي جي شڪل جو (پُتلو) ٺاهيان ٿو پوءِ ان ۾ ڦوڪ ڏيان ٿو ته اهو الله جي حڪم سان پکي ٿي پوي ٿو. ۽ آءُ مادر زاد انڌي کي ۽ ڪوڙهيي کي چڱو ڀلو ڪيان ٿو ۽ الله جي حڪم سان مُردي کي جياريان ٿو. ۽ اوهان کي ٻڌايان ٿو جيڪو اوهان پنهنجي گهرن ۾ کائو ٿا ۽ جيڪو گڏ ڪري رکو ٿا. بيشڪ ان ۾ اوهان لاءِ وڏي نشاني آهي اگر اوهان ايمان وارا آهيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ طرف بني اِسْرائـِيْل، مرُسل مقرر مورهين. آندمِ اوهان لئي، ربَّ کان، نشاني نهال، خلقيان آن لئي، خاڪ مان، مورت پکي مثال، وري ڦوڪيان ان ۾، ته حڪم خدا جي نال، ڦِري ٿئي فِى الْحَال، ڍول پکي ڍولِير ڪو. ۽ انڌا ۽ ڪوڙھ جا، اَ گھا اُٿياريان، ۽ مُئا جياريان، اِذن ساڻ الله جي. جيڪي کائو تِنهنجِي، آن کي، خبر ڏيان خان!، پڻ جيڪي گھرن ۾ گڏ ڪريو، سَمر ۽ سامان؛ جي آهيو، منجھ ايمان، ته آن لئي عِبرت ان ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ بني اسرائيل ڏانهن رسول ڪري موڪليندو. (عيسيٰ وڏو ٿيو ۽ چيائين ته) بيشڪ آءٌ اوهان ڏانهن، اوهان جي رب کان نشاني وٺي آيو آهيان ته اوهان لاءِ مٽيءَ مان پکي جهڙي شڪل بڻائي، پوءِ ان ۾ ڦوڪ ڏيان ٿو ته اهو الله جي حڪم سان اڏندڙ پکي ٿي ويندو، الله جي حڪم سان انڌي ۽ ڪوڙهيئي کي چڱو ڀلو ڪريان ٿو ۽ مئلن کي جيئرو ڪريان ٿو! ۽ جيڪي کائو ٿا خواهه پنهنجي گهرن ۾ ڪٺو ڪريو ٿا تنهن جي اوهان کي خبر ڏيان ٿو، بيشڪ ان ۾ اوهان لاءِ وڏي نشاني آهي، جيڪڏهن اوهين يقين رکو ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ بني اسرائيل ڏانهن پنهنجو رسول ڪري اماڻيندو". (۽ جڏهن هو رسول بڻجي بني اسرائيل وٽ آيو ته چيائين ته) "مان توهان جي رب وٽان توهان ڏي نشاني کڻي آيو آهيان، مان توهان جي آڏو مٽيءَ مان پکيءَ جي شڪل جو بوتو بڻائي ان ۾ ڦوڪ ٿو ڏيان ته اهو الله جي حڪم سان پکي ٿي پوي ٿو. مان الله جي حڪم سان ڄائي ڄم جي انڌي کي سڄو ۽ ڪوڙهه واري کي چڱو ڀلو ٿو ڪريان ۽ سندس حڪم سان مئن کي جيئرو ٿو ڪريان، مان توهان کي ٻڌايان ٿو ته توهان ڇا ٿا کائو ۽ پنهنجن گهرن ۾ ڇا گڏ ڪري رکيو اٿوَ، ان ۾ توهان جي لاءِ ڪافي نشاني آهي، جيڪڏهن توهان ايمان آڻڻ وارا آهيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ رسول مقرر ٿيندو بني اسرائيل ڏانهن (۽ اهو رسول طور) بني اسرائيل وٽ آيو ته ان چيو، ”آءٌ توهان جي رب جي طرفان توهان وٽ نشاني کڻي آيو آهيان، آءٌ توهان جي اڳيان مٽيءَ مان هڪ پکيءَ جو بوتو ٺاهيان ٿو ۽ ان ۾ ڦوڪ ڏيندس، اهو پکي ٿي وڃي ٿو حڪم الله جي سان، ۽ آءٌ مادر زاد انڌي ۽ ڪوڙهي کي ٺيڪ ڪريان ٿو، ۽ جيئرو ڪريان ٿو مئل کي الله جي حڪم سان، ۽ آءٌ ٻڌايان ٿو توهان کي ته ڇا کائيندا آهيو ۽ ڇا ذخيرو ڪري رکو ٿا پنهنجي گهرن ۾، انهيءَ ۾ توهان جي لاءِ وڏي نشاني آهي جيڪڏهن توهان (واقعي) ايمان آڻڻ وارا آهيو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ بني اسرائيل ڏي رسول ڪري موڪليندو.(هاڻي حضرت عيسى ؑ رسول جي حيثيت ۾ بني اسرائيل سان مخاطب آهي ته) بيشڪ مان توهان ڏانهن، توهان جي پالڻھار جي طرف کان نشاني آندي آهي، بيشڪ مان توهان جي سامهون مٽيءَ مان پکي ٺاهي، ان ۾ ڦوڪ ڏيان ٿو ته هو، الله تعالى جي حڪم سان سچو پچو پکي ٿي (اُڏري) ويندو، مان الله تعالى جي حڪم سان ڄائي ڄم کان نابين پيدا ٿيل ماڻهوءَ کي ۽ ڪوڙهه واري بيمار کي صحتمند به ڪريان ٿو ۽ مئل ماڻهوءَ کي به الله تعالى جي حڪم سان جيئرو ڪريان ٿو ۽ توهان گهرن ۾ جو ڪجهه کائو ٿا ۽ جو ڪجهه بچائي رکو ٿا، مان اهو سڀ توهان کي ٻڌائي سگهان ٿوجيڪڏهن توهان ايمان آڻڻ وارا آهيو ته بيشڪ (منهنجي) انهن ڳالهين ۾ توهان جي لاءِ وڏي نشاني آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اُهو بني اسرائيل جي طرف رسول هوندو (انهن کي چوندو) ته بيشڪ آئون توهان وٽ توهان جي رب پاران هڪ نشاني کڻي آيو آهيان آئون توهان جي لاءِ مٽيءَ مان پکيءَ جي شڪل جهڙو (هڪ بوتو) ٺاهيان ٿو پوءِ ان ۾ ڦوڪ هڻان ٿو پوءِ الله جي حڪم سان فوراً اُڏامندڙ پکي ٿي وڃي ٿو ۽ آئون پيدائشي انڌي ۽ ڪوڙهه واري کي چڱو ڀلو ڪريان ٿو ۽ آئون الله جي حڪم سان مئل کي جيئرو ڪريان ٿو، ۽ جيڪو توهان کائي اچو ٿا ۽ جيڪو ڪجهه توهان گهرن ۾ گڏ ڪريو ٿا آئون توهان کي (اُهو سڀ ڪجهه) ٻڌايان ٿو، بيشڪ ان ۾ توهان جي لاءِ نشاني آهي جيڪڏهن توهان ايمان رکو ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جيڪو مون کان اڳ توريت (جو ڪتاب) آيل آھي تنھن جو سچو ڪندڙ آھيان ۽ جيڪي (شيون) اوھان تي حرام ڪيل آھن تن مان ڪي اوھان لاءِ حلال ڪندس ۽ اوھان جي پالڻھار وٽان اوھان لاءِ نشانيون آنديون اٿم، پوءِ الله کان ڊڄو ۽ مُنھنجي تابعداري ڪريو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (مان انهيءَ لاءِ اوهان تي رسول ڪري موڪليو ويو آهان ته) تورات جيڪو منهنجي اڳيان موجود آهي تنهن جي تصديق ڪيان ۽ ڪي شيون جيڪي توهان تي حرام ٿي ويون آهن، انهن کي اوهان لاءِ حلال ڪيان ۽ ڏسو مان توهان جي پروردگار جي نشاني وٺي توهان ڏي آيو آهيان، (جنهن جي خبر پاڪ ڪتابن ۾ ڏنل آهي) انهيءَ لاءِ ته توهان الله جو خوف رکو ۽ منهنجي فرمانبرداري ڪيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ توارت جي تصديق ڪريان ٿو جيڪو مون کان اڳ ۾ آيل آهي انهيءَ لاءِ جو توهان لاءِ ڪي شيون حلال ڪريان جيڪي توهان تي حرام ڪيون ويون ۽ مون توهان وٽ پنهنجي رب جي طرفان نشاني آندي آهي، پوءِ توهان الله تعالى کان ڊڄي منهنجي فرمانبرداري ڪريو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ حڪومت منهنجي اڳيان تورات آهي، جنهن کي سچو چوندڙ ٿي (آيو آهيان) ۽ هن لاءِ ته جيڪي (شيون اوهان تي حرام ڪيل آهن تن مان ڪي اوهان لاءِ حلال ڪريان. ۽ آءُ اوهان وٽ اوهان جي پالڻهار وٽان (پنهنجي نبوت جي) نشاني کڻي آيو آهيان. پوءِ اوهين الله کان ڊڄو ۽ منهنجو چيو مڃيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ تصديق ڪندڙ ان (ڪتاب) جي جو مونکان اڳ ۾ (نازل ڪيل آهي) توراة جي ۽ تانته حلال ڪيان اوهان لاءِ بعض اهي شيون جو حرام ڪيون ويون اوهان تي (هن کان اڳ ۾) ۽ آندي مون اوهان وٽ نشاني اوهان جي رب وٽان پوءِ ڊڄو الله کان ۽ تابعداري ڪيو منهنجي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جيڪو منهنجي اڳيان تورات آهي، تنهن کي سچو چوندڙ ٿي (آيو آهيان) ۽ هن لاءِ ته جيڪي (شيون) اوهان تي حرام ڪيل آهن تن مان ڪي اوهان لاءِ حلال ڪريان ۽آءٌ اوهان وٽ اوهان جي پاليندڙ وٽان هڪ نشاني کڻي آيو آهيان. پوءِ اوهين الله کان ڊڄو ۽ منهنجو چيو مڃيو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ ان جي تصديق ڪندڙ آهيان جيڪو مون کان اڳ تورات (آيل) آهي ۽ آءٌ اوهان لاءِ حلال ڪيان ٿو ڪي اهڙيون شيون جي اوهان تي حرام ڪيل هيون ۽ اوهان وٽ اوهان جي پالڻهار جي نشاني کڻي آيو آهيان. پوءِ الله کان ڊڄو ۽ منهنجي فرمانبرداري ڪيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ مون کان اڳ توريت کي، ڪندڙ صحِي، صفا، ۽ جنهن کان، منع ٿِيان، تنهن مان، ڪريان ڪجھ روا، ۽ آندمِ اُهنڃ اوهان لئي، اَهنجي ربّ وٽان؛ پوءِ رکو خوف خدا، ۽ هلو مُنهنجي حڪم تي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ آءٌ هن کان اڳئين ڪتاب توريت کي سچو ڪندڙ آهيان ۽ اوهان تي ڪي حرام ڪيل شيون حلال ڪريان ٿو ۽ اوهان وٽ پنهنجي ڌڻيءَ کان نشانيون وٺي آيو آهيان، سو الله کان ڊڄندا رهو ۽ منهنجو چيو مڃيو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ مان انهيءَ تعليم ۽ هدايت جو تصديق ڪندڙ ٿي آيو آهيان، جيڪا تورات مان هن وقت منهنجي سامهون موجود آهي ۽ ان لاءِ آيو آهيان ته توهان لاءِ ڪن انهن شين کي حلال بڻايان، جيڪي توهان تي حرام ڪيون ويون آهن، ڏسو مان توهان جي رب جي طرفان توهان وٽ نشاني کڻي آيو آهيان، تنهنڪري الله کان ڊڄو ۽ منهنجي تابعداري ڪريو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ آءٌ ان تعليم ۽ هدايت جي تصديق ڪرڻ وارو آهيان جيڪي تورات ۾ هن وقت آهي اهي حلال ڪريان ٿو جيڪي توهان تي (اڳي) حرام ڪيون ويون آهن، ڏسو! آءٌ توهان وٽ نشاني کڻي آيو آهيان رب جي طرفان، تنهنڪري ڊڄو الله کان ۽ منهنجي اطاعت ڪريو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ تورات مان جيڪا تعليم منھنجي سامهون موجود آهي، مان ان جي تصديق ڪرڻ لاءِ آيو آهيان ۽ توهان لاءِ ڪجهه اهڙِين شين کي حلال ڪرڻ آيو آهيان، جيڪي اوهان تي اڳ ۾ حرام ڪيون ويون هيون، ۽ (اهو ذهن ۾ رکو ته) مان توهان جي پالڻھار جي طرف کان اوهان وٽ خاص نشاني آندي آهي، تنھنڪري الله تعالى کان ڊڄو ۽ منھنجي فرمانبرداري ڪريو.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ آئون پاڻ کان اڳ ۾ لٿل (ڪتاب) توريت جي تصديق ڪندڙ آهيان ۽ اهو ان ڪري ته توهان جي لاءِ ڪجهه اهڙيون شيون حلال ڪريان جيڪي توهان تي حرام ڪيون ويون هيون ۽ توهان وٽ توهان جي رب جي طرفان نشاني وٺي آيو آهيان تنهنڪري الله کان ڊڄو ۽ منهنجي اطاعت ڪريو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

بيشڪ الله مُنھنجو پالڻھار ۽ اوھان جو پالڻھار آھي تنھنڪري سندس عبادت ڪريو، اھا سنئين واٽ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

الله منهنجو ۽ اوهان سڀني جو پروردگار آهي تنهن ڪري فقط انهيءَ جي بندگي ڪريو. اهوئي دين جو سڌو رستو آهي. (انهيءَ خوشخبريءَ موجب حضرت عيسيٰ پيدا ٿيو ۽ هن بني اسرائيلن ۾ اهو واعظ ۽ نصيحت شروع ڪري ڏني).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ الله تعالى منهنجو ۽ توهان جو رب آهي پوءِ خاص اُن جي عبادت ڪريو، هيءُ سنئين راه آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ خدا ئي منهنجو ۽ اوهان جو پالڻهار آهي پوءِ سندس عبادت ڪريو (ڇو ته) اهو ئي (نجات جو) سڌو رستو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ الله رب منهنجو ۽ رب اوهان جو آهي پوءِ عبادت ڪيو ان جي هيءَ واٽ سڌي آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ الله منهنجو پاليندڙ ۽ اوهان جو پاليندڙ آهي پوءِ سندس عبادت ڪريو. هيءَ سڌو رستو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ الله منهنجو پالڻهار آهي ۽ اوهان جو به (اُهو ئي) پالڻهار آهي پوءِ ان جي عبادت ڪيو. هيءَ سڌي راهه آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

الله مون ۽ اوهان جو، سائين آهي صحِي، پوءِ پوڄيو کيس پَهِي، سِڌِي سدائين واٽ اِيءَ.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ الله منهنجو به ڌڻي آهي ۽ اوهان جو به ڌڻي آهي تنهنڪري ان جي بندگي ڪريو اهوئي سڌو رستو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله منهنجو به رب آهي ۽ توهان جو به رب آهي، ان ڪري توهان سندس ٻانهپ اختيار ڪريو، اهوئي سڌو رستو آهي" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ الله منهنجو رب به آهي ۽ توهان جو به رب، تنهن ڪري توهان ان جي بندگي ڪريو، اهوئي سڌو رستو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ الله تعالى ئي منھنجو ۽ توهان سڀني جو حقيقي پالڻھار آهي، ان جي ئي بندگي ڪريو ڇوته اهو ئي سڌو رستو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ الله منهنجو رب آهي ۽ توهان جو به (اُهوئي) رب آهي پوءِ انهيءَ جي عبادت ڪريو، اِهوئي سڌو رستو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جنھن مھل عيسىٰ کائن ڪُفر (جا ڪم) اکين سان ڏٺا (تنھن مھل) چيائين ته الله (جي دين) ڏانھن مُنھنجا واھرو ڪير آھن؟ حوارين چيو ته اسين الله (جي دين) جا واھرو آھيون، الله کي مڃيوسون، ۽ شاھد ھُج ته اسين پَڪ مُسلمان آھيون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جڏهن حضرت عيسيٰ بني اسرائيلن ۾ (سندس دعوت جي خلاف) ڪفر محسوس ڪيو تڏهن پڪاري چيائين ته، ڪير آهي جو الله جي راهه ۾ منهنجو مددگار ٿيندو؟ تنهن تي حوارين (جن مٿس سچو ايمان آندو هو) چيو ته، اسان الله جي ڪم ۾ مددگار رهنداسين. اسان مٿس ايمان ٿا آڻيون ۽ (اي حق ڏانهن سڏيندڙ) تون شاهد رهه ته، اسان سندس فرمانبرداريءَ ۾ سر جهڪائيندڙ آهيون. (حواري بلڪل ٿورا ۽ مسڪين حال هئا.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جڏهن عيسى انهن مان ڪفر کي معلوم ڪيو چيائين الله تعالى جي دين لاءِ منهنجا مددگار ڪير آهن، حوارين عرض ڪيو اسان الله جي دين جا مددگار آهيون، اسان الله تي ايمان آندو آهي ۽ توهان شاهدي ڏيو ته اسان مسلمان آهيون.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جڏهن عيسى (ايترو سمجهائڻ کان پوءِ به) سندن ڪفر (تي ضد) ڏٺو ته (نيٺ) چيائين ته ڪير اهڙو آهي جو خدا ڏي ٿي منهنجو مددگار بڻجي! (اهو ٻڌي) حوارين چيو ته اسين خدا جا طرفدار آهيون ۽ اسان خدا تي ايمان آندو ۽ تون شاهد هج ته اسين فرمانبردار آهيون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جڏهن محسوس ڪيو عيسى انهن کان ڪفر – فرمايائين ته ڪير آهن مددگار منهنجا الله جي (واٽ ۾) چيو حوارين ته اسين مددگار الله (جي دين) جا آهيون ايمان آندوسون الله تي ۽ شاهد رهه ته بيشڪ اسين مسلمان آهيون .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جڏهن عيسيٰ انهن جو ڪفر معلوم ڪيو تڏهن چيائين ته الله جي رستي ۾ منهنجا ڪير مددگار آهن؟ حوارين چيو ته اسين الله (جي رستي) جا مددگار آهيون. اسان الله تي ايمان آندو ۽ تون شاهد هج ته اسين فرمانبردار آهيون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جڏهن عيسى انهن جو ڪفر محسوس ڪيو ته چيائين: ”الله ڏانهن منهنجو مددگار ڪير آهي“؟ مخلص ساٿين چيوته: ”اسين الله جا مددگار آهيون. اسان الله تي ايمان آندو. ۽ تون شاهد ٿيءُ ته اسان مسلمان آهيون.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ جڏهن پروڙيو اُنهن کان، عيسٰى صفا اِنڪار، چي، آهي ڪير، ڪريم ڏي، مُنهنجو مددگار؟ اُتو حوارين، ته اسين ساٿِي ربّ، ستار؛ مَڃيوسون مولا پاڪَ کي؛ پوءِ ساکِي ٿي سرڪار!، ته تهدِل تابعدار، اسين اُنهيءَ جا آهيون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جڏهن عيسيٰ انهن ۾ ڪفر سمجهيو، ته چيائين ”الله جي راهه ۾ ڪو منهنجي مدد ڪندو؟“ حوارين چيو ”اسين الله جا مددگار آهيون، اسان الله تي يقين ڪيو. تون گواهه رهه، ته اسين فرمانبردار آهيون. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جڏهن عيسيٰ محسوس ڪيو ته بني اسرائيل ته ڪفر ۽ انڪار تي ئي بيٺا آهن ته چيائين: "ڪير ٿو الله جي راهه ۾ منهنجو مددگار ٿئي؟" حوارين جواب ڏنو، "اسان آهيون الله جا مددگار، اسان الله تي ايمان آندو، شاهد ٿجانءِ ته اسان مسلم (الله جي آڏو تابعداريءَ ۾ سر نوائڻ وارا) آهيون (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جڏهن محسوس ڪيو عيسيٰ ته (بني اسرائيل) ڪفر ۽ انڪار تي قائم آهن، ته ان چيو، ”ڪير الله جي راهه ۾ منهنجو مددگار ٿئي ٿو؟“ جواب ڏنو حوارين، ”اسين مددگار آهيون الله جا، اسان ايمان آندو الله تي ۽ شاهد رهجان ته اسين مسلم (الله آڏو سر جهڪائيندڙ) آهيون.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ جڏهن عيسى (ؑ) ماڻهن جي اندر، ڪفر جو رويَّو محسوس ڪيو ته هڪدم پڪاري چيائين، ته الله تعالى جي راهه ۾ منھنجو ڪير مددگار ٿيندو؟ ان تي حوارين ( يعني شاگردن) جواب ڏنو ته الله تعالى جي راهه ۾ اسان مددگار آهيون، اسان الله تعالى تي ايمان آندو ۽ تون شاهد رهه ته بيشڪ اسان (سچا) مسلمان آهيون.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ جڏهن عيسٰي (عليه السلام) انهن جو ڪفر محسوس ڪيو ته چيائين: الله جي طرف منهنجا مددگار ڪير آهن؟ ته ان جي مخلص ساٿين عرض ڪيو: اسان الله (جي دين) جا مددگار آهيون، اسان الله تي ايمان آندو آهي ۽ اوهان شاهد رهو ته يقيناً اسان مسلمان آهيون.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(چيائون) اي اسانجا پالڻھار جيڪي تو لاٿو سو مڃيوسون ۽ پيغمبر جي تابعداري ڪئي سون تنھنڪري اسانکي شاھدن ۾ لک.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(هنن هي به چيو ته) اي اسان جا پروردگار! جيڪي تو نازل ڪيو آهي تنهن تي اسان جو ايمان آهي ۽ اسان تنهنجي رسول جي پيروي ڪئي آهي، پوءِ تون اسان کي به انهن ماڻهن ۾ شمار ڪر جي حق جي شاهدي ڏيڻ وارا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي اسان جا رب اسان ايمان آندو آهي انهيءَ تي جيڪو تو نازل فرمايو آهي ۽ (حضرت) عيسى جي تابعداري ڪئي سين پوءِ اسان کي تصديق ڪندڙن مان لک.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(۽ انهن خدا جي بارگاھ ۾ عرض ڪيو ته) اي اسان جا پالڻهار! جيڪي تو نازل ڪيو تنهن تي اسان ايمان آندو ۽ اسان (تنهنجي) رسول (عيسى) جي پيروي اختيار ڪئي پوءِ تون اسان کي (پنهنجي رسول جي) شاهدن مان لک.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي اسان جا رب! ايمان آندوسون ان تي جو نازل ڪيو تو تابعداري ڪئي سون رسول جي، پوءِ لک تون اسان کي (حق جي) شاهدي ڏيندڙ سان.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي اسان جا پاليندڙ ! جيڪي تو نازل ڪيو تنهن تي اسان ايمان آندو ۽ اسان رسول جي تابعداري ڪئي پوءِ تون اسان کي شاهدي ڏيندڙن سان گڏ لک. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي اسان جا مالڪ! جيڪو تو نازل ڪيو اسان ان تي ايمان آندو ۽ اسان رسول جي پيروي ڪئي پوءِ اسان کي (حق تي) شاهدي ڏيندڙن ۾ لکي ڇڏ“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڌڻيم! اُتارئـِي، اُن مَٿي، آندوسون ايمان، ۽ ورتي سون راه رسول جِي، بيشڪ بي گمان، پوءِ ساکين گڏ سبحان، لِک اسان کي لوح ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اسان جا ڌڻي! جيڪو تو موڪليو اسان ان تي يقين رکيو ۽ اسان رسول جي پيروي ڪئي، تنهن ڪري اسان کي به گواهي ڏيندڙن ۾ شمار ڪر.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي اسان جا رب! جيڪو فرمان تو نازل ڪيو آهي، اسان ان کي مڃيوسون ۽ رسول جي تابعداري قبول ڪئي، اسان جو نالو به شاهدي ڏيڻ وارن ۾ لکي ڇڏ" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي پالڻهار! جيڪو فرمان تو نازل فرمايو، اسان ان کي مڃيو ۽ پيروي قبول ڪئي رسول جي، اسان جو نالو شاهدن ۾ لکي ڇڏ.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

حوارين چيو ته اي اسان جا پالڻھار! اسان تنھنجي آيل فرمان تي ايمان آندو ۽ رسول جي پيروي قبول ڪئي، هاڻي تون اسان جو نالو شاهدي ڏيڻ وارن ۾ لکي ڇڏ. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي اسان جا رب! اسان ان ڪتاب تي ايمان آندو آهي جيڪو تو نازل فرمايو ۽ اسان ان رسول جي پيروي ڪئي انڪري اسان کي (حق جي) شاهدي ڏيڻ وارن سان گڏ لکي ڇڏ.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ ((يھودين) رٿ رٿي ۽ الله به (ڳجھي) رٿ رٿي، ۽ الله چڱو (ڳجھي) رٿ رٿيندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(۽ پوءِ يهودين حضرت عيسيٰ جي خلاف) مڪر ڪيا (يعني مخفي ۽ باريڪ طريقا مخالفت جا ڪم ۾ آندا) ۽ خدا به اهڙائي طريقا ڪم آندا (يعني مسيح جي حفاظت لاءِ لڪل وسيلا پيدا ڪيا) ۽ بيشڪ (الله تعاليٰ ڪنهن کي بچائڻ گهري ته) مخفي طريقا ڪم آڻڻ ۾ کانئس بهتر ڪوبه ڪونهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ ڪافرن فريب ڪيو ۽ الله تعالى تدبير ڪئي ۽ الله تعالى بهترين تدبير ڪندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (يهودين عيسى سان) مڪاري ڪئي ۽ خدا به رٿ رٿي ۽ خدا سڀ کان چڱو تدبير ڪرڻ وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ڳجهي رٿ ڪيائون (حضرت عيسى عليہ الصلـٰوة والسلام جي شهيد ڪرڻ لاءِ) ۽ ڳجهي رٿ ڪئي الله (حضرت عيسى عليہ الصلـٰوة والسلام جي بچائڻ لاءِ) ۽ الله ڀلو ڳجهي رٿ ڪندڙ آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ انهن (ڪافرن) رٿ رٿي ۽ الله به رٿ رٿي. ۽ الله سڀ رٿ رٿيندڙن کان چڱو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ انهن (عيسيٰ کي قتل ڪرڻ جي) سازش ڪئي ۽ الله (ان جي بچائڻ جي) تدبير ڪئي ۽ الله بهترين تدبير ڪندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ هُنن به سِٽائون سِٽيون، سِٽيون پڻ سُبحان، ۽ بارِي بي گمان، سُهڻو سِٽيندڙن ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ انهن (يهودين) رٿ رٿي ۽ الله به ڳجهي رٿ رٿي، الله جو داؤ ته سڀني کان بهتر آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پوءِ بني اسرائيل (مسيح جي خلاف) رٿون رٿڻ لڳا. موٽ ۾ الله به ڳجهي رٿ رٿي ۽ اهڙين رٿن رٿڻ ۾ الله سڀني کان زور آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ سٽون سٽيون بني اسرائيل (مسيح جي خلاف) ، جواب ۾ الله به سِٽ سِٽي ۽ اهڙين سٽن ۾ الله سڀ کان اڳڀرو آهي.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ بني اسرائيل (حضرت عيسى ؑ جي خلاف) هڪ ڳجهو منصوبو جوڙيو جڏهن ته الله تعالى به (حضرت عيسى ؑ کي سرخرو ڪرڻ لاءِ) هڪ منصوبو ٺاهيو. ۽ الله تعاليٰ ئي بھتر منصوبا ٺاهڻ وارو آهي. (ع) (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ (يهودي) ڪافرن (عيسٰي عليه السلام)کي قتل ڪرڻ جي لاءِ) ڳجهي سازش ڪئي ۽ الله (عيسٰي عليه السلام جي بچائڻ جي لاءِ) مخفي تدبير فرمائي، ۽ الله سڀني کان بهتر ڳجهي تدبير فرمائيندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(ياد ڪر) جڏھن الله چيو ته اي عيسىٰ آءٌ توکي ماريندڙ ۽ پاڻ ڏانھن مٿاھون ڪندڙ آھيان ۽ جن ڪُفر ڪيو تن (جي بھتانن) کان توکي پاڪ ڪندڙ آھيان ۽ جن تنھنجي تابعداري ڪئي تن کي قيامت تائين ڪافرن تي مٿاھون (غالب) ڪندڙ آھيان، وري مون ڏانھن اوھان جو موٽڻ آھي پوءِ اوھان جي وچ ۾ جنھن ڳالھ بابت اوھين تڪرار ڪندا آھيو (تنھن بابت) نبيرو ڪندس.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ڏسو الله تعاليٰ فرمايو ته، اي عيسيٰ! مان تنهنجا ڏينهن پورا ڪندس، توکي پنهنجي طرف کڻي وٺندس، تنهنجي منڪرن (جي تهمتن) کان توکي پاڪ ڪندس ۽ جن ماڻهن تنهنجي پيروي ڪئي آهي تن کي قيامت تائين تنهنجي منڪرن کان بلند ۽ بالا رکندس ۽ آخر سڀني کي منهنجي ئي طرف موٽڻو آهي، پوءِ انهن ڳالهين جو فيصلو ڪندس جن ۾ ماڻهو هڪ ٻئي سان اختلاف ڪندا رهيا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان ياد ڪريو جڏهن الله تعالى فرمايو اي عيسى آئون توکي پوري عمر ڏيندس ۽ توکي پاڻ ڏانهن کڻائيندس ۽ توکي ڪافرن کان پاڪ بنائيندس ۽ تنهنجن تابعدارن کي قيامت تائين تنهنجن انڪار ڪندڙن تي غالب ڪندس، انهيءَ کان پوءِ توهان جو مون ڏانهن موٽڻ ٿيندو پوءِ آئون توهان جي وچ ۾ فيصلو ڪندس جن ڳالهين ۾ اختلاف ڪندا هئا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اهو وقت به ياد ڪريو) جڏهن عيسى کي خدا فرمايو ته اي عيسى آءُ ضرور تنهنجي (زمين جي سڪونت) جي مدت پوري ڪندس ۽ تو کي پاڻ ڏي کڻندس ۽ ڪافرن (جي گندگي) کان تو کي پاڪ رکندس ۽ جن ماڻهن تنهنجي پيروي ڪئي انهن کي قيامت تائين ڪافرن تي غالب رکندس. پوءِ اوهان سڀني کي موٽي مون وٽ اچڻو آهي ته (ان ڏينهن) جن ڳالهين ۾ توهين (دنيا ۾) وڙهندا هئا (انهن جو) توهان ۾ فيصلو ڪندس.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جڏهن فرمايو الله اي عيسى يقيناً مان پوريءَ عمر تائين پهچائيندڙ آهيان توکي ۽ مٿي کڻندڙ آهيان توکي پاڻ ڏانهن ۽ پاڪ ڪندڙ آهيان توکي انهن جي (تهمتن) کان جن ڪفر ڪيو ۽ ڪندڙ آهيان انهن جو جن تابعداري ڪئي تنهنجي مٿان انهن جي جو ڪفر ڪيائون ڏينهن قيامت تائين، ان کان پوءِ مون ڏانهن موٽڻ آهي اوهان جو(ان وقت) فيصلو ڪندس اوهان جي وچ ۾، انهن (ڳالهين) جو جن ۾ اختلاف ٿي ڪيُوَ.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جڏهن الله چيو ته اي عيسيٰ ! بيشڪ آءٌ توکي وفات ڏيڻ وارو ۽ توکي پاڻ ڏي کڻڻ وارو ۽ جن ڪفر ڪيو تن کان توکي پاڪ ڪرڻ وارو ۽ جيڪي تنهنجا تابعدار ٿيا تن کي قيامت جي ڏينهن تائين ڪافرن جي مٿان (غالب) ڪرڻ وارو آهيان. وري اوهان کي مون ڏي موٽڻو آهي پوءِ جنهن ۾ اوهين اختلاف پيا ڪريو تنهن ۾ اوهان جي وچ ۾ فيصلو ڪندس. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

جنهن وقت الله فرمايو: ”اي عيسى! آءٌ توکي پوري عمر تائين پهچائيندڙ ۽ پاڻ ڏانهن (آسمان تي) کڻندڙ آهيان ۽ توکي ڪافرن کان نجات ڏيندڙ آهيان ۽ تنهنجي پيروڪارن کي قيامت واري ڏينهن تائين ڪافرن مٿان غالب ڪندڙ آهيان. پوءِ اوهان جو موٽڻ مون ڏانهن آهي پوءِ آءٌ اوهان جي وچ ۾ فيصلو ڪندس جن ڳالهين ۾ جهڳڙو ڪيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جڏهن چيو جيار، ته عيسٰى! اُلڪو ڪر نه تون، موت تُنهنجو، هٿ مُنهنجي، ۽ توکي پنهنجي پار، چاڙهڻ وارو چوٽيـين، ۽ ڦِريا جي فُجار، پڪ رکندڙ پاڪ تن کان؛ جي تنهنجا تابعدار، اُتم ڪندڙ اُنهن کي، مٿي ڪُل ڪُفّار، تائين ڏينهن قيام جي؛ پڻ آهي آخرڪار، مون ڏي اوهان کي موٽڻو، پوءِ ڪندس برقرار، اوهان وچ آچار، جنهن ۾ جھڳڙو پاڻ ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

(ياد ڪر) جڏهن الله فرمايو ”اي عيسيٰ آءٌ توکي وفات ڏيندس ۽ توکي پاڻ ڏانهن کڻندس ۽ توکي ڪافرن کان پاڪ ڪندس ۽ جيڪي تنهنجا تابعدار آهن، انهن کي ڪافرن جي مٿان قيامت تائين رکندس، پوءِ اوهان سڀني کي مون ڏانهن موٽڻو آهي، پوءِ اوهان جي وچ ۾ ڳالهين جو فيصلو ڪندس، جن ۾ اوهين اختلاف ڪندا هئا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(اها الله جي ڳجهي تدبير ئي هئي) جڏهن چيائين، "اي عيسيٰ هاڻي مان توکي واپس گهرائي وٺندس ۽ توکي پاڻ ڏانهن کڻي وٺندس ۽ جن تنهنجو انڪار ڪيو آهي انهن کان (يعني انهن سان گڏ گندي ماحول ۾ رهڻ کان) توکي پاڪ ڪندس ۽ تنهنجي تابعداري ڪرڻ وارن کي قيامت تائين انهن ماڻهن تي مٿانهون رکندس، جن تنهنجو انڪار ڪيو آهي. پوءِ توهان مڙني کي نيٺ مون وٽ اچڻو آهي، ان وقت مان انهن ڳالهين جو فيصلو ڪري ڇڏيندس، جن بابت توهان ۾ اختلاف پيدا ٿيو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جڏهن ان چيو ته (اها الله جي لڪل تدبير هئي) ”اي عيسيٰ! هاڻي آءٌ توکي واپس وٺندس ۽ توکي پاڻ ڏي کڻندس ۽ جن انڪار ڪيو آهي ۽ توکي پاڪ ڪندس سندن صحبت کان ۽ انهن جي گندي ماحول کان) ۽ پنهنجي پيروي ڪرڻ کي انهن ماڻهن تي بالادست رکندس جن تنهنجو انڪار ڪيو آهي، قيامت تائين پوءِ توهان سڀني کي نيٺ مون وٽ اچڻو آهي، ان وقت آءٌ انهن ڳالهين جو فيصلو ڪندس جن ۾ توهان جو اختلاف ٿيو هو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جـڏهن الله تعالى فرمايو ته اي عيسى! بيشڪ مان توکي (عارضي طور) گهرائڻ وارو آهيان،(جسماني طور) توکي پاڻ ڏانھن کڻي وٺندس، توکي ڪفر جو رويو رکڻ وارن جي گندي ماحول مان ڪڍي پاڪ ڪندس ۽ تنھنجي پيروڪارن کي قيامت تائين انڪار ڪرڻ وارن تي برترِي ڏيندس، پوءِ توهان سڀ مون ڏانھن ئي موٽندا، مان ئي اوهان جي ڳالهين جو فيصلو ڪندس، جن جي باري ۾ توهان دنيا ۾ اختلاف ڪندا هئا.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جڏهن الله فرمايو: اي عيسٰي بيشڪ آئون توکي پوري عمر تائين پهچائڻ وارو آهيان ۽ توکي پاڻ ڏانهن (آسمان تي) کڻڻ وارو آهيان ۽ توکي ڪافرن کان نجات ڏيندڙ آهيان ۽ تنهنجي پوئلڳن کي (انهن) ڪافرن تي قيامت تائين برتري ڏيڻ وارو آهيان، پوءِ توهان کي منهنجي طرف ئي موٽڻو آهي سو جن ڳالهين ۾ توهان وڙهندا هئا آئون توهان جي وچ ۾ ان جو فيصلو ڪندس.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ (اُنھن مان) جن ڪُفر ڪيو تن کي دُنيا ۽ آخرت ۾ بلڪل سخت سزا ڏيندس، ۽ اُنھن جو ڪو واھرو نه آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جن ماڻهن ڪفر جي واٽ ورتي آهي تن کي دنيا توڙي آخرت ۾ سخت عذاب ڪندس ۽ (الله جي عذاب کان بچائڻ ۾) ڪوبه هنن جو مددگار ڪونه ٿيندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جن ماڻهن ڪفر ڪيو آئون انهن کي دنيا ۽ آخرت ۾ سخت عذاب ڪندس، ۽ انهن جو ڪو به مددگار نه هوندو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جن ڪفر ڪيو تن کي دنيا ۽ آخرت ۾ سخت عذاب ڏيندس ۽ انهن جو ڪو به مددگار نه هوندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ پر جن ڪفر ڪيو پوءِ عذاب ڪندس انهن کي، عذاب سخت دنيا ۽ آخرت ۾ ۽ ناهن انهن جا ڪي مددگار .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جن ڪفر ڪيو تن کي دُنيا ۽ آخرت ۾ سخت عذاب ڏيندس ۽ انهن جا ڪي به مددگار نه آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جن ڪفر ڪيو انهن کي تمام سخت عذاب ڪندس دنيا ۽ آخرت (ٻنهين) ۾ ۽ انهن لاءِ ڪو واهرُو نه هوندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ، جي ڦريا تن کي، منجھ هِن ۽ هُن ڄمار، ڏاڍِي ڏيندس، اُنهن کي، سزا سخت اَپار، ۽ هرگز سندن هارِ، واهر، وَسيلو ناھ ڪو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

مگر جن شخصن ڪفر ڪيو، انهن کي دنيا ۽ آخرت ۾ عذاب ڏيندس ۽ انهن جو ڪو به مددگار نه هوندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جن ماڻهن ڪفر ۽ انڪار واري روش اختيار ڪئي آهي، تن کي دنيا توڙي آخرت ٻنهي ۾ سخت سزا ڏيندس ۽ ڪوبه سندن مدگار نه هوندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جن ماڻهن ڪفر ۽ انڪار جي هلت اختيار ڪئي آهي، انهن کي سخت سزا ڏيندس دنيا ۽ آخرت ٻنهي ۾، ۽ اهي نه لهندا ڪوبه مددگار.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پر جن ماڻهن ڪفر ڪيو مان کين دنيا ۽ آخرت ۾سخت عذاب ڏيندس ۽ ڪير به سندن مددگار نه هوندو .(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ جيڪي ماڻهو ڪافر ٿيا انهن کي دنيا ۽ آخرت (ٻنهي ۾) سخت عذاب ڏيندس ۽ انهن جو ڪوبه مددگار نه هوندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ (اُنھن مان) جن ايمان آندو۽ چڱا ڪم ڪيا تن کي (الله) سندن پورھيو پُورو ڏيندو، ۽ الله ظالمن کي دوست نه رکندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر (ان جي ابتڙ) جن ماڻهن ايمان آندو آهي ۽ صالح عمل به ڪيا اٿن، ان کي انهن جو پورو پورو اجر ملندو ۽ الله تعالي! ظلم ڪندڙن کي پسند نٿو ڪري.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ پر جن ماڻهن ايمان آندو ۽ چڱا ڪم ڪيا پوءِ الله تعالى انهن کي سندن پورو ثواب ڏيندو، ۽ الله تعالى ظالمن کي پسند نٿو فرمائي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جن ايمان آندو ۽ چڱا ڪم ڪيا تن کي سندن عيوضا پورا ڏيندو. ۽ الله ظالمن کي پسند نٿو ڪري.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ پر جن ايمان آندو ۽ ڪيائون چڱا ڪم.وءِ پورا پورا ڏيندو انهن کي اجر انهن جا، ۽ الله نٿو محبت رکي ظالمن سان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جن ايمان آندو ۽ چڱا ڪم ڪيا تن کي سندن عيوضا پورا ڏيندو. ۽ الله ظالمن کي پسند نه ٿو ڪري. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اُهي ماڻهو جن ايمان آندو ۽ چڱا عمل ڪيائون ته انهن کي (الله) سندن اجورا پورا عطا ڪندو. ۽ الله ظالمن سان هرگز محبت ڪو نه ٿو ڪري“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پر آندو جن ايمان، ۽ ڪيون نيڪ ڪمايون، پوءِ اُنهن جا، اَجر اُنهن کي، ساري ڏي سُبحان؛ ڏي، ڏاڍن کي ڪانه، مولا محبت مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ جن ايمان آندو ۽ نيڪ ڪم ڪيا، انهن کي سندن حق پورو ڏيندس، ۽ الله بي انصافن کي پسند نه ٿو ڪري.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ جن ايمان آڻڻ ۽ نيڪ عمل ڪرڻ واري واٽ ورتي آهي، تن کي سندن اجر پوري جو پورو ملندو ۽ (ڄاڻي ڇڏيو ته) الله ظالمن سان ڪڏهن به محبت نه ڪندو آهي" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ جن ايمان آندو ۽ نيڪ عملن جو رويو اختيار ڪيو تن کي انهن جو مڪمل اجر ڏيندس ۽ چڱيءَ طرح ڄاڻي وٺو ته الله ظالمن سان هرگز محبت نٿو ڪري.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پر جن ماڻهن ايمان آندو ۽ نيڪ ڪم ڪيا، انهن کي الله تعالى پورو پورو اجر عطا ڪندو، الله تعالى ظالمن کي پسند نه ڪندو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جن ماڻهن ايمان آندو ۽ انهن چڱا ڪم ڪيا ته (الله) کين ان جو ڀرپور اجر ڏيندو، ۽ الله ظالمن کي پسند نٿو ڪري.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اھو (قصّو) جو توتي پڙھون ٿا سو نشانين ۽ حِڪمت واري ڪتاب مان آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) اهي الله تعاليٰ جون آيتون ۽ وڏي حڪمت وارا حڪم ۽ پيغام آهن جي اسان توکي ٻڌائي رهيا آهيون.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهي واقعات جيڪي اسين توهان تي بيان ڪريون ٿا قرآن ڪريم جي آيتن مان آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) هي جو اسين تنهنجي اڳيان بيان ڪري رهيا آهيون (خدا جي قدرت جون) نشانيون ۽ حڪمت ڀريا تذڪرا آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهو (قصو) پڙهون ٿا ان کي اوهان تي آيتن ۽ نصيحت حڪمت واريءَ مان.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) هي آيتون ۽ حڪمت وارو بيان توکي پڙهي ٻڌايون ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

هي جيڪو اسان تو کي پڙهي ٿا ٻڌايون سو آيتن مان آهي، ۽ حڪمت واري نصيحت آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اُهو اُهڃاڻن، مان، پڙهون توتي پاڻ، پڻ صحِي صحِي سُهڃاڻ، يقيني ياداشت مان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اسين توکي هي آيتون ۽ ڏاهپ ڀريو ذڪر پڙهي ٻڌايون ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! هي آيتون ۽ حڪمت ڀريل بيان آهن، جيڪي اسان توکي ٻڌائي رهيا آهيون (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي نبي!) هي آيتون جيڪي اسان ٻڌائي رهيا آهيون توکي، اهي حڪمت سان ڀريل ڳالهيون آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) هي آيتون ۽ حڪمت ڀريون ڳالهيون هيون، جيڪي اسين توکي ٻڌائي رهيا آهيون. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

هي جيڪو اسان توهان کي پڙهي ٻڌايون ٿا (اِهي) نشانيون آهن ۽ حڪمت واري نصيحت آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله وٽ عيسىٰ (جي پيدا ڪرڻ) جو مثال آدم جي مثال جھڙوئي آھي، اُن (آدم) کي مِٽيءَ مان بڻايائين وري اُن چيائين ته ٿي پؤ ته ٿي پيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

الله وٽ حضرت عيسيٰ جو مثال ائين آهي جيئن حضرت آدم جو، جنهن کي الله تعاليٰ مٽيءَ مان پيدا ڪيو ۽ پوءِ حڪم ڪيائين ته ٿيءِ ته پوءِ (جيئن الله تعاليٰ جو ارادو هو تيئن) ٿي پيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ الله تعالى وٽ (حضرت) عيسى جي پيدائش (حضرت) آدم جي تخليق وانگر آهي، الله تعالى (حضرت) آدم کي مٽيءَ مان پيدا فرمايو، وري فرمايائين ته جلدي ٿيءُ ته پوءِ ٿي پيو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

خدا وٽ ته جهڙي عيسى جي حالت تهڙي ئي آدم جي حالت جو ان کي مٽيءَ جو پتلو بڻائي چيائين ته ”ٿيءُ!“ته (يڪدم ئي) اهو (انسان) ٿي پيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ مثال عيسى جو الله وٽ مثال آدم (عليہ السلام) جي آهي.يدا ڪيائين ان کي مٽيءَ مان ان کان پوءِ فرمايائين ان کي ٿيءُ ته پوءِ ٿي پيو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ عيسيٰ جو مثال الله وٽ آدم جي مثال جهڙو آهي. ان (آدم) کي مٽيءَ مان پيدا ڪيو، وري کيس چيائين ته ٿيءُ ته ٿي پيو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ عيسى جو مثال الله وٽ آدم وانگر آهي. جنهن کي مٽيءَ مان پيدا ڪيائين پوءِ ان کي فرمايائين: ”ٿي پوءُ !“ ته ٿي پيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

آهي عيسٰىؑ جو، آدمؑ جيئن، مالڪ وٽ مِثال، جنهن کي مٽيءَ مان مورهين، بنايئين بحال، پوءِ چيائينس اهڙي چال. “ٿِي”، ته پوءِ ٿِي پوي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ، الله وٽ عيسيٰ جو مثال آدم وانگر آهي، ان کي مٽي مان بڻايائين، پوءِ ان کي فرمايائين ته ”ٿي وڃ“ ۽ اهو ٿي پيو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله جي نظر ۾ عيسيٰ جو مثال آدم وانگر آهي، جو الله کيس مٽيءَ مان پيدا ڪيو، پوءِ حڪم ڪيائينس ته: "ٿيءُ" ۽ اهو ٿي پيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ عيسيٰ جو مثال الله وٽ آدم وانگر آهي جو الله آدم کي مٽيءَ مان پئدا ڪيو ۽ (ان کي) حڪم ڏنائين ته ”ٿي پؤ“ ۽ هو ٿي پيو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ عيسى (ؑ) جي پيدائش جو مثال، الله تعالى وٽ آدم (ؑ) جي پيدائش وانگر آهي، جو کيس مٽيءَ مان پيدا ڪيو، ۽ ان کي حڪم ڏنائين ته هاڻي (آدم) “ٿي” ته هو (آدم) “ٿي پيو”. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ عيسٰي (عليه السلام) جو مثال الله وٽ آدم (عليه السلام) وانگر آهي، جنهن ان کي مٽيءَ مان ٺاهيو پوءِ (ان کي) فرمايائين ٿي وڃ، اُهو ٿي ويو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اِھا ڳالھ) تنھنجي پالڻھار وٽان سچي آھي تنھنڪري شڪ ڪندڙن مان نه ھُج.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر! حضرت عيسيٰ جي انسان هجڻ بابت جيڪي توکي چيو ويو آهي سو) تنهنجي پروردگار جي طرف کان حق آهي. تنهن ڪري متان شڪ آڻيندڙن منجهان ٿئين. (عيسائي حضرت عيسيٰ کي خدا ڪري مڃن ٿا، پر هو انسان هو.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(اي ٻڌندڙ) اها ڳالهه تنهنجي رب جي طرفان حق آهي ۽ تون شڪ ڪندڙن مان نه ٿيءُ.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! اها آهي) سچي ڳالھ (جا) تنهنجي پروردگار جي طرفان (ٻڌائي وئي) آهي پوءِ تون شڪ ڪرڻ وارن مان نه ٿي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

(هيءُ) حق آهي (اي ٻڌندڙ) تنهنجي رب جي طرفان پوءِ نه هج شڪ ڪندڙن مان.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اها سچي حقيقت تنهنجي پاليندڙ وٽان آهي پوءِ تون شڪ ڪندڙن مان نه ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

هي (اصل) حقيقت آهي جا تنهنجي پالڻهار پاران آهي سو تون شڪ ڪندڙن مان نه هج.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ثابت تنهنجي سائينءَ کان، سڀ ڪجھ آهي سچ، جن جي قلبن ۾ ڪَچ، تن منجھان، نه ٿِي مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اها ڳالهه حق آهي، جا تنهنجي رب کان آهي، تنهن ڪري شڪ ڪرڻ وارن مان نه ٿي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهائي آهي اصل حقيقت جيڪا تنهنجي رب طرفان ٻڌائي پئي وڃي ۽ تون انهن ماڻهن مان نه ٿجانءِ، جيڪي انهيءَ ڳالهه ۾ شڪ ٿا ڪن. (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي حقيقت آهي جيڪا تنهنجي رب طرفان توکي ٻڌائي پئي وڃي ۽ تون شڪ ڪندڙ ماڻهن ۾ شامل نه ٿي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ)! توهان ڪڏهن به شڪ ڪندڙن مان نه ٿجو، اصل حقيقت اها ئي آهي جيڪا توهان جي پالڻھار تو هان کي ٻڌائي ڇڏي آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(امت جي تنبيهه لاءِ فرمايائين) هي توهان جي رب جي طرفان حق آهي پوءِ شڪ ڪرڻ وارن مان نه ٿجو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ اُن پڄاڻا جو تو وٽ ڄاڻپ آئي جيڪو توسان اِن بابت جھڳڙو ڪري ته چؤ ته اچو ته (اسين) پنھنجن پُٽن ۽ اوھان جي پُٽن ۽ پنھنجين زالن ۽ اوھان جي زالن ۽ پاڻ کي ۽ اوھان کي سڏيون، پوءِ زاريءَ سان دُعا گھرون پوءِ الله جي لَعنت ڪُوڙن تي ڪريون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جيڪي (عيسائي) توسان هن باري ۾ جهڳڙو ڪن هن کان پوءِ به جڏهن ته علم ۽ يقين تو وٽ اچي چڪو آهي، ته پوءِ انهن کي چئو ته، (مونکي حضرت عيسيٰ جي انسان هجڻ جو علم اچي چڪو آهي، پر جيڪڏهن توهان کي سندس خدا هئڻ جو يقين آهي ته) اچو (هيئن فيصلو ڪريون). اسان ٻئي ڌريون (ميدان ۾ نڪرون ۽) پنهنجي پنهنجي پٽن ۽ عورتن کي سڏيون ۽ اسان پاڻ به شريڪ ٿيون. پوءِ عجز ۽ نياز سان خدا جي حضور ۾ التجا ڪريون ته، (اسان ٻنهي ڌرين مان جنهن جي دعويٰ ڪوڙي هجي تن) ڪوڙن تي خدا جي لعنت هجي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ اي حبيب ! علم اچڻ کان پوءِ جيڪو توهان سان (حضرت) عيسى جي باري ۾ حجت ڪري پوءِ توهان انهن کي فرمايو اچو ته اسين پنهنجن پُٽن کي ۽ توهان جي پٽن کي سڏيون ۽ اسين پنهنجين گهر وارين کي ۽ توهان پنهنجين زالن کي سڏيو ۽ اسين ۽ توهان گڏ ٿيون، پوءِ اسان مباهلو (مناظرو) ڪري ڪوڙن تي الله جي لعنت موڪليون.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جيڪي تو سان ان ۾ هن کان پوءِ (به) جهڳڙو ڪن جو تو وٽ علم (قرآن) پهتو ته کين چئو ته (چڱو ميدان ۾) اچو ته اسين پنهنجن پٽن کي آڻيون توهان پنهنجن پٽن کي ۽ اسين پنهنجن زالن کي آڻيون توهين پنهنجين زالن کي۽ اسين پنهنجن نفسن (جان جگرن) کي سڏيون ۽ اوهان پنهنجي نفسن کي وري زاريءَ سان دعا گهرون ۽ ڪوڙن تي خدا جي لعنت ڪريون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جيڪو جهيڙو ڪري تو سان ان (باري) ۾ ان کان پوءِ جو آيو تو وٽ (يقيني) علم پوءِ فرماءِ ته اچو ته سڏيون پنهنجن پٽن ۽ اوهان جي پٽن کي ۽ پنهنجي زالن ۽ اوهان جي زالن کي ۽ پنهنجي سرن ۽ اوهان جي سرن کي.ن کان پوءِ عاجزي سان عرض ڪيون پوءِ موڪليون الله جي لعنت ڪوڙن تي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جيڪي توسان ان ۾ هن کان پوءِ (به) جهڳڙو ڪن جو تو وٽ علم پهتو ته (کين) چو ته اچو ته اسين پنهنجن پٽن ۽ اوهان جي پٽن ۽ پنهنجين زالن ۽ اوهان جي زالن ۽ پنهنجي نفسن ۽ اوهان جي نفسن کي (گڏ ڪرڻ لاءِ) سڏيون. وري زاريءَ سان دعا گهرون پوءِ ڪوڙن تي الله جي لعنت ڪريون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ (اي نبي) تو وٽ علم اچي وڃڻ کان پوءِ به جيڪو ان (عيسى) جي باري ۾ توسان جهڳڙو ڪري ته چؤ: ”اچو (ته گڏجي) سڏيون اسان جي پُٽن ۽ اوهان جي پُٽن کي ۽ اسان جي زالن ۽ اوهان جي زالن کي ۽ اسان جي جانين ۽ اوهان جي جانين کي پوءِ مباهلو ڪيون (يعني زاريءَ سان دعا گھرون) پوءِ ڪوڙن مٿان الله جي لعنت وجهون“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ، جو تو سان، ان ۾ حجت هليو هيڪار، جنهن بعد ڀلا! آيئـِي، صحِي سماچار، پوءِ چئو، ته اَچو ميدان ۾، ڪوٺيون ڪُل قطار، اسين پنهنجا، اوهين پنهنجا، وِيا، وَنيون، ٻار، تان پِٽيون، تن کي، پاڻ مان، جي ناحق تي نڪار، پوءِ ڌڻيء جِي ڌِڪار، مُقرر ڪوڙن تي ڪريون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ان خبر جي اچڻ کان پوءِ، جيڪو توسان ان بابت جهڳڙو ڪري، انهن کي چئو ته ”اچو ته اسين پنهنجي پٽن ۽ زالن کي سڏيون، اوهين پنهنجي پٽن ۽ زالن کي سڏيو. اسين پاڻ به حاضر ٿي الله کي ٻاڏايون ۽ ڪوڙن تي الله جي لعنت وجهون.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو علم تو وٽ اچي وڃڻ کان پوءِ هاڻي جي ڪو توسان انهيءَ باري ۾ جهڳڙو ڪري ته اي نبي! چويس ته "اچو، اسان ۽ توهان پاڻ به اچون ۽ پنهنجن ٻارن ٻچن کي به وٺي اچون ۽ الله کان دعا گهرون ته جيڪو ڪوڙو هجي، انهيءَ تي الله جي لعنت پوي" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هاڻي جيڪو به توسان جهڳڙو ڪري هن علم اچڻ کان پوءِ، ته (اي نبي!) انهن کي چؤ ”اچو ته پنهنجن ٻارن ٻچن کي به وٺي اچون ۽ اسين ۽ اسين ۽ توهين پاڻ به اچون پوءِ خدا کان دعا گهرون، ته ان تي الله جي لعنت هجي جيڪو ڪوڙو هجي.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) هي سڀ حقيقتون بيان ڪرڻ کانپوءِ به، جيڪڏهن عيسائي توهان سان تڪرار ڪن ته کين چئلينج ڏي ( يعني مقابلي لاءِ هڪل ڪر)، ته اچو اسان ۽ توهان (ٻئي) پنهنجن پنهنجن پٽن ۽ عورتن کي وٺي (هڪ هنڌ) گڏ ڪيون پوءِ الله تعالى کان دعا گهرون، ته يا الله! اسان مان جيڪو ڪوڙو هجي ان تي لعنت ڪر. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ توهان وٽ علم اچڻ کان پوءِ جيڪو شخص عيسيٰ (عليه السلام) جي معاملي ۾ توهان سان جهڳڙو ڪري ته توهان فرمايو ته اچو اسان (ملي ڪري) پنهنجي پٽن کي ۽ توهان جي پٽن کي ۽ پنهنجي عورتن کي ۽ توهان جي عورتن کي ۽ پنهنجو پاڻ کي به ۽ توهان کي به (هڪ جڳهه تي) ٿا گهرايون، پوءِ اسان مباهلو (يعني عاجزي سان دعا) ٿا گهرون ۽ ڪوڙن تي الله جي لعنت ٿا موڪليون.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اِھو قِصو ضرور سَچّو آھي، ۽ الله کانسواءِ ڪوبه عبادت جو لائق نه آھي، ۽ الله ئي غالب حِڪمت وارو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) هي جو بيان ڪيو ويو سو بلاشڪ حق جو بيان آهي ۽ ڪوئي معبود ڪونهي سواءِ هڪ الله جي ۽ يقيناً اهوئي آهي جو سڀ طاقت رکندڙ ۽ وڏي حڪمت وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ اهو سچو واقعو آهي، ۽ ناهي ڪو عبادت جي لائق مگر الله تعالى، ۽ بيشڪ الله تعالى غالب حڪمت وارو آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول) هي سڀ قصا آهن. ۽ الله کانسواءِ ڪو به عبادت جي لائق نه آهي. ۽ بيشڪ الله ئي زبردست (۽) حڪمت وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ هيءُ البته اهو قصو سچو آهي ۽ نه آهي ڪو عبادت جو لائق سواءِ هڪ الله جي ۽ بيشڪ الله، غالب حڪمت وارو آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ اهو ئي سچو بيان آهي. ۽ الله کان سواءِ ڪو به عبادت جي لائق نه آهي. ۽ بيشڪ الله ئي زبردست (۽) حڪمت وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ هي سچا واقعا آهن ۽ الله کان سواءِ ڪوئي معبود ناهي. ۽ بيشڪ الله ئي غالب آهي حڪمت وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

لاشڪ آهي، شرط هِي واجبي وهنوار، اصل ناهي، اوهان لئي، ڪا درگاه ڌڻيءَ ڌار،۽ صاحب ربُّ ستار، سو سٻر ۽ سٻوجھ گھڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ اهو ئي سچو قصو آهي ۽ الله کان سواءِ ڪو به بندگي جي لائق نه آهي، بيشڪ الله ئي زبردست ڏاهپ وارو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي بالڪل صحيح واقعا آهن ۽ حقيقت اها آهي ته الله کانسواءِ ٻيو ڪوبه خدا ڪونهي ۽ اها الله جي ئي هستي آهي، جنهن جي طاقت سڀني کان زور آهي ۽ جنهن جي حڪمت سان پيو ٿو دنيا جو چرخو هلي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ هي بلڪل صحيح واقعا آهن ۽ حقيقت آهن ته الله کان سواءِ ڪو خدا نه آهي ۽ بيشڪ اها الله جي هستي جنهن جي طاقت سڀ کان مٿانهين ۽ حڪمت واري آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ هي ڳالهيون بلڪل صحيح آهن، الله تعالى کان سواءِٻيو ڪير به عبادت جي لائق نه آهي، بيشڪ الله تعالى ئي زبردست حڪمت وارو آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ اُهوئي سچو بيان آهي، ۽ ڪوبه الله کانسواءِ عبادت جي لائق نه آهي، ۽ بيشڪ الله ئي ته وڏو غالب حڪمت وارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جيڪڏھن ڦرن ته بيشڪ الله به فسادين کي ڄاڻندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جيڪڏهن اهي (عيسائي مباهله واروفيصلو به) قبول نه ڪن ته پوءِ الله تعاليٰ يقيباً مفسد (خرابيون ڪندڙن) جو حال چڱيءَ طرح ڄاڻندڙ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جيڪڏهن ايمان نه آڻن ته پوءِ بيشڪ الله فسادين کي ڄاڻندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جيڪڏهن (انهيءَ کان به) منهن ڦيرين ته (ڪجھ پرواھ نه آهي) خدا فسادي ماڻهن کي چڱي طرح ڄاڻي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جيڪڏهن ڦرن پوءِ بيشڪ الله ڄاڻندڙ آهي فساد ڪندڙن کي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جيڪڏهن منهن ڦيرين ته پوءِ بيشڪ الله فسادين کي ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جي منهن ڦيرن ته بيشڪ الله فسادين کي ڄاڻڻ وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ، جي مُنهن موڙيؤن، ٿيا پُٺيرا، پڪ، ته بِگاڙن کان بيشڪ، پورو واقف پاڻ ڌڻي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪڏهن ان کي قبول نه ڪن، ته الله کي فساد ڪرڻ وارن جي خبر آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جيڪڏهن اهي ماڻهو (انهيءَ شرط سان مقابلي ۾ اچڻ کان) منهن موڙيندا (ته سندن فسادي هجڻ ظاهر ٿي پوندو) پوءِ الله ته فساد برپا ڪندڙن جي حالت کان واقف ئي آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ جي هي ماڻهو (مقابلي کان) بچن، ته سندن فسادي هئڻ ظاهر ٿيندو ۽ الله انهن کان واقف آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ جيڪڏهن هي عيسائي مقابِلي کان منھن موڙين ته (پوءِ اهي ئي فساد ڦھلائيندڙ آهن) بيشڪ الله تعالى فساد ڦهلائيندڙن کي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو. (ع)(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ جيڪڏهن اُهي ماڻهو منهن موڙين ته بيشڪ الله فسادين کي بهتر ڄاڻي ٿو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) چؤ ته اي ڪتاب وارؤ ھڪ ڳالھ ڏانھن اچو جا اسان ۽ اوھان جي وچ ۾ ھڪ جھڙي آھي ته الله کانسواءِ ڪنھن جي عبادت نه ڪريون ۽ نڪي ساڻس ڪنھن شيء کي شريڪ ڪريون ۽ نڪي اسان مان ڪو ڪنھن کي (به) الله ڌاران پالڻھار ڪري مڃي، پوءِ جيڪڏھن ڦرن ته چؤ ته شاھد ھُجو ته اسين پڪ مُسلمان آھيون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) تون (يهودين ۽ عيسائين کي) چئو ته، اي اهل ڪتاب (اختلاف واريون ڳالهيون ڇڏي ڀلا) هن ڳالهه تي اچو جا توهان ۽ اسان وٽ هڪجهڙي قبول پيل آهي، ته الله کان سواءِ ڪنهن جي به ٻانهپ نه ڪيون ۽ ڪنهن به هستيءَ کي ساڻس شريڪ نه ٺهرايون ۽ اسان مان هڪڙو انسان ڪنهن ٻِئي انسان سان اهڙي هلت نه هلي جو گويا خدا کي ڇڏي ان کي پنهنجو رب بڻايو اٿس. پوءِ جيڪڏهن اهي ماڻهو (انهيءَ ڳالهه تي عمل ڪرڻ کان به) ڦري وڃن ته پوءِ توهان (مسلمان) کين چئي ڏيو ته شاهد رهو ته (توهان ئي انڪاري آهيو) اسان ته خدا جي اڳيان سر جهڪائڻ وارا آهيون.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان فرمايو اي اهلِ ڪتاب جا اهڙي ڪلمي جي طرف اچو جيڪو اسان ۽ توهان ۾ برابر آهي ته نه عبادت ڪريون اسين مگر الله تعالى جي ۽ الله سان اسين ڪنهن کي شريڪ نه ڪريون ۽ اسان ۾ ڪو هڪ ٻئي کي رب نه بنائي الله تعالى کان سواءِ، پوءِ جيڪڏهن اهي نه مڃن ته توهان فرمايو ته اوهان شاهد رهو تحقيق اسين مسلمان آهيون.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) تون (هنن کي) چئو اي اهل ڪتاب توهان ڪنهن اهڙي (اتفاق جهڙي) ڳالھ تي اچو جا توهان ۽ اسان جي وچ تي هڪ جهڙي آهي (اهو هي عقيدو) ته خدا کانسواءِ ڪنهن ٻئي جي عبادت نه ڪريون ۽ ڪنهن کي به ان سان شريڪ نه ڪريون ۽ خدا کان سواءِ اسان مان ڪو به ڪنهن کي پنهنجو پروردگار نه بنائي. پوءِ جيڪڏهن (ان کان به) منهن موڙين ته تون (کين) چئو ته اوهين شاهد رهو ته اسين (خدا جا) فرمانبردار آهيون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ اي اهل ڪتاب! اچو اهڙي ڪلمي ڏانهن جو برابر آهي اسان ۽ اوهان جي وچ ۾ ته نه عبادت ڪيون مگر الله جي ۽ نه شريڪ ڪيون ان سان ڪا شيءِ ۽ نه وٺي بعض اسان جو بعض کي رب ڪري سواءِ الله جي.وءِ جيڪڏهن منهن مٽين پوءِ چئو ته شاهدي ڏيو (اي اهل ڪتاب) ته بيشڪ اسان آهيون مسلمان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چو ته اي ڪتاب وارو ! (هن) هڪ ڳالهه ڏي اچو جا اسان ۽ اوهان جي وچ ۾ برابر (مڃيل) آهي ته الله کان سواءِ ڪنهن جي عبادت نه ڪريون ۽ نه ان سان ڪنهن به شيءِ کي شريڪ ڪريون ۽ نه اسان مان ڪي الله کانسواءِ ٻين کي پنهنجا پاليندڙ ڪري وٺن. پوءِ جيڪڏهن منهن ڦيريائون ته پوءِ اوهان (کين) چو ته اوهين شاهد رهو ته اسين فرمانبردار آهيون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ: ”اي اهلِ ڪتاب! اچو اهڙي ڳالهه ڏانهن جيڪا اسان ۽ اوهان جي وچ ۾ هڪ جهڙي آهي (سا هيءَ) ته اسان الله کان سواءِ ڪنهن جي پوڄا نه ڪنداسين ۽ ان سان ڪنهن شيءِ کي شريڪ نه ڪنداسين ۽ اسان مان هڪڙو ٻئي کي الله کان سواءِ پالڻهار ڪري نه وٺندو“. پوءِ جي منهن ڦيرن ته چؤ: ” توهان هن ڳالهه جا شاهد رهو ته اسان مسلمان آهيون“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، اَچو اهل ڪتاب جا! پاڪ ڪلمي پار، جو اسان ۽ اوهان وِچ ۾، هڪ جھڙو حق شمار، ۽ ڪنهن شيء کي، نه ڪريو، اُن سان، ڀيڙو ڀائيوار، ۽ هڪ ٻئي کي، نه بنايون پاڻ مان، ري پرور، پالڻهار، پوءِ جي ڦِريا، ته چئو، ته هُجو، ساکي وٽ ستار، ته تهدِل تابعدار، اسين اُن جا آهيون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ اوهين ان کان پوءِ به ڦري ويا، جيڪڏهن الله جو فضل ۽ سندس رحمت اوهان تي نه هجي ها ته هوند تباهه ٿي وڃو ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي چؤ! "اي اهل ڪتاب! اچو هڪ اهڙيءَ ڳالهه ڏانهن جيڪا اسان جي ۽ توهان جي وچ ۾ ساڳئي آهي، اها ڳالهه ته اسان الله کان سواءِ ٻئي ڪنهن جي به ٻانهپ نه ڪريون، ساڻس ڪنهن کي به شريڪ نه ڪريون ۽ اسان مان ڪوبه الله کان سواءِ ٻئي ڪنهن کي به پنهنجو رب نه بڻائي". انهيءَ دعوت کي قبول ڪرڻ کان جيڪڏهن هو منهن موڙين ته کولي چوين ته شاهد ٿجو، اسان ته مسلم (رڳو الله جي ٻانهپ ۽ تابعداري ڪرڻ وارا) آهيون (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي نبي!) چؤ: ”اي اهلِ ڪتاب! اچو هڪ اهڙي ڳالهه ڏانهن جيڪا برابر آهي اسان ۽ توهان جي وچ ۾، اها ته اسان ڪنهن جي به بندگي نه ڪريون سواءِ الله جي، ۽ ان سان ڪنهن کي به شريڪ نه ڪريون ۽ اسان ڪنهن کي پنهنجو رب نه بنايون سواءِ الله جي“، انهيءَ دعوت قبولڻ کان جي هو منهن موڙين ته صاف چئي ڇڏ ته شاهد رهو، اسان ته مسلم (خدا جي بندگي ۽ اطاعت ڪندڙ) آهيون.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) اهل ڪتاب کي چؤ ته، اچو ته اسان پاڻ ۾ هڪ اهڙي ڳالهه تي اتفاق ڪريون، جيڪا اسان ۽ توهان ٻنهي جي وچ ۾ هڪ جھڙي آهي، اها هي آهي ته اسين سڀ الله تعالى کان سواءِ ٻئي ڪنھن جي به عبادت نه ڪرِيون ۽ ان سان گڏ ڪنھن کي به شريڪ نه ڪرِيون ۽ اسان مان ڪير به الله تعالى کان سواءِ، ڪنھن به ٻِئي کي پالڻھارنه مڃي پر پوءِ جيڪڏهن هو ان ڳالهه کان منھن موڙين، ته کين صاف چئِي ڇڏيو ته توهان شاهد رهجو، ته اسان رڳو هڪ الله کي ئي مڃڻ وارا آهيون. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

توهان فرمايو: اي اهل ڪتاب! توهان ان ڳالهه جي طرف اچو جيڪا اسان جي ۽ توهان جي وچ ۾ هڪ جهڙي آهي، (اُها هي) ته اسان الله کانسواءِ ڪنهن جي عبادت نه ڪنداسين ۽ اسان ان سان ڪنهن کي شريڪ نه بڻائينداسين ۽ اسان مان ڪوبه هڪڙو ٻئي کي الله کانسواءِ رب نه بڻائيندو، پوءِ جيڪڏهن اُهي منهن موڙين ته چئي ڇڏيو ته شاهد ٿي وڃو ته اسان الله جي فرمان جا تابع (مسلمان) آهيون.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي ڪتاب وارؤ ابراھيم بابت ڇالاءِ جھڳڙو ڪريو ٿا؟ ۽ توريت ۽ انجيل نه لاٿا ويا پر کانئس پوءِ، پوءِ اوھين نه سمجھندا آھيو ڇا؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي اهل ڪتاب! توهان حضرت ابراهيم بنسبت جو جهڳڙو ڪري رهيا آهيو؟ (ته هن جو طريقو يهودين جو طريقو هو يا نصرانيت جو طريقو هو) حالانڪ تورات ۽ انجيل (جن جي نالي ۾ اهي جماعتون يهودين ۽ عيسائين جون ٺهيون سي) حضرت ابراهيم کان گهڻو پوءِ نازل ٿيا. (پوءِ جنهن گروه بنديءَ جو انهي وقت وجود ئي ڪونه هو، تنهن جو پيروي ڪندڙ هو ڪيئن ٿي سگهي ٿو) ڇا توهان (اهڙي سولي ڳالهه به) سمجهي نٿا سگهو؟(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي اهل ڪتاب جا (حضرت) ابراهيم جي باري ۾ ڇا لاءِ جهڳڙو ڪريو ٿا ۽ تورات ۽ انجيل ته ابراهيم کان پوءِ نازل ٿيا، ڇا پوءِ توهان نٿا سمجهو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي اهل ڪتاب! توهان ابراهيم جي باري ۾ ڇا لاءِ جهڳڙو ڪريو ٿا (جو کيس ڪو نصراني ٿو سڏي ته ڪو يهودي) هوڏانهن توريت ۽ انجيل (جن کان يهودين ۽ نصارن جي شروعات ٿي ٿي) اهي هن کان پوءِ ته نازل ٿيا، ته ڇا توهان (ايترو به) نه ٿا سمجهو؟(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي اهل ڪتاب ڇو ٿا جهيڙو ڪيو ابراهيم (جي باري) ۾ حالانڪ نه نازل ڪيو ويو توراة ۽ انجيل مگر ان کان پوءِ ڇا پوءِ نٿا سمجهو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي ڪتاب وارو ! اوهين ابراهيم جي باري ۾ ڇا لاءِ جهڳڙو ڪريو ٿا. ۽ تورات ۽ انجيل ته ان کان پوءِ نازل ڪيا ويا آهن. ڇا پوءِ اوهين نه ٿا سمجهو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي اهلِ ڪتاب! اوهان ابراهيم جي باري ۾ ڇو ٿا جهڳڙو ڪيو ۽ تورات ۽ انجيل ته ان کان پوءِ ئي لاٿا ويا هئا. ڇا اوهان کي (ايترو به ) عقل نه آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اهل ڪتاب! ابرهيم ۾، حق ڇڪيو ڇا ڪاڻ؟ ۽ توريت ۽ انجيل نه لَٿا، مگر اُن پڃاڻ؛ پوءِ ڪوه؟ نه پروڙيو پاڻ، ڳِهلا! اِنهئ ڳالھ کي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ اوهان کي انهن جي به خبر آهي جي اوهان منجهان ڇنڇر بابت حد کان اڪري ويا. جڏهن اسان حڪم ڪين ته ”ذليل باندر ٿي وڃو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي اهل ڪتاب! توهان ابراهيم جي باري ۾ اسان سان ڇو ٿا جهڳڙو ڪيو؟ تورات ۽ انجيل ته ابراهيم کان پوءِ ئي نازل ٿيا آهن، پوءِ ايترو به نٿا سمجهو؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي اهلِ ڪتاب! ڇو ٿا جهڳڙو ڪريو توهان ابراهيم جي دين بابت اسان سان؟ نازل ٿيا آهن تورات ۽ انجيل ته (ابراهيم کان) بعد ۾، پوءِ توهان اها ڳالهه به نٿا سمجهو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي اهل ڪتاب! ابراهيم (ؑ) جي باري ۾ توهان مون سان ڇو ٿا تڪرار ڪريو؟ توهان ايترو به نٿا سوچيو ته تورات ۽ انجيل ابراهيم (ؑ) کان گهڻو پوءِ نازل ٿيا آهن.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي اهل ڪتاب! توهان ابراهيم (عليه السلام) جي باري ۾ ڇو ٿا جڳهڙو ڪريو، (يعني کيس يهودي يا نصراني ڇو ٿا بڻايو) حالانڪه تورات ۽ انجيل (جن تي توهان جي ٻنهي مذهبن جو بنياد آهي) ته نازل ئي ان کانپوءِ ڪيا ويا هئا، ڇا توهان (ايترو به) عقل نٿا رکو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي يھوديؤ) اوھين اُھي آھيو جو جنھن شيء جي اوھان کي ڄاڻپ آھي تنھن بابت ته جھڳڙو ڪندا آھيو پر جي اوھان کي ڪا ڄاڻپ آھي ئي نه تنھن بابت ڇو جھڳڙو ڪندا آھيو؟ ۽ الله ڄاڻندو آھي ۽ اوھين نه ڄاڻندا آھيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ڏسو توهان اهي ماڻهو آهيو، جن انهن ڳالهين متعلق ئي جهڳڙا ڪيا جن بابت (اوهان کي ڪجهه نه ڪجهه) علم هو، پر هن ڳالهه بابت ڇو ٿا جهڳڙو ڪيو جنهن بابت توهان کي ڪجهه به علم ڪونهي. الله تعاليٰ سڀ ڪجهه ڄاڻي ٿو، توهان ڪجهه به نٿا ڄاڻو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي اهل ڪتاب جا توهان اُهي آهيو جيڪي جهڳڙو ڪريو ٿا نبي آخر زمان متعلق جنهن جو توهان کي علم آهي پوءِ ڇا لاءِ اُن بابت جهڳڙو ڪريو ٿا جنهن جو توهان کي علم ناهي، ۽ الله تعالى (سڀ ڪجهه) ڄاڻي ٿو ۽ توهان نٿا ڄاڻو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

هوشيار ٿيو! توهان اهي (احمق) ماڻهو آهيو جو جنهن جي اوهان کي ڄاڻ هئي تنهن ۾ (ته) توهان جهڳڙو ڪيو (خير) ۽ جنهن جي اوهان کي خبر نه آهي تنهن ۾ ڇو ٿا جهڳڙو ڪريو ۽ (حال ته) خدا ٿو ڄاڻي ۽ اوهين نه ٿا ڄاڻو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ٻڌو! اوهان اهي ماڻهو آهيو جو بحث ڪيُوَ انهن ڳالهين ۾ جو اوهان کي ان جو ڪجهه نه ڪجهه علم آهي.وءِ ڇو ٿا بحث ڪيو ان ۾ جو نه آهي اوهان کي ان جو به ڪو علم. الله ڄاڻي ٿو ۽ اوهان نه ٿا ڄاڻو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

هوشيار ٿيو ! اوهين اهي آهيو جو جنهن جي اوهان کي ڄاڻ آهي تنهن ۾ (ته) اوهان جهڳڙو ڪيو آهي پوءِ جنهن جي اوهان کي ڄاڻ نه آهي تنهن ۾ ڇو ٿا جهڳڙو ڪريو، هوڏانهن الله ڄاڻي ٿو ۽ اوهين نه ٿا ڄاڻو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اي يهوديو!) اوهان اُهي آهيو جو اوهان انهن ڳالهين ۾ (خوب) بحث ڪيو جنهن جو اوهان کي (ڪجهه نه ڪجهه) علم هيو. مگر ان ڳالهين ۾ ڇو ٿا تڪرار ڪيو جنهن جو اوهان وٽ (ڪجهه به) علم ناهي. ۽ الله ڄاڻي ٿو اوهان نه ٿا ڄاڻو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اُهي اوهان، اُن سان، بحث ڪيان تنهن باب، جنهن جو علم نه اوهان کي، ۽ جنهن جِي نه سُڌصواب، حُجتُون هلايون اُن ۾، ڪهڙي ساڻ حساب، ۽ واحد ربَّ، وهاب، ڄاڻي، نه ڄاڻو ڪُجھ اوهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ اسان ان واقعي کي اڳين ۽ پوين لاءِ عبرت بڻايو ۽ خدا ترسن لاءِ نصيحت. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

توهان کي جن ڳالهين جو علم آهي، انهن بابت ته خوب بحث ڪري چڪا آهيو. هاڻي انهن معاملن بابت ڇا لاءِ ٿا بحث ڪريو، جن بابت توهان کي ڪا ڄاڻ ئي ڪانهي، الله ئي ٿو ڄاڻي توهان نٿا ڄاڻو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

توهان ماڻهو جيڪو علم رکو ٿا، ان ۾ گهڻو بحث ڪري چڪا، هاڻي انهن معاملن ۾ ڇو ٿا بحث ڪريو جن جو توهان وٽ ڪوبه علم ڪونهي، ۽ بيشڪ الله ڄاڻي ٿو ۽ توهان نه ٿا ڄاڻو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

توهان کي جن شين جو علم هو، انهن ۾ ته اوهان خوب تڪرار ڪيا پر انهن ڳالهين ۾ ڇو ٿا تڪرار ڪريو، جن جي باري ۾ اوهان کي ڪو به علم نه آهي؟ بيشڪ الله تعالى خوب ڄاڻي ٿو پر توهان کي ڪا به خبر نه آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ٻڌو! توهان اُهي ئي ماڻهو آهيو جيڪي انهن ڳالهين ۾ به جهڳڙو ڪندا رهيا آهيو جنهن جو توهان کي (ڪجهه نه ڪجهه) علم هو پر انهن ڳالهين ۾ ڇو ٿا تڪرار ڪريو جنهن جي توهان کي (بنياد کان) ڪا ڄاڻ ئي نه آهي ۽ الله ڄاڻي ٿو ۽ توهان نٿا ڄاڻو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ابراھيم نڪو يھودي ھو ۽ نڪي نصراني پر حَنيف (ھڪ طرفو) مُسلمان ھو، ۽ مُشرڪن مان نه ھو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

حضرت ابراهيم نڪي يهودي هو، نڪي نصراني (عيسائي) (نڪي ڪنهن ٻئي گروه بندي جو پيروي ڪندڙ هو) بلڪ (پنهنجي زماني جي سڀني گمراهين کان) پاڪ، حق تي هلندڙ خدا جو فرمانبردر ٻانهو هو. يقيناً هو مشرڪين منجهان نه هو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(حضرت) ابراهيم يهودي ۽ نصارو نه هو پر حق ڏانهن لڙندڙ مسلمان هو، ۽ مشرڪن مان نه هو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ابراهيم نه يهودي هو ۽ نه نصراني، پر هڪ طرفو فرمانبردار (باطل مذهبن کان بلڪل بيزار) هو. ۽ مشرڪن مان (به) نه هو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

نه هو ابراهيم يهودي ۽ نه نصارو ۽ پر حق تي هلندڙ باطل کان منهن مٽيندڙ فرمانبردار ۽ نه هو مشرڪن مان.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ابراهيم نه يهودي هو ۽ نه نصراني، پر هڪ طرفو فرمانبردار (باطل مذهبن کان بالڪل بيزار) هو. ۽ شرڪ ڪندڙن مان نه هو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ابراهيم نه يهودي هيو نه نصارو هيو بلڪه هر باطل کان جدا رهڻ وارو مسلمان هيو. ۽ مشرڪن مان نه هيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اصل ابراهيم نه هئو، يهودِي، نه نصارو، ۽ پاسي، هرناپاس کان، حق تي هلڻ وارو، ۽ ڪونهي قرارو، پَرجي پُوڄارين مان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ياد ڪريو، جڏهن موسيٰ سندس قوم کي چيو ته ”الله اوهان کي ڳئون ڪهڻ جو حڪم ڏئي ٿو-“ چوڻ لڳا ته ”ڇا تون اسان سان مسخري ٿو ڪرين؟“ چيائين: ”مون کي شل الله جاهل ٿيڻ کان بچائي.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ابراهيم ته نڪي يهودي هو ۽ نه عيسائي، بلڪه هو ته ٻيا سڀ در ڇڏي مسلم بڻجي ويل هو ۽ هو ڪڏهن به مشرڪن مان نه هو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

نه هو ابراهيم يهودي ۽ نه هو عيسائي (نصراني)، پر اهو هڪ سچو مسلمان هو، ۽ اهو هرگز مشرڪن مان نه هو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ابراهيم (ؑ) نه يھودي هو ۽ نه عيسائي هو، هو سنئون سڌو پڪو توحيد پرست مسلمان هو، شرڪ سان ته سندس ڪو واسطو ئي نه هو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ابراهيم (عليه السلام) نه يهودي هو ۽ نه عيسائي هو هر باطل کان جدا رهندڙ (سچو) مسلمان هو، ۽ اُهو مشرڪن مان به نه هو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ابراھيم کي اُھي ماڻھو ويجھا آھن جن سندس تابعداري ڪئي ۽ ھيءُ پيغمبر ۽ جن مٿس ايمان آندو، ۽ الله مؤمنن جو سنڀاليندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

حقيقتاً حضرت ابراهيم کي ويجها ماڻهو ته اهي آهن جن سندس پيروي ڪئي ۽ پڻ هي نبي (حضرت صلي الله عليه وسلم) ۽ جن مٿس ايمان آندو آهي (سي حضرت ابراهيم کي ويجها آهن، نه اهي جن خدائي دين کي ٽڪرا ٽڪرا ڪري فرقا ٺاهيا آهن ۽ توحيد جي راهه کان هٽي ويا آهن) ۽ ياد رکو ته الله انهن جو مددگار ۽ محافظ آهي، جيڪي سچو ايمان رکن ٿا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ سڀني ماڻهن کان (حضرت) ابراهيم کي ويجها اهي ماڻهو آهن جن سندس پيروي ڪئي ۽ هيءُ رسولِ عربي ۽ جن ماڻهن ايمان آندو، ۽ الله تعالى مؤمنن جو مددگار آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ ماڻهن مان ابراهيم کي زياده ويجها اهي آهن جن سندس تابعداري ڪئي ۽ پڻ هن پيغمبر ۽ ايمان وارن کي (به) آهي. ۽ مومنن جو خدا مالڪ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ وڌيڪ ويجها ماڻهن مان ابراهيم سان البته اهي آهن جو تابع ٿيا ان جا ۽ هي نبي ۽ جن (هن نبي تي) ايمان آندو ۽ الله مددگار آهي مؤمنن جو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ ماڻهن مان ابراهيم کي زياده ويجها اهي آهن جن سندس تابعداري ڪئي. ۽ هيءَ نبي ۽ ايمان وارا ۽ الله ايمان وارن جو دوست آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ سڀ ماڻهن مان ابراهيم کي ويجها (حقدار) اُهي هئا جن سندس پيروي ڪئي ۽ هي نبي (ﷺ) ۽ اُهي ماڻهو جن ايمان آندو. ۽ الله مؤمنن جو مددگار آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اوڏا ابراهيم کي، جي ٿِيَس تابعدار، پڻ هِي مُرسل مورهين، ۽ جن آندو اعتبار، ۽ مولا مددگار، مؤمنن جو مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائون ”پنهنجي رب کان سوال ڪر، ته اسان لاءِ چٽائي ڪري ته اها ڪهڙِي قسم جي آهي“؟ چيائين ”هو چوي ٿو ته اها ڳئون نه پوڙهي هجي، نه وهڙي، وچٿري هجي، هاڻ حڪم ڪيل ڪم ڪريو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ابراهيم سان واسطيدار هجڻ جو سڀني کان وڌيڪ حق جي ڪنهن کي آهي ته انهن کي ئي آهي، جن سندس پيروي ڪئي ۽ هينئر هيءُ نبي ۽ سندس مڃڻ وارا انهيءَ ڳالهه جا وڌيڪ حقدار آهن. الله ته فقط انهن جو حامي ۽ مددگار آهي جيڪي مؤمن آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ نسبت رکڻ جو ابراهيم سان حق سڀ کان وڌيڪ انهن جو آهي جن ان جي پيروي ڪئي ۽ هينئر هي نبي ۽ ان جي مڃڻ وارا ان جا وڌيڪ حقدار آهن، الله انهن جو مددگار آهي جيڪي ايمان رکن ٿا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ ابراهيم (ؑ) جي فرمانبرداري ڪندڙ ئي ان جي ويجهو آهن ۽ هي نبي (حضرت محمّد ﷺ) ۽ ايمان آڻيندڙ ئي، سڀ کان وڌيڪ ان جي ويجهو هجڻ جا حقدار آهن، الله تعالى ايمان آڻڻ وارن جو حامي ۽ مددگار آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ سڀني ماڻهن کان وڌيڪ ابراهيم (عليه السلام) کي ويجها (۽ حقدار) ته اُهي ماڻهو آهن جن ان (جي دين) جي پيروي ڪئي آهي ۽ (اُهي) هي نبي (صلي الله عليه وآلہٖ وسلم) ۽ (ان تي) ايمان آڻڻ وارا آهن، ۽ الله ايمان وارن جو مددگار آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڪتاب وارن مان ڪا ٽولي گھرندي آھي ته جيڪر اوھان کي ڀُلائين، ۽ اُھي پاڻ کانسواءِ (ٻئي) ڪنھن کي نه ڀلائيندا آھن ۽ نه پروڙيندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي ايمان وارؤ) اهل ڪتاب ۾ هڪڙي ٽولي اهڙي آهي جا چاهي ٿي ته اوهان کي حق جي راهه کان هٽائي ڇڏي پر ياد رکو ته، هو توهان کي گمراه ڪرڻ جي ڪوشش ڪرڻ سان توهان کي نه پر خود پاڻ کي گمراهيءَ ۾ وجهي رهيا آهن، اگرچه (جهل ۽ نفسانيت سببان) اها ڳالهه نٿا ڏسن ۽ سمجهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ اهل ڪتاب مان هڪ گروه دل سان چاهي ٿو ته ڪنهن طريقي سان توهان کي گمراه ڪن، ۽ اهي پنهنجو پاڻ کي گمراه ڪن ٿا ۽ نٿا سمجهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(مسلمانو) ڪتاب وارن مان هڪ جماعت اوهان کي گمراھ ڪرڻ جي ڏاڍي ڪوشش ڪئي. هوڏانهن اهي پاڻ کانسواءِ ٻئي ڪنهن کي گمراھ نه ٿا ڪن ۽ ان کي سمجهن (به) نه ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

دل سان گهريو هڪ جماعت اهل ڪتاب مان ته (ڪنهن طريقي سان) گمراهه ڪن اوهان کي ۽ نه ٿا گمراهه ڪن مگر پنهنجو پاڻ کي ۽ نٿا سمجهن، .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڪتاب وارن مان هڪ جماعت اوهان کي گمراهه ڪرڻ جي خواهش ڪئي. هوڏانهن اهي پاڻ کان سواءِ ٻئي ڪنهن کي گمراهه نه ٿا ڪن ۽ نه ٿا سمجهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهلِ ڪتاب جي هڪ جماعت چاهي ٿي ته هائو جي اوهان کي گمراهه ڪري سگهن. حالانڪه اُهي پنهنجو پاڻ کي ئي گمراهه ڪن ٿا ۽ انهن کي (ان ڳالهه جي) سمجھه نه ٿا رکن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اصل اهل ڪتاب مان، وڻيو ڪنهن وڳر، ته مُنجھائينيان مورهين؛ نه مُنجھائن مگر، سندن جان جگر، ۽ پاڻ پروڙين ڪين ٿا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائون ”پنهنجي رب کان سوال گهر ته اسان لاءِ چٽائي ڪري ته ان جو رنگ ڪهڙو هجي؟“ چيائين ”الله چوي ٿو، ته ان ڳئون جو رنگ اهڙو ڳوڙهو هيڊو هجي، جو ڏسندڙن کي وڻي.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(اي ايمان آڻڻ وارؤ) اهل ڪتاب مان هڪ ٽولو چاهي ٿو ته ڪنهن طرح توهان کي سنئينءَ واٽ کان ٿـيڙي ڇڏي حالانڪه حقيقت ۾ هو پنهنجو پاڻ کانسواءِ ٻئي ڪنهن کي به گمراهيءَ ۾ نه وجهي رهيا آهن پر کين ان ڳالهه جي سمجهه ڪانهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي ايمان وارؤ!) اهلِ ڪتاب مان هڪ ٽولو چاهي ٿو ته ڪنهن طرح توهان کي سڌي واٽ تان موڙي، پر حقيقت ۾ اهي گمراهي ۾ پاڻ کي ئي وجهي رهيا آهن پر کين ان جو شعور ڪونهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي ايمان وارؤ، خبردار رهو!) يھودين مان هڪ گروهه توهان کي، گمراهه ڪرڻ جي ڪوشش ۾ لڳو پيو آهي، حقيقت ۾ هو پنھنجو پاڻ کي وڌيڪ گمراهيءَ ڏانھن وٺي وڃي رهيو آهي، پر کيس ان ڳالهه جي سمجهه ئي نه آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي مسلمانؤ!) ڪتاب وارن مان هڪ ٽولو ته (سخت) خواهش رکي ٿو ته ڪاش اُهي توهان کي گمراهه ڪري سگهن، پر اُهي صرف پنهنجو پاڻ کي ئي گمراهيءَ ۾ مبتلا ڪن ٿا ۽ انهن کي (ان ڳالهه) جو شعور نه آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي ڪتاب وارؤ الله جي آيتن کي ڇالاءِ نه ٿا مڃو؟ ۽ حالانڪ اوھين شاھدي ڏيو ٿا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي اهل ڪتاب! ڇو ٿا الله جي آيتن کان انڪار ڪيو، جڏهن ته اهي نشانيون ظاهر ظهور ڏسي رهيا آهيون.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي اهل ڪتاب جا الله تعالى جي آيتن جو ڇا لاءِ انڪار ڪريو ٿا؟ حالانڪ توهان ڄاڻو ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي ڪتاب وارو!اوهان خدا جي آيتن جو انڪار ڇو ٿا ڪريو؟ حالانڪه توهان به شاهد بڻجي سگهو ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي اهل ڪتاب ڇو ٿا انڪار ڪيو آيتن الله جي جو.الانڪه اوهان پاڻ شاهدي ٿا ڏيو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي ڪتاب وارو ! ڄاڻ هوندي به الله جي آيتن جو انڪار ڇو ٿا ڪريو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي ڪتاب وارؤ! الله جي آيتن جو انڪار ڇو ٿا ڪيو؟ حالانڪه اوهان خود شاهد آهيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

آيتن کان الله جي، ڇو اَلو اهل ڪتابَ!، ۽ شاهد برصواب، جڏهن اوهين اُن تي آهيو؟(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائون ”پنهنجي رب کان سوال ڪر، ته هو اسان کي کولي ٻڌائي ته اها ڪهڙي هجي؟ ڇو ته اسان لاءِ اهڙي ڳئون جو سڃاپڻ مشڪل ٿي پيو آهي ۽ الله گهريو ته اسين ڳولهي لهنداسون.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي اهل ڪتاب!ڇو ٿا الله جي آيتن جو انڪار ڪريو، حالانڪه توهان پاڻ ئي ٿا پيا شاهدي ڏيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي اهلِ ڪتاب! ڇو ٿا انڪار ڪريو الله جي آيتن جو، جڏهن ته توهان پاڻ انهن جو مشاهدو ڪيو آهيو؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي اهل ڪتاب! توهان الله تعالى جي آيتن کي، حق سمجهي ڪري به ڏسي وائسي ڇو ٿا انڪار ڪريو؟(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي اهل ڪتاب! توهان الله جي آيتن جو ڇو انڪار ڪري رهيا آهيو حالانڪه توهان پاڻ شاهد آهيو (يعني توهان پنهنجي ڪتابن ۾ سڀ ڪجهه پڙهي چڪا آهيو).(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي ڪتاب وارؤ ڇالاءِ سچ کي ڪُوڙ سان ملائيندا آھيو ۽ سچ کي لڪائيندا آھيو؟ ھن ھوندي (به) جو اوھين ڄاڻندا آھيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي اهل ڪتاب! ڇو حق کي باطل جي لباس سان ڍڪي مشتبه ڪري ٿا ڇڏيو ۽ حق کي لڪايو ٿا اگرچه توهان کي خبر به آهي ته حقيقت ڇا آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي اهلِ ڪتاب جا ڇا لاءِ حق کي ناحق سان گڏيو ٿا ۽ رسولِ عربيءَ جي تعريف لڪايو ٿا حالانڪ توهان ڄاڻو ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي ڪتاب وارو! سچ کي ڪوڙ سان ڇو ٿا ملايو ۽ ڄاڻ هوندي به سچ کي ڄاڻي واڻي ڇو ٿا لڪايو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي اهل ڪتاب ڇو ٿا ملايو حق کي باطل سان ۽ لڪايو ٿا حق حالانڪه اوهان ڄاڻو ٿا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي ڪتاب وارو ! سچ کي ڪوڙ سان ڇو ٿا ملايو ۽ سچ کي ڄاڻي واڻي ڇو ٿا لڪايو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي اهلِ ڪتاب! حق کي باطل ۾ ڇو ٿا ملايو ۽ حق کي لڪايو ٿا حالانڪه اوهان ڄاڻو به ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪِتابيو! ڪوه لِڪايو، حق کي، ناحق ساڻ؟، ۽ جڏهن پَروڙ پئا پاڻ، ته حق لِڪايو پِئا لوڪ ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائين ”هو چوي ٿو ته اها اهڙي ڳئون هجي، جا نه ڪم ۾ رڌل هجي ۽ نه هر کيڙيندي هجي، نه ٻني کي پاڻي پياريندڙ هجي، چڱي ڀلي بي داغ هجي، “ چيائون ”هاڻ تو ٺيڪ ڏسيو آهي.“ پوءِ ايئن ڪرڻ تي دل نه هين ته به ان کي ڪٺائون.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي اهل ڪتاب، ڇو ٿا حق تي باطل جو پوش چاڙهي حق کي شڪي بڻايو ۽ ڇو ٿا پيا ڄاڻي واڻي حق کي لڪايو؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي اهلِ ڪتاب! ڇو چاڙهي رهيا آهيو رنگ حق تي ناحق جو ۽ اهو شڪي بڻايو ٿا، ۽ ڇو ڄاڻي ٻجهي حق لڪايو ٿا جڏهن ته توهان اهو ڄاڻو ٿا؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي اهل ڪتاب! توهان ڇو ٿا ڪوڙ جو رنگ ڏيئي، سچ کي شڪ وارو بڻايو ۽ (وري) ڄاڻي واڻي سچ کي لڪائڻ جي ڪوشش ڪريو ٿا؟ (ع)(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي اهل ڪتاب! توهان حق کي باطل سان ڇو ٿا ملايو ۽ حق کي ڇو ٿا لڪايو حالانڪه توهان ڄاڻو ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ ڪتاب وارن مان ڪا ٽولي (پاڻ ۾) چوي ٿي ته جيڪي مؤمنن تي لاٿو ويو آھي تنھن کي ڏينھن جي اڳياڙيءَ ۾ مڃيو ۽ ان جي پوياڙيءَ ۾ انڪار ڪريو ته مانَ اُھي ڦري وڃن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهل ڪتاب ۾ هڪڙي ٽولي آهي جا چوي ٿي ته (مسلمانن کي گمراه ڪرڻ لاءِ) هيئن ڪيو جو صبح جي وقت هنن جي ڪتاب تي ايمان آڻيو ۽ شام جي وقت وري انڪار ڪيو. اهڙيءَ طرح ممڪن آهي ته هو (ماڻهن کي اسلام کان ڦرندي ڏسي پاڻ به) ڦري وڃن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ يهودين جي هڪ گروه (پاڻ ۾) چيو ته قرآن ڪريم تي صبح جو ايمان آڻيو ۽ شام جو اسلام کان ڦِري وڃو انهي لاءِ ته مَن مسلمان پنهنجي دين کان ڦِري وڃن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ ڪتاب وارن مان هڪڙن چيو ته جيڪي ايمان وارن تي نازل ڪيو ويو آهي تنهن تي ڏينهن جي اڳياڙيءَ ۾ ايمان آڻيو ۽ ان جي پوياڙيءَ ۾ انڪار ڪريو ته من مسلمان (ان تدبير سان پنهنجي دين کان) موٽن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ چيو هڪ جماعت اهل ڪتاب مان ته ايمان آڻيو ان تي جو لاٿو ويو مؤمنن تي ڏينهن جي پهرئين حصي ۾، ۽ انڪار ڪيو ان جي پوئين حصي ۾ من اهي ڦري وڃن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ ڪتاب وارن مان هڪ جماعت چيو ته جيڪي ايمان وارن تي نازل ڪيو ويو آهي تنهن تي ڏينهن جي اڳياڙيءَ ۾ ايمان آڻيو ۽ ان جي پوياڙيءَ ۾ انڪار ڪريو، مَنَ اهي موٽن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اهلِ ڪتاب جي هڪ ٽولي (ماڻهن کي) چوي ٿي ته ايمان آڻيو ان تي جيڪو ايمان وارن تي (قرآن) نازل ڪيو ويو آهي، ڏينهن جي اڳياڙي ۾ ان کي مڃو ۽ ڏينهن جي پڇاڙيءَ ۾ ان جو انڪار ڪيو ته من اُهي به ڦري وڃن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ آ کِي اهل ڪتاب مان، ڪنهن ٽولِي اِها ٽَل، ته جيڪي اُتريون اُنهن تي، جن مڃيو مُرسل مل، سو مڃيو مُنڍ ڏينهن ۾ ۽ ڦِرو پوڃاڙِي پل، ته اِهڙي سين اَٽڪل، موٽن مسلمانِي ڪنان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڪتاب وارن مان هڪ ٽولي چيو ته ”مومنن تي جيڪي نازل ٿيو آهي، ان تي صبح جو ايمان آڻيو ۽ شام جو ان جا منڪر ٿي وڃو ته شايد مسلمان به ڦري پون. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهل ڪتاب مان هڪڙو ٽولو چوي ٿو ته هن نبيءَ جي مڃڻ وارن تي جيڪو نازل ٿيو آهي ان تي صبح جو ايمان آڻي شام جو انڪار ڪريو ته مــَـنَ ائين ڪو اهي ماڻهو پنهنجي ايمان کان ڦري وڃن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ اهلِ ڪتاب مان هڪ ٽولو چوي ٿو ته (هن نبيءَ) جي مڃڻ وارن تي جيڪي ڪجهه نازل ٿيو آهي، ان تي ايمان آڻيو صبح جو ۽ وري شام جو ان کان انڪار ڪريو، شايد انهيءَ ترڪيب سان هي ماڻهو ايمان کان ڦري وڃن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

انهن اهل ڪتاب مان هڪ ٽولو ( يعني يھودي) اهڙو آهي، جيڪو ماڻهن کي چالاڪي سيکاري ٿو، ته توهان في الحال ايمان آڻيو پوءِ ايمان کان ڦري وڃو، ايئن ڪرڻ سان شايد مسلمان (به) پنھنجي ايمان تان ڦري وڃن.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اهل ڪتاب مان هڪڙو ٽولو (ماڻهن کي) چوي ٿو ته توهان انهيءَ ڪتاب (قرآن) تي جيڪو مسلمانن تي نازل ڪيو ويو آهي ڏينهن چڙهندي (يعني صبح جو) ايمان آڻيو ۽ شام جو انڪار ڪري ڇڏيو ته جيئن (توهان کي ڏسي) اُهي به ڦري وڃن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جيڪو اوھان جي دين جي تابعداري ڪري تنھن کانسواءِ ٻئي ڪنھن کي نه مڃيو، چئو ته ھدايت الله واري ھدايت آھي ۽ چون ٿا ته ھيءَ به نه مڃيو ته جھڙو (دين) اوھان کي ڏنو ويو آھي تھڙو دين اُنھن کي ڏنو ويندو يا اوھان جي پالڻھار وٽ اوھان کي الزام ڏيندا، چؤ ته ڀلائي الله جي ھٿ ۾ آھي، جنھن کي وڻيس تنھن کي اُھا ڏيندو آھي، ۽ الله (مھربانيءَ ۾) ڪشادگيءَ وارو ڄاڻندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (هو پاڻ ۾ چون ٿا) ته خبردار انهن ماڻهن کان سواءِ جي توهان جي دين جي پيروي ڪندڙ آهن، ٻئي ڪنهن جي به ڳالهه نه مڃو (اگرچه اها چڱي ڳالهه هجي) تون (اي پيغمبر) انهن ماڻهن کي چئي ڏي ته سچي هدايت ته اها آهي جا الله جي هدايت آهي (اها ڪنهن خاص ٽوليءَ يا خاندان جي ميراث ناهي) (۽ هو هڪٻئي کي چون ٿا ته، هيءَ ڳالهه به نه مڃو) ته جهڙو دين اوهان کي ڏنو ويو آهي اهڙو ڪنهن ٻئي انسان کي به مليو هجي يا هي ته توهان جي پروردگار جي حضور ۾ اوهان جي خلاف ڪنهن جي به حجت هلي سگهي ٿي. (اي پيغمبر!) تون کين چئو ته، بيشڪ فضل ۽ ڪرم ته الله تعاليٰ جي هٿ ۾ آهي ۽ جنهن کي چاهي تنهن تي پنهنجو فضل ۽ ڪرم ڪري. هو وڏي وسعت رکڻ وارو ۽ سڀني (لائقن ۽ نالائقن کي) ڄاڻڻ وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ (پاڻ ۾ چيائون) نه مڃو توهان مگر جيڪو توهان جي دين جي موافق هجي، اي حبيب ! توهان فرمايو بيشڪ الله تعالى جي هدايت اسلام آهي، ۽ چون ٿا ته اسان مان هڪڙي کي مِلي جيڪا ڀلائي توهان مسلمانن کي مِلِي آهي يا مسلمان يهودين سان حُجت ڪن پنهنجي رب وٽ، اي حبيب ! توهان فرمايو بيشڪ ڀلائي الله وٽ آهي جنهنکي چاهي عطا ڪندو آهي، ۽ الله تعالى احسان ڪندڙ ڄاڻندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جو توهان جي دين جي پيروي ڪري ان کان سواءِ ڪنهن ٻئي جي ڳالھ تي اعتبار نه ڪريو (اي رسول!) تون چوين ته خدا جي هدايت ته (سچي) هدايت آهي (يهودي پاڻ ۾ اهو به چون ٿا ته) ان کي به (نه مڃجو) جو جهڙو (سٺو هين) اوهان کي ڏنو ويو آهي تهڙو ڪنهن ٻئي کي ڏنو وڃي يا توهان سان ڪو شخص خدا وٽ جهڳڙو ڪري (اي رسول! تون کين) چئو ته (اهو ڪهڙو نه خام خيال آهي) فضل ۽ (ڪرم) خدا جي هٿ ۾ آهي اهو جنهن کي گهري ته ڏي ۽ خدا گهڻو ڏيندڙ، (سڀ ڪجھ) ڄاڻندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ نه مڃيو (ڪنهن جي ڳالهه) مگر ان جي جو تابع ٿيو اوهان جي دين جو.رماءِ ته بيشڪ الله جي هدايت ئي هدايت آهي (چون ٿا ته هيءُ به نه مڃيو) جو ڏنو وڃي ڪو به اهڙو (دين) جهڙو اوهان کي ڏنو ويو آهي يا بحث ڪن اوهان سان اوهان جي رب وٽ، فرماءِ بيشڪ ڀلائي الله جي ئي هٿ ۾ آهي.ئي ٿو اها جنهن کي گهري ۽ الله وسعت وارو علم وارو آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جيڪو اوهان جي دين جو تابعدار ٿئي تنهن کانسواءِ ٻي جي ڳالهه نه مڃيو. (اي رسول !) چئو ته حقيقي رهنمائي الله جي رهنمائي آهي. (چيائون ته هيءَ ڳالهه متان مڃيو) ته جهڙو دين اوهان کي ڏنو ويو آهي تنهن جهڙو ٻئي ڪنهن کي به نه ڏنو ويندو يا هي اوهان تي اوهان جي پاليندڙ وٽ حجت قائم ڪندا. (اي رسول !) چو ته ڀلائي الله جي هٿ ۾ آهي جنهن کي گهري تنهن کي اها ڏئي ٿو الله گهڻو ڏيندڙ (سڀ ڪجهه) ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ ڪنهن جي ڳالهه نه مڃو سواءِ ان جي جيڪو اوهان جي دين جي پيروي ڪري. چؤ ته: ”بيشڪ هدايت ته الله جي ئي هدايت آهي“. (۽ هي به چون ٿا ته ان ڳالهه جو يقين به نه ڪيو جو) ڪنهن کي ان جهڙي شيءِ ڏني ويندي جا اوهان کي ڏني وئي آهي، يا هي ته ڪو اوهان جي پالڻهار جي اڳيان اوهان جي خلاف حجت آڻي سگھندو“. چؤ ته بيشڪ فضلُ الله جي هٿ ۾ آهي. اهو جنهن کي چاهي ڏئي. ۽ الله وڏي ڪشادگي وارو ڄاڻندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ اصل ٻي اڳوان تي، نه آڻيو اوهين ايمان، مگر اوهان جي، مذهب جو، جو تابع ٿيو تعبان، جي سُونهپ، سُونهپ صاحب جِي، ڌاريو هي ڌيان، جيئن مليا، تنهن مثال ملي، ڪنهن مُرسل مهربان، يادڙي اوهان سان، ڌڻي وٽ؛ کولي چئو تون خان! ته ڀال ڀلي جي هٿ ۾، وَڻيس تنهن ڏي ڏانَ، ۽ سُنهارو سُبحان، سُڌاريندڙ ۽ سُڌ ڀريو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ پنهنجي دين تي هلڻ وارن کان سواءِ ٻئي ڪنهن جي به ڳالهه نه مڃيو. چئو ته سنئين واٽ اهائي آهي جا الله ڏسي“ (هو چون ٿا) ته ”اها ڳالهه به نه مڃيو ته ڪنهن ٻئي کي به اهڙو ئي دين ملي سگهي ٿو. جهڙو اوهان کي مليو، يا هيءُ، ته اوهان جي رب وٽ اوهان بابت ٻئي ڪنهن جي حجت به هلي سگهي ٿي.“ چئو ته ”سڀ ڀلائي الله جي هٿ ۾ آهي، جنهن کي وڻيس تنهن کي ڏئي، الله وڏي مهربانيءَ وارو خبردار آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

وري پاڻ ۾ چون ٿا ته پنهنجي مذهب واري کان سواءِ ٻئي ڪنهن جي به ڳالهه نه مڃو، اي نبي! چوين ته "حقيقت ۾ هدايت ته آهي ئي الله واري هدايت ۽ اها انهيءَ جي ئي ڏات آهي، جو ڪنهن کي اهوئي ڏنو وڃي، جيڪو ڪنهن وقت توهان کي ڏنو ويو هو، يا وري ٻين کي توهانجي رب آڏو پيش ڪرڻ لاءِ توهان جي خلاف ڪو مضبوط دليل ملي وڃي". اي نبي! چوين ته "فضل ۽ مرتبو ته الله جي هٿ ۾ آهي، جنهن کي وڻيس عطا ڪري، هو ڪشادي نظر وارو آهي ۽ سڀ ڪجهه ڄاڻي ٿو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ پڻ هي پاڻ ۾ چون ٿا ته، پنهنجي مذهب وارن کان سواءِ ڪنهن جي ڳالهه نه مڃو، اي نبي! کين چؤ ته ”اصل ۾ هدايت آهي الله جي ۽ هي ان جي عنايت ته ڪنهن کي اهو ڪجهه ڏجي جو ڪڏهن توهان کي ڏنل هو، يا هي ته ٻين کي رب جي حضور پيش ڪرڻ لاءِ توهان جي خلاف حجت ملي وڃي، انهن کي چؤ اي نبي! فضل ۽ شرف الله جي اختيار ۾ آهي، جنهن کي چاهي عطا ڪري. ۽ الله وڏي نظر وارو سڀڪجهه ڄاڻي ٿو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جڏهن پاڻ ۾ ملندا آهن ته چوندا آهن، ته پنھنجي دين واري کان سواءِ توهان ٻئي ڪنھن جي ڳالهه هرگز به نه مڃجو، (اي نبي ﷺ) کين چؤ ته بيشڪ اصل هدايت ته الله تعالى جي طرفان آيل ئي هدايت آهي، ( وري پاڻ ۾ هي ماڻهو هڪ ٻئي کي چـوڻ لڳا ته، ڪڏهن به هن ڳالهه جو اعتبار نه ڪجو) جو ٻئي ڪنھن کي اهڙو دين ڏنو ويندو، جھڙو توهان کي ڏنو ويو آهي. هي (مسلمان) قيامت واري ڏينھن اوهان جي پالڻھار وٽ توهان جي خلاف هڪ مضبوط دليل پيش ڪندا. (اي نبي ﷺ!) انهن کي چؤ ته بيشڪ مھرباني ڪرڻ صرف الله تعالى جي هٿ ۾ آهي، هو جنھن کي چاهي تنھن سان مھرباني ڪندو آهي، بيشڪ هو وڏي ڪشادگيءَ وارو ۽ سڀ ڪجهه ڄاڻندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ ڪنهن جي ڳالهه نه مڃو سواءِ ان شخص جي جيڪو توهان جي (ئي) دين جو پيروڪار هجي، فرمايو ته بيشڪ هدايت ته (صرف) الله جي ئي هدايت آهي (۽ پنهنجي ماڻهن کي وڌيڪ چون ٿا ته اهو به هرگز نه مڃجو) ته جهڙو ڪتاب (يا دين) توهان کي ڏنو ويو ان جهڙو ڪنهن ٻي کي به ڏنو ويندو يا اهو ته ڪو توهان جي رب وٽ توهان جي خلاف دليل آڻي سگهندو، توهان فرمايو: بيشڪ فضل ته الله جي هٿ ۾ آهي، جنهن کي وڻيس عطا فرمائي ٿو، ۽ الله وسعت وارو وڏي علم وارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جنھن کي وڻيس تنھنکي پنھنجي ٻاجھه سان خاص ڪندو آھي، ۽ الله وڏي فضل وارو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هو جنهن کي چاهي ٿو تنهن کي پنهنجي رحمت (وحي) جي نزول لاءِ چونڊي ٿو. بيشڪ الله تعاليٰ تمام وڏي فضل ۽ ڪرم وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهو پنهنجي نبوت سان جنهنکي چاهي سرفراز ڪري ٿو، ۽ الله تمام گهڻو احسان ڪندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

منهنجي چاهي ته پنهنجي رحمت لاءِ خاص ڪري ٿو ڇڏي ۽ خدا وڏو فضل (۽ ڪرم) وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

خاص ٿو ڪري پنهنجيءَ رحمت سان جنهن کي گهري ۽ الله وڏي فضل وارو آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پنهنجي مهربانيءَ سان جنهن کي گهري تنهن کي خاص ڪري ٿو ۽ الله وڏي فضل وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهو جنهن کي چاهي ٿو پنهنجي رحمت سان خاص ڪري ٿو ۽ الله وڏي فضل (فرمائڻ) وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڌڻي ڌُڻي وڻيس تنهن، ٻاجھ سندس ساڻ، ۽ آهي پرور پاڻ، وڏا ڀال ڀلائـِڻون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هو جنهن تي وڻيس خاص مهرباني ڪندو آهي ۽ الله وڏي فضل وارو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پنهنجي رحمت لاءِ جنهن کي چاهي مخصوص ڪري ڇڏي ٿو ۽ سندس فضل تمام وڏو آهي" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هو سڀڪجهه ڄاڻي ٿو پنهنجي رحمت جي باري ۾، جنهن کي گهري خاص ڪري ٿو ۽ الله جو فضل تمام وڏو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هو جنھن لاءِ چاهيندو آهي، تنھن کي پنھنجي خاص رحمت عطا ڪندو آهي، الله تعالى ئي وڏو مھربان آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

الله جنهن کي چاهي پنهنجي رحمت سان خاص فرمائي ٿو، ۽ الله وڏي فضل وارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ ڪتاب وارن مان ڪي اھڙا آھن جو جيڪڏھن وٽن تمام گھڻو مال امانت رکين ته اُھو (سمورو) توکي ورائي ڏيندا، ۽ منجھائن ڪي اھڙا آھن جو جيڪڏھن وٽن ھِڪ مُھر امانت رکين ته مٿن سدائين بيھڻ کانسواءِ توکي ورائي نه ڏيندا، اِھو (نه ڏئڻ) ھن سببان آھي جو چون ٿا ته اڻ پڙھيلن (جي مال کسڻ) ۾ اسان تي ڪا پڪڙ پڇاڙ نه آھي، ۽ الله تي اھي ڄاڻڻ ھوندي به ڪُوڙ چوندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ اهل ڪتاب مان ڪي ته اهڙا ايماندار آهن جو جيڪڏهن سون چانديءَ جو وڏو ڍير انهن وٽ امانت رکو ته هو امانت باسلامت موٽائي ڏيندا. پر انهن ۾ اهڙا به آهن جن وٽ رڳو هڪ رپيو امانت رکو ته به ڪڏهن واپس نه ڪندا، جيستائين ڪه هميشه هنن جي مٿان بيهي (سخت طلبي ڪندا) رهو، اهو هن ڪري ٿيو آهي جو هو سمجهن ٿا ته اميين (اڻ پڙهيل يعني عربن) سان وهنوار ڪندي (ڪهڙي به بي ايماني ڪريون ته) اسان کي پڪڙ ڪانه ٿيندي. هو ڄاڻي ٻجهي الله تعاليٰ تي اهو ڪوڙ ٿا هڻن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ ڪي يهودي اهڙا آهن جو جيڪڏهن انهن وٽ گهڻو مال امانت رکيو وڃي ته توهان کي واپس ڪندا، ۽ ڪي اهڙا به آهن جو جيڪڏهن وٽن هڪ دينار امانت رکي وڃي ته به موٽائي نه ڏيندا جيستائين توهان سندن مٿي تي چڙهي نه بيهو، اها خيانت انهي سببان ڪن ٿا جو چون ٿا ته اسان تي اڻ پڙهيلن (جي مال کائڻ) ۾ گناه ناهي، ۽ الله تعالى تي سمجهڻ کان پوءِ به ڪوڙ چون ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ ڪتاب وارن مان ڪي اهڙا به آهن جن وٽ جيڪڏهن مال جا پرمارت رکندين ته اهو تو کي موٽائي ڏيندا ۽ انهن مان ڪي اهڙا به آهن جن وٽ جيڪڏهن اشرفي به امانت رکندين ته (اها) به جيستائين تون انهن جي مٿان بيٺو نه هوندين ته تو کي موٽائي نه ڏيندا. اها (بد معاملگي) هن ڪري آهي جو سندن اهو چوڻ آهي ته (عرب جي) جاهلن ( جو حق مارڻ) ۾ اسان تي ڪا به (الزام جي) راھ آهي ئي ڪا نه. ۽ اهي ڄاڻي واڻي خدا تي ڪوڙ (جو طوفان) ٻڌن ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ اهل ڪتاب مان ڪو اهڙو ديانتدار ٻانهو آهي جو جيڪڏهن امانت رکندين ان وٽ ڍير (سون چانديءَ جو) ته ادا ڪري ڏيندو اهو توکي ۽ انهن مان ڪي اهڙا آهن جو جيڪڏهن امانت رکندين ان وٽ هڪ دينار ته نه ادا ڪندو ان کي تو ڏانهن مگر جيستائين بيٺو رهندين ان تي اهو ان جي ڪري آهي جو بيشڪ انهن چيو ته ناهي اسان تي اڻ پڙهيلن ۾ ڪا وٺ پڪڙ ۽ چون ٿا الله تي ڪوڙ حالانڪه اهي ڄاڻن ٿا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ ڪتاب وارن مان ڪي اهڙا به آهن جن وٽ جيڪڏهن مال جو ڍير امانت رکندين ته اهو توکي موٽائي ڏيندا. ۽ انهن مان ڪي اهڙا به آهن جن وٽ جيڪڏهن هڪ اشرفي امانت رکندين ته (اها) به توکي موٽائي نه ڏيندا. مگر جيستائين تون انهن جي مٿان بيٺو نه رهندين، اهو هن ڪري جو انهن چيو ته اسان تي اڻ پڙهيلن جي باري ۾ ڪو گناهه نه آهي. ۽ اهي ڄاڻي واڻي الله تي ڪوڙ ڳالهائين ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اهلِ ڪتاب مان ڪي اهڙا آهن جو اگر خزاني جو ڍير انهن وٽ امانت رکين ته تو کي موٽائي ڏيندا، ۽ انهن مان ڪي اهڙا به آهن جو جيڪڏهن انهن وٽ هڪ دينار به امانت رکين ته اهي تو کي ادا نه ڪندا. ها مگر جيستائين انهن جي مٿان بيٺو رهين. اهو هن ڪري جو چون ٿا ته: ”اڻ پڙهيلن (جي مال کائڻ) ۾ اسان تي ڪو گناهه ڪونهي“ ۽ الله مٿان ڪوڙ مڙهن ٿا حالانڪه اهي ڄاڻن به ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اِهو اِن آڌارتي، ته چيو تن چَٽن، ته ناهي منجھ ڄَٽن، اصل اسان جو واسطو. ڪن وٽ اهل ڪتاب مان، کڻِي رکين تون کوڙ، ته به توکي ڏيندڙ توڙ، ساري سلامت، سو صحِي. ۽ ڪنهن وٽ رکين رُپيو، اُن مان نه ڪندو ادا، مگر مٿس سدا، جاسين حاضر هوندين پاڻ تون. ۽ چون ٿا الله تي، اُهي مُفتي، مُفت ڪوڙ، ۽ هوڏانهن اُهي هُوڙه، پيا سمجھن، سندن ڪوڙ کي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڪتاب وارن مان ڪي اهڙا آهن، جو جيڪڏهن تون وٽن مال جو ڍير امانت رکين ته توکي موٽائي ڏين ۽ ڪي اهي به آهن، جو جيڪڏهن تون وٽن هڪ اشرفي به امانت رکين، ته به توکي موٽائي نه ڏين، جيسين تون مٿن کڙو ٿي نه بيهين! ڇا لاءِ ته هو چون ٿا ته ”اڻ پڙهيلن ۾ ايئن ڪرڻ سان اسان کي ڪو گناهه نٿو ٿئي“ ۽ هو الله تي ڄاڻي ٻجهي ڪوڙ ڳالهائين ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهل ڪتاب مان ڪو ته اهڙو آهي جو جيڪڏهن تون مٿس اعتماد ڪري دولت جو ڍڳ به حوالي ڪندين ته به هو تنهنجو مال واپس ادا ڪندو ۽ ڪنهن جي حالت وري اها آهي، جو جيڪڏهن تون هڪڙو دينار به امانت رکينس ته واپس نه ڪندو، سواءِ ان جي جو تون سندس سر تي سوار ٿي بيهين. انهن جي انهيءَ اخلاقي حالت جو سبب اهو آهي ته هو چون ٿا ته "اُمين" (غير يهودين) جي معاملي ۾ اسان کي ڪوبه حساب ڏيڻو ناهي" ۽ اها ڳالهه پاڻ گهڙي الله تي ٿا هڻن، توڻي جو ڄاڻن ٿا (ته الله اهڙي ڪابه ڳالهه نه چئي آهي) (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ ڪو اهڙو به آهي اهلِ ڪتاب مان جو جيڪڏهن تون ان تي ڀروسو ڪري مال ۽ دولت جو ڍير به ڏين ته هو توکي ادا ڪري ڇڏيندو ۽ ڪنهن جو حال هي آهي ته جيڪڏهن تون هڪ دينار جي معاملي ۾ ان تي ڀروسو ڪرين ته اهو ادا نه ڪندو. ها، جيستائين تون ان جي سر تي سوار ٿي نه بيهين، انهن جي انهيءَ اخلاقي حالت جو سبب هي آهي ته هو چوندا آهن (غير يهودي) امين جي باري ۾ اسان تي ڪا پڪڙ نه آهي، ۽ اها ڳالهه صرف الله ڏانهن منسوب ڪن ٿا ڪوڙ آهي، جڏهن ته کين معلوم آهي (ته الله نه فرمائي آهي)(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ اهل ڪتاب مان ڪي ماڻهو اهڙا ته امانتدار آهن، جو جيڪڏهن توهان انهن وٽ مال ۽ دولت جو ڍير به امانت طور رکائيندا ته هو توهان کي واپس موٽائي ڏيندا. وري انهن مان ئي ڪي اهڙا به آهن، جو جيڪڏهن توهان انهن وٽ هڪ دينار ( يعني رپيو) به رکائيندا، ته هو توهان کي اهو هڪ دينار به رلائي رلائي واپس ڏيندا، اهو ان ڪري آهي جو هو چوندا آهن ته، غير يھودي ماڻهن جو مال کائڻ اسان لاءِ جائز آهي، ان ڳالهه تي (الله تعاليٰ جي طرفان) اسان کان ڪا به پڪڙ نه ٿيندي، هي ماڻهو ڄاڻي واڻي الله تعالىتي ڪوڙ هڻن ٿا، کين چڱيءَ طرح معلوم آهي ته الله تعالى اهڙو حڪم نه ڏيندو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اهل ڪتاب ۾ اهڙا به آهن جو جيڪڏهن توهان ان وٽ مال جو ڍير امانت رکو ته اُهو توهان کي موٽائي ڏيندو ۽ انهن ۾ اهڙا به آهن ته جيڪڏهن انهن وٽ هڪ دينار امانت رکو ته توهان کي اُهو به نه موٽائيندو سواءِ ان جي ته توهان ان جي مٿي تي بيٺا رهو، اِهو ان ڪري جو اِهي چون ٿا ته اڻ پڙهيلن جي معاملي ۾ اسان تي ڪا به پڪڙ نه آهي، ۽ الله تي ڪوڙ هڻن ٿا ۽ انهن پاڻ کي (به) خبر آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ھائو جنھن پنھنجو انجام پاڙيو ۽ ڊنو ته بيشڪ الله ڊڄندڙن کي دوست رکندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ها (هنن کي ضرور پڪڙ ٿيندي، ڇو ته خدا جو قانون آهي ته) جيڪو به پنهنجو قول سچائيءَ سان پاڙيندو ۽ ڏيتي ليتيءَ ۾ اگرچه غير مذهب وارن سان هجي) پرهيزگار رهندو ته پوءِ بيشڪ الله تعاليٰ انهن کي حب ٿو ڪري جيڪي پرهيزگار آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ها جن وعدو پورو ڪيو (رسولِ عربي تي ايمان آندو) ۽ الله جو خوف ڪيو پوءِ بيشڪ الله خوف ڪندڙن سان محبت رکي ٿو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پر جنهن پنهنجو انجام پورو ڪيو ۽ پرهيزگار ٿيو ته بيشڪ الله پرهيزگارن کي دوست رکي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

هائو جنهن پورو ڪيو پنهنجو وعدو ۽ پرهيزگار ٿيو پوءِ بيشڪ الله محبت ٿو رکي پرهيزگارن سان.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پر جنهن پنهنجو انجام پورو ڪيو ۽ پرهيزگار ٿيو ته بيشڪ الله پرهيزگارن کي دوست رکي ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

هائو جنهن پنهنجو وعدو پاڙيو ۽ پرهيزگاري ڪيائين ته پوءِ بيشڪ الله پرهيزگارن سان محبت رکي ٿو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

هائو، پنهنجو اَنجام، جنهن پاريو، ۽ پرهيز ڪئـِي، ته مولا پڻ مُدام، ڏي محبت مُتقين کي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ها، جيڪو پنهنجو انجام پورو ڪندو ۽ نيڪ هوندو (ان تي پڪڙ نه آهي) بيشڪ الله نيڪن کي پسند ڪري ٿو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڀلا ڇونه حساب ڏيندا؟ جيڪو به پنهنجي قول کي پاڙيندو ۽ پاڻ کي گناهن کان بچائيندو، اهو الله جو پيارو ٿيندو، ڇو جو الله پرهيزگارن کي پسند ڪندو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

آخر ڇو انهن کان پڇا نه ٿيندي؟ جيڪو به پنهنجو عهد پورو ڪندو، برائي کان بچندو، الله پسند ڪري ٿو پرهيزگارن کي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(ڀلا) انهن جي پڪڙ ڇو نه ٿيندي؟ جيڪو پنھنجو ڪيل وعدو پورو ڪري ۽ تقوى جو رستو اختيار ڪري، ته بيشڪ الله تعالى اهڙن پرهيزگار ماڻهن کي پسند ڪندو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

هائو جيڪو پنهنجو وعدو پورو ڪري ۽ تقويٰ اختيار ڪري (ان تي واقعي ڪابه پڪڙ نه آهي) سو بيشڪ الله پرهيزگارن سان محبت ڪري ٿو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جيڪي الله سان ڪيل انجامن ۽ پنھنجن قسمن جي عوض ٿورو مُلھ وٺندا آھن اِھي (اُھي) آھن جن کي آخرت ۾ ڪو بھرو نه آھي ۽ نڪي قيامت جي ڏينھن الله ساڻن ڳالھائيندو ۽ نڪي اُنھن ڏانھن نھاريندو ۽ نڪي کين (گناھن کان) پاڪ ڪندو، ۽ اُنھن لاءِ ڏکوئيندڙ عذاب آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ياد رکو ته، اهي ماڻهو جيڪي دنيائي خيس قيمت واري فائدي لاءِ الله تعاليٰ سان ڪيل عهد (نيڪ عمليءَ ايمانداري جو) ۽ خود پنهنجا کنيل قسم وڪڻي ڇڏين ٿا (۽ ايمانداري جي عيوض بي ايماني ڪن ٿا) انهن کي آخرت ۾ ڪجهه به نصيب نه ٿيندو، نڪي الله تعاليٰ قيامت جي ڏينهن هنن سان ڳالهائيندو، نڪي هنن ڏي نهاريندو، نڪي هنن کي گناهن جي گندگيءَ کان پاڪ ڪندو (بلڪه) هنن کي سخت عذاب ڏنو ويندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ جن الله تعالى جي وعدي کي پورو نه ڪيو ۽ پنهنجن قسمن جي عيوض ٿورو مُلهه وٺن ٿا، انهن جو آخرت ۾ ڪو حصو ناهي ۽ الله تعالى انهن سان نه ڳالهائيندو ۽ نه قيامت جي ڏينهن انهن ڏانهن ڏسندو ۽ نه انهن کي پاڪ ڪندو، ۽ انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ جيڪي الله سان پنهنجا عهد اقرار ۽ (قسم) اقسام جي عيوض ٿورو (دنياوي) فائدو وٺن ٿا تن لاءِ آخرت ۾ ڪجھ به حصو نه آهي ۽ نه انهن سان ڪو خدا ڳالهائيندو. ۽ نه انهن ڏي قيامت جي ڏينهن نظر (رحمت) ئي ڪندو ۽ نه انهن کي (گناهن جي گندگين کان) پاڪ ڪندو ۽ انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ اهي ماڻهو جو خريد ٿا ڪن الله جي وعدي ۽ پنهنجي قسمن سان ملهه ٿورو اهو ناهي ڪو حصو انهن جي لاءِ آخرت ۾ ۽ نه ڳالهائيندو انهن سان الله ۽ نه ڏسندو انهن ڏانهن قيامت جي ڏينهن ۽ نه پاڪ ڪندو انهن کي ۽ انهن لاءِ عذاب دردناڪ آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ جيڪي الله سان ڪيل انجام ۽ پنهنجن قسمن جي بدلي ۾ ٿورو مُلهه وٺن ٿا تن لاءِ آخرت ۾ ڪجهه به حصو نه آهي ۽ نه انهن سان الله ڳالهائيندو. ۽ نه انهن ڏي قيامت جي ڏينهن ڏسندو ۽ نه انهن کي پاڪ ڪندو. ۽ انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اُهي ماڻهو جيڪي الله سان ڪيل پيمان ۽ پنهنجن قسمن جي عيوض ٿورڙو مُلهه وٺن ٿا. اُهي ئي ماڻهو آهن جن لاءِ آخرت ۾ ڪو حصو نه آهي ۽ قيامت واري ڏينهن نه الله انهن سان ڳالهائيندو ۽ نه انهن طرف نگاهِ (ڪرم) ڪندو ۽ نه انهن کي پاڪ ڪندو ۽ انهن لاءِ دردناڪ عذاب هوندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي وڪڻن وعدا ربَّ جا، ۽ سندن قسم قرار، قيمت قَدر قليل تي، اُهي سي آوار، نه پَتِي ڪا، پر لوڪ ۾، هرگز اُنهن هار، ۽ ڪلام نه ڪندو تن سان، قادر ربُّ، قهار، ۽ نه ڪندو ڏينهن قيام جي، تن ڏي نظر، نهار، ۽ نه صاف ڪندنِ ستار، ۽ اُنهن لئي، سزا سخت ڳَرِي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪي الله جي قول قرار ۽ پنهنجي قسمن کي ٿوري ملهه تي وڪڻن ٿا. اهڙن لاءِ آخرت ۾ ڪجهه به نه آهي، نڪي الله انهن سان ڳالهائيندو، نه قيامت ڏينهن انهن ڏانهن نهاريندو، نه انهن کي پاڪ ڪندو ۽ انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

باقي جيڪي ماڻهو الله سان ڪيل قول ۽ پنهنجن کنيل قَسمن کي ٿورڙيءَ قيمت تي وڪڻي ڇڏين ٿا ته انهن لاءِ آخرت ۾ ڪوبه حصو ڪونهي، الله قيامت جي ڏينهن نڪي انهن سان ڳالهائيندو ۽ نه انهن ڏانهن نظر ڪندو ۽ نه وري کين پاڪ ڪندو، بلڪه انهن لاءِ ڏاڍي دردناڪ سزا آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

باقي جيڪي ماڻهو الله جي عهد ۽ پنهنجي قسمن کي ٿورڙي قيمت تي وڪڻن ٿا، ته انهن لاءِ آخرت ۾ ڪو حصو نه آهي، انهن سان ته آخرت جي ڏينهن نه ڳالهائيندو الله ۽ نه وري انهن ڏانهن ڏسندو قيامت جي ڏينهن، ۽ نه انهن کي پاڪ ڪندو، انهن لاءِ ته سخت دردناڪ سزا آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ جيڪي ماڻهو الله تعالى سان ڪيل واعدن ۽ پنھنجي کنيل قسمن کي ٿورڙي قيمت تي وڪڻن ٿا، تن لاءِ آخرت ۾ ڪو به حصو نه آهي، الله تعالى قيامت جي ڏينھن اهڙن ماڻهن سان نه ڳالهائيندو، نه ئي مٿن رحم جي نظر ڪندو ۽ نه ئي کين گناهن کان پاڪ ڪندو. اهڙن ماڻهن لاءِ ئي تڪليف ڏيندڙ عذاب آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ جيڪي ماڻهو الله جي اجر ۽ پنهنجي قسمن کي ٿوري قيمت جي بدلي وڪڻن ٿا اِهي ئي اُهي ماڻهو آهن جن جي لاءِ آخرت ۾ ڪو به ڀاڱو نه آهي ۽ نه قيامت جي ڏينهن الله ساڻن ڳالهائيندو ۽ نه ئي انهن جي طرف نگاهه فرمائيندو ۽ نه کين پاڪ ڪندو ۽ انهن جي لاءِ دردناڪ عذاب آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ منجھائن ھڪ ٽولي آھي جا ڪتاب (پڙھڻ) ۾ پنھنجين زبانن کي ھن لاءِ وچڙائيندي آھي ته ان کي اوھين ڪتاب مان ڀانيو ۽ (حقيقت ڪري) اُھو ڪتاب مان نه آھي، ۽ (پڻ) چوندا آھن ته اُھو الله وٽان آھي ۽ (حقيقت ڪري) اُھو الله وٽان نه آھي، ۽ اُھي ڄاڻڻ ھوندي به الله تي ڪُوڙ چوندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهل ڪتاب ۾ (انهن جي عالمن جي) هڪ ٽولي آهي جا الله جو ڪتاب پڙهندي ان ۾ مروڙ سروڙ ڪري (۽ ان جو مطلب ڦيرائي) ٿا ڇڏين. انهيءَ لاءِ ته توهان ائين سمجهو ته جيڪي هو ٻڌائي رهيا آهن، سو الله جي ڪتاب مان آهي. حالانڪ اهو الله جي ڪتاب مان هرگز ناهي ۽ هو ماڻهن کي چون ٿا ته هي الله جي طرف کان آهي، حالانڪ اهو الله جي طرف کان ناهي، هو الله تي ڪوڙ ٿا هڻن ۽ ڄاڻن به ٿا ته ڪوڙ ٿا هڻون.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ يهودين مان هڪ اهڙو گروه آهي جيڪو تورات مان رسولِ عربيءَ جي تعريف لڪائي ٿو انهي سببان جو توهان سمجهو ته ايئن تورات ۾ آهي، حالانڪ ايئن تورات ۾ ناهي، ۽ چون ٿا ته اهو الله تعالى جي طرفان آهي حالانڪ اهو الله تعالى جي طرفان ناهي ۽ الله تعالى تي سمجهڻ کان پوءِ به ڪوڙ چون ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ اهل ڪتاب مان ضرور اهڙا به آهن جيڪي ڪتاب توريت سان پنهنجي زبانن کي مروڙي (ڪجھ جو ڪجھ) پڙهي وڃن ٿا هن لاءِ ته اوهين ان کي ڪتاب مان خيال ڪريو هوڏانهن اهو ڪتاب مان نه آهي ۽ چون ٿا ته اهو خدا جي طرفان آهي هوڏانهن اهو خدا جي طرفان نه آهي. ۽ اهي ڄاڻي واڻي ڪوڙ مڙهن ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ بيشڪ انهن مان هڪڙي جماعت اهڙي آهي جو پنهنجون زبانون مروڙي پڙهن ٿا (الله جي) ڪتاب ۾ تانته سمجهو ان کي (اصل) ڪتاب مان ۽ ناهي اهو (اصل) ڪتاب مان ۽ چون ٿا ته اهو الله وٽان آهي ۽ ناهي اهو الله وٽان ۽ هڻن ٿا الله تي ڪوڙ ۽ اهي ڄاڻن ٿا (ته اهو ڪوڙ آهي) .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بيشڪ انهن مان هڪ جماعت آهي جيڪي پنهنجين زبانن کي مروڙي ڪتاب سان وچڙائين ٿا هن لاءِ ته اوهين ان کي ڪتاب مان خيال ڪريو هوڏانهن اهو ڪتاب مان نه آهي. ۽ چون ٿا ته اهو الله جي طرفان آهي هوڏانهن اهو الله جي طرفان نه آهي. ۽ اهي ڄاڻي واڻي الله تي ڪوڙ چون ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ انهن مان هڪ ٽولو اهڙو به آهي جيڪي زبانون موڙي ڪتاب پڙهن ٿا هن لاءِ ته (انهن جي هير ڦير) کي (به) اوهان ڪتاب مان سمجهو حالانڪه اهو ڪتاب مان نه آهي، ۽ چون ٿا ته اهو الله وٽان آهي حالانڪ اهو الله وٽان نه آهي، ۽ اهي الله مٿان ڄاڻي واڻي ڪوڙ مڙهن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪا ٽولي اُنهن مان ڪتاب ۾، وٽِين سندن زبان، ته ڪيڻسِ پاڪ ڪتاب مان، ڀانيو بي گمان، ۽ بلڪل ناهِ بيان، سو قادر جي ڪتاب مان. ۽ چون اِنپرچَٽ، ته آهي هِي الله وٽان، ۽ ناهي اِهو الله وَٽان، ٻَڌن خدا تي زَٽ، ۽ سي وِلها سندن وَٽ، سمجھن پيا سرِير ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

منجهائن هڪ ٽولو اهڙو به آهي جو ڪتاب کي زبان مروڙي پڙهي ٿو ته تون ان کي ڪتاب مان سمجهين، مگر حقيقت ۾ اها ڳالهه ڪتاب مان نه آهي ۽ هو چون ٿا ته ”اها ڳالهه به الله وٽان آهي“ پر اها الله وٽان نه آهي ۽ هو ڄاڻي ٻجهي الله تي ڪوڙ ڳالهائين ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهن مان ڪي ماڻهو اهڙا آهن، جيڪي ڪتاب پڙهندي ائين ٿا زبان وچڙائين، جو تون ڀائيندين ته جيڪي پڙهن پيا اهو ڪتاب مان ئي آهي، هوڏانهن اهو ڪتاب مان نه هوندو آهي، هو چون ٿا ته اهو جيڪي اسان پڙهون پيا اهو الله جي طرفان آهي، حالانڪه اهو الله جي طرفان نه هوندو آهي. هو ڄاڻي واڻي ڪوڙي ڳالهه ٿا الله تي هڻن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ انهن ۾ ڪي ماڻهو اهڙا به آهن جيڪي زبان کي ڦيرائين ٿا ڪتاب پڙهندي، توهان سمجهندؤ ته جو ڪجهه هو پڙهن ٿا اهو ڪتاب ۾ آهي، ۽ ناهي اها ڪتاب جي لکت، ۽ هو چون ٿا ته هي جو ڪجهه پڙهي رهيا آهيون، اهو الله جي طرفان آهي، جڏهن ته اهو الله جي طرفان نه هوندو آهي، هو ڄاڻي واڻي ڪوڙي ڳالهه الله ڏانهن منسوب ڪندا آهن (۽ اهي خود اهو ڄاڻن ٿا).(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ بيشڪ انهن يھودين مان ڪي اهڙا به آهن، جيڪي ڪتاب کي پڙهندي پنھنجي زبانن کي اهڙا ته ور وڪڙ ڏئي لانڍ سان پڙهندا آهن، جو توهان حيران ٿي ويندا ته هي تورات ڪتاب مان ڪجهه پڙهي رهيا آهن، پر اها تورات ڪتاب جي ڪا به آيت نه هوندي آهي، وري چوندا آهن ته اسان جيڪو پڙهون ٿا، اهو الله تعالى جي طرف کان ئي نازل ٿيل آهي، حالانڪه اهو الله تعالى جي طرفان نازل ٿيل نه هوندو آهي، هي ڄاڻي واڻي الله تعالى تي ڪوڙ ھڻن ٿا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ انهن مان هڪ ٽولو اهڙو به آهي جيڪي ڪتاب پڙهندي پنهنجون زبانون مروڙين ٿا ته جيئن توهان انهن جي ڦيرڦار کي به ڪتاب (جو حصو) سمجهو حالانڪه اُهو ڪتاب مان نه آهي، ۽ چون ٿا: هي (سڀ) الله جي طرفان آهي ۽ اُهو (هرگز) الله جي طرفان نه آهي، ۽ اُهي الله تي ڪوڙ گهڙين ٿا ۽ (اِها) انهن پاڻ کي به خبر آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڪنھن به ماڻھوءَ کي نه جڳائيندو آھي جو الله کيس ڪتاب ۽ دانائي ۽ پيغمبري ڏئي اُھو وري ماڻھن کي چوي ته الله کانسواءِ مُنھنجا ٻانھا ٿيو پر (چوندو ته) رب جا (سچا ٻانھان) ٿيو انھيءَ ڪري جو ڪتاب سيکاريو ٿا ۽ پڻ انھيءَ ڪري جو پڙھو ٿا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ڪنهن به انسان کي ائين نٿو جڳائي ته الله تعاليٰ هن کي ڪتاب ۽ حڪومت ۽ نبوت عطا فرمائي ۽ پوءِ ماڻهن کي چوي ته خدا کي ڇڏي منهنجا ٻانها ٿيو (يعني خدا جي حڪمن جي عيوض منهنجا ٻانها ٿيو. (يعني خدا جي حڪمن جي عيوض منهنجا حڪم مڃو)، بلڪ گهرجي ته رباني انسان ٿيو (يعني ماڻهن کي حق جي واٽ ڏيکاريو ۽ سندن مربي ٿيو، يعني سندن مددگاري ڪري کين چڱي درجي تي رسايو) اهو هن ڪري جو توهان الله جو ڪتاب سيکاريو ٿا ۽ پڙهڻ پڙهائڻ ۾ مشغول رهو ٿا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ڪنهن انسان کي اهو حق ناهي جو الله تعالى ان کي ڪتاب ۽ علم و فهم ۽ نبوت عطا ڪري انهيءَ کان پوءِ اهو ماڻهن کي چوي ته الله کان سواءِ منهنجي عبادت ڪريو ۽ پر اهو چوندو ته ديندار ٿيو انهيءَ سببان جو توهان ڪتاب سيکاريو ٿا ۽ توهان ڪتاب جو درس ڏيو ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڪنهن به ماڻهو جو هيءُ ڪم نه آهي ته الله ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ نبوت عطا فرمائي ۽ اهو ماڻهن کي چوندو وتي ته خدا کي ڇڏي منهنجا ٻانها ٿيو، پر (چوندو ته) الله وارا ٿيو! هن ڪري ته اوهين ڪتاب پيا سيکاريو ۽ اوهين (هميشه پيا پڙهو).(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

نه آهي (مناسب) ڪنهن انسان لاءِ جو ڏئي ان کي الله ڪتاب ۽ حڪومت ۽ نبوت ان کان پوءِ چوي ماڻهن کي ته هجو منهنجا ٻانها الله کان سواءِ ۽ پر (چوندن) ته هجو الله وارا ان جي ڪري جو پڙهائيندا ٿي رهيئو ڪتاب ۽ ان جي ڪري جو پاڻ به پڙهيُوَ ٿي، .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڪنهن به ماڻهوءَ جو هي ڪم نه آهي ته الله ان کي ڪتاب ۽ حڪم ۽ پيغمبري ڏي (۽ پوءِ) وري (هو) ماڻهن کي چوي ته الله کي ڇڏي منهنجا ٻانها ٿيو، پر (چوندو ته) الله وارا ٿيو! هن ڪري ته اوهين ڪتاب پيا سيکاريو ۽ اوهين (ان کي) پيا پڙهو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڪنهن ماڻهو کي نه ٿو جڳائي جو الله ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ نبوت ڏئي پوءِ اهو ماڻهن کي چوي ته الله کي ڇڏي منهنجا ٻانها ٿي وڃو ۽ پر (اهو ته چوندو) توهان الله وارا بنجي وڃو (اها هن ڪتاب جي تعليم آهي) جنهن ڪتاب کي توهان سيکاريو ٿا ۽ هن ڪري جو اوهان خود ان کي پڙهو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪنهن ماڻهؤَ روانه مور، ته قادر کيس ڪتاب ڏي. صحي ڏيس سمجھاڻي، ۽ نبوت نور، موٽي ماڻهن ۾ ڪري، دعوٰى هن دستور، ته پُوڄاري پرور سوا، مُنهنجاٿيو مجبور، پر خاص خدا وارا ٿيو، موجب تنهن مذڪور، حڪمناما حضور، جيئن پڙهو، ۽ پڙهائيو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڪنهن به انسان جو اهو وڙ ناهي، جو الله کيس ڪتاب، ڏاهپ ۽ نبوت ڏئي ۽ هو وري ماڻهن کي چوي ته ”الله کانسواءِ منهنجا ٻانها ٿي رهو،“ مگر (هو ته ايئن ئي چوندو ته) ”الله وارا ٿي رهو. ڇو ته اوهين ڪتاب سيکاريو ٿا ۽ اوهين پاڻ به ان کي پڙهندا رهو ٿا.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڪنهن به انسان لاءِ اهو روا نه آهي ته الله ته کيس ڪتاب ۽ حڪم ۽ نبوت عطا ڪري ۽ هو ماڻهن کي چوي ته الله جي بدران توهان منهنجا بندا ٿيو. هو ته اهوئي چوندو ته سچا رباني بنجي وڃو، جيئن انهيءَ ڪتاب جي تعليم جي تقاضا آهي، جنهن کي توهان پڙهو ۽ پڙهايو ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڪنهن انسان جو اهو ڪم نه آهي جو الله ته ان کي ڪتاب، ۽ حڪم ۽ نبوت عطا ڪري ۽ هو چوي ماڻهن کي ته توهان منهنجا بندا ٿي وڃو بجاءِ الله جي، پر هو ائين چوندو ته سچا ديندار بنجو، جيئن هن ڪتاب جي تعليم جي تقاضا آهي جنهن کي توهان پڙهو ۽ پڙهايو ٿا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهو ٿي ئي نٿو سگهي جو الله تعالى ڪنھن ماڻهوءَ کي، ڪتاب، حڪمت ۽ نبوَّت عطا ڪري پوءِ هو ماڻهن کي چوندو وتي ته توهان سڀ، الله تعالى جي بجاءِ منھنجي عبادت ڪريو حالانڪه اهڙو ماڻهو ته هي ڳالهه چوندو، ته الله تعالى جا سچا ٻانها ٿي وڃو، ڇو ته هي ڪتاب جيڪو اوهان پڙهو ۽ پڙهايو ٿا، اهو ته اها ئي تعليم سيکاري ٿو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ڪنهن بشر کي اِهو حق نه آهي ته الله ان کي ڪتاب ۽ حڪمت ۽ نبوت عطا ڪري پوءِ اُهو ماڻهن کي اِهو چوڻ لڳي ته توهان الله کي ڇڏي منهنجا ٻانها بڻجي وڃو بلڪه (هو ته اهو چوندو) توهان الله وارا بڻجي وڃو ان ڪري جو توهان ڪتاب سيکاريو ٿا ان ڪري جو توهان پاڻ ان کي پڙهو به ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ ملائڪن ۽ پيغمبرن کي پالڻھار ڪري مڃڻ جو اوھان کي حڪم نه ڪندو، جڏھن اوھين خُدا جا فرمانبردار ٿيا ھجو ته پوءِ اوھان کي ڇو ڪُفر جو حُڪم ڪندو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ هو (رباني انسان يا نبي) ڪڏهن به اوهان کي اهو حڪم نه ڏيندو ته ملائڪن کي ۽ نبين کي پنهنجو رب بنايو، (يعني جهڙيءَ طرح رب جي اڳيان جهڪو ٿا تهڙيءَ طرح هنن جي اڳيان جهڪو). ڇا ائين ٿي سگهي ٿو ته هو اوهان کي ڪفر ڪرڻ جو حڪم ڏئي؟ حلانڪه توهان مسلم (يعني خدا جي فرمان جا تابعدار) ٿي چڪا آهيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ نه (رسول) توهان کي اهو حڪم ڏيندو ته ملائڪن ۽ پيغمبرن کي الله ڪري مڃو، ڇا توهان کي ڪفر جو حڪم ڏيندو انهيءَ کان پوءِ جو توهان مسلمان ٿي ويا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ نڪي (اهڙو ماڻهو) اوهان کي هي حڪم ڪندو ته ملائڪن ۽ نبين کي پنهنجو پالڻهار ڪري وٺو. ڀلا (ڪڏهن ائين به ٿي سگهي ٿو ته) توهان جي مسلمان هجڻ کان پوءِ اوهان کي ڪفر جو حڪم ڪندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ نه امر ڪندو اوهان کي ته بنايو فرشتن ۽ نبين کي پالڻهار.اوهان پاڻ سوچيو ته) ڇا حڪم ڪندو اوهان کي ڪفر جو ان کان پوءِ جو اوهان مسلمان آهيو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ نڪي (اهڙو ماڻهو) اوهان کي هي حڪم ڪندو ته ملائڪن ۽ نبين کي پنهنجو پاليندڙ ڪري وٺو. ڇا اوهان کي ڪفر جو حڪم ڪندو هن کان پوءِ به جو اوهين (الله جا) فرمانبردار ٿي چڪا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ (اهو نبي) اوهان کي اهو حڪم به نه ڪندو جو اوهان ملائڪن ۽ نبين کي رب ڪري مڃو. ڇا (اهو ممڪن آهي جو ڪو نبي) توهان کي ڪفر جو حڪم ڪري ان کان پوءِ جو جڏهن توهان مسلمان به هجو؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

نه چوندان اِهڙي چال، ته ملڪن ۽ نبين کي، پالڻهار پنهنجا، بَنايو بَطال!، امر اوهان کي، ڪِيئن ڪندو نافرماني نال؟ جنهن بعد هُجو بحال، سچا مؤمن مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ هو اوهانکي حڪم نه ڪندو ته ”فرشتن ۽ نبين کي به رب ڪري سمجهو.“ ڇا، هو اوهان کي مسلمان ٿيڻ کانپوءِ ڪفر سيکاريندو؟(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو ته توهان کي ڪڏهن به نه چوندو ته فرشتن کي يا نبين کي پنهنجو رب بنايو. ڇا اهو ٿي سگهي ٿو ته ڪو نبي توهان کي ڪفر جو حڪم ڪري، جڏهن جو توهان مسلم هجو؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هو توهان کي هرگز نه چوندو ته بنايو ملائڪن يا پيغمبرن کي پنهنجو رب، ڇا هي ممڪن آهي ته هڪ نبي توهان کي ڪفر جو حڪم ڏئي، جڏهن ته توهان مسلمان آهيو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهڙو ماڻهو توهان کي ڪڏهن به هي حڪم نه ڏيندو، ته اوهان ملائڪن ۽ نبين کي الله تعالى جي مقابلي ۾ پالڻھار مڃو، ڇا اهو ٿي سگهي ٿو ته نبي جي ذات ٿي ڪري مسلمانن کي ڪفر جو حڪم ڏئي؟(ع) (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اُهو پيغمبر توهان کي اهو حڪم ڪڏهن به نٿو ڏي ته توهان ملائڪن ۽ پيغمبرن کي خدا بڻائي وٺو، ڇا هو توهان جي مسلمان ٿيڻ کان پوءِ (هاڻي) توهان کي ڪفر جو حڪم ڏيندو؟(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ (ياد ڪر) جڏھن الله (سڀني) پيغمبرن کان انجام ورتو ته جيڪي ڪتاب ۽ حڪمت اوھان کي ڏيان تنھن کانپوءِ ھڪ پيغمبر جيڪو (علم) اوھان وٽ آھي تنھنجو سچو ڪندڙ اوھان وٽ اچي ته کيس ضرور مڃجو ۽ کيس ضرور مدد ڏجو، (الله) چيو ته اوھين اقرار ڪري چڪؤ ۽ اُن تي مُنھنجي (حُڪم جي) بار کي کنيوَ، چيائون ته اقرار ڪيوسون، (الله) چيو ته اوھين شاھد ھجو، ۽ آءٌ (به) اوھان سان گڏ شاھد آھيان.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ ياد رکو ته، اسان نبين جي باري ۾ (بني اسرائيلن کان) عهد ورتو هو ته اسان توهان کي ڪتاب ۽ حڪمت عطا فرمائي آهي، پوءِ جيڪڏهن ڪو ٻيو رسول انهيءَ ڪتاب جي تصديق ڪندي توهان وٽ اچي جو ڪتاب اڳئي توهان وٽ آيل آهي، ته توهان ان رسول تي ايمان اڻيو ۽ سندس مدد ڪيو. (الله تعاليٰ) فرمايو ته ڇا، توهان هن ڳالهه جو اقرار ڪيو ٿا ۽ ان جو ذمو کڻو ٿا؟ انهن چيو هو ته، هائو! اسان اقرار ڪيون ٿا. (تنهن تي الله تعاليٰ) فرمايو ته انهيءَ تي شاهد ٿيو ۽ مان پاڻ به اوهان سان گڏ انهيءَ تي شاهد آهيان.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان ياد ڪريو جڏهن الله تعالى پيغمبرن کان وعدو ورتو ته جنهن وقت آئون توهان کي ڪتاب ۽ حڪمت عطا ڪريان، انهيءَ کان پوءِ توهان وٽ رسولِ عربي تشريف فرما ٿئي جيڪو توهان جن ڪتابن جي تصديق ڪري ته توهان ضرور ضرور انهي تي ايمان آڻيو ۽ ضرور ضرور انهيءَ جي مدد ڪجو، الله فرمايو ڇا توهان اقرار ڪيو ۽ انهيءَ تي منهنجي پڪي وعدي جو بار کنيو، (رسولن) عرض ڪيو اسان اقرار ڪريون ٿا، الله تعالى فرمايو توهان هڪ ٻئي تي شاهد ٿيو ۽ آئون به توهان سان گڏ شاهد آهيان.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اي رسول! اهو وقت به ياد ڏيار) جڏهن خدا نبين جو اقرار ورتو ته جو ڪتاب ۽ حڪمت اوهان کي ڏيان ان کان پوءِ اوهان وٽ رسول اچي ۽ جو ڪتاب اوهان وٽ آهي ان جي تصديق ڪري ته (ڏسجو!) توهان ضرور ان تي ايمان آڻيندوء ۽ ضرور ان جي مدد ڪندوءَ. (۽) خدا فرمايو ته ڇا اوهان اقرار ڪيو ۽ ان (شرط) تي منهنجو عهد قبول ڪيو؟ چيائون ته اسان اقرار ڪيو. ارشاد ٿيو (ته چڱو) اوهين اڄ (جي قول ۽ اقرار جا) پاڻ ۾ هڪ ٻئي تي شاهد رهو ۽ آءُ به اوهان سان گڏ شاهدن مان آهيان. (سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جڏهن ورتو الله عهد نبين کان ته جيڪڏهن ڏيان اوهان کي ڪتاب ۽ حڪمت ان کان پوءِ اچي اوهان وٽ رسول تصديق ڪندڙ ان جي جو اوهان سان گڏ آهي ته البته ضرور ايمان آڻيندؤ ان تي ۽ البته ضرور مدد ڪندؤ ان جي، فرمايائين ته ڇا اقرار ڪيُوَ ۽ ورتُوَ ان تي منهنجو ڳرو ذمو چيائون ته اقرار ڪيوسون فرمايائين ته پوءِ شاهد رهو ۽ مان به اوهان سان گڏ شاهدن مان آهيان، .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ (ياد ڪر) جڏهن الله نبين جو انجام ورتو. ته جو ڪتاب ۽ حڪمت اوهان کي ڏيان وري جو ڪجهه (علم) اوهان سان هجي تنهن کي سچو چوندڙ رسول اوهان وٽ اچي ته ان تي ضرور ايمان آڻيندؤ ۽ ان جي ضرور مدد ڪندؤ. (الله) چيو ته ڇا اوهان اقرار ڪيو ۽ ان (شرط) تي منهنجو عهد قبول ڪيو؟ چيائون ته اسان اقرار ڪيو (الله) چيو ته پوءِ (هڪ ٻئي تي) شاهد رهو ۽ آءُ به اوهان سان گڏ شاهدن مان آهيان. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ (ياد ڪر) جڏهن الله سڀ نبين کان پختو عهد ورتو ته: ”جڏهن آءُ اوهان کي ڪتاب ۽ حڪمت ڏيان پوءِ اوهان وٽ اهو رسول (ﷺ )اچي جيڪو ان (ڪتابن) جي تصديق ڪندڙ هجي جيڪي اوهان وٽ هجن. ته توهان ضرور ان تي ايمان آڻيندؤ ۽ ضرور ان جي مدد ڪندؤ“. فرمايائين: ”ڇا اوهان ان جو اقرار ڪيو؟ ۽ اوهان ان تي منهنجي ڳري عهد جو بار کنيو“؟ سڀني چيو: ”اسان اقرار ڪيو“. فرمايائين: ”ته پوءِ اوهان شاهد ٿيو ۽ آءٌ به اوهان سان گڏ شاهدن مان آهيان.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ ورتو جڏهن نبين کان، الله اِهو انجام، ته ڪَيمِ ڪتاب ۽ حڪمت جو، اَوهان تي اِنعام، آيان پوءِ ان پٺيان، ڪو نبي نيڪ نام، سچو ڪندڙ اُن کي، جي اوهان گڏ اِلهام، ته مڃينداسِ مُدام، ۽ ڏينداسِ مدد مورهين. چي، مَڃيان ۽ منهنجو کيان، برسر اُن تي بار، چي، مڃيوسين مورهين، چي، پوءِ ڏِجا ساک سچار!، آئون پڻ اوهان سان، ساکين ۾، ڀيڙو برقرار،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

(ياد ڪريو اي يهوديو!) جڏهن الله نبين بابت اوهان کان پڪو انجام ورتو هو ۽ اوهان کي ڪتاب ۽ ڏاهپ ڏني هئائين ته ”جڏهن اوهان وٽ ڪو رسول اچي، جو اوهان جي ڪتاب جي تصديق ڪندڙ هجي، ته اوهين ان تي ضرور ايمان آڻيندؤ، ۽ ان جي مدد ڪندؤ“ فرمايائين ته ”ڇا، اوهان اقرار ڪيو؟ ۽ ان شرط تي منهنجو عهد قبول ڪيو؟ چيائون اسان اقرار ڪيو.“ فرمايائين ته ”اوهان گواهه رهو ۽ آءٌ به اوهان سان گڏ هڪ گواهه آهيان. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ياد ڪريو، جڏهن الله پيغمبرن کان وعدو ورتو هو ته، "اڄ مون توهان کي ڪتاب ۽ حڪمت سان نوازيو آهي، سڀاڻي جيڪڏهن ڪو ٻيو رسول توهان وٽ انهيءَ تعليم جي تصديق ڪندڙ ٿي اچي، جيڪا اڳيئي توهان وٽ موجود هجي ته توهان کي ان تي ايمان آڻڻو پوندو ۽ سندس مدد ڪرڻي پوندي". اهو فرمائي الله پــُـڇيو: "ڇا توهان انهيءَ جو اقرار ڪريو ٿا ۽ انهيءَ باري ۾ منهنجي طرفان وِڌلَ قول پاڙڻ جي ذميواريءَ جو بار کڻو ٿا؟" چيائون: "هائو اسان اقرار ڪريون ٿا". الله فرمايو: "چڱو توهان به شاهد ٿجو ۽ مان به توهان سان گڏ شاهد آهيان" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ ياد ڪر جڏهن الله وعدو ورتو هو پيغمبرن کان ته ”اڄ مون توهان کي ڪتاب ۽ حڪمت سان نوازيو آهي، سڀاڻي ڪو ٻيو نبي انهيءَ تعليم جي تصديق ڪندڙ اچي، جا اڳي توهان وٽ موجود آهي، ته توهان ان تي ايمان آڻيندؤ ۽ ان جي مدد ڪندؤ.“ هن ارشاد بعد الله کانئن پڇيو، ”ڇا توهان اقرار ڪريو ٿا ۽ منهنجي طرفان ان عهد جي ذميواري کڻو ٿا؟“ هنن چيو، ”ها اسين اقرار ڪريون ٿا“، الله فرمايو، ”توهان شاهد رهو ۽ آءٌ به توهان سان گڏ شاهد آهيان.“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جڏهن الله تعالى (عالم ارواح ۾) سڀني نبين سڳورن کان هي وعدو ورتو هو ته، “جڏهن به مان توهان کي ڪتاب ۽ حڪمت عطا ڪريان، ان کان پوءِ توهان وٽ ڪو ٻيو رسول، ان ڪتاب جي تصديق ڪندي اچي، ته توهان ان تي ضرور ايمان آڻيندا ۽ ان جي مدد (به) ضرور ڪندا”، ڇا توهان منھنجي طرفان ڏنل وعدي نڀائڻ جي ذميداري کڻڻ جو اقرار ڪريو ٿا؟ انهن سڀني چيو هو ته هائو! اسان سڀئي اهو اقرار ڪرِيون ٿا، پوءِ الله تعالى فرمايو ته شاهد رهجو ۽ مان به توهان سان گڏ شاهدن مان آهيان. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي محبوب! اُهو وقت ياد ڪريو) جڏهن الله نبين کان پڪو عهد ورتو ته جڏهن آئون توهان کي ڪتاب ۽ حڪمت عطا ڪريان پوءِ توهان وٽ اُهو (سڀني تي عظمت وارو) رسول(صلي الله عليه وآلہٖ وسلم) تشريف آڻي جيڪو انهن ڪتابن جي تصديق فرمائيندڙ هجي جيڪي توهان سان گڏ هوندا ته توهان ضرور به ضرور ان تي ايمان آڻيندؤ ۽ ضرور به ضرور ان جي مدد ڪندؤ، فرمايائين: ڇا توهان اقرار ڪيو ۽ ان (شرط) تي منهنجو وزني عهد مضبوطيءَ سان جهليو؟ سڀني عرض ڪيو: ته اسان اقرار ڪيو، فرمايائين ته توهان شاهد ٿيو ۽ آئون به توهان سان گڏ شاهدن مان آهيان.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جيڪي ھن پڃاڻان ڦرندا سي ئي بي دين آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

تنهن ڪري هاڻي جيڪو به اهڙي عهد اقرار ڪرڻ بعد ڦري ويندو (۽ الله جي رسول کي نه مڃيندو) پوءِ يقيناً اهڙا ماڻهو فاسق آهن (يعني حق پرستيءَ کان ٻاهر نڪري ويا آهن).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ (انهن نبين جي امتين مان) جنهن به وعدي کانپوءِ وعدي خلافي ڪئي، پوءِ اهي ئي بي دين آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جيڪي به ان کان پوءِ ڦرندا ته اهي بدڪار آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جيڪو ڦري ويو ان کان پوءِ پوءِ اهيئي فاسق آهن.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جيڪي به هن کان پوءِ ڦرندا ته اهي بدڪار آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ هن کان پوءِ جيڪو به ڦريو ته پوءِ اُهي ئي بي فرمان آهن“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

تِنهان پوءِ تڪرار، جنهن ڦيريو ڪَنڌ، ڪاڍوڙ سي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪو هن کان پوءِ ڦري ويندو ته پوءِ اهڙا ماڻهو نافرمان آهن.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

هن کان پوءِ جيڪي پنهنجي قول کان ڦري ويا اهي ئي فاسق آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ان کان پوءِ جيڪو انهيءَ عهد تان ڦرندو، اهو ئي فاسق آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ جيڪي ان وعدي جي خلاف ورزي ڪندا، بيشڪ اهي ئي گناهگار ٿيندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(هاڻي پوري آدم جي نسل کي تنبيهه ڪندي فرمايائين) پوءِ جنهن هن (اقرار) کانپوءِ منهن ڦيريو پوءِ اُهي ئي ماڻهو نافرمان هوندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله جي دين کانسواءِ ڇو ٻيو (دين) طلبيندا آھن ۽ جيڪي آسمانن ۽ زمين ۾ آھن تن سرھو توڙي ارھو ٿي کيس مڃيو آھي ۽ ڏانھس موٽايا ويندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ اهي ماڻهو ائين ٿا چاهين ڇا ته الله جو دين ڇڏي ٻي ڪا واٽ ڳولي ڪڍن؟ حالانڪ زمين ۽ آسمان ۾ جيڪي به ساهه وارا ۽ بي جان شيون آهن، سڀ خوشي ناخوشيءَ سندن ئي قانون ۽ حڪمت جا تابعدار آهن (سڄي ڪائنات خدائي قانونن تي هلندڙ آهي) ۽ آخر سڀني کي خدا ڏي ئي موٽڻو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

الله جي دين کان سواءِ ٻيو دين چاهين ٿا ۽ (توهان فرمايو) انهيءَ جي دربار ۾ سر جُهڪائن ٿا جيڪي آسمانن ۽ زمينن ۾ آهن خوشيءَ سان ۽ مجبوريءَ سان ۽ انهيءَ ڏانهن سڀئي موٽايا ويندا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ته ڇا اهي ماڻهو خدا جي دين کان سواءِ (ڪو ٻيو دين) ڳولين ٿا، هوڏانهن جي (فرشته) آسمانن ۾ آهن ۽ جي (ماڻهو وغيره) زمين ۾ آهن سي خوشيءَ ۽ مجبوري سان سندس فرمانبردار ٿيا آهن ۽ آخر ان ڏي ئي موٽايا ويندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڇا پوءِ الله جي دين کان سواءِ (ٻيو دين) ٿا طلب ڪن ۽ ان لاءِ سر جهڪايو انهن جو آسمانن ۽ زمين ۾ آهن خوشيءَ سان ۽ مجبوريءَ سان ۽ ان ڏانهن موٽايا ويندا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڇا پوءِ الله جي دين کان سواءِ (ٻيو دين) گهرن ٿا هوڏانهن جيڪي آسمانن ۽ زمين ۾ آهن، سي خوشيءَ ۽ مجبوريءَ سان سندس فرمانبردار ٿيا آهن ۽ ان ڏي ئي موٽايا ويندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ته ڇا الله جي دين کان سواءِ ڪو ٻيو دين ٿا ڳولن؟ حالانڪه جو ڪجهه آسمانن ۽ زمين ۾ آهي سڀني الله لاءِ ڪنڌ جهڪايو آهي خوشيءَ سان يا لاچاري سان ۽ ان ڏانهن موٽايا ويندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ ڪِ گُھرو گس وٺڻ ٻِيو، دين ڌڻي جي ڌار؟ ۽ هوڏانهن اُڀ زمين ۾، جي رهن راڄ ستار، خوشِي، ناخوشِئ سان، ٿيا تِنهنجا تابعدار، ۽ اَوس اُنهئَ پار، اَوهين مڙئ موٽائبا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڇا، الله جي دين کان سواءِ ڪو ٻيو دين ڳولين ٿا؟ جيڪي آسمان ۽ زمين ۾ آهن، سي ته سڀ خوشي يا ناخوشي سان سندس حڪم هيٺ آهن، سڀ انهن ڏانهن ئي موٽندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڇا هاڻي اهي ماڻهو الله جي فرمانبرداريءَ جو طريقو (الله جو دين) ڇڏي ڪنهن ٻئي طريقي جي ڪڍ آهن؟ حالانڪه آسمانن ۽ زمين جون سموريون شيون رضا خوشيءَ سان يا لاچار الله جون ئي فرمانبردار (مسلم) آهن ۽ ڏانهس ئي سڀني کي موٽي هلڻو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڇا هي ماڻهو الله جي اطاعت جو طريقو (دين الله) ڇڏي ڪو ٻيو طريقو گهرن ٿا؟ جڏهن ته آسمان ۽ زمين جون سڀ شيون خوشيءَ يا ناخوشي، سڀ الله جي فرمان جون تابع آهن ۽ ان ڏي سڀني کي موٽڻو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ڇا هي ماڻهو الله تعالى جي (پسنديده) دين کان سواءِ ٻيو ڪو دين چاهين ٿا؟ حالانڪه آسمانن ۽ زمين جون سڀ شيون چاهيندي يا نه چاهيندي، ان الله جي حڪم جون ئي فرمانبردار آهن ۽ سڀني کي ان جي طرف ئي موٽي هلڻو آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ڇا هي الله جي دين کانسواءِ ڪو ٻيو دين گهرن ٿا ۽ جيڪو به آسمانن ۽ زمين ۾ آهي ان خوشيءَ سان يا مجبوري سان (بهرحال) انهيءَ جي تابعداري اختيار ڪئي آهي ۽ سڀئي انهيءَ ڏانهن موٽايا ويندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) چؤ ته اسان الله کي ۽ جيڪي اسان تي لاٿو ويو آھي تنھن کي ۽ جيڪي ابراھيم ۽ اسماعيل ۽ اسحٰق ۽ يعقوب ۽ (اُن جي) اولاد تي لاٿو ويو ۽ جيڪي موسٰي ۽ عيسٰي ۽ (ٻين) پيغمبرن کي سندن پالڻھار کان ڏنو ويو تنھن کي مڃيون ٿا، اُنھن مان ڪنھن ھڪ ۾ فرق نه ٿا ڀانيون، ۽ اسان اُن (الله) کي مڃيندڙ آھيون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) تون چئي ڏي ته اسان ته الله تي ايمان آندو آهي ۽ جيڪي اسان تي نازل ڪيو ويوآهي ۽ جيڪي ابراهيم، اسماعيل، اسحاق ۽ يعقوب ۽ يعقوب جي اولاد تي نازل ٿيو تنهن تي به ايمان رکون ٿا ۽ پڻ جيڪي به موسيٰ عيسيٰ ۽ ٻين سڀني نبين کي خدا جي طرف کان مليو آهي، تنهن تي به اسان جو ايمان آهي اسان انهن نبين مان ڪنهن به هڪڙي کي ٻين کان جدا نٿا ڪيون (يعني سڀني کي ٿا مڃون) ۽ اسان خدا جا فرمانبردار ٻانها آهيون.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان فرمايو ته اسان الله تعالى ۽ قرآن ڪريم ۽ جيڪو (حضرت) ابراهيم ۽ اسماعيل ۽ اسحاق ۽ يعقوب ۽ سندن اولاد تي نازل ڪيو ويو انهن سڀني تي ايمان آندو ۽ اسان ايمان آندو توراة ۽ انجيل تي ۽ جيڪو ٻين نبين کي سندن رب کان مليو، اسين (مسلمان) نبين جي نبوت ۾ فرق نٿا ڪريون، ۽ اسين الله جي اڳيان سِر جهڪايون ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! انهن ماڻهو کي) چئو ته اسان ته خدا تي ايمان آندو ۽ جو ڪتاب اسان تي نازل ٿيو ۽ جيڪي صحيفه ابراهيم ۽ اسماعيل ۽ اسحاق ۽ يعقوب جي اولاد تي نازل ٿيا ۽ موسى ۽ عيسى ۽ ٻين پيغمبرن کي (جي ڪتاب) سندن پروردگار جي طرفان عنايت ٿيا (سڀ تي ايمان آندوسين) اسين ته انهن مان ڪنهن هڪ ۾ به فرق نٿا ڪريون. ۽ اسان ته ان (خدا واحد) جا فرمانبردار آهيون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ! ايمان آندو سون الله تي ۽ ان تي جو نازل ڪيو ويو اسان تي ۽ ان تي جو نازل ڪيو ويو ابراهيم ۽ اسماعيل ۽ اسحاق ۽ يعقوب (عليہم السلام) ۽ ان جي اولاد تي ۽ ان تي جو ڏنو ويو موسى ۽ عيسى ۽ پيغمبير پنهنجي رب طرفان نه ٿا جدائي ڪيون ڪنهن هڪڙي ۾ انهن مان ۽ اسين ان جي لاءِ فرمانبردار آهيون.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

تون چؤ ته اسان الله تي ايمان آندو ۽ ان تي به جو اسان تي نازل ڪيو ويو ۽ جو ابراهيم ۽ اسماعيل ۽ اسحاق ۽ يعقوب ۽ سندس اولاد تي نازل ڪيو ويو ۽ جو موسيٰ ۽ عيسيٰ ۽ (ٻين) نبين کي سندن پاليندڙ وٽان ڏنو ويو. اسين انهن مان ڪنهن ۾ فرق نه ٿا ڪريون ۽ اسين سندس فرمانبردار آهيون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ ته: ”اسان الله تي ايمان آندو ۽ جيڪي اسان تي نازل ڪيو ويو ۽ جيڪي ابراهيم ۽ اسماعيل ۽ اسحاق ۽ يعقوب ۽ (انهن جي) اولاد تي نازل ڪيو ويو ۽ جيڪي موسى ۽ عيسى ۽ نبين کي انهن جي رب پاران ڏنو ويو. اسان انهن (رسولن) مان ڪنهن ۾ به فرق نه ٿا ڪيون ۽ اسان ان جا فرمانبردار آهيون“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، ته مڃيو سون الله کي، پڻ جو اُتريو اسان پار، ۽ جي اُتريا ابراهيم تي، اُتارا، اِظهار، اسماعيل، اسحاق، يعقوب تي ۽ پوٽن، ڏهٽن پار، ۽ موسٰى، عيسٰى کي، جو مليو ۽ ٻئا نبي نامدار، سندنِ سائينءَ پاڪ کان، تن مان ڪريون نه، ڪنهن کي ڌار، ۽ هرگز اِن هڪ هار، اسين سدا سَلامي آهيون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ”اسان الله تي ايمان آندو ۽ ان تي به، جيڪي اسان تي نازل ٿيو ۽ جيڪي ابراهيم، اسماعيل، اسحاق، يعقوب ۽ سندس اولاد تي نازل ٿيو ۽ ان تي به جيڪي موسيٰ، عيسيٰ ۽ سڀني نبين کي سندن رب کان مليو. اسين انهن مان ڪنهن هڪڙي ۾ به فرق نٿا ڪريون ۽ اسين سندس ئي فرمانبردار آهيون. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! چؤ ته "اسان الله کي مڃون ٿا، انهيءَ تعليم کي مڃون ٿا، جيڪا اسان تي نازل ڪيل آهي ۽ انهيءَ تعليم کي به مڃون ٿا جيڪا ابراهيم، اسماعيل، اسحاق، يعقوب ۽ يعقوب جي اولاد تي نازل ٿي هئي ۽ انهن هدايتن تي به ايمان آڻيون ٿا، جيڪي موسيٰ ۽ عيسيٰ ۽ ٻين نبين کي سندن رب وٽان ڏنيون ويون هيون، اسان انهن جي وچ ۾ ڪوبه فرق نٿا ڪريون ۽ اسان الله جا تابعدار (مسلم) آهيون" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

چؤ (اي نبي!) ته اسان الله کي مڃيون ٿا ۽ ان جي تعليم کي جيڪا اسان تي نازل ڪئي وئي آهي، ان تعليمات کي به مڃيون ٿا جيڪي ابراهيم ۽ اسماعيل ۽ اسحاق ۽ يعقوب ۽ اولاد يعقوب تي نازل ٿيون ۽ انهن تي به ايمان رکون ٿا جيڪي موسيٰ ۽ عيسيٰ ۽ ٻين پيغمبرن کي سندن رب جي طرفان ڏنيون ويون، اسان فرق نٿا ڪريون انهن جي وچ ۾ ۽ اسان الله جي فرمان جا تابع (مسلم) آهيون.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ)! توهان چؤ ته اسان الله تعالى تي ايمان آندو، اسان ان تعليم کي مڃون ٿا جيڪي اسان جي مٿان، ابراهيم، اسماعيل، اسحاق ، يعقوب (ؓ) ۽ ان جي اولاد تي ان جي رب جي طرف کان نازل ڪئي وئي هئي، ۽ جيڪا تعليم موسى، عيسى ۽ ٻين نبِين سڳورن کي به ڏني وئي هئي اسان ان کي به مڃون ٿا، اسان انهن مان ڪنھن به هڪ تعليم جي وچ ۾ فرق نٿا ڪريون ۽ اسين صرف ان (الله پاڪ ) جا ئي فرمانبردار آهيون. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

توهان فرمايو: اسان الله تي ايمان آندو آهي ۽ جيڪو ڪجهه اسان تي نازل ڪيو ويو آهي ۽ جيڪو ڪجهه ابراهيم ۽ اسماعيل ۽ اسحاق ۽ يعقوب (عليهم السلام) ۽ سندن اولاد تي نازل ڪيو ويو آهي ۽ جيڪو ڪجهه موسيٰ ۽ عيسيٰ ۽ تمام نبين (عليهم السلام) کي سندن رب جي طرفان عطا ڪيو ويو آهي (سڀ تي ايمان آندو اٿئون)، ۽ اسين انهن مان ڪنهن تي به ايمان ۾ فرق نٿا ڪريون ۽ اسين ان جي حڪم جا تابع آهيون.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جيڪو اسلام ڌاران ٻيو دين طلبيندو تنھن کان اُھو ڪڏھن نه قبول ڪبو، ۽ اُھو آخرت ۾ ڇيئي وارن مان آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ جيڪو به دين اسلام کان سواءِ (جو سڀني نبين جي تصديق ۽ پيرويءَ جو دين آهي) ٻئي ڪنهن دين جي طلب رکندو ته اهو دين ڪڏهن به قبول نه پوندو ۽ آخرت ۾ هو انهن ماڻهن ۾ هوندو جي تباهه ۽ نامراد ٿيا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ جيڪو ماڻهو اسلام کي ڇڏي ٻئي دين جي طلب ڪري ٿو اهو هرگز ان کان قبول نه ڪيو ويندو، ۽ اهو آخرت ۾ نقصان وارن مان هوندو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جيڪو اسلام کان سواءِ ڪنهن ٻئي دين جي خواهش ڪندو ته سندس اهو دين ڪڏهين به قبول نه ڪيو ويندو ۽ هو آخرت ۾ نقصان پائڻ وارن مان آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جيڪو ڳولي ٿو اسلام کان سواءِ (ٻيو ڪو) دين پوءِ هرگز قبول نه ڪيو ويندو ان کان ۽ اهو آخرت ۾ نقصان وارن مان هوندو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جيڪو اسلام کان سواءِ ٻيو ڪوبه دين گهرندو ته ان کان اهو قبول نه ڪيو ويندو. ۽ اهو آخرت ۾ نقصان پائڻ وارن مان آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ جيڪو اسلام کان سواءِ ڪو ٻيو دين تلاش ڪندو ته ان کان اهو هرگز قبول ڪونه ڪيو ويندو، ۽ اهو آخرت ۾ خساري وارن مان هوندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

سچي سلامتِيءَ ري، جو ڌاريندو ٻِئو دين، ڌڻي اُن کان، دين سو، ڪڏهن قبوليندو ڪِين، ۽ هاريَنِ مان حَزِين، اُهي آهن، آخرت ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪو اسلام کانسواءِ ٻيو دين ڳوليندو، ته اهو ان کان هرگز قبول نه ڪبو ۽ آخرت ۾ نقصان پائيندڙن مان هوندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جيڪو به ماڻهو انهيءَ فرمانبرداريءَ (اسلام) کانسواءِ ڪو ٻيو طريقو اختيار ڪرڻ گهرندو ته سندس اهو طريقو ڪڏهن به قبول نه ڪيو ويندو ۽ آخرت ۾ به هو وڏي خساري ۾ پوندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ان فرمانبرداري (اسلام) کان سواءِ جيڪو به شخص ڪو ٻيو طريقو اختيار ڪرڻ گهري، ان جو اهو طريقو هرگز قبول نه ڪيو ويندو ۽ اهو آخرت ۾ ناڪام ۽ نامراد رهندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جيڪو ماڻهو دين اسلام کان هٽي ڪري، ٻيو ڪو دين چاهيندو ته سندس اهو دين ڪڏهن به قبول نه ڪيو ويندو ۽ اهڙو ماڻهو آخرت ۾ بدنصيبن ۾ شامل هوندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جيڪو اسلام کانسواءِ ڪو ٻيو دين گهرندو ته اُهو کائنس هرگز قبول نه ڪيو ويندو، ۽ اُهو آخرت ۾ نقصان وارن مان هوندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله اُن قوم کي ڪئن ھدايت ڪندو جي پنھنجي اِيمان آڻڻ کانپوءِ ڪافر ٿيا ۽ (پھريائين) اقرار ڪيائون ته پيغمبر سچو آھي ۽ وٽن معجزا (به) آيا، ۽ الله ظالم ٽولي کي ھدايت نه ڪندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

الله تعاليٰ ڪيئن اهڙي قوم کي ڪاميابيءَ جي راهه ڏيکاريندو جن ايمان آڻي وري ڪفر جي واٽ ورتي، حالانڪ هنن شاهدي به ڏني هئي ته، الله جو رسول برحق آهي ۽ (حقيقت جا) چٽا دليل وٽن اچي ويا هئا. (الله جو قانون آهي) ته هو ظلم ڪرڻ وارن لاءِ (سعادت جي) راهه نٿو کولي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ڪهڙيءَ طرح الله هدايت ڏيندو اُن قوم کي جنهن ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪفر ڪيو ۽ شاهدي ڏنائون ته بيشڪ رسولِ عربي سچو آهي ۽ انهن وٽ چٽا معجزا اچي چڪا هئا، ۽ الله تعالى ظالمن کي هدايت نٿو ڏئي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڀلا اهڙن ماڻهن کي خدا ڪئين هدايت ڪندو جن ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪفر ڪيو هوڏانهن اهي اقرار ڪري چڪا هئا ته پيغمبر (آخر الزمان) برحق آهي ۽ انهن ڏانهن ظاهر ۽ روشن معجزا به اچي چڪا هئا ۽ خدا اهڙي ضدي قوم وارن ماڻهن کي هدايت نٿو ڪري.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڪيئن هدايت ڪندو الله ان قوم کي جو ڪفر ڪيائون ايمان آڻڻ کان پوءِ ۽ شاهدي ڏنائون ته بيشڪ رسول سچو آهي ۽ آيون انهن وٽ کليل نشانيون ۽ الله نٿو هدايت ڪري ظالم قوم کي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

الله اهڙيءَ قوم کي ڪيئن هدايت ڪندو، جيڪي پنهنجي ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿيا ۽ انهن هيءَ به شاهدي ڏني هئي ته رسول حق آهي ۽ انهن وٽ ظاهر نشانيون آيون هيون. ۽ الله ظالم قوم کي هدايت نه ٿو ڪري. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

الله اهڙي قوم کي ڪيئن هدايت ڪندو جن ايمان آڻڻ بعد ڪفر ڪيو! ۽ اُهي شاهدي به ڏئي چڪا هئا ته بلاشڪ (هي) رسول سچو آهي ۽ انهن وٽ چِٽيون نشانيون اچي چڪيون آهن. ۽ الله ظالمن جي قوم کي هدايت نه ٿو ڪري.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

سَئين تِنهن ساٿ کي، ڏَسي ڪِيئن ڏاتار، ته سندن مڃڻ پڃاڻا مورهين، ڪيائون انڪار، ۽ ساک ڏِنائون، آھِ سچو، مُرسل مڻيادار، ۽ آيو ٻِيون اُنهن کي، نِشانيون نروار، ۽ پرور سَئون پار، نه ڏَسي ڏاڍِي ذات کي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جنهن قوم ايمان کانپوءِ ڪفر ڪيو ۽ گواهي به ڏنائون ته رسول سچو آهي ۽ وٽن پڌريون نشانيون به آيون، ان کي الله ڪيئن رستي لڳائيندو! جو الله ظالمن کي رستي نٿو لڳائي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو ڪيئن ٿي ٿو سگهي ته الله اهڙن ماڻهن کي هدايت نصيب ڪري،جن ايمان جي نعمت ملڻ کانپوءِ وري ڪفر اختيار ڪيو،حالانڪه هو پاڻ اها شاهدي ڏئي چڪا آهن ته اهو رسول برحق آهي ۽ وٽن چٽيون نشانيون پڻ اچي چڪيون آهن. الله ظالمن کي ته هدايت نه ڏيندو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڪيئن ٿو ٿي سگهي ته هدايت بخشي الله انهن ماڻهن کي جن وري ڪفر اختيار ڪيو ايمان جي نعمت حاصل ڪرڻ کان پوءِ، ۽ اهي شاهدي ڏئي چڪا آهن پاڻ ان ڳالهه جي ته هي رسول حق تي آهي ۽ وٽن روشن نشانيون اچي چڪيون آهن، ۽ الله هدايت نه ڏيندو آهي ظالمن کي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

الله تعالى اهڙن ماڻهن کي ڪيئن هدايت بخشيندو، جن ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪفر جو رستو اختيار ڪيو؟ حالانڪه هو پھريائين ان ڳالهه جي شاهدي ڏئي چڪا آهن ته بيشڪ رسول برحق آهي ۽ وٽن معجزا به آيا، سو اهڙن ظالمن کي الله تعالى ڪڏهن به هدايت نه بخشيندوآهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

الله انهن ماڻهن کي ڇو هدايت ڏي جيڪي ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿي ويا حالانڪه اُهي ان ڳالهه جي شاهدي ڏيئي چڪا هئا ته هي رسول سچو آهي ۽ وٽن کليل نشانيون اچي چڪيون هيون، ۽ الله ظالم قوم کي هدايت نٿو فرمائي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اِھي اُھي آھن جن تي سزا (ھيءَ) آھي ته مٿن الله ۽ ملائڪن ۽ مڙني ماڻھن جي لَعنت آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهن ماڻهن کي (انهن جي ظلم ۽ شرارت جو) جيڪو بدلو ملندو اهو هي آهي جو انهن تي الله جي، فرشتن جي، انسانن جي ۽ سڀني جي لعنت پئجي رهي آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهن جو بدلو اهو آهي ته بيشڪ انهن جي مٿان الله تعالى ۽ ملائڪن ۽ سڀني ماڻهن جي لعنت آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اهڙن ماڻهن جي سزا هي آهي ته انهن تي خدا ۽ فرشتن ۽ (سموري جهان جي) سڀني انسانن جي ڦٽڪار آهي ۽ اهي هميشه انهيءَ ڦٽڪار ۾ پيا رهندا. (سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهي سزا انهن جي (هيءَ آهي ته) تحقيق انهن تي لعنت آهي الله جي ۽ ملائڪن جي ۽ سڀني ماڻهن جي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

انهن جي جزا هيءَ آهي ته مٿن الله ۽ ملائڪن ۽ ماڻهن سڀني جي لعنت آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهڙن ماڻهن جي سزا هي آهي جو انهن تي الله جي ۽ ملائڪن ۽ سڀ ماڻهن جي لعنت آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اَجر به اُنهن جو، اُنهن مٿي؛ ڌڻيءَ جِي ڌِڪار، پڻ مِڙنين مَلڪن ۽ ماڻهن جِي، برسر مٿڻ ڀُلڪار، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهڙن ماڻهن جي سزا اها آهي ته مٿن الله، فرشتن ۽ سڀني ماڻهن جي لعنت هجي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سندن ظلم جو صحيح بدلو اهوئي آهي، جو مٿن الله ۽ ملائڪن ۽ سڀني انسانن جي لعنت ٿيل آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهن جي ظلم جو صحيح بدلو اهو ئي آهي ته ڦٽڪار آهي انهن تي الله ۽ ملائڪن ۽ انسانن مڙني جي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهڙن ماڻهن جو بدلو هي آهي ته مٿن بيشڪ الله تعالى، ملائڪن ۽ سڀني ماڻهن جي لعنت پوندي رهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اهڙن ماڻهن جي سزا اِها آهي ته مٿن الله جي ۽ ملائڪن جي ۽ تمام انسانن جي لعنت پوندي رهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُن ۾ سدائين رھڻ وارا آھن، کانئن عذاب ھلڪو نه ڪبو ۽ نه اُنھن کي مُھلت ڏبي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهيءَ حالت ۾ هميشه گرفتار رهندا، نڪي هنن جو عذاب هلڪو ڪيو ويندو، نڪي هنن کي مهلت ڏني ويندي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهي هميشہ انهيءَ ۾ رهندا، نه انهن تي عذاب هلڪو ڪيو ويندو ۽ نه انهن کي مهلت ڏني ويندي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

نه انهن تان عذاب گهٽ ٿيندو ۽ نه انهن کي مهلت ڏني ويندي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

هميشہ رهندا ان ۾ نه هلڪو ڪيو ويندو انهن کان عذاب ۽ نه مهلت ڏنا ويندا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ان (لعنت) ۾ پيا رهندا، نه انهن تان عذاب هلڪو ڪيو ويندو ۽ نه انهن کي مهلت ڏني ويندي، (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ان (لعنت) ۾ هميشه رهندا نه انهن کان عذاب هلڪو ڪيو ويندو ۽ نه انهن کي مهلت ڏني ويندي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

هونِ هميشه اُن ۾، ۽ اُنهن تان آزار، لاهِبو نه لَغار، ۽ نه ڏانهنِ، ڏِٺو ئـِي وڃي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ان ۾ هميشه رهندا نه انهن کان عذاب هلڪو ڪبو ۽ نه انهن کي مهلت ڏبي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهيءَ حالت ۾ هو هميشه رهندا، نه سندن سزا ۾ ڪا هلڪائي ٿيندي ۽ نڪي کين ڪا مهلت ڏني ويندي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهيءَ حالت ۾ اهي هميشه رهندا، نه ڪمي ٿيندي انهن جي سزا ۾ ۽ نه انهن کي ڪا مهلت ئي ڏني ويندي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهي هميشه ان لعنت واري حالت ۾ رهندا، نه ئي مٿن عذاب هلڪو ڪيو ويندو ۽ نه ئي کين ڪابه مھلت ڏني ويندي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اُهي ان ڦٽڪار ۾ هميشه (گرفتار) رهندا ۽ انهن تان هن عذاب ۾ هلڪائي نه ڪئي ويندي ۽ نه کين مهلت ڏني ويندي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پر جن اُن کانپوءِ توبه ڪئي ۽ (پاڻ) سڌاريائون، ته بيشڪ الله (به) بخشڻھار مھربان آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر جن ماڻهن انهيءَ حالت کان پوءِ به توبهه ڪئي ۽ پاڻ کي سڌاريائون (يعني جيڪي ماڻهو بدعمل ڇڏي نيڪ عملي جي راه اختيار ڪندا تن کي الله تعاليٰ پنهنجي فضل سان اڳيان گناهه معاف ڪندو ۽ آئنده لاءِ لعنت واري حالت مان ڪڍي رحمت ۾ داخل ڪندو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

مگر جيڪي ماڻهو ڪفر کان پوءِ توبہ ڪري ۽ چڱا ڪم ڪيائون پوءِ بيشڪ الله تعالى بخش ڪندڙ ٻاجهارو آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پر (هاءُ!) جن ماڻهن انکان پوءِ توبه ڪئي ۽ پنهنجيءَ (خرابي جو) اصلاح ڪيو ته پوءِ خدا معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

مگر جن توبہ ڪئي ان کان پوءِ ۽ (پنهنجي) اصلاح ڪيائون پوءِ بيشڪ الله بخشيندڙ مهربان آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پر جن ان کان پوءِ توبه ڪئي ۽ (پنهنجن ڪمن کي) سڌاريو ته پوءِ الله معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

سواءِ انهن ماڻهن جي جن ان کان پوءِ توبه ڪئي ۽ اصلاح ڪيائون ته پوءِ بلاشڪ الله بخشڻهار وڏي ٻاجهه ڪرڻ وارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

مگر انهيان پوءِ موٽيا، ۽ صحِي سُڌاريؤَن پاڻ، پوءِ صاحب سُرت سُڄاڻ، مرهيندڙ ۽ مِهر ڀريو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ها، ان کانپوءِ جن توبهه ڪئي ۽ نيڪ ڪم ڪيا، ته بيشڪ الله بخشڻهار مهربان آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ها باقي اهي ماڻهو بچي سگهندا، جيڪي پوءِ تائب ٿي توبهه ڪري پاڻ کي سڌاريندا، الله ته بخشڻهار ۽ ٻاجهارو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

البته اهي ماڻهو بچي ويندا جيڪي انهيءَ کان پوءِ توبهه ڪري پنهنجي اصلاح ڪن، الله بخشش ڪرڻ وارو رحم ڪندڙ آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پر اهي ماڻهو جن پنھنجي برن عملن کان توبہ ڪئي ۽ پنھنجو پاڻ کي سڌاريائون، بيشڪ الله تعالى وڏو معاف ڪندڙ ۽ وڏو رحم ڪندڙ آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

سواءِ انهن ماڻهن جي جن ان کانپوءِ توبه ڪئي ۽ (پنهنجي) اصلاح ڪيائون، بيشڪ الله وڏو بخشيندڙ مهربان آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جن پنھنجي ايمان آڻڻ کانپوءِ ڪُفر ڪيو وري ڪُفر ۾ وڌيا تن جي توبه ڪڏھن قبول نه ڪبي، ۽ اُھي ئي ڀليل آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر جن ماڻهن ايمان کان پوءِ ڪفر اختيار ڪيو ۽ پنهنجي ڪفر (جي شرارتن) ۾ وڌندا رهيا ته پوءِ اهڙن ماڻهن جي پشيماني قبول ڪانه پوندي. (ڇو ته سچي توبهه انهن کي نصيب ئي نه ٿيندي) ۽ اهي ئي ماڻهو آهن جي سچ پچ گمراه آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ جن ماڻهن ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪفر ڪيو انهيءَ کان پوءِ ڪفر ۾ وڌيڪ زياده ٿيا، هر گز انهن جي توبہ قبول نه ڪئي ويندي، ۽ اهي ئي گمراه آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ جيڪي پنهنجي ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿيا، وري (روز بروز) ڪفر ۾ وڌندا ويا ته انهن جي توبه ڪڏهن به قبول نه ڪئي ويندي ۽ اهي ئي ماڻهو (چوٽي جي درجي جا) گمراھ آهن. (سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪفر ۾ وڌيا هرگز نه قبول ڪئي ويندي توبہ انهن جي ۽ اهي ئي گمراهه آهن.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ جيڪي پنهنجي ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿيا، وري ڪفر ۾ وڌيا، تن جي توبه قبول نه ڪئي ويندي ۽ اهي ئي گمراهه آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اُهي ماڻهو جن ايمان آڻڻ بعد ڪفر ڪيو پوءِ ڪفر ۾ وڌي ويا ته انهن جي توبه ڪونه قبول ڪئي ويندي ۽ اُهي ئي گمراهه آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي ڦِريا، سندنِ مڃڻ پُٺيان، ۽ وَڌيا منجھ انڪار، توبه نه تن جِي ڪار؛ ۽ اُهي موڙهل آهن مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪي ماڻهو ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿيا ۽ ڪفر ۾ وڌندا ئي رهيا، ته انهن جي توبهه قبول نه پوندي ۽ اُهي ئي گمراهه آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پر جن ماڻهن ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪفر اختيار ڪيو ۽ وري پنهنجي ڪفر ۾ ويا وڌندا، انهن جي توبهه هرگز قبول نه ٿيندي. اهڙا ماڻهو ته پڪا گمراهه آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پر جن ماڻهن ڪفر اختيار ڪيو ايمان آڻڻ کان پوءِ ۽ اڃا به وڌندا ويا پنهنجي ڪفر ۾، انهن جي هرگز قبول نه ڪئي ويندي توبهه، ۽ اهڙا ماڻهو ته پڪا گمراهه آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ جن ماڻهن ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪفر ڪيو ۽ ان ڪفر ۾ رهندو اڳتي وڌندا رهيا، هاڻي ته انهن جي توبہ به قبول نه ٿيندي اهڙا ماڻهو پڪا گمراهه آهن.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ جن ماڻهن پنهنجي ايمان کانپوءِ ڪفر ڪيو پوءِ اُهي ڪفر ۾ وڌندا ويا انهن جي توبه هرگز قبول نه ڪئي ويندي، ۽ اُهي ئي ماڻهو گمراهه آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جن ڪُفر ڪيو ۽ اُھي ڪافر ٿي مُئا تن مان ڪو ھڪڙو اگرچه سڄيءَ زمين جيترو سونُ (پنھنجن گناھن جي) عوض ڏئي ته به اُھو اُن کان قبول نه ڪبو، اِھي (اُھي) آھن جن لاءِ ڏکوئيندڙ عذاب آھي ۽ اُنھن جو ڪو واھرو ڪونھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

جن ماڻهن ڪفر جي واٽ ورتي ۽ مرڻ گهڙيءَ تائين ڪفر تي قائم رهيا تن مان ڪوبه (قيامت جي ڏينهن) سڄي ڌرتي جيترو سون فديي طور ڏئي ته به اهو فديو قبول نه پوندو (۽ هن کي پنهنجي بدعملن جي ڪري) سخت عذاب ٿيندو ۽ ڪوبه (عذاب کان بچائڻ ۾) هنن جو مددگار ڪونه هوندو. (ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر ڪيو ۽ ڪفر تي سندن موت ٿيو پوءِ هرگز نه قبول ڪيو ويندو انهن مان ڪنهن هڪڙي کان زمين جيترو سُونَ جيتوڻيڪ پنهنجي آزادي لاءِ پيش ڪري، انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي ۽ انهن جو ڪوبه مددگار ناهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ جيڪي ڪافر ٿيا ۽ ڪافر ٿي مئا تن مان ڪنهن کان به زمين جيترو ڀرپور سون به جند ڇڏائڻ لاءِ قبول نه ڪيو ويندو. اهي، هي ماڻهو آهن جن لاءِ دردناڪ عذاب آهي ۽ انهن جا ڪي به مددگار نه هوندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو ۽ مري ويا ان حال ۾ جو اهي ڪافر آهن پوءِ هر گز نه قبول ڪيو ويندو ڪنهن هڪ جو به انهن مان زمين جي ڀرڻ جيترو سون جيتوڻيڪ فديو ڏنائين ان سان (جان ڇڏائڻ لاءِ) اهو انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي ۽ نه آهن انهن جا ڪي مددگار.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ جيڪي ڪافر ٿيا ۽ ڪافر ٿي مئا تن مان ڪنهن کان به زمين جيترو ڀر سُونُ قبول نه ڪيو ويندو جيتوڻيڪ اهو پنهنجي بدلي ۾ ڏي. انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي ۽ انهن جا ڪي به مددگار نه آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بلاشڪ اُهي ماڻهو جن ڪفر ڪيو ۽ ڪفر جي حالت ۾ مري ويا ته انهن مان هڪڙو اگر سڄي زمين جي ڀرلائي جيترو سون به عيوض ۾ ڏئي ته به ان کان اهو قبول ڪونه ڪيو ويندو. اُهي ئي آهن جن لاءِ دردناڪ عذاب آهي ۽ انهن لاءِ ڪوبه مددگار ڪونه هوندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي ڦريا، سندن مڃڻ پُٺيان، ۽ مُئا مُنڪر مور، اصل انهن مان، ڪنهن هِڪ ڪنان، مور نه ڪجي منظور، زمين ڀريل سون سان، بخشي، جي ڀرپور، سزا سندنِ لئي سُور، ۽ واھر، نه وسيلا اُنهن جا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو، ۽ ڪفر جي حالت ۾ مري ويا، انهن کان ڪو به بدلو هرگز نه وٺبو، کڻي زمين سون سان ڀري ڇو نه ڏين. انهن لاءِ دردناڪ عذاب آهي ۽ انهن لاءِ ڪو به مددگار نه آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پڪ ڄاڻو ته جن ماڻهن ڪفر اختيار ڪيو ۽ ڪفر جي حالت ۾ ئي دم ڏنائون، انهن مان ڪو جيڪڏهن پاڻ کي سزا کان بچائڻ لاءِ سڄي زمين جيترو سون عيوض ۾ ڏئي ته به اهو قبول نه ڪيو ويندس، اهڙن ماڻهن لاءِ دردناڪ سزا تيار ٿي پئي آهي ۽ کين ڪوبه مددگار نه ملندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

يقين رکو جن ماڻهن ڪفر اختيار ڪيو۽ انهيءَ ڪفر جي حالت ۾ ئي جان ڏني، انهن مان جيڪڏهن ڪو پاڻ کي سزا کان بچائڻ لاءِ ساري زمين سون جي ڀري به فديي ۾ ڏئي ته اهو قبول نه ڪيو ويندو، اهڙن ماڻهن جي لاءِ لاءِ دردناڪ سزا تيار آهي ۽ اهي ڪوبه پنهنجي لاءِ مددگار نه ڏسندا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر ڪيو ۽ ڪفر جي حالت ۾ ئي مري ويا، هو قيامت جي ڏينھن جان بچائڻ لاءِ سموري زمين جيترو سون به، فديي ۾ ڏيندا ته به اهو فديو انهن کان هرگز قبول نه ڪيو ويندو، اهڙن ماڻهن لاءِ انتهائي تڪليف ڏيندڙ عذاب آهي ۽ انهن جو ڪير به مددگار نه هوندو. (ع)(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ جيڪي ماڻهو ڪافر ٿيا ۽ ڪفر جي حالت ۾ ئي مري ويا پوءِ انهن مان ڪوبه شخص جيڪڏهن زمين برابر سون به (پنهنجي ڇوٽڪاري جي لاءِ) معاوضي ۾ ڏيڻ چاهي ته کائنس هرگز قبول نه ڪيو ويندو، انهن ئي ماڻهن جي لاءِ دردناڪ عذاب آهي ۽ انهن جو ڪوبه مددگار نه ٿي سگهندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

چڱائيءَ کي ايسين ڪڏھن نه پھچندؤ جيسين جن شين کي دوست رکندا آھيو تن مان (الله جي واٽ ۾ نه) خرچيو، ۽ جيڪا شيء (الله لڳ خرچيو سا ڀَلي ھئڻ گھرجي) ڇوته الله اُن کي ڄاڻندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

توهان نيڪيءَ جي درجي کي ڪڏهن به پهچي نٿا سگهو، جيستائين توهان (خدا جي راهه ۾) خرچ نه ڪيو ان مان جنهن سان توهان کي محبت آهي. جيڪي جيڪي توهان (خدا جي راه ۾) خرچ ڪيو ٿا سو بلاشبه الله تعاليٰ ڄاڻي ٿو (۽ ان جو اجر ڏئي ٿو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

توهان هرگز نيڪيءَ کي پهچي نه سگهندا جيستائين پنهنجي پسنديده شيءِ الله جي راه ۾ خرچ نه ڪندا ۽ توهان جيڪي ڪجهه خرچ ڪريو ٿا پوءِ بيشڪ الله تعالى کي سموري ڄاڻ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(انسانو!) اوهان ڀلائي کي ڪڏهن به نه پهچندو جيستائين پنهنجي پسند ڪيل شيءِ خرچ نه ڪندو. ۽ جا به شيءِ خرچ ڪندو تنهن کي خدا ڄاڻي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

هر گز نه پهچندئو نيڪيءَ کي تانجو خرچ ڪيو (الله جي واٽ ۾) ان مان جو ٿا پياري رکو ۽ جيڪا به خرچ ٿا ڪيو ڪا شيءِ پوءِ بيشڪ الله اها ڄاڻندڙ آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اوهان ڀلائيءَ کي ڪڏهن به نه پهچندؤ جيستائين پنهنجي پسند ڪيل شيءِ مان خرچ نه ڪندؤ. ۽ جا به شيءِ خرچ ڪندؤ تنهن کي الله ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

توهان هرگز نيڪيءَ کي پهچي نه سگھندئو جيستائين پنهنجي پيارين شين مان (الله جي راهه ۾) خرچ نه ڪندئو، ۽ اوهان جا شيءِ خرچ ڪيو ٿا ته بيشڪ الله ان کي ڄاڻندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

نيڪِي مور نه ماڻيو، تان خرچيو خُدا ڪاڻ، اُن مان، گھڻو جنهن کي، پيار ڪريو ٿا پاڻ، ۽ صاحب تنهن کان، سُڄاڻ، جيڪي خرچيو خير ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اوهين تيسين سچا نيڪ هرگز نه آهيو، جيسين اوهان جي پنهنجي پيارين چيزن مان (الله جي راهه ۾) خرچ نه ڪريو، ۽ جيڪي به خرچ ڪندؤ، سو الله کي معلوم آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

توهان تيستائين نيڪيءَ کي نٿا پهچي سگهو جيستائين (الله جي واٽ ۾) پنهنجون اهي شيون خرچ نه ڪريو، جيڪي توهان کي پياريون آهن ۽ جيڪي به توهان خرچ ڪندؤ الله ان کان بي خبر نه هوندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

توهان نيڪيءَ کي پهچي نٿا سگهو جيتر پنهنجون شيون (الله جي راهه ۾) خرچ نه ڪندا، جن کي توهين پيارو رکو ٿا ۽ جيڪي توهين خرچ ڪندؤ بيشڪ الله ان کان بي خبر نه هوندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

توهان نيڪيءَ (جي اصل معيار ) تائين هرگز نٿا پھچي سگهو، جيستائين پنھنجي پسنديده شيءِ الله تعالى جي راهه ۾ خرچ نه ڪريو، توهان جيڪو به الله تعالى جي راهه ۾ خرچ ڪندا بيشڪ الله تعالى ان کي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو . (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

توهان ڪڏهن به نيڪي کي نه رسي سگهندؤ جيستائين توهان (الله جي واٽ ۾) پنهنجي پيارين شين مان خرچ نه ڪريو، ۽ توهان جيڪو ڪجهه به خرچ ڪريو ٿا بيشڪ الله ان کي چڱي طرح ڄاڻندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

سڀ (ڪنھن قسم جو) طعام بني اسرائيلن لاءِ حلال ھو پر جيڪي يعقوب پاڻ تي حرام ڪيو ھو سو توريت جي لھڻ کان اڳ ھو، (اي پيغمبر) چؤ ته جيڪڏھن اوھين سچا آھيو ته توريت آڻيو پوءِ اُھو پڙھو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

کائڻ جون سڀ شيون بني اسرائيلن لاءِ حلال هيون، سواءِ انهن شين جي جيڪي تورات جي نازل ٿيڻ کان به اڳي بني اسرائيل پاڻ تي پاڻ حرام ٺهرايون هيون (انهن شين کي خدا حرام ڪونه ڪيو هو. اي پيغمبر! جيڪڏهن هن باري ۾ يهودي توسان بحث ڪن ته کين) چئو ته جيڪڏهن توهان پنهنجي خيال ۾ سچا آهيو ته تورات کڻي اچو ۽ ان کي کولي پڙهو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

سڀئي طعام بني اسرائيل کي حلال هئا مگر اهو جيڪو (حضرت) يعقوب تورات نازل ٿيڻ کان اڳ ۾ پاڻ تي حرام ڪيو، (اي حبيب) توهان فرمايو تورات کڻي پڙهو جيڪڏهن توهان سچا آهيو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

سڀ ڪو کاڌو اسرائيلين لاءِ حلال هو مگر جنهن کي يعقوب پاڻ تي تورات جي لهڻ جي اڳ کان حرام ڪيو هو. (اي رسول! انهن يهودين کي) چئو ته جيڪڏهن اوهين (پنهنجي ڳالھ ۾) سچا آهيو (ته چڱو) تورات کڻي اچو ۽ ان کي (اسان جي اڳيان) پڙهو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

سڀ کاڌي جون شيون هيون حلال بني اسرائيل جي لاءِ مگر اهو جو حرام ڪيو اسرائيل پنهنجو پاڻ تي ان کان اڳي جو نازل ڪيو ويو توراة.رماءِ پوءِ آڻيو توراة پوءِ پڙهو اهو جيڪڏهن آهيو سچا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

سڀ ڪو کاڌو بني اسرائيلن لاءِ حلال هو پر جنهن کي يعقوب پاڻ تي تورات جي لهڻ کان اڳ حرام ڪيو هو. (يهودين کي) چؤ ته پوءِ تورات آڻيو پوءِ ان کي پڙهو جيڪڏهن سچا آهيو، (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

هر کاڌو بني اسرائيل لاءِ حلال هيو سواءِ ان جي جيڪو اسرائيل (يعني يعقوب) پاڻ تي حرام ڪيو تورات جي نازل ٿيڻ کان اڳ. چؤ ته پوءِ تورات (جي ڪا عبارت) کڻي اچو پوءِ ان کي پڙهو اگر اوهان سچا آهيو!(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اسرئيل جي اولاد تي هئا، حلال سڀ طعام، مگر پاڻهين پاڻ تي، جو اسرائيل ڪيو حرام، تِنها اڳ، ته توريت ٿيئي، اُنهن تي انعام، آڻيو اڳيان توريت کي، پوءِ پڙهو تُرت تمام، جي ڪاتب! منجھ ڪلام، صفا سچ تي آهيو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

کائڻ جون سڀ شيون يهودين لاءِ حلال هيون، سواءِ انهن جي، جيڪي اسرائيل (يعقوب) پاڻ تي توريت جي نازل ٿيڻ کان اڳ حرام ڪيون هيون، انهن کي چئو ته ”جيڪڏهن اوهين (پنهنجي دعويٰ ۾) سچا آهيو، ته توريت آڻي ان کي پڙهو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

کائڻ واريون اهي سموريون شيون (جيڪي شريعت محمديءَ ۾ حلال آهن) بني اسرائيل لاءِ به حلال هيون، باقي ڪي شيون اهڙيون به هيون، جيڪي تورات جي نازل ٿيڻ کان اڳ اسرائيل (حضرت يعقوب) پاڻ تي پاڻ ئي حرام ڪري ڇڏيون هيون. کين چؤ ته، "جيڪڏهن توهان (پنهنجي اعتراض ۾) سچا آهيو ته کڻي اچو تورات ۽ اچي ان کي پڙهو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

کائڻ جون اهي سڀ شيون (جيڪي شريعت محمدي ۾ حلال آهن) بني اسرائيل لاءِ به حلال هيون، پر ڪي اهڙيون شيون حرام هيون اسرائيل (حضرت يعقوب) پنهنجي مٿان حرام ڪيون هيون. تورات جي نازل ٿيڻ کان پهرين، انهن کي چئو، ته آڻيو تورات ۽ پيش ڪريو ان جي ڪا لکت جيڪڏهن توهان (پنهنجي اعتراض ۾) سچا آهيو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اسلام ۾ کاڌي پيتي جون سڀ شيون بني اسرائيل لاءِ به حلال هيون، پر ڪجهه شيون اهڙيون هيون جيڪي اسرائيل (يعني حضرت) يعقوب ( ؑ) تورات نازل ٿيڻ کان گهڻو اڳ پاڻ تي حرام ڪري ڇڏيون هيون، (اي نبي ﷺ)! کين چؤ ته (اي بني اسرائيل!) جيڪڏهن توهان سچا آهيو ته پوءِ تورات کڻي اچو ،ان کي پڙهو ۽ اهڙي آيت ڏيکاريو جيڪا انهن شين کي حرام ڪندي هجي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

تورات جي لهڻ کان اڳ ۾ بني اسرائيل جي لاءِ هر کاڌي جي شيءِ حلال هئي سواءِ انهن (شين) جي جيڪي يعقوب (عليه السلام) پنهنجو پاڻ تي حرام ڪيون هيون، فرمايو: تورات آڻيو ۽ ان کي پڙهو جيڪڏهن توهان سچا آهيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جيڪي ھن کانپوءِ الله تي ڪوڙ ٺاھيندا سي ئي ظالم آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جيڪي هن (اعلان) بعد به (ساڳئي خيال تي قائم رهندا) ۽ الله تعاليٰ تي بهتان ٻڌندا، اهي ئي ظالم (گنهگار) آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهيءَ کان پوءِ جيڪو الله تي ڪوڙ هڻي دليلن اچڻ بعد پوءِ اُهو ئي ظالم آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ ان کان بعد ۾ جو ڪوئي خدا تي ڪوڙ بدوڙ هڻي ته (سمجهو ته) اهي ئي ماڻهو ظالم (هٺيلا) آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جنهن بهتان هنيو الله تي ڪوڙو ان کان پوءِ اهي ظالم آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جن هن کانپوءِ الله تي ڪوڙ گهڙيو، سي ئي ظالم آهن. (اي رسول) چؤ ته الله سچ چيو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ ان کان پوءِ جيڪو ماڻهو به الله تي ڪوڙي ڳالهه مڙهي ته پوءَ اُهي ئي ظالم آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اِن کانپوءِ، الله تي، جنهن ٻَڌا ڪارا ڪُوڙ، هاڃو ڪندڙ هُوڙھ، مورک آهن مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جيڪو ان کان پوءِ به الله تي ڪوڙ گهڙيندو ته اهڙا ماڻهو ظالم آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ان کانپوءِ به جيڪي ماڻهو پنهنجيون گهڙيل ڪوڙيون ڳالهيون الله تي هڻندا ته اهي ئي اصل ۾ ظالم آهن" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ان کان پوءِ به جيڪي ماڻهو الله ڏانهن پنهنجي ٺاهيل ڪوڙين ڳالهين کي منسوب ڪن ٿا اهي ئي حقيقت ۾ ظالم آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان ڳالهه کان پوءِ به جيڪڏهن ڪير الله تعالى تي ڪوڙ هڻندو رهي، ته اهي ئي پڪا ظالم آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ هن کان بعد به جيڪو شخص الله تي ڪوڙ گهڙي ته اُهي ئي ظالم آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) چؤ ته الله سچ چيو آھي، پوءِ ابراھيم حنيف (ھڪ طرفي) جي دين جي تابعداري ڪريو، ۽ (ابراھيم) مشرڪن مان نه ھو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر! انهن ماڻهن کي) چئو ته الله تعاليٰ حق جي ڳالهه ٻڌائي آهي. (توهان بني اسرائيلن کي جيڪڏهن سچائي قبول ڪرڻي آهي ته) توهان حضرت ابراهيم جي طريقي جي پيروي ڪيو (جنهن جي مان دعوت ڏئي رهيو آهيان). اهو طريقو آهي غير کي ڇڏي فقط الله جو ٿي رهڻ، ۽ يقيناً حضرت ابراهيم مشرڪن منجهان نه هو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان فرمايو الله سچ فرمايو، پوءِ توهان دينِ ابراهيمي تي هلو جيڪو هر باطل کان جدا آهي، ۽ ابراهيم مشرڪن مان نه هو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

( اي رسول!) چئو ته خدا سچ فرمايو ته هاڻي اوهين ملت ابراهيم (اسلام) جي پيروي ڪريو (جو باطل کان هٽي هلندو هو) ۽ مشرڪن مان نه هو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چئو ته سچ فرمايو الله پوءِ تابعداري ڪيو ابراهيم جي ملت جي حق تي هلندڙ باطل کان منهن موڙيندڙ ۽ نه هو مشرڪن مان.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ ابراهيم جي دين جي تابعداري ڪريو جو هڪ طرفو (باطل مذهبن کان بالڪل بيزار) هو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ الله سچ فرمايو. پوءِ اوهان ابراهيم جي دين جي تابعداري ڪيو جيڪو حق پرست هيو. ۽ مشرڪن مان نه هيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، سچ صفا سائينءَ چيو، پوءِ تابع رَهو توڙ، شريعت ابراهيم جا، جنهن کي، قوم چيو ڪا ڍوڙ، هڪ مالڪ ڏي مُنهن موڙ، ۽ منجھان مشرڪن ڪين هو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

تون چئو ته ”الله سچ فرمايو آهي، ان ڪري ابراهيم جي دين جي تابعداري ڪريو، جو هڪ رخو هو ۽ الله کان سواءِ ٻين جي بندگي ڪندڙ نه هو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چؤ: الله جيڪو به فرمايو آهي، سچ فرمايو آهي. توهان ٻيا دَرَ ڇڏي ابراهيم جي ئي طريقي تي هلو ۽ ابراهيم ڪڏهن به شرڪ ڪندڙن مان نه هو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

چؤ (اي نبي!) سچ فرمايو آهي (الله جو ڪجهه فرمايو آهي) پوءِ تو کي هڪ مَنو ٿي ابراهيم جي طريقي جي پيروي ڪرڻ گهرجي ۽ ابراهيم شرڪ ڪرڻ وارن مان نه هو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ)! توهان کين چؤ ته الله تعالى سچ فرمايو آهي، توهان سڀ سنوان سڌا ٿي ابراهيم (ؑ) جي طريقي جي پيروي ڪريو، جيڪو توحيد پرست هو ۽ هو ڪڏهن به مشرڪن مان نه هو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

فرمايو ته الله سچ فرمايو آهي، پوءِ توهان ابراهيم (عليه السلام) جي دين جي پيروي ڪريو جيڪو هر باطل کان منهن موڙي فقط الله جو ٿي ويو هو، ۽ هو مشرڪن مان نه هو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(عبادت جو) پھريون گھرُ جو ماڻھن لاءِ بڻايو ويو سو اُھو ئي آھي جو مَڪي ۾ برڪت وارو ۽ جڳ لاءِ ھدايت آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

يقيناً پهريون پهريون گهر(عبادتگاهه) جو انسانن جي لاءِ ٺاهيو ويو، اهو اهوئي آهي جو مڪي معظم ۾ آهي، جو گهڻي برڪت وارو ۽ سڀني انسانن جي لاءِ هدايت جو مرڪز آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ سڀ کان پهريون گهر جيڪو عبادت لاءِ مقرر ڪيو ويو مڪي شريف ۾ برڪت وارو آهي ۽ سڀني جهانن وارن لاءِ هدايت آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ماڻهن جي عبادت لاءِ جو گهر سڀ کان اول بنايو ويو اهو ته يقينن اهو (ڪعبه) آهي جو مڪي ۾ آهي، وڏو (خير ۽) برڪت وارو آهي ۽ سموري جهان وارن جو رهنما.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ پهريون گهر جو رکيو ويو ماڻهن جي (عبادت) لاءِ اهوئي آهي جو مڪي ۾ آهي برڪت ڀريو ۽ هدايت آهي جهانن جي لاءِ، .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ مشرڪن مان نه هو. بيشڪ پهريون گهر جيڪو ماڻهن لاءِ (عبادتگاه) مقرر ڪيو ويو آهي، سو اهوئي آهي جو مڪي ۾ برڪت وارو ۽ جهان وارن لاءِ هدايت آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ سڀ کان پهريون گهر جيڪو ماڻهن لاءِ (الله جي عبادت) واسطي جوڙيو ويو سو اهو ئي آهي جيڪو مڪي ۾ آهي جو برڪتن وارو آهي ۽ جهانن لاءِ هدايت آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پهريون پاڪ گھر، جو ٿيو، ماڻهن لئي مقرر، جو مڪي مبارڪ ۾، برڪت ڀريو بهتر، آهي عالمن لئي، هدايت هيڪر، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ پهريون (عبادت جو) گهر، جو ماڻهن لاءِ ٺهيو، سو ”بڪي“ (مڪي) ۾ آهي. اهو جهان جي ماڻهن لاءِ برڪت ڀريو ۽ هدايت (جو هنڌ) آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

بيشڪ سڀ کان پهرين عبادت جي جاءِ جيڪا انسانن لاءِ جوڙي وئي، اُها اِها ئي آهي، جيڪا مڪي ۾ آهي. ان کي برڪت وارو ڪيو ويو ۽ ساري جهان لاءِ هدايت جو مرڪز بڻايو ويو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ سڀ کان پهرين عبادت گاهه جيڪا انسانن لاءِ تعمير ٿي، اها ئي آهي جيڪا مڪي ۾ آهي. ان کي برڪت وارو ڪيو ويو پوري جهان لاءِ هدايت جو مرڪز بنائي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ ماڻهن جي لاءِ الله تعالى جي عبادت جو پھريون گهر، جيڪو مقرر ڪيو ويو سو مڪي پاڪ ۾ آهي، جيڪا برڪت واري جاءِ ۽ سموري جھان وارن لاءِ هدايت جو مرڪز آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ سڀ کان پهريون گهر جيڪو ماڻهن (جي عبادت) جي لاءِ بڻايو ويو اُهو ئي آهي جيڪو مڪي ۾ آهي برڪت وارو آهي ۽ تمام جهان وارن جي لاءِ هدايت جو (مرڪز) آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جنھن ۾ پڌريون نشانيون آھن (ھڪڙي) مقام ابراھيم آھي (جو اُن ۾ ابراھيم جي پيرن جو نشان آھي)، ۽ جيڪو اُتي داخل ٿيو سو امن وارو آھي، ۽ الله لاءِ خانه ڪعبه جو حج اُنھن ماڻھن تي لازم آھي جنھن کي ڏانھس واٽ وڃڻ جي سگھه آھي، ۽ جنھن انڪار ڪيو (ته الله کي پرواہ نه آھي) ڇو ته الله جھانن کان بي پرواہ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ان ۾ حق جون چٽيون نشانيون موجود آهن، (جن ان مان هڪ آهي اها) جاءِ جتي حضرت ابراهيم بيهي نماز پڙهي هئي. (مقام ابراهيم اڄ تائين موجود ۽ مشهور آهي. ٻي نشاني هيءَ آهي ته) جيڪو به ان جي حدن ۾ داخل ٿيو سو امن امان ۾ رهيو ۽ (هي به نشاني آهي ته) الله جي طرف کان ماڻهن لاءِ هي ڳالهه به ضروري مقرر ڪئي ويئي ته جيڪو به ان تائين پهچڻ جي طاقت سنڀاري سو ان گهر جو حج ڪري، پوءِ جيڪو به (هن حقيقت مڃڻ کان) انڪار ڪندو (سو پاڻ کي ئي گمراه ڪري خساري هيٺ آڻيندو) بيشڪ الله تعاليٰ سڄي دنيا کان بي نياز ۽ بي پرواه آهي. (ڪنهن جي به عبادت وغيره جو محتاج ناهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهيءَ ۾ ظاهر نشانيون آهن (حضرت) ابراهيم جي بيهڻ جي جاءِ، ۽ جيڪو انسان اُن ۾ داخل ٿيو امن وارو آهي، ۽ الله تعالى لاءِ ماڻهن تي حج بيت الله جو آهي جيڪو ماڻهو انهي واٽ جي توفيق رکي، ۽ جيڪو انڪار ڪري ٿو پوءِ بيشڪ الله تعالى سڀني جهان وارن کان بي پرواهه آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

هن ۾ (عزت ۽ حرمت جون) ڪيتريون ئي ظاهر ۽ روشن نشانيون آهن (انهن مان) مقام ابراهيم آهي (جتي سندس قدمن مان پٿر تي نشان آهن) ۽ جو هن گهر ۾ داخل ٿيو امن ۾ اچي ويو. ۽ ماڻهن تي واجب آهي ته فقط خدا لاءِ خانه ڪعبه جو حج ڪن، جن کي به اوستائين پهچڻ جي طاقت هجي. ۽ جنهن طاقت هوندي به حج کان انڪار ڪيو ته (ياد رهي ته) خدا ساري جهان کان بي پرواھ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ان ۾ نشانيون چٽيون آهن (انهن مان هڪ) مقام ابراهيم آهي ۽ جيڪو داخل ٿيو ان ۾ هوندو امن وارو ۽ الله جي لاءِ (فرض) آهي ماڻهن تي حج بيت (الله)جو جيڪو سگهه رکي ٿو ان ڏانهن واٽ وڃڻ جي ۽ جنهن انڪار ڪيو پوءِ بيشڪ الله بي نياز آهي جهانن کان.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ان ۾ ظاهر نشانيون آهن جيئن مقام ابراهيم، ۽ جيڪو ان ۾ داخل ٿيو سو امن وارو ٿيو. ۽ الله جي واسطي بيت الله جو حج ڪرڻ ماڻهن تي (لازم) آهي جنهن کي به ان ڏي وڃڻ لاءِ رستي جي خرچ جي طاقت هجي ۽ جنهن انڪار ڪيو ته پوءِ بيشڪ الله جهان جي ماڻهن کان بي پرواه آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ان ۾ چِٽيون نشانيون آهن (جن مان هڪ) ابراهيم جي بيهڻ جي جاءِ (مقامِ عبادت) آهي ۽ جو به ان ۾ داخل ٿيو اهو امن وارو آهي. ۽ الله جي لاءِ ماڻهن مٿان (فرض آهي) هن گهر جو حج ادا ڪرڻ جنهن کي به ان ڏانهن واٽ وڃڻ جي سگهه آهي. ۽ جنهن به انڪار ڪيو ته بيشڪ الله جهانن کان بي پرواهه آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

صفا صفا سمجھاڻيون، آهن اِن اندر، اُن ۾ ابراهيم جو، مَقام مُنوّر، ۽ جو گِهڙيو منجھ تنهن گھر، اَمن وارو آهي سو. ۽ ماڻهن مَٿي، اُن گھر ڏي، پرور ڪارڻ پنڌ، سندِي رستي رَند، جو پُهچ ساري پاڻ ۾. ۽ پوءِ، جو ڦِريو فرمان کان، ته صاحب ربُّ سُڄاڻ، بي پرواه آهي پاڻ، جُمله جَڳ جھان کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ان ۾ پڌريون نشانيون آهن، (جيئن) مقام ابراهيم. ۽ جيڪو ان ۾ داخل ٿيندو، سو امن ۾ رهندو. ۽ ماڻهن مان انهن تي الله جي گهر جو حج فرض آهي، جيڪي اتي پهچڻ جي سگهه رکن ٿا ۽ جيڪو انڪار ڪندو، ته الله کي جهان جي ماڻهن جي پرواهه نه آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

منجهس پڌريون نشانيون آهن. ابراهيم جي عبادت ڪرڻ واري جاءِ آهي ۽ اها اهڙي آهي، جو جيڪو به ان ۾ داخل ٿيو ان کي امن ملي ويو. ماڻهن تي الله جو اهو حق آهي ته جنهن کي به انهيءَ گهر تائين پهچڻ جي طاقت هجي، اهو ان جو حج ڪري ۽ جيڪو انهيءَ حڪم تي هلڻ کان انڪار ڪندو ته ان کي معلوم هئڻ گهرجي ته الله کي سڄي جهان مان ڪنهن جي به ڪاڻ ڪانهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ان ۾ چٽيون نشانيون آهن، ابراهيم جي عبادت جي جاءِ آهي ۽ جيڪو ان ۾ داخل ٿيو امن وارو ٿي ويو ۽ ماڻهن تي الله جو هي حق آهي ته جيڪو هن گهر تائين پهچڻ جي طاقت رکي، اهو ان جو حج ڪري ۽ جيڪو ان حڪم جي پيروي کان انڪار ڪري، ته ان کي معلوم هجي ته الله دنيا وارن کان بي نياز آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان گهر ۾ ڪيتريون ئي نشانيون آهن، اتي ابراهيم (ؑ) جي (نماز پڙهڻ لاءِ) بيھڻ واري جاءِ (اڄ تائين موجود) آهي . جيڪو ان گهر ۾ داخل ٿيندو کيس امن نصيب ٿيندو. الله تعالى جو انسانن تي اهو حق آهي، ته جيڪو شخص به ان گهر تائين پھچڻ جي (جسماني ۽ مالي) طاقت رکي، ته هو ضرور هن گهر جو حج ڪري، پر جيڪڏهن ڪير طاقت هوندي به حج ڪرڻ کان انڪار ڪري، ته کيس اهو سمجهڻ کپي ته بيشڪ الله تعالى سڀني جھان وارن کان بي پرواهه آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ان ۾ پڌريون نشانيون آهن (انهن مان هڪ) ابراهيم (عليه السلام) جي بيهڻ جي جاءِ آهي، ۽ جيڪو ان ۾ داخل ٿيو امن لڌائين، ۽ الله جي لاءِ ماڻهن تي هن گهر جو حج فرض آهي جيڪو به ان تائين پهچڻ جي طاقت رکي ٿو، ۽ جيڪو (ان جو) انڪاري ٿيو ته بيشڪ الله تمام جهانن کان بي نياز آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر کين) چؤ ته اي ڪتاب وارؤ الله جي آيتن کي ڇونه ٿا مڃيو؟ ۽ (حقيقت ڪري) جيڪي ڪندا آھيو تنھن تي الله حاضر آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر انهن کي) چئو ته اي اهل ڪتاب! توهان (ڄاڻي ٻجهي) الله تعاليٰ جي آيتن کان انڪار ڇو ٿا ڪيو؟ جيڪي جيڪي توهان ڪيو ٿا تنهن کي الله تعاليٰ ڏسي رهيو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان فرمايو اي اهل ڪتاب جا الله جون آيتون ڇو نٿا مڃو؟ ۽ توهان جا عمل الله تعالى جي سامهون موجود آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! تون چوين ته ڪتاب وارو! اوهين خدا جي آيتن جا ڇو منڪر ٿيندا وڃو ٿا حالانڪه جو ڪم ڪار اوهان ڪريو ٿا خدا کي ان جي پوري (پوري) خبر آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته اي اهل ڪتاب ڇو ٿا انڪار ڪيو الله جي آيتن جو ۽ الله شاهد آهي ان جو ڪيو ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) چؤ ته اي ڪتاب وارؤ ! اوهين الله جي آيتن جي ڇو انڪار ڪريو ٿا، هوڏانهن جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن تي الله شاهد آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ: اي ڪتاب وارؤ! اوهان الله جي آيتن جو ڇو ٿا انڪار ڪيو! ۽ الله اوهان جي عملن جو شاهد آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، اي اهل ڪتاب جا! ڪوه ڪريو انڪار؟ آيتن کان الله جي؛ ۽ صاحب رب، ستار، ڪريو، جي ڪم ڪار، هر دم حاضر اُن مَٿي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چؤ اي ڪتاب وارؤ! ڇو الله جي آيتن جو انڪار ڪريو ٿا؟ جيڪي ڪم ڪريو ٿا، الله انهن کي خوب ڄاڻي ٿو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چؤ: اي اهل ڪتاب! توهان ڇو ٿا الله جون ڳالهيون مڃڻ کان انڪار ڪريو؟ جيڪي به حرڪتون توهان ڪريو پيا، الله سڀ ڪجهه ڏسي ٿو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

چؤ، اي اهلِ ڪتاب! توهان ڇو ٿا انڪار ڪريو الله جي آيتن جو؟ الله شاهد آهي جيڪي توهان ڪري رهيا آهيو، الله سڀ ڪجهه ڏسي رهيو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) چؤ ته اي اهل ڪتاب! توهان الله تعالى جي آيتن جو ڇو ٿا انڪار ڪريو؟ حالانڪه اوهان جو هر عمل الله تعالى جي نظر ۾ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

فرمايو: اي اهل ڪتاب! توهان الله جي آيتن جو انڪار ڇو ٿا ڪريو، ۽ الله توهان جي ڪمن جو مشاهدو فرمائي رهيو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) چؤ ته اي ڪتاب وارؤ جيڪو ايمان آڻي تنھن کي الله جي واٽ کان اُن (واٽ) جي ڏنگائي گھُري ڇو ٿا جھليو؟ ھن ھوندي به جو اوھين ڄاڻندڙ آھيو، ۽ جيڪي (اوھين) ڪندا آھيو تنھن کان الله بي خبر نه آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي اهل ڪتاب! توهان ايمان آڻيندڙن کي خدا جي راه کان ڇو ٿا روڪيو ۽ کين ڏنگي ڦڏي واٽ وٺائڻ ڇو ٿا چاهيو؟ حالانڪ توهان (حقيقت) ڏسي رهيا آهو. (ياد رکو ته) جيڪي جيڪي عمل توهان ڪيو ٿا، تن بنسبت الله تعاليٰ غافل ناهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان فرمايو اي اهلِ ڪتاب جا توهان ڇو الله جي دين کان روڪيو ٿا انهي کي جيڪو ايمان آڻي انهي کي ڦيرائڻ چاهيو ٿا حالانڪ توهان کي سڀ معلوم آهي، ۽ الله تعالى توهان جي عملن کان بيخبر ناهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) چوين ته اي ڪتاب وارو! ڄاڻي واڻي اوهين خدا جي (سڌي) راھ ۾ (ناحق) هٿرادو عيب ڳولي ايمان وارن کي ان کان ڇو ٿا جهليو ۽ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن کان خدا بي خبر نه آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ اي اهل ڪتاب! ڇو ٿا روڪيو الله جي واٽ کان ان کي جو ايمان آندائين.طلب ڪيو ٿا ان کي ڏنگو ۽ اوهان شاهد آهيو ۽ نه آهي الله بي خبر ان کان جو ڪيو ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چئو ته اي ڪتاب وارو ! جنهن ايمان آندو تنهن کي الله جي رستي کان ڇوٿا روڪيو؟ هن طرح جو اُن (رستي) ۾ هٿراڌو عيب ڳوليو ٿا هوڏانهن اوهان کي پوري خبر آهي ۽ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن کان الله بي خبر نه آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ: اي ڪتاب وارؤ! اوهان الله جي راهه کان ڇو ٿا روڪيو؟ جنهن ايمان آندو توهان ان جي راهه ۾ ٽيڙاڻ ڳوليو ٿا حالانڪه (ان جي حق تي هجڻ جا) اوهان خود شاهد آهيو. ۽ الله انهن (عملن) کان بي خبر ناهي جيڪي اوهان ڪيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چئو، اي اهل ڪتاب جا!، ڪنان ربّ جي راه، ڇو آڏو ڦرو اُن کي، آندو جنهن ويساه؟ وِنگي وَسيلن سان، گُھرو، سا گمراه!، اوهين شاهِد آهيو، جنهن حالت ۾ همراه!، ۽ غافل ناهِ الله، جيڪي ڪريو، اُن کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته اي ڪتاب وارؤ! ڇو اوهان کي سڀ خبر هوندي به، ايمان واري کي ڇو ٿا الله جي راهه کان روڪيو ۽ هن لاءِ ڏنگي واٽ طلبيو؟ الله اوهان جي ڪمن کان بي خبر نه آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چؤ: اي اهل ڪتاب! توهان کي ڇا ٿيو آهي، جو جيڪو الله جي ڳالهه مڃي ٿو، ان کي به ٿا الله جي راهه کان روڪيو ۽ چاهيو ٿا ته اهو ڏِنگي واٽ وٺي، حالانڪه توهان پاڻ (ان جي سنئينءَ واٽ هئڻ جا) شاهد آهيو. توهان جي ڪرتوتن کان الله غافل نه آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

چؤ، اي اهلِ ڪتاب! توهان جي هي ڪهڙي روش آهي ته جيڪو الله جي ڳالهه مڃي ٿو ته ان کي به توهان الله جي راهه کان منع ڪريو ٿا اهو به گهرو ٿا ته اهو ڏنگي راهه هلي (جڏهن توهان خود ان سڌي راهه جا) شاهد آهيو. الله توهان جي حرڪتن کان غافل نه آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ)! چؤ ته اي اهل ڪتاب! توهان ايمان واري کي الله تعالى جي راهه کان ڇو ٿا روڪيو؟ اوهان چاهيو ٿا ته هي ايمان وارو غلط راهه تي هلي، حالانڪه توهان پاڻ شاهد آهيو ته اهو ماڻهو سچو آهي. اوهان جي انهن حرڪتن کان الله تعالى غافل نه آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

فرمايو: اي اهل ڪتاب! جنهن ماڻهو ايمان آندو آهي توهان ان کي الله جي واٽ کان ڇو ٿا روڪيو، توهان ان جي واٽ ۾ به ڏنگائي چاهيو ٿا حالانڪه توهان (ان جي حق هجڻ تي) پاڻ شاهد آهيو، الله توهان جي عملن کان اڻ ڄاڻ نه آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي ايمان وارؤ جيڪڏھن ڪتاب وارن مان ڪنھن به ٽوليءَ جي فرمانبرداري ڪندؤ ته اوھان جي ايمان آڻڻ کان پوءِ اوھان کي ڪافر ڪري ڦيرائيندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اي ايمان وارؤ! جيڪڏهن توهان اهل ڪتاب مان ڪنهن ٽوليءَ جي ڳالهين تي عمل ڪندؤ ته اهي اوهان کي حق جي راه تان ڦيرائي ڇڏيندا ۽ ايمان آڻڻ بعد وري ڪفر ۾ پئجي ويندؤ.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي مؤمنو! جيڪڏهن توهان ڪجهه اهلِ ڪتاب وارن جي چوڻ تي هليا ته اُهي توهان کي مؤمن ٿيڻ کان پوءِ ڪفر تي آڻي پهچائيندا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي ايمان وارو! جيڪڏهن اوهين ڪتاب وارن مان ڪنهن به فرقه جي فرمانبرداري ڪندو ته(ياد رکو!) ته اهي اوهان کي ڪافر بڻائيندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي ايمان وارؤ! جيڪڏهن تابعداري ڪندؤ ٽولي جي انهن مان جو ڏنا ويا ڪتاب ته موٽائيندا اوهان کي پڄاڻان ايمان آڻڻ اوهان جي ڪافر ڪري .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي ايمان وارؤ ! جيڪڏهن اوهين ڪتاب وارن مان ڪنهن به جماعت جي فرمانبرداري ڪندؤ ته اهي اوهان جي ايمان آڻڻ کان پوءِ (به) اوهان کي ڪافر بنائيندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي ايمان وارؤ! اگر اوهان اهلِ ڪتاب جي ڪنهن به ٽولي جي فرمانبرداري ڪندؤ ته اُهي اوهان کي اوهان جي ايمان آڻڻ بعد ڪفر ڏانهن موٽائيندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اي مڃيو، جن مذڪور!، اوهين اهل ڪتاب مان، ڪندا ڪنهن ٽوليءَ جون، مَتيون، جي منظور، ته موٽائيندان مور، مَڃڻ پٺيان، مُنڪر ڪري.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اي مومنو! جيڪڏهن اوهين ڪتاب وارن مان هڪ ٽولي جو چيو مڃيندؤ، ته هو اوهان کي ايمان مان ڪڍي ڪافر بڻائي ڇڏيندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي ايمان وارؤ! جيڪڏهن توهان انهن اهل ڪتاب مان ڪنهن به ٽولي جي ڳالهه مڃي ته هو توهان کي ايمان کان ڦيرائي ڪفر ڏانهن موٽائيندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي لوڪو! جن ايمان آندو آهي، توهان اهلِ ڪتاب مان، جي هڪ ٽولي جي ڳالهه مڃي ته اهي توهان کي ڦيرائي ويندا، ايمان مان ڪڍي وري ڪفر ڏي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي ايمان وارؤ! جيڪڏهن توهان اهل ڪتاب جي ڪنھن به هڪ ٽولي جي ڳالهه مڃي ورتي، ته هو توهان کي ايمان مان ڪڍي، واپس ڪفر واري رستي ڏانھن وٺي ويندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي ايمان وارؤ! جيڪڏهن توهان اهل ڪتاب مان ڪنهن ٽولي جو به چوڻ مڃيندؤ ته هو اوهان جي ايمان (آڻڻ) کانپوءِ اوهان کي ڪفر جي طرف موٽائي ڇڏيندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ (اوھين) ھن ھوندي ڪئن ڪافر ٿا ٿيو؟ جو الله جون آيتون اوھان تي پڙھجن ٿيون ۽ سندس پيغمبر اوھان ۾ آھي، ۽ جيڪو الله (جي دين) کي چنبڙي پٺندو تنھن کي بيشڪ سڌيءَ واٽ ڏانھن رستو ڏيکاريو ويندو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ ايئن ڪيئن ٿي سگهي ٿو جو توهان وري ڪفر ڏي موٽي وڃو، جڏهن ته الله جون آيتون اوهان کي ٻڌايون وڃن ٿيون ۽ سندس رسول (اوهان جي رهنمائيءَ لاءِ) اوهان ۾ موجود آهي ۽ ياد رکو ته جيڪو مضبوطيءَ سان الله تعاليٰ ۾ پڪو ايمان رکي ٿو تنهن کي يقيناً سڌيءَ واٽ تي هڻ جي هدايت ملي ويئي. (ان جي ٿڙڪي وڃڻ جو انديشو ڪونهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ توهان ڪيئن انڪار ڪريو ٿا حالانڪ توهان تي قرآن ڪريم پڙهيو وڃي ٿو ۽ توهان ۾ رسولِ عربي تشريف فرما آهي ۽ جنهن ماڻهوءَ الله تعالى جو سهارو ورتو پوءِ بيشڪ اهو سنئين رستي تي هلايو ويو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ اوهين ڪئين ڪافر ٿيندو هوڏانهن اوهان جي اڳيان (رات ڏينهن) آيتون پڙهيون وڃن ٿيون ۽ اوهان ۾ سندس رسول (محمد) به (موجود) آهي. ۽ جي شخص خدا سان لوء لائيندو اهو ته ضرور سڌي رستي تي آندو ويو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ڪيئن ٿا ڪفر ڪيو ۽ اوهان اهي آهيو جو پڙهيون وڃن ٿيون اوهان تي آيتون الله جون ۽ اوهان ۾ ان جو رسول تشريف فرما آهي ۽ جيڪو چنبڙندو الله جي (دين کي) پوءِ تحقيق هدايت ڪيو ويو سڌيءَ واٽ ڏانهن.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ اوهين ڪيئن ڪافر ٿيندؤ هوڏانهن اوهان تي الله جون آيتون پڙهيون وڃن ٿيون ۽ اوهان ۾ سندس رسول آهي. ۽ جيڪو الله (جي دين) کي مضبوط جهليندو تنهن کي بيشڪ سڌو رستو ڏيکاريو ويو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اوهان ڪيئن ڪفر ڪندؤ؟ حالانڪه اوهان مٿان الله جون آيتون تلاوت ڪيون وڃن ٿيون ۽ اوهان ۾ ان جو رسول موجود آهي. ۽ جيڪو الله (جي دين) کي مضبوط پڪڙي ته بيشڪ ان کي ئي سڌي واٽ ڏانهن هدايت ڪئي ويندي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ ڪُفر ڪندا ڪِنهن پر، جڏهن آيتون الله جون، پڙهجن اوهان تي، ۽ اوهان ۾، اُن جو پيغمبر؛ ۽ جِنهن جَھلِي ڀَلي جِي ڀر، سو سونهون ٿيو، سئينءَ واٽ تي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اوهان جي اڳيان الله جون آيتون پڙهجن ٿيون ۽ اوهان ۾ سندس رسول به آهي، ته پوءِ اوهين ڪيئن ڪفر ڪندؤ؟ ۽ جنهن الله کي محڪم جهليو، تنهن کي برابر سنئين واٽ ملي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

توهان لاءِ ڪفر ڏانهن وڃڻ جو هاڻي ڪهڙو سبب آهي، جڏهن ته توهان کي الله جون آيتون ٻڌايون ٿيون وڃن ۽ توهان ۾ سندس رسول موجود آهي؟ جيڪو الله جو دامن سوگهو جهليندو، اهو ضرور سنئين واٽ لهندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ توهان جي لاءِ هاڻي ڪفر ۾ وڃڻ جو ڪهڙو موقعو آهي جڏهن ته توهان کي الله جون آيتون ٻڌايون وڃن ٿيون ۽ توهان ۾ ان جو رسول موجود آهي، جيڪو الله جو دامن مضبوطيءَ سان جهليندو سو ضرور سڌي راهه ماڻيندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پر توهان ڪفر واري رستي ڏانهن ڪيئن ويندا اوهان کي ته الله تعالى جون آيتون پڙهي ٻڌايون وڃن ٿيون ۽ الله تعالى جو رسول خود توهان ۾ موجود آهي؟ اوهان مان جيڪو الله تعالى تي پڪو ايمان رکندو ته ان کي ڄڻ سڌي رستي جيِ هدايت نصيب ٿي وئي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ توهان (هاڻي) ڪيئن ڪفر ڪندؤ حالانڪه توهان اُهي (ڀاڳ وارا) آهيو جو توهان تي الله جون آيتون تلاوت ڪيون وڃن ٿيون ۽ توهان ۾ (خود) الله جو رسول (صلي الله عليه وآلہٖ وسلم) موجود آهي، ۽ جيڪو ماڻهو الله (جي دامن) کي مضبوط جهلي ٿو ته ان کي ضرور سڌي واٽ ڏانهن هدايت ڪئي وڃي ٿي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي مؤمنؤ الله کان (اِئين) ڊڄو جئن کانئس ڊڄڻ جو حق آھي ۽ اوھين مسلمان ھجڻ کانسواءِ نه مرجو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

مومنؤ! الله کان ڊڄو، اهڙو ڊڃو جهڙو سچ پچ ڊڄڻ چئجي ۽ دنيا مان رحلت ڪري وڃو تنهن کان اڳي پڪا مسلمان ۽ خدا جي فرمانبرداريءَ تي ثابت قدم ٿي وڃو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي مؤمنو الله تعالى کان ڊڄو جيئنڪ انهيءَ کان ڊڄڻ جو صحيح حق آهي ۽ توهان هرگز نه مرو مگر مسلمان ٿي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي ايمان وارو! خدا کان ڊڄو جيئن ان کان ڊڄڻ جو حق آهي ۽ اوهين (دين) اسلام کان سواءِ ڪنهن ٻئي دين (باطل) تي نه مرجو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي ايمان وارؤ! ڊڄو الله کان جيئن ان کان ڊڄڻ جو حق آهي ۽ نه مرو مگر ان حال ۾ جو اوهان مسلمان آهيو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي ايمان وارؤ ! الله کان ڊڄو جيئن ان کان ڊڄڻ جو حق آهي ۽ نه مرو مگر فرمانبردار ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي ايمان وارؤ! الله کان ڊڄو جيئن ان کان ڊڄڻ جو حق آهي، ۽ توهان نه مرو مگر ان حال ۾ جو اوهان مسلمان هجو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اي جن مڃيو!، سي مالڪ کان، جيئن ڏَرجي، تئين ڏرو، مورهين ڪين مَرو، مگر مُسلمان ٿِي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اي مومنو! الله جي (نافرماني) کان ايترو ڊڄو، جيترو ڊڄڻ گهرجي ۽ اوهين مسلمان ٿي مرجو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي ايمان وارؤ! الله کان ائين ڊڄو، جهڙو ان کان ڊڄڻ جو حق آهي ۽ توهان تي موت نه اچي مگر ان حالت ۾ ته توهان مسلمان هجو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي لوڪو جن ايمان آندو آهي! الله کان ڊڄو جهڙو ان کان ڊڄڻ جو حق آهي ۽ توهان تي موت نه اچي پر ان حالت ۾ جو توهان مسلم هجو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي ايمان وارؤ! الله تعالى کان ڊڄو جيئن ان کان ڊڄڻ جو حق آهي ۽ مرڻ گهڙيءَ تائين الله تعالى جي فرمانبرداريءَ ۾ ئي رهجو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي ايمان وارؤ! الله کان ڊڄو جيئن ان کان ڊڄڻ جو حق آهي ۽ توهان جو موت صرف ان حال ۾ اچي جو توهان مسلمان هجو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ الله جي رسيءَ (يعني قرآن) کي سڀئي چنبڙي وٺو ۽ ڌاروڌار نه ٿيو، ۽ پاڻ تي الله جي نعمت کي ياد ڪريو جو جڏھن پاڻ ۾ ويري ھيؤ پوءِ اوھان جي دلين ۾ ميلاپ وڌائين پوءِ سندس فضل سان ھڪ ٻئي جا ڦري ڀائر ٿيؤ، ۽ اوھين دوزخ جي کڏ جي ڀَر تي ھيؤ پوءِ اوھان کي کانئس ڇڏايائين، اھڙيءَ طرح الله اوھان لاءِ پنھنجيون نشانيون بيان ڪندو آھي ته مانَ اوھين ھدايت لھو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (اي مومنؤ!) سڀ ملي هڪ ٿي الله جي رسيءَ کي مضبوط جهليو ۽ جدا جدا نه ٿيو ۽ الله تعاليٰ جي اوهان تي اها نعمت ياد رکو جو ڪڏهن ته پاڻ ۾ هڪٻئي جا دشمن هئو، پر (هاڻي) الله تعاليٰ اوهان جون دليون محبت ۾ ڳنڍي ڇڏيون آهن ۽ سندس فضل ۽ ڪرم سان هڪ ٻئي جا ڀائر ٿي ويا آهيو. توهان جي حالت ته هي هئي جو توهان باهه سان ڀريل اونهيءَ کڏ جي ڪناري تي بيٺا هئو (ذرو به پير ترڪيو ته ڌو باهه ۾). پر الله تعاليٰ توهان کي ان کان بچائي وتو. اهڙيءَ طرح الله تعاليٰ پنهنجون آيتون (حڪم ۽ نشانيون) چٽيون ڪري ٻڌائي ٿو، انهيءَ لاءِ ته من توهان (سعادت جي) راه وٺو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ الله تعالى جي رسيءَ کي گڏجي مضبوطيءَ سان پڪڙيو ۽ پاڻ ۾جدا نه ٿيو، ۽ الله تعالى جي نعمت پاڻ تي ياد ڪريو جڏهن توهان ۾ (اسلام کان اڳ) عداوت هئي پوءِ توهان جن دلين کي مِلائي ڇڏيائين پوءِ الله تعالى جي نعمت سان توهان پاڻ ۾ ڀائر ٿي پيا، ۽ (جهالت جي دور ۾) توهان جهنم جي کڏ جي ڪناري تي هئا، پوءِ الله تعالى توهان کي انهي مان بچايو، الله توهان تي ايئن پنهنجون آيتون بيان فرمائي ٿو ته مَن توهان هدايت وارا ٿيو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ خدا جي رسيءَ کي سڀئي گڏجي مضبوط جهليو ۽ ڌار ڌار نه ٿيو. ۽ پاڻ تي خدا جي نعمت کي ياد ڪريو جڏهن اوهين (هڪ ٻئي جا دشمن هئا. پوءِ اوهان جي دلين ۾ محبت وڌائين. پوءِ اوهين سندس نعمت جي ڪري ڀائر ٿي پيا، ۽ اوهين (ڄڻ ته) باھ جي هڪ بٺي (دوزخ) جي ڪناري تي (بيٺا) هئا ۽ ڪرڻ تي هئا ته خدا اوهان کي بچائي ورتو اهڙي طرح الله اوهان لاءِ پنهنجا کليل حڪم بيان فرمائي ٿو (ته) من هدايت وارا ٿيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ مضبوطيءَ سان وٺو الله جي رسيءَ کي سڀئي ۽ نه جدا جدا ٿيو ۽ ياد ڪيو الله جي نعمت جيڪا اوهان تي آهي جڏهن دشمن هيؤ پوءِ محبت پيدا ڪيائين اوهان جي دلين ۾ پوءِ ٿي پيؤ ان نعمت سان ڀائر ۽ هُيَؤ ڪناري باهه جي تي پوءِ ڇڏايائين اوهان کي ان کان ائين ٿو کولي بيان ڪري الله اوهان لاءِ پنهنجون آيتون تانته هدايت وارا ٿيو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ الله جي رسيءَ کي سڀئي گڏجي مضبوط جهليو ۽ ڌار ڌار نه ٿيو. ۽ پاڻ تي الله جي نعمت کي ياد ڪريو جڏهن اوهين (هڪ ٻئي جا) دشمن هئا پوءِ اوهان جي دلين ۾ محبت وڌائين. پوءِ اوهين سندس نعمت جي ڪري ڀائر ٿي پيا. ۽ اوهين باه جي هڪ کڏ جي ڪناري تي هئا، پوءِ اوها نکي ان کان بچايائين. اهڙيءَ طرح الله اوهان لاءِ پنهنجيون آيتون بيان ڪري ٿو (ته) مَن هدايت وارا ٿيو (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ توهان سڀئي گڏجي الله جي رسيءَ کي مضبوطيءَ سان پڪڙيو ۽ ڇڙوڇڙ نه ٿيو، ۽ پاڻ مٿان الله جي ان نعمت کي ياد ڪيو جڏهن اوهان هڪ ٻئي جا دشمن هيا پوءِ اوهان جي دلين ۾ الفت پيدا ڪيائين پوءِ اوهان ان جي نعمت جي سبب هڪ ٻئي جا ڀاءُ بنجي پيئو، ۽ اوهان جهنم جي کڏ جي ڪناري تي (پهچي چڪا) هيئو پوءِ اوهان کي ان کان بچايائين. اهڙي طرح الله اوهان لاءِ پنهنجون نشانيون کولي بيان ڪري ٿو ته جيئن اوهان هدايت وارا ٿيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ جھليو رَسِي ربّ جِي، هيڪاندا هموار، ۽ نه ٿيو ٽِڙي پاڻ ۾، ٽوليون ٽوليون ڌار، ۽ ساريون سائينءَ جِي پاڻ تي، نعمت رِي نروار، ته ويرِي هئا، وير ڪنهن، پوءِ قلب ڳنڍيان ڪلتار، پوءِ ڀال سندس سان ڀار، صبح سويرو ٿِي پيا. ۽ اصل هئا اوڏڙا، ڀر ۾ کوري باه، پوءِ ڪڍئين اوهان کي، اُن مان ڏيئـِي پاڻ پناه، کولي اِيئن اوهان تي، پنهنجو اٰيتون اللهَ، تان سِڌِي سَنواٽِي راه، مؤمن مانَ ماڻيو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

سڀئي گڏجي الله جي رسي کي مضبوط جهليو، ڇڙوڇڙ نه ٿيو ۽ الله جي ان نعمت کي به ياد ڪريو جا هن اوهان جي دلين ڳنڍڻ سان اوهان تي ڪئي، جڏهن اوهين هڪٻئي جا دشمن هئا، پوءِ سندس ان نعمت جي ڪري اوهين پاڻ ۾ ڀائر ٿي پيا ۽ اصل ۾ اوهين باهه جي کڏ جي ڪناري تي هئا، پوءِ هن اوهان کي ان کان بچايو. اهڙي ريت الله پنهنجين آيتن کي کولي بيان ڪندو آهي، ته اوهان سنئين واٽ لهو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سڀئي گڏجي الله جي رسيءَ کي قابو ڪري جهليو ۽ تفرقي بازيءَ ۾ نه پئو، الله جي انهيءَ احسان کي ياد ڪريو، جيڪو هن توهان تي ڪيو آهي. توهان هڪ ٻئي جا دشمن هيؤ، هن توهان جون دليون پاڻ ۾ ڳنڍيون ۽ سندس فضل ۽ ڪرم سان توهان پاڻ ۾ ڀائر بڻجي ويؤ، توهان باهه سان ڀريل کڏ جي ڪناري تي بيٺا هيؤ، الله توهان کي ان کان بچائي ورتو، اهڙيءَ ريت الله پنهنجيون نشانيون توهان جي آڏو پڌريون ٿو ڪري ته مــَـنَ انهن مان توهان کي پنهنجي فلاح وارو سڌو رستو هٿ اچي وڃي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

مضبوطيءَ سان جهليو الله جي رسيءَ کي سڀئي گڏجي ۽ ڇڙوڇڙ نه ٿيو، ۽ ياد ڪريو الله جي انهيءَ نعمت کي جيڪا ان توهان تي ڪئي جڏهن توهان هڪ ٻئي جا دشمن هئا، ان توهان جي دلين کي جوڙيو ۽ سندس ڪرم سان بڻجي ويا توهان پاڻ ۾ ڀائر، ۽ توهان بيٺا هئا باهه جي هڪ ڀريل کڏ جي ڪناري تي، الله توهان کي ان کان بچائي ورتو، اهڙيءَ طرح الله پنهنجون نشانيون توهان جي آڏو روشن ڪري ٿو، شايد انهن مان توهان کي سڌي راهه ملي وڃي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

توهان سڀ گڏجي الله تعالى جي رسي (يعني دين اسلام) کي مضبوطيءَ سان پڪڙيو ۽ پاڻ ۾ ٽولا ٽولا نه ٿيو ۽ (اختلاف پيدا نه ڪريو) الله تعالى جي ان نعمت کي به ياد ڪريو، جڏهن توهان هڪ ٻئي جا دشمن هئا، هن توهان جي دلين ۾ هڪ ٻئي لاءِ محبت ويھاري، پوءِ ان جي مھربانيءَ سان ئي اوهان ڦري ڀائر ٿي ويا. توهان ته دشمنيءَ جي ڪري باهه جي کڏ تي پهچي چڪا هئا، هن اوهان کي اسلام ذريعي ان کڏ ۾ ڪرڻ کان بچايو، الله تعالى اهڙي طريقي سان توهان لاءِ پنهنجون نشانيون بيان ڪري ٿو، ته جيئن اوهان هدايت واري رستي تي اچي وڃو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ توهان سڀئي گڏجي الله جي رسي کي مضبوطيءَ سان جهليو، ۽ تفرقو نه وجهو، ۽ پنهنجي مٿان الله جي نعمت کي ياد ڪريو جڏهن توهان (هڪٻئي جا) دشمن هئا، ته ان توهان جي دلين ۾ محبت پيدا ڪئي ۽ توهان ان جي فضل سان پاڻ ۾ ڀائر بڻجي ويا، ۽ توهان (جهنم جي) باههِ جي کڏ جي ڪناري تي (پهچي چڪا) هئا پوءِ ان توهان کي ان کڏ کان بچائي ورتو، اهڙي طرح الله توهان جي لاءِ پنهنجون نشانيون کولي بيان ڪري ٿو ته جيئن توهان هدايت لهو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ اوھان ۾ اھڙي ٽولي ھئڻ گھرجي جي چڱائيءَ ڏانھن سڏين ۽ چڱن ڪمن جو حُڪم ڪن ۽ مَدن ڪمن کان جھلين، ۽ اھي ئي ڇٽل آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ ڏسو تمام ضروري ڳالهه هيءَ آهي ته توهان ۾ هڪ جماعت (هرهڪ ڳوٺ ۽ هرهڪ محلي ۾) اهڙي هجي جا نيڪيءَ جي راه جي دعوت ڏيندڙ هجي، نيڪ ڪمن ڪرڻ جو حڪم ڏئي ۽ براين کان روڪي يقيناً اهي ئي ماڻهو ڪامياب ٿيندا (دنيا ۾ توڙي آخرت ۾).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ توهان ۾ هڪ جماعت اهڙي هجڻ گهرجي جيڪا خير ۽ چڱن ڪمن لاءِ سڏي ۽ بڇڙن ڪمن کان منع ڪري، ۽ اهي ئي ڪامياب آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ اوهان مان هڪ جماعت اهڙن (ماڻهن جو به) ته هئڻ گهرجي، جيڪي (ماڻهن کي) ڀلائي ڏي سڏين ۽ چڱي ڪم جو حڪم ڪن ۽ بڇڙي ڪم کان روڪين. ۽ اهي ئي (آخرت ۾) ڪامياب آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ڀلي ته هجي اوهان مان هڪ جماعت جوسڏين چڱائيءَ ڏانهن ۽ امر ڪن نيڪيءَ جو ۽ روڪين برائيءَ کان ۽ اهي ئي ڪامياب ٿيندڙ آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ ناوهان مان هڪ جماعت اهڙي هئڻ کپي جي ڀلائي ڏي سڏين ۽ چڱي ڪم جو حڪم ڪن ۽ بڇڙي ڪم کان روڪين. ۽ اهي ئي ڪامياب آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اوهان ۾ ضرور هڪ جماعت اهڙي هجڻ گهرجي جيڪي چڱائي ڏانهن سڏن ۽ نيڪين جو امر ڪن ۽ براين کان روڪن. ۽ (جي ائين ڪندا ته) اُهي ئي ڪامياب آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ اوهان مان سچو ساٿ کپي، جو سڏي سکر پار، ۽ چوي چڱاين جو، ۽ بندي ڪنان بدڪار، ۽ اُهي ڪنان آزار، آهن سدا آزاد سي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اوهان ۾ هڪ اهڙي جماعت به هجي، جا نيڪ ڪمن ڏانهن سڏي، چڱن ڪمن ڪرڻ جو حڪم ڏئي، بڇڙاين کان جهلي. ۽ اهي ئي ڪامياب آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

توهان ۾ ڪي ماڻهو ته ضرور اهڙا هئڻ گهرجن، جيڪي نيڪيءَ ڏانهن سڏين، ڀلائيءَ جو حڪم ڪن ۽ براين کان روڪيندا رهن، جيڪي ماڻهو اهي ڪم ڪندا، اهي ئي ڇوٽڪارو ماڻيندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ توهان ۾ ضرور ڪي ماڻهو اهڙا به هجن جيڪي سڏين نيڪيءَ ڏانهن، ڀلائيءَ جو حڪم ڏين ۽ روڪيندا رهن برائين کان، جيڪي به ماڻهو اهو ڪم ڪندا اهي ئي ڪاميابي ماڻيندا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

توهان مان هڪ جماعت اهڙي هجڻ گهرجي، جيڪا نيڪيءَ ڏانھن سڏي، ڀلائيءَ جي ڪمن جو حڪم ڏئي ۽ برائيءَ جي ڪمن کان روڪي، اها ئي ڪامياب جماعت آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ توهان منجهان ماڻهن جي هڪ جماعت ضرور اهڙي هجڻ کپي جيڪي ماڻهن کي نيڪيءَ جي طرف سڏين ۽ چڱائيءَ جو حڪم ڏين ۽ برائي کان روڪين، اهي ئي ماڻهو ڪامياب آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ اوھين اُنھن جھڙا نه ٿيو جي فرقو فرقو ٿي ويا ۽ وٽن معجزا آيا اُن کانپوءِ بهتڪرار ڪيائون، ۽ اُنھن لاءِ وڏو عذاب آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي مؤمنو! متان انهن ماڻهن (يهودين) وانگر ٿيو جي (خدا جي دين تي هڪ ٿي رهڻ بدران) جدا جدا ٿيا ۽ اگرچه وٽن (الهي ڪتابن جا) روشن دليل اچي چڪا هئا، تڏهن به هڪ ٻئي سان اختلاف ڪيائون. يقين ڪيو ته اهي ئي ماڻهو آهن جن جي لاءِ وڏو سخت عذاب آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ انهن ماڻهن جهڙا نه هجو جيڪي پاڻ ۾ جدا جدا ٿيا ۽ چٽن دليلن اچڻ کان پوءِ به پاڻ ۾ اختلاف ڪيائون، اهي ئي آهن جن لاءِ وڏو عذاب آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ انهن جهڙا نه ٿيو جيڪي (هڪ ٻئي کان) جدا ٿيا ۽ پاڻ ۾ ڦوٽ وڌائون ان کان پوءِ به جو وٽن ظاهر حڪم آيا ۽ اهڙن لاءِ ئي (تمام) سخت عذاب آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ نه هجو انهن وانگر جو جدا جدا ٿيا ۽ اختلاف ڪيائون ان کان پوءِ جو آيا انهن وٽ روشن دليل ۽ اهي انهن لاءِ آهي عذاب وڏو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ انهن جهڙ انه ٿيو جيڪي (هڪ ٻئي کان) جدا ٿيا ۽ (پاڻ ۾ ) اختلاف ڪيائون هن کان پوءِ به جو وٽن ظاهر حڪم آيا ۽ انهن لاءِ وڏو عذاب آهي . (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اوهان انهن ماڻهن وانگر نه ٿيو جي ڇڙوڇڙ ٿي ويا ۽ چٽا دليل اچڻ بعد به اختلاف ۾ پئجي ويا. ۽ اُهي ماڻهو ئي آهن جن لاءِ تمام وڏو عذاب آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ اوهين نه ٿيو اُنهن جيئن، جي ٽوليون ٿيا ٽِڙي، جنهن بعد آينِ آيتون، وِڏوڙا ورِي، ۽ سزا سخت ڳرِي، اَڳتي آهي، اُنهن لئي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ انهن ماڻهن وانگر نه ٿيو، جي ڇڙوڇڙ ٿيا. صاف حڪمن جي اچڻ کان پوءِ به اختلاف ڪيائون ۽ اهڙن لاءِ وڏو عذاب آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

متان انهن ماڻهن وانگر ٿيو جيڪي فـــِـرقا فرقا ٿي ويا ۽ چٽيون صاف هدايتون ملڻ کان پوءِ وري اختلافن ۾ پئجي ويا، اهڙن ئي ماڻهن لاءِ يقيناً وڏو عذاب آهي. (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ ڪڏهن به انهن ماڻهن وانگر نه ٿجؤ جيڪي فرقن ۾ ورهائجي ويا، ۽ چٽين ۽ واضح هدايتن ملڻ بعد به وري ٽولن ۾ ورڇجي ويا، جن به اها راهه اختيار ڪئي، اهي (ان ڏينهن) سخت سزا ڀوڳيندا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

توهان انهن ماڻهن وانگر نه ٿجو، جيڪي واضح هدايت اچڻ کان پوءِ به پاڻ ۾ا ختلاف ڪري فرقن ۾ ورهائجي ويا، اهڙن ماڻهن لاءِ وڏو عذاب تيار آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ انهن ماڻهن وانگر نه ٿجو جيڪي فرقن ۾ ورهائجي ويا هئا ۽ جڏهن وٽن پڌريون نشانيون اچي چڪيون ان کانپوءِ به اختلاف ڪرڻ لڳا، ۽ انهن ئي ماڻهن جي لاءِ سخت عذاب آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اُنھيءَ ڏينھن جو ڪي مُنھن اڇا ٿيندا ۽ ڪي مُنھن ڪارا ٿيندا، پوءِ جن جا مُنھن ڪارا ٿيندا (چيو ويندن ته) اوھين پنھنجي اِيمان (آڻڻ) کانپوءِ ڇو ڪافر ٿيؤ؟ پوءِ اُنھيءَ سببان جو اوھين ڪافر ٿيا ھيؤ عذاب (جو مزو) چکو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهيءَ ڏينهن ڪيترائي چهرا نور سان چمڪندا ۽ ڪيترائي ڪارا ٿي ويندا (يعني نيڪ ماڻهو نعمتن ۾ هوندا ۽ بدڪار مصيبتن ۽ عذاب ۾ گرفتار هوندا) پوءِ جن ماڻهن جا چهرا ڪارا ٿي ويندا انهن کي انهيءَ ڏينهن چيو ويندو ته، ڇا توهان ايمان آڻي پوءِ وري ڪفر جي واٽ ورتي؟ چڱو هاڻي (پنهنجي ڪفر جي بدعملن جي عيوض ۾) عذاب جو مزو چکو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

قيامت جي ڏينهن ڪجهه ماڻهن جا منهن روشن هوندا ۽ ڪجهه ماڻهن جا منهن ڪارا هوندا، پر اهي جن جا منهن ڪارا هوندا (انهن کي چيو ويندو) ڇا ايمان آڻڻ کان پوءِ توهان ڪفر ڪيو پوءِ ڪفر جي سببان هاڻي توهان عذاب چکو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(ان ڏينهن کان ڊڄو) جنهن ڏينهن ڪي منهن اڇا ٿيندا ۽ ڪي منهن ڪارا ٿيندا. پوءِ جن (ماڻهن) جا منهن ڪارا هوندا (تن کي چيو ويندو ته) (اڙي) ڇا! توهين ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿيا؟ چڱو ته (چکيو هاڻي) پنهنجي ڪفر جي سزا ۾ عذاب (جا مزا).(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ان ڏينهن اڇا ٿيندا ڪجهه منهن ۽ ڪارا ٿيندا ڪجهه منهن پوءِ پر اهي شخص جو ڪارا ٿيندا منهن انهن جا (چيو ويندن ته) ڇا ڪفر ڪيُوَ؟ ايمان آڻڻ کان پوءِ – پوءِ چکو عذاب (جو مزو) انهيءَ سببان جو ڪفر ٿي ڪيُوَ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جنهن ڏينهن ڪي منهن اڇا ٿيندا ۽ڪي منهن ڪارا ٿيندا. پوءِ جن جا منهن ڪارا ٿيا (تن کي چيو ويندو ته) ڇا اوهين پنهنجي ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿيا؟ پوءِ پنهنجي ڪفر ڪرڻ ڪري عذاب چکو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ان (قيامت واري) ڏينهن ڪي مُنهن سفيد (چمڪدار) ۽ ڪي مُنهن ڪارا هوندا، پوءِ اُهي ماڻهو جن جا مُنهن ڪارا ٿي ويندا (کين چيو ويندو) ڇا اوهان ايمان آڻڻ بعد ڪفر ڪيو هيو! ته پوءِ چکو عذاب (جو مزو) هن ڪري جو اوهان ڪفر ڪندا هيا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڏُ کيو ڏينهن جنهن ۾، ڪي مُنهن مُنور نُور، ۽ ڪي مُنهنڙا ميرا مور، ڪارا ڪَڙهيل باه ۾. پر پوءِ مُنهن جن جا، ٿيا ڪارا ڪارُونڀار، ڪيئن اوهان جي، ايمان پٺيان، اوهان ڪيو انڪار؟ جو ڦرندا هئا فُجار، چکو عَذَاب اُن جو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ان (قيامت جي) ڏينهن ڪي منهن روشن هوندا ۽ ڪي منهن ڪاراٽيل هوندا، جن جا منهن ڪارا هوندا تن کي چئبو ته ”ڇا اوهان ايمان آڻڻ کان پوءِ ڪافر ٿي ويا هئا؟ تنهن ڪري ان ڪفر جي بدلي، جو اوهين ڪندا هئا، عذاب چکو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جڏهن ڪي منهن سرخرو هوندا ۽ ڪي منهن دانگي مليل هوندا. جن جا منهن ڪاراٺيل هوندا (انهن کي چيو ويندو ته) ڇا ايمان جي نعمت ملڻ کان پوءِ به توهان ڪفر واري هلت اختيار ڪئي؟ ته پوءِ هاڻي انهيءَ نعمت جي مڃوتي نه ڪرڻ ڪري عذاب جو مزو چکو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ان ڏيهن ڪي روشن چهرا (سرخرو هوندا) ۽ ڪن جا منهن ڪارا هوندا. جن ماڻهن جا منهن ڪارا هوندا، کين چيو ويندو توهان ڪافراڻي راهه اختيار ڪئي ايمان جي نعمت بعد چڱو هاڻي ان ڪفرانِ نعمت جي بدلي ۾ عذاب جو مزو وٺو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

قيامت واري ڏينھن ڪي منھن ٻھڪندڙ هوندا ۽ ڪي منھن (پريشانيءَ ۾) ڪاراٽيل هوندا، پوءِ جن جا منھن ڪاراٽيل هوندا تن کي چيو ويندو، ته ايمان آڻڻ کان پوءِ به توهان ڪفر ڪيو هوسو هاڻي ان ڪفر جي بدلي ۾ (جھنم جي) عذاب جو مزو چکو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جنهن ڏينهن ڪيئي چهرا سفيد هوندا ۽ ڪيترائي چهرا ڪارا هوندا، پوءِ جن جا منهن ڪارا هوندا (تن کي چيو ويندو) ڇا توهان ايمان آڻڻ کانپوءِ ڪفر ڪيو؟ پوءِ جيڪو ڪفر توهان ڪندا رهيا هئا ان جي عذاب (جو مزو) چکي وٺو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جن جا منھن اڇا ھوندا سي الله جي رحمت ھيٺ رھندا، اُھي منجھس سدائين رھڻ وارا ھوندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ جن ماڻهن جا چهرا چمڪندا، اهي الله جي رحمت جي ڇانو ۾ هوندا ۽ هميشه الله جي رحمت هيٺ رهندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پر اهي (ماڻهو) جن جا مُنهن روشن هوندا اُهي الله تعالى جي رحمت ۾ آهن، اهي انهيءَ ۾ هميشه رهندا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جن چهرن تي نور وسندو هوندو اهي ته خدا جي رحمت (بهشت) ۾ هوندا (۽) ان ۾ سدائين رهندا. (سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ پر اهي (شخص) جو اڇا ٿيا منهن انهن جا پوءِ الله جي رحمت ۾ رهندا اهي ان ۾ هميشہ هوندا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جن جا منهن اڇا ٿيا، سي الله جي رحمت ۾ ٿيندا. اهي ان ۾ پيا رهندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اُهي ماڻهو جن جا چهرا سفيد (روشن) هوندا ته اُهي الله جي رحمت ۾ هوندا. اُهي ان (حال) ۾ هميشه رهندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پر منهن مُنور جن جا، سي منجھ رحمت ربَّ سائين. ساڪن سدائين، انهيء باغ بهشت ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پر جن ماڻهن جا منهن روشن هوندا، سي الله جي رحمت ۾ هوندا ۽ اهي ان ۾ هميشه رهندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

باقي جن جا منهن چمڪندا هوندا انهن کي الله جي رحمت جي دامن ۾ جڳهه ملندي ۽ هو سدائين اتي ئي رهندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ باقي رهيا اهي ماڻهو جن جا چهرا روشن هوندا، ته انهن کي جڳهه ملندي الله جي رحمت ۾، ۽ اهي هميشه انهيءَ حالت ۾ رهندا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جن جا منھن ٻھڪندڙ هوندا، سي الله تعالى جي رحمت ۾ هوندا، هو ان ۾ هميشه رهندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جن ماڻهن جا چهرا اڇا (چمڪندڙ) هوندا اُهي الله جي رحمت ۾ هوندا، ۽ اُهي ان ۾ هميشه رهندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر) اِھي الله جون آيتون آھن جي (اسين) توتي سچيءَ طرح پڙھون ٿا، ۽ الله جھانن لاءِ ظُلم ڪرڻ نه گھرندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي منهنجا پيغمبر!) اهي الله جون آيتون (نشانيون ۽ حڪم) آهن جي اسان حق سان توکي ٻڌائي رهيا آهيو ۽ الله تعاليٰ دنيا جي ماڻهن تي ظلم ڪرڻ نٿو چاهي (بلڪ سچي حڪمت ٿو سيکاري ۽ مفيد حڪم ٿو ڏئي ته انهن جي تعميل ڪري دنيا ۽ آخرت ۾ خوشحال ۽ ڪامياب ٿين).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهي الله تعالى جون آيتون آهن جيڪي اسان رسولِ عربيءَ تي حق سان تلاوت ڪريون ٿا، ۽ الله تعالى جهانن وارن تي ظلم نٿو چاهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول!) اهي خدا جون آيتون آهن جي اسين تو کي برابر پڙهي ٻڌايون ٿا. ۽ خدا ساري جهان جي ماڻهن مان ڪنهن تي (به) ظلم ڪرڻ نٿو گهري.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهي آيتون الله جون آهن پڙهون ٿا اهي اوهان جي اڳيان حق سان ۽ ناهي الله جو (شان) جو ارادو ڪري ظلم جو جهانن لاءِ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اهي الله جون آيتون آهن اهي اسين توکي برابر برابر پڙهي ٻڌايون ٿا ۽ الله جهان (خلقت) تي ظلم ڪرڻ نٿو گهري. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهي الله جون آيتون آهن جن کي اسان تو تي حق سان پڙهون ٿا. ۽ الله جهانن (وارن تي) ڪنهن به ظلم جو ارادو نه ٿو رکي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اهي آيتون الله جون، پڙهونِ، مَٿي تو مُور؛ ۽ نه گھري ڪرڻ ڪَلُور، پرور پِرٿڻين سان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهي الله جا حڪم آهن جي اسين توکي پورا پورا پڙهي ٻڌايون ٿا ۽ الله جهان جي ماڻهن تي ظلم ڪرڻ نٿو گهري. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي الله جا حڪم آهن، جيڪي اسان توکي کولي جيئن جو تيئن ٻڌايون ٿا، ڇو جو الله جو دنيا وارن تي ظلم ڪرڻ جو ڪوبه ارادو ڪونهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي فرمودا الله جا آهن جيڪي اسان توهان کي ٺيڪ ٺيڪ ٻڌائي رهيا آهيون ڇاڪاڻ ته الله دنيا وارن تي ظلم ڪرڻ جو ارادو نٿو رکي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ)! هي الله تعالى جون آيتون آهن، جيڪي اسان توکي ٺيڪ ٺيڪ پڙهي ٻڌايون ٿا ۽ الله تعالى ڪڏهن به جھان وارن تي ظلم ڪرڻ نه چاهيندو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اِهي الله جون آيتون آهن جيڪي اسان توهان تي حق سان گڏ پڙهون ٿا، ۽ الله جهان وارن تي ظلم نٿو چاهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جيڪي آسمانن ۾ آھي ۽ جيڪي زمين ۾ آھي (سو خاص) الله جو آھي، ۽ (سڀ) ڪم الله ڏانھن موٽايا ويندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ جيڪي به آسمان ۽ زمين ۾ آهي سوڳ سڀ الله ئي جو آهي ۽ سڀ ڳالهيون آخر الله تعاليٰ ڏي موٽڻ واريون آهن (۽ هوئي مناسب فيصلا ڪندو ۽ جزا ۽ سزا ڏيندو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ الله تعالى لاءِ آهي جيڪو ڪجهه آسمان ۽ زمينن ۾ آهي، ۽ سڀئي ڪم الله تعالى ڏانهن موٽايا ويندا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جيڪي آسمانن ۾ ۽ جيڪي زمين ۾ آهي سو الله جو (ئي) آهي. ۽ (آخر) سڀ ڪم خدا ڏي موٽا ويندا. (سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ خاص الله جو آهي جيڪي آسمانن ۾ آهي ۽ جيڪي زمين ۾ آهي ۽ الله ڏانهن موٽايا وينداسڀ ڪم.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جيڪي آسمانن ۾ ۽ جيڪي زمين ۾ آهي سو الله جو آهي. ۽ (سڀ) ڪم الله ڏي موٽايا وڃن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ الله جي مِلڪ آهي جو ڪجهه آسمانن ۾ آهي. ۽ جو ڪجھه زمين ۾ آهي ۽ سڀ ڪم الله ڏانهن موٽايا وڃن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ جيڪي اُڀ زمين ۾، سڀ آهن، الله هار، ۽ آخر پرور پار، موٽن، سڀ مُعاملا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ جيڪي به آسمانن خواهه زمين ۾ آهي، سو سڀ الله جو آهي ۽ ان ڏانهن ئي سڀ ڪم موٽندڙ آهن.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

آسمانن ۽ زمين جي سمورين شين جو مالڪ الله آهي ۽ سڀ معاملا الله جي ئي بارگاهه ۾ پيش ٿيندا آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

الله ئي آسمانن ۽ زمينن جي مڙني شين جو مالڪ آهي، ۽ الله جي ئي حضور ۾ سڀ معاملا پيش ٿين ٿا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

آسمانن ۽ زمين ۾ جو ڪجهه آهي، سو سڀ الله تعالى جو ئي آهي ۽ آخرڪار سڀئي معاملا الله تعالى ڏانھن ئي موٽايا ويندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ الله ئي جي لاءِ آهي جيڪو ڪجهه آسمانن ۽ زمين ۾ آهي، ۽ سڀئي ڪم الله ڏانهن ئي موٽايا ويندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اوھين اھڙي ڀَلي اُمت ماڻھن لاءِ پيدا ٿيل آھيو جو چڱن ڪمن جو حُڪم ڪندا آھيو ۽ مدن ڪمن کان جھليندا آھيو ۽ الله کي مڃيندا آھيو، ۽ جيڪڏھن ڪتاب وارا ايمان آڻين ھا ته ضرور کين ڀَلو ھُجي ھا، منجھانئن ڪي مؤمن آھن ۽ منجھانئن گھڻا بي دين آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي مسلمانو) توهان سڀني امتن کان بهتر امت آهيو، جو توهان ماڻهن جي (سڌاري) لاءِ نڪري نروار ٿيا آهو ۽ توهان نيڪيءَ جو حڪم ڏيڻ وارا ۽ براين کان روڪڻ وارا آهيو ۽ الله تي (سچو) ايمان رکڻ وارا آهيو ۽ جيڪڏهن اهل ڪتاب به (مخالفت جي عيوض) ايمان آڻين ها ته سندن لاءِ وڏو فائدو ۽ چڱائي ٿئي ها (۽ هوئي جهان جي سڌاري جو ڪم ڪن ها) انهن ۾ اهڙا به آهن جي ايمان وارا آهن، پر وڏو تعداد انهن ماڻهن جو آهي جي بي فرمان ۽ حق جي راه کان ٻاهر ويندڙ آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(رسولِ عربيءَ جي) امت سڀني امتن کان ڀلي آهي جيڪي ظاهر ٿيون ماڻهن مان، توهان چڱائي جو حڪم ڏيو ٿا ۽ برائيءَ کان منع ڪريو ٿا ۽ الله تعالى تي توهان ايمان رکو ٿا، ۽ جيڪڏهن اهلِ ڪتاب جا ايمان آڻن ها ته انهن لاءِ بهتر هو، انهن مان ڪجهه مؤمن آهن ۽ گهڻا انهن مان ڪافر آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اوهين ڪهڙو نه سٺو ٽولو آهيو! جو اوهين، ماڻهن کي هدايت ڪرڻ لاءِ (هادي بڻائي) پيدا ڪيا ويا آهيو. اوهين (يقينن ماڻهن کي) چڱن ڪمن جو ته حڪم ڪريو ٿا ۽ بڇڙن ڪمن کان کين منع ڪيو ٿا، ۽ خدا تي (پورو پورو) ايمان رکو ٿا. ۽ جيڪڏهن ڪتاب وارا به ايمان آڻن ها ته سندن حق ۾ سٺو هو. انهن مان ڪجھ ته ايماندار آهن ۽ گهڻا بدڪار.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

آهيو اوهان ڀلي امت جوظاهر ڪئي ويئي ماڻهن جي (ڀلائي ۽ هدايت) لاءِ حڪم ٿا ڪيو نيڪيءَ جو ۽ روڪيو ٿا برائيءَ کان ۽ ايمان ٿا آڻيو الله تي ۽ جيڪڏهن ايمان آڻين ها اهل ڪتاب ته هجي ها ڀلو انهن جي لاءِ ڪي انهن مان ايمان وارا آهن ۽ گهڻا انهن مان فاسق آهن.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي ايمان وارؤ) اوهين چڱي اُمت آهيو، جنهن کي ماڻهن لاءِ ظاهر ڪيو ويو آهي چڱي ڪم جو حڪم ڪريو ٿا ۽ بڇڙي ڪم کان روڪيو ٿا ۽ الله تي ايمان آڻيو ٿا. ۽ جيڪڏهن ڪتاب وارا ايمان آڻين ها ته انهن لاءِ چڱو هو. ڪي انهن مان ايمان وارا آهن ۽ گهڻا انهن مان نافرمان آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اوهان ڀلي امت آهيو جا ماڻهن لاءِ ظاهر ڪئي وئي آهي جو اوهان نيڪين جو امر ڪيو ٿا ۽ براين کان منع ڪيو ٿا ۽ الله تي ايمان رکو ٿا. ۽ اگر ڪتاب وارا ايمان آڻن ها ته اهو انهن لاءِ ڀلو هيو. انهن مان ڪي ايمان وارا به آهن پر انهن مان گهڻا نافرمان آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اَوهين اُمت آهيو، ڀلِي بيگمان، ماڻهن ڪارڻ ڪئـِي ويئي، ظاهر منجھ زمان، ته چئو چڱائـِي ۽ روڪيو، مَٺيان مُسلمان، ۽ آڻيو ٿا ايمان، سٻَاجھي سُبحان تي. ۽ جي اهل ڪتاب مڃيو، ته سٺو سندنِ ڪاڻ، ۽ ڪي منجھنِ مڃيندڙ آڻ، ۽ ٻَهون ٻاهر اُن کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اوهين سڀ کان ڀلي امت آهيو، جا هن لاءِ بنائي ويئي آهي ته ماڻهن کي چڱن ڪمن ڪرڻ جو حڪم ڏيو. بڇڙاين کان روڪيو ۽ الله تي ايمان رکو ٿا. جيڪڏهن ڪتاب وارا به ايمان آڻين، ته انهن لاءِ چڱو آهي، مگر ڪي انهن مان مومن آهن ۽ گهڻا انهن مان نافرمان آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

هاڻي دنيا جو اهو سڀني کان ڀلو ٽولو توهان ئي آهيو، جن کي انسانن جي هدايت ۽ سڌاري لاءِ ميدان ۾ آندو ويو آهي. توهان نيڪيءَ جو حڪم ڪريو ٿا ۽ برائيءَ کان روڪيو ٿا ۽ توهان جو الله تي ايمان آهي. اهي اهل ڪتاب جيڪر ايمان آڻين ها ته انهن لاءِ ڏاڍو ڀلو هو. توڻي جو منجهانئن ڪي ماڻهو ايماندار به آهن پر سندن اڪثر ماڻهو نافرمان آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هاڻي توهان ئي بهترين ٽولو انسانن جي هدايت ۽ اصلاح جي لاءِ دنيا جي ميدان ۾ آهيو، نيڪيءَ جو حڪم ڏيو ٿا ۽ برائيءَ کان روڪيو ٿا، ۽ ايمان رکو ٿا الله تي، ۽ هي اهلِ ڪتاب ايمان آڻين ها ته سندن حق ۾ بهتر هو، جڏهن ته انهن ۾ ڪي ايمان وارا آهن پر گهڻا ئي نافرمان آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي ايمان وارؤ! توهان بھترين امت آهيو، جنھن کي ماڻهن جي سڌاري لاءِ چونڊي اڳتي آندو ويو آهي، اوهان نيڪي ڪرڻ جو حڪم ڪريو ٿا، برن ڪمن کان روڪيو ٿا ۽ الله تعالى تي پڪو ايمان رکو ٿا. اهل ڪتاب جيڪڏهن ايمان آڻين ها ته اهو سندن لاءِ ئي بھتر هو، انهن مان ڪجهه ماڻهو ايمان وارا آهن جڏهن ته اڪثر ماڻهو نافرمان آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

توهان ڀلي امت آهيو جنهن کي سڀني ماڻهن (جي رهنمائي) جي لاءِ نروار ڪيو ويو آهي، توهان ڀلائي جو حڪم ڏيو ٿا ۽ برائي کان روڪيو ٿا ۽ الله تي ايمان رکو ٿا، ۽ جيڪڏهن اهل ڪتاب به ايمان آڻين ها ته يقيناً سندن لاءِ ڀلو هجي ها، انهن مان ڪي ايمان وارا به آهن ۽ منجهائن گهڻا نافرمان آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اِھي زباني) اِيذاءُ کانسواءِ اوھان کي ڪڏھن ڏکوئي نه سگھندا، ۽ جيڪڏھن اوھان سان وڙھندا ته اوھان کي پُٺي ڏيئي ڀڄندا، وري مدد نه ڏبن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هو (اهل ڪتاب ڪيتري به اوهان جي مخالفت ڪن ته به) ٿوري ايذاءَ پهچائڻ کان سواءِ توهان کي ڪو وڏو ضرر پهچائي ڪونه سگهندا ۽ جيڪڏهن هو توهان سان لڙائي ڪندا ته پٺي ڏيئي ڀڄندا ۽ ڪڏهن به فتحمند نه ٿيندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهي اوهان کي ڪو نقصان نه پهچائيندا مگر زباني تڪليف ۽ جيڪڏهن توهان سان مقابلو ڪندا ته ڀڄي ويندا، انهيءَ کان پوءِ فاتح نه ٿيندا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(مسلمانو!) هي ماڻهو معمولي ايذاءُ کان سواءِ اوهان کي ڪڏهين به نقصان پهچائي نه سگهندا ۽ جيڪڏهن اوهان سان وڙهندا ته کين توهان ڏي پٺي ئي ڪرڻي پوندين ۽ پوءِ انهن کي ڪٿان به مدد ڪانه ملندي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اصل نه نقصان ڏئي سگهندا اوهان کي سواءِ (زباني) ايذاءَ جي ۽ جيڪڏهن جنگ ڪندا اوهان سان ته ڦيرائي ڏيندا اوهان کي پٺيون ان کان پوءِ نه مدد ڪيا ويندا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

زباني ايذاءَ کان سواءِ اوهان کي ايذاءُ نه پهچائيندا. ۽ جيڪڏهن اوهان سان جنگ ڪندا ته اوهان ڏي پٺيون ڪندا وري (ڪٿان به) مدد نه ملندين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهي اوهان کي هرگز نقصان پهچائي نه سگھندا سواءِ (زباني) ايذائڻ جي. ۽ جي اوهان سان جنگ ڪندا ته توهان کي پٺي ڏئي (ڀڄي) ويندا پوءِ انهن جي مدد به نه ڪئي ويندي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

نه پُهچائيندا نقصان ري زيان زبان جي، ۽ جي وِڙهندا، ته وَرندا، سي پانهون پهلوان، موٽِي تن کي ڪا نه، مدد مِلندي مورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهي اوهان کي (زباني) ايذاءَ کان سواءِ ڪو به نقصان هرگز نه ڏيئي سگهندا ۽ جيڪڏهن اوهان سان وڙهندا ته اوهان کي پٺ ڏيئي ڀڄندا، پوءِ کين مدد نه ملندي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي توهان کي ڪوبه نقصان پهچائي نه سگهندا، وڌ ۾ وڌ کڻي ٿورڙو ستائيندا، جيڪڏهن توهان سان وڙهندا ته پٺي ڏيئي ڀڄندا. پوءِ وري اهڙا بي وس ٿي پوندا، جو ڪٿان ڪا مدد ئي نه ملندن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهي توهان جو ڪجهه بگاڙي نٿا سگهن، سواءِ ڪجهه ايذائڻ جي ۽ جيڪڏهن توهان سان لڙندا ته مقابلي ۾ پٺي ڏيکاريندا، پوءِ اهڙو ته لاچار ٿيندا جو کين ڪٿان به ڪا مدد ڪانه ملندي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهي توهان کي ڪڏهن به نقصان نٿا پھچائي سگهن، (رڳو شرارتن ذريعي ) ڪجهه وقت لاءِ ستائي سگهن ٿا، پر جيڪڏهن اوهان سان وڙهڻ ايندا ته پٺي ڏئي پويان پير ڪندا، پوءِ انهن جي مدد ڪير به نه ڪري سگهندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اِهي ماڻهو ستائڻ کان سواءِ توهان جو ڪجهه بگاڙي نه سگهندا، ۽ جيڪڏهن اِهي توهان سان جنگ ڪن ته توهان جي سامهون پٺي ڦيري ڀڄي ويندا، پوءِ سندن مدد (به) نه ڪئي ويندي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله جي ذمي ۽ ماڻھن جي پناھ کانسواءِ جتي لڌا ويندا اُتي مٿن خواري ھنئي ويئي آھي ۽ الله جي ڏمر ھيٺ وري وريا ۽ مٿن محتاجي ھنئي ويئي آھي، اِھا (سزا) ھن سببان آھي جو الله جي آيتن کي نه ٿي مڃيائون ۽ پيغمبرن کي ناحق ٿي ڪُٺائون، اِھي (عادتون) اِنھيءَ سبب آھن جو بي فرماني ڪيائون ۽ حد کان لنگھندڙ ھئا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هنن (يهودين) تي جتي به هجن ذلت ۽ خواري ٿي وسي. سواءِ هن (حالت) جي جو خدا جي عهد يا انسانن جي عهد سان کين پناه ملي هجي. (ٻين جي رحم تي زندگي بسر ڪرڻ به درحقيقت وڏي ذلت آهي) خدا جو غضب پاڻ تي آندائون ۽ محتاجي ۽ بدحالي ۾ گرفتار ٿيا. اهو هن ڪري ٿيو جو هو الله جي آيتن (نشانين ۽ حڪمن) کان انڪار ڪندا هئا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪندا هئا. اها (حالت) هن ڪري ٿين جو هو نافرماني ۽ سرڪشي ڪرڻ لڳا هئا ۽ (شرارتن ۾) حدون لتاڙي چڪا هئا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهن تي جنهن به جاءِ تي هوندا، خواري مقرر ڪئي ويندي آهي مگر الله تعالى تي ايمان آڻڻ يا مسلمانن جي پناه ۾ رهن ۽ اهي الله تعالى جي غضب جا لائق ٿيا ۽ انهن تي محتاجي مقرر ڪئي وئي، اهو انهي سببان جو بيشڪ اهي الله جي آيتن جو ڪُفر ڪندا هئا ۽ رسولن کي بيگناهه شهيد ڪندا هئا، انهيءَ جو سبب بي فرماني ۽ حد کان زيادتي ڪرڻ هئي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

خدا جي ذمي ۽ ماڻهن جي ذمي کان سواءِ جتي به لڌا ويندا، اتي مٿن خواري وڌي وئي آهي ۽ خدا جي غضب سان موٽيا آهن. ۽ مٿن محتاجي (بد حالي) وڌي وئي آهي. اهو هن ڪري جو اهي الله جي آيتن جو انڪار ڪندا رهيا آهن ۽ ناحق نبين کي قتل ڪندا رهيا آهن، ڇو ته انهن نافرماني ڪئي ۽ اهي حد کان لنگهي ويندا هئا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

هنئي ويئي انهن تي ذلت (خواري) جتي به لڌا ويا مگر الله جي عهد سان يا ماڻهن جي عهد سان ۽ حقدار ٿيا الله جي غضب جا ۽ هنئي وئي انهن تي محتاجي اهو ان جي ڪري جو بيشڪ اهي ڪفر ڪندا هئا آيتن جو ۽ شهيد ڪندا هئا نبين کي ناحق اهو ان جي ڪري جو بي فرماني ڪيائون ۽ حد کان لنگهندا هئا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

الله جي ذمي ۽ ماڻهن جي ذمي کان سواءِ جتي به لڌا ويندا، اتي مٿن خواري وڌي وئي آهي، ۽ الله جي غضب سان موٽيا آهن، ۽ مٿن محتاجي (بدحالي) وڌي وئي آهي. اهو هن ڪري جو اهي الله جي آيتن جو انڪار ڪندا رهيا آهن ۽ ناحق نبين کي قتل ڪندا رهيا آهن اهو هن ڪري جو انهن نافرماني ڪئي ۽ اهي حد کان لنگهي ويندا هئا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

انهن مٿان ذلت مڙهي وئي (هر جاءِ تي) جِتي به اهي لڌا ويا سواءِ (ڪٿي) الله جي پناهه جي ۽ (ڪٿي) ماڻهن جي پناهه جي. ۽ اهي الله جي ڏمر ۾ گھيرجي ويا ۽ انهن تي محتاجي مڙهي وئي. اها (سزا) هن ڪري جو اهي الله جي آيتن جو انڪار ڪندا هئا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪندا هئا. اهو هن ڪري (به) جو اهي بي فرمان ٿيا ۽ حدون اورانگهيندا هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

لڳِي مٿنِ، جتي به لڌا، تابعداري تمام، سوا سام سائين جي، ۽ سَندِي ماڻهن سام، ۽ ڏمر ۾ ڌاتار جي، موٽِي ڪيؤن مَقام، ۽ مٿي تن مُدام، مَڙهائـِي مَڙهِي ويئـِي. سو ڇو ته مڃيؤَن نه مورهين، آيتون الله، ۽ ناحق نبين کي هُئا قَتل ڪندا گمراه، ڪيائون گناه، ۽ حدون ٽوڙيندائـِي هئا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جتي به هجن اتي مٿن ذلت وڌي ويئي آهي، سواءِ هن جي، جو الله جي ذمي ۾ رهن، يا ماڻهن جي ذمي ۾، انهن کي الله جو غصو ورائي ويو ۽ مٿن مسڪينيءَ کي لاڳو ڪيو ويو، ڇا لاءِ ته هو الله جي آيتن جو انڪار ڪندا هئا ۽ ناحق نبين کي قتل ڪندا هئا. اها (سزا) هن ڪري، جو اهي نافرماني ڪندا هئا ۽ حد کان نڪري ويا هئا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

هي جتي به ڏٺا ويا مٿن ذلت جو چهبڪ وسيو، پر جي الله جي پناهه يا ماڻهن جو سهارو وٺڻ سان ڪو بچاءُ ٿين ته اها ٻي ڳالهه آهي، اهي الله جي غضب ۾ وڪوڙجي ويا آهن، مٿن سڃائي ۽ ڏتـڙيل حالت مڙهجي وئي آهي ۽ اهو سڀ ڪجهه ان ڪري ٿيو آهي، جو الله جي آيتن سان ڪفر پئي ڪيائون ۽ نبين کي ناحق قتل ڪيائون. اهو سڀ ڪجهه سندن نافرمانين ۽ حد کان لنگهي وڃڻ جو نتيجو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي جتي به رهيا انهن تي ذلت جي مار پئي ڪٿي ته اها مهابي الله جي يا ڪٿي ته وري انسانن جي طرفان پناه ه ملي وئي ته اها ٻي ڳالهه آهي. هي غضب الله جي هيٺ گهيرجي ويا آهن. ۽ انهن تي محتاجي زيردستي ٿاڦي وئي آهي. هي سڀ انهيءَ ڪري ٿيو آهي جو هي الله جي آيتن جو ڪفر ڪندا رهيا، ۽ قتل ڪيو پيغمبرن کي بغير حق جي، ۽ اهو سڀ انهن جي نافرمانين ۽ زيادتين جو نتيجو آهي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هي (يھودي) دنيا جي ڌرتيءَ تي، الله تعالى جي مھربانيءَ ۽ ماڻهن جي ڏنل پناهه کان سواءِ جتي به رهندا ته، مٿن ذلت جي ڦٽڪار پوندي رهندي، ڇو ته هي الله تعالى جي ڏمر هيٺ اچي ويا آهن ۽ انهن جي مٿان محتاجي لکجي چڪي آهي، انهن سان اهو سڀ ڪجهه ان ڪري ٿي رهيو آهي، جو هو الله تعالى جي آيتن جو هميشه انڪار ڪندا رهيا ۽ نبين سڳورن کي ناحق قتل ڪندا رهيا. اهو حشر سندين نافرمانين جي ڪري ٿيو آهي، درحقيقت هو حد کان ٽپي ويا هئا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اُهي جتي به هجن مٿن ذلت مڙهي ويئي آهي سواءِ ان جي ته کين ڪٿي الله جي عهد سان يا ماڻهن جي عهد سان (پناهه ڏني وڃي) ۽ اُهي الله جي ڏمر جا لائق ٿيا آهن ۽ مٿن محتاجي مسلط ڪئي ويئي آهي، اهو ان ڪري جو اُهي الله جي آيتن جو انڪار ڪندا هئا ۽ نبين کي ناحق قتل ڪندا هئا، ڇوته اُهي نافرمان ٿي ويا هئا ۽ (سرڪشيءَ ۾) حد کان وڌي ويا هئا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اِھي (سڀ) ھڪ جھڙا نه آھن، ڪتاب وارن مان ھڪڙي اھڙي سڌي ٽولي آھي جو الله جون آيتون رات جي وقتن ۾ پڙھندا آھن ۽ اُھي نماز (به) پڙھندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(ايئن به) ناهي ته سڀ اهل ڪتاب هڪ جهڙا آهن انهن مان هڪڙي ٽولي اهڙن ماڻهن جي آهي جي هدايت جي واٽ تي قائم آهن، هو رات جو اٿي الله جون آيتون پڙهن ٿا ۽ سندس اڳيان سجدو ڪن ٿا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

سڀئي پاڻ ۾ برابر ناهن، اهلِ ڪتاب وارن مان ڪجهه اُهي آهن جيڪي حق تي قائم آهن، اهي الله تعالى جون آيتون رات جي وقت ۾ پڙهن ٿا ۽ اهي سجدا ڪن ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ هي سڀئي ماڻهو به سڀ جا سڀ هڪ جهڙا نه آهن (پر) اهل ڪتاب مان ڪجھ ماڻهو ته اهڙا به آهن جو (خدا جي دين تي) اهڙي طرح ثابت قدم آهن جي رات جي وقتن ۾ الله جون آيتون پڙهن ٿا ۽ اهي برابر سجدا ڪندا رهندا آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ناهن (سڀئي) برابر اهل ڪتاب مان هڪ جماعت (حق تي) قائم آهي تلاوت ٿا ڪن آيتون الله جون رات جي وقتن ۾ ۽ اهي سجدا ٿا ڪن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اهي (سڀ) هڪ جهڙا نه آهن. ڪتاب وارن مان هڪ (حق تي) بيٺل جماعت آهي جي رات جي وقتن ۾ الله جون آيتون پڙهن ٿا ۽ اهي سجدو ڪن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

سڀ هڪ جهڙا نه آهن. اهلِ ڪتاب مان ڪا جماعت (حق تي) قائم آهي. اُهي رات جي گهڙين ۾ الله جي آيتن جي تلاوت ڪن ٿا ۽ اُهي سجدا ڪن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ناهن اهل ڪتاب جا، هڪ جھڙا سڀ همراه، قائم ڪاري رات ۾، اُمت اُن منجھاه، پڙهن پاسا رات جا، آيتون الله، سي صاحب جِي، ساراه ۾، نمن نيڪ نگاه، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

سڀ اهل ڪتاب هڪ جهڙا نه آهن، انهن مان هڪ ٽولو سنئين واٽ تي قائم آهي. راتين جو الله جون آيتون پڙهن ٿا ۽ سجدا ڪندا رهن ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

مگر سڀئي اهل ڪتاب هڪجهڙا نه آهن، انهن ۾ ڪي اهڙا به آهن، جيڪي سڌي واٽ تي قائم آهن ۽ رات جو الله جون آيتون پڙهندا آهن ۽ سندس آڏو سجدا پيا ڪندا آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پر سڀ (اهلِ ڪتاب) هڪ جهڙا نه آهن. انهن ۾ ڪي اهڙا به آهن جيڪي سڌي راهه تي قائم آهن، الله جون آيتون راتين جو پڙهن ٿا ۽ ان جي آڏو سجدي ۾ وڃن ٿا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهل ڪتاب وري سڀ هڪجھڙا به نه آهن، انهن مان ڪجهه اهڙا به آهن جيڪي حق تي قائم آهن ۽ رات جو اٿي الله تعالى جي آيتن جي تلاوت ڪندڙ ۽ الله تعالى جي اڳيان سجدن ۾ ڪريل هوندا آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اِهي سڀ برابر نه آهن، اهل ڪتاب مان ڪي ماڻهو حق تي (به) قائم آهن اُهي رات جي گهڙين ۾ الله جي آيتن جي تلاوت ڪن ٿا ۽ سجدي ۾ رهن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله ۽ قيامت جي ڏينھن کي مڃيندا آھن ۽ چڱن ڪمن جو حڪم ڪندا آھن ۽ مَدن ڪمن کان جھليندا آھن ۽ چڱاين (يعني دين مڃڻ) ۾ اڳرائي ڪندا آھن، ۽ اِھي ڀلارن مان آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هو الله تي ۽ آخرت جي ڏينهن تي (سچو) ايمان رکن ٿا، نيڪيءَ جو حڪم ڏين ٿا ۽ براين کان روڪين ٿا، چڱاين ۽ چڱن ڪمن ڪرڻ ۾ تڪڙا قدم کڻن ٿا ۽ سچ پچ صالح ٻانهن منجهان آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

الله تعالى ۽ قيامت تي ايمان آڻن ٿا ۽ چڱائي جو حڪم ڏين ٿا ۽ برائيءَ کان منع ڪن ٿا ۽ نيڪيءَ جي ڪمن ۾ جلدي ڪن ٿا، ۽ اهي نيڪوڪارن مان آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

خدا ۽ قيامت جي ڏينهن تي ايمان رکن ٿا ۽ چڱن ڪمن جو حڪم ڪن ٿا ۽ بڃڙين ڳالهين کان منع ڪن ٿا ۽ نيڪ ڪمن ۾ جلدي ڪن ٿا. اهي ئي انسان صالحن مان آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ايمان ٿا آڻين الله تي ۽ ڏينهن قيامت تي ۽ امر ٿا ڪن نيڪيءَ جو ۽ روڪين ٿا برائيءَ کان ۽ جلدي ٿا ڪن نيڪيءَ جي ڪمن ۾ ۽ اهي صالحن مان آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

الله ۽ قيامت جي ڏينهن تي ايمان آڻين ٿا ۽ چڱي ڪم جو حڪم ڪن ٿا. ۽ بڇڙي ڪم کان روڪين ٿا ۽ نيڪ ڪمن ۾ جلدي ڪن ٿا. ۽ اهي چڱن مان آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهي الله تي ۽ قيامت واري ڏينهن تي ايمان آڻن ٿا ۽ نيڪين جو حڪم ڪن ٿا ۽ براين کان منع ڪن ٿا ۽ نيڪي جي ڪمن ۾ تڪڙ ڪن ٿا. ۽ اُهي نيڪوڪارن مان آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

الله ۽ آخرت ڏينهن ۾، وڏو رکن ويساه، ۽ چون چڱاين جو، ۽ جَھلينِ، کان گناه، ۽ ڪوشش نيڪ ڪمن ۾، وٺِن وِهلو واه! ۽ هونداهميشاه، صالحن جي ساٿ ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

الله ۽ آخرت جي ڏينهن تي ايمان رکن ٿا. چڱين ڳالهين جو حڪم ڪن ٿا، بڇڙاين کان منع ڪن ٿا. نيڪين ۾ جلدي ڪندڙ آهن ۽ اهي نيڪن مان آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله ۽ قيامت جي ڏينهن تي ايمان اٿن، نيڪيءَ جو حڪم ڪن ٿا، برائين کان روڪين ٿا ۽ ڀلائيءَ جي ڪمن ۾ وک وڌائيندا رهن ٿا. اهي صالح ماڻهو آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ايمان رکن ٿا الله ۽ ڏينهن آخرت جي تي، ۽ نيڪيءَ جو حڪم ڏين ٿا ۽ روڪين ٿا برائين کان ۽ ڀلائيءَ جي ڪمن ۾ سرگرم رهن ٿا، ۽ اهي ماڻهو صالحن مان آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هي الله تعالى ۽ قيامت واري ڏينهن تي پڪو ايمان آڻيندا آهن، نيڪيءَجوحڪم ڪندا آهن، برائيءَ کان روڪيندا آهن ۽ ڀلائيءَ جي ڪمن ۾ اڳتي اڳتي هوندا آهن، (انهن يھودين مان) هي نيڪ ۽ صالح ماڻهو آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اُهي الله تي ۽ قيامت جي ڏينهن تي ايمان آڻين ٿا ۽ ڀلائي جو حڪم ڏين ٿا ۽ برائي کان روڪين ٿا ۽ نيڪ ڪمن ۾ تيزي سان وڌن ٿا، ۽ اِهي ئي ماڻهو نيڪن مان آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جيڪا ڪا به چڱائي ڪندا آھن تنھن جي بي قدري پٽيءَ نه ڪبي، ۽ الله پرھيزگارن کي ڄاڻندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(سو ياد رکو ته) اهي ماڻهو نيڪ عملن مان جيڪي ڪجهه ڪن ٿا تنهنجو قدر ڪيو ويندو (هنن کي نيڪ عملي جو اجر ضرور ملندو) ۽ جيڪي ماڻهو متقي آهن (يعني خدا جو خوف رکي گناهن کان پرهيز ڪندڙ آهن، اگرچه يهودي عيسائي وغيره هجن) تن جي حال کان الله تعاليٰ بي خبر ناهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ اهي جيڪا نيڪي ڪن ٿا پوءِ قطعاً اُها ميٽائي نه ويندي، ۽ الله تعالى پرهيزگارن کي ڄاڻندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جيڪا به چڱائي ڪندا تنهن جي انهن سان بيقدري نه ڪئي ويندي ۽ خدا پرهيزگارن کي چڱي طرح ڄاڻي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جيڪي ڪن ٿا نيڪي پوءِ اصل نه بي قدري ڪيا ويندا ان جي ۽ الله ڄاڻندڙ آهي پرهيزگارن کي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جيڪا به چڱائي ڪندا تنهن جي انهن سان بيقدري نه ڪئي ويندي ۽ الله پرهيزگارن کي ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اُهي جا به نيڪي ڪندا ته هرگز ان جي ناقدري نه ڪئي ويندي. ۽ الله پرهيزگارن کي ڄاڻندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ جي ڪن ڀلايون ڀال، سي ماريون نه وِينديون مورهين، ۽ واقف چڱِي چال، مالڪ، مُتقين کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪا به نيڪي ڪندا ان جي هرگز بي قدري نه ٿيندي ۽ الله نيڪن کي ڄاڻي ٿو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ جيڪا نيڪي به اهي ڪندا، ان جي اجر کان محروم نه ٿيندا. الله ته پرهيزگارن کي خوب ڄاڻي ٿو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ جيڪا به نيڪي هي ڪندا، ان جي ناقدري نه ڪئي ويندي ۽ الله چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو پرهيزگار ماڻهن کي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هي جيڪي به نيڪيءَ جا ڪم ڪندا، تن جي بي قدري نه ڪئي ويندي، الله تعالى پرهيزگار ماڻهن کي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اِهي ماڻهو جيڪو به چڱو ڪم ڪن سندن بي قدري نه ڪئي وڃي، ۽ الله پرهيزگارن کي خوب ڄاڻندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جن اِنڪار ڪيو تن کان نڪي سندن مال سندن اولاد الله جو ڪُجھ (عذاب) ٽاري سگھندا، ۽ اُھي دوزخي آھن، اُھي منجھس سدائين رھڻ وارا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر بيشڪ جن ماڻهن ڪفر ۽ نافرمانيءَ جي راهه اختيار ڪئي تن کي سندن مال متاع ۽ آل اولاد، خدا جي عذاب کان بچائي ڪونه سگهندا. اهي دوزخ ۾ پوندا ۽ هميشه ان ۾ رهندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر ڪيو هرگز انهن کي سندن دولت ۽ اولاد الله تعالى جي عذاب کان بچائي نه سگهندا، ۽ اهي جهنمي آهن، اهي جهنم ۾ هميشه رهندا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر اختيار ڪيو تن کي خدا (جي عذاب) کان بچائڻ ۾ سندن مال ۽ سندن اولاد ڪجھ به ڪم نه ايندا ۽ اهي دوزخي آهن هميشه ان ۾ پيا رهندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ اهي شخص جو ڪفر ڪيائون هر گز نه دفع ڪندا انهن کان انهن جا مال ۽ نه انهن جو اولاد الله جي عذاب کان ڪا شيءِ ۽ اهي جهنمي آهن.هي ان ۾ هميشہ هوندا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ جن ڪفر ڪيو تن کي الله (جي عذاب) کان سندن مال ۽ سندن اولاد ڪجهه به ڪم نه ايندا، ۽ اهي دوزخي آهن. اهي ان ۾ پيا رهندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اُهي ماڻهو جن ڪفر ڪيو ته انهن جا مال ۽ انهن جا اولاد انهن تان الله جي (عذاب مان) ڪا شيءِ به ٽاري نه سگھندا. ۽ اهي ئي جهنمي آهن، اهي ان ۾ هميشه رهندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڦِريا،جي فرمان کان، ته سندنِ، مال وِيا، ڪجھ ڇڏائن ڪين ڪي، ڪنان ڪِبريا، اُهي نارِي منجھ نِيا، هونِ هميشه اُن ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جن شخصن ڪفر ڪيو، تن کي نڪي سندن مال ۽ نڪي سندن اولاد الله وٽان ڪجهه بچائيندو- ۽ اهي دوزخي آهن، ان ۾ هميشه رهندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

باقي جن ڪفر جي روش اختيار ڪئي ته الله جي مقابلي ۾ نڪي سندن مال ۽ دولت کين ڪنهن ڪم ايندي ۽ نه اولاد، هو ته باهه ۾ پوڻ وارا آهن ۽ هميشه باهه ۾ ئي پيا هوندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهي ماڻهو جن ڪفر جي راهه اختيار ڪئي ته ڪنهن ڪم اچي سگهندو نه سندن مال ۽ نه وري اولاد الله جي مقابلي ۾، ۽ اهي ماڻهو ته باهه ۾ وڃڻ وارا آهن. هميشه اتي ئي رهندا.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ جن ماڻهن ڪفر وارو رستو اختيار ڪيو ته انهن جو مال ۽ اولاد الله تعالى جي عذاب کان ڪڏهن به کين بچائي نٿو سگهي، هي جھنمي آهن هميشه ان ۾ رهندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

يقينن جن ماڻهن ڪفر ڪيو آهي نه انهن جا مال کين الله (جي عذاب) کان ڪجهه بچائي سگهندا ۽ نه انهن جو اولاد، ۽ اُهي ئي ماڻهو جهنمي آهن، جيڪي ان ۾ هميشه رهندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ھن دنيا جي حياتيءَ ۾ جيڪي (رياءُ لاءِ) خرچيندا آھن تنھن جو مثال اُنھيءَ واءُ جي مثال وانگر آھي جنھن ۾ پارو ھجي جو اُن ٽوليءَ جي پوکه کي پھچي جن پاڻ تي ظلم ڪيو پوءِ اُن (سندن پوکه) کي ناس ڪري، ۽ الله ساڻن ظلم نه ڪيو آھي پر اُھي پاڻ تي ظلم ڪن ٿا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

دنيا جي هن زندگيءَ ۾ هي ماڻهو جيڪي خرچ ڪن ٿا ان جو مثال اهڙو آهي جهڙو ان هوا جو لڳڻ جنهن ۾ پارو هجي. انهيءَ پاري واريءَ هوا انهن ماڻهن جي کيتيءَ کي ساڙي ناس ڪري ڇڏيو، جن ماڻهن (تڪليفون ڪري پوک ته پوکي پر) هڪٻئي تي ظلم ڪيا ۽ گناهن جا ڪم ڪيا. (سي تباه ٿي ويا) الله تعاليٰ مٿن ظلم ڪونه ڪيو پر پاڻ پنهنجي هٿن سان پاڻ تي ظلم ڪيائون.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهن ماڻهن (ڪافرن) جو مثال جيڪي هن دنيا جي حياتي ۾ خرچ ڪن ٿا، اُنهيءَ هوا وانگر آهي جنهن ۾ پارو هجي (اها هوا) ظالم قوم جي پوک کي پهچي پوءِ انهيءَ کي هلاڪ ڪري، ۽ الله تعالى انهن سان ظلم نه ڪيو پر اهي پاڻ پنهنجن نفسن تي ظلم ڪن ٿا.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

جو ڪجھ (خلاف شرع) هن دنيا جي (فاني) حياتي ۾ خرچ ڪن ٿا تنهن جو مثال هڪ اهڙي هوا جي مثال جهڙو آهي جنهن ۾ (تمام) سخت ٿڌ هجي جو اهڙن ماڻهن جي کيتيءَ کي وڃي لڳي جن پاڻ تي ظلم ڪيو پوءِ ان کي برباد ڪري ڇڏيائين. ۽ خدا هنن تي ظلم نه ڪيو آهي پر اهي پاڻ تي ظلم ڪن ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

مثال تن جو جيڪي خرچ ڪن ٿا هن حياتيءَ ۽ دنيا واريءَ ۾ مثل هوا جي آهي جنهن ۾سخت پارو آهي جو پهتو پوک قوم جي کي جن ظلم ڪيو پنهنجن سرن تي پوءِ ان کي هلاڪ ڪيائين ۽ نه ظلم ڪيائين انهن سان الله ۽ پر پنهنجن سرن تي پاڻ ظلم ڪن ٿا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جو ڪجهه هن دنيا جي حياتيءَ ۾ خرچ ڪن ٿا تنهن جو مثال هڪ هوا جي مثال جهڙو آهي، جنهن ۾ سخت ٿڌ هجي جو اهڙي قوم جي کيتيءَ کي وڃي لڳي جن پاڻ تي ظلم ڪيو پوءِ ان کي برباد ڪري ڇڏيائين ۽ الله انهن تي ظلم نه ڪيو پر اُهي پاڻ تي ظلم ڪن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

جيڪي هن دنيا جي زندگي ۾ (رياء ڪاري ۾) خرچ ڪن ٿا، انهن جو مثال هوا وانگر آهي جنهن ۾ پارو هجي اهڙي قوم جي پوک کي پهچي جن پنهنجي جانين سان ظلم ڪيو پوءِ ان کي برباد ڪري ڇڏي. ۽ الله انهن سان ڪو ظلم ڪونه ڪيو ۽ پر اُهي خود پنهنجو پاڻ مٿان ظلم ڪن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جيڪي هِن جهان ۾، خرچين خام خيال، جنهن ۾ پارو پار جو، سو اُنهيءَ واءَ مثال، پوءِ اُن پَهر جي، پوک تان، جن جاڙُون ڪيون جال، ڦِرِي وڃي فِى الحال، پوءِ صفا ساڙي سُڃ ڪري. ۽ الله جل جلالہ، ظلم نه ڪري ڪنهن ساڻ، پر پاڻهين ڪن ٿا پاڻ، جاڙون پنهنجي جِيء سان،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هو جيڪي به هن دنيا جي حياتي ۾ ڪن ٿا سو هڪ اهڙي هوا جي مثال آهي، جنهن ۾ پارو هجي ۽ اهو انهيءَ قوم جي پوک کي لڳي ناس ڪري ڇڏي، جنهن پاڻ تي ظلم ڪيو هجي. ۽ الله مٿن ظلم نه ڪيو آهي، مگر پنهنجو پاڻ تي ظلم ڪيو اٿن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جيڪي ڪجهه هو هن دنيا واري حياتيءَ ۾ خرچ ڪن ٿا، ان جو مثال ان هوا وانگر آهي، جنهن ۾ برف جهڙي ٿڌ هجي ۽ اها انهن ماڻهن جي پوک تي گــُـهلي جن پنهنجو پاڻ تي ظلم ڪيو آهي ۽ ان کي ناس ڪري ڇڏي. الله ته مٿن ڪو ظلم نه ڪيو آهي پر حقيقت ۾ هو پنهنجي مٿان پاڻ ظلم ڪن ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هو پنهنجي هن دنيا واري زندگيءَ ۾ جو ڪجهه خرچ ڪري رهيا آهن، ان جو مثال ان هوا وانگر آهي جنهن ۾ پارو هجي ۽ انهن ماڻهن جي پوک تي پوي جن ظلم ڪيو آهي پنهنجي پاڻ تي، ۽ ان کي برباد ڪري ڇڏي، الله انهن تي ظلم نه ڪيو پر حقيقت ۾ هي پنهنجي مٿان پاڻ ظلم ڪري رهيا آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هي ماڻهو دنيا جي زندگيءَ ۾ جيڪو به خرچ ڪن ٿا، ان جو مثال سخت سرديءَ ۾ پاري واري تيز هوا وانگر آهي، جڏهن اها هوا ظلم ڪندڙن جي فصل مٿان هلي، ته سموري فصل کي ساڙي ناس ڪري ڇڏيائين، الله تعالى مٿن ظلم نٿو ڪري، بلڪ هو پنھنجو پاڻ تي ظلم ڪري رهيا آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اِهي ماڻهو) جيڪو (به) مال هن دنيا جي زندگي ۾ خرچ ڪن ٿا ان جو مثال ان هوا وانگر آهي جنهن ۾ سخت پارو هجي (۽) اُها اهڙي قوم جي پوک تي وڃي پوي جيڪا پنهنجي جانين تي ظلم ڪندي هجي ۽ اُها ان کي تباهه ڪري ڇڏي، ۽ الله مٿن ڪوبه ظلم ڪونه ڪيو پر اُهي پاڻ پنهنجي جانين تي ظلم ڪن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي اِيمان وارؤ پنھنجن (مسلمانن) کانسواءِ ٻين (قومن) کي ڳجھو دوست ڪري نه مڃيو (جو) اوھان جي خرابي ڪرڻ ۾ ڪا گھٽتائي نه ڪندا آھن، اوھان جي ڏکه کي دوست رکيائون، بيشڪ سندن واتن مان دشمني پڌري ٿي آھي، ۽ جيڪي (ضد) سندن سينن لڪايو آھي سو تمام وڏو آھي، بيشڪ اسان اوھان لاءِ نشانيون بيان ڪيون آھن جيڪڏھن سمجھندا آھيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

مومنؤ! پنهنجن ماڻهن کان سواءِ ٻين کي پنهنجو همراز ۽ حال محرم نه بنايو، (نڪي ٻين تي ڀروسو ۽ اعتماد رکو). هنن ماڻهن جو (يعني دشمنن جو) حال هيءُ آهي جو توهان جي خلاف فتنه انگيزيءَ ۾ گهٽتائي ڪرڻ وارا ناهن. جنهن ڳالهه ۾ اوهان کي نقصان پهچي سا هنن کي وڻي ٿي. هنن جي دشمني هنن جي ڳالهين مان ئي ظاهر آهي پر جيڪي هو دلين ۾ لڪائين ٿا سو ان کان به وڌيڪ آهي. جيڪڏهن توهان کي ڪجهه به عقل آهي (ته ڏسي سگهندؤ) ته اسان توهان جي لاءِ پنهنجون نشانيون چٽيون ڪري ڇڏيون آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي مؤمنو! ڌارين کي پنهنجو رازدار نه بنايو، اهي توهان جي بدخواهيءَ ۾ ڪمي نه ڪندا، انهن جي تمنا اها آهي ته توهان کي سخت تڪليف پهچي، بيشڪ سندن واتن مان دشمني ظاهر ٿي، ۽ سندن سينن ۾ اڃان وڌيڪ دشمني آهي، بيشڪ اسان توهان لاءِ نشانيون بيان ڪيون آهن جيڪڏهن توهان کي عقل آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي ايمان وارو! پنهنجن (مومنن) کان سواءِ (ٻئي ڪنهن کي) پنهنجو حال محرم نه بڻايو (ڇو ته) اهي غير ماڻهو اوهان کي نقصان پهچائڻ ۾ گهٽتائي نٿا ڪن. (پر) اوهين جيترو به تڪليف ۾ پوندوءَ اوترو ئي اهي خوش ٿيندا. دشمني ته انهن جي واتن مان ٽمي ٿي. پڻ جو (حسد ۽ ساڙ) انهن جي دلين ۾ ڀريل آهي اهو ان کان گهڻو ڪجھ آهي اسان اوهان لاءِ نشانيون بيان ڪيون آهن جيڪڏهن اوهين عقل رکو ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي ايمان وارؤ! نه وٺو ڳجها دوست پنهنجن کان سواءِ (ٻين کي) نه گهٽتائي ڪندا اوهان کي نقصان پهچائڻ ۾ پسند ٿا ڪن اها شيءِ جو تڪليف ڏئي اوهان کي تحقيق ظاهر ٿي دشمني انهن جي واتن مان، ۽ جيڪي لڪائي ٿا رکن سينا انهن جا تمام وڏي (دشمني) آهي تحقيق بيان ڪيوسون اوهان لاءِ آيتون جيڪڏهن سمجهدار آهيو.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي ايمان وارؤ ! پنهنجن (مسلمانن) کا ن سواءِ (ٻي ڪنهن کي) پنهنجو حال محرم نه بنايو، اهي اوهان کي نقصان پهچائڻ ۾ گهٽتائي نه ٿا ڪن. انهن اوهان جي تڪليف ۾ پوڻ کي پسند ڪيو آهي. سندن واتن مان دشمني ظاهر ٿي آهي ۽ جيڪي سندن سينا لڪائين ٿا، سو تمام وڏو آهي. اسان اوهان لاءِ نشانيون بيان ڪيون آهن، جيڪڏهن اوهين عقل رکو ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي ايمان وارؤ! اوهان پنهنجن کان سواءِ ٻين کي رازدار نه بنايو اهي اوهان جي برباد ڪرڻ ۾ ڪا ڪمي ڪو نه ڇڏيندا. اهي اوهان کي سخت تڪليف پهچڻ جي خواهش رکن ٿا، بيشڪ انهن جي واتن (يعني زبانن) مان بُغض ظاهر ٿي چڪو آهي ۽ جيڪا (دشمني) انهن جي سينن ۾ لڪل آهي اها تمام وڏي آهي. بيشڪ اسان اوهان لاءِ نشانيون پڌريون ڪري ڇڏيون آهن اگر اوهان سمجھو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اي جن مڃيو!، سي مَنجھ نه ڳَنڍيو، پَرسين، پاڻاڌار، اَهنجي ڦِٽاڻِي ڦوٽ ۾، نه گھٽائين گِنوار، ۽ پسند ڪيون، جا پُهتيان، تڪليف ڪا تڪرار، وير سندنِ واتن مان، ٻَهون ٿيو ٻَهار، ۽ جو ڇُپائينِ سندن ڇاتيون، وڏو سو ويچار، کوليون سون خوب، اوهان لئي، نشانيون نروار، اِن آسري آڌار، ته پڙهي، مانَ پروڙيو!(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اي مومنو! پنهنجن کي ڇڏي ٻين کي دوست نه بڻايو. اهي اوهان جي خرابيءَ ۾ ڪا گهٽتائي نٿا ڪن، اوهان جي نقصان ۾ خوش آهن. سندن زبان مان به دشمني پڌري ٿي چڪي آهي پر جيڪي سندن سينن ۾ آهي، سو ته ان کان به وڌيڪ آهي. جيڪڏهن اوهان کي سمجهه آهي ته اسان اوهان تي سمجهه جون ڳالهيون پڌريون ڪيون آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي ايمان آڻڻ وارؤ! پنهنجن (مسلمانن) کانسواءِ ٻين کي پنهنجو رازدان نه بڻايو جو هو توهان کي تباهيءَ ۾ وجهڻ واري ڪنهن به موقعي مان فائدو وٺڻ ۾ ڪين ٿا گهٽائين. توهان کي جنهن ڳالهه کان نقصان ٿو پهچي اهائي کين ڏاڍي پسند آهي، سندن اندر وارو بغض سندن واتن مان پيو ٿو بــَـکي ۽ جيڪو اندر ۾ سانڍيو اٿن، اهو ته اڃان به سخت آهي. اسان توهان کي صاف چٽيون هدايتون ڏئي ڇڏيون آهن، جيڪڏهن توهان کي عقل آهي (ته انهن سان واسطو رکڻ ۾ احتياط ڪندؤ) (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي لوڪو جن ايمان آندو آهي! پنهنجي جماعت جي ماڻهن کان سواءِ ٻين کي پنهنجو رازدار نه بنايو، نٿا مڙن هو توهان جي خرابيءَ جي ڪنهن به موقعي مان فائدي وٺڻ مان، توهان کي جنهن شيءِ مان نقصان پهچي، اها ئي انهن کي محبوب آهي. سندن بغض سندن واتن مان ٻاهر اچي ٿو دلين جو جيڪو سينن ۾ لڪايل اٿن، اهو ان کان وڌيڪ آهي. اسان توهان کي صاف هدايتون ڏنيون، جي توهان کي عقل آهي ( ته ساڻن تعلق رکڻ ۾ احتياط ڪريو)(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي ايمان وارؤ! توهان پنھنجي مؤمن ڀائرن کان سواءِ، ٻئي ڪنھن کي به پنھنجو گهاٽو دوست نه بڻايو، توهان جي ڪمزوريءَ مان هو ناجائز فائدو وٺڻ جي ڪوشش ۾ لڳل هوندا آهن ۽ اوهان کي پهتل نقصان تي خوش ٿيندا آهن. انهن جي دلين جو ساڙ سندن چهرن تي صاف ظاهر آهي ۽ وري جيڪو ساڙ دلين ۾ لِڪائي ويٺا آهن، اهو ته ان کان به وڌيڪ (خطرناڪ) آهي، اسان توهان کي انهن جا پار پتا کولي سمجهائي ڇڏيا آهن، هاڻي انهن کان بچڻ عقل وارن جو ئي ڪم آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي ايمان وارؤ! توهان ڌارين کي (پنهنجو) رازدار نه بڻايو اُهي توهان جي باري ۾ فتنو ڪرڻ ۾ (ڪڏهن) به گهٽتائي نه ڪندا، اُهي توهان کي سخت تڪليف پهچڻ جي خواهش رکن ٿا، دشمني ته انهن جي زبانن مان پاڻ ظاهر ٿي چڪي آهي، ۽ جيڪا (دشمني) انهن جي سينن لڪائي رکي آهي اُها ان کان (به) وڌيڪ آهي. اسان توهان جي لاءِ نشانيون پڌريون ڪري ڇڏيون آهن جيڪڏهن توهان کي عقل هجي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اوھين اُھي آھيو جو اُنھن کي دوست رکندا آھيو ۽ اُھي اوھان کي دوست نه رکندا آھن ۽ اوھين الله جي سڄي ڪتاب کي مڃيندا آھيو، ۽ جڏھن اوھان کي مِلن ٿا (تڏھن) چون ٿا ته مڃيوسين، ۽ جڏھن ھيڪلا ٿين ٿا (تڏھن) اوھان تي ڪاوڙ کان آڱرين کي چٻين ٿا، (اي پيغمبر کين) چؤ ته (اوھين) پنھنجيءَ ڪاوڙ سببان مرو، ڇوته الله سينن وارو (ڀيد) ڄاڻندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ڏسو توهان جو حال ته هي آهي جو توهان هنن (دشمنن) سان حب ۽ دوستي ٿا رکو پر هنن جو حال هي آهي جو توهان کي (هڪ گهڙيءَ لاءِ) حب نٿا ڪن. توهان الله تعاليٰ جي سڀني ڪتابن تي ايمان آڻيو ٿا (هنن جي ڪتابن جي به عزت ڪيو ٿا پر هنن جي حالت ابتڙ آهي) هو جڏهن اوهان سان ملن ٿا تڏهن چون ٿا ته اسان به ايمان آندو آهي، پر جڏهن اوهان کان پري اڪيلا ٿين ٿا تڏهن توهان جي خلاف ڪاوڙجي جوش ۾ ڏند ڪرٽڻ لڳن ٿا. (غور ڪيو ته اهڙن دشمنن کي ڪيئن همراز بنائڻ جائز ٿي سگهي ٿو. اي پيغمبر! تون انهن دشمنن کي) چئو ته، (رڳو ڏند نه ڪرٽيو پر) ڪاوڙ جي جوش ۾ پاڻ کي ماري وجهو (ته به جيڪي ٿيڻو هوندو سوئي ٿيندو) ۽ ياد رکو ته جيڪي سينن ۾ لڪل آهي سو به الله تعاليٰ ڄاڻي ٿو(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

خبردار ! اي مؤمنو توهان انهن سان محبت رکو ٿا حالانڪ اُهي توهان سان محبت نٿا رکن ۽ توهان (انهن جي) سڀني ڪتابن تي ايمان آڻيو ٿا، ۽ اهي جڏهن توهان سان ملن ٿا چون ٿا اسان ايمان آندو، ۽ جڏهن اڪيلا ٿين ٿا ته ڪاوڙ کان آڱريون چٻاڙين ٿا، اي حبيب ! توهان فرمايو پنهنجي ڪاوڙ ۾ مرو، بيشڪ الله تعالى سينن جي علم کي ڄاڻندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اوهين اهي (سادا) ماڻهو آهيو جو انهن کي دوست ٿا رکو ۽ اهي اوهان کي ذرو به نٿا گهرن ۽ اوهين ته سڄي ڪتاب تي ايمان رکو ٿا ۽ اهي (اهڙا) نه آهن. پر جڏهن اهي اوهان سان ملن ٿا ته چون ٿا ته اسان ايمان آندو ۽ جڏهن اڪيلا ٿين ٿا ته اوهان تي ڪاوڙ کان آڱرين کي چڪ پائين ٿا. (کين چئو) ته پنهنجي ڪاوڙ جي ڪري (سڙي) مرو! بيشڪ خدا دلين جا ڳجھ ڄاڻندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اوهين اهي آهيو جو محبت ٿا رکو انهن سان ۽ نه ٿا محبت رکن اهي اوهان سان ۽ ايمان ٿا آڻيو ڪتابن سڀني تي ۽ جنهن وقت ملن ٿا اوهان سان ته چون ٿا ته ايمان آندوسون ۽ جڏهن اڪيلا ٿين ٿا ته چڪين ٿا اوهان تي آڱريون ڪاوڙ جي ڪري فرماءِ ته مري پئو پنهنجي ڪاوڙ جي ڪري بيشڪ الله ڄاڻندڙ آهي سينن وارين ڳالهين کي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اوهين اهي آهيو جو انهن کي دوست رکو ٿا ۽ اهي اوهان کي دوست نه ٿا رکن ۽ اوهين سڄي ڪتاب تي ايمان آڻيو ٿا. ۽ جڏهن اهي اوهان سان ملن ٿا ته چون ٿا ته اسان ايمان آندو ۽ جڏهن اڪيلا ٿين ٿا ته اوهان تي ڪاوڙ کان آڱرين کي چڪ پائين ٿا. (کين) چو ته پنهنجي ڪاوڙ جي ڪري مرو ! بيشڪ الله دل جون ڳالهيون ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اوهين اُهي آهيو جو انهن سان محبت رکو ٿا ۽ اُهي اوهان سان محبت نه ٿا رکن حالانڪه اوهان سڀ ڪتابن تي ايمان رکو ٿا، ۽ جڏهن اهي اوهان سان ملن ٿا ته چون ٿا: ”اسان ايمان آندو آهي“ ۽ جڏهن اڪيلا ٿين ٿا ته توهان تي ڪاوڙ ڪندي آڱريون چٻاڙن ٿا. چؤ ته: ”پنهنجي ڪاوڙ ۾ (سڙي) مرو“. بيشڪ الله سينن جي (ڳجهين) ڳالهين کي ڄاڻندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اِهي، اوهين ڀانيو انهن کي، ۽ هو نه ڀائـِينيان ڀار، ۽ اوهين ڪُل ڪتاب تي، آڻيو اعتبار، ۽ جڏهن اوهان کي مليا، وراڻيؤَن تنهن وار، ته مڃيوسون مورهين؛ ۽ جڏهن ڇيلا ڇِنا ڌار، ته ڪاوڙ مان ڪُفار، پئا ڇَٻِين، اوهان ته آڱريون. چئو، پنهنجِي چِر ۾، مَرو وڃِي مَردود!، واحد ربُّ، وَدُود، سمجھندڙ، سيني واريون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اوهين ساڻن محبت ڪريو ٿا جو اوهين سڀني ڪتابن کي مڃيو ٿا پر هو اوهان سان محبت ڪو نه ٿا ڪن. هو جڏهن اوهان کي ملن ٿا، چون ٿا ته ”اسين مسلمان آهيون“ ۽ جڏهن اڪيلا ٿين ٿا ته ڪاوڙ کان اوهان تي آڱريون چٻين ٿا. چئو ته ”مرو انهيءَ ڪاوڙ ۾“ بيشڪ الله دلين جي ڳالهه کي به خوب ڄاڻي ٿو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

توهان ته انهن سان محبت ٿا ڪريو مگر هو توهان سان محبت نٿا ڪن، حالانڪه توهان ته سڀني آسماني ڪتابن کي مڃيو ٿا. جڏهن هو توهان سان ملن ٿا ته چون ٿا ته اسان به (توهان جي رسول ۽ توهان جي ڪتاب کي) مڃيو آهي پر جڏهن جدا ٿين ٿا ته توهان جي خلاف سندن بغض ۽ ساڙ جي حالت اها آهي، جو پنهنجن آڱرين کي چـَـڪ ٿا پائين، چوين ته پنهنجي ڪاوڙ ۾ پاڻ ئي سڙي مرو. الله ته سينن جا ڳجهه به ڄاڻندڙ آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

توهان ته انهن سان محبت ڪريو ٿا پر هو توهان سان محبت نٿا ڪن، جڏهن ته توهان مڃيو ٿا سڀني (آسماني) ڪتابن کي، ۽ جڏهن هو توهان سان ملن ٿا ته چون ٿا، اسان به ايمان آندو آهي (توهان جي رسول ۽ ڪتابن تي)، پر جڏهن الڳ ٿين ٿا ته چڙ ۽ ڪاوڙ جو هي حال اٿن جو آڱريون چٻاڙن ٿا، کين چؤ پنهنجي غصي ۾ پاڻ جلي مرو، بيشڪ الله دلين ۾ لڪل رازن کي به ڄاڻي ٿو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ڇا توهان اهي آهيو جو اهڙن ماڻهن سان محبت رکو ٿا، جن کي توهان سان ڪا به محبت نه آهي، حالانڪه توهان سڀني آسماني ڪتابن کي مڃيو ٿا، جيڪڏهن هي توهان سان ملندا ته چوندا، ته اسان به توهان جي رسول ۽ قرآن تي ايمان آندو آهي، پر جڏهن اوهان کان ڌار ٿي وڃن ٿا ته توهان جي مٿان ڪاوڙ ۾ پنھنجي آڱرينِ کي چڪ پائين ٿا. (اي نبي ﷺ) کين چؤ ته توهان پنھنجي ڪاوڙ ۾ئي وڃي ٻڏي مرو، بيشڪ الله تعالى (توهان جي) دلين جي رازن کان خوب واقف آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

خبردار ٿيو! توهان اُهي ماڻهو آهيو، جيڪي انهن سان محبت رکو ٿا ۽ اُهي توهان کي پسند (ئي) نٿا ڪن حالانڪه توهان سڀني ڪتابن تي ايمان رکو ٿا، ۽ جڏهن اُهي توهان سان ملن ٿا (ته) چون ٿا اسان ايمان آندو آهي، ۽ جڏهن اڪيلا هجن ٿا ته توهان تي ڪاوڙ مان آڱريون ٿا چٻاڙين، فرمايو: مري وڃو پنهنجي گُهٽ ۾، بيشڪ الله دلين جي (لڪل) ڳالهين کي خوب ڄاڻندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي مؤمنؤ) جيڪڏھن اوھان کي ڪا چڱائي پھچندي آھي ته کين ڏکوئيندي آھي، ۽ جيڪڏھن اوھان کي ڪو ڏکه پھچندو آھي ته اُن سببان سرھا ٿيندا آھن، ۽ جيڪڏھن اوھين صبر ڪريو ۽ پرھيزگاري ڪريو ته سندن مڪر اوھان کي ڪجھ به نه ڏکوئيندو، ڇوته جيڪي ڪندا آھن تنھن کي الله گھيرو ڪندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي مومنؤ!) توهان کي چڱائي رسي ٿي ته هنن کي ڏک ٿو ٿئي ۽ توهان کي ڪا تڪليف پهچي ٿي ته هو ان تي خوشيون ٿا ڪن، (پر ياد رکو ته) جيڪڏهن توهان (مصيبتن ۽ مشڪلاتن ۾ به) صبر ڪندو (يعني خدا جا حڪم بجا آڻيندا رهندؤ) ته پوءِ هنن (دشمنن جا) فريب ۽ حيلا اوهان کي ڪجهه به ضرر نه پهچائيندا. جيڪي به هو ڪن ٿا تنهن کي الله جي قدرت گهيريون بيٺي آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

جيڪڏهن توهان کي ڀلائي پهچي ٿي ته انهن کي ڏکي لڳي ٿي، ۽ جيڪڏهن توهان کي ڪا تڪليف پهچي ٿي ته انهيءَ تي خوش ٿين ٿا، ۽ جيڪڏهن توهان صبر ۽ خوفِ خدا ڪيو ته انهن جون اٽڪلون توهان کي نقصان نه پهچائينديون، بيشڪ انهن جا سڀئي عمل الله تعالى جي گهيري ۾ آهن.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(ايمان وارو!) جيڪڏهن اوهان کي ڪا ڀلائي پهچندي ته اها انهن کي ڳوري لڳندي ۽ جيڪڏهن اوهان کي ڪو ڏک پهچندو ته ان جي ڪري هو خوش ٿيندا آهن. پر جيڪڏهن صبر ڪندوءَ ۽ پرهيزگار ٿيندو ته سندن مڪر اوهان کي ڪو به نقصان نه پهچائيندو. ڇو ته جيڪي اهي ڪن ٿا تن جي چالاڪين تي خدا حاوي آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جيڪڏهن پهچي ٿي اوهان کي ڀلائي نه بري ٿي لڳي انهن کي ۽ جيڪڏهن پهچي ٿي اوهان کي تڪليف ته خوش ٿا ٿين ان تي ۽ جيڪڏهن صبر ڪندؤ ۽ (الله کان) ڊڄندؤ ته نه نقصان ڏيندو اوهان کي مڪر انهن جو ڪجهه به بيشڪ الله ان جو جيڪي ڪن ٿا گهيرو ڪندڙ آهي. ع(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جيڪڏهن اوهان کي ڪا ڀلائي پهچندي ته اها انهن کي رنج ڪندي ۽ جيڪڏهن اوهان کي ڪو ڏک پهچندو ته ان جي ڪري خوش ٿيندا. ۽ جيڪڏهن صبر ڪندؤ ۽ پرهيزگار ٿيندؤ ته سندن مڪر اوهان کي ڪوبه نقصان نه پهچائيندو، ڇو ته جيڪي اهي ڪن ٿا تنهن کي الله گهيرو ڪندڙ (ڄاڻندڙ) آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اگر اوهان کي ڪا ڀلائي پهچي ته انهن کي بُري لڳي ٿي ۽ جي اوهان کي رنج پهچي ته ان تي خوش ٿين ٿا. ۽ جي اوهان صبر ڪندا رهو ۽ تقوى اختيار ڪيو ته انهن جو فريب اوهان کي ڪنهن شيءِ جو به نقصان نه ڏيندو. بيشڪ جو ڪجهه اُهي ڪن ٿا الله ان کي گهيرو ڪندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي صحِي اوهان کي، سُک، رسي، ته رنج اُن ۾، ۽ جي رسي اوهان کي ڏُ ک، ته کيل خوشيون ڪن اُن تي، ۽ جي سَهندا ۽ سيل رکو، ته ڪڏهن اوهان کي ڪانه، رسائين رِٿون اُنهن جون، ذرِي ضرر، زِيان، سٻاجھو سُبحان، جيڪي ڪن، ڪونڊو اُن تي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪڏهن اوهان کي فائدو رسي ٿو، ته انهن کي اها ڳالهه بڇڙي لڳي ٿي ۽ جيڪڏهن اوهان کي تڪليف پهچي ٿي ته ان تي خوش ٿين ٿا مگر جيڪڏهن اوهين صبر ڪندا ۽ نيڪ ٿيندا، ته انهن جون ڳجهيون رٿون اوهان کي نقصان نه پهچائينديون. بيشڪ جيڪي هو ڪن ٿا تنهن مٿان الله جو قبضو آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

توهان جو ڪو ڀلو ٿئي ٿو ته انهن کي برو ٿو لڳي ۽ توهان تي ڪا مصيبت ٿي اچي ته ڏاڍا خوش ٿا ٿين، پر سندن ڪابه سٽيل ســِـٽ توهان جي خلاف ڪارگر ٿي نه سگهندي، پر شرط اهو آهي ته توهان صبر کان ڪم وٺو ۽ الله کان ڊڄي ڪم ڪندا رهو. جيڪو ڪجهه اهي ڪن ٿا الله ان کي گهيرو ڪندڙ (ڄاڻندڙ) آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جيڪڏهن ٿئي ٿو توهان جو ڀلو ته انهن کي تڪليف پهچي ٿي ۽ جي توهان تي اچي ٿي ڪا مصيبت ته خوش ٿين ٿا، پر سندن ڪابه تدبير توهان جي خلاف ڪامياب نه ٿيندي، جي صبر ڪندا رهو ۽ الله کان ڊڄندي ڪم ڪندا رهو، ته بيشڪ الله ان تي حاوي آهي جيڪي ڪجهه هو ڪري رهيا آهن.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جيڪڏهن توهان کي ڪا ڀلائي نصيب ٿئي ٿي، ته کين اها بري لڳي ٿي ۽ جيڪڏهن اوهان کي ڪا تڪليف پھچي ٿي، ته ان تي هو وڏا خوش ٿين ٿا، اي مؤمنو! جيڪڏهن توهان صبر ۽ پرهيزگاريءَ وارو رستو اختيار ڪندا، ته سندن ڪا به سازش اوهان کي ڪنھن به قسم جو نقصان نٿي پهچائي سگهي، بيشڪ انهن جو هر عمل الله تعالى جي گهيري ۾ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جيڪڏهن توهان کي ڪا ڀلائي پهچي ته انهن کي بري ٿي لڳي، ۽ توهان کي ڪا تڪليف پهچي ته اُهي ان تي خوش ٿين ٿا، ۽ جيڪڏهن توهان صبر ڪندا رهو ۽ پرهيزگاري اختيار ڪريو ته انهن جي سازش توهان کي ڪوبه نقصان نه پهچائي سگهندي، جيڪو ڪجهه اُهي ڪري رهيا آهن بيشڪ الله ان کي گهيري ورتو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر ياد ڪر)جنھن مھل (تون) پنھنجي گھر مان سويرو نڪتين جو مؤمنن کي جنگ لاءِ مورچن تي وھاريئي ٿي، ۽ الله ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (اي پيغمبر اهو وقت ياد ڪر) جڏهن تون صبح جو سويل پنهجي گهر مان نڪتو هئين ۽ (احد جي ميدان ۾) لڙائي جي لاءِ مؤمنن کي مورچن ۾ وهاري رهيو هئين ۽ الله تعاليٰ سڀ ڪجهه ٻڌندڙ ۽ ڄاڻندڙ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! توهان ياد ڪريو جڏهن توهان پنهنجي گهر کان صبح جي وقت ٻاهر آيا، مؤمنن لاءِ توهان جنگ جا مرڪز مقرر ڪيا پئي، ۽ الله تعالى ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اي رسول) هڪ وقت اهو به هو جڏهن تون ٻار ٻچن سان صبح جو پنهنجي گهر مان نڪتين ۽ مومنن کي جنگ جي مورچن ۾ لاٿو ٿي. ۽ الله (سڀ ڪجھ) ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ (ياد ڪر اي محبوب) جڏهن صبح جو روانو ٿئين پنهنجي گهر مان وهارين پيو مؤمنن کي جنگ وارن مورچن تي ۽ الله ٻڌندڙ ۽ ڄاڻندڙ آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ (اهو وقت ياد ڪر) جڏهن تون صبح جي وقت پنهنجي گهر مان نڪتين، تو ايمان وارن کي جنگ جي مورچن ۾ لاٿو ٿي. ۽ الله (سڀ ڪجهه) ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ (ياد ڪر اي نبي!) جڏهن تون (غزوه احد وقت)صبح سوير گهر وارن وٽان نڪتين ته مؤمنن کي جنگ لاءِ مورچن تي ويهارين. ۽ الله ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ پره جو پنهنجي پَهر کان، جڏهن جُنبي هلين جوان، پئو بهارين جنگ لئي، مؤمن منجھ ميدان، ۽ سڻندڙ، سو سبحان، سمجھندڙ سڀ ڳالھ کي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

(ياد ڪر) جڏهن تون پنهنجي گهر مان نڪري مومنن کي لڙائي جون جايون ڏيکارڻ لڳئين ۽ الله سڀ ڪجهه ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(اي نبي! مسلمانن آڏو اهو واقعو بيان ڪر) جڏهن تون صبح سوير ئي پنهنجي گهر کان نڪري پيو هئين ۽ (احد جي ميدان ۾) مسلمانن کي جنگ لاءِ پئي هتي هـُـتي بيهاريئي. الله سڀ ڪجهه ٻڌي ٿو ۽ هو ڏاڍو باخبر آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ جڏهن تون صبح سويري گهران نڪتو هئين (اي رسول! مسلمانن جي آڏو ان جو ذڪر ڪر) ۽ (احد ميدان ۾) کين جنگ لاءِ الڳ هنڌن تي بيهاريو. الله سڀ ڪجهه ٻڌي ۽ ڄاڻي ٿو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ اهو ڏينهن به ياد ڪريو) جڏهن توهان صبح جو سوير پنھنجي گهر(يعني مديني) مان نڪري، احد جي ميدان ۾ مؤمنن کي جنگ لاءِ مختلف جڳھن تي مقرر ڪرڻ لاءِ ترتيب ڏيئي رهيا هئا، بيشڪ الله تعالى سڀ ڪجهه ٻڌي ٿو ۽ هر شيءِ کان خوب واقف آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ (اُهو وقت ياد ڪريو) جڏهن توهان صبح جو سويري پنهنجي حجري مبارڪ کان نڪري مسلمانن کي (جنگ اُحد جي موقعي تي مڪي وارن جي چڙهائي ڪندڙ فوجن خلاف دفاعي) جنگ جي لاءِ مورچن تي بيهاري رهيا هئا، ۽ الله خوب ٻڌندڙ ڄاڻندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(ياد ڪر) جنھن مھل اوھان مان ٻن ٽولين بي ھمت ٿيڻ جو ارادو ڪيو ۽ الله سندن مددگار ھو، ۽ مؤمنن کي جڳائي ته الله تي ڀروسو ڪن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ (ڇا ٿيو جو) اوهان مان (يعني مسلمانن مان) ٻن ٽولين ارادو ڪيو ته همت هاري ڇڏين (۽ موٽي وڃن) حالانڪ الله تعاليٰ سندن مددگار هو. ايمان وارن کي ته گهرجي ته (هر حال ۾) الله تعاليٰ تي ڀروسو رکن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

جڏهن توهان مان ٻن گروهن جو ارادو سُستي ڪرڻ جو ٿيو، ۽ الله تعالى ٻنهي گروهن جو مددگار آهي، ۽ مؤمنن کي الله تعالى تي توڪل هجڻ گهرجي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

هي ان وقت جي ڳالھ آهي جڏهن اوهان مان ٻن گروهن بي همٿ ٿيڻ جو ارادو ڪيو. پوءِ (تيار ٿيا) ڇو ته خدا ته انهن جو سرپرست هو ۽ مومنن کي خدا تي ڀروسو ڪرڻ گهرجي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جڏهن ارادو ڪيو ٻن جماعتن اوهان مان ته سست ٿين ۽ الله مددگار آهي انهن ٻنهين جو ۽ الله تي پوءِ ڀلي توڪل ڪن ايمان وارا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جڏهن اوهان مان ٻن جماعتن بي همت ٿيڻ جو ارادو ڪيو، ۽ الله ٻنهي جو مددگار هو. ۽ ايمان وارا الله تي توڪل ڪن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

جڏهن اوهان مان ٻن ٽولن بي همتي ڏيکارڻ جو ارادو ڪيو حالانڪه الله انهن ٻنهين جو مددگار هيو. ۽ مؤمنن کي الله مٿان ڀروسو ڪرڻ گهرجي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ٻن ٻارين اوهان مان، ويهڻ گھريو جنهن وار، ۽ آهي ان ٻنهي جو، سائين سنڀاليدار، ۽ گھرجي ته رکن بار، مؤمن مولا پاڪ تي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

(ياد ڪر) جڏهن اوهان مان ٻن ٽولن ارادو ڪيو ته همت هاري وجهن، مگر الله انهن جو مددگار هو ۽ مومنن کي ته الله تي ئي ڀروسو ڪرڻ گهرجي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ياد ڪريو! جڏهن توهان مان ٻه ٽولا بزدلي ڏيکارڻ وارا هئا. حالانڪه الله سندن مدد لاءِ موجود هو ۽ مؤمنن کي ته الله تي ئي ڀروسو ڪرڻ کپي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ياد ڪريو، جڏهن توهان مان ٻه ٽولا بزدلي ڏيکارڻ تي آماده ٿي ويا هئا، جڏهن ته الله انهن جي مدد لاءِ موجود هو ۽ الله تي ئي ڀروسو رکڻ گهرجي مؤمنن کي.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اهو به ذهن ۾ رکو) جڏهن توهان سان شامل ٻن ٽولن (بنو سلمه ۽ بنو حارثه) بزدلي ڏيکارڻ جو ارادو ڪيو هو، حالانڪه الله تعالى انهن ٻنهي جو به مددگار هو ۽ مؤمنن کي ته الله تعالى تي ئي ڀروسو رکڻ کپي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جڏهن توهان مان (بنو سلميٰ خزرج ۽ بنو حارثه اوس) ٻن ٽولن ارادو ڪيو ته همت هارين، حالانڪه الله انهن ٻنهي جو مددگار هو، ۽ ايمان وارن کي الله تي ئي ڀروسو ڪرڻ گهرجي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ بيشڪ الله اوھان کي اُنھيءَ حالت ۾ جو اوھين بي زور ھيؤ بدر ۾ سوڀ ڏني، پوءِ الله کان ڊڄو مانَ اوھين شڪر ڪريو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(ياد رکو) ته بيشڪ الله تعاليٰ بدر جي جنگ ۾ اوهان کي فتح ڏني هئي اگرچه توهان تمام ڪريل حالت ۾ هئا. تنهن ڪري توهان خدا کان ڊڄو (۽ سندس نافرماني کان بچو) ته توهان سندس نعمتن جو قدر ڪيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ الله تعالى توهان جي بدر ۾ مدد ڪئي جڏهن توهان بي سر و سامان هئا، پوءِ توهان الله تعالى کان ڊڄو ته مَن شڪر گذار ٿيو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ يشڪ خدا جنگ بَدر ۾ اوهان جي مدد ڪئي، توڙي جو اوهان، دشمنن جي ڀيٽ ۾ بي حقيقت هئا تڏهن به الله اوهان کي فتح ڏني ته پوءِ اوهان خدا جو خوف ڪندا ڪيو ته جيئن (سندس) شڪر گذار بڻجو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ البته تحقيق مدد ڪئي اوهان الله جي بدر ۾ ۽ اوهان ڪمزور هئا پوءِ ڊڄو الله کان تانته اوهان شڪر گذار رهو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بيشڪ الله اوهان کي بدر ۾ فتح ڏني ۽ اوهين ڪمزور هئا. پوءِ الله کان ڊڄو مَن اوهين شڪر ڪريو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ الله بدر ۾ اوهان جي مدد ڪئي حالانڪه اوهان بي سرو سامان هئا پوءِ الله کان ڊڄو تان ته اوهان شڪر گذار ٿي وڃو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ بي شڪ آن کي بدر ۾، الله ڏني آڌار، هئا اوهين جنهن حال ۾، تمام ضعيفَ زار، پوءِ ڏرو ڀر ڏاتار، تان ڳايون ڳڻ ڳالهيون.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ، جڏهن اوهين بدر جي جنگ وقت ڪمزور هئا تڏهن به الله اوهان جي مدد ڪئي. تنهن ڪري الله کان ڊڄندا رهو ته جيئن اوهين شڪر گذار ٿيو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

آخر انهيءَ کان اڳ بدر جي جنگ ۾ به ته الله توهان جي مدد ڪري چڪو هو، توڻي جو تڏهن ته توهان ڏاڍا ڪمزور هيؤ، تنهنڪري توهان کي گهرجي ته الله جي ناشڪريءَ کان بچو، اميد ته هاڻي توهان شڪرگذار بڻبؤ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

آخر ان کان پهرين به الله توهان جي مدد جنگِ بدر ۾ ڪري چڪو هو، ان وقت توهان ڪمزور هئا. توهان کي گهرجي ته الله جي ناشڪريءَ کان بچو، اميد ته هاڻي شڪرگذار رهندؤ.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

الله تعالى ته توهان جي هن کان اڳ بدر جي ميدان ۾ مدد ڪري چڪو هو، اوهان ان وقت بلڪل ڪمزور هئا، سو الله تعالى کان ئي ڊڄندا رهو ته جيئن توهان جي اندر شڪرگذاري پيدا ٿئي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ الله بدر ۾ توهان جي مدد فرمائي حالانڪه توهان (ان وقت) بلڪل هٿين خالي هئا، پوءِ الله کان ڊڄو ته جيئن توهان شڪر گذار بنجو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر اُنھيءَ مھل کي ياد ڪر) جنھن مھل تو مؤمنن کي چيو ٿي ته اوھان کي اوھان جي پالڻھار جي ٽن ھزارن ملائڪن (آسمان کان) لاٿلن سان مدد ڪرڻ ڪافي نه آھي ڇا؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر! اهو وقت ياد ڪر) جڏهن تون (جنگ جي ميدان ۾) مؤمنن کي چئي رهيو هئين ته ڇا اواهان جي لاءِ هي ڪافي ناهي ته الله (ٽي هزار دشمن جي مقابلي ۾) ٽي هزار فرشتا موڪلي اوهان جي مدد ڪري.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي حبيب ! جڏهن توهان مؤمنن کي فرمايو ٿي ڇا توهان لاءِ ڪافي ناهي جو توهان جو رب توهان لاءِ ٽي هزار ملائڪ موڪلي مدد فرمائي.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول) تون ان وقت مومنن کي چوين پيو ته ڇا توهان لاءِ هي ڪافي نه آهي ته اوهان جو پاليندڙ ٽي هزار فرشته آسمان کان موڪلي اوهان جي مدد ڪري!(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جڏهن چوڻ لڳو هيئن مؤمنن کي ته ڇا نه ٿي ڪافي ٿئي اوهان جي لاءِ هيءَ ڳالهه جو مدد ڪري اوهان جي رب اوهان جو ٽن هزارن ملائڪن (آسمان مان) لاٿلن سان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جڏهن تو ايمان وارن کي چيو ٿي ته ڇا اوهان کي ڪافي نه آهي ته اوهان جو پاليندڙ اوهان کي ٽن هزارن لاٿل ملائڪن سان مددڪري . (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(اي نبي ياد ڪر) جنهن مهل تون ايمان وارن کي چئي رهيو هئين: ”ڇا اوهان لاءِ اهو ڪافي ناهي جو اوهان جو رب اوهان جي مدد ڪري ٽي هزار لاٿل ملائڪن جي ذريعي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جنهن مهل چيئـِي مؤمنين، ڇا بس نه اوهان هار، ته آن کي، اَهنجو ربُّ ڏي، اُهکي ۾ آڌار، ملڪ ٽي هزار، اُتاريل اَڀن کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

(ياد ڪر) جڏهن تون مومنن کي چوڻ لڳين، ته ”ڇا اوهان کي اها ڳالهه ڪافي نه آهي، ته اوهان جو رب اوهان کي آسمان مان لهندڙ ٽن هزارن فرشتن جي مدد ڏئي؟ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! ياد ڪر جڏهن تون مؤمنن کي چئي رهيو هئين ته "ڇا توهان لاءِ اها ڳالهه ڪافي ناهي ته الله ٽي هزار ملائڪ لاهي توهان جي مدد ڪري؟" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ياد ڪر اي نبي! جڏهن مؤمنن کي چئي رهيو هئين ”ڇا توهان جي لاءِ اها ڳالهه ڪافي نه آهي ته الله ٽي هزار ملائڪ موڪلي توهان جي مدد ڪري؟“(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبي ﷺ) جڏهن توهان مؤمنن کي (سندن حوصلو وڌائڻ لاءِ) چئي رهيا هئا ته ڇا توهان جي لاءِ اهو ڪافي نه آهي، ته الله تعالى (ميدان جنگ ۾) ٽي هزار ملائڪ لاهي، اوهان جي مدد ڪري؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جڏهن توهان مسلمانن کي فرمائي رهيا هئا ته ڇا توهان جي لاءِ اِهو ڪافي نه آهي ته توهان جو رب ٽي هزار لاٿل ملائڪن جي ذريعي توهان جي مدد فرمائي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ھائو جيڪڏھن اوھين صبر ڪريو ۽ پرھيزگار بڻجو ۽ ھڪدم اھي (ڪافر) اوھان تي اچي ڪڙڪن ته اوھان جو پاڻھار پنجن ھزارن ملائڪن نشان ڪيلن سان اوھان کي مدد ڏيندو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ها بيشڪ! جيڪڏهن توهان صبر ۽ ثابت قدمي ڏيکاريو ۽ تقويٰ جي راهه اختيار ڪيو ۽ دشمن انهيءَ دم توهان تي تڪڙا ڪاهي پون ته اوهان جو پروردگار (رڳو ٽن هزارن ملائڪن سان نه پر) پنج هزار نشان رکندڙ ملائڪن سان اوهان جي مدد ڪندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ها! ڇو نه، جيڪڏهن توهان صبر ڪيو ۽ خوفِ خدا ڪيو ۽ ڪافر توهان تي ان وقت ۾ حملو ڪن ته هاڻي توهان جو رب توهان جي پنج هزار ملائڪ نشان وارا موڪلي مدد فرمائيندو.(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

هاءُ جيڪڏهن مستقل رهندوءَ ۽ (رسول جي مخالفت کان) بچو ۽ ڪافر پنهنجي (جوش ۾) به اوهان تي چڙهي به آيا ته اوهان جو پالڻهار اهڙن پنج هزار فرشتن سان اوهان جي مدد ڪندو جي جنگ جو نشان لڳايل محڪم هوندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

هائو جيڪڏهن صبر ڪندؤ ۽ پرهيز ڪندؤ ۽ ايندا اوهان وٽ هڪدم هتي ته مدد ڪندو اوهان جي رب اوهان جو پنجن هزارن ملائڪن سان جي نشان رکندڙ (گهوڙن) وارا هوندا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

هائو، جيڪڏهن مستقل رهندؤ ۽ پرهيزگار ٿيندؤ ۽ اهي (ڪافر) اوهان تي هڪدم (چڙهي) اچن ته اوهان جو پاليندڙ اوهان کي پنجن هزارن ملائڪن نشان لڳائيندڙن سان مدد ڪندو (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

هائو جي اوهان صبر ڪندا رهو ۽ پرهيزگاري ڪيو ۽ جيڪڏهن هڪدم اُهي (ڪافر) توهان تي اچي ڪڙڪن ته توهان جو رب توهان جي مدد ڪندو پنج هزار صاحبِ نشان ملائڪن جي ذريعي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

هائو، جي سهندا سختيون ۽ رکندا سِيل سچار! ته ايندن سندن سيگھ مان، هِي پڻ ٻول ٻيهار، ڏيندان مدد مهل تي، اَهنجو پالڻ هار، مَلڪ پنج هزار، نالي ۽ نشان سان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هائو! جيڪڏهن اوهين ثابت قدم رهندؤ ۽ نيڪ ٿيندؤ ته کڻي هي (ڪافر) اوهان تي هڪدم اچي ڪڙڪندا، ته اوهان جو رب به اوهان کي پنجن هزارن نشاندار گهوڙن وارن فرشتن سان مدد ڏيندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

بيشڪ، جيڪڏهن توهان صبر ڪندؤ ۽ الله کان ڊڄي هلندؤ ته جنهن مهل دشمن توهان تي چڙهي ايندا، انهيءَ مهل توهان جو رب (ٽن هزارن نه) پنج هزار نشان لڳل ملائڪن سان توهان جي مدد ڪندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ جي توهان صبر ڪريو ۽ الله کان ڊڄندي ڪم ڪريو ته جنهن وقت دشمن توهان تي چڙهائي ڪندو ته ان وقت توهان جو رب (ٽي هزار نه) پنج هزار نشان لڳل ملائڪن سان توهان جي مدد ڪندو.(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

يقيناً، جيڪڏهن توهان صبر ۽ پرهيزگاري اختيار ڪندا، ته اوهان جو پالڻھار دشمن جي اوچتو حملي ڪرڻ وقت، (ٽي هزار نه، پر) پنج هزار مخصوص ڪيل ملائڪن جي ذريعي توهان جي مدد ڪندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

هائو جيڪڏهن توهان صبر ڪندا رهو ۽ پرهيزگاري قائم رکو ۽ اُهي (ڪافر) توهان تي انهيءَ وقت (پوري) جذبي سان حملو ڪن ته توهان جو رب پنج هزار نشان وارن ملائڪن �