طٰسٓ، ھي قرآن ۽ پڌري ڪتاب جون آيتون آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

طا- سين- هي قرآن مجيد جون آيتون آهن جو هڪڙو چٽو ڪتاب آهي، (۽ حقيقتن کي چٽو ڪري ڏيکاريندڙ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

طس. هي قرآن ڪريم ۽ ڪتاب مبين جون آيتون آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

طس اهي قرآن ۽ کولي بيان ڪندڙ ڪتاب جون آيتون آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ط_ س هي آيتون قرآن جون ۽ ڪتاب روشن جون آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

طس. اهي قرآن ۽ کولي بيان ڪندڙ ڪتاب جون آيتون آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

طا سين (هي حروف مقطعات آهن جن جو اصلي مطلب الله ۽ ان جو رسول الله ﷺ ڄاڻن ٿا) هي آيتون قرآن ۽ روشن ڪتاب جون آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

سمجھي ٿو طٰسٓ کي،مالڪ نالي مٺو، هي حڪم قرآن ڪريم جا، چٽو، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ط_ س _ هي قرآن ۽ چٽي ڪتاب جون آيتون آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ﰑ (طا ــ سين) هي آيتون آهن قرآن ۽ کولي پڌرو ڪرڻ واري ڪتاب جون (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ط-س- هي آهن آيتون قرآن ۽ (ان) ڪتاب جون جيڪو پڌرو آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

طا ــ سين. هي آيتون قرآن مجيد جون ۽ ان ڪتاب جون آهن (جيڪو) چٽيءَ طرح ڳالهين کي بيان ڪري ٿو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

طا سين (حقيقي معنيٰ الله ۽ رسول صلي الله عليه وآلہٖ وسلم ئي بهتر ڄاڻن ٿا)، هي قرآن ۽ روشن ڪتاب جون آيتون آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

طا-سين- اهي قرآن ۽ پڌري ڪتاب جون آيتون آهن (جيڪو حق ۽ باطل، احڪامات ۽ هدايت کي صاف صاف بيان ڪندڙ آهي.) (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

اُنھن مؤمنن لاءِ ھدايت ۽ خوشخبري آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(هي قرآن مجيد) ايمان وارن لاءِ سڌي واٽ ڏيکاريندڙ آهي ۽ خوشخبري ڏيندڙ آهي. (ته جيڪڏهن توهان انهيءَ واٽ تي هلندؤ ته دنيا ۽ آخرت ۾ ڪامياب رهندؤ).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(جيڪي) مؤمنن کي هدايت ۽ مبارڪ ڏيندڙ آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اهي) انهن ايمان وارن لاءِ هدايت ۽ (جنت جي) خوشخبري آهي،(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

هدايت ۽ خوشخبري مؤمنن جي لاءِ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(انهن) ايمان وارن لاءِ هدايت ۽ خوشخبري آهي، (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

هدايت ۽ خوشخبري آهن ايمان وارن لاءِ.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڏس پڻ ڏينهن ڏٺو، ۽ واڌايون وسهندڙين. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

مؤمنن لاءِ واٽ ڏيکاريندڙ ۽ مبارڪ ڏيندڙ آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

هدايت ۽ خوشخبري آهي انهن ايمان آڻڻ وارن لاءِ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هدايت ۽ خوشخبري ڏيڻ ۾ ايمان وارن جي لاءِ(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ايمان وارن لاءِ هدايت جو ذريعو ۽ خوشخبري آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(جيڪو) هدايت آهي ۽ (اهڙن) ايمان وارن جي لاءِ خوشخبري آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

مؤمنن جي لاءِ سراسر هدايت ۽ خوشخبريءَ جو ڪارڻ آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

جيڪي نماز پڙھندا آھن ۽ زڪوٰة ڏيندا آھن ۽ اُھي آخرت تي (به) يقين رکندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(ايمان وارا اهي آهن) جيڪي نماز قائم ڪن ٿا، زڪوات ڏيندا رهن ٿا ۽ آخرت ۾ يقين رکن ٿا (ته اسان جي عملن جا نتيجا ضرور نڪرڻا آهن ۽ چڱن عملن ڪندڙن کي انعام ۽ برن عملن ڪندڙن کي عذاب ضرور ملڻو آهي.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(اهي مؤمن) جيڪي نماز قائم ڪن ٿا ۽ زڪوات ڏين ٿا ۽ اهي ئي آخرت تي يقين رکن ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

جي نماز پابنديءَ سان قائم ڪن ٿا ۽ زڪوات ڏين ٿا ۽ اهي آخرت (قيامت) تي به يقين رکن ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جيڪي قائم ڪن ٿا نماز ۽ ڏين ٿا زڪواة ۽ اهي آخرت تي يقين رکن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جيڪي نماز قائم ڪن ٿا ۽ زڪوات ڏين ٿا ۽ اهي آخرت تي (به) يقين رکن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

جيڪي نماز قائم رکن ٿا ۽ زڪواة ڏين ٿا ۽ اُهي ئي آهن جيڪي آخرت تي (به پورو) يقين رکن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جي پُورو پڙهن نماز کي، پڻ ڏِينِ ڏُکين کي ڏان، ۽ سَندِي ٻئي جھان، خاصِي رکن ٿا خاطرِي. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪي نماز پڙهن ٿا، زڪوات ڏين ٿا ۽ اهي آخرت جي پڪ رکن ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جيڪي نماز قائم ڪن ٿا ۽ زڪواة ڏين ٿا ۽ وري هو اهڙا ماڻهو آهن، جن جو آخرت تي پورو يقين آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جيڪي قائم ڪن ٿا نماز ۽ ادا ڪن ٿا زڪواة، ۽ اهي اهڙا ماڻهو آهن جيڪي آخرت تي پورو يقين رکن ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جيڪي نماز قائم ڪن ٿا، زڪوات ادا ڪن ٿا ۽ آخرت تي پختو يقين رکن ٿا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جيڪي نماز قائم ڪن ٿا ۽ زڪواة ادا ڪن ٿا ۽ اُهي ئي آهن جيڪي آخرت تي (به) يقين رکن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جيڪي مؤمن نماز قائم ڪندا آهن ۽ زڪواة ادا ڪندا آهن ۽ اِهي مؤمن اُهي ئي ماڻهو آهن جيڪي آخرت تي يقين رکندا آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بيشڪ جيڪي آخرت کي نه مڃيندا آھن تن لاءِ سندن ڪرتوت سينگارياسون پوءِ اُھي حيران رھندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

جيڪي ماڻهو آخرت ۾ ايمان نٿا رکن تن جا (برا) عمل اسان کين سهڻا ۽ چڱا ڪري ٿا ڏيکاريون. تنهن ڪري هو گمراهيءَ ۾ ڀٽڪندا ٿا رهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ جيڪي ماڻهو آخرت تي ايمان نٿا آڻن ۽ اسان سندن بداعمالي سندن نظرن ۾ سينگاري آهي پوءِ اهي حيران ٿين ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ جيڪي آخرت کي نه ٿا مڃين تن جي ڪرتوتن کي (ڄڻ ته) اسان (سندن نظرن ۾) چڱا ڪري ڏيکاريا آهن پوءِ هي عقل جا انڌا آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ اهي شخص جيڪي نه ٿا ايمان آڻين آخرت تي سينگاريا اسان انهن جي لاءِ اعمال انهن جا پوءِ حيران رهن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ جيڪي آخرت کي نه ٿا مڃين تن کي اسان سندن عمل چڱا ڪري ڏيکاريا آهن پوءِ اهي عقل جا انڌا آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اُهي ماڻهو جيڪي آخرت تي ايمان نه ٿا رکن انهن کي اسان سندن ڪرتُوت خوشنما ڪري ڏيکاريا آهن پوءِ اُهي (گمراهي ۾) ڀٽڪندڙ آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اُهي، جي نه آخرت تي، آڻِين اِعتبار، سَندنِ ڪارڻ سُهڻا، ڪياسون سَندنِ ڪم ڪار، پوءِ اُهي اُجھن اُن ۾، آهِن اُهي ئـِي آوار،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ جيڪي آخرت کي نٿا مڃين، تن لاءِ اسان کين سندن ڪم سهڻا ڪري ڏيکاريا، پوءِ اهي حيران رهندا آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

بيشڪ جيڪي ماڻهو آخرت کي نٿا مڃين، انهن لاءِ اسان سندن عمل ڏسڻ ۾ سهڻا بڻايا آهن، تنهنڪري ڀٽڪندا وتن ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

حقيقت اها آهي ته جيڪي ماڻهو نٿا مڃين آخرت کي، تن جي لاءِ اسان سهڻو بڻايو آهي سندن ڪرتوتن کي، تنهن ڪري اهي ڀٽڪندا ٿا وتن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ جيڪي ماڻهو آخرت تي ايمان نٿا رکن تن لاءِ ته انهن جي عملن کي سھڻو بنائي ڇڏيو آهي، تنهن ڪري اهي ڀٽڪندا وتن ٿا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ جيڪي ماڻهو آخرت تي ايمان نٿا رکن اسان انهن جا (برا) عمل (سندن نگاهن ۾) سهڻا ڪري ڇڏيا آهن سو اُهي (گمراهي ۾) ڀٽڪندا رهن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

بي شڪ، جيڪي ماڻهو آخرت تي يقين نه رکندا آهن اسان سندن ڪرتوت کين لُڀائيندڙ ڪري ڏيکاريندا آهيون جنهنڪري هو ڀٽڪندا ويندا آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

اِھي اُھي آھن جن لاءِ عذاب جي سختي آھي ۽ اُھي ئي آخرت ۾ ٽوٽي وارا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهي ئي ماڻهو آهن جن لاءِ خراب ۾ خراب عذاب (هن ئي دنيا ۾) تيار رکيو آهي ۽ آخرت ۾ ته اهي ئي ماڻهو سڀني کان وڌيڪ نقصان هيٺ ايندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اِهي اُهي ماڻهو آهن جن لاءِ سخت عذاب آهي. ۽ اهي ئي آخرت ۾ وڌيڪ نقصان وارا آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اهي اهي آهن جن لاءِ (قيامت ۾) بڇڙو عذاب آهي ۽ اهي ئي آخرت ۾ سخت نقصان ۾ آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهي ئي اهي آهن جو انهن جي لاءِ برو عذاب آهي ۽ اهي آخرت ۾ اهي ئي وڏي نقصان وارا آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اِهي اُهي آهن جن لاءِ بڇڙو عذاب آهي ۽ اهي ئي آخرت ۾ سخت نقصان ۾ آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اِهي اُهي ماڻهو آهن جن لاءِ بڇڙو عذاب آهي ۽ اُهي ئي آخرت ۾ گهڻي نقصان وارا آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

بِلڪل آهي بُڇڙو، اُنهن لئي آزار، کُٽا ٽُٽا خوار، اُهي آخِرت ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهي اُهي آهن، جن لاءِ عذاب جي سختي آهي ۽ اهي ئي آخرت ۾ ٽوٽو پائيندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي ئي ماڻهو آهن، جن لاءِ بري سزا آهي ۽ آخرت ۾ اهي سڀني کان وڌيڪ نقصان ۾ پيل هوندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هي ئي اهي ماڻهو آهن جن جي لاءِ بنهه بري سزا آهي، ۽ اهي ئي آخرت ۾ سڀني کان وڌيڪ خساري ۾ رهڻ وارا آهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

انهن لاءِ تمام برو عذاب آهي ۽ وري آخرت ۾ اُهي وڏي نقصان وارا آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اِهي ئي اُهي ماڻهو آهن جن جي لاءِ بڇڙو عذاب آهي ۽ اهي ئي ماڻهو آخرت ۾ (سڀني کان) وڌيڪ نقصان کڻڻ وارا آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اهي اُهي ماڻهو آهن جن جي لاءِ (دنيا ۾ به) بدترين عذاب آهي ۽ اِهي آخرت ۾ سڀ کان وڌيڪ خساري وارا هوندا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ (اي پيغمبر) بيشڪ توکي حِڪمت واري ڄاڻندڙ (الله) وٽان قرآن ڏنو وڃي ٿو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهيءَ ئي صورت جي ڪري (پيغمبر!) توکي هي قرآن انهيءَ الله وٽان مليو آهي جو وڏي حڪمت رکندڙ ۽ سڀ ڪجهه ڄاڻندڙ آهي. (فقط الله کي ئي پوري پوري خبر آهي ته ڪهڙا عمل آخر نقصانڪار ثابت ٿيندا ۽ ڪهڙا آخر مفيد ثابت ٿيندا).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ رسولِ عربي بيشڪ توهان تي الله تعالى جي طرفان قرآن ڪريم نازل ڪيو وڃي ٿو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اي رسول) تو کي ته قرآن هڪ وڏي واقف ڪار حڪيم جي بارگاھ مان عطا ڪيو وڃي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ بيشڪ تون البته سيکاريو وڃين ٿو قرآن حڪمت واري، گهڻي ڄاڻندڙ وٽان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بيشڪ توکي حڪمت واري ڄاڻندڙ وٽان قرآن ڏنو وڃي ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ تو کي قرآن ڏنو وڃي پيو حڪمت واري علم واري (الله) وٽان.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ سَچ پَچ تلقِين توکي، ڪَجي ٿو قُرآن، سائـِينءَ وَٽان سُبحان، جو حِڪمتي، هوشيار گھڻو. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ بيشڪ توکي ڏاهپ واري ڄاڻندڙ وٽان قرآن ملي ٿو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ (اي نبي) ان ۾ ڪو شڪ ناهي ته تون هيءُ قرآن هڪڙي حڪيم ۽ عليم هستيءَ وٽان حاصل ڪري رهيو آهين (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ (اي نبي!) بيشڪ تون حاصل ڪري رهيو آهين هي قرآن هڪ اهڙي هستيءَ طرفان جيڪا حڪمت واري ڄاڻندڙ آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبيﷺ!) بيشڪ هي قرآن توکي وڏي حڪمت واري ۽ وڏي علم واري جي طرفان عطا ڪيو ويو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ توهان کي (هي) قرآن وڏي حڪمت واري، علم واري (رب) جي طرفان سيکاريو پيو وڃي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ (اي نبي !) توکي هي قرآن يقيناً وڏي حڪمت ۽ وڏي علم واري ذات جي پاران اماڻيو پيو وڃي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(ياد ڪر) جڏھن موسىٰ پنھنجي گھر جي ڀاتين کي چيو ته بيشڪ مون باھ ڏٺي آھي، اجھو اوھان وٽ اُتان ڪا خبر آڻيندس يا اوھان وٽ (ڪو) ٻاريل ٽانڊو آڻيندس ته مانَ اوھين پاڻ سيڪيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهو واقعو ياد رکو جو حضرت موسيٰ پنهنجي گهر جي ڀاتين کي چيو ته مون کي هڪڙي باهه ٿي ڏسڻ ۾ اچي (ضرور اتي ڪي ماڻهو هوندا) سو مان جلد ئي اتان (رستي جي) خبر وٺي توهان ڏي هليو ايندس (توهان اتي ئي بيٺا رهجو) يا توهان ڏي ٽانڊو کڻي ايندس، انهيءَ لاءِ (ته باهه ٻاري) تؤ وٺو ۽ سيءُ لاهيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

رسولِ عربي توهان ياد ڪريو جنهن وقت موسيٰ پنهنجي بيبي کي چيو ته بيشڪ مون کي هڪ باه ڏسڻ ۾ اچي ٿي، آئون جلدي توهان لاءِ اتان ڪا خبر آڻيان ٿو يا (اتان) توهان لاءِ ڪو ٻرندڙ ٽانڊو آڻيان ته من توهان ان سان سيءُ لاهيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اهو واقعو ياد ڏيارين) جڏهن موسى پنهنجي گهر وارن کي چيو ته (مون کٻي پاسي کان) باھ ڏٺي آهي. (جيڪڏهن ٿورو ترسو ته) آءُ اوهان وٽ (اتان جي راھ جي) ڪا خبر آڻيان يا اوهان وٽ باھ جي اماٽي آڻيان ٿو من اوهين پاڻ سيڪيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جڏهن چيو موسى پنهنجي اهل کي بلاشڪ مون ڏٺي آهي باهه جلد آڻيندس مان ان کان اوهان وٽ ڪا خبر يا آڻيندس اوهان وٽ ٻرندڙ ٽانڊو تانته اوهان پاڻ سيڪيو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اهو وقت ياد ڪر) جڏهن موسيٰ پنهنجي گهر وارن کي چيو ته مون باهه ڏٺي آهي. آءُ اوهان وٽ اتان ڪا خبر آڻيان ٿو يا اوهان وٽ باهه جي اماڙي آڻيان ٿو مَنَ اوهين پاڻ سيڪيو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(ياد ڪر) جڏهن موسى پنهنجي گهرواريءَ کي چيو ته: ”مون باهه ڏٺي آهي. جلد اتان اوهان ڏي ڪا خبر آڻيان ٿو يا اوهان وٽ ٻرندڙ ٽانڊو آڻيان ٿو ته جيئن اوهان پاڻُ سيڪيو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اُتو سَندسِ عيال کي، جڏهن مُوسىٰ مَت سُڄاڻ، ته بيشڪ ڏِٺم باھِ ڪا، پوءِ آڻيان اَوهان ڪاڻ، پَتو پُورو وات جو، يا سِنجا لڳه سانجاڻ، ته پاري ڪنان پاڻ، سيڪي بُت سِئَ لاهيو. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

(يادڪر) جڏهن موسيٰ سندس گهر وارن کي چيو ته، ”بيشڪ مون باهه ڏٺي آهي_ آءُ اجهو ٿو، اتان ڪا خبر آڻيان، يا اوهان وٽ ڪو ٻاريل ٽانڊو آڻيان،ته من اوهين پاڻ ئي تؤ ڏيو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(انهن کي ان وقت جو قصو ٻڌاءِ ) جڏهن موسيٰ پنهنجي گهر وارن کي چيو ته "مون کي ڪا باهه ٿي نظر اچي، مان اجهو ٿو اتان ڪو ڏس پتو لهي اچان يا ڪو ٽانڊو ٿو کڻي اچان، ته جيئن توهان ڪجهه پاڻ سيڪي وٺو". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جڏهن (کين اهو قصو ٻڌاءِ) موسيٰ پنهنجي گهر وارن کي چيو ته، مون کي هڪ باهه ڏسڻ ۾ پئي اچي، آئون اجهو ٿو اتان ڪا خبر آڻيان يا ڪو ٽانڊو کڻي اچان ٿو، جيئن توهان گرم ٿي سگهو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جڏهن موسى ($) پنھنجي گهر وارن کي چيو ته توهان هتي ترسو مون باهه ڏٺي آهي، ٿي سگهي ٿو ته اُتان (صحيح رستي جي) خبر پئجي وڃي يا وري توهان جي لاءِ ڪو ٽانڊو کڻي اچان ته جيئن توهان هٿ (وغيره) سيڪيو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اهو واقعو ياد ڪريو) جڏهن موسيٰ (عليه السلام) پنهنجي گهرواري کي فرمايو ته مون هڪ باهه ڏٺي آهي (يا مون کي باهه ۾ هڪ محبت ۽ ورونهه جو چمڪو نظر آيو آهي)، اجهو مان توهان وٽ ان مان وٽس پتو وٺي ٿو اچان (جنهن جي لاءِ مدتن کان رڻ پٽن ۾ ڦرون پيا ٿا) يا توهان کي (به ان مان) ڪو چمڪندڙ ٽانڊو ٿو آڻي ڏيان ته جيئن توهان (به ان جي گرمي کان) تپي پئو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(انهن جي آڏو اهو واقعو بيان ڪر) جڏهن موسى پنهنجي گهر واريءَ کي چيو ته؛ مون هڪ باهه (ٽمڪندي) ڏٺي آهي،(تنهنڪري تون هتي ترس ته) مان اتان يا ته (رستي جي) ڪا خبر لهي ايندس يا ٽانڊو آڻيندس ته جيئن تون (سيءَ کان بچڻ لاءِ) سيڪو وٺين. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ جنھن مھل (باھ) وٽ آيو (تنھن مھل) سڏيو ويو ته جوئي باھ ۾ ۽ سندس چوگرد آھي سو برڪت وارو ڪيو ويو آھي، ۽ جھانن جي پالڻھار کي پاڪائي آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

سو جڏهن حضرت موسيٰ انهيءَ (روشنيءَ) وٽ پهتو تڏهن (غيبي) آواز آيو ته جيڪو روشنيءَ جي اندر آهي سو وڏي برڪت وارو (الله) آهي ۽ جيڪو ان جي ويجهڙائي ۾ آهي (يعني حضرت موسيٰ) سو به برڪت وارو آهي. ۽ پاڪ آهي ۽ وڏي شان وارو آهي اهو الله جو سڄي جهان جو پروردگار آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جڏهن باه کي ويجھو پهتو ته کيس آواز ڏنو ويو ته جيڪو باه ۾ آهي ۽ جيڪي باه جي چوڌاري آهن اهي بابرڪت آهن، الله تعالى پاڪ آهي جيڪو رب آهي جهانن جو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

مطلب ته جڏهن موسى ان باھ وٽ آيو ته آواز آيس ته مبارڪ آهي اهو جو باھ ۾ (تجلي ڏيکاري) ٿو ۽ اهو ئي ان جي آس پاس آهي. ۽ اهو جهانن جو پاليندڙ خدا آهي (جو هر عيب کان) پاڪ پاڪيزه آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جڏهن آيو ان وٽ ته سڏيو ويو ته برڪت وڌو ويو اهو جيڪو باهه ۾ آهي ۽ جيڪو چوڌاري ان جي آهي ۽ پاڪائي الله رب العالمين جي آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جڏهن ان وٽ آيو ته آواز آيس ته جوئي باهه ۾ آهي ۽ جوئي ان جي آس پاس آهي تنهن تي برڪت آهي ۽ جهانن جو پاليندڙ الله پاڪ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جڏهن ان وٽ آيو ته آواز ڏنو ويو: ”بابرڪت آهي اهو جيڪو ان باهه (جي تجلي) ۾ آهي ۽ جيڪو ان جي آس پاس آهي. ۽ الله پاڪ آهي جيڪو جهانن جو پالڻهار آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جڏهن آيو اُن پار، ته وِيَسِ پُڪاريو پَڌرو، ته وِڌيون وِيون اُن ۾، بَرڪتون بِسيار، جيڪِي آهي آڳ ۾، پڻ اُنهئ جي چوڌار، پڻ غيران پاڪ غَفار، پالڻهار پِرٿڻِين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جنهن وقت ان وٽ آيو، ته آواز آيس ته ”جيڪو باهه ۾ ۽ جيڪو سندس چوگرد آهي، سو ڀلارو ڪيل آهي ۽ جهانن جي ڌڻيءَ کي پاڪائي آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اتي جو پهتو ته آواز آيس ته "وڏيءَ برڪت وارو آهي اهو، جيڪو ان باهه اندر آهي ۽ جيڪو ان جي چؤطرف آهي. پاڪ آهي الله، ساري جهان جو پالڻهار (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ اتي هو جڏهن پهتو ته آواز آيو، برڪت وارو آهي اهو جيڪو هن باهه ۾ آهي ۽ جيڪو هن ماحول ۾ آهي، ۽ پاڪ آهي الله جيڪو سڀني جهانن جو پالڻهار آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ هو جڏهن اتي پھتو ته آواز آيو ته ان تي برڪت هجي جيڪو هن باهه ۾ آهي ۽ جيڪو باهه جي چوڌاري آهي. الله تعالى پاڪ آهي جيڪو سڀني جھانن جو پاليندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ جڏهن اُهو ان وٽ اچي پهتو ته آواز ڏنو ويو ته برڪت وارو آهي جيڪو هن باهه ۾ (پنهنجي حجابِ نور جي تجلي فرمائي رهيو) آهي ۽ اُهو (به) جيڪو ان جي چوڌاري (خدائي جلون جي روشني ۾) آهي، ۽ الله (هر قسم جي جسم ۽ مثال کان) پاڪ آهي جيڪو سڀني جهانن جو رب آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جڏهن موسيٰ اتي پهتو ته کيس آواز آيو؛ برڪت ڀريو آهي جيڪو هن باهه جي اندر آهي ۽ جيڪو ڪجهه ان جي چؤڌاري آهي ۽ الله رب العالمين مڙني عيبن کان پاڪ آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(چيو ويو ته) اي مُوسىٰ بيشڪ (ڳالھ ھيءَ آھي ته) آءٌ غالب حڪمت وارو الله آھيان.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(الله تعاليٰ اتي فرمايو ته) اي موسيٰ يقيناً مان الله آهيان، سڀ ڪا طاقت ۽ قدرت رکندڙ آهيان ۽ وڏي حڪمت وارو آهيان.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اي موسيٰ بيشڪ آئون اهو الله آهيان جيڪو غالب حڪمت وارو آهيان(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي موسى! آءُ ئي الله غالب حڪمت وارو آهيان.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اي موسى! بيشڪ شان هي آهي ته مان الله، غالب، حڪمت وارو آهيان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

اي موسيٰ! بيشڪ آءُ ئي غالب حڪمت وارو آهيان. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اي موسى (رازِ حقيقت) هي آهي ته آءٌ ئي الله آهيان غالب حڪمت وارو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اي مُوسٰى! هِي مَذڪُور، ته آءٌ اَلله آهيان، طاقتمند تمام گھڻو، دانا هَر دَستُور،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اي موسيٰ! بيشڪ آءُ غالب ڏاهپ وارو آهيان. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي موسيٰ ! اهو مان الله آهيان، زبردست ۽ داناءُ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اي موسي! اهو آئون الله آهيان زبردست ۽ حڪمت وارو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اي موسى! (ڊڄ نه) مان خود الله آهيان. زبردست حڪمت وارو آهيان. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اي موسيٰ! بيشڪ اُهو (جلوي فرمائڻ وارو) آئون ئي الله آهيان جيڪو نهايت غالب حڪمت وارو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اي موسى! اِهو مان آهيان- الله ! زبردست- حڪمت ڀريو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ پنھنجي لٺ کي اُڇل، پوءِ جنھن مھل اُن کي چرندو ڏٺائين ڄڻڪ اُھا نانگ آھي (تنھن مھل) پٺي ڏئي ڀڳو ۽ پوءِ تي نه موٽيو، (چيوسون ته) اي مُوسىٰ نه ڊڄ، بيشڪ مون وٽ پيغمبر نه ڊڄندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي موسيٰ) پنهنجي لٺ ته اڇلاءِ (حضرت موسيٰ پنهنجي لٺ اڇلائي ۽ پوءِ) جڏهن ان کي اهڙيءَ طرح چرندو ڏٺائين جو ڄڻ ته نانگ آهي تڏهن پٺي ڦيرائي ڀڄڻ لڳو، ۽ پٺئين پاسي نهارايائين به ڪين. (تنهن تي الله تعاليٰ آواز ڏنس ته) اي موسيٰ! ڊڄ نه، مون وٽ منهنجي موجودگيءَ ۾ پيغمبر ڪونه ڊڄندا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ تون پنهنجي لٺ کي اڇلاءِ، پوءِ جڏهن موسيٰ ان کي ڏٺو ته چُري پُري پئي گوياڪ اها لٺ وڏو نانگ آهي ته پاڻ پُٺ ورائي روانو ٿيو ۽ پُٺي ورائي نه ڏٺو، الله تعالى فرمايو اي موسى تون خوف نه ڪر، بيشڪ مون وٽ رسولن کي خوف نٿو ٿئي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (هاءُ) پنهنجي لٺ ته (زمين تي) اڇلائي. پوءِ جڏهن ان کي اهڙي طرح سرندو ڏٺائين جو ڄڻ ته اهو (وڏو) نانگ آهي ته پٺ ڏيئي مڙيو ۽ نه ترسيو (ته اسان چيس) اي موسى نه ڊڄ! اسان وٽ ته پيغمبر نه ڊڄندا آهن (دلجاءِ هوندي اٿن).(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ اڇلاءِ لٺ پنهنجي پوءِ جڏهن ڏٺائين ان کي ته چُري پئي ڄڻ ته اها نانگ آهي ته ڀڳو پٺي ڏيندڙ ۽ نه پوئتي موٽيو اي موسى! نه ڊپ ڪر بيشڪ مان نه ٿا ڊڄن مون وٽ پيغمبر .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ پنهنجي لٺ کي اڇلاءِ. پوءِ جڏهن ان کي سرندو ڏٺائين ڄڻ ته اهو نانگ آهي ته پٺ ڏيئي ڦريو ۽ نه ترسيو. اي موسيٰ! نه ڊڄ! بيشڪ پيغمبر مون وٽ نه ٿا ڊڄن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ پنهنجي لٺ ڦِٽي ڪر“. پوءِ جڏهن ان کي تيز چُرندو ڏٺائين ڄڻڪ اُهو نانگ آهي ته پٺي ڏئي ڊوڙيو ۽ پوئتي به نه نهاريائين. (حڪم آيو) ”اي موسى! نه ڊڄ. بيشڪ رسول منهنجي حضور ۾ نه ڊڄندا آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ لائـِق! لوڙھ پَنهنجِي، اُڇل زُود ضَرُور، پوءِ جڏهن ڏِٺائـِينسِ، ته سُرپئـِي وِسيَر جِيئن وَهلُور، ته ڀَڳو، ڀَواريو پوئـِتي، ۽ اُڀليو نه اَهڳور، مُوسٰى! ڊِڄ نه مُور، مُرسل نه ڊِڄن، مُون وَٽان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ پنهنجي لٺ اڇلائي وجهه! ”پوءِ جنهن وقت هن کي ائين چرندو ڏٺائين، جو ڄڻ ته ارڙ آهي، ته پٺ ڏيئي ڀڳو ۽ پوئتي به نه موٽيو (چيوسون ته) ”اي موسيٰ! ڊپ نه ڪر، جو مون وٽ رسول نه ڊڄندا آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ پنهنجي لٺ کي اڇل". پوءِ جيئن ئي موسيٰ ڏٺو ته اها ته نانگ وانگر پئي چـُـري، ته وٺي پٺي ڏئي ڀڳو ۽ پوئتي نه ڏٺائين. "اي موسيٰ ڊڄ نه، مون وٽ رسول ڊڄندا ناهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ اڇل تون پنهنجي لٺ کي، جڏهن هن (موسيٰ) ڏٺو ته اها لٺ نانگ وانگر وٽجي رهي آهي ته پٺي ڏئي ڀڳو، ۽ پوئتي مڙي به نه ڏٺائين. اي موسيٰ ڊڄ نه، بيشڪ منهنجي حضور ۾ ڊڄندا نه آهن رسول(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

تون پنھنجي لٺ اڇلاءِ پوءِ هُن لٺ کي ور وڪڙ کائيندي نانگ وانگر ڏٺو ته پويان پير ڪري وٺي ڀڳو ۽ پوئتي مڙي نهاريائين به نه. (اسان چيو ته) اي موسى! تون نه ڊڄ، بيشڪ مون وٽ رسول سڳورا ڊڄندا ئي نه آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ (اي موسيٰ!) پنهنجي لٺ (زمين تي) اڇلاءِ، پوءِ جڏهن (موسيٰ عليه السلام لٺ کي زمين تي اڇلائڻ کانپوءِ) ان کي ڏٺائين ته نانگ وانگر تيز چرپر ڪري رهي آهي ته (فطري رد عمل طور) پٺ ڏيئي ڀڳا ۽ پوئتي مڙي (به) نه ڏٺائون (ارشاد ٿيو): اي موسيٰ! ڊپ نه ڪر بيشڪ پيغمبر منهنجي حضور ڊڄندا ناهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ پنهنجي لٺ اڇل پوءِ جڏهن موسى اها لٺ اڇلي ته لٺ، نانگ جيان بُلَ پئي کاڌا ته موسى پٺي ڏئي وٺي پويان پير ڪيا ۽ پوئتي نه واجهايائين. (ارشاد ٿيو:) اي موسى ! ڊڄ نه منهنجي درٻار ۾ پهچي پيغمبر ڊڄندا ناهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پر جنھن ظلم ڪيو وري مدائي کانپوءِ مٽائي چڱائي ڪيائين ته بيشڪ (اُنھيءَ لاءِ) بخشڻھار مھربان آھيان.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر (ڳالهه هيئن آهي ته) جنهن ڪو ظلم ڪيو ۽ پوءِ برائي کي نيڪيءَ سان بدلائي ڇڏيو ته پوءِ (اهڙن لاءِ) يقيناً مان بخشيندڙ ۽ رحم ڪندڙ آهيان.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

مگر جنهن کان ڪا لغزش ٿي ان کان پوءِ برائي کي نيڪيءَ سان تبديل ڪيائين، پوءِ بيشڪ آئون غفور رحيم آهيان(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پر جنهن ظلم ڪيو وري برائي کان پوءِ بدلي ۾ چڱائي ڪيائين ته آءُ معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهيان.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

مگر جنهن ظلم ڪيو تنهن کان پوءِ مٽائي ڪيائين نيڪي برائيءَ کان پوءِ، پوءِ بيشڪ مان بخشڻهار، مهربان آهيان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پر جنهن ظلم ڪيو وري برائي کان پوءِ بدلي ۾ چڱائي ڪيائين ته آءُ معاف ڪندڙ نهايت رحم وارو آهيان. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

سواءِ ان جي جنهن ظلم ڪيو پوءِ برائي کان پوءِ بدلي ۾ چڱائي ڪيائين ته پوءِ بيشڪ آءٌ وڏو بخشڻهار ٻاجهارو آهيان.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پر جنهن پَنهنجي جِئ کي، آزاريو اَڄاڻ، پوءِ بَدلائـِينسِ بَعد بَدِئَ جي،صَفاسُهڻِي ساڻ، پوءِ آهيان آءٌ پاڻ، مَرهِيندڙ۽ مِهرڀريو. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پرجنهن ظلم ڪيو، پوءِ وري برائيءَ کان پوءِ مٽائي چڱائي ڪيائين، ته بيشڪ آءُ بخشيندڙ مهربان آهيان. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سواءِ ان جي جو ڪنهن ڪو قصور ڪيو هجي، پوءِ جي برائيءَ کان پوءِ هن (پنهنجي فعل کي) نيڪيءَ سان بدلايو ته مان معاف ڪرڻ وارو ٻاجهارو آهيان (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

سواءِ ان جي ته ڪنهن قصور ڪيو هجي پوءِ جي هن ڀلائي سان پنهنجو عمل بدليو ته آئون معاف ڪندڙ مهربان آهيان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سواءِ انهن جي جن اڳ ڪو ظلم جو ڪم ڪيو هجي. پوءِ اُن برائي جي بدلي ۾ نيڪي آندي هجي ته بيشڪ مان وڏو بخشڻهار ۽ وڏو رحم ڪندڙ آهيان. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

مگر جنهن ظلم ڪيو پوءِ برائي کانپوءِ (ان کي) نيڪي سان تبديل ڪيائين ته بيشڪ آئون وڏو بخشيندڙ نهايت مهربان آهيان.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

سواءِ ان(عام ماڻهوءَ) جي جنهن کان ڪوتاهي ٿي وڃي پوءِ هو ڪوتاهيءَ پڄاڻان ان جي تلافي ڪري وٺندو آهي ته مان بخشڻهار- مهربان آهيان.(قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ پنھنجو ھٿ پنھنجي گريبان ۾ وجھ ته بي عيب چمڪندڙ ٿي نڪري (انھن ٻن معجزن سان) جي نون معجزن ۾ داخل آھن فرعون ۽ سندس قوم ڏانھن (وڃ)، بيشڪ اُھي بدڪار قوم آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (اي موسيٰ) پنهنجو هٿ پنهنجي گريبان ۾ وجهه ته پوءِ اهو هٿ بنا ڪنهن داغ يا نقص جي (چنڊ وانگر) چمڪندي ٻاهر ايندو. اهي (ٻه نشانيون يا معجزا) انهن نون نشانين مان آهن جي فرعون ۽ سندس ماڻهن ڏي کڻي وڃ، بيشڪ هو وڏا سرڪش ۽ بي فرمان ماڻهو آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ تون پنهنجي هٿ کي پنهنجي گريبان ۾ وجھه ته اهو بنا ڪنهن عيب جي نهايت سفيد ۽ جھرڪندڙ ٿي نڪرندو (اهي) نَوَ (9) معجزا آهن جيڪي فرعون ۽ سندس قوم لاءِ آهن، بيشڪ اها گنهگار قوم آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ پنهنجي هٿ کي پنهنجي گريبان ۾ وجهو ته ڪنهن به عيب کانسواءِ سفيد چمڪندو ٿي نڪري (اهي ٻه معجزا) جي نون معجزن مان آهن (جي تو کي ملندا تون) فرعون ۽ سندس قوم ڏي (وڃ) ڇو ته اهي بدڪار ماڻهو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ داخل ڪر هٿ پنهنجو گريبان ۾ ته نڪرندو چمڪندڙ ٿي، سوا ءِ عيب جي نون .عجزن ۽ فرعون ۽ ان جي قوم ڏانهن بيشڪ اهي هئا قوم فاسق . (احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ پنهنجي هٿ کي پنهنجي گريبان ۾ وجهه ته ڪنهن به عيب کانسواءِ سفيد ٿي نڪري، هنن ٻن نشانين سان جي نون نشانين ۾ آهن فرعون ۽ سندس قوم ڏي وڃ ڇو ته اهي نافرمان قوم هئا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ پنهنجي هٿ کي پنهنجي گريبان ۾ داخل ڪر ته بغير ڪنهن بيماري جي سفيد (چمڪدار) ٿي نڪرندو. (اُهي ٻئي انهن) نَون معجزن مان آهن (انهن کي کڻي) فرعون ۽ ان جي قوم ڏانهن وڃ. بيشڪ اُهي نا فرمان قوم آهن“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ پَنهنجِي ڳِچئَ ۾ پاڻ وِجھ، تُنهنجو هَٿ هيڪار، ته نِڪرندو، نَوَنِ نِشانِيَن ۾، اَڇو عيب ڌار، فسادِئَ فِرعون ڏي، پڻ سَندسِ قوم ڪُفار، آهي اِها اِظهار، قوم بنه بٖي قاعدٖي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ سندءِ هٿ گريبان ۾ وجهه، ته بي عيب چمڪندڙ ٿي نڪري، اهي ٻئي انهن نَون معجزن مان آهن، جي فرعون ۽ سندس قوم ڏي آهن- بيشڪ هو بدڪار قوم آهن.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ پنهنجو هٿ پنهنجي گريبان ۾ ته وجهه، چمڪندڙ ٿي نڪري ايندو بنا ڪنهن تڪليف جي. اهي (ٻه نشانيون) نون نشانين مان آهن، فرعون ۽ سندس قوم ڏانهن (نيڻ لاءِ ) اهي ڏاڍا بدڪردار ماڻهو آهن". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ وجهه پنهنجو هٿ پنهنجي بغل ۾، چمڪندو نڪرندو بنا ڪنهن تڪليف جي، اهي ٻه نشانيون آهن نون نشانين مان، اهي فرعون ۽ سندس قوم ڏي کڻي وڃ، اهي (ماڻهو) وڏا بدڪار آهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ پنھنجي هٿ کي بغل ۾ وجهه هاڻي اِهو بغير ڪنھن تڪليف جي روشن ٿي نڪرندو. هي ٻه نشانيون آهن جيڪي نَوَن نشانين ۾ شامل آهن. هاڻي تون فرعون ۽ سندس قوم ڏانھن وڃ. بيشڪ اُهي وڏا گنهگار ماڻهو آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ تون پنهنجو هٿ پنهنجي گريبان ۾ وجهه اُهو بنا ڪنهن عيب جي اڇو چمڪدار (ٿي) نڪرندو (اِهي ٻئي الله جي انهن) نوَ نشانين مان آهن (سي کڻي) فرعون ۽ ان جي قوم وٽ وڃ. بيشڪ اهي نافرمان قوم آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ پنهنجو هٿ پنهنجي گريبان مان بغل ۾ وجهه ته اهو ڪنهن عيب کان سواءِ ئي چمڪندي نڪرندو (اهي ٻَئي معجزا) ٺوس نشانين منجهان آهن، (اهي کڻي) فرعون ۽ ان جي قوم ڏانهن وڃ ڇاڪاڻ ته اها ڏاڍي بدڪردار قوم آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ جنھن مھل اسان جون چِٽيون آيتون وٽن پھتيون (تنھن مھل) چيائون ته ھي پڌرو جادو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

جڏهن هنن (نافرمان ماڻهن) وٽ اسان جون چٽيون چٽيون نشانيون آيون تڏهن (بي وقوفن) چيو ته، هي ته ظاهرظهور جادو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جڏهن انهن وٽ صاف معجزا پهتا ته اهي چوڻ لڳا هيءُ صاف جادو آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جڏهن وٽين اکين کولڻ وارا معجزا آيا ته چوڻ لڳا، هي ته پڌرو جادو آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جڏهن آيون انهن وٽ اسان جون آيتون چٽيون ته چيائون هي جادو چٽو آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جڏهن کين اسان جون نشانيون جيڪي اکيون کولڻ واريون آهن پهتيون تڏهن چيائون ته هي پڌرو جادو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جڏهن انهن وٽ اسان جون آيتون پهتيون جيڪي اکيون کولڻ واريون هيون ته چيائون: ”هي چِٽو جادو آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ آيُنِ جڏهن اَسان جون، نِيشانِيون نِروار، چي، آهي هِي اِظهار،،ڪارو ڪُو ڪٽ پَڌرو. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جنهن مهل انهن وٽ اسان جون چٽيون آيتون پهتيون، چيائون ”هي ته صفا جادو آهي.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پر جڏهن اسان جون اکيون کوليندڙ نشانيون انهن ماڻهن جي سامهون آيون ته انهن چيو ته اهو ته کليو کلايو جادو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ جڏهن اسان جون چٽيون نشانيون انهن جي آڏو آيون ته انهن چيو، هي ته سڌو سنئون جادو آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ جڏهن انهن وٽ اسان جون اکيون کوليندڙ نشانيون سامهون آيون ته چوڻ لڳا ته هي ته صفا جادو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ جڏهن انهن وٽ اسان جون نشانيون پڌريون ۽ روشن ٿي پهتيون ته اُهي چوڻ لڳا ته هي پڌرو جادو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جڏهن اسان جون کليل نشانيون وٽس آيون ته فرعون جا درٻاري چوڻ لڳا؛ اهو ته سڌو سنئون جادو آهي! (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ بي انصافي ۽ وڏائيءَ کان اُنھن (نشانين) جو انڪار ڪيائون حالانڪ سندين دلين انھن کي پڪ ڄاتو ھو (ته الله جي طرف کان آيل آھن)، پوءِ ڏس ته فسادين جي پڇاڙي ڪھڙي طرح ٿي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ هنن ظلم ۽ سرڪشيءَ سبب انهن نشانين ۽ حڪمن کي نه مڃيو اگرچه سندن دليون انهن (حق جي نشانين) تي اعتبار ڪري چڪيون هيون. سو ڏسو ته هنن بگاڙو ڪندڙن جي پڇاڙي ڪهڙي نه (خراب) ٿي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ انهن ان جو زباني انڪار ڪيو حالانڪ سندن دلين کي يقين هو اهو انڪار ڪرڻ ظلم ۽ تڪبر جي ڪري هو، پوءِ رسولِ عربي توهان ڏسو ته فسادين جي پڇاڙي ڪهڙي طرح ٿئي ٿي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ سرڪشيءَ ۾ وڏائيءَ کان انهن معجزن جو انڪار ڪيائون هوڏانهن سندن دلين انهن جو يقين ڪيو هو. پوءِ (اي رسول) ڏس ته (نيٺ) فسادين جي پڇاڙي ڪئين ٿي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ انڪار ڪيائون انهن جو ۽ يقين ڪيو انهن کي دلين انهن جي ظلم ۽ وڏائيءَ جي ڪري پوءِ ڏس ته ڪيئن هئي پڇاڙي فساد ڪندڙن جي. ع(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بي انصافيءَ ۽ وڏائيءَ کان انهن جو انڪار ڪيائون هوڏانهن سندن دلين انهن جو يقين ڪيو هو. پوءِ ڏس ته فسادين جي پڇاڙي ڪيئن ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ انهن ظلم ۽ وڏائي سان انهن جو انڪار ڪيو حالانڪه سندن دليون انهن (نشانين جي حقانيت) جو يقين ڪري چڪيون هيون. پوءِ ڏس ته فسادين جي پڇاڙي ڪيئن ٿي؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪيائون اِهڙي حال ۾، اُنهئ کان اِنڪار، جڏهن جانِيَنِ اُنهن جي، تَسَلِّي ڪئـِي تڪرار، اَرڏائـِي اَنڌير ڪري، ۽ وَڏائـِي وِيچار، پوءِ پَس پَڇاڙِي پار، ڏاڍن سَندا ڏيھ ۾. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ بي انصافيءَ ۽ آڪڙ کان انهن جو انڪار ڪيائون، جيتوڻيڪ سندن دلين کي انهنجو يقين هو- پوءِ ڏس ته فسادين جي پڇاڙي ڪهڙي طرح ٿي!(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهن ته ظلم ۽ غرور وچان انهن نشانين جو انڪار ڪيو، حالانڪه سندن دليون مڃي چڪيون هيون، پوءِ ڏسي ڇڏ ته خرابيون پکيڙيندڙن جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ انهن انڪار ڪيو انهن نشانين جو وڏائيءَ سان، جڏهن ته سندن دلين انهن کي مڃي ورتو هو، پوءِ ڏسو ته پڇاڙي ڪهڙي ٿي انهن فسادين جي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ انهن ڏاڍ ۽ تڪبر سان انهن نشانين کي ٺڪرائي ڇڏيو. حالانڪه هو دل سان نشانين کي بلڪل صحيح سمجهن پيا. پوءِ ڏسو ته فساد ڦھلائيندڙن جو ڪھڙو انجام ٿيو؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ انهن ظلم ۽ وڏائي سبب انهن جو سراسر انڪار ڪري ڇڏيو حالانڪه انهن جون دليون انهن (نشانين جي حق هجڻ) جو يقين ڪري چڪيون هيون. پوءِ توهان ڏسو ته فساد برپا ڪرڻ وارن جو ڪهڙو (برو) انجام ٿيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ انهن ظلم ۽ تڪبر طور انهن (نشانين) جو انڪار ڪري ڇڏيو، حالانڪه درٻارين جون دليون انهن (معجزن جي صداقت) تي يقين ڪري چڪيون هيون. تنهنڪري ڏسو ته انهن فسادين جو انجام ڇا ٿيو! (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ بيشڪ داؤد ۽ سليمان کي علم ڏنوسون، ۽ ھنن چيو ته سڀ ساراھ اُنھي الله کي جڳائي جنھن پنھنجن گھڻن مؤمن ٻانھن تي اسان کي ڀلائي ڏني آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (گذريل زماني ۾) اسان دائود ۽ سليمان کي (شين جو توڙي روحاني) علم ڏنو هو. (جنهن تي) هنن ٻنهي چيو هو ته، خاص ساراهه انهيءَ الله جي لاءِ آهي جنهن اسان کي پنهنجي مؤمن ٻانهن مان گهڻن کان وڌيڪ علم وارو ۽ وڌيڪ نيڪ ۽ صالح ڪيو اٿس ۽ وڌيڪ نعمتون ڏنيون اٿس)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ اسان (حضرت) داؤد ۽ (حضرت) سليمان کي علم عطا ڪيو، ۽ ٻنهي چيو سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن جنهن اسان کي پنهنجي گھڻن مؤمنن ٻانهن کان ڀلو ڪيو آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ بيشڪ اسان دائود ۽ سليمان کي علم عطا ڪيو ۽ ٻنهين (خوش ٿي) چيو، خدا جو شڪر آهي جنهن اسان کي پنهنجن گهڻن ايمان وارن ٻانهن تي فضيلت عطا ڪئي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ البته تحقيق ڏنوسون داؤد ۽ سليمان کي علم ۽ چيائون ته سڀ ساراهه ثابت آهي الله جي لاءِ جنهن ڀلو بنايو اسان کي گهڻن کان ٻانهن پنهنجن مؤمنن مان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بيشڪ اسان دائود ۽ سليمان کي علم ڏنو. ۽ انهن چيو ته سڀ تعريفون الله جي واسطي آهن جنهن اسان کي پنهنجن گهڻن ايمان وارن ٻانهن تي فضيلت ڏني. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ اسان دائود ۽ سليمان کي علم ڏنو، ۽ انهن ٻنهين چيو ته: ”سڀ تعريفون الله لاءِ آهن جنهن اسان کي پنهنجي گهڻن مؤمن ٻانهن مٿان فضيلت ڏني“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ اَسان عطا عِلم ڪيو، دائُود، سُليمان، ۽ چيائون گھڻي چاھ مان، صاحب جا شُڪران، ته سَندسِ سَچن ٻانهن مان، آندو جَن اِيمان، گھڻنِ مَٿي مانَ، ڏِنون اَسان کي، ڏيھ ڌَڻِي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ اسان دائود ۽ سليمان کي علم ڏنو ۽ هنن چيو ”هر قسم جي واکاڻ انهي الله کي جڳائي، جنهن اسان کي سندس گهڻن ٻانهن کان ڀلو ڪيو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(هوڏانهن) اسان دائود ۽ سليمان کي علم عطا ڪيو ۽ انهن چيو: "شڪر آهي انهيءَ الله جو، جنهن اسان کي پنهنجن گهڻن ئي مؤمن بندن تي مرتبي ۾ سرسي عطا ڪئي". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ (ٻئي طرف) اسان عطا ڪيو دائود ۽ سليمان کي علم، ۽ انهن چيو ته شڪر آهي ان الله جو، جنهن اسان کي فضيلت ڏني ڪيترن ئي پنهنجن مؤمن ٻانهن تي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ اسان دائود ($) ۽ سليمان ($) کي علم عطا ڪيوسين. انهن (شڪر ادا ڪندي) چيو ته سڀ تعريفون الله تعالى جي لاءِ آهن جنھن اسان کي گهڻن ئي مؤمن ٻانهن تي فضيلت عطا ڪئي آهي.(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ بيشڪ اسان داؤد ۽ سليمان (عليهما السلام) کي (غير معمولي) علم عطا ڪيو، ۽ ٻنهي چيو ته سڀ تعريفون الله جي ئي لاءِ آهن جنهن اسان کي پنهنجي گهڻن مومن ٻانهن تي فضيلت بخشي آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ بي شڪ ! اسان داؤد ۽ سليمان کي علم عطا فرمايو ۽ انهن چيو؛ سڀ تعريف الله جي لاءِ آهي جنهن اسان کي پنهنجن کوڙ مؤمن ٻانهن تي فضيلت بخشي آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ سليمان داؤد جو وارث ٿيو ۽ چيائين ته اي ماڻھؤ اسان کي پکين جي ٻولي سيکاري وئي آھي ۽ اسان کي سڀڪا نعمت ڏني وئي آھي، بيشڪ اھا پڌري ڀلائي آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ حضرت سليمان حضرت دائود جو وارث ٿيو ۽ چيائين ته، اي انسانؤ! اسان کي پکين جي ٻولي سيکاري ويئي آهي ۽ اسان کي هر چيز مان ڪجهه نه ڪجهه ڏنو ويو آهي. بيشڪ اهو ظاهرظهور (خدا جو) فضل آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ (حضرت) سليمان (علم ۽ نبوت ۾) (حضرت) داؤد جو وارث ٿيو ۽ (حضرت) سليمان چيو اي انسانو اسان کي پکين جي ٻولين جو علم سيکاريو ويو آهي ۽ اسان کي هر شيءِ عطا ڪئي وئي آهي. بيشڪ هيءُ ظاهر بظهور احسان آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (علم ۽ حڪمت مال متاع منقوله ۽ غير منقوله ۾) سليمان، دائود جو وارث ٿيو ۽ چيائين اي انسانو! اسان کي پکين جي ٻولي سيکاري ويئي آهي ۽ اسان کي (دنيا جي) سڀ ڪا شيءَ ڏني ويئي آهي. بيشڪ اهو پڪ (خدا جو) پڌرو فضل ۽ ڪرم آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ وارث ٿيو سليمان داؤد جو ۽ چيائين ته اي انسانو! سيکاريا وياسون اسين ڳالهائڻ پکين جو ۽ ڏنا وياسون هر شيءِ مان بيشڪ هي البته اهائي ڀلائي پڌري آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ سليمان دائود جو وارث ٿيو ۽ چيائين ته اي انسانو! اسان کي پکين جي ٻولي سيکاري ويئي آهي ۽ اسان کي سڀ ڪا شيءِ ڏني وئي آهي. بيشڪ اها پڌري فضيلت آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ دائود جو وارث سليمان ٿيو ۽ چيائين: ”اي انسانو! اسان کي پکين جي ٻولي سيکاري وئي آهي ۽ اسان کي هر شيءِ مان ڏنو ويو آهي. بيشڪ هيءُ (الله جو) پڌرو فضل آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ دائود جي تخت جو، ٿِيو وارِث سُليمان، چي، صَحِي سيکاريو وِيو، اَسان اي اِنسان، پکئَ، پکئَ جون ٻوليون، بُلبُل، باز بَيان، ۽ هَر شانائـِتئَ، شئ مَنجھان، ٿيو اَسان تي اِحسان، آهي اِهو عيان، ڀال برابر پَڌرو. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

سليمان دائود جو وارث ٿيو ۽ چيائين، ”اي انسانو! اسان کي پکين جي ٻولي سيکاري ويئي آهي ۽ اسان کي هر ڪا نعمت ڏني وئي آهي_ بيشڪ اها پڌري ڀلائي آهي.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ دائود جو وارث سليمان ٿيو ۽ ان چيو: "اي انسانؤ! اسانکي پکين جون ٻوليون سيکاريون ويون آهن ۽ اسان کي هر قسم جون شيون ڏنيون ويون آهن، بيشڪ اهو (الله جو) پڌرو فضل آهي". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ وارث ٿيو سليمان دائود جو، ۽ هن چيو، اي انسانؤ! اسان کي سيکاريون ويون آهن پکين جون ٻوليون ۽ عطا ڪيون ويون آهن ڪيتريون ئي شيون، بيشڪ هي (الله جو) فضل آهي پڌرو (سڌو سنئون)(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ سليمان ( $ )، دائود ($) جو جانشين ٿيو ۽ چيائين ته: اي انسانو! اسان کي پکين جي ٻولي سيکاري وئي آهي ۽ ان کان علاوهه به اسان کي هر شيءِ عطا ڪئي وئي آهي. بيشڪ اهو الله تعالى جو خاص فضل آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ سليمان (عليه السلام)، داؤد (عليه السلام) جا جانشين ٿيا ۽ ان چيو: اي ماڻهؤ! اسان کي پکين جي ٻولي (به) سيکاري ويئي آهي ۽ اسان کي هر شيءِ عطا ڪئي ويئي آهي. بيشڪ اهو (الله جو) چٽو فضل آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ سليمان، داؤد جو جانشين ٿيو ۽ ان چيو؛ لوڪو! اسان کي پکين جون ٻوليون سيکاريون ويون آهن ۽ اسان کي هر قسم جون ضروري شيون به عطا ڪيون ويون آهن، واقعي اهو (الله جو) پڌرو فضل آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ سليمان لاءِ جنن ۽ ماڻھن ۽ پکين مان سندس لشڪر گڏ ڪيا ويا پوءِ اُھي لڳولڳ صفون ٻڌائي بيھاريا ويندا ھوا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ حضرت سليمان جي لاءِ جنن، انسانن ۽ پکين جا لشڪر گڏ ڪيا ويا ۽ انهن کي صفن ۾ نظام هيٺ رکيو ويو (بلڪ سڄي رعيت ۽ سڀ جانور وغيره چڱي نظام هيٺ آندا ويا.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ سليمان لاءِ جِنن ۽ انسانن ۽ پکين مان (هڪ عظيم الشان) لشڪر گڏ ڪيو ويو پوءِ اهي نظم و ضبط سان هلندا هئا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پڻ سليمان جي اڳيان سندس لشڪر جنن ۽ انسانن ۽ پکين مان گڏ ڪيا ويا ته اهي سڀئي (جدا جدا جنسون) ترتيب ڏيئي بيهاريا ويندا هئا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ گڏ ڪيا ويا سليمان جي لاءِ ان جا لشڪر جنن مان ۽ ماڻهن مان ۽ پکين مان پوءِ اهي بيهاريا ٿي ويا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ سليمان لاءِ سندس لشڪر جنن ۽ انسانن ۽ پکين مان گڏ ڪيا ويا جو انهن کي ترتيب ڏني ويندي هئي، (پوءِ هڪ ڀيري ڪنهن طرف ويا) (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ سليمان لاءِ جِنن ۽ انسانن ۽ پَکِيُن جا لشڪر گڏ ڪيا ويا هئا پوءِ اهي پوري ضبط ۾ رکيا ويندا هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ سَچي سُليمان لئي، وِيا ميڙيا مَنجھ ميدان، جيڪي سَندسِ سپاھ ۾، پکي، جِن، اِنسان، پوءِ تَنبُو ۽ طُولان، سي ساريو سَنڀاهِين پِيا. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ سليمان لاءِ سندس لشڪر جنن، ماڻهن ۽ پکين مان گڏ ڪيا ويا هئا، جي سڀ قطارن ۾ بيهاريا ويا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سليمان لاءِ جنن، انسانن ۽ پکين جا لشڪر گڏ ڪيا ويا هئا ۽ اهي پوري ضابطي اندر رکيا ويندا هئا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ گڏ ڪيا ويا هئا سليمان جي لاءِ لشڪر جنن ۽ انسانن ۽ پکين جا، ۽ اهي پوري ضبط ۾ رکيا ويا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(هڪ ڏينهن) سليمان ($) لاءِ جنن، انسانن ۽ پکين جي لشڪر کي گڏ ڪري (کين سفر لاءِ ) ترتيب سان تيار ڪيو ويو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ سليمان (عليه السلام) جي لاءِ ان جا لشڪر جنن ۽ انسانن ۽ پکين (جي تمام جنسن) مان گڏ ڪيا ويا هئا، اهڙي طرح اهي انتظام ۽ تربيت جي لاءِ (انهن جي خدمت ۾) روڪيا ويندا هئا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ هڪ ڀيري سليمان جي لاءِ جِنّن، انسانن ۽ پکين جا ڪٽڪ ڪَٺا ڪيا ويا ۽ اهي نظم وضبط سان ڪَٺا ڪيا ويندا هيا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

تان جو جڏھن ڪِوۡلين جي ميدان تي پھتا (تڏھن) ھڪ ڪِوۡل چيو ته اي ڪيوۡليون اوھين پنھنجي ٻرڙن ۾ گھڙو، ته سليمان ۽ سندس لشڪر پنھنجي بي خبريءَ ۾ اوھان کي نه لتاڙين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(حضرت سليمان پنهنجي لشڪر سان ڪنهن طرف ڪوچ ڪيو) تان جو ڪولين جي ماٿريءَ منجهان اچي لنگهيا. هڪڙي ڪول (واڪو ڪري) چيو ته، اي ڪوليون! پنهنجي گهرن يا ٻرن ۾ گهڙي وڃو، متان حضرت سليمان ۽ سندس لشڪر بي خبريءَ ۾ اوهان کي لتاڙي چيڀاٽي ماري ڇڏين.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ايستائين جو اهي ماڪوڙي (ڪِيلِ) جي واديءَ ۾ پهتا، ماڪوڙي چيو اي ماڪوڙيون توهان پنهنجي گھرن ۾ وڃو، متان سليمان ۽ سندس لشڪر بي سمجھي ۾ توهان کي چِپي ڇڏي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(مطلب ته لشڪر ائين هلندو) ايستائين جو جڏهن (هڪ ڏينهن) ماڪوڙين جي ميدان تي پهتا تڏهن هڪ ماڪوڙيءَ چيو ته اي ڪوليون! اوهين پنهنجي گهرن ۾ گهڙي وڃو! متان سليمان ۽ سندس لشڪر اوهان کي نه لتاڙين ۽ انهن کي خبر نه پوي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

تانجو جڏهن آيا ڪِوِلِين جي واديءَ تي ته چيو هڪ ڪِوِلِ اي ڪِوِليون! داخل ٿيو ٻرڙن پنهنجن ۾ هرگز نه لتاڙي وجهن اوهان کي سليمان ۽ ان جو لشڪر ۽ اهي نه ٿا خبر رکن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

تان جو جڏهن ماڪوڙين جي ميدان تي پهتا تڏهن هڪ ماڪوڙيءَ چيو ته اي ماڪوڙيون! اوهين پنهنجن گهرن ۾ گهڙي وڃو! متان سليمان ۽ سندس لشڪر اوهان کي نه لتاڙين(الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(هڪ ڏينهن اهو انهن سان سفر ڪري رهيو هيو) ايستائين جو جڏهن اُهي ماڪوڙين جي وادي وٽ پهتا ته هڪ ماڪوڙي چيو: ”اي ماڪوڙيو! پنهنجي گهرن (يعني ٻِرن) ۾ داخل ٿي وڃو، سليمان ۽ سندس لشڪرَ توهان کي لتاڙي نه وجهن ۽ انهن کي خبر به نه پوي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ماڪوڙين جي مُلڪ ۾، جڏهن پُهتا پاڻ، ڪِيڙِئ چيو ڪِيڙيون! گِھڙو حُجرن ۾ هاڻ، سُليمان ۽ سپاھ اُن جو، نَه چِپِينان سُنبن ساڻ، جِنهن صُورت ۾، سُڄاڻ نه هُئنِ، اَهنجي حال کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

تان جو جڏهن ماڪوڙين واري ميدان ۾ پهتا، ته هڪ ماڪوڙيءَ چيو، ”اي ماڪوڙيو! پنهنجن ٻرن ۾ گهڙي وڃو، سليمان ۽ سندس لشڪر بي خبريءَ ۾ اوهان کي نه لتاڙين.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(هڪ دفعي کين ساڻ ڪري وٺي هليو) تانجو جڏهن اهي ڪـِـوِلين جي ميدان ۾ پهتا ته هڪڙيءَ ڪول چيو: "او ڪوليون، پنهنجن ٻـِـرن ۾ گهڙي وڃو ته متان سليمان ۽ سندس لشڪر توهان کي لتاڙي نه ڇڏي ۽ کين خبر ئي نه پوي". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(هڪ ڀيري هو انهن سان گڏ پئي ويو) جڏهن اهي وادي ڪيولين جي ۾ پهتا، ته هڪ ڪيولي چيو، اي ڪيوليؤ! گِهڙي وڃو پنهنجي ٻرن ۾، ڪٿي ائين نه ٿئي جو سليمان ۽ سندس لشڪر توهان کي لتاڙي ۽ کين پتو به نه پوي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

( پوءِ سفر ڪندي) جڏهن هو ڪِوِلِيُن جي علائقي ۾ پھتا ته هڪڙي ڪِوِل چيو ته: اي ڪِوِلِيو! پنھنجي ٻرڙن ۾ وڃي لڪو، ايئن نه ٿئي جو سليمان ($) ۽ ان جو لشڪر توهان کي بي خبري ۾ چيڀائي ڇڏي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

تانجو جڏهن اُهو (لشڪر) ماڪوڙين جي ميدان تي پهتو ته هڪ ماڪوڙي چوڻ لڳي: اي ماڪوڙيؤ! پنهنجي گهرن ۾ داخل ٿي وڃو متان سليمان (عليه السلام) ۽ ان جو لشڪر توهان کي لتاڙي نه ڇڏين ان حال ۾ ته کين خبر به نه هجي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

تان جو جڏهن اهي سڀ ڪِوِلين جي واديءَ ۾ پهتا ته هڪ ڪِوِل چيو؛ اي ڪِوِليئو! پنهنجن پنهنجن ٻِرن ۾ داخل ٿي وڃو ڪٿي ائين نه ٿئي جو سليمان ۽ ان جو لشڪر توهان کي بيخبريءَ ۾ لتاڙي وڃي ۽ کين پتو به نه پوي! (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ (سليمان) اُن جي ڳالھائڻ کان مُرڪي کِليو ۽ چيائين ته اي منھنجا پالڻھار مون کي توفيق ڏي ته تنھنجي اُنھن نعمتن جو شڪر ڪريان جي مون تي ۽ منھنجي ماءُ پيءُ تي ڪيون اٿيئي ۽ (توفيق ڏيم) ته اھڙا چڱا ڪم ڪريان جن کان تون راضي ٿئين ۽ مون کي پنھنجي ٻاجھ سان پنھنجي صالح ٻانھن ۾ داخل ڪر.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهيءَ ڳالهه تي حضرت سليمان مرڪي کلي ويٺو ۽ چوڻ لڳو ته، اي منهنجا پروردگار! مون کي توفيق ڏي ته مان تنهنجي انهيءَ احسان جي شڪرگذاري (عملاً) ڏيکاريان جو مون تي ڪيو اٿئي ۽ منهنجي پيءُ تي ڪيو اٿئي. ۽ هيءَ به توفيق ڏي ته اهڙا صالح عمل ڪيان جي توکي پسند پون ۽ مون کي پنهنجي رحمت سان پنهنجي نيڪ ٻانهن ۾ شامل ڪر.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ (حضرت) سليمان ان جي ڳالهه ٻُڌي تبسم فرمائي کِليو ۽ چيائين اي منهنجا رب تون مون کي توفيق عطا ڪر ته آئون تنهنجي نعمتن جو شڪرگذار ٿيان جيڪي تو مون تي ۽ منهنجي والدين تي ڪيون آهن. ۽ آئون اهڙو نيڪ عمل ڪريان جنهن کان تون راضي ٿئين ۽ تون مون کي پنهنجي رحمت سان پنهنجي نيڪ ٻانهن ۾ داخل فرماءِ(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ته (سليمان) ان جي ڳالھ کان مشڪي کلي ويٺو ۽ چيائين اي منهنجا پالڻهار مون کي توفيق ڏي ته تنهنجي ان نعمت جو شڪر ادا ڪريان جا مون تي ۽ منهنجي ماءُ پيءُ تي ڪئي اٿئي ۽ چڱو ڪم ڪريان جنهن کي تون پسند ڪرين ۽ مون کي پنهنجيءَ خاص رحمت سان پنهنجن نيڪ بندن ۾ داخل ڪر.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ مرڪيو کلندڙ ان جي قول کان ۽ چيائين اي منهنجا پالڻهار! توفيق ڏي مون کي هيءَ ته شڪر ڪيان تنهنجي نعمت جو جيڪا نعمت ڪئي آهي تو مون تي ۽ منهنجي پيءُ ماءُ تي ۽ هي جو ڪيان مان صالح عمل جو راضي ٿين تون ان کان ۽ داخل ڪر مون کي پنهنجيءَ رحمت سان پنهنجن ٻانهن صالحن ۾.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ انهن کي خبر به نه پوي. پوءِ ان جي ڳالهه کان مشڪي کلي ويٺو ۽ چيائين ته اي منهنجا پاليندڙ! مون کي توفيق ڏي ته تنهنجي ان نعمت جو شڪر ڪريان جا مون تي ۽ منهنجي ماءُ پيءُ تي ڪئي اٿئي ۽ چڱو ڪم ڪريان جنهن کي تون پسند ڪرين ۽ مون کي پنهنجيءَ رحمت سان پنهنجن نيڪ ٻانهن ۾ داخل ڪر. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ (سليمان) ان (ڪِول)جي ڳالهه تي مسڪرائيندي کِلي پيو ۽ چيائين: ”اي منهنجا پالڻهار! مون کي توفيق ڏي ته تنهنجي ان نعمت جو شڪر ادا ڪيان جا تو مون تي ۽ منهنجي ماءُ پيءُ تي انعام فرمائي آهي ۽ آءٌ اهڙا صالح عمل ڪندو رهان جو تون راضي ٿين ۽ مون کي پنهنجي رحمت سان پنهنجي صالح ٻانهن ۾ شامل فرماءِ“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ وَهسيو وَڏي ٽَهڪ سان، سُڻِي سَندسِ ڳالھ، چي، سانيمِ! سُهائيمِ تون، ته ڳايان تُنهنجا ڀال، مُون ۽ مُنهنجي پِئَ مَٿي، جي ڪَئـِي ڪَرم ڪمال، ۽ تو وَڻي، سو ڪم ڪريان، چوکو چَڱِئ چال، ۽ تُنهنجي يڪ بَندن نال، ڪقر ڀيڙو پَنهنجٖي ڀال سان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ هو سندس ڳالهاءُ کان مرڪي کليو ۽ چيائين ”اي منهنجا ڌڻي! مون کي توفيق ڏي، ته تنهنجي نعمتن جو شڪر ڪريان، جي مون ۽ منهنجي مائٽن تي ڪيون اٿيئي ۽ اهڙا چڱا ڪم ڪريان جن کان تون راضي ٿئين ۽ مون کي سندءِ ٻاجهه سان پنهنجي نيڪ ٻانهن ۾ داخل ڪر!“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سليمان ان جي ڳالهه تي مشڪندي کلي ڏنو ۽ چيائين: "اي منهنجا رب! مونکي توفيق ڏي ته مان تنهنجي انهيءَ احسان جو شڪرانو ادا ڪندو رهان، جيڪو تو مون تي ۽ منهنجي پيءُ ماءُ تي ڪيو آهي ۽ اهڙو نيڪ عمل ڪريان، جيڪو توکي وڻي ۽ پنهنجي رحمت سان مونکي پنهنجن صالح ٻانهن ۾ شامل ڪر". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ کلي ڏنو (سليمان) انهن جي ڳالهه تي ۽ چيو، اي منهنجا رب! مون کي قابو ۾ رک، جو آئون شڪر ادا ڪندو رهان تنهنجي هن نعمت جو، جيڪو تو مون تي ۽ منهنجي والدين تي ڪيو آهي ۽ اهڙو نيڪ عمل ڪيان جيڪو توکي وڻي ۽ مون کي داخل ڪر پنهنجي رحمت سان پنهنجي صالح ٻانهن ۾(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان جي ان ڳالهه تي سليمان ($) مسڪرائي کلي ڏنو ۽ چيائين ته اي منھنجا پالڻھار! مون کي توفيق عطا فرماءِ ته جيئن آئون تنھنجي انهن نعمتن جو شڪر ادا ڪريان جيڪي تو منھنجي مٿان ۽ منھنجي ماءُ پيءُ جي مٿان ڪيون آهن ۽ (مون کي توفيق ڏي ته) مان اهڙا نيڪ عمل ڪريان جيڪي توکي پسند هجن ۽ مون کي پنھنجي رحمت سان نيڪ ٻانهن ۾ شامل فرماءِ. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ته اُهو (يعني سليمان عليه السلام) ان (ماڪوڙيءَ) جي ڳالهه تي کلندي مشڪيا ۽ عرض ڪيائين: اي منهنجا پالڻهار! مون کي پنهنجي توفيق سان ان ڳالهه تي قائم رک ته آئون تنهنجي ان نعمت جو شڪر بجا آڻيندو رهان جيڪا تو مون تي ۽ منهنجي والدين تي انعام فرمائي آهي ۽ آئون اهڙا نيڪ عمل ڪندو رهان جنهن سان تون راضي ٿئين ٿو ۽ مون کي پنهنجي رحمت سان پنهنجي خاص قرب وارن نيڪ ٻانهن ۾ داخل فرماءِ.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ته سليمان ان جي ڳالهه تي مسڪرائيندي کِلي ڏنو ۽ چوڻ لڳو؛ اي منهنجا رب ! تون مون کي ان ڳالهه تي قائم رک ته مان تنهنجي احسانن جو شڪر ادا ڪندو رهان جيڪي احسان تو مون تي ۽ منهنجي پيءُ ماءُ تي ڪيا آهن ۽ مان اهڙا نيڪ ڪم ڪندو رهان جيڪي تنهنجا پسنديده هجن ۽ مون کي پنهنجيءَ رحمت سان پنهنجن نيڪ بندن ۾ شامل ڪر. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ پکين جو حال احوال معلوم ڪيائين پوءِ (ھُد ھُد کي نه ڏسي ڪري) چيائين ته مون کي ڇا (ٿيو) آھي جو ھُد ھُد نه ٿو ڏسان، يا ھو غير حاضر آھي؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (حضرت سليمان) پکين جي حاضري ورتي ۽ (سڀني گڏ ٿيل پکين کي نظر مان ڪڍي) چيائين ته، هي ڇا! ڪهڙي ڳالهه آهي جو مان هد هد (پکيءَ) کي ڪونه ٿو ڏسان؟ يا (هيئن آهي ڇا) ته هو غيرحاضر آهي؟(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ سليمان پکين جو حال احوال معلوم ڪيو پوءِ چيائين ڇا ڳالهه آهي جو آئون هدهد کي نٿو ڏسان، ڇا واقعي اهو موجود ناهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ سليمان پکين (جي لشڪر) جي حاضري ورتي ته چوڻ لڳو ته ڇا ڳالھ آهي! جو آءُ هدهد کي (پنهنجي جاءِ تي) نه ٿو ڏسان يا هو غائب ٿي ويو آهي!(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جائزو ورتائين پکين جو پوءِ چيائين ڇا ٿيو آهي مون کي؟ جو نه ٿو ڏسان مان هدهد کي يا آهي غائبن مان؟ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ پکين جو پڇيائين پوءِ چيائين ته مون کي ڇا ٿيو آهي جو آءُ هُد هُد کي نه ٿو ڏسان يا هو غائب ٿي ويو آهي. ضرور آءُ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ (هڪ ڀيري) پکين بابت جانچ ڪيائين پوءِ چيائين: ”ڇا ڳالهه آهي جو آءٌ هُد هُد کي نه ٿو ڏسان يا هُو (واقعي) غائب ٿي ويو آهي؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ پُڇا ڪَئـِين پَکئَ جي چي، ڇو نَه هِت چَنڊور؟ مان ڏِسان ٿو مُور، ياهُو نه حاضِرن ۾. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ پکين جي چڪاس ڪيائين، ته چيائين ”ڇا جي ڪري آءُ هُد هُد کي ڪونه ٿو ڏسان؟ يا هو غير حاضر آهي؟ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(وري ڪنهن ٻئي موقعي تي جو) سليمان پکين جي چڪاس ڪئي ۽ چيائين: "ڇو ڀلا، مان فلاڻي هد هد کي نٿو ڏسان، ڇا هو ڪٿي وڃي لڪو آهي؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(هڪ ٻئي موقعي تي) ۽ جائزو ورتو پکين جو پوءِ (سليمان) چيو، ڇا ڳالهه آهي جو آئون هدهد کي نه پيو ڏسان، ڇا اهو ڪٿي غائب ٿي ويو آهي؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هڪ ڀيري سليمان ($) پکين جي حاضري وٺندي چيو ته: ڇو ڀلا! مون کي هُدهُد (پکي) نظر نٿو اچي؟ ڇا هو غيرحاضر آهي؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ سليمان (عليه السلام) پکين جو جائزو ورتو ته چوڻ لڳا: مون کي ڇا ٿيو آهي جو آئون هُد هُد کي ڪونه پيو ڏسان يا اُهو (واقعي) غائب ٿي ويو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ سليمان پکين جو جائزو ورتو ته چيائين؛ ته مان (فلاڻي) هُد هُد کي نه ٿو ڏسان، يا اهو ڪٿي غائب ٿي ويو آهي؟ (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

ضرور سخت سزا ڏيندوسانس يا ضرور ڪُھندوسانس يا مون وٽ ڪو پڌرو دليل آڻي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(جيڪڏهن بنا سبب غيرحاضر رهيو آهي ته) کيس سخت سزا ڏيندس يا کيس ڪهائي ڇڏيندس يا ته مون وٽ ڪو چٽو ۽ وسهائيندڙ دليل پيش ڪري.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

آئون ان تي ضرور سخت عذاب ڪندس يا ان کي ذبح ڪندس يا ان کي مون وٽ ڪو واضح دليل پيش ڪرڻو پوندو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(جيڪڏهن ائين آهي ته) آءُ کيس سخت سزا ڏيندس يا (نه ته) ان کي ڪهندس يا ته مون وٽ (پنهنجي غير حاضري جو) پڌرو دليل (عذر) پيش ڪري.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

البته ضرور عذاب ڪندس مان ان کي عذاب ڏاڍو يا البته ضرور ڪهندس ان کي يا البته ضرور ايندو مون وٽ دليل چٽي سان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ان کي سخت سزا ڏيندس يا ان کي ڪهندس يا ته مون وٽ (پنهنجي غير حاضريءَ جو) پڌرو دليل (عذر) پيش ڪري. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

آءٌ ان کي ضرور (غير حاضري جي) سخت سزا ڏيندس يا ان کي ضرور ذبح ڪندس يا مون وٽ (بي قصوري جو) پڌرو دليل پيش ڪري“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

سَزا سَخت اُن کي، سارِي ڏِنيدسِ سُور، ياذَبح ڪَندس ِضرور، ياپَڌرو عَذر پيش ڪري. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

آءٌ کيس سخت سزا ڏيندس يا ضرور ڪُهندو سانس، يا مون وٽ ڪو چٽو سبب آڻي.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

مان کيس ڏاڍي سخت سزا ڏيندس يا ڪــُـهي ڇڏيندس، نه ته ان کي منهنجي آڏو ڪو واجبي سبب پيش ڪرڻو پوندو". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

آئون ان کي سخت سزا ڏيندس يا وري ڪهي ڇڏيندس نه ته ان کي منهنجي آڏو معقول سبب ڏيڻو پوندو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

مان کيس سخت سزا ڏيندس يا وري کيس ذبح ئي ڪري ڇڏيندس يا هو مون کي غيرحاضري جو مناسب سبب ٻڌائي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

آئون کيس (بنا اجازت جي غائب ٿيڻ تي) ضرور سخت سزا ڏيندس يا ان کي ضرور ذبح ڪندس يا اُهو مون وٽ (پنهنجي بي قصور هجڻ جو) واضح دليل آڻيندو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

يقيناً مان کيس سخت سزا ڏيندس يا کيس ڪُهي ڇڏيندس يا هو، مون وٽ ڪو معقول دليل کڻي اچي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ گھڻو نه ترسيو ته (اچي) چيائين ته اھڙي خبر آندي اٿم جنھنجي توکي ڪا سُڌ نه ھئي ۽ (شھر) سبا کان (ھيءَ) پڪي خبر تووٽ آندي اٿم.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر هدهد ڪو گهڻو وقت پري ڪونه رهيو. (هو انهيءَ ئي وقت پهچي ويو ۽) چيائين ته (اي حضرت سليمان) مان اهو (ملڪ) ڏسي ۽ گهمي آيو آهيان جو تو نه ڏٺو ۽ نه گهميو آهي، ۽ مان سبا (شهر) مان سچو حال احوال لهي تو وٽ آيو آهيان.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ (هدهد) زياده وقت نه ترسيو، پوءِ چيائين آئون اها ڳالهه چڱي طرح معلوم ڪري آيو آهيان جنهن جي توهان کي خبر ناهي، ۽ آئون توهان وٽ (شهر) سبا جي هڪ تحقيقي خبر کڻي آيو آهيان(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ گهڻي دير نه ڪيائين ۽ (هدهد) اچي عرض ڪيائين ته مون کي هڪ ڳالھ معلوم ٿي آهي جنهن جي اڃا حضور کي به خبر نه آهي. ۽ آءُ اوهان وٽ شهر سبا کان هڪ پڪ خبر کڻي آيو آهيان.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ ترسيو نه گهڻو وقت پوءِ عرض ڪيائين ته احاطو ڪيم ان جو جونه احاطو ڪيو تو ان جو ۽ آيس مان تو وٽ سبا مان يقين واري خبر سان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ گهڻي دير نه ڪيائين پوءِ (اچي) چيائين ته مون کي هڪ ڳالهه معلوم ٿي آهي جنهن جي توکي خبر نه آهي. ۽ آءُ تو وٽ سبا (جي قوم) کان هڪ پڪي خبر کڻي آيو آهيان. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ گهڻي دير نه گذري هئي جو ان اچي چيو: ”مون اهڙي خبر آندي آهي جنهن جي توکي خبر نه آهي ۽ آءٌ تو وٽ (مُلڪِ) سبا کان هڪ پڪي خبر کڻي آيو آهيان.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِتَرسيو نه گھڻِي دير ڪا، ته اَچي چَيو چنَڊور، ته پُورِي رِيت پَروڙيَمِ، جِنهن جي پَيئـِي نَه تو پَرُوڙ، ۽ آندم سَباجو تولئي، مِڙوئـِي مَذڪُور، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ گهڻي دير نه ترسيو، جو اچي چيائين، ”مون اهڙي خبر آندي آهي، جنهن جي توکي خبر ڪانه هئي، ۽ مون ”سبا شهر“ کان هيءَ پڪي خبر تو وٽ آندي آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڪا دير ئي نه گذري جو ان اچي چيو ته "مونکي هڪ ڳالهه معلوم ٿي آهي، جيڪا توهان جي ڄاڻ ۾ ناهي، مان سبا جي باري ۾ پڪي خبر آندي آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ ڪا گهڙي ڪانه گذري جو هن اچي چيو، مون اها معلومات حاصل ڪئي آهي جيڪا تنهنجي علم ۾ ڪانهي، آئون سبا جي باري ۾ يقيني خبر کڻي آيو آهيان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ٿوري دير مَس گذري ته هُدهُد به اچي حاضر ٿيو ۽ چيائين ته: (سائين!) مان هڪ اهڙو منظر ڏسي آيو آهيان جنھن جي توهان کي به خبر نه آهي. مان توهان لاءِ سبا قوم جي پڪي خبر آندي آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ اُهو ٿوري ئي دير (ٻاهر) رهيو هو جو ان (حاضر ٿي ڪري) عرض ڪيو: مون کي هڪ اهڙي ڳالهه معلوم ٿي آهي جنهن جي (شايد) توهان کي خبر نه هجي ۽ مون توهان وٽ (ملڪِ) سبا کان هڪ يقيني خبر آندي اٿم.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

نيٺ هُدهد ٿوري دير بعد اچي چيو ته: مان اها ڳالهه معلوم ڪري آيو آهيان جيڪا اوهان جي علم ۾ ڪانهي، ۽ مون، سَبَا (ملڪ) کان هڪ يقيني خبر آندي آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بيشڪ مون ھڪ زال ڏٺي جا اُنھن تي بادشاھي ٿي ڪري ۽ کيس سڀڪا نعمت ڏني ويئي آھي ۽ اُن کي ھڪ وڏو تخت (به) آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

مان ڏٺو ته اتي هڪ عورت ماڻهن تي حڪومت هلائي رهي آهي ۽ هن کي هر چيز موجود ڪري ڏنل آهي ۽ کيس هڪڙو وڏو شاندار تخت آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ مون هڪ عورت ڏٺي جيڪا انهن تي حڪومت ڪري ٿي ۽ ان کي هر شيءِ ڏني وئي (جيڪا حڪومت لاءِ گھرجي) ۽ ان جو هڪ عظيم الشان تخت آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

مون هڪ عورت کي ڏٺو جو اتي جي ماڻهن تي حڪومت ٿي ڪري. ۽ ان کي سڀ ڪا شيءَ (نعمت) عطا ڪيل آهي ۽ سندس هڪ تمام وڏو تخت آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

تحقيق مون لڌو هڪ عورت کي جو بادشاهي ڪري پئي انهن تي ۽ ڏني وئي هر شيءِ مان ۽ ان جي لاءِ وڏو تخت آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ مون هڪ زال کي ڏٺو جا مٿن بادشاهي ٿي ڪري. ۽ ان کي سڀ ڪا شيءِ (نعمت) ڏني ويئي آهي ۽ ان کي هڪ وڏو تخت آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ مون هڪ عورت کي ڏٺو جا انهن تي حڪومت ڪري ٿي ۽ ان کي هر شيءِ ڏني وئي آهي ۽ ان جو زبردست تخت آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

حاڪِم ڏِٺم هيڪڙِي، اُت عورت اَهل شُعُور، ۽ سڀ شئ مان، سڀ ڪُجھ تِنهن کي بَخشيو وِيو ڀَرپُور، ۽ زِينت ساڻ ضَرُور، تَخت وَڏو ڪو تِنهنجو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

مون هڪ زال کي انهن تي بادشاهي ڪندي ڏٺو، جنهن کي سڀ ڪا نعمت ڏنل آهي، ۽ ان کي وڏو تخت آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

مان اتي هڪڙي عورت ڏٺي، جيڪا ان قوم تي بادشاهي ڪري رهي آهي، ان کي هر قسم جو مال متاع ڏنو ويو آهي ۽ ان جو تخت ڏاڍو عظيم الشان آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

مون بيشڪ ڏٺي آهي هڪ عورت جيڪا ان قوم تي حڪومت ڪري رهي آهي ان کي هر قسم جو سامان بخشيو ويو آهي ۽ ان جو تخت عظيم الشان آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ مُون (اُتي) هڪ عورت کي ڏٺو جيڪا انهن جي مٿان حڪومت ڪري رهي آهي ۽ اُن کي هر قسم جي نعمت مليل آهي ۽ ان جو هڪ وڏو تخت به آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

مون (اتي) هڪ اهڙي عورت کي ڏٺو آهي جيڪا انهن (يعني ملڪ سبا جي رهواسين) تي حڪومت ڪري ٿي ۽ ان کي (ملڪيت ۽ اقتدار ۾) هر هڪ شيءِ بخشي ويئي آهي ۽ ان وٽ تمام وڏو تخت آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

مون اتي هڪ عورت کي ڏٺو جنهن پنهنجي قوم تي حڪمراني پئي ڪئي ۽ کيس هر قسم جو ساز سامان عطا ڪيو ويو آهي ۽ وٽس هڪ عظيم الشان تخت به آهي.(قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

کيس ۽ سندس قوم کي الله کان سواءِ سج جي پوڄا ڪندو ڏٺم ۽ شيطان انھن لاءِ سندن ڪرتوت سينگاريا آھن ۽ کين (الله جي) واٽ کان جھليو اٿس تنھنڪري اُھي ھدايت نٿا لھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

مون هي به ڏٺو ته پاڻ ۽ سندس ماڻهو خدا کي ڇڏي سج کي سجدو ڪري رهيا آهن ۽ شيطان سندن نظر ۾ (اهڙن) عملن کي سهڻو ۽ چڱو ڪري ڏيکاريو آهي. سو هن انهن ماڻهن کي (سڌيءَ) راهه کان روڪي رکيو آهي. تنهن ڪري هنن کي سچي هدايت نه ملي آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

مون ان کي ۽ سندن قوم کي ان حال ۾ ڏٺو جو اهي الله تعالى کانسواءِ سج جي پوڄا ڪري رهيا هئا ۽ شيطان انهن لاءِ سندن برا عمل سينگاريا پوءِ کين شيطان سنئين رستي کان روڪي ڇڏيو پوءِ اهي هدايت وارا ناهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

مان خود ان ملڪه کي ۽ ان جي قوم کي ڏٺو آهي ته اهي ماڻهو خدا کي ڇڏي سج کي سجدو پيا ڪن. ۽ شيطان انهن کي سندن عمل (انهن جي نظرن ۾) چڱا ڪري ڏيکاريا آهن پڻ انهن کي سڌي رستي کان روڪيو اٿس تنهن ڪري کين (ايتري ڳالھ به) نه ٿي سمجهي،(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

لڌو مون ان کي ۽ ان جي قوم کي سجدو ڪن پيا سج کي الله کان سواءِ ۽ سينگاريا انهن لاءِ شيطان اعمال انهن جا پوءِ روڪيائين انهن کي (سڌيءَ) واٽ کان پوءِ اهي نه ٿا هدايت وارا ٿين .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

مون ان کي ۽ سندس قوم کي الله کانسواءِ سج کي سجدو ڪندي ڏٺو ۽ شيطان انهن کي سندن عمل چڱا ڪري ڏيکاريا آهن پوءِ انهن کي رستي کان روڪيو اٿس تنهن ڪري اهي (هيتري ڳالهه جو به) رستو نه ٿا لهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

مون ان کي ۽ سندس قوم کي الله جي بجاءِ سج کي سجدو ڪندي ڏٺو آهي ۽ کين شيطان سندن عمل سهڻا ڪري ڏيکاريا آهن پوءِ انهن کي (حق جي) رستي کان روڪي ڇڏيائين پوءِ اُهي هدايت نه ٿا لهن“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ پاتمِ اُن پاڻ کي، ۽ سَندسِ قوم ڪُفّار، سَجدا ڏِينِ سِج کي، ڏيه ڌَڻيان ڌار، ۽ سِينگارِيا سَندنِ لئي، شيطان سَندنِ ڪم ڪار، پوءِ روڪيائينِ راه کان، سُونهنِ نه سَنئون پار، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

مون هن کي ۽ سندس قوم کي ڏٺو، جو الله کان سواءِ سج کي سجدو ڪن ٿا ۽ شيطان هنن لاءِ سندن ڪم سينگاريا آهن ۽ انهن کي واٽ کان روڪي ڇڏيو اٿس، جو هو سنيئن واٽ نٿا لهن.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

مان ڏٺو ته اها ۽ سندس قوم الله جي بدران سج کي سجدو ڪري رهيا آهن". شيطان سندن ڪم انهن لاءِ ڏسڻ ۾ سهڻا بڻائي ڇڏيا ۽ کين (صحيح) راه کان روڪي ڇڏيو اٿائين، جنهن جي ڪري اهي سنئين واٽ ئي نٿا لهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

مون ڏٺو ته پاڻ ۽ سندس قوم سجدو ڪري ٿي سج جي اڳيان الله کان سواءِ، ۽ سينگاريا آهن انهن جي لاءِ شيطان سندن عمل ۽ کين روڪي ڇڏيو آهي حق جي راهه کان تنهن ڪري اهي سڌي واٽ نٿا لهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

مون اُن عورت ۽ سندس قوم کي ڏٺو ته هو الله تعالى کي ڇڏي سج جي پوڄا ڪري رهيون هيون ۽ وري شيطان انهن جي هن ڪم کي سھڻو ڪري ڏيکاري کين صحيح رستي کان روڪي ڇڏيو آهي، تنھنڪري هو سڌو رستو نٿا وٺي سگهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

مون ان کي ۽ ان جي قوم کي الله جي بدران سج کي سجدو ڪندي ڏٺو آهي ۽ شيطان انهن جا (برا) عمل انهن جي لاءِ خوب سهڻا بڻائي ڇڏيا آهن ۽ انهن کي (توحيد جي) واٽ کان روڪي ڇڏيو آهي تنهنڪري اُهي هدايت نه نٿا لهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

مون ان عورت ۽ ان جي قوم کي ڏٺو ته هو الله کي ڇڏي سج کي سجدو ڪري رهيا آهن ۽ شيطان انهن جي لاءِ، سندن ڪرتوت وڻندڙ بڻائي ڇڏيا آهن ۽ شيطان کين سنئين واٽ کان روڪي ڇڏيو آهي- جنهن ڪري اهي هدايت نٿا لهن.(قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(اُھي) اُنھيءَ الله کي سجدو ڇو نه ٿا ڪن جو آسمانن ۽ زمين جون ڳجھيون شيون پڌريون ڪندو آھي؟ ۽ جيڪي لڪائيندا آھيو ۽ جيڪي پڌرو ڪندا آھيو سو (به) ڄاڻندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ايتري حد تائين (شيطان هنن کي ڀلايو آهي) جو هو انهيءَ الله کي سجدو نٿا ڪن جو آسمان ۽ زمين جي لڪل شين کي ظاهر ڪري ٿو ۽ جيڪي به توهان لڪايو ٿا ۽ جيڪي به توهان ظاهر ڪيو ٿا سو سڀ ڄاڻي ٿو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(اهي) الله تعالى کي ڇو نٿا سجدو ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمينن جون لڪل شيون ظاهر ڪري ٿو ۽ (اهو ئي) ڄاڻي ٿو جيڪو توهان مخفي ڪريو ٿا ۽ جيڪو توهان ظاهر ڪريو ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

جو اهي خدا کي سجدو ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمين ۾ لڪل شين کي ٻاهر ڪڍي (ظاهر ڪري) ٿو ۽ جيڪي اوهين لڪايو ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪريو ٿا تنهن کي ڄاڻي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

نه ٿا سجدو ڪن الله جي لاءِ جيڪو ڪڍي ٿو لڪل شي آسمانن مان ۽ زمين مان ۽ ڄاڻي ٿو اهو جيڪو لڪايو ٿا ۽ جيڪو ظاهر ڪيو ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ته ان الله کي سجدو ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمين ۾ لڪل شين کي ٻاهر ڪڍي (ظاهر ڪري) ٿو ۽ جيڪي اوهين لڪايو ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪريو ٿا تنهن کي ڄاڻي ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

اهي الله کي سجدو ڇو نه ٿا ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمين ۾ لڪل شين کي ٻاهر ڪڍي ٿو ۽ ڄاڻي ٿو (سڀ ڪجھه) جيڪي توهان لڪايو ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ته قَلب ساڻ قرار، سَجدو ڪن سُبحان کي. جو ڪَڍي اُڀ، زمين مان، بادل، باغ بهار، ۽ ڳالهائـِين ڳُجھو، پَڌرو، سوڄاڻي ڄاڻڻهار،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هو ڇو نٿا الله کي سجدو ڪن؟ جو آسمانن ۽ زمين جون ڳجهيون چيزون ظاهر ڪندو آهي ۽ جيڪي لڪايو ٿا ۽ پڌرو ڪريو ٿا، سو سڀ ڄاڻي ٿو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جو انهيءَ الله کي سجدو ڪن، جيڪو آسمانن ۽ زمين جون لڪل شيون ٻاهر ڪڍي ٿو ۽ اهو سڀ ڪجهه ٿو ڄاڻي، جيڪو توهان لڪايو توڙي ظاهر ڪريو ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جو سجدو ڪن ان الله کي جيڪو پڌريون ڪندو آهي ڳجهيون شيون آسمانن ۽ زمين جون ۽ ڄاڻندو آهي اهو سڀڪجهه جنهن کي توهان ماڻهو لڪايو ۽ ظاهر ڪريو ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اُهي ماڻهو) ان الله تعاليٰ کي سجدو ڇو نٿا ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمين جي لڪيل شين کي ٻاهر ڪڍي ٿو؟ ۽ جيڪو ڪجهه توهان لڪايو ٿا يا ظاهر ڪريو ٿا، هو سڀ ڪجهه ڄاڻي ٿو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ان جي لاءِ (روڪيا ويا آهن) ته اُهي ان الله جي بارگاهه ۾ سجدو نه ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمين ۾ لڪل (حقيقتن ۽ موجودات) کي ٻاهر ڪڍي (يعني ظاهر ڪري) ٿو ۽ انهن سڀني شين کي ڄاڻي ٿو جنهن کي توهان لڪايو ٿا ۽ جنهن کي توهان ظاهر ڪريو ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ته هو ان الله کي سجدو ڪن جيڪو آسمانن ۽ زمين جون لڪل شيون ظاهر ڪندو آهي ۽ جيڪو ڪجهه توهين ظاهر ڪندا آهيو ۽ جيڪو ڪجهه توهين لڪائيندا آهيو الله اهو سڀ ڪجهه ڄاڻندو آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

الله (اُھو آھي جو) اُن کانسواءِ (ٻيو) ڪو عبادت جو لائق نه آھي (اُھو) وڏي عرش جو پالڻھار آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر فقط الله ئي اها ذات آهي جنهن کان سواءِ ڪوبه معبود ڪونهي ۽ اهوئي وڏي تخت جو رب آهي. (يعني حقيقي بادشاهه هڪ الله آهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

الله تعالى آهي، ان کانسواءِ ڪو معبود ناهي اهو عرشِ عظيم جو رب آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

خدا اهو آهي جنهن کان سواءِ ڪو عبادت جي لائق نه آهي جو تمام وڏي عرش جو مالڪ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

سچو معبود ناهي ڪو معبود سچو مگر اهو رب عرش وڏي جو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

الله اهو آهي جنهن کانسواءِ ڪو عبادت جي لائق نه آهي جو وڏي تخت جو مالڪ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

الله اُهو آهي جنهن کان سواءِ ڪو معبود ناهي جو تمام وڏي عرش جو مالڪ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڌَڻِي جنهن ڌاران نه ڪا، دَرگاھ ۽ دربار، پَرور پالڻهار، تمام وَڏي تخت جو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

الله اهو آهي، جنهن کان سواءِ ٻيو ڪو به بندگيءَ جو لائق ڪونهي، اهو وڏي تخت جو مالڪ آهي. (سجدو) (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

الله جنهن کان سواءِ ٻيو ڪوبه عبادت جي لائق ناهي، جيڪو مالڪ آهي عرش عظيم جو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

الله کان سواءِ ڪوبه عبادت جو حقدار ناهي جيڪو وڏي عرش جو مالڪ آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

الله تعالى جي هستي اُها آهي جنھن کان سواءِ ٻيو ڪوبه معبود ناهي. هو وڏي عرش جو مالڪ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

الله کان سواءِ ڪوبه عبادت جي لائق ناهي (اُهوئي) عظيم تخت جي اقتدار جو مالڪ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

الله جي ذات ئي آهي جنهن کانسواءِ ڪوئي عبادت جي لائق ناهي ۽جيڪو عرشِ عظيم جو مالڪ آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(سليمان) چيو ته ڏسنداسين ته سچ چيو اٿيئي يا ڪوڙن مان آھين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

حضرت سليمان (راڻي بلقيس بابت احوال ٻڌي هدهد کي) چيو ته، چڱو اسان ڏسنداسين ته تو سچ چيو آهي يا ڪوڙ ڳالهايو اٿئي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

سليمان چيو اسين هينئر ڏسون ٿا ته تو (اي هدهد) سچ ڳالهايو يا تون ڪوڙن مان آهين(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

سليمان چيو ته اچو ڏسون ٿا ته تو سچ چيو يا تون ڪوڙن مان آهين.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرمايائين ته جلد ڏسنداسون ته سچ چيو آهي تو يا آهين تون ڪوڙن مان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

سليمان چيو ته اجهو ڏسون ٿا ته ڇا تو سچ چيو يا تون ڪوڙن مان آهين؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(سليمان ) چيو: ”هينئر ئي ڏسون ٿا ته تو سچ چيو يا تون ڪوڙن مان آهين.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، جاچينداسون جَلدِي، ته سَچِي ڪَئـِي تو ڳالھ، يا ڪُورن مان ڪُلال!، آهِين تون اَحوال ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائين ”اجهو ٿا ڏسون، ته سچ چيو اٿيئي يا ڪوڙو آهين. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سليمان چيو: "اجهو ڏسي ٿا وٺون ته سچ چيو اٿئي يا تون ڪوڙ هڻڻ وارن مان آهين (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(سليمان) چيو، هاڻي ئي اسين ڏسي ٿا وٺون ته تو سچ چيو آهي يا تون آهين ڪوڙ ڳالهائڻ وارن مان؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سليمان ($) چيو ته هن ڳالهه کي ڏسي ٿا وٺون ته تون سچ ٿو چوين يا تون ڪوڙن مان آهين. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(سليمان عليه السلام) فرمايو: اسان هاڻي ٿا ڏسون ڇا تون سچ ٿو چوين يا ڪوڙ ڳالهائيندڙن مان آهين.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

سليمان چيو؛ هاڻي ٿا ڏسي وٺئون ته تو سچ ڳالهايو يا ڪوڙ ڳالهائيندڙن مان آهين. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

ھيءُ منھنجو خط کڻي وڃ پوءِ اُھو اُنھن ڏانھن اُڇل وري کانئن منھن ڦيراءِ پوءِ ڏس ته ڇا ٿا ورندي ڏين؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

منهنجو هي خط کڻي وڃ ۽ انهن (سبا شهر جي ماڻهن) جي اڳيان وڃي اڇلاءِ. پوءِ انهن کان هٽي بيهه ۽ ترسي ڏس ته ڪهڙو ٿا جواب ڏين.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

تون منهنجو هيءُ خط کڻي وڃ پوءِ اهو انهن تائين پهچائي ان کان پوءِ انهن کان پري ٿي پوءِ ڏس ته اهي ڪهڙو جواب ڏين ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(چڱو) منهنجو هي خط کڻي وڃ ۽ هن کي انهن جي اڳيان اڇلائي! پوءِ انهن کان هٽي وڃج! ۽ پوءِ ڏسندو رهج ته اهي نيٺ ڪهڙو جواب ڏين ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

کڻي وڃ خط منهنجو هي پوءِ اڇلاءِ ان کي انهن ڏانهن ان کان پوءِ منهن موڙ انهن کان پوءِ ڏس ته ڪهڙي ٿا موٽ ڏين.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

منهنجو هيءَ خط کڻي وڃ پوءِ ان کي انهن جي اڳيان اڇلاءِ! وري انهن کان هٽي وڃ پوءِ ڏس ته ڪهڙو جواب ڏين ٿا؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

منهنجو هي خط کڻي وڃ پوءِ ان کي انهن جي اڳيان اڇلاءِ پوءِ انهن کان هٽي وڃ پوءِ ڏس ته ڪهڙو ٿا جواب ڏين“؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اُڏر کَڻِي خَط تون، پوءِ اُڇل اُنهن پار، پوءِ وَرِي وَر اُنهن کان، پوءِ نِرتًا ڪَر نِهار، ته ڪِهڙِي خبر چار، موڪلِينِ موٽ ۾؟(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هي منهنجو خط کڻي وڃ، جو هنن ڏي اڇلاءِ،پوءِ کانئن منهن ڦيراءِ_ پوءِ ڏس ته ڪهڙي ٿا ورندي ڏين.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

منهنجو هيءُ خط کڻي وڃ ۽ وڃي انهن ڏانهن اڇلاءِ ، پوءِ کانئن پاسيرو ٿي ڏس ته اهي ڪهڙي ٿا موٽ ڏين". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

کڻي وڃ منهنجو هي خط ۽ اهو اڇل انهن ماڻهن ڏانهن ۽ پوءِ پوئتي هٽي انهن کي ڏس ته اهي ڪهڙو خيال ٿا ظاهر ڪن؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(چڱو) تون منھنجو هيءُ خط کڻي وڃ ۽ انهن جي اڳيان اڇلاءِ، پوءِ تون انهن کان ٿورو پرڀرو ٿي انتظار ڪجانءِ، پوءِ ڏس ته هو توکي ڪهڙي موٽ ٿا ڏين؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

منهنجو هي خط کڻي وڃ ۽ هن کي انهن ڏانهن اڇلاءِ پوءِ انهن کان پاسيرو ٿي وڃ پوءِ ڏس اُهي ڪهڙي ڳالهه ڏانهن ٿا موٽن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

وڃ- منهنجو هي خط کڻي وڃ ۽ هي وڃي سَبا وارن وٽ پيش ڪر پوءِ کانئن پرڀرو ٿي وڃ. ۽ ڏسندو رهه ته ڪهڙو ردِّعمل ٿا ظاهر ڪن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(بلقيس خط ڏسي) چيو ته اي سردارؤ مون ڏانھن سڳورو خط اڇليو ويو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(هد هد ويو ۽ خط پهچايائين تنهن تي) راڻي بلقيس چيو ته، اي اميرؤ! مون کي هڪڙو وڏي شان وارو خط مليو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ان (بيبي بلقيس) چيو اي درباريو بيشڪ مون ڏانهن هڪ قابلِ احترام خط موڪليو ويو آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(مطلب ته هد هد ملڪه وٽ خط پهچايو) ته ان چيو: اي (منهنجي دربار جا) سردارو! منهنجي اڳيان هڪ شاندار خط اڇلايو ويو آهي،(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيائين ته: اي سردارو! بيشڪ مان پهچايو ويو مون ڏانهن خط عزت وارو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بلقيس چيو ته اي سردارو! منهنجي اڳيان هڪ شاندار خط اڇلايو ويو آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(ملڪهءِ سبا) چيو ته: ”اي سردارو! بيشڪ مون وٽ هڪ سڳورو خط پهچايو ويو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ چَيائـين چَڱن مُڙسن کي، ته ساٿِي صلاحڪار! ته خط مُوچارو مُهرسان، وِيو اُڇليو مُنهنجي پار،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

راڻيءَ چيو ”اي سردارو! مون ڏانهن هڪ سڳورو خط اڇليو ويو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سبا جي راڻيءَ چيو: "اي درٻار وارؤ! مون ڏانهن هڪڙو ڏاڍو مانائتو خط اڇلايو ويو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(ملڪه) چيو، اي درٻار وارؤ! مون ڏانهن اڇليو ويو آهي هڪ وڏو اهم خط(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان (راڻيءَ ) چيو ته: اي سردارو! بيشڪ مون ڏي هڪ عزت ڀريو خط ڪيرايو ويو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(راڻي) چيو: اي سردارو! منهنجي طرف هڪ شاندار خط اڇلايو ويو آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ان عورت (يعني سبا جي راڻي بلقيس) چيو؛ اي درٻاريو! مون کي هڪ عزت وارو خط مليو آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بيشڪ اُھو (خط) سليمان وٽان (آيل) آھي ۽ بيشڪ اُھو الله ٻاجھاري مھربان جي نالي سان (شروع) آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهو خط حضرت سليمان وٽان آيو آهي. ۽ هن طرح لکيل آهي ”الله جي نالي سان شروع ٿا ڪيون جو ڏاڍو مهربان ۽ وڏي رحم وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ اهو سليمان جي طرفان آهي ۽ بيشڪ ان جو مضمون هي آهي ته الله تعالى جي نالي سان شروع ڪريان ٿو جيڪو نهايت مهربان ٻاجھارو (آهي)(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اهو سليمان جي طرفان آهي. هي (سندس سرنامو آهي ته) الله وڏي مهربان نهايت رحم واري جي نالي سان (شروع ڪيل) آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ اهو سليمان جي طرفان آهي ۽ بيشڪ اهو (هي آهي ته) الله جي نالي سان شروع ڪيان ٿو جيڪو رحمان رحيم آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ اهو سليمان جي طرفان آهي ۽ بيشڪ اهو (خط) الله وڏي مهربان نهايت رحم واري جي نالي سان (شروع ڪيل) آهي، (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ اُهو (خط) سليمان طرفان آهي ۽ بيشڪ اُهو الله جي نالي سان شروع (ڪيل) آهي جيڪو وڏو مهربان ٻاجهارو آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪاغذ بَرقرار، صَحِي سُليمان کان. ۽ مَنجھسِ هِي مَذڪُور، ته اَوَّل نال اَلله جو، سَخي، سَٻاجھو گھڻو،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

اهو سليمان کان آهي ۽ اهو هيءَ آهي ته ”شروع الله جي نالي سان، جو نهايت مهربان ٻاجهارو آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو سليمان وٽان آهي ۽ الله رحمان ۽ رحيم جي نالي سان شروع ڪيو ويو آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهو سليمان جي طرفان آهي ۽ اهو شروع ڪيو ويو آهي الله رحمٰن رحيم جي نالي سان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهو خط سليمان ($) جي طرفان آهي، بيشڪ اهو خط ”بسـم الله الرحمٰن الرحيم“ سان شروع ڪيو ويو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ اُهو (خط) سليمان (عليه السلام) جي طرفان (آيو) آهي ۽ اُهو الله جي نالي سان شروع (ڪيو ويو) آهي جيڪو بيحد مهربان وڏو رحم فرمائيندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اهو خط سليمان جي پاران آهي ۽ (ان ۾ لکيل آهي ته:) شروع الله جي نانءَ سان، جيڪو اڻ ڪٿ ٻاجهارو- نهايت مهربان آهي:- (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(ھن مضمون سان لکيل آھي) ته منھنجي آڏو وڏائي نه ڪريو ۽ مون وٽ مسلمان ٿي اچو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

توهان (سبا جي راڻي ۽ ٻيا ماڻهو) منهنجي مقابلي ۾ هٺ وڏائي ۽ سرڪشي نه ڪجو. بلڪ فرمانبردار ٿي مون ڏي هليا اچو.“(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

مون سان تڪبر نه ڪريو ۽ توهان مون وٽ مسلمان ٿي اچو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(هن مضمون سان) ته: سرڪشي نه ڪريو ۽ مون وٽ فرمانبردار ٿي اچو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

نه مٿاهان ٿيو مون کان ۽ اچو مون وٽ مسلمان ٿي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(هن مضمون سان) ته مون سان سرڪشي نه ڪريو ۽ مون وٽ فرمانبردار ٿي اچو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(خط هن طرح آهي ته) اوهان منهنجي مقابلي ۾ سرڪشي نه ڪيو ۽ فرمانبردار بنجي مون وٽ پيش ٿيو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ته مُون کان چَڙهو نه مُور، ۽ مون وٽ اي مغرور!، سَڀ سلامِي ٿِي اَچو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هيءُ ته- منهنجي سامهون وڏائي نه ڪريو ۽ مون وٽ تابعدار ٿي اچو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چوي ٿو ته "منهنجي مقابلي ۾ سرڪشي نه ڪريو ۽ مسلم بنجي مون وٽ اچي حاضر ٿيو". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(مضمون هي آهي ته) سرڪشي نه ڪريو ۽ حاضر ٿي وڃو مون وٽ مسلمان ٿي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(هن خط ۾ اسان ڏانھن پيغام آهي ته) توهان منھنجي مقابلي ۾ بغاوت نه ڪجو ۽ فرمانبردارن جي حيثيت ۾ منهنجي سامهون پيش ٿيو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(ان جو مضمون هي آهي) ته توهان مون تي برتري (جي ڪوشش) نه ڪريو ۽ فرمانبردار ٿي مون وٽ اچو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(توهان جي لاءِ حڪم) هي آهي ته مون سان سينو نه ساهيو ۽ فرمانبردار بڻجي مون وٽ اچي وڃو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(بلقيس وري) چيو ته اي سردارؤ منھنجي ڪم ۾ مونکي صلاح ڏيو، آءٌ ڪو ڪم ايسين نبيريندڙ نه آھيان جيسين اوھين حاضر (نه) ٿيندا آھيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(جڏهن راڻي بلقيس کي حضرت سليمان جو خط پهتو تڏهن) چيائين ته، اي (منهنجا) اميرؤ! مون کي پنهنجي راءِ ٻڌايو (ته ڇا ڪجي؟) جيستائين توهان راءِ نه ڏيندا آهيو تيستائين مان ڪنهن به (وڏي ۽ قومي) ڪم جو قطعي فيصلو ڪونه ڪندي آهيان.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(بيبي بلقيس) چيو اي درباريو مون کي منهنجي هن معاملي ۾ مشورو ڏيو، جيستائين توهان مون وٽ موجود نٿا هجو ايستائين آئون ڪو آخري فيصلو نه ٿي ڪريان(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(۽ بلقيس) چيو اي سردار! منهنجي (هن) ڪم ۾ مون کي صلاح ڏيو. (ڇو ته منهنجو ته اهو قاعدو آهي ته) جيستائين اوهين مون وٽ حاضر (نه) هوندا آهيو آءُ ڪنهين ڳالھ ۾ قطعي فيصلو نه ڪندي آهيان.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيائين ته اي سردارو! مشورو ڏيو مون کي منهنجي امر ۾ ناهيان مان نبيريندڙ ڪو ڪم تانجو حاضر ٿيو اوهان مون وٽ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چوڻ لڳي ته اي سردارو! منهنجي (هن) ڪم ۾ مون کي صلاح ڏيو. آءُ تيستائين ڪنهن به ڪم جو فيصلو نه ڪندي آهيان جيستائين اوهين مون وٽ حاضر (نه) ٿيندا آهيو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(ملڪه) چيو: ”اي سردارو! منهنجي هن ڪم ۾ مون کي مشورو ڏيو، آءٌ تيستائين ڪنهن ڪم جو قطعي فيصلو ڪونه ڪندي آهيان جيستائين توهان مون وٽ حاضر (نه) ٿيو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اي ساٿِي صلاحڪار!، ڪِهڙِي صلاح ڏِيومِ ٿا؟ هِن مُنهنجي مَسئلي ۾، آءٌ ته اوهان کان ڌار، نِبرِيندڙ نه آهيان، ڪِهڙوئـِي ڪم ڪار، تان دانا! مَنجھ دَربار، سوچي صَلاح ڏِيومِ ڪا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

وري چيائين ”اي سردارو! هن ڪم ۾ مون کي صلاح ڏيو، آءُ ڪو به ڪم تيستائين نه نبيريندي آهيان، جيسين اوهين حاضر نه ٿيندا آهيو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(خط ٻڌائي) راڻيءَ چيو: "اي قوم جا سردارؤ! منهنجي ان معاملي ۾ مونکي صلاح ڏيو. مان ڪنهن به معاملي جو فيصلو توهان کان سواءِ ته ڪندي ئي ناهيان" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(خط ٻڌائي) ملڪه چيو، اي قوم جا سردارؤ! منهنجي انهيءَ معاملي ۾ مون کي صلاح ڏيو، آئون ته ڪنهن به معاملي ۾ توهان کان سواءِ فيصلو نه ڪندي آهيان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(راڻيءَ وڌيڪ) چيو ته: اي سردارو! هن معاملي ۾ مون کي صلاح ڏيو ــ مان توهان جي صلاح کان بغير ڪوبه قدم نه کڻندي آهيان. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(راڻي) چيو: اي درٻار وارؤ! توهان مون کي منهنجي (هن) معاملي ۾ صلاح ڏيو آئون ڪنهن ڪم جو قطعي فيصلو ڪرڻ واري نه آهيان ايستائين جو توهان مون وٽ حاضر ٿي (ان معاملي جي موافق يا مخالف) شاهدي ڏيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

راڻيءَ چيو؛ اي درٻاريو ! منهنجي هن معاملي ۾ مون کي مشورو ڏيو- ڇاڪاڻ ته مان ڪنهن به معاملي جو قطعي فيصلو توهان جي موجودگيءَ کانسواءِ نه ڪندي آهيان. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

چيائون ته اسين زور وارا ۽ ڏاڍا جنگي جوان آھيون، ۽ (سڀڪو) ڪم توکي (وس ۾) آھي پوءِ نھار ته ڇا ٿي حُڪم ڪرين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

سردارن ورندي ڏني ته، اسان وڏي طاقت وارا ۽ سخت لڙاڪو آهيون (تنهن ڪري سليمان سان لڙڻ لاءِ به تيار آهيون پر اسان کي تنهنجي راءِ تي ڀروسو آهي.) معاملو تنهنجي هٿ ۾ آهي (اسان چاهيون ٿا ته تون پاڻ فيصلو ڪرين) خيال ڪري ڏس ته ڪهڙو حڪم ٿي ڏئين.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهن چيو اسين گھڻان طاقتور ۽ سخت جنگ ڪندڙ آهيون ۽ آخري حڪم توهان وٽ آهي پوءِ توهان جيڪوبه حڪم ڪريو (اسين اهو تسليم ڪنداسين)(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

انهن عرض ڪيو ته اسين طاقت وارا ۽ وڏا جنگي پهلوان آهيون ۽ (وڌيڪ) تنهنجي اختيار ۾ آهي ته جيڪو اوهين حڪم ڏيو پڻ چڱيءَ طرح (نتيجي تي) غور ڪريو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

عرض ڪيائون ته اسين صاحب طاقت جا آهيون ۽ صاحب جنگ سخت جا ۽ امر تو وٽ آهي پوءِ غور ڪر ته ڪهڙو امر ڪرين ٿي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چيائون ته اسين طاقت وارا ۽ وڏا جنگي پهلوان آهيون ۽ (وڌيڪ) تنهنجو اختيار آهي پوءِ ڏس ته ڪهڙو حڪم ڪرين ٿي؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چيائون: ”اسان طاقتور ۽ وڏا جنگي جوڌا آهيون ۽ حڪم تنهنجي اختيار ۾ آهي پوءِ (غور و فڪر ڪري) ڏس ته ڪهڙو حڪم ٿي ڪرين“؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، اَسِين قَرار قُوّت ۾، پڻ جَنگ جا جُونجھار، ۽ هَٿ حوالي تُنهنجي، ڪامِڻ! سَڀ ڪم ڪار، پوءِ نِرتًا ڪر نِهار، ته ڪِهڙِي صُورت سُوچيِـين؟(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائون ”اسين زور وارا ۽ ڏاڍا جنگي جوان آهيون- هاڻي فيصلو تنهنجي اختيار ۾ آهي، ڏس، ته ڪهڙو ٿي حڪم ڪرين.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهن جواب ڏنو: "اسان طاقت وارا ۽ لڙڻ وارا ماڻهو آهيون، اڳتي فيصلو تنهنجي هٿ ۾ آهي، پوءِ تون پاڻ ڏس ته توکي ڪهڙو حڪم ڏيڻو آهي". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هنن جواب ڏنو، اسان طاقتور هئڻ سان گڏ، هي به ته اسين وڙهڻ وارا آهيون ۽ وڌيڪ هي ته فيصلو توهان جي هٿ ۾ آهي، پاڻ ڏسو ته توهان کي ڪهڙو حڪم ڏيڻو آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سردارن چيو ته: (تون فڪر نه ڪر ڇوته) اسان وڏا طاقتور ۽ زبردست ويڙهاڪ ماڻهو آهيون. وڌيڪ توهان ئي سوچي ٻڌايو ته توهان کي اسان جي باري ۾ ڪھڙو حڪم ڏيڻو آهي؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

انهن چيو: اسان طاقتور ۽ سخت ويڙهاڪ آهيون پر حڪم توهان جي وس ۾ آهي سو توهان (پاڻ ئي) غور ڪري وٺو ته توهان ڪهڙو حڪم ٿيون ڏيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

درٻارين چيو؛ اسان طاقتور ۽ ويڙهاڪ آهيون- تون واڳ ڌڻي آهين هاڻي تون پاڻ ڏس ته توکي ڇا حڪم ڏيڻو آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

چيائين ته بيشڪ بادشاھ جنھن مھل ڪنھن ڳوٺ ۾ گھڙندا آھن (تنھن مھل) اُن کي اُجاڙيندا آھن ۽ اُن جي مانَ وارن کي بي مانو ڪندا آھن، ۽ (سڀئي بادشاھ) ائين ئي ڪندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

راڻيءَ (تنهن تي) چيو ته، (توهان کي خبر هوندي ته) بادشاهه جڏهن ڪنهن (پرائي) ملڪ ۾ گهڙن ٿا تڏهن ان کي تباهه ڪري ٿا ڇڏين ۽ ان ملڪ جي عزت وارن ماڻهن جي بي عزتي ٿا ڪن. (جڏهن اهي بادشاهه فتنو ڪندا اڳتي ويندا آهن تڏهن) ائين ئي ڪندا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ان چيو بيشڪ بادشاهه جنهن وقت ڪنهن ڳوٺ ۾ داخل ٿين ٿا، ته ان کي برباد ڪن ٿا ۽ اتان جي باعزت ماڻهن کي بي عزت ڪن ٿا ۽ اهي اهڙي طرح ڪن ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بلقيس چيو ته بادشاهن جو دستور آهي ته جڏهن ڪنهن ڳوٺ ۾ (فتح جي زور تي) داخل ٿيندا آهن ته ان کي خراب ڪري ڇڏيندا آهن ۽ ان جي عزت دار ماڻهن کي ذليل ۽ خوار ڪندا آهن. ۽ (اهي ماڻهو به) ائين ئي ڪندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيائين ته بيشڪ بادشاهه جڏهن داخل ٿين ٿا ڪنهن ڳوٺ ۾ ته ويران ڪن ٿا ان کي ۽ ڪن ٿا عزت وارن رهاڪن ان جي کي ذليل ۽ اهڙي طرح ڪن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بلقيس چيو ته بادشاهه جڏهن ڪنهن ڳوٺ ۾ داخل ٿين ٿا ته ان کي خراب ڪن ٿا ۽ ان جي سردارن کي خوار ڪن ٿا. ۽ اهڙيءَ طرح (هي به) ڪندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(ملڪه) چيو ته: ”بيشڪ بادشاهه جڏهن ڪنهن ڳوٺ ۾ داخل ٿين ٿا ان کي تباهه ڪن ٿا ۽ اتان جي با عزت ماڻهن کي ذليل ڪن ٿا، ۽ اهڙي طرح (هي به) ڪندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، هَميشه حاڪمِين، آهِن اِهڙا پار، ته گِھڙن جِنهن گام ۾،ويران ڪَنس تِنهن وار، ۽ اُن جي اَمِيرن کي، ڪن خراب ۽ خوار، ۽ ڪندا اِهائـِي ڪار، هو پڻ هِن مُلڪ ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائين ”جڏهن بادشاهه ڪنهن ملڪ ۾ گهڙندا آهن، تڏهن ضرور ان کي ڦٽائيندا آهن ۽ سندس عزت وارن رهاڪن کي بي عزت ڪندا آهن ۽ سڀ ائين ئي ڪندا آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

راڻيءَ چيو ته "بادشاهه جڏهن به ڪنهن ملڪ تي چڙهي ايندا آهن ته ان کي اجاڙي ڇڏيندا آهن، ان جي عزت وارن کي ذليل ڪري ڇڏيندا آهن، ۽ هو ائين ئي ڪندا آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ملڪه چيو، بيشڪ جڏهن به بادشاهه ڪنهن ملڪ تي ڪاهيندا آهن ته ان کي خراب ۽ ان جي معززن کي (۽ رهاڪن کي) بنهه ذليل ڪندا آهن ۽ اهو ئي ته ڪجهه اهي ڪندا آهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(راڻيءَ) چيو ته (ڳالهه اها آهي ته) جڏهن به بادشاهه ڪنھن شھر ۾ (جنگ جي نيت سان) داخل ٿيندا آهن ته هو ان شھر کي مليا ميٽ ڪري ڇڏيندا آهن ۽ اتان جي عزت وارن ماڻهن کي ذليل ڪري ڇڏيندا آهن. انهن بادشاهن جو اِهوئي ڪم هوندو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(راڻي) چيو: بيشڪ جڏهن بادشاهه ڪنهن ڳوٺ ۾ داخل ٿيندا آهن ته ان کي تباهه ۽ برباد ڪري ڇڏيندا آهن ۽ اُتان جي عزت وارن ماڻهن کي ذليل ۽ خوار ڪري ڇڏيندا آهن ۽ هي (ماڻهو به) ائين ئي ڪندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

راڻيءَ چيو؛ بي شڪ ! بادشاهه جڏهن ڪنهن ملڪ ۾ داخل ٿيندا آهن ته ملڪ کي برباد ڪري ڇڏيندا آهن ۽ اتان جي عزت وارن رهاڪن کي ذليل ڪري ڇڏيندا آهن- بهرحال بادشاهه ائين ئي ڪندا آهن، (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ بيشڪ آءٌ اُنھن ڏانھن ڪا سوکڙي موڪليان ٿي پوءِ ڏسان ته قاصد ڇا سان موٽن ٿا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

سو مان هيئن ٿي ڪيان جو (پهريائين) هنن ڏانهن (يعني حضرت سليمان ۽ سندس اميرن ڏانهن) ڪو تحفو يا سوغات ٿي موڪليان. پوءِ ڏسنديس ته، ايلچي ڪهڙو جواب وٺي ٿا موٽن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ آئون انهن ڏانهن تحفو موڪليان ٿي پوءِ ڏسان ٿي ته قاصد ڪهڙو جواب کڻي موٽن ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ آءُ ان ڏي (قاصدن جي معرفت) ڪا سوکڙي موڪليان ٿي پوءِ ڏسنديس ته اهي ايلچي ڪهڙو جواب آڻين ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ بلاشڪ مان موڪليندڙ آهيان انهن ڏانهن هڪ تحفو پوءِ ڏسندڙ آهيان ته ڇا سان موٽن ٿا موڪليل .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ آءُ انهن ڏي ڪا سوکڙي موڪليان ٿي. پوءِ ڏسنديس ته قاصد ڪهڙي جواب سان موٽن ٿا؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ آءٌ انهن ڏانهن هڪ تحفو موڪلڻ واري آهيان پوءِ ڏسان ٿي ته قاصد ڪهڙو جواب وٺي موٽن ٿا“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ آءٌ اُنهن ڏي آهيان، موڪلِيندڙ ڪو مال، جاچِيان پو ڳالھ، ته موٽنِ ڪِهڙِئَ موٽ سان (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هاڻي آءُ انهن ڏانهن ڪا سوکڙي ٿي موڪليان پوءِ ڏسان ته قاصد ڇا خبر کڻي ٿا موٽن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

مان انهن ڏانهن هڪڙو تحفو ٿي موڪليان، پوءِ ڏسان ٿي ته منهنجا ايلچي ڪهڙو ٿا جواب کڻي موٽن".(تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ آئون (يقينًا) هڪ سوکڙي انهن ماڻهن ڏانهن موڪليان ٿي، پوءِ ڏسان ٿي ته قاصد ڪهڙو جواب ٿا آڻين(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(مون اهو فيصلو ڪيو آهي ته) آ انهن ڏانھن (خط جي موٽ ۾) تحفا موڪليان ٿي پوءِ ڏسون ته قاصد ڪھڙو جواب کڻي اچن ٿا؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ بيشڪ آئون انهن ڏانهن ڪجهه تحفو موڪليندڙ آهيان پوءِ ڏسان ٿي قاصد ڪهڙو جواب کڻي ٿا واپس موٽن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ مان ان (سليمان بادشاهه) ڏانهن هڪ تحفو موڪليان ٿي- پوءِ ڏسان ٿي ته سفير ڪهڙو ٿا جواب آڻين. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ جنھن مھل سُليمان وٽ (قاصد) آيو (تنھن مھل سليمان) چيو ته اوھين مونکي مال سان مدد ڏيو ٿا ڇا؟ جو جيڪي مونکي الله ڏنو آھي سو انھيءَ کان ڀلو آھي جيڪي اوھان کي ڏنو اٿس، بلڪ اوھين پنھنجن سوغاتن سان خوش ٿيو ٿا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ جڏهن (راڻيءَ جا ايلچي) حضرت سليمان وٽ آيا (۽ سوغات پيش ڪيائون) تڏهن حضرت سليمان فرمايو ته، ڇا توهان مون کي دنيائي دولت ڏيڻ ٿا چاهيو؟ (ٻڌو) الله تعاليٰ جيڪا (روحاني دولت) مون کي عطا ڪئي آهي سا ان کان گهڻو بهتر آهي، جا اوهان کي ڏني اٿس. (مان دنيائي دولت ۽ اوهان جي سوغات تي راضي ڪونه ٿو ٿيان) بلڪ اوهان ئي آهيو جو پنهنجي (دولت ۽) سوغات تي خوش ٿا ٿيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جڏهن قاصد (حضرت) سليمان وٽ پهتو، (حضرت) سليمان چيو توهان منهنجي مال سان مدد ڪريو ٿا. پوءِ جيڪي مون کي منهنجي رب عطا ڪيو آهي اهو ان کان بهتر آهي جيڪو توهان کي ڏنو اٿس، بلڪ توهان پنهنجي تحفي تي پاڻ خوش ٿيو ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ جڏهن (قاصد) سليمان وٽ آيو تڏهن سليمان چيو ته ڇا اوهين مون کي مال جي مدد ڏيو ٿا؟ پوءِ جيڪي خدا (دنيا جو مال) مون کي عطا فرمايو آهي سو (مال ۽ دولت) جيڪو اوهان کي ڏنو اٿس، تنهن کان گهڻو چڱو آهي (آءُ ته نه) پر اوهين پنهنجي سوکڙيءَ تي (ڀلي) خوش ٿيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جڏهن آيو سليمان وٽ ته فرمايائين ڇا مدد ڪيو ٿا منهنجي مال سان پوءِ جيڪو ڏنو مون کي الله ڀلو آهي ان کان جو ڏنائين اوهان کي بلڪه اوهان هديہ پنهنجي تي خوش ٿيو ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جڏهن (قاصد) سليمان وٽ آيو تڏهن سليمان چيو ته ڇا اوهين مون کي مال جي مدد ڏيو ٿا؟ پوءِ جيڪي مون کي الله ڏنو آهي سو ان کان چڱو آهي جو اوهان کي ڏنو اٿس پر اوهين پنهنجي سوکڙيءَ سان خوش ٿيو ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جڏهن اُهو (قاصد) سليمان وٽ آيو ته (سليمان ان کي) چيو: ”ڇا اوهان مال دولت سان منهنجي مدد ڪرڻ چاهيو ٿا؟ سو جيڪي الله مون کي ڏنو آهي سو ان کان ڀلو آهي جيڪو توهان کي ڏنو آهي، بلڪه توهان پنهنجي تحفي سان خوش ٿيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

قاصِد سُليمان وٽ وارِد ٿيو جِنهن وار، چيائـِين، ته مون کي مال جِي، ڇا اَوهِين ڏِيو آڌار، جيڪِي ڏاج ڏيه مان، ڏِنان مون ڏاتار، آن کي ڏِنئين ڏاتِيون، تِنهن کان بِهتر بي شمار، پَنهنجي تُحفن تي تيار، اَوهِين اَجايو خُوش ٿيو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جنهن وقت سليمان وٽ (قاصد) آيو ته چيائين ”ڇا، اوهين مون کي مالي ٿا مدد ڏيو؟ تڏهن (يادرکو) جيڪي اوهين ٿا مون کي ڏيو، ان کان اهو گهڻو ڀلو آهي جيڪو الله مون کي ڏنو آهي، بلڪ اوهين ئي سندو سوکڙين سان پيا خوش ٿيو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جڏهن اهو (راڻيءَ جو سفير) سليمان وٽ پهتو ته ان چيس: "ڇا توهان مال دولت سان ٿا منهنجي مدد ڪرڻ گهرو؟ جيڪي ڪجهه منهنجي الله مونکي ڏنو آهي، سو انهيءَ کان تمام گهڻو آهي، جيڪو توهان کي ڏنو اٿائين. اهي توهان ماڻهو ئي آهيو، جيڪي پنهنجي انهيءَ سوکڙيءَ تي خوش ٿيندا آهيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جڏهن اهو (ملڪه جو سفير) سليمان وٽ پهتو، ته ان چيو، ڇا توهان ماڻهو مال سان منهنجي مدد ڪرڻ ٿا چاهيو؟ الله جيڪي مون کي ڏنو آهي، اهو ان کان گهڻو وڌيڪ آهي، جيڪو توهان کي ڏنائين، توهان جي سوکڙي توهان کي مبارڪ هجي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ جڏهن قاصد سليمان ($) وٽ پھتو ته هُن کيس چيو ته ڇا توهان مون کي دنيا جو مال ڏيڻ چاهيو ٿا؟ مون کي الله تعالى توهان جي مال کان تمام بھتر مال ڏنو آهي، هي تحفا ڏيڻ تيتوهان خوش ٿي رهيا آهيو؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

سو جڏهن اُهو (قاصد) سليمان (عليه السلام) وٽ آيو (ته سليمان عليه السلام کيس) فرمايو: ڇا توهان ماڻهو مال ۽ دولت سان منهنجي مدد ڪرڻ چاهيو ٿا. سو جيڪي ڪجهه الله مون کي عطا فرمايو آهي ان (دولت) کان ڀلو آهي جيڪا ان توهان کي عطا ڪئي آهي بلڪه توهان ئي ته آهيو جيڪي پنهنجي سوکڙيءَ تي خوشي (۽) ناز ڪندڙ آهيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جڏهن اهو (راڻيءَ جو سفير) سليمان وٽ پهتو ته سليمان چيو؛ ڇا توهين منهنجي مالي مدد ڪرڻ ٿا گهرو؟ (ياد رکو) جيڪو ڪجهه الله مون کي ڏئي ڇڏيو آهي اهو ان کان گهڻو بهتر آهي- جيڪو توهان کي ڏنو اٿس، تنهنڪري توهين پاڻ ئي پنهنجي تحفي تي خوش ٿيو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(سندن سوغاتن سميت) انھن ڏانھن موٽي وڃ (اسين) بيشڪ اھڙا ڪٽڪ وٽن آڻينداسون جن جي سامھون ٿيڻ جي انھن کي ڪا مجال نه ھوندي ۽ اُن ھنڌان کين بلڪل بي مانو ڪري ڪڍنداسين ۽ اُھي خوار ھوندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(حضرت سليمان وڏي ايلچيءَ کي پوءِ هيئن به چيو ته) موٽي وڃ هنن ڏانهن (يعني پنهنجي راڻي ۽ اميرن ڏانهن) اسان پنهنجي اهڙن لشڪرن سان مٿن حملو ڪنداسين جن جو مقابلو هو ڪري نه سگهندا. ۽ اسان کين خوار خراب ڪري ان (ملڪ) مان ڪڍي ڇڏينداسين، ۽ هو ڪنڌ هيٺ ڪرڻ جهڙا ٿيندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

تون انهن ڏانهن موٽي وڃ، پوءِ اسين انهن وٽ اهو لشڪر آڻينداسين جنهن جي مقابلي جي انهن کي طاقت نه هوندي ۽ اسين انهن کي ضرور ان (سرزمين) مان بي عزتو ڪري ڪڍنداسين(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

تون انهن ڏي موٽي وڃ، اسين پڪ مٿن اهڙا لشڪر آڻينداسون جن سان مقابلي ڪرڻ جي انهن کي ڪا طاقت نه آهي ۽ انهن کي اتان بي عزت ڪري ڪڍنداسون ۽ کين ذليل ڪري ڪڍنداسون ۽ اهي خوار هوندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

موٽ انهن ڏانهن پوءِ البته ضرور آڻينداسون انهن وٽ اهڙا لشڪر جو ناهي طاقت مقابلي جي انهن کي انهن سان ۽ البته ضرور ڪڍنداسون اسين انهن کي ان مان ذليل ڪري ۽ اهي خوار ٿيندڙ هوندا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

تون انهن ڏي موٽي وڃ پوءِ اسين مٿن اهڙا لشڪر آڻينداسون جن سان مقابلي ڪرڻ جي انهن کي ڪا طاقت نه آهي ۽ انهن کي اتان بي عزت ڪري ڪڍنداسون ۽ اهي خوار هوندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

تون انهن ڏي (تحفي سميت) موٽي وڃ اسان ضرور انهن تي اهڙا لشڪر آڻينداسين جن سان مقابلي جي انهن کي طاقت نه هوندي ۽ اسان انهن کي اتان بي عزت ڪري ڪڍنداسين ۽ اُهي خوار هوندا“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پانهون، تن ڏي پُور، پوءِ آءٌ مَٿنِ، ڪاهِيندسِ ڪَٽڪن سان، جَن سان نه طاقت تَن ۾، مقابلي جِي مُور، ۽ ڪَڍندوسٖينِ اُن مَنجھان، ڪري ذَليل ضورور، ۽ مَڃِيندڙمَجبُور، اُهي هُوندا، اُنهِئَ حال ۾. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

تون هنن ڏي موٽي وڃ، اسين پڪ مٿن اهڙا لشڪر آڻينداسون، جنهن کي هو سامهون ٿي نه سگهندا_ ۽ ضرور هنن کي اتان بي عزت ڪري ڪڍنداسون، جو هو خوار هوندا.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(اي سفير) موٽي وڃ انهن ڏي (جن موڪليو اٿيئي) اسان مٿن اهي لشڪر چاڙهي اينداسون جن جو مقابلو هو ڪري نه سگهندا ۽ اسان کين اهڙو ذليل ڪري اتان ڪڍنداسون، جو هو ڏاڍا خوار خراب ٿي ويندا". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي سفير!) موٽي وڃ پنهنجن موڪلڻ وارن ڏي، اسان آڻينداسين، چاڙهي مٿن اهڙا لشڪر جن جو مقابلو اهي ڪري نه سگهندا ۽ اسان کين اتان ڪڍنداسين اهڙي ته ذلت سان جو اهي خوار ٿي رهندا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

تون ان (راڻيءَ) ڏي واپس وڃ (ٺيڪ آ) اسان انهن جي خلاف اهڙي فوجي ڪارروائي ڪنداسين جو انهن کي (اسان جي) فوج سان مقابلو ڪرڻ جي طاقت ئي نه ٿيندي ۽ اسان کين اهڙو ذليل ڪري ڪڍنداسون جو هو خوار ٿي (ماتحت ٿي) ويندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

تون انهن وٽ (سوکڙيءَ سميت) واپس موٽي وڃ سو اسان انهن تي اهڙن لشڪرن سان گڏ (حملو ڪرڻ) اينداسين جن سان انهن کي مقابلي (جي طاقت) نه هوندي ۽ اسان کين اتان بي عزت ڪري ان حال ۾ ڪڍنداسين جو اُهي (قيدي بڻجي) خوار ٿيندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي سفير!) تون (راڻي بلقيس ڏانهن) واپس وڃ، اسان مٿس اهڙا لشڪر آڻينداسون جن جو هو مقابلو ڪري نه سگهندا، اسان کين ذليل ڪري (اتان) ڪڍنداسون ۽ سَبا وارا خوار ٿيندا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(سليمان) چيو ته اي سردارؤ اوھان مان ڪير انھن جي مسلمان ٿي مون وٽ اچڻ کان اڳ مون وٽ سندس تخت آڻيندو؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(ايلچي هليا ويا، حضرت سليمان پوءِ) فرمايو ته، اي منهنجا سردارؤ! اوهان مان ڪير راڻيءَ جو تخت کڻي مون وٽ پهچي ويندو، انهيءَ کان به اڳي جو هو ماڻهو فرمانبردار ٿي مون وٽ پهچي وڃن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

سليمان چيو اي درباريو توهان مان ڪهڙو مون وٽ بيبي بلقيس جو تخت پهچائيندو ان کان اڳ جو اهي مون وٽ مسلمان ٿي اچن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(جڏهن اهو ويو ته) سليمان پنهنجي دربارين کي فرمايو: اي منهنجي دربار جا سردارو! توهان مان ڪير آهي جو انهن جي مون وٽ فرمانبردار تي اچڻ کان اڳ مون وٽ راني (بلقيس) جو تخت آڻي؟(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرمايائين ته: اي سردارو! ڪهڙو اوهان مان آڻيندو مون وٽ ان جو تخت ان کان اڳي جو اچن مون وٽ مسلمان ٿي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

سليمان چيو ته اي سردارو! اوهان مان ڪير آهي جو انهن جي مون وٽ فرمانبردار ٿي اچڻ کان اڳ مون وٽ ان جو تخت آڻي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(سليمان) چيو: ”اي سردارو! اوهان مان ڪير آهي جو ان جو تخت مون وٽ آڻي ان کان اڳ جو اُهي فرمانبردار بنجي مون وٽ اچن“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، مُنهنجا مَشِيرو!، آهي اوهان مان ڪير؟ جو آڻي تخت اُنهءِئَ جو، اَ ڳي اِنهيان وير، ته ڦٽا ڪير ڦير، اَچن سَلامِي مُون سَندا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

سليمان چيو ” اي سردارو! اوهان مان ڪير مون وٽ هن جي مسلمان ٿي اچڻ کان اڳ سندس تخت آڻيندو؟“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سليمان چيو: "اي درٻار وارؤ‍! توهان مان ان جو تخت مون وٽ ڪير ٿو آڻي، ان کان اڳ جو هو تابع بڻجي اچي مون وٽ حاضر ٿين؟" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

سليمان چيو، اي درٻار وارؤ! توهان مان ڪير مون وٽ آڻيندو ان جو تخت ان کان اڳي جو اهي ماڻهو تابعدار ٿي مون وٽ حاضر ٿين؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سليمان ($) چيو ته: اي سردارو! توهان مان اهڙو ڪير آهي جيڪو ان راڻيءَ جو تخت سندس فرمانبردار ٿي پيش ٿيڻ کان اڳ ئي حاضر ڪري؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(سليمان عليه السلام) فرمايو: اي درٻار وارو! توهان مان ڪير ان (راڻي) جو تخت مون وٽ آڻي سگهي ٿو ان کان اڳ جو اُهي ماڻهو فرمانبردار ٿي مون وٽ اچن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

سليمان چيو؛ اي درٻاريو ! توهان ۾ ڪير آهي، جيڪو راڻيءَ جو تخت مون وٽ آڻي هن کان اڳ جو هو فرمانبردار بڻجي مون وٽ پيش پون. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

جنَن مان ھڪڙي وڏي جن چيو ته تون پنھنجي جاءِ تان اُٿين تنھن کان اڳي آءٌ اھو تو وٽ آڻيندس، ۽ بيشڪ آءٌ مٿس وڏو سگھارو معتبر آھيان.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(تنهن تي) جنن مان هڪڙي وڏي طاقت واري جن چيو ته، توهان پنهنجي درٻار مان اٿندؤ تنهن کان به اڳي اهو تخت اوهان جي خدمت ۾ اچي پيش ڪندس. يقينا مون کي ان ڪم لاءِ وڏي ڪافي طاقت آهي ۽ مان ڀروسي جي لائق آهيان.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

عفريت جِنن مان هو، ان چيو آئون توهان کي اهو تخت توهان جي هِن مجلس جي برخواست ٿيڻ کان اڳ ۾ آڻي ڏيندس، ۽ بيشڪ آئون ان تي طاقت رکندڙ امين آهيان(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

جنن مان هڪ چيو ته حضور! (دربار ختم ڪري) پنهنجي جاءِ تان اٿندا تنهن کان اڳ آءُ اوهان وٽ آڻيندس. ۽ بيشڪ مون کي ان جي طاقت آهي (۽ آءُ) امانت دار (به) آهيان.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

عرض ڪيو عفريت جنن مان ته مان آڻيندس تو وٽ اهو ان کان اڳي جو اٿين تون پنهنجيءَ جاءِ کان ۽ بيشڪ مان ان تي البته قوت وارو، امين آهيان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جنن مان هڪ ديو چيو ته تون پنهنجي جاءِ کان اٿين تنهن کان اڳ آءُ ان کي تو وٽ آڻيندس، ۽ بيشڪ مون کي ان جي طاقت آهي (۽) امانتدار آهيان. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

جِنن مان هڪ زبردست جِنَ چيو ته: ”آءٌ ان (تخت) کي آڻيندس ان کان اڳ جو تون پنهنجي جاءِ کان اٿين (يعني مجلس برخاست ڪرين)، ۽ بيشڪ آءٌ ان (جي آڻڻ) تي طاقتور (۽) امانتدار آهيان“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪِنهن زَبر جُنگ جِنن مان، پاٻوهيو اِن پَر، ته آڻِيندسِ اُن کي، تِنهن کان اَ ڳ اَنور! ته اُٿيِـين پَنهنجي آسَڻ تان، پارِس پغمبر!، ۽ زورا وَر زَبر، انهِئ تي اَمين آهيان. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هڪڙي وڏي جن چيو ته ”آءُ توکي تنهنجي جاءِ تان اٿڻ کان اڳ اهو آڻي ڏيندس ۽ آءُ انهي لاءِ طاقت وارو ۽ معتبر آهيان.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جنن مان هڪڙي ديوَ عرض ڪيو: "مان ٿو ان کي آڻي توهان وٽ حاضر ڪريان، ان کان اڳي جو توهان پنهنجي جاءِ تان اٿو، مونکي ان جي طاقت آهي ۽ مان امانت وارو به آهيان". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

عرض ڪيو هڪ سگهاري جنّ جنن منجهان، آئون اهو حاضر ڪندس ان کان اڳي جو توهان اُٿو پنهنجي جاءِ تان، ۽ آئون (يقينًا) اها طاقت رکان ٿو ۽ امانتدار آهيان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جنن مان هڪ طاقت ور جن چيو ته مان ايتري دير ۾ اهو تخت حاضر ڪندس جيتري دير ۾ توهان پنھنجي ويهڻ جي جاءِ تبديل ڪندا. بيشڪ مان ايماندار طاقت ور آهيان. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

هڪ طاقتور ديو جن عرض ڪيو: آئون ان کي توهان وٽ آڻي سگهان ٿو ان کان اڳ جو توهان پنهنجي جاءِ تان اٿو ۽ بيشڪ آئون ان (جي آڻڻ) تي طاقتور (۽) امانتدار آهيان.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جِنّن منجهان هڪ برڙباڪاس جِنَ عرض ڪيو؛ “ان کان اڳ جو تون پنهنجي محفل مان اٿين، مان اهو (تخت) تو وٽ آڻي وٺندس ۽ مان اها طاقت رکان ٿو ۽ امانتدار به آهيان”.(قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(ٻيو) شخص جنھن وٽ ڪتاب مان علم ھو (تنھن) چيو ته تنھنجي نگاھ جي توڏانھن موٽڻ کان اڳي آءٌ اھو (تخت) تو وٽ آڻيندس، پوءِ جنھن مھل (سليمان) اُھو پاڻ وٽ رکيل ڏٺو (تنھن مھل) چيائين ته ھيءُ منھنجي پالڻھار جي فضل مان آھي، (ھن لاءِ) ته مونکي پرکي ته شڪر ڪريان ٿو يا بي شڪري ڪريان ٿو، ۽ جيڪو شڪر ڪندو سو رڳو پنھنجي (نفعي) لاءِ شڪر ڪندو، ۽ جنھن بي شڪري ڪئي ته منھنجو پالڻھار بي پرواہ ڪرم ڪندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(پر) هڪڙي شخص جنهن کي (خدائي) ڪتاب جو ڪجهه علم هو (تنهن) چيو ته، مان ان تخت کي اک ڇنڀڻ کان به اڳي آڻي سگهندس. (ان شخص کي حڪم مليو هو جهٽ پٽ تخت کڻي آيو) پوءِ جڏهن حضرت سليمان اهو تخت پنهنجي اڳيان ڏٺو تڏهن چيائين ته، هي منهنجو رب جي فضل جو نتيجو آهي. (جو مون وٽ اهڙا ماڻهو موجود آهن، جيڪي اهڙا ڪم ايڏو تڪڙو ڪري سگهن ٿا. ايترو فضل هن لاءِ آهي ته) منهنجو رب مون کي آزمائي ته مان شڪر ٿو ڪيان (۽ سندس نعمتون سندس راهه ۾ ڪم ٿو آڻيان) يا ناشڪري ٿو ڪيان ۽ حقيقت هيءَ آهي ته جيڪو به شڪر ٿو ڪري سو (رڳو) پنهنجي (فائدي) لاءِ ٿو ڪري، ۽ جيڪڏهن ڪوبه ناشڪري ٿو ڪري (ته پنهنجو ئي نقصان ٿو ڪري نه ڪه الله تعاليٰ جو) الله تعاليٰ ته يقيناً بي نياز بي پرواهه آهي. (ڪابه حاجت ڪانهيس) ۽ بيشڪ هو وڏي شان وارو ۽ وڏي سخا وارو آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

آصف برخيا عرض ڪيو جنهن وٽ مقدس ڪتاب جو علم هو، ان چيو ته آئون توهان وٽ اهو تخت توهان جي اک ڇنڀڻ کان اڳ ۾ آڻي ڏيندس، پوءِ جڏهن (حضرت) سليمان اهو تخت پاڻ وٽ موجود ڏٺو، چيائين هيءُ منهنجي رب جو احسان آهي، پاڻ مون کي آزمائي ٿو ته ڇا آئون شڪر ڪريان ٿو يا نٿو ڪريان، ۽ جيڪو (ماڻهو) شڪر ڪري ٿو پوءِ اهو پنهنجي لاءِ شڪر ڪري ٿو، ۽ جيڪو شڪر نٿو ڪري پوءِ بيشڪ منهنجو رب غني ۽ ڪريم آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(تنهن تي سليمان جي ڪڇڻ کان اڳ يڪدم) ان شخص (آصف بن برخيا) جنهن وٽ (خدا جي) ڪتاب جو ڪجھ علم هو، چيو ته آءُ تنهنجي اک چنڀڻ کان به اڳ ۾ تخت کي آڻي حاضر ڪندس. (ايتري ۾ هو اچي ويو) ته جڏهن سليمان ان کي پاڻ وٽ رکيل ڏٺو تڏهن چيائين ته هي فقط منهنجي پروردگار جو فضل ۽ ڪرم آهي، هن لاءِ ته مون کي آزمائي ته آءُ شڪر ڪريان ٿو يا بي شڪري ڪريان ٿو ۽ جيڪو شڪر ڪندو سو رڳو پاڻ لاءِ شڪر ڪندو ۽ جيڪو بي شڪري ڪندو ته (ياد رکي!) منهنجو پروردگار بي پرواھ ڪرم ڪندڙ آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيو ان جو ان وٽ علم آهي ڪتاب جو ته مان آڻيندس تو وٽ اهو اڳي ان کان جو ڇنڀجي تو ڏانهن اک تنهنجي پوءِ جڏهن ڏٺائين ان کي قرار وٺندڙ ان وٽ ته چيائين هي فضل رب منهنجي جو آهي تانته آزمائي مون کي ته ڇا شڪر ڪيان ٿو مان يا بي شڪري ڪيان ٿو؟ ۽ جنهن شڪر ڪيو پوءِ شڪر ڪري ٿو پنهنجي سر (جي فائدي) لاءِ ۽ جنهن بي شڪري ڪئي پوءِ بيشڪ منهنجو رب غني، ڪريم آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جنهن وٽ ڪتاب جو هڪ علم هو تنهن چيو ته تنهنجي اک توڏي موٽي تنهن کان اڳي (يعني اک ڇنڀ) ۾ آءُ ان کي تو وٽ آڻيندس. پوءِ جڏهن ان کي پاڻ وٽ رکيل ڏٺائين تڏهن چيائين ته هي منهنجي پاليندڙ جو فضل آهي، هن لاءِ ته مون کي آزمائي ته ڇا شڪر ڪريان ٿو يا بي شڪري ڪريان ٿو ۽ جيڪو شڪر ڪندو سو رڳو پاڻ لاءِ شڪر ڪندو ۽ جيڪو بي شڪري ڪندو ته منهنجو پاليندڙ بي پرواهه ڪرم ڪندڙ آهي (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ان ماڻهو چيو جنهن وٽ (آسماني) ڪتاب جو ڪجهه علم هيو: ”آءٌ ان کي تو وٽ آڻيندس ان کان اڳ جو تنهنجي اک تو ڏي موٽي“. (يعني اک ڇنڀڻ کان اڳ) پوءِ جڏهن (سليمان ) ان (تخت) کي پنهنجي اڳيان رکيل ڏٺو ته چيائين: ”هي منهنجي پالڻهار جو فضل آهي. تان ته مون کي آزمائي ته آءٌ شڪر ڪيان ٿو يا بي شڪري ڪيان ٿو. ۽ جنهن (الله جو) شڪر ڪيو سو صرف پنهنجي (ڀلي لاءِ) شڪر ڪري ٿو، ۽ جنهن ناشڪري ڪئي ته پوءِ بيشڪ منهنجو پروردگار بي نياز ڪرم ڪندڙ آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جنهن کي عِلم ڪتاب مان، ٻوليو تِنهن ٻِيهار، آءٌ آڻِيندسِ تو وَٽ، تَخت اُهو تڪرار، اڳي اِنهيان وار، ته ڇِنڀِين اَک ڇُڳير! تون. پوءِ جڏهن ڏِٺائـِين اُن کي، حاضِر وَٽسِ هيڪار، ته هِي ڀَلي ڌڻيَمِ جي ڀال مان، ٻوليائـِين ٻيهار، اِهو سَڀئٺِي اِنڪري، ته پَرکيمِ پالڻهار، ته هن جا لف لکه هزار، ڳايان، ڪ ڳايان ڪين ٿو؟ ۽ جو ٿورو مَڃي، ته پاڻ لئي، ۽ جو نَه مڃي ٿورو، ته سانيَمِ سڳورو، ڀَلو ۽ بي نِياز گھڻو. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

تڏهن جنهن وٽ ڪتاب جو علم هو، ان چيو ”آءُ تو وٽ اهو اک ڇنڀ کان اڳ آڻيندس،“ پوءِ جڏهن ان کي پاڻ وٽ رکيل ڏٺائين، تڏهن چيائين ”هي منهنجي ڌڻيءَ جو فضل آهي ته مون کي پرکي، ته آءُ شڪر ٿو ڪريان يا بي شڪري_ ۽ جيڪو شڪر ڪندو، سو فقط پنهنجي واسطي ڪندو ۽ جنهن بي شڪري ڪئي، ته بيشڪ منهنجو ڌڻي بي پرواهه ڪرم ڪندڙ آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جنهن وٽ ڪتاب جو هڪڙو علم هو، انهيءَ چيو: "مان ته تنهنجي اک ڇنڀ کان به اڳي ان کي آڻي تو وٽ حاضر ٿو ڪريان". پوءِ جيئن ئي سليمان اهو تخت پاڻ وٽ رکيل ڏٺو ته دانهن نڪري ويس، چيائين: "اهو ته منهنجي رب جو فضل آهي، تانته هو مونکي آزمائي ته مان شڪر ٿو ڪريان يا ناشڪرو ٿو ٿيان ۽ جيڪو به شڪر ٿو ڪري ته پاڻ لاءِ ئي ٿو ڪري ۽ جي ڪو ناشڪري ڪري ته منهنجو رب ڪنهن جو محتاج ناهي ۽ پنهنجو پاڻ ئي ڀلارو آهي". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جنهن شخص وٽ هو هڪ علم ڪتاب جو، تنهن چيو، آئون آڻيندس ان کي انهيءَ کان اڳي جو توهان اک ڇنڀيو، پوءِ جيئن ئي سليمان اهو تخت پاڻ وٽ رکيل ڏٺو، هڪدم چيائين، هي فضل آهي (مون تي) منهنجي رب جو، جيئن اهو مون کي آزمائي ته آئون شڪر ڪريان ٿو يا (نعمت جو) ناشڪري، ۽ جيڪو شڪر ڪري ٿو اهو شڪر ان جي پنهنجي فائدي جي لاءِ آهي، ۽ جيڪو ناشڪري ڪندو ته منهنجو رب بي نياز ۽ پنهنجي ذات ۾ پاڻ بزرگ آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(انهيءَ محفل ۾ هڪ اهڙو شخص ويٺو هو) جنھن وٽ خاص ڪتاب جو علم هو. ان چيو ته مان ان تخت کي اک ڇنڀ ۾ توهان وٽ حاضر ڪندس (ايتري دير ۾ تخت اچي ويو) پوءِ جڏهن سليمان ($) پنھنجي سامهون تخت کي رکيل ڏٺو ته چيائين ته هي سڀ منھنجي پالڻھار جي مھرباني آهي ته جيئن هو مون کي آزمائي ڏسي ته مان شڪر ڪريان ٿو يا ناشڪري ڪريان ٿو. جيڪو ماڻهو شڪر ڪندو ته اهو پنھنجي لاءِ ئي ڪندو ۽ جيڪو ناشڪري ڪندو ته بيشڪ منھنجو پالڻھار بي پرواهه ۽ ڪرم ڪندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(پوءِ) هڪ اهڙي شخص عرض ڪيو جنهن وٽ (آسماني) ڪتاب جو ڪجهه علم هو ته آئون ان کي توهان وٽ آڻي سگهان ٿو ان کان پهرين جو توهان جي نگاهه توهان ڏانهن موٽي (يعني اک ڇنڀ کان به اڳ ۾)، پوءِ جڏهن (سليمان عليه السلام) ان (تخت) کي پاڻ وٽ رکيل ڏٺو (ته) چيائين هي منهنجي رب جو فضل آهي ته جيئن اُهو مون کي آزمائي ته ڇا آئون شڪر ڪريان ٿو يا ناشڪري، ۽ جنهن (الله جو) شڪر ادا ڪيو ته اُهو رڳو پنهنجي ئي ذات جي فائدي جي لاءِ شڪر ٿو ڪري ۽ جنهن ناشڪري ڪئي ته بيشڪ منهنجو رب بي نياز ۽ ڪرم فرمائيندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

هڪ شخص- جنهن وٽ ڪتاب جو علم هيو، تنهن چيو ته؛ (اي سُليمان بادشاهه!) مان تنهنجي اک ڇنڀڻ کان اڳ ئي اهو تخت تو وٽ آڻي وٺندس. پوءِ جڏهن سليمان اهو تخت پاڻ وٽ رکيل ڏٺو ته چيائين؛ هي منهنجي رب جو فضل ان ڪري آهي ته جيئن هو مون کي آزمائي ته مان سندس شڪر گذار ٿو ٿيان يا ناشڪرو؟! ۽ جيڪو شڪر ڪندو آهي سو پنهنجي ئي فائدي جي لاءِ شڪر ڪندو آهي ۽ جيڪو ناشڪري ڪندو ته منهنجو رب بي نياز ۽ وڏي عزت وارو آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(سُليمان) چيو ته اُن جي تخت کي اُن (جي آزمائش) لاءِ مٽايو ته ڏسون ته سُڃاڻي ٿي يا اُنھن مان ٿئي ٿي جيڪي نه سڃاڻن؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

حضرت سليمان (پوءِ) فرمايو ته، راڻيءَ جي تخت جي شڪل هن لاءِ (ايتري قدر) مٽائي ڇڏيو (جو جڏهن ڏسي ته مشڪل سڃاڻي سگهي.) پوءِ ڏسنداسين ته هوءَ حق کي سڃاڻي سگهي ٿي يا انهن منجهان آهي جيڪي هدايت وٺڻ جيتري سمجهه نٿا رکن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

سليمان چيو بيبي بلقيس جي تخت جي صورتحال تبديل ڪريو، اسين ڏسون ٿا ته اها ان کي سڃاڻي ٿي يا اها ان کي نٿي سڃاڻي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(تنهن کان پوءِ) سليمان چيو ته ان (جي پرکڻ) لاءِ سندس تخت جي شڪل بدلي ڇڏيو ته ڏسون ته ان کي سڃاڻي سگهي ٿي يا انهن مان آهي جيڪي سمجھ نه ٿا رکن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرمايائين ته شڪل مٽايو ان جي لاءِ ان جي تخت جي ڏسون ته سڃاڻي ٿي يا ٿئي ٿي انهن مان جيڪي نه سڃاڻن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

سليمان چيو ته ان (جي پرکڻ) لاءِ سندس تخت جي شڪل بدلي ڇڏيو ته ڏسون ته ان کي (ايمان جي رستي جو) پتو پوي ٿو يا بي خبرن مان ٿئي ٿي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(سليمان ) چيو: ”ان (ملڪه جي پرکڻ) لاءِ سندس تخت جي شڪل بدلائي ڇڏيو اسان ڏسون ته (سُڃاڻ جي) راهه لهي ٿي يا انهن مان هجي ٿي جيڪي سمجهه سڃاڻ نه ٿا رکن“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، ڪريو تَخت تِنهنجو، اَسُونهون اِنهِئَ ڪاڻ، ته پَسون ته پڪ اُنهِئَ کي، سُڄاڻي سُڄاڻ، يا آهي اُنهن مان پاڻ، جي صَحِي سُڃاڻنِ ڪِين ڪِي(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

سليمان چيو ”سندس تخت کي بدلايو، ته ڏسون ته سڃاڻي ٿي يا اڻ سڃاڻ ٿي ٿئي!“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

سليمان چيو: "سندس تخت جي شڪل مــَـٽائي ڇڏيو، ڏسون ته صحيح ڳالهه تائين پهچي ٿي يا انهن منجهان آهي جيڪي صحيح دڳ نه لهندا آهن" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

سليمان چيو، اڻ ڄاڻ طريقي سان ان جو تخت ان جي سامهون رکي ڇڏيو، ڏسون اها صحيح ڳالهه تي پهچي ٿي يا انهن ماڻهن مان آهي جيڪي سنئين راهه نٿا لهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سليمان ($) چيو ته هن تخت ۾ ٿوري گهڻي مَٽ سَٽ ڪري پوءِ هُن (راڻيءَ) جي سامهون آڻجو ته ڏسون ته هوءَ ان کي سڃاڻي به ٿي يا صفا بي خبرن مان ٿئي ٿي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(سليمان عليه السلام) فرمايو: ان (راڻي جي امتحان) جي لاءِ سندس تخت جي صورت ۽ بيهڪ تبديل ڪري ڇڏيو اسان ڏسنداسين ته ڇا اُها (سڃاڻ جي) واٽ لهي ٿي يا انهن مان آهي جيڪي سمجهه ٻوجهه نٿا رکن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

سليمان چيو؛ ان (راڻيءَ) جي لاءِ سندس تخت ۾ تبديلي آڻي ڇڏيو- اسان ڏسئون ته اها صحيح ڳالهه تائين رسائي ماڻي ٿي يا انهن ماڻهن منجهان آهي- جيڪي راهه نه ٿا لهن.(قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ جنھن مھل (بلقيس) آئي (تنھن مھل) چيو ويو ته تنھنجو تخت ھھڙو آھي ڇا؟ چيائين ته ھيءُ ڄڻڪ اُھوئي آھي، ۽ ھن کان اڳ (سليمان جي سچائي بابت) اسان کي ڄاڻپ ڏني وئي ھئي ۽ اسين حڪم مڃيندڙ آھيون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(راڻيءَ کي سندس ايلچين حضرت سليمان جو پيغام پهچايو، ۽ هوءَ حضرت سليمان ڏي وڃڻ لاءِ رواني ٿي) پوءِ جڏهن (حضرت سليمان وٽ) پهتي تڏهن کانئس پڇيو ويو ته، هيءِ تخت تنهنجو آهي ڇا؟ راڻيءَ جواب ڏنو ته ڄڻ ته اهوئي آهي، (۽ وڌيڪ چيائين ته) اسان کي هن کان اڳ ئي (خدا وٽان ڪجهه) علم مليل هو (هاڻي توهان جي عقل، علم، سچائي ۽ پيغمبري جي خبر به پئجي ويئي) سو هاڻي فرمانبرداري قبول ٿا ڪيون، ۽ اسلام تي اچون ٿا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ جنهن وقت اها آئي ته ان کي چيو ويو ته ڇا تنهنجو تخت اهڙوئي آهي؟ بيبي بلقيس چيو گوياڪ اِهو اُهو ئي (تخت) آهي، ۽ اسان کي ان کان اڳ ۾ (توهان جي نبوت جي) خبر پئجي وئي ۽ اسان توهان جي فرمانبرداري ڪئي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(ائين ئي ڪيو ويو) پوءِ جڏهن آئي تڏهن ان کي چيو ويو ته ڇا تنهنجو تخت اهڙو آهي؟ چيائين ته ڄڻ ته اهو اهو ئي آهي ۽ اسان کي ان (واقعي) کان اڳي ئي اوهان جي (نبوت) معلوم ٿي چڪي ۽ اسين (تنهن وقت کان ئي) اوهان جا فرمانبردار آهيون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ جڏهن آئي ته چيو ويو ڇا هن طرح آهي تخت تنهنجو عرض ڪيائين ڄڻ ته اهوئي آهي ۽ ڏنا وياسون ڄاڻ ان کان اڳي ۽ هئاسون مڃيندڙ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ جڏهن آئي تڏهن ان کي چيو ويو ته ڇا تنهنجو تخت اهڙو آهي؟ چيائين ته ڄڻ ته اِهو اُهوئي آهي ۽ اسان کي ان (واقعي) کان اڳ ئي (سليمان جي خداپرستي) معلوم ٿي چڪي ۽ اسين (ان وقت کان ئي) فرمانبردار آهيون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ جڏهن آئي ته (کيس) چيو ويو: ”ڇا تنهنجو تخت اهڙو آهي؟“ چيائين: ”ڄڻڪ هي اُهو ئي آهي، ۽ اسان کي ان کان اڳ ئي ان (سليمان جو حق تي هجڻ) جو علم ٿي چڪو هيو ۽ اسان (ان وقت کان ئي) مسلمان آهيون“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جڏهن اُن وٽ آئـِي، ته وِيُسِ چيو تِنهن وار، هِي ڪِ تَخت تُنهنجو؟ چي، ساڳِيئ سو سَينگار، ۽ مِلِيسون اِنهيان اڳي، صَحِي سَماچار، ۽ اَسِين هُئاسُون اڳهِين ، تَهِدل تابِعدار،(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ جڏهن هوءَ آئي ته کيس چيو ويو ته، ”ڇا، تنهنجو تخت هن جهڙو آهي؟“ چيائين ”بس، ڄڻ ته اهو آهي ۽ اسان کي ته هن کان اڳيئي ڄاڻپ مليل آهي ۽ اسين مسلمان آهيون.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پوءِ جڏهن راڻي اتي آئي ته کيس چيو ويو: "ڇا تنهنجو تخت ههڙو آهي؟" چوڻ لڳي: "اهو ته ڄڻ اهوئي آهي. اسين ته اڳيئي ڄاڻي ويا هئاسين ۽ اسان فرمانبرداري قبول ڪري ڇڏي هئي (يا اسان مسلم ٿي چڪا هئاسون)" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ جڏهن (ملڪه) حاضر ٿي ته کيس چيو ويو ته، ”ڇا تنهنجو تخت اهڙو ئي آهي؟“ اها چوڻ لڳي، هيءُ ته ڄڻ اهو ئي آهي ۽ اسان ته اڳي ئي ڄاڻي وياسين ۽ اڳي ئي آڻ مڃي ويا هئاسين (مسلمان ٿي ويا هئاسين)(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ جڏهن راڻي آئي ته کيس چيو ويو ته ڇا تنھنجو تخت اهڙو ئي آهي؟ چيائين ته هي ڄڻ ته اهوئي آهي. اسان کي ته هن کان اڳ ئي معلوم ٿي ويو هو، تنھنڪري اسان اڳ ئي فرمانبرداري اختيار ڪري ورتي هئي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ جڏهن اُها (راڻي) آئي ته کيس چيو ويو: ڇا تنهنجو تخت هن جهڙو آهي، اُها چوڻ لڳي: ڄڻ هي اُهو ئي آهي ۽ اسان کي هن کان اڳي ئي (سليمان عليه السلام جي نبوت جي حق هجڻ جو) علم ٿي چڪو هو ۽ اسان مسلمان ٿي چڪا آهيون.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پوءِ جڏهن راڻي حاضر ٿي ته کيس چيو ويو؛ ڇا تنهنجو تخت ههڙو ئي آهي؟ راڻيءَ وراڻيو؛ جهڙوڪر هي اهوئي آهي، اسان ته پهريان ئي ڄاڻي ورتو هيو ۽ اسان فرمانبردار ٿي چڪا هئاسون. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ الله کانسواءِ جنھنجي پوڄا ڪندي ھئي تنھن کان کيس (سليمان) جھليو، بيشڪ اُھا ڪافرن جي قوم مان ھئي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(راڻي بلقيس بيشڪ سمجهه واري هئي پر سندس وڏا توڙي سندس ماڻهو سج جي پوڄا ڪندڙ هئا) انهيءَ ئي ڳالهه کيس (سچي دين کان) روڪي رکيو هو، جو هوءَ (ٻين وانگر) خدا کي ڇڏي ٻين شين جي پوڄا ڪندڙ هئي، ۽ بيشڪ هوءَ ڪافرن جي قوم منجهان هئي (۽ انهن ۾ ڄائي نپني هئي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ اُن ان کي الله کانسواءِ ٻئي جي عبادت کان روڪي ڇڏيو. بيشڪ اها ڪافرن جي قوم مان هئي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ خدا کان سواءِ جنهن جي عبادت ڪندي هئي تن کان ان کي سليمان روڪيو ڇو ته اها ڪافر قوم مان هئي. (۽ سج کي پوڄيندي هئي).(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ روڪيائين ان (بلقيس) کي انهن کان انهن جن جي عبادت ڪندي هئي الله کان سواءِ بلاشڪ اها هئي ڪافر قوم مان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ الله کانسواءِ جنهن جي عبادت ڪندي هئي تنهن کان ان کي سليمان روڪيو. بيشڪ اهاڪافر قوم مان هئي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ ان (راڻي) کي (حق جي قبولڻ کان) ان (معبودِ باطل) روڪيو هيو جنهن جي الله کان سواءِ عبادت ڪندي هئي. بيشڪ اُها ڪافرن جي قوم مان هئي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ روڪِيَسِ تِنهن راھ کان، جَن پُوڄئٺِين، ڌڻياڌار، هُئٺِي ساهيڪار، قوم مَنجھاران ڪافِرِين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ هوءَ الله کان سواءِ جن جي بندگي ڪندي هئي، ان کان سليمان روڪيس_ بيشڪ هوءَ ڪافر قوم مان هئي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ان کي (ايمان آڻڻ کان) جنهن شيءِ جهليو هو، اها انهن معبودن جي عبادت هئي، جن کي هوءَ الله کي ڇڏي پوڄيندي هئي، ڇوته اها هڪ ڪافر قوم مان هئي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ (کيس) ايمان کان روڪيو جنهن شيءِ سا انهن خدائن جي پوڄا هئي جن کي اها الله کان سواءِ پوڄيندي هئي، بيشڪ اها هئي هڪ ڪافر قوم مان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ سليمان ($) کيس الله تعالى کان سواءِ ٻين معبودن جي عبادت ڪرڻ کان روڪي ڇڏيو، ڇوته هن جو تعلق ڪافر قوم سان هو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ ان (راڻي) کي ان (ڪوڙي معبود پهرين حق قبولڻ کان) روڪي ڇڏيو هو جنهن جي اُها الله کانسواءِ پوڄا ڪندي رهي هئي. بيشڪ اُها ڪافرن جي قوم مان هئي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ راڻيءَ کي (ايمان آڻڻ کان) ان شيءِ روڪي رکيو هيو جنهن جي هوءَ الله کانسواءِ عبادت ڪندي هئي، ڇاڪاڻ جو هوءَ منڪر قوم منجهان هئي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

اُن کي چيو ويو ته محلات ۾ گھِڙ پوءِ اُھا جنھن مھل ڏٺائين (تنھن مھل) اُن کي پاڻيءَ جو تلاءُ ڀانيائين ۽ پنھنجن پنين تان ڪپڙو لاٿائين، (سليمانؑ) چيو ته اھا محلات شيشن سان جڙاء ٿيل آھي، چيائين ته اي منھنجا پالڻھار مون پاڻ تي ظلم ڪيو ۽ (ھاڻي) جھانن جي پالڻھار الله کي سُليمان سميت مڃيم.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(پوءِ) راڻيءَ کي چيو ويو ته، (هاڻي) وڏي محلات ۾ هل. پوءِ جيڪي (اڱڻ ۾) ڏٺائين تنهن کي پاڻيءَ جو دٻو سمجهيائين ۽ (ڪپڙن کي پسڻ کان بچائڻ لاءِ ڪپڙا مٿي کنيائين ۽) پنيون ظاهر ڪري وڌائين. (تنهن تي) حضرت سليمان کيس چيو ته، هڪ محلات آهي جا شيشي جي وڏين سرن يا ٽڪرن سان بنايل آهي (ڪپڙن مٿي ڪرڻ جي ضرورت ڪانهي. راڻي غور ڪري) چيو ته، اي منهنجا پروردگار (مان ڀليل هيس) مان پاڻ تي ظلم ڪندي رهي هيس. هاڻي مان حضرت سليمان سان شامل ٿي انهيءَ ئي الله جي ٻانهپ قبول ٿي ڪيان، جو سڄي جهان جو پروردگار آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيبي بلقيس کي چيو ويو ته محل ۾ داخل ٿيءُ پوءِ جڏهن ان کي ڏٺائين ته ان کي ان پاڻي ڀانيو ۽ پاڻ پنهنجا ور مٿي ڪيائين، سليمان چيو ته بيشڪ هي شفاف محل آهي جيڪو شيشي مان تيار ڪيو ويو آهي، بيبي بلقيس چيو اي منهنجا رب بيشڪ مون پنهنجي نفس تي ظلم ڪيو (شرڪ وغيره جي ڪري) ۽ (هاڻي) مون سليمان سان گڏ تو رب العالمين تي ايمان آندو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بلقيس کي چيو ويو ته محلات ۾ داخل ٿيءُ! پوءِ جڏهن هن (محل ۾ شيشي جوفرش) ڏٺائين تڏهن ان کي اونهو پاڻي خيال ڪيائين ۽ پنهنجيون ٻئي پنيون کوليائين. سليمان چيو اهو ته صرف شيشي جو بنايل محلات آهي. (تنهن وقت هوشيار ٿي ۽) عرض ڪيائين: اي منهنجا پالڻهار! مون سج جي پوڄا ڪري پڪ پنهنجو پاڻ تي ظلم ڪيو ۽ هاڻي آءُ سليمان سان گڏ ساري جهان جي پالڻهار تي ايمان آڻيان ٿي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيو ويو ان کي ته داخل ٿيءُ محل ۾ پوءِ جڏهن ڏٺائين ان کي ته سمجهيائين ان کي اونهو پاڻي ۽ ڪپڙو مٿي ڪيائين پنين پنهنجين تان چيائين ته بيشڪ اها محلات جڙيل آهي شيشن مان چيائين ته اي منهنجا پالڻهار! بيشڪ مون ظلم ڪيو پنهنجي سر تي ۽ اسلام قبول ڪيم سليمان سان گڏ الله جهانن جي پالڻهار جي لاءِ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بلقيس کي چيوويو ته محلات ۾ داخل ٿيءُ، پوءِ جڏهن ان کي ڏٺائين تڏهن ان کي اونهو پاڻي خيال ڪيائين ۽ پنهنجو پنيون کوليائين. سليمان چيو ته اهو ته صاف شيشي جو بنايل محلات آهي. بلقيس چيو ته اي منهنجا پاليندڙ! بيشڪ مون پاڻ تي ظلم ڪيو ۽ (هاڻي) سليمان سان گڏ جهانن جي پاليندڙ الله جي مون تابعداري قبول ڪئي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

کيس چيو ويو ته محل جي صحن ۾ داخل ٿيءُ پوءِ جڏهن ان (شيشي جي فرش) کي ڏٺو ته ان کي اونهو پاڻي سمجهيائين ۽ (وَرَ کڻي) پنهنجيون پِنيون کوليائين. (سليمان) چيو: ”بيشڪ اُهو محل جو شيشن سان جڙيل صحن آهي“. (ملڪه) چيو: ”اي منهنجا پالڻهار مون پنهنجو پاڻ تي ظلم ڪيو ۽ (هاڻي) مون سليمان سان گڏ ان الله جي فرمانبرداري ڪئي جيڪو جهانن جو پالڻهار آهي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، داخِل ٿِي دَرٻار ۾، گِھڙ مَنجھ گادِئَ گَھر، پوءِ جڏهن ڏِٺائـِين اُن کي، ته ڀائٺِينس ڇولِي ڇَر، سَندسِ ٻِن بُڪِيَن تان، وارڻ لَڳِي وَر، هِي ڪَٽهڙو ڪائٖي صاف جو، اُتو پوءِ اَنور، چي، ظاهِر ظُلم مون، سانيَمِ پَنهنجي سِر، ۽ سَچي سُليمان گَڏ، مَڃِيَمِ مُعبر، خاص خدا خاطِر ، جو پالڻهار، پِرٿڻِين. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

کيس چيو ويو ”محلات ۾ گهڙ،“ پوءِ جڏهن هن ان کي ڏٺو، ته تلاءُ سمجهيائينس، ۽ پنهنجي پنين تان ڪپڙو مٿي ڪيائين_ سليمان چيس ”هيءَ شيشي مان ٺهيل محلات آهي، ”چيائين ”اي ڌڻي! مون بيشڪ پاڻ تي ظلم ڪيو ۽ هاڻي سليمان ساڻ جهانن جي ڌڻيءَ کي مڃيم.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

کيس چيو ويو ته محل ۾ اندر هل. ڏٺائين جو ته سمجهيائين ته پاڻيءَ جو حوض آهي ۽ پانچا مٿي ڪيائين (جو پنيون ظاهر ٿي پيس) سليمان چيس: "اهو شيشي جو ترڪڻو فرش آهي". تنهن تي هوءَ چوڻ لڳي: "اي منهنجا رب! مان ته پاڻ تي ڏاڍو ظلم ڪندي آئي آهيان ۽ هاڻي مان سليمان سان گڏ الله رب العالمين جي اطاعت قبول ڪري ڇڏي". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ان کي چيو ويو ته محل ۾ داخل ٿي، هن جو ڏٺو ته سمجهيائين اهو پاڻيءَ جو حوض آهي ۽ هن پنهنجا پائنچا مٿي کنيا، سليمان چيو، اهو شيشي جو لسو فرش آهي، ان تي هن وڏي واڪي چيو، اي منهنجا پالڻهار! اڄ تائين آئون وڏو ظلم ڪندي رهيس پنهنجي نفس تي ۽ هاڻي آئون ٻانهپ قبول ڪري چڪي آهيان سليمان سان گڏ الله رب العالمين جي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

کيس چيو ويو ته محل ۾ داخل ٿيءُ. پوءِ جيئن ئي هُن محل جي فرش کي ڏٺو ته سمجهيائين ته هي ته ڪو پاڻي جو وڏو حوض آهي. سو پنھنجا پائنچا مٿي ڪري ڇڏيا. تنهن تي سليمان ($) چيس ته بيشڪ هي شيشي جو صفا لسو فرش آهي. ان تي چيائين ته اي منھنجا پالڻھار! (واقعي) مون پنھنجو پاڻ تي ظلم ڪري ڇڏيو (هاڻي) مان سليمان ($) سان گڏجي رب العالمين کي (دل سان) مڃي ورتو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ان (راڻي) کي چيو ويو: هن محل جي اڱڻ ۾ داخل ٿي (جنهن جي هيٺان نيري پاڻي جون لهرون هليون ٿي) پوءِ جڏهن راڻي ان (خوبصورت بلورين فرش) کي ڏٺائين ته ان کي اونهي پاڻي جو تلاءُ سمجهيائين ۽ ان (پانچا مٿي ڪري) پنهنجون ٻئي پنيون کولي ڇڏيائين، سليمان (عليه السلام) فرمايو: هي ته محل جو شيشن مان ٺهيل اڱڻ آهي ان (راڻي) عرض ڪيو: اي منهنجا پالڻهار! (آئون اهڙي طرح نظر جي دوکي ۾ مبتلا هيس) بيشڪ مون پنهنجي جان تي ظلم ڪيو ۽ هاڻي آئون سليمان (عليه السلام) سان گڏ ان الله جي فرمانبردار ٿي ويئي آهيان جيڪو تمام جهانن جو پالڻهار آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

راڻيءَ کي چيو ويو ته هن محلات ۾ داخل ٿيءُ. پوءِ جڏهن راڻيءَ (محلات ۾) ڏٺو ته ڀانيائين ته هي اونهو پاڻي آهي ۽ پنهنجين ڀيڏين تان ڪپڙو مٿي ڪري ڇڏيائين، (سليمان) چيو؛ هي شيشي جو جَڙيل محل آهي، راڻيءَ چيو؛ منهنجا رب! مون (بدگماني ڪري) پاڻ تي ظلم ڪيو هاڻي مان سليمان سان گڏجي رب العالمين واسطي مسلمان ٿيس. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ بيشڪ ثمود (قوم) ڏانھن سندن ڀاءُ صالح موڪليوسون ته الله جي عبادت ڪريو پوءِ اُھي اُن مھل ٻه ٽوليون ٿي جھڳڙو ڪنديون رھيون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ هي سچو واقعو آهي ته اسان ثمود قوم جي ماڻهن ڏانهن سندن برادريءَ جي ماڻهوءَ حضرت صالح کي پيغمبر ڪري موڪليو. هن کين چيو ته، توهان فقط الله جي ٻانهپ ڪيو (۽ سندس حڪمن جي پيروي ڪيو) پوءِ ڏسو ته ڇا ٿيو جو اهي ماڻهو ٻه ٽوليون ٿي پيا (هڪڙي مومنن جي ۽ ٻي مخالفن جي) جيڪي پاڻ ۾ جهڳڙا ڪندا رهيا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ اسان ثمود (قوم) ڏانهن سندن ڀاءُ (حضرت) صالح کي پيغمبر ڪري موڪليو ته توهان الله تعالى جي عبادت ڪريو، پوءِ ان وقت اهي ٻه فريق (مؤمن ۽ ڪافر) ٿيا جيڪي جھڳڙو ڪري رهيا هئا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ اسان ئي ثمود جي قوم ڏي سندن ڀاءُ صالح کي موڪليو ته الله جي عبادت ڪريو ته اهي صالح جي اچن سان ئي (مومن ۽ ڪافر) ٻه فرقا ٿي پاڻ ۾ جهڳڙو ڪرڻ لڳا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ البته تحقيق موڪليو اسان ثمود ڏانهن سندن (نسب ۾) ڀاءُ صالح کي ته عبادت ڪيو الله جي پوءِ ان مهل اهي ٻه ٽولا ٿي جهڳڙو ڪن پيا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بيشڪ اسان ثمود ڏي سندن ڀاءُ صالح کي موڪليو ته الله جي عبادت ڪريو پوءِ ان ئي وقت اهي ٻه جماعتون ٿي پاڻ ۾ جهڳڙو ڪرڻ لڳا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ اسان ثمود ڏانهن انهن جي ڀاءُ (هم قبيله) صالح کي موڪليو ته توهان الله جي عبادت ڪيو پوءِ ان ئي وقت اُهي ٻه ٽوليون ٿي پاڻ ۾ جهڳڙو ڪرڻ لڳا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ صالِح مُڪوسون ثََمُود ڏي، سَندن ڀاءُ صَراف، ته هرگز هِڪ اآلله جِي، ڪريو شيوا صاف، پوءِ اِجھو اِختلاف، ٻه ٻاريون ڪن پيون پاڻ ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ بيشڪ ثمود قوم ڏانهن اسان سندس ڀاءُ صالح کي موڪليو ”ته الله جي بندگي ڪريو،“ تڏهن اهي ٻه ٽوليون ٿي جهڳڙو ڪرڻ لڳا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ ثمود ڏانهن اسان سندن ڀاءُ صالح کي (اهو پيغام ڏئي) موڪليو ته الله جي ٻانهپ ڪريو، ته هو هڪدم پاڻ ۾ تڪرار ڪندڙ ٻه ڌريون بنجي ويون (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ موڪليوسين ثمود ڏي سندن ڀاءُ صالح کي (هن نياپي سان ته) عبادت ڪريو الله جي، ته اهي هڪدم ٻه جهڳڙالو ٽولا ٿي پيا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ اسان ثمود قوم ڏانھن سندس ڀاءُ صالح ($) کي موڪليو ته جيئن اُهي الله تعالى جي عبادت ڪن ته انهن ۾ فوراً ٻه گروهه پيدا ٿي پيا جيڪي پاڻ ۾ جهڳڙو ڪرڻ لڳا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ بيشڪ اسان قوم ثمود وٽ سندن (قومي) ڀاءُ صالح (عليه السلام) کي (پيغمبر بڻائي) موڪليو ته توهان الله جي عبادت ڪريو ته ان وقت اُهي ٻه فرقا ٿي ويا جيڪي پاڻ ۾ جهڳڙو ڪندا هئا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ ثمود ڏانهن اسان سندن ڀاءُ صالح کي (اهو پيغام ڏئي) موڪليو ته توهين الله جي عبادت ڪريو ته ثمود جي قوم جا ماڻهو ٻه ٽولا بڻجي پاڻ ۾ هڪ ٻئي سان جهيڙو ڪرڻ لڳا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(صالح) چيو ته اي منھنجي قوم اوھين چڱائيءَ کان اڳ تڪڙو عذاب ڇو گھرندا آھيو؟ الله کان بخشش ڇونه ٿا گھرو ته مانَ اوھان تي رحم ڪيو وڃي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

حضرت صالح چيو ته، اي منهنجي قوم جا ماڻهو! ڇو توهان چڱائي گهرڻ جي بدران عذاب گهرڻ ۾ تڪڙ لائي ڏني آهي؟ ڇو نٿا الله کان بخشش گهرو ته من. توهان تي رحم ڪري؟(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

(حضرت) صالح چيو اي منهنجي قوم توهان نيڪي کان اڳ ۾ برائي ڏانهن تڪڙ ڇو ٿا ڪريو؟ توهان الله تعالى کان ڇو نٿا بخشش طلب ڪريو، يقيناً توهان تي رحم ڪيو ويندو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

صالح چيو ته اي منهنجي قوم ڀلائي کان برائي گهرڻ ۾ تڪڙ ڇو ٿا ڪريو؟ خدا کان معافي ڇو نه ٿا گهرو ته من اوهان تي رحم ڪيو وڃي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرمايائين ته اي منهنجي قوم! ڇا لاءِ تڪڙو گهرو ٿا عذاب چڱائيءَ کان اڳي ڇو نه ٿا مغفرت گهرو الله کان تانته اوهان رحم ڪيا وڃو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

صالح چيو ته اي منهنجي قوم! ڀلائي کان اڳي برائي گهرڻ ۾ تڪڙ ڇو ٿا ڪريو؟ الله کان معافي ڇو نه ٿا گهرو ته مَنَ اوهان تي رحم ڪيو وڃي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(صالح) چيو: ”اي منهنجي قوم! توهان ڀلائي کان اڳ برائي گهرڻ ۾ تڪڙ ڇو ٿا ڪيو؟ الله کان بخشش ڇو نه ٿا گهرو تان ته توهان تي رحم ڪيو وڃي“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، قوم! تڪڙو ڪوھ، سُک کان، اڳي، ڏُک گُھرو؟ بَندا ڇو نه بَخشيائيو، ڏاتر ڪنان ڏوھ؟ مان توهان تي توھ، مِهر مولا جِي ٿئِٺٖي! (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائين ”اي قوم! چڱائيءَ کان اڳ عذاب لاءِ تڪڙ ڇو ٿا ڪريو؟ ڇو نٿا الله کان بخشش گهرو، ته من اوهان تي رحم ٿئي؟“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

صالح چين: "اي منهنجي قوم وارؤ! ڀلائيءَ کان اڳ ئي برائيءَ لاءِ ڇوٿا تڪڙ ڪريو؟ ڇونه ٿا الله کان ڏوهن جي معافي گهرو ته مــَـنَ ڪو توهان تي رحم ڪيو وڃي؟" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

صالح چيو، اي منهنجي قوم! توهان ايڏي جلدي ڇو ٿا ڪريو برائيءَ جي ڀلائي ڪرڻ کان اڳي؟ (آخر) ڇو نٿا بخشش گهرو الله کان؟ من توهان تي رحم ڪيو وڃي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

صالح ($) چيو ته: اي منھنجي قوم! توهان ڀلائي ملڻ کان پھريائين برائي گهرڻ ۾ تڪڙ ڇوٿا ڪريو؟ ۽ الله تعالى کان معافي ڇو نٿا گهرو ته جيئن توهان تي رحم ڪيو وڃي؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(صالح عليه السلام) فرمايو: اي منهنجي قوم! توهان ڀلائي (يعني رحمت) کان اڳ ئي برائي (يعني عذاب) ۾ ڇو ٿا تڪڙ ڪريو؟ توهان الله کان بخشش ڇو نٿا گهرو ته جيئن توهان تي رحم ڪيو وڃي؟(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

صالح چيو؛ اي منهنجي قوم جا ماڻهؤ! توهين ڀلائيءَ کان پهريان برائيءَ جي لاءِ تڪڙ ڇوٿا ڪريو؟ توهين الله کان بخشش ڇو نه ٿا گهرو، ته جيئن توهان تي رحم ڪيو وڃي؟! (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

چيائون ته توکي ۽ تنھنجي سنگت کي نڀاڳو سمجھيوسون، (صالح) چيو ته اوھان جو نڀاڳ الله وٽ آھي بلڪ اوھين قوم پرکبؤ.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هو چوڻ لڳا ته، (اي صالح) تون ۽ تنهنجا ساٿي (مؤمن) اسان جي لاءِ نڀاڳا ۽ منحوس ثابت ٿيا آهيو. حضرت صالح فرمايو ته، توهان جو نڀاڳ الله جي طرف کان آهي (ڇو ته توهان الله تعالي! جي فرمانبرداري ڇڏي ظلم تي سنبري بيٺا آهيو.) بلڪ توهان اها قوم آهيو جنهن جي آزمائش ٿي رهي آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهن چيو اسين توکي ۽ تنهنجي ساٿين کي منحوس سمجھون ٿا، (حضرت) صالح چيو توهان جي منحوسي الله تعالى وٽ آهي پر توهان اها قوم آهيو جنهنکي آزمايو وڃي ٿو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

انهن چيو ته اسان تو کي ۽ جيڪي تو سان گڏ آهن تن کي نڀاڳو ڏٺو آهي. صالح چين ته اوهان جي بدقسمتي الله وٽ آهي، (اهو سڀ ڪجھ ڪونهي) پر اوهان ماڻهن کي پرکيو وڃي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيائون ته بري فال ورتي اسان توسان ۽ انهن سان جيڪي توسان گڏ آهن فرمايائين ته بري فال اوهان جي الله وٽان آهي بلڪ اوهان قوم فتني ۾ وڌل آهيو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چيائون ته اسان توکي ۽ جيڪي توسان گڏ آهن تن کي نڀاڳو ڏٺو آهي. صالح چيو ته اوهان جو نڀاڳ الله وٽ آهي پر اوهان ماڻهن کي پرکيو وڃي ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چيائون: ”اسان کي تو کان ۽ جيڪي تو سان گڏ آهن تن کان نحوست پهتي آهي“. (صالح) چيو ته: ”توهان جي نحوست الله وٽ (لکيل) آهي بلڪه توهان ماڻهو آزمائش ۾ مبتلا ڪيا ويا آهيو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، تون ۽ تُنهنجي ساٿين مان، ٿا سَمجھون ________ سوڻ اوهان جي ساٿِينءَ وَٽ، ٻوليائٺِين ٻيهار، بَلڪ اَوهِين بَدڪار، پَنهنجِي ۾ پَرکيا وڃو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چيائون، ”اسان تو ۽ تنهنجي سنگتين بابت نڀاڳ جو سوڻ ڳنڍيو آهي“. چيائين ”اوهان لاءِ ئي الله وٽ نڀاڳو سوڻ آهي، بلڪ اوهين پرکجڻ واري قوم آهيو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهن چيو: "اسان ته توکي ۽ تنهنجي ساٿين کي نڀاڳ جي نشاني ڀانئيو آهي". صالح جواب ڏنن: "توهان جو سڀاڳ يا نڀاڳ ته الله وٽ آهي، پر اصل ڳالهه اها آهي ته توهان جي آزمائش ٿي رهي آهي". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهن چيو، اسان ته نڀاڳائيءَ جو نشان توکي ۽ تنهنجي ساٿين کي ڏٺو آهي. صالح چيو، توهان جي سڀاڳ نڀاڳ جو واسطو الله سان آهي، اصل ۾ (هي) توهان جي آزمائش ٿي رهي آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

انهن چيو ته: اسان توکي ۽ تنھنجي پوئلڳن کي نڀاڳو سمجهون ٿا. صالح ($) چيو ته الله تعالى جي ويجهو ته توهان ئي نڀاڳا آهيو. هي ته توهان جي آزمائش ڪئي وڃي ٿي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

اُهي چوڻ لڳا: اسان کي توکان (به) نحوست پهتي آهي ۽ انهن ماڻهن کان (به) جيڪي توسان گڏ آهن (صالح عليه السلام) فرمايو: توهان جي نڀاڳ (جو سبب) الله وٽ (لکيل) آهي بلڪه توهان فتني ۾ مبتلا ڪيا ويا آهيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

هو چوڻ لڳا؛ اسان ته توکي ۽ تنهنجن ساٿين کي منحوس ڀانيو آهي. صالح چيو؛ توهان جو منحوس هجڻ ته الله وٽ طئه آهي بلڪه توهين ته آزمائش ۾ مبتلا ڪيا ويا آهيو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ (اُن) شھر ۾ نَو ڄڻا ھوا جي مُلڪ ۾ ڏڦير وجھندا ھوا ۽ سُڌارو نه ڪندا ھوا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ انهيءَ شهر ۾ نَــوَ شخص هئا جيڪي ملڪ ۾ فساد ۽ بگاڙو ڪندا هئا ۽ سڌرڻ جو منجهن امڪان ئي ڪونه هو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ (ثمود جي) شهر ۾ نَوَ (9) ماڻهو هئا جيڪي زمين ۾ فساد پيدا ڪندا هئا ۽ اصلاح نه ڪندا هئا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (ان) شهر ۾ نو ڄڻا هئا جي زمين ۾ فساد ڪندا هئا ۽ سڌاري (جو فڪر) نه ڪندا هئا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ هئا شهر ۾ نوَ .خص جيڪي فساد ڪندا هئا زمين ۾ ۽ نه سڌارو ڪندا هئا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ (اُن) شهر ۾ نَوَ ڄڻا هئا جي زمين ۾ فساد ڪندا هئا ۽ سڌارو نه ڪندا هئا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ (ثمود جي) شهر ۾ نَوَ ڄڻا (قومي) اڳواڻ هئا جيڪي زمين ۾ فساد ڦهلائيندا هئا ۽ سڌارو نه ڪندا هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ نَوَ شخص اُنهئَ شهر ۾، بِنہ هُئابَدخواه، ڀَون ۾ وِجھن بِگيڙ پِئا، ۽ ٺوڳِي نه گُھرن ٺاھ، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ شهر ۾ نَوَ ڄڻا هئا، جي ملڪ ۾ بگيڙو وجهندا هئا ۽ سڌارو نه ڪندا هئا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهيءَ شهر ۾ لچن جي ٽولن وارا نــَـوَ ڄڻا هئا، جيڪي ملڪ ۾ فساد مچائيندا هئا ۽ ڪوبه سڌاري وارو ڪم نه ڪندا هئا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ اتي ان شهر ۾ نون ڄڻن جو ٽولو هو جيڪي فساد پکيڙيندا هئا ملڪ ۾ ۽ ڪوبه اصلاح جو ڪم نه ڪندا هئا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اُن شھر ۾ نون ڄڻن تي مشتمل هڪ ٽولو هو جيڪو زمين ۾ اصلاح ڪرڻ بجاءِ فساد ڦھلائيندو وتندو هو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ (قومِ ثمود جي) شهر ۾ نوَ سرڪرده ليڊر (جيڪي پنهنجي جماعتن جا سربراهه) هئا ملڪ ۾ فساد پکيڙيندا هئا ۽ سڌاري وارو ڪم نه ڪندا هئا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ ان شهر ۾ نَوَ ماڻهو اهڙا هيا جن ملڪ ۾ فساد ٿي ڪيا ۽ ڪوئي به سڌاري جو ڪم نه ٿي ڪيائون. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

اُنھن الله جو قسم کڻي پاڻ ۾ کڻي چيو ته صالح ۽ سندس گھر وارن کي راتاھو ھڻي ماريون وري سندس وارث کي ضرور چونداسون ته (اسين) سندس گھر وارن جي ھلاڪ ٿيڻ مھل حاضر نه ھواسون ۽ بيشڪ اسين سچا آھيون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

انهن هڪٻئي کي چيو ته، اچو ته الله جي نالي تي قسم کڻون ۽ واعدو ڏيون ته اسان رات جي وقت (لڪي چپي) صالح ۽ سندس عيال تي وڃي ڪڙڪنداسين (۽ کين قتل ڪري ڇڏينداسين) ۽ پوءِ سندس وارثن کي (ڪوڙ هڻي) چونداسين ته اسان ته سندس عيال جي قتل ٿيڻ جي جاءِ به نه ڏٺي آهي ۽ يقيناً اسان سچ ٿا چئون (ته اسان کي ڪابه خبر ڪانهي.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

انهن پاڻ ۾ الله جو قسم کڻي چيو ته اسين ضرور صالح ۽ ان جي گھر وارن تي رات جو ڇاپو هڻنداسين، پوءِ ان جي وارثن کي چونداسين ته اسين ان جي گھر وارن جي هلاڪت وقت نه هئاسين ۽ بيشڪ اسين سچا آهيون(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

انهن ماڻهن (پاڻ ۾) چيو ته پاڻ ۾ خدا جو قسم کڻو ته اسين صالح ۽ سندس گهروارن کي رات جو ماري ڇڏينداسون (۽) پوءِ ان جي وارث کي چونداسون ته اسين سندس گهر جي تباھ ٿيڻ وقت حاضر نه هئاسون ۽ بيشڪ اسين سچا آهيون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

چيائون قسم کڻي الله جو ته البته ضرور رات جو مارينداسون ان کي ۽ ان جي اهل کي تنهن کان پوءِ البته ضرور چونداسون وارث ان جي کي ته نه حاضر هئاسون اسين جاءِ هلاڪت اهل ان جي کي ۽ بيشڪ اسين البته سچا آهيون .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

انهن الله جو قسم کڻي چيو ته اسين ان کي ۽ سندس گهر وارن کي رات جو ماري ڇڏينداسون پوءِ ان جي وارث کي چونداسون ته اسين سندس گهر جي تباهه ٿيڻ وقت حاضر نه هئاسون ۽ بيشڪ اسين سچا آهيون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چيائون: ”پاڻ ۾ الله جو قسم کڻي وعدو ڪيو ته اسان ضرور رات جو ان (صالح) کي ۽ ان جي گهروارن کي قتل ڪنداسين پوءِ سندس وارث کي چونداسين ته اسان انهن جي هلاڪت جي موقعي تي حاضر ئي نه هياسين ۽ بيشڪ اسان سچار آهيون“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چي، اَچو ته گڏجِي پاڻ ۾، ٻَڌون ٻول اَلله، ته ڪُهون راتو واھ، اُن ۽ سَندسِ عيال کي. پوءِ سَندنِ عَزِيزنِ آکيؤن، ته ڪُٽنبسِ ڪُهڻ ۾ گڏ، هَڪيا نَه هُئاسون هَڏ، ۽ اَسِين صفا سَچا آهيون. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هنن پاڻ ۾ خدا جو قسم کڻي چيو ته، ”صالح ۽ سندس گهر وارن کي رات جو لڪي ماريو، پوءِ وري سندن وارثن کي چونداسون، ته سندن گهر وارن جي مارجڻ مهل حاضر ڪونه هئاسون ۽ اسين بلڪل سچا آهيون.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهن پاڻ ۾ چيو: "الله جو قسم کڻي پاڻ ۾ اقرار ڪريو ته صالح ۽ سندس گهر وارن کي رات جو ماري ڇڏينداسون ۽ پوءِ سندس وارث کي چونداسون ته اسان سندس گهر وارن جي مارجڻ واري موقعي تي هئاسون ئي ڪونه ۽ اسان بلڪل سچ ٿا ڳالهايون". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهن پاڻ ۾ چيو، عهد ڪريو الله جو قسم کڻي ته اسان صالح ۽ سندس گهر وارن تي راتاهو هڻي وارثن کي چونداسين ته اسين ڪونه هئاسين ان جي خاندان جي هلاڪت وقت ۽ اسان بلڪل سچ پيا چئون(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

انهن سڀني الله تعالى جو قسم کڻي چيو ته اسان صالح ($) ۽ سندس گهر وارن تي رات جي وقت حملو ڪنداسين پوءِ ان جي وارثن کي چونداسين ته اسان انهن جي مارجڻ وقت موجود ئي نه هئاسين. بيشڪ اسين پنھنجي ڳالهه ۾ بلڪل سچا آهيون. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(انهن اڳواڻن) چيو: توهان پاڻ ۾ الله جو قسم کڻي عهد ڪريو ته اسان ضرور رات جو صالح (عليه السلام) ۽ ان جي گهروارن تي قاتلاڻو حملو ڪنداسين پوءِ انهن جي وارثن کي چئي ڇڏينداسين ته اسان انهن جي مارجڻ جي موقعي تي حاضر ئي نه هئاسين ۽ بيشڪ اسان سچا آهيون.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

انهن (پاڻ ۾) چيو؛ توهين سڀ گڏجي الله جا قسم کڻو ته اسين، صالح ۽ ان جي خاندان کي راتاهو هڻي مارينداسون پوءِ اسان سندس ڌڻيءَ کي چونداسين ته اسان ته انهن جي خاندان جي هلاڪت جي موقعي تي موجود ئي نه هئاسين ۽ اسان سراسر سچ ٿا چئون. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ ھنن ھڪڙي قسم جو فريب ڪيو ۽ اسان (به) ھڪڙي قسم جي رٿ رٿي ۽ اُھي بي خبر ھوا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

هنن ته اهو منصوبو يا تجويز ٺاهي، پر اسان (يعني الله تعالي!) به پنهنجي تجويز تيار رکي جنهن جو هنن کي پتو به ڪونه پيو (هو ناڪامياب ٿيا. اٽلندو پاڻ تباه ٿيا.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ انهن فريب ڪيو ۽ اسان پنهنجي تدبير ڪئي ۽ اهي نٿا سمجھن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ انهن هڪڙي قسم جي ڳجهي تدبير ڪئي ۽ اسان ٻئي قسم جي ڳجهي تدبير ڪئي ۽ انهن کي (اسان جي تدبير جي) خبر به نه پئي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ فريب ڪيائون هڪ قسم فريب ڪرڻ ۽ رٿ رٿي اسان به رٿ ۽ اهي نه پيا سمجهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ انهن هڪڙي قسم جي ڳجهي تدبير ڪئي ۽ اسان ٻئي قسم جي ڳجهي تدبير ڪئي ۽ انهن کي خبر به نه پئي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽انهن ڳجهي سازش ڪئي ۽ اسان به ڳجهي تدبير ڪئي ۽ انهن کي خبر به نه پئي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ سِٽون سِٽيائون پان، اَسان به سِٽون سِٽيون، ۽ جڏهن اِهي اَڄاڻ، اون نه رکن اِن ڳالھ جِي. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

هنن به هڪڙي رٿ رٿي ۽ اسان به رٿ رٿي، جنهن کان هو بي خبر هئا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

انهن هڪڙي ســِـٽ سٽي ۽ وري هڪڙي سٽ اسان به سٽي، جنهن جو انهن کي ڪو پتو ئي نه هو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ اها سِٽ ته انهن سِٽي پر اسان به هڪ رِٿ اها رِٿي، جنهن جي ته انهن کي خبر ئي ڪانه هئي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هنن پنھنجي ليکي منصوبا ٺاهيا هئا ۽ اسان به پنھنجي حساب سان منصوبه بندي ڪئي هئي جو کين بلڪل خبر ئي نه پئي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ انهن ڳجهي سازش ڪئي ۽ اسان (به ان کي ٽوڙڻ جي لاءِ) ڳجھي تدبير فرمائي ۽ انهن کي خبر به ڪونه پيئي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ هنن هڪ ڳُجهي سازش ڪئي ۽ اسان به هڪ تدبير ڪئي جنهن جو کين پَتو نه هيو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ (اي پيغمبر) نھار ته سندن فريب جي پڇاڙي ڪھڙي طرح ٿي جو اسان کين ۽ سندن ساري قوم کي ناس ڪيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پوءِ (اي پيغمبر!) ڏس ته سندن منصوبي جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي (۽ نتيجو ڪهڙو نڪتو). اسان انهن (نون شخصن ) کي توڙي سندن قوم جي سڀني ماڻهن کي ناس ڪري ڇڏيو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ توهان ڏسو ته انهن جي فريب جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي، بيشڪ اسان انهن کي ۽ انهن جي سموري قوم کي هلاڪ ڪيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ته (اي رسول) ڏس ته انهن جي ڳجهي تدبير جي پڇاڙي ڪئين ٿي جو انهن کي ۽ سندن ساريءَ قوم کي برباد ڪيوسون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ ڏس ته ڪيئن هئي پڇاڙي انهن جي فريب جي بيشڪ اسان هلاڪ ڪيوسون انهن کي ۽ سندس سموري قوم کي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ ڏس ته انهن جي ڳجهي تدبير جي پڇاڙي ڪيئن ٿي جو انهن کي ۽ سندن ساريءَ قوم کي برباد ڪيوسون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ ڏس ته انهن جي سازش جي پڇاڙي ڪيئن ٿي؟ بيشڪ اسان انهن (اڳواڻن) ۽ سندس ساري قوم کي برباد ڪيوسين.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ سَندنِ سِٽائن جِي، پَس پَڇاڙِي ڪِنهن پَر، مارياسون مُنڪر، سي ۽ سَندنِ سارِي ساٿ ساڻ، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ ڏسو ته سندن رٿ جي پڇاڙي ڪهڙ ي ٿي جو اسان انهن کي ۽ سندن سموريءَ قوم کي ناس ڪري ڇڏيو- (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پوءِ ڏس ته سندن انهيءَ سٽ جو حشر ڇا ٿيو. اسان انهن کي توڙي سموري قوم کي نابود ڪري ڇڏيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ ڏسو ته ڪهڙو نتيجو نڪتو انهن جي سِٽ سِٽڻ جو، اسان تباهه ڪري ڇڏيو انهن کي ۽ انهن جي قوم سموريءَ کي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ ڏسو ته انهن جي منصوبن جو انجام ڇا ٿيو؟ بيشڪ اسان انهن کي ۽ سندن پوري قوم کي تباهه ڪري ڇڏيو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ته توهان ڏسو ته انهن جي (مڪاري واري) سازش جو انجام ڇا ٿيو بيشڪ اسان انهن (سردارن) کي ۽ انهن جي سموري قوم کي تباهه ۽ برباد ڪري ڇڏيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

تنهنڪري ڏسو ته سندن سازش جو ڪهڙو انجام ٿيو؟ اسان انهن نون ماڻهن کي ۽ انهن جي سموري قوم کي تباهه ڪري ڇڏيو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ اُنھيءَ سببان جو ظلم ڪيائون اُھي سندن گھر اُجڙيل آھن، ڄاڻندڙ قوم لاءِ بيشڪ ھن ۾ (وڏي) نشاني آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اکين سان ڏسو) هي آهن انهن جا گهر جيڪي سندن ئي ظلم جي ڪري ڊاهي ڍير ڪيا ويا. انهيءَ واقعي ۾ بيشڪ انهن ماڻهن لاءِ عبرت جي نشاني آهي، جيڪي علم (۽ عقل) وارا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ اهي سندن گھر خالي پيل آهن سندن ظلم سببان، بيشڪ انهيءَ ۾ سمجھدار قوم لاءِ نشاني آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ انهن جي ظلم جي ڪري انهن جا گهر ڊٺل آهن. ان ۾ شڪ نه آهي ته هن واقعي ۾ ڄاڻو ماڻهن لاءِ وڏو سبق آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ اهي گهر انهن جا اجڙيل آهن ان سببان جو ظلم ڪيائون بيشڪ ان ۾ البته نشاني آهي ان قوم وارن لاءِ جيڪي ڄاڻن ٿا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ انهن جي ظلم جي ڪري انهن جا اهي گهر ڊٺل آهن. بيشڪ ان ۾ ڄاڻڻ واريءَ قوم لاءِ (وڏي) نشاني آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

سو هي انهن جا اُجڙيل گهر آهن ان ڪري جو انهن ظلم ڪيو. بيشڪ ان (واقعي) ۾ ڄاڻڻ واري قوم لاءِ وڏي نشاني آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ اِهي گَھر اُنهن جا، وَرِهن کان ويران، ڪارڻ جنهن ڪَلُور ڪيؤ؛ اُن ۾ عام نيشان، ڌارِين، جي ڌِيان، ڪارڻ تِنهن قوم جي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ سندن ظلم ڪرڻ سبب سندن گهر ڦٽل آهن، بيشڪ هن ۾ ڄاڻيندڙ قوم لاءِ وڏي نشاني آهي- (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پوءِ اهي اٿــَـوَ سندن گهر ويران ٿيا پيا آهن، ان ڪري جو هو ظلم ڪندا هئا. بيشڪ ان ۾ هڪ عبرت جو نشان آهي انهن ماڻهن لاءِ، جيڪي ڄاڻ وارا آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

هاڻي سندن اهي گهر ئي خالي پيا آهن ان ظلم جي نتيجي ۾ جيڪي اهي ڪندا هئا، انهن ۾ هڪ نشاني آهي عبرت جي انهن جي لاءِ جيڪي علم رکن ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سو انهن جي ظلم جي ڪري (اڄ) سندن گهر اُجڙيل آهن. بيشڪ هن واقعي ۾ علم رکڻ وارن لاءِ وڏي نشاني آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

سو هي انهن جا گهر اجڙيا پيا آهن ان ڪري جو انهن ظلم ڪيو هو. بيشڪ هن ۾ ان قوم جي لاءِ (عبرت جي) نشاني آهي جيڪي علم رکن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

انهن جي ظلم جو نتيجو (ڏسو!) ته انهن جا گهر ڪيئن نه اجڙي چڪا آهن؟ حقيقت ۾ جن کي علم آهي انهن جي لاءِ ان داستان ۾ عبرت جي هڪ وڏي نشاني آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ جن ايمان آندو ۽ پرھيزگاري ڪئي تن کي بچايوسون.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ جن ماڻهن (حضرت صالح تي) ايمان آندو ۽ پرهيزگاري ۽ نيڪ عملي اختيار ڪيائون تن کي اسان بچائي ورتو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ اسان مؤمنن کي نجات ڏني ۽ اهي خوف رکندڙ هئا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جن ايمان آندو ۽ پرهيزگاري اختيار ڪئي تن کي بچايوسون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ڇڏايوسين انهن کي جن ايمان آندو ۽ ڊڄندا هئا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جن ايمان آندو ۽ پرهيزگاري ٿي ڪئي تن کي بچايوسون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اسان انهن ماڻهن کي نجات ڏني جن ايمان آندو ۽ پرهيزگار هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ آجو ڪيو سون اُنهن کي، وِسهيا، جي وِير، ۽ ثابِت مَٿي سَچ سِير، هَليا هَر ڪِنهن حال ۾. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ جن ايمان آندو ۽ نيڪ ٿيا، تن کي بچايوسون. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ بچائي ورتوسون انهن ماڻهن کي جن ايمان آندو هو ۽ نافرمانيءَ کان پاڻ بچائيندا هئا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ بچايوسين انهن ماڻهن کي جن ايمان آندو هو ۽ نافرماني کان پرهيز ڪندا هئا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ اسان صرف انهن ماڻهن کي بچايو جن ايمان آندو ۽ پرهيزگاري اختيار ڪئي هئي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اسان انهن ماڻهن کي ڇوٽڪارو ڏنو جن ايمان آندو ۽ تقويٰ وارا بڻيا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ اسان انهن ماڻهن کي بچائي ورتو جن ايمان آندو هيو ۽ جڏهن ته انهن تقوى جي راهه اپنائي هئي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ لُوط کي (موڪليوسون) جڏھن پنھنجي قوم کي چيائين ته اوھين بي حيائي (جو ڪم) ڪندا آھيو ڇا؟ ۽ اوھين ڏسندا (به) آھيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ اسان حضرت لوط کي به پيغمبر ڪري موڪليو. ڏسو هن پنهنجي قوم جي ماڻهن کي چيو ته، ڇا توهان غليظ بي شرميءَ جو ڪم ڪي رهيا آهيو، اگرچه توهان ڏسو به ٿا (ته اها سخت بي حيائي آهي.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ (حضرت) لوط کي (اسان پيغمبر ڪري موڪليو) جنهن وقت ان پنهنجي قوم کي چيو ڇا توهان فحاشي ڪريو ٿا حالانڪ توهان ڏسي رهيا آهيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اي رسول) لوط کي (ياد ڪر!) جڏهن ان پنهنجيءَ قوم کي چيو ته ڇا اوهين ڏسي وائسي بيحيائي جو ڪم ڪريو ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ لوط (کي ياد ڪر) جڏهن فرمايائين پنهنجي قوم کي ته ڇا ڪيو ٿا برو ڪم ۽ اوهان ڏسو پيا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ لوط کي (موڪليوسون) جڏهن ان پنهنجيءَ قوم کي چيو ته ڇا اوهين ڏسي وائسي بي حيائيءَ جو ڪم ڪريو ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ لوط کي اسان موڪليو) جڏهن ان پنهنجي قوم کي چيو: ”ڇا اوهان بي حيائي جو ڪم ڪيو ٿا حالانڪه توهان ڏسو وائسو به ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ لُوط سَندسِ قوم کي، جڏهن چيو اِهڙي چال، ڇا، اَچو اَڀرائـِي مَٿي؟ ۽ پاڻ پَسو جِنهن حال، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ لوط کي، جڏهن سندن قوم کي چيائين ته ”ڇا، اوهين ڏسندي وائسندي بيحيائي جو ڪم ٿا ڪريو؟ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ لوط کي به اسان موڪليو هو. ياد ڪر جڏهن هن پنهنجي قوم کي چيو: "ڇا توهان ڏسي وائسي بدڪاري ٿا ڪريو؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ لوط کي اسان موڪليو، ياد ڪريو جڏهن هن پنهنجي قوم کي چيو، ڇا بدڪاري ڪريو ٿا توهان ڏسي وائسي؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ لوط ($) کي موڪليو. هُن جڏهن پنھنجي قوم کي چيو ته توهان ته ڏسي وائسي بيحيائي وارو ڪم ڪريو ٿا؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ لوط (عليه السلام) کي (ياد ڪريو) جڏهن ان پنهنجي قوم کي فرمايو: ڇا توهان بي حيائي ٿا ڪريو حالانڪه توهان ڏسو (به) ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ اسان لوط کي موڪليو جڏهن هن پنهنجي قوم کي چيو ته ڇا توهين ڄاڻي واڻي بڇڙائي ڪندا ٿا وتو؟ (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

ڇا اوھين زالن کي ڇڏي مردن ڏانھن شھوت سان ويندا آھيو، بلڪ اوھين جاھل قوم آھيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ڇا توهان شهوت سان مردن ڏي ٿا وڃو ۽ عورتن کي ڇڏي ٿا ڏيو. حقيقت هيءَ آهي ته توهان سخت جاهل ماڻهو آهي. (۽ وڏا ظالم ۽ بدڪار آهيو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ڇا توهان عورتن کانسواءِ مردن ڏانهن وڃو ٿا، بلڪ توهان جاهل قوم آهيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڇا اوهين زالن کي ڇڏي مردن ڏي شهوت (جي خيال) سان وڃو ٿا (اهو چڱو نٿا ڪريو) پر اوهين وڏي جاهل قوم آهيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڇا اوهان بلاشڪ اچو ٿا مردن ڏانهن شهوة سان عورتن کان سواءِ بلڪ اوهان قوم آهيو جيڪي جهل ڪيو ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڇا اوهين زالن کي ڇڏي مردن ڏي شهوت (جي خيال) سان وڃو ٿا؟ پر اوهين جاهل قوم آهيو.(الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڇا توهان نفساني خواهش پوري ڪرڻ لاءِ عورتن کي ڇڏي مردن ڏانهن اچو ٿا؟ بلڪ اوهان ته جاهل قوم آهيو“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڇا، نارِيُنِ ري، نَرن تي؟ اَچو ڪِرھ ساڻ ڪُلال! بَلڪ اَوهِين بَطال!، قوم اَناڙِي آهيو .(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڇا، اوهين زالن کي ڇڏي مردن ڏانهن شهوت سان پيا وڃو؟ بلڪ اوهين جاهل قوم آهيو.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڇا توهان عورتن کي ڇڏي مردن وٽ شهوت پوري ڪرڻ لاءِ ٿا وڃو؟ حقيقت اها آهي ته توهان ماڻهو سخت جهالت وارو ڪم ٿا ڪريو". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڇا توهان جي اها حالت آهي جو مردن وٽ وڃو ٿا شهوت راني لاءِ عورتن کي ڇڏي؟ حقيقت ۾ توهان بنهه جهالت جو ڪم ڪريو ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

توهان عورتن کي ڇڏي مردن سان قُرب ونڊيو ٿا توهان ته بلڪل جاهلن وارو ڪم ڪريو ٿا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ڇا توهان پنهنجي نفساني خواهش پوري ڪرڻ جي لاءِ عورتن کي ڇڏي مردن وٽ وڃو ٿا؟ بلڪه توهان جاهل آهيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڇا توهين شهوت جي پوراءَ لاءِ عورتن کي ڇڏي مردن ڏانهن ٿا وڃو؟ حقيقت ۾ توهين وڏي جهالت جو ڪم ٿا ڪريو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

تڏھن سندن قوم جي ورندي رڳو ھيءَ ھئي ته چيائون ته پنھنجي ڳوٺ مان لُوط جي گھر وارن کي تڙيو، ڇو ته اُھي ماڻھو پاڪ ھجڻ گھرندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

پر هنن (بدڪارن) وٽ سواءِ هن جي ٻيو جواب ئي ڪونه هو ته لوط جي گهراڻي کي شهر مان ڪڍي ڇڏيو. اهي ماڻهو اچي پاڪ باز بڻيا آهن!(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ سندن قوم جو ان کان علاوه ڪو جواب نه هو مگر اهو ته توهان پنهنجي ڳوٺ مان لوط وارن کي ٻاهر ڪڍو، بيشڪ اِهي اُهي ماڻهو آهن جيڪي پاڪائي ڪن ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ سندس قوم جو جواب رڳو هي هو جو چوڻ لڳا ته لوط جي گهروارن کي پنهنجي ڳوٺ مان ڪڍو. ڇو ته اهي ماڻهو پاڪ صاف رهڻ گهرن ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ نه هو جواب ان جي قوم جو مگر هيءُ جو چيائون ته ڪڍو اوهان لوط جي آل کي پنهنجي ڳوٺ مان بيشڪ اهي ماڻهو آهن جيڪي پاڪ هجڻ گهرن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ سندس قوم جو جواب رڳو هيءَ هو جو چيائون ته لوط جي گهر وارن کي پنهنجي ڳوٺ مان ڪڍو. ڇو ته اهي ماڻهو پاڪ رهڻ گهرن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ سندس قوم جو جواب رُڳو هي هيو جو چيائون: ”لوط جي گهراڻي کي پنهنجي ڳوٺ مان ٻاهر ڪڍو، بيشڪ اُهي ماڻهو پاڪباز بنجن ٿا“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ سَندسِ ڪافِر قوم جو، هِن ري، هونه جواب، ته لوڌو لُوط وارن کي، پَنهنجي شهر شِٽاب، هِي اِهڙا نيڪ نواب، ته پاڪ سَڏائـِن پاڻ کي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

تڏهن سندس قوم جو جواب فقط هي هو ته ”لوط وارن کي پنهنجي ڳوٺ مان ڪڍي ڇڏيو، جو اهي ماڻهو پاڪ ٿا بنجن.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

پر سندس قوم جو جواب ان کان سواءِ ٻيو ڪجهه به نه هو ته "ڪڍو لوط جي ڪٽنب کي پنهنجي ڳوٺ مان، وڏا پاڪ ٿا بنجن". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پر ان جو جواب ٻيو ڪوبه ڪونه هو ان جي قوم وٽ، ته انهن چيو، تڙي ڪڍو لوط ۽ سندس گهر وارن کي پنهنجي ڳوٺ مان، اهي وڏا پاڪباز ٿا سمجهن پاڻ کي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

سندس قوم جو اهو (اڍنگو) جواب هو ته لوط ($) جي گهر وارن کي هتان نيڪالي ڏئي ڇڏيو. هي پاڻ کي وڏا پاڪباز ٿا سمجهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ته سندس قوم جو جواب ان کانسواءِ ڪجهه به نه هو جو اُهي چوڻ لڳا: توهان لوط جي گهروارن کي پنهنجي ڳوٺ مان ڪڍي ڇڏيو هي وڏا پاڪ ٿا بنجن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

پر لوط جي قوم وٽ لوط جي لاءِ اهو ئي جواب هيو ته؛ لوط جي آڪهه کي پنهنجي ويڙهي مان نيڪالي ڏئي ڇڏيو: (۽ آڪڙ مان منڪر چوڻ لڳا ته) هي وري ڏسو (هليا آهن) پاڪباز بڻجڻ!(قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ کيس ۽ سندس گھر وارن کي بچايوسون سواءِ سندس زال جي، جنھن کي پوءِ تي رھيلن مان ٺھرايوسين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

سو اسان حضرت لوط کي ۽ سندس گهروارن کي سواءِ سندس زال جي (برباديءَ کان) بچائي ورتو. سندس (منڪر) زال متعلق اسان اها ڳالهه ٺهرائي ڇڏي ته پٺتي رهندڙن ۾ رهجي پوندي (۽ انهن سان گڏ تباهه ٿي ويندي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ اسان (حضرت) لوط ۽ سندس اهل کي سندس گھر واريءَ کانسواءِ، نجات ڏني اسان جي تقدير سان اها (عذاب ۾) رهجي وئي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پوءِ اسان ان کي ۽ ان جي گهروارن کي بچايوسون پر سندس زال جو اسان ان جي تقدير ۾ پوئتي رهيلن مان لکي ڇڏيو هو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ ڇڏايوسين ان کي ۽ ان جي اهل کي مگر زال ان جي فيصلي ۾ رکيو اسان ان کي پوئتي رهندڙن مان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ اسان ان کي ۽ ان جي گهر وارن کي بچايو سندس زال کانسواءِ جنهن کي پوئتي رهيلن مان ٺهرايوسون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ اسان کيس ۽ سندس گهروارن کي بچايوسين سواءِ سندس گهرواريءَ جي، اسان ان کي (عذاب لاءِ) پوئتي رهجي وڃڻ وارن ۾ مقرر ڪيو هيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ آجو ڪَيو سُونِس، ۽ آل تِنهن، سوا سَندسِ زال، ٺَهرايو اُن کي اَسان، پويَنِ مان پيمال، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ کيس ۽ سندس گهر وارن کي بچايوسون، سواءِ سندس زال جي، جنهن لاءِ اسان مقرر ڪيو هو ته پوئتي رهندي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

نيٺ اسان کيس ۽ سندس گهروارن کي بچائي ورتو، سواءِ سندس زال جي، جنهن جو پوئتي رهجي وڃڻ اسان طيءِ ڪري ڇڏيو هو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پوءِ اسان بچائي ورتو ان کي ۽ سندس گهر وارن کي سواءِ سندس زال جي، ان جو پوئتي رهڻ اسان طئي ڪري ڇڏيو هو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ سواءِ ان جي گهر واريءَ جي اسان کيس ۽ باقي ٻين سڀني گهر وارن کي بچائي ورتو. اسان سندس گهر واري جو پوئتي رهڻ (اڳواٽ ئي) طئي ڪري ڇڏيو هو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ اسان لوط (عليه السلام) کي ۽ ان جي گهروارن کي نجات ڏني سواءِ ان جي زال جي اسان ان کي (عذاب جي لاءِ) پوئتي رهجي وڃڻ وارن ۾ طئي ڪري ڇڏيو هو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

آخرڪار اسان لوط ۽ ان جي گهر وارن کي نجات ڏني- سواءِ ان جي زال جي جنهن جو پٺتي رهڻ اسان مقدر ڪري ڇڏيو هيو.(قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ مٿن مينھن وسايوسون، پوءِ ڊيڄايلن جو مينھن بڇڙو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (حضرت لوط ۽ سندس عيال جي نڪري وڃڻ بعد) اسان هنن (منڪرن) جي مٿان (پٿرن جو) سخت مينهن وسايو. اهو مينهن ڪهڙو نه هولناڪ ثابت ٿيو انهن ماڻهن لاءِ جن کي (حضرت لوط جي وسيلي) خبردار ڪيو ويو هو (پر هنن نه مڃيو هو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ اسان انهن جي مٿان (پڪل ٺڪرين جو) مِينهن وسايو، پوءِ ڊيڄاريل ماڻهن لاءِ اهو تمام خراب مِينهن هو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (پوءِ ته) اسان انهن ماڻهن تي (پٿرن جو) مينهن وسايو ته جن کي اسان ڊيڄاريو هو تن تي ڪهڙو نه بڇڙو مينهن وٺو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ وسايوسون انهن تي مينهن پوءِ بڇڙو هو مينهن ڊيڄاريلن جو. ع(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ مٿن هڪ قسم جو مينهن وسايوسون. پوءِ ڊيڄاريلن جو ڪهڙو نه مينهن بڇڙو هو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ اسان انهن تي (پٿرن جو) خوب مينهن وسايو پوءِ ان ڊيڄاريل ماڻهن مٿان (پٿرن جو) مينهن ڏاڍو برو هيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ وَسايوسون وَسڻ کي، اُنهن تي آل جال، بُڇڙو ٿيو بَحال، وَسڪارو ويسَلين ! (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ مٿن مينهن وسايو سون، پوءِ اڳواٽ ڊيڄاريلن جو مينهن بڇڙو آهي!(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ وسائي سون مٿن هڪڙي برسات، ڏاڍي بڇڙي هئي اها برسات انهن ماڻهن لاءِ، جن کي چتاءُ ملي چڪو هو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ هڪ مينهن وسايوسين انهن تي ڏاڍو برو مينهن، انهن ماڻهن جي حق ۾ جيڪي خبردار ڪيا ويا هئا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ انهن جي مٿان اسان زبردست قسم جو مينھن وسايو. جن کي اڳ ۾ ڊيڄاريو ويو هو تن جي مٿان اهو مينھن تمام بُرو ثابت ٿيو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اسان انهن تي خوب (پٿرن جي) برسات وسائي پوءِ (انهن) ڊيڄاريل ماڻهن تي (پٿرن جي) برسات انتهائي بري هئي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ اسان مٿن هڪ عجيب قسم جي برسات وسائي، سو جن ماڻهن کي ڊيڄاريو ويو هيو انهن جي لاءِ ڏاڍي بڇڙي برسات هئي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(اي پيغمبر) چؤ ته سڀ ساراہ الله کي جڳائي ۽ سندس انھن ٻانھن تي سلام ھجي جن کي پسند ڪيائين، الله ڀلو آھي يا اُھو جنھن کي (اُھي الله جو) شريڪ بڻائيندا آھن؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي منهنجا پيغمبر!) تون اعلان ڪر ته خاص ساراه الله جي لاءِ آهي ۽ سلامتي هجي سندس انهن ٻانهن تي جن کي پيغمبريءَ لاءِ چونڊيائين. (اي انسانو! ذرا غور ته ڪيو ۽ ڏسو ته) الله تعاليٰ بهتر آهي يا اهي (مخلوق) جن کي خدا سان شريڪ بنايو وڃي ٿو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

رسولِ عربي توهان فرمايو سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن ۽ برگزيده ٻانهن تي سلام آهي، ڇا الله تعالى بهتر آهي يا سندن بت بهتر آهن؟(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول) تون چئو ته (انهن جي هلاڪ هجڻ تي) خدا جو شڪر ۽ سلام سندس انهن تي بندن تي آهي جن کي پسند ڪيو اٿس. ڀلا خدا چڱو آهي يا جن کي خدا جو شريڪ بنائين ٿا!(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته سڀ ساراهه الله جي لاءِ (ثابت) آهي ۽ سلام ان جي انهن ٻانهن تي آهي جيڪي برگزيدا بنايائين ڇا الله ڀلو آهي يا جن کي شريڪ بنائين ٿا؟ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

(اي رسول !) چؤ ته سڀ تعريفون الله جي واسطي آهن ۽ سلام سندس انهن ٻانهن تي آهي جن کي پسند ڪيو اٿس. ڇا الله چڱو آهي يا جن کي الله جو شريڪ بنائين ٿا؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڇو ته سڀ تعريفون الله لاءِ آهن ۽ سلام سندس انهن ٻانهن تي جن کي چونڊيائين. ڇا الله بهتر آهي يا اُهي (ڪوڙا معبود) جن کي الله جو شريڪ بنائن ٿا؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چَئو، آهي شُڪر الله جو، پڻ سَدائـِين سَلام، سَندسِ تَن بندن تي، جن کي عزت ڏِنِي عَلام، ڇا بيشڪ ڀَلو پاڪ ڌَڻي، تَن مِڙنِي کان تَمام، يا گولاسي غُلام، ڀانئـِن ڀيڙو جَن کي ؟ (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته، ”هر ڪا واکاڻ الله کي جڳائي ۽ سلامتي آهي سندس پسند ڪيل ٻانهن تي،“ ڇا الله ڀلو آهي يا اهي، جن کي هو (الله سان) ڀائيوار ٿا بڻائين؟(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(اي نبي!) چؤ، ساراهه آهي الله جي لاءِ ۽ سلام آهي سندس انهن بندن تي، جن کي چونڊيو اٿائين (پڇين ته) الله ڀلو آهي يا اهي معبود، جن کي اهي ساڻس شريڪ بنائن ٿا؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي نبي!) چؤ سڀ ساراهه الله جي لاءِ آهي ۽ سلام سندس انهن ٻانهن تي جن کي هن چونڊيو، الله چڱو آهي يا اهي معبود، جن کي هي ماڻهو سندس شريڪ بڻائي رهيا آهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبيﷺ!) چؤ ته سڀ تعريفون الله تعالى جي لاءِ ئي آهن، انهن ماڻهن تي سلام آهي جن کي هُن پسند فرمايو. (انهن کان پڇا ڪري وٺو ته) الله تعالى جي ذات بھتر آهي يا اُهي جن کي هي ماڻهو اُن سان گڏ شريڪ ڪن ٿا؟(قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

فرمايو ته سڀئي تعريفون الله جي ئي لاءِ آهن ۽ ان جي چونڊيل (پسنديده) ٻانهن تي سلامتي هجي، ڇا الله ئي ڀلو آهي يا اُهي (ڪوڙا معبود) جن کي هي (ان جو) شريڪ بنائن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي نبي!) تون چئه؛ هر طرح جي واکاڻ الله جي لاءِ آهي ۽ ان جي انهن ٻانهن تي سلام هجي جن کي هن چونڊي ورتو (انهن کان پڇو) ڀلا الله بهتر آهي يا اهي شيون جن کي توهين ان جو شريڪ بڻايو ٿا؟ (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(نه بلڪ پڇون ٿا) اُھو ڪير آھي جنھن آسمانن ۽ زمين کي بڻايو ۽ اوھان لاءِ آسمان مان پاڻي وسايو؟ پوءِ ان سان (ھر طرح جا) رونق وارا باغ ڄماياسون، اُنھن (باغن) جي وڻن جي ڄمائڻ جي اوھان کي ڪا سگھ نه ھئي الله سان ڪو ٻيو معبود آھي ڇا؟ بلڪ اُھي (اھڙي قوم آھن جي سڌي رستي کان) ڏنگو ھلندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(ڀلا ٻڌايو ته) آسمانن کي ۽ زمين کي ڪنهن پيدا ڪيو آهي، ۽ ڪير آسمان مان اوهان جي لاءِ مينهن ٿو وسائي؟ (ڏسو) اسان ئي ان مينهن جي ريج سان سرسبز ۽ سهڻا باغ لڳايون ٿا. اوهان کي اها طاقت بلڪل ڪانهي جو اوهان انهن باغن جي وڻن کي ڄمايو ۽ وڏا ڪيو. (پوءِ ٻڌايو ته) خدا سان گڏ ڪو ٻيو به معبود ٿي سگهي ٿو ڇا؟ هرگز نه. حقيقت هيءَ آهي ته هي (مشرڪ) اهڙا ماڻهو آهن جي (ڏنگي واٽ ٿا وٺن ۽) وڏي بي انصافي ٿا ڪن. (۽ پاڻ سان ظلم ٿا ڪن).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

يا اُهو الله تعالى بهتر آهي جنهن آسمان ۽ زمين کي پيدا فرمايو ۽ توهان لاءِ آسمان مان مِينهن نازل فرمايو، پوءِ اسان ان مان خوبصورت باغ پيدا فرمايا، توهان کي انهن وڻن جي کُٽائڻ جي توفيق نه هئي، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي؟ بلڪ اها قوم (حق کان) پري ٿئي ٿي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڀلا اهو ڪير آهي جنهن آسمانن ۽ زمين کي پيدا ڪيو ۽ آسمان مان اوهان لاءِ پاڻي وسايو؟ (اسان ئي ته وسايو) پوءِ اسان رونق وارا باغ ڄماياسون. اوهان جو ڪم نه هو جو انهن جا وڻ ڄمايو. ڇا خدا سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟ (ڪڏهين نه) پر اهي ماڻهو (پنهنجي دليئون گهڙي بتن کي) ان جي برابر بنائين ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

اهو ڪير آهي جنهن پيدا ڪيا آسمان ۽ زمين ۽ لاٿائين اوهان جي لاءِ آسمان مان پاڻي پوءِ ڄماياسون ان سان باغ رونق وارا ناهي طاقت اوهان کي هيءَ جو ڄمايو وڻ انهن جا ڇا ڪو معبود آهي الله سان گڏ بلڪ اهي قوم آهن جيڪي ڏنگا هلن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڀلا آسمانن ۽ زمين کي ڪنهن پيدا ڪيو ۽ آسمان مان (ڪنهن) اوهان لاءِ پاڻي وسايو؟ (اسان وسايو) پوءِ ان سان رونق وارا باغ ڄماياسون. اوهان جو ڪم نه هو جو انهن جا وڻ ڄمايو. ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو حاڪم آهي؟ پر اهي اهڙي قوم آهن جي (رستي کان) ڦري ٿا. (۶۰)(الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڀلا (ٻڌايو) ڪير آهي؟ جنهن آسمانن ۽ زمين کي پيدا ڪيو؟ ۽ اوهان لاءِ آسمان کان پاڻي (يعني مينهن) لاٿائين؟ پوءِ اسان ان (پاڻي) سان رونقدار باغ ڄمايا، اوهان لاءِ ممڪن نه هيو جو ان (باغن) جا وڻ ڄمايو. ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟ بلڪه اُهي اهڙي قوم آهن جي (حق جي راهه کان) پري هٽن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

يا آسمان، زمين کي، جوڙيو جنهن جبار، ۽ موڪ وَسائـِين مِينهڙا، اُڀ مان اَوهان هارِ، پوءِ اُپاڙئـِين اُن سان، سُهڻا گُل گُلزار، آن کي نه سَگھ، ته اُڀاريو، اُن جا وڻ وَڻڪار، ڇا، آهي ڪو الله سان ،ٻيو ڀيڙو ڀائـِيوار؟، بَلڪ پَهر اُنهِئَ جا پار، ته هَلنِ وِنگِي واٽ تي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڀلا ڪير آهي اهو،جنهن آسمانن ۽ زمين کي خلقيو ۽ اوهان لاءِ آسمان مان پاڻي لاٿو؟ پوءِ انهي سان رونق وارا باغ ڄماياسون_ اوهان کي ڪا طاقت نه هئي، جو انهن جا وڻ اڀاڙيو_ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو سائين به آهي؟ بلڪ هي حق کان هٽيل قوم آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهو ڀلا ڪير آهي، جنهن آسمانن ۽ زمين کي پيدا ڪيو ۽ توهان لاءِ آسمان مان پاڻي وسايائين، پوءِ ان جي وسيلي ڏاڍا رونق وارا باغ اپايائين، جن جي وڻن کي اپائڻ توهان جي وس ۾ نه هو؟ ڇا الله سان ڪو ٻيو معبود به (انهن ڪمن ۾ شريڪ) آهي؟ اصلي نه، بلڪه اهي ماڻهو سنئين واٽ تان ٿـڙي پيا هلن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڀلا اهو ڪير آهي جنهن آسمانن ۽ زمين کي خلقيو ۽ وسايو توهان جي لاءِ آسمان مان پاڻي، پوءِ ان جي وسيلي باغ ڄمايا رونق وارا، جن جو توهان جي وس ۾ نه هو ڄمائڻ وڻن جو؟ ڇا الله کان سواءِ ڪو ٻيو الله (انهن ڪمن ۾ ڀائيوار) آهي؟ نه، پر اهي ماڻهو سڌي راهه کان ٿڙيل آهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهو ڪير آهي جنھن آسمانن ۽ زمين کي پيدا ڪيو ۽ توهان جي لاءِ آسمان مان پاڻي نازل ڪيو؟ پوءِ ان جي ذريعي اسان خوبصورت باغ اُپايا؟ توهان جي اندر وڻن کي اپائڻ جي طاقت ئي نه هئي. ڇا ان جي باوجود به الله تعالى سان گڏ ٻيو ڪو معبود آهي؟ بلڪه هي ماڻهو ته صفا حق کان ڀٽڪيل آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بلڪه اهو ڪير آهي جنهن آسمانن ۽ زمين کي پيدا فرمايو ۽ توهان جي لاءِ آسماني فضائن مان پاڻي لاٿو، پوءِ اسان ان (پاڻي) مان تازا ۽ وڻندڙ باغ اُپايا، توهان جي لاءِ ممڪن نه هو ته توهان انهن (باغن) جا وڻ اُپائي سگهو ها. ڇا الله سان گڏ ڪو (ٻيو به) معبود آهي؟ بلڪه هي اُهي ماڻهو آهن جيڪي (حق جي واٽ کان) پري ٿي رهيا آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

يا ڀلا اهو ڪير آهي؟ جنهن آسمانن ۽ زمين کي پيدا ڪيو ۽ جنهن آسمان مان توهان جي لاءِ پاڻي وسايو پوءِ ان جي ذريعي رونقدار، وڻندڙ باغ اپايا. حالانڪه اها توهان جي وس جي ڳالهه نه هئي ته انهن باغن جا وڻ ڄمائي سگهو- ڇا (قدرت جي ان ڪارسازيءَ ۾) الله سان ڪو ٻيو معبود به (شريڪ) آهي؟ (افسوس انهن ماڻهن جي سمجهه تي، حقيقت کڻي ڪيتري به چٽي هجي) پر (اهي) ماڻهو سنئين واٽ کان ٿڙي وڃن ٿا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(نه بلڪ پڇون ٿا ٿه) زمين کي ٽڪاءَ وارو ڪنھن ڪيو ۽ اُن جي وچ ۾ نھرون (ڪنھن) پيدا ڪيون ۽ مٿس جبل (ڪنھن) پيدا ڪيا ۽ ٻن دريائن جي وچ ۾ (ڪنھن) اوٽ بڻائي؟ الله سان ڪو ٻيو معبود آھي ڇا؟ بلڪ اُنھن مان گھڻا نه ڄاڻندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(ڀلا ٻڌايو ته) ڪنهن زمين کي (انسانن وغيره لاءِ) قرار گاهه يعني رهڻ جي جاءِ بنايو آهي، ۽ ان ۾ نديون نهرون رکيون آهن، ۽ ڪنهن ان تي جبل ٺاهيا آهن ۽ ڪنهن ٻن سمنڊن (يعني مٺي ۽ کاري پاڻيءَ) جي وچ ۾ جدا ڪندڙ حد مقرر ڪري ڇڏي آهي؟ (پوءِ ٻڌايو ته) خدا سان گڏ ڪو ٻيو به معبود ٿي سگهي ٿو ڇا؟ حقيقت هيءَ آهي ته هنن ماڻهن مان گهڻا ماڻهو بي علم آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

يا اُهو الله جنهن زمين کي رهڻ لاءِ بنايو ۽ ان جي وچ مان نهرون پيدا ڪيون ۽ زمين لاءِ جبل پيدا ڪيا ۽ ٻن دريائن جي وچ ۾ سَنڌو پيدا ڪيو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي؟ بلڪ اڪثر انهن مان نٿا ڄاڻن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڀلا زمين کي رهڻ جي جاءِ ڪنهن ڪيو؟ ۽ (ڪنهن) ان جي وچ ۾ نهرون پيدا ڪيون ۽ مٿس جبل پيدا ڪيا ۽ ٻن دريائن (مٺي کاري) جي وچ ۾ هڪ پردو ڪيائين. ڇا خدا سان گڏ ٻيو ڪو معبود آهي؟ (هرگز نه) پر انهن مان گهڻا نه ٿا ڄاڻن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڪير آهي جنهن ڪيو زمين کي قرار وارو ۽ ڪيائين انهن جي وچ ۾ نهرون ۽ ڪيائين ان تي مضبوط قائم رهندڙ (جبل) ۽ ڪيائين ٻن سمنڊن جي وچ ۾ اوٽ ڇا ڪو معبود آهي الله سان گڏ؟ بلڪ گهڻا انهن مان نه ٿا ڄاڻن . (احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڀلا زمين کي رهڻ جي جاءِ ڪنهن ڪيو؟ ۽ (ڪنهن) ان جي وچ ۾ نهرون پيدا ڪيون ۽ مٿس جبل پيدا ڪيا ۽ ٻن دريائن جي وچ ۾ هڪ پردو ڪيائين. ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو حاڪم آهي؟ پر انهن مان گهڻا نه ٿا ڄاڻن. (۶۱)(الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڀلا زمين کي قرار جي جاءِ ڪنهن بنايو؟ ۽ ان جي وچ ۾ نهرون بنايائين ۽ ان جي لاءِ ڳرا جبل بنايائين ۽ (ڪوڙي ۽ مِٺي) ٻن دريائن جي وچ ۾ پردو بنايائين. ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو معبود (انهن ڪمن ۾ شريڪ)آهي؟ بلڪه انهن مان گهڻا نه ٿا ڄاڻن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

هِن ڌَرتِي ڌُٻڻِئَ کي، ڪِنهن ڪيو برقرار؟ ۽ اوهِئين وِچان اُن جي، درياءَ، درياءَ ڌار؟ اُچا ڏونگر اُن لئي، ڪِنهن جوڙيا جوڙڻهار؟ ۽ ٻِن دريائن وِچ ۾، ڪِنهن اوٽ رکِي اَسرار؟ ڇا، آهي گڏ الله سان، ٻِيلِي ٻِيو ٻِيهار؟ بَلڪ گھڻا بَدڪار، مَنجھائـِن نَه سَمجھن مُورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڀلا اهو ڪير آهي، جنهن زمين کي ٽڪاءُ وارو ڪيو، ان جي وچ ۾ نهرون پيدا ڪيون، ان ۾ جبل پيدا ڪيا ۽ ٻن سمنڊن وچ ۾ اوٽ بنائي؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو به سائين آهي؟ بلڪ انهن مان گهڻا نٿا ڄاڻن! (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڪير آهي اهو، جنهن زمين کي ٽـِڪڻ جي جاءِ بنايو ۽ منجهس درياءَ وهايائين ۽ ان ۾ (جبلن جون) ميخون کوڙيائين ۽ پاڻيءَ جي ٻن وهڪرن جي وچ ۾ اَڙَ ڪري ڇڏيائين؟ ڇا الله سان ڪو ٻيو معبود به (انهن ڪمن ۾ شريڪ) آهي؟ بلڪل نه، بلڪه انهن مان گهڻا ماڻهو نادان آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهو ڪير آهي جنهن زمين کي رهڻ جو هنڌ بنايو ۽ ان ۾ وهايا ان جي وچ ۾ درياءَ، ۽ ان ۾ هنيائين (جبلن جون) ميخون ٺوڪيون، ۽ پردا اوٽ ڪيا پاڻي جي ٻن ذخيرن جي وچ ۾؟ ڇا الله کان سواءِ ڪو ٻيو خدا به (شريڪ) آهي؟ نه، پر گهڻا ماڻهو نٿا ڄاڻن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ڪنھن زمين کي رهڻ جي لائق بنايو، ان جي وچ ۾ نهرون بنايون، ان ۾جبل کوڙيا ۽ ٻن سمنڊن جي وچ ۾ محسوس نه ٿيندڙ لڪيل پردا وجهي ڇڏيا؟ ڇا پوءِ به الله تعالى سان گڏ ٻيو ڪو معبود آهي؟ پر گهڻا ماڻهو ان ڳالهه کي ڄاڻن ئي نٿا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بلڪه اُهو ڪير آهي جنهن زمين کي قرار جي جاءِ بڻايو ۽ ان جي وچ ۾ نهرون بڻايائين ۽ ان جي لاءِ ڳرا جبل بڻايا. ۽ (کاري ۽ مٺي) ٻن سمنڊن جي وچ ۾ آڙ بڻايائين. ڇا الله سان گڏ ڪو (ٻيو به) معبود آهي؟ بلڪه انهن (ڪافرن) مان گهڻا بي علم آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڀلا ٻڌايو ته اهو ڪير آهي؟ جنهن زمين کي(زندگيءَ ۽ گذران جو) ٺڪاڻو بڻايو زمين جي وچان نهرون وهايائين. زمين (جي ٽڪاءَ) جي لاءِ پهاڙ کوڙيائين. ٻن سمنڊن جي درميان اهڙي (اڻ لَکي) اَڙَ حائل ڪري ڇڏيائين (جو ٻئي سمنڊ پنهنجي پنهنجي جاءِ تي وهندا رهندا آهن پر پاڻ ۾ ملي هڪ نه ٿيندا آهن) ڇا، الله سان ڪو ٻيو معبود به (شريڪ) آهي؟ (ڪيڏي کليل ڳالهه آهي) پر انهن ماڻهن ۾ اڪثر اهڙا آهن جيڪي ڄاڻن نه ٿا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(نه بلڪ پُڇون ٿا ته) عاجز جي دُعا ڪير قبول ڪندو آھي جڏھن (ھو) الله کي سڏيندو آھي؟ ۽ (ڪير) ڏک لاھيندو آھي؟ ۽ اوھان کي زمين ۾ (ڪير اڳين جو) وارث ڪندو آھي، الله سان ڪو ٻيو معبود آھي ڇا؟ اوھين ٿوري نصيحت وٺندا آھيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(ڀلا ٻڌايو ته سهي ته) ڪير آهي جو ڏکايل جي (دانهن) ٻڌي ٿو جڏهن اهو ڏکايل کيس پڪاري ٿو ۽ ڪير تڪليفن کي دور ڪري ٿو؟ ڪنهن توهان کي زمين تي خليفو ڪري رکيو آهي يا زمين جو بادشاهه بنايو آهي؟ (پوءِ ٻڌايو ته) الله سان گڏ ڪو ٻيو به معبود ٿي سگهي ٿو ڇا؟ حقيقت هيءَ آهي ته توهان (مشرڪ) ڌيان ئي ڪونه ٿا ڏيو (۽ غور فڪر ئي ڪونه ٿا ڪيو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهو ڪير آهي جيڪو پريشان کي ٻُڌي ٿو جڏهن اهو اُن کي پڪاري ٿو ۽ ان تان تڪليف لاهي ٿو ۽ توهان کي زمين ۾ (اڳين ماڻهن جو) وارث بنائي ٿو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي، ٿورڙا اهي آهن جيڪي نصيحت حاصل ڪن ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڀلا پريشان حال جي دعا قبول ڪير ڪري ٿو جڏهن هو ان کي سڏي ٿو ۽ (ڪير) سختي لاهي ٿو ۽ (ڪنهن) اوهان کي زمين ۾ (پنهنجو) نائب بنايو آهي؟ ڇا خدا سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟ (هرگز نه!) تنهن هوندي به اوهين ماڻهو تمام گهٽ نصيحت ۽ سبق حاصل ڪريو ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڇا ڪير آهي جيڪو قبول ٿو ڪري پريشان ٿيندڙ جي (دعا) جڏهن ان کان دعا گهري ۽ لاهي ٿو تڪليف ۽ بنائي ٿو اوهان کي جاءِ نشين زمين ۾ ڇا ڪو معبود آهي الله سان گڏ؟ ٿوري ٿا نصيحت وٺو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڀلا عاجز جي دعا ڪير قبول ڪري ٿو جڏهن هو ان کي سڏي ٿو ۽ (ڪير) سختي لاهي ٿو ۽ اوهان کي زمين ۾ (اڳين جو) وارث ڪري ٿو؟ ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو حاڪم آهي؟ اوهين بالڪل ٿورو ڌيان ڪريو ٿا. (۶۲)(الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڀلا اُهو ڪير آهي؟ جيڪو بي قرار ماڻهو جي دعا قبول ڪري ٿو جڏهن اُهو کيس سڏي ٿو ۽ تڪليف دور ڪري ٿو ۽ اوهان کي زمين ۾ (اڳين جو) وارث ڪري ٿو. ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟ توهان گهٽ نصيحت قبول ڪيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

يا اُونائي اَڙيات جِي، جڏهن ٻاڏائيسِ ٻِيهار؟ ۽ لاهي مٿانس لحظي ۾، تڪليفون تڪرار؟، ۽ مُقرّر ڪَنيان مُلڪ ۾، والِي وِرثيدار؟ ڇا، آهي گڏ اَلله سان ٻيلي ٻيو ٻيهار؟ پَر نصِحيت نِبار، وِڙلي وَٺندا آهيو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڀلا اهو ڪير آهي، جو جڏهن ڪو پريشان کيس پڪاري ٿو، ته هو سندس سڏ ورنائي ٿو، ڏک لاهي ٿو ۽ اوهان کي زمين ۾ حاڪم بنائي ٿو؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو سائين به آهي؟ اوهين تمام ٿوري نصيحت وٺو ٿا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڪير آهي جيڪو لاچار پريشان جي دعا ٻڌي ٿو، جڏهن هو ان کي سڏي ٿو ۽ ڪير ٿو ان جي تڪليف دور ڪري ۽ ڪير ٿو توهان کي زمين جو خليفو (حاڪم) بڻائي؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو معبود به (اهي ڪم ڪرڻ وارو) آهي؟ توهان ماڻهو ٿورو ٿا ڌيان ڪيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڪير آهي جيڪو ٻڌي ٿو بي قرار جي دعا، جڏهن اهو کيس پڪاري؟ ڪير ان جي ڪري ٿو تڪليف دور ۽ ڪير آهي جيڪو توهان کي خليفو بنائي ٿو زمين ۾؟ ڇا الله کان سواءِ ڪو ٻيو خدا (اهو ڪم ڪري) ٿو؟ توهان ماڻهو تمام ٿورو ئي سوچيو ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ڪير آهي جيڪو بيقرار ماڻهوءَ جي دعا قبول ڪري ٿو؟ جڏهن هُو ان کي ئي سڏي ٿو ۽ ان جي تڪليف کي دور ڪري ٿو ۽ (ڪير آهي جيڪو) توهان کي زمين جي حڪمراني نصيب ڪري ٿو؟ ڇا پوءِ به الله تعالى سان گڏ ٻيو ڪو معبود آهي؟ توهان ماڻهو گهٽ ئي نصيحت وٺو ٿا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بلڪه اُهو ڪير آهي جيڪو بي قرار شخص جي دعا قبول فرمائي ٿو جڏهن هو ان کي سڏي ۽ تڪليف دور فرمائي ٿو ۽ توهان کي زمين ۾ (اڳين ماڻهن جو) وارث، جانشين بڻائي ٿو. ڇا الله سان گڏ ڪو (ٻيو به) معبود آهي؟ توهان ماڻهو تمام گهٽ نصيحت قبول ڪريو ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڀلا ٻڌايو، اهو ڪير آهي؟ جيڪو مجبور ماڻهن جي دانهن ٻڌي ٿو (جڏهن اهي هرپاسي کان مايوس ٿي ڪري) کيس پڪارڻ لڳندا آهن ۽ هو انهن جا دک درد ٽاري ڇڏيندو آهي؟ هو- جنهن توهان کي ڌرتيءَ جو جانشين بڻايو آهي، ڇا الله سان ڪو ٻيو به (شريڪ) آهي؟ (افسوس توهان جي غفلت تي!) تمام گهٽ توهين نصيحت ماڻيو ٿا! (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(نه بلڪ پڇون ٿا ته) اوھان کي بر ۽ بحر جي اونداھين ۾ ڪير (سڌو) رستو ڏيکاريندو آھي؟ ۽ پنھنجي ٻاجھ (مينھن) کان اڳ خوشخبري ڏيندڙ وائن کي ڪير گھلائيندو آھي؟ الله کانسواءِ ڪو ٻيو معبود آھي ڇا؟ (ڪافر) جيڪي شريڪ مقرر ڪندا آھن تن کان الله تمام مٿاھون آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(وري ٻڌايو ته) ڪير آهي جو اوهان کي بَرن ۽ بَحرن (جهنگلن ۽ سمنڊن) جي اونداهين ۾ رستو ٿو ڏيکاري؟ ۽ ڪير آهي جو پنهنجي رحمت (يعني برسات) کان اڳي هوائن کي (انهيءَ رحمت جي) خوشخبري ڏيڻ لاءِ موڪلي ٿو؟ ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو معبود ٿي سگهي ٿو؟ (هرگز نه) جن کي مشرڪ خدا سان شريڪ ٺهرائين ٿا تن کان خدا گهڻو بالاتر آهي. (يعني خدا اهڙو قادر آهي جو هن کي مددگارن جي گهرج ئي ڪانهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

اهو ڪير آهي جيڪو توهان کي زمين ۽ سمنڊ جي اونداهين ۾ واٽ ڏيکاري ٿو ۽ اهو ڪير آهي جيڪو مينهن کان اڳ ۾ خوشخبري ڏيندڙ هوائون موڪلي ٿو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي، الله تعالى انهن جي شرڪ کان بلند آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڀلا خشڪيءَ ۽ دريا جي اونداهين ۾ اوهان کي ڪير رستو ڏيکاري ٿو ۽ پنهنجي رحمت (مينهن) کان اڳ خوش خبري ڏيندڙ هوائون ڪير موڪلي ٿو؟ ڇا خدا سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟ (هرگز نه) خدا انهن کان بلند آهي جن کي (سندس) شريڪ ڪن ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڪير آهي جيڪو واٽ ڏيکاري ٿو اوهان کي پٽ جي اونداهين ۾ ۽ سمنڊ ۾ ۽ ڪير موڪلي ٿو هوائن کي خوشخبري ڏيندڙ اڳيان رحمت پنهنجي ڇا ڪو معبود آهي الله سان گڏ؟ برتر آهي الله انهن کان جن کي شريڪ بنائين ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڀلا خشڪيءَ ۽ درياءَ جي اونداهين ۾ اوهان کي ڪير رستو ڏيکاري ٿو ۽ پنهنجي رحمت (مينهن) کان اڳ خوشخبري ڏيندڙ هوائون ڪير موڪلي ٿو؟ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو حاڪم آهي؟ الله انهن کان بلند آهي جن کي (سندس) شريڪ ڪن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڀلا اُهو ڪير آهي؟ جيڪو اوهان کي خشڪي ۽ درياء جي اونداهين ۾ رستو ڏيکاري ٿو ۽ ڪير آهي جيڪو هوائن کي پنهنجي رحمت (جي مينهن) کان اڳ خوشخبري بنائي موڪلي ٿو؟ ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟(جيڪو اهي ڪم ڪري) الله انهن کان مٿاهون آهي جن کي (سندس) شريڪ بنائن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

يا اُونداهِين ۾، بَر، بَحر جي، پَسائـِينان پار؟ يا موڪلي، سَندسِ مِهر اڳيان، وَاءَ واڌاين هارِ؟ ڇا، آهي گڏ اَلله سان، ٻيلي ٻيو ٻيهار؟ جَن کي ڀائـِن ڀائيوار، اَلله اُتم ٿيو ، اُن ڪنان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڀلا اهو ڪير آهي جو اوهان کي زمين ۽ پاڻيءَ جي اونداهين ۾ رستو ڏيکاريندو آهي؟ ۽ ڪير ٿو سندس ٻاجهه کان اڳ مبارڪ ڏيندڙ هوائون موڪلي؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو سائين به آهي؟ هو جيڪي ساڻس ڀائيوار ٿا مقرر ڪن، تن کان الله تمام مٿاهون آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ اهو ڪير آهي جيڪو بــَـرَ توڙي بحر جي اونداهين ۾ توهان کي رستو ڏسيندو آهي ۽ ڪير ٿو پنهنجي رحمت سان اڳواٽ هوائن کي خوشخبريءَ طور موڪلي، ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو معبود به آهي (جو ائين ڪري سگهي)؟ تمام مٿي ۽ مٿانهون آهي الله، ان شرڪ کان، جيڪو اهي ماڻهو ڪن ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهو ڪير آهي جيڪو رهنمائي ڪري ٿو اونداهين ۾ خشڪي ۽ سمنڊ ۾؟ ۽ ڪير آهي جيڪو هوائن کي خوشخبري ڏيندڙ ڪري موڪلي ٿو اڳيان پنهنجي رحمت جي؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو خدا (اهو ڪم ڪري) ٿو؟ تمام بلند آهي اهو الله انهن کان جيڪي ماڻهو شرڪ ڪن ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ڪير آهي جيڪو توهان کي خشڪي ۽ پاڻي جي انڌيرن ۾ صحيح رستو ڏيکاري ٿو؟ ڪير آهي جيڪو مينھن کان اڳ هوائن کي خوشخبري طور موڪلي ٿو؟ ڇا پوءِ به الله تعالى سان گڏ ٻيو ڪو معبود آهي؟ الله تعالى جي ذات تمام مٿانهين آهي، اُنهن کان جن کي توهان شريڪ ڪريو ٿا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بلڪه اُهو ڪير آهي جيڪو توهان کي خشڪي ۽ تري (يعني زمين ۽ سمنڊ) جي اونداهين ۾ رستو ڏيکاري ٿو ۽ جيڪو هوائن کي پنهنجي رحمت (واري برسات) کان اڳ ۾ خوشخبري بڻائي موڪلي ٿو. ڇا الله سان گڏ ڪو (ٻيو به) معبود آهي؟ الله انهن (ڪوڙن معبودن) کان مٿانهون آهي جن کي اُهي شريڪ ڪن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڀلا ٻڌايو اهو ڪير آهي؟ جيڪو بر ۽ بحر جي اونداهين ۾ اوهان جي رهنمائي ڪندو آهي ۽ ڪير آهي جيڪو رحمت جي برسات کان پهريان فرحت بخش هوائون هلائيندو آهي! ڇا الله سان ڪو ٻيو معبود به (شريڪ) آهي؟ (هرگز نه!) الله جي ذات اهڙن شريڪن کان پاڪ ۽ بالاتر آهي- جن کي مشرڪ ماڻهو ان سان شريڪ ڪري رهيا آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

ڀلا نئين سر مخلوق ڪير بڻائيندو آھي وري ٻيھر اُن کي بڻائيندو؟ ۽ اوھان کي آسمان ۽ زمين مان ڪير روزي ڏيندو آھي؟ الله سان ڪو ٻيو معبود آھي ڇا؟ (اي پيغمبر کين) چؤ ته جيڪڏھن اوھين سچا آھيو ته پنھنجي حُجت آڻيو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

ڀلا ڪير آهي جنهن پهريائين پهريائين خلقت جي شروعات ڪئي ۽ پوءِ به خلقيندو رهي ٿو؟ ۽۽ ڪير آهي جو اوهان کي زمين ۽ آسمان مان رزق پهچائيندو رهي ٿو، ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو معبود ٿي سگهي ٿو؟ (اي منهنجا پيغمبر! انهن مشرڪن کي) چئو ته، جيڪڏهن توهان (شريڪن ٺهرائڻ ۾) سچا آهيو ته پنهنجو ڪو دليل ته آڻيو؟(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

يا اهو ڪير آهي جيڪو مخلوق کي پيدا ڪري ٿو، ان کان پوءِ ان کي موٽائيندو ۽ اهو ڪير آهي جيڪو آسمان ۽ زمين مان توهان کي رزق عطا ڪري ٿو، ڇا الله تعالى سان گڏ ڪو معبود آهي،؟ رسولِ عربي توهان فرمايو ته توهان پنهنجا دليل آڻيو جيڪڏهن توهان سچا آهيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڀلا ڪير نئين سر (سڀ کي) پيدا ڪري ٿو پوءِ وري ٻيو ڀيرو (مرڻ کان پوءِ) پيدا ڪندو ۽ ڪير اوهان کي آسمان ۽ زمين مان روزي ڏئي ٿو؟ ڇا خدا سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟ (هرگز نه) (اي رسول) تون (انهن مشرڪن کي چئو ته جيڪڏهن اوهين سچا آهيو ته پنهنجي ثابتي آڻيو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڇا ڪير آهي جيڪو نئون ٺاهي ٿو مخلوق کي تنهن کان پوءِ موٽائيندو ان کي؟ ۽ ڪير رزق ڏئي ٿو اوهان کي آسمان مان ۽ زمين مان ڇا ڪو معبود آهي الله سان گڏ؟ فرماءِ ته آڻيو دليل پنهنجو جيڪڏهن آهيو سچا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڀلا ڪير نئين سر پيدا ڪري ٿو وري ان نموني تي بار بار پيدا ڪندو رهي ٿو ۽ ڪير اوهان کي آسمان ۽ زمين مان روزي ڏئي ٿو؟ ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو حاڪم آهي؟ چؤ ته جيڪڏهن اوهين سچا آهيو ته پنهنجي ثابتي آڻيو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڀلا اُهو ڪير آهي؟ جيڪو مخلوق کي پهريون ڀيرو پيدا ڪري ٿو پوءِ ان کي ٻيهر ورجائيندو. ۽ ڪير آهي؟ جيڪو اوهان کي آسمان ۽ زمين مان روزي ڏئي ٿو؟ ڇا الله سان گڏ ٻيو به ڪو معبود آهي؟ چؤ پنهنجو دليل آڻيو جي توهان سچا آهيو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ياجو پهرئـِين جوڙي جوڙ کي، موٽائيسِ، تنهن پُڃاڻ؟ ۽ آن کي اُڀ، زمين مان، سُرهِي ڏيئي سانجاڻ؟ ڇا، آهي ٻِيلي ٻِيو ڪو، سائـِين، سائـِينءَ ساڻ؟ چئو، اَوهان جو اُهڃاڻ، آهيو سَچا، ته آڻيو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڀلا ڪير ٿو ڪينَ منجهان خلق بنائي، پوءِ وري به ان کي ٻئي دفعي بنائيندو؟ ۽ ڪير ٿو اوهان کي آسمانن ۽زمين مان رزق رسائي؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو سائين به آهي؟ چئو ته جيڪڏهن سچا آهيو ته، پنهنجا دليل پيش ڪريو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ اهو ڪير آهي جيڪو پهرين ڀيري خلقت جوڙي ٿو ۽ پوءِ وري (ٻيهر) به ائين ڪري ٿو؟ ڪير ٿو توهان کي آسمان کان ۽ زمين مان رزق ڏئي؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو معبود به (انهن ڪمن ۾ هٿ ونڊائڻ وارو) آهي؟ چوين ته آڻيو پنهنجو ڪو دليل جيڪڏهن توهان سچا آهيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڪير آهي جيڪو ابتدا ڪري ٿو خلق جي پوءِ ان کي جاري رکي ٿو؟ ۽ ڪير توهان کي رزق ڏئي ٿو آسمان ۽ زمين مان؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو خدا به (ڀائيوار) آهي؟ چوين (اي رسول) ته آڻيو پنهنجو دليل، جيڪڏهن (واقعي)توهان سچا آهيو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهو ڪير آهي جيڪو مخلوق کي پھريون ڀيرو پيدا ڪري ٿو پوءِ ان کي وري ٻيھر پيدا ڪندو رهي ٿو؟ توهان کي آسمان ۽ زمين مان ڪير ٿو رزق پھچائي؟ ڇا پوءِ به الله تعالى سان گڏ ٻيو ڪو معبود آهي؟ چؤ ته جيڪڏهن توهان سچا آهيو ته (پنهنجي حق ۾) دليل پيش ڪريو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بلڪه اهو ڪير آهي جيڪو مخلوق کي پهرئين دفعي پيدا فرمائي ٿو پوءِ انهيءَ (تخليق جي عمل) کي دهرائيندو ۽ جيڪو توهان کي آسمان ۽ زمين کان رزق عطا فرمائي ٿو ڇا الله سان گڏ ڪو (ٻيو به) معبود آهي؟ فرمايو: (اي مشرڪو!) پنهنجو دليل پيش ڪريو جيڪڏهن توهان سچا آهيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڀلا ٻڌايو، اهو ڪير آهي؟ جيڪو مخلوقات جي پيدائش شروع ڪري ٿو، وري ان کي ٻيهر پيدا ڪري پاڻ ڏانهن موٽائي ٿو؟ ۽ اهو ڪير آهي جيڪو آسمان ۽ زمين جي رزق جي سرچشمن منجهان توهان کي روزي ڏيئي رهيو آهي؟ ڇا الله سان گڏ ڪو ٻيو معبود به(شريڪ) آهي؟ (اي پيغمبر!) کين چئه ته؛ جيڪڏهن توهين (پنهنجي چوڻ آکڻ ۾) سچا آهيو (۽ انساني عقل ۽ بصيرت جي ان عالمگير گواهيءَ جي خلاف توهان وٽ ڪو دليل آهي) ته پنهنجو دليل پيش ڪريو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(اي پيغمبر کين) چؤ ته آسمانن ۽ زمين ۾ جيڪي به آھن سي الله کانسواءِ ڳجھ نه ڄاڻندا آھن، ۽ نڪي ڄاڻندا آھن ته ڪڏھن وري اُٿاربن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر! کين) چئو ته جيڪو به آسمان ۾ ۽ زمين تي آهي تنهن کي غيب جي ڳالهين جي ڪابه خبر ڪانهي. فقط هڪ الله ئي غيب جون ڳالهيون چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو. اهي ته ايترو به معلوم ڪري نٿا سگهن ته ڪڏهن کين وري جيئاري اٿاريو ويندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

رسولِ عربي توهان فرمايو آسمانن ۽ زمينن ۾ الله تعالى کانسواءِ (بذاتِ خود) ٻيو ڪوبه غيب نٿو ڄاڻي، ۽ (انهن کي) اها خبر ناهي ته اهي ڪڏهن اٿاريا ويندا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

اي رسول! کين چئو ته خدا کان سواءِ آسمانن ۽ زمين ۾ ٻيا جيڪي به آهن سي ڳجھ نه ٿا ڄاڻن ۽ پڻ نه ٿا ڄاڻن ته ڪڏهن انهن کي (قبرن مان جيئرو ڪري) اٿاريو ويندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته نه ٿو ڄاڻي اهو جيڪو آسمانن ۾ ۽ زمين ۾ آهي غيب الله کان سواءِ ۽ نه ٿا سمجهن ته ڪڏهن اٿاريا ويندا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چو ته الله کانسواءِ آسمانن ۽ زمين ۾ ٻيا جيڪي به آهن سي ڳجهه نه ٿا ڄاڻن ۽ نه ٿا ڄاڻن ته ڪڏهن انهنکي (جيئرو ڪري) اٿاريو ويندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ آسمانن ۽ زمين ۾ الله کان سواءِ ڪو به (از خود) غيب جو علم نه ٿو رکي. ۽ (ماڻهو هي به) نه ٿا ڄاڻن ته ڪڏهن (زنده ڪري) اٿاريا ويندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چَئو، ڄاڻي نَه اَصل ڪير ٻيو، اُڀ ۽ ڀُون جا اَسرار، ڌاران ڌڻئَ هيڪڙي؛ ۽ هُننکي نه سَار سَنڀار، ته ويچارا ڪِنهن وار، آخِر ڏِينهن، اُٿاربا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته الله کان سواءِ ڪو به آسمانن ۽ زمين ۾ رهندڙ شخص ڳجهه نٿو ڄاڻي ۽ نڪي اها پروڙ اٿن ته ڪڏهن وري جيئرا ٿيندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ٻڌائين ته الله کانسواءِ آسمانن توڙي زمين ۾ ٻئي ڪنهن کي به غيب جو علم ڪونهي ۽ اهي (توهان جا معبود ته اهو به) نٿا ڄاڻن ته ڪڏهن اهي اٿاريا ويندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

انهن کي چؤ (اي نبي!) نٿو ڄاڻي ڪوبه آسمانن ۽ زمين ۾ علم غيب جو سواءِ الله جي، اهي (توهان جا خدا ته اهو به) نٿا ڄاڻن ته اهي ڪڏهن اٿاريا ويندا؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

چؤ ته الله تعالى کان سواءِ آسمانن ۽ زمين ۾ جيڪي به رهندڙ آهن تن کي غيب (يعني ڳجهه ) جي خبر ئي نه آهي. کين اها به خبر نه آهي ته هو ڪڏهن ٻيھر جيئرو ڪري اٿاريا ويندا؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

فرمايو ته جيڪي ماڻهو آسمانن ۽ زمين ۾ آهن (پاڻمرادو) غيب جو علم نٿا رکن سواءِ الله جي (اُهو عالم بالذات آهي) ۽ نه ئي اُهي اِها خبر رکن ٿا ته اُهي (ٻيهر جيئرا ڪري) ڪڏهن اٿاريا ويندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

تون کين چئه؛ آسمانن ۽ زمين ۾ الله کانسواءِ ڪنهن کي به غيب جو علم ڪونهي ۽ نه ڪي کين اها خبر آهي ته هو ڪڏهن اٿاريا ويندا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بلڪ سندن ڄاڻپ آخرت (جي نسبت) ۾ عاجز ٿي پئي آھي، بلڪ اُھي کانئس شڪ ۾ آھن، (نه!) بلڪ (ان جي سمجھ) کان انڌا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

بلڪ هنن ماڻهن جو علم آخرت جي باري ۾ ڪجهه به پروڙي نٿو سگهي. بلڪ هو ان بابت شڪ ۽ گمان جي اوندهه ۾ رهندڙ آهن، بلڪ بلڪل انڌا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ڇا انهن جو علم آخرت کي پهتو؟ بلڪ اهي انهيءَ ۾ شڪ ڪندڙ آهن، بلڪ اهي انهيءَ کان انڌا آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پر (اصل ڳالھ هي آهي ته) آخرت جي باري ۾ سندن عقل جو خاتمو ٿيل آهي، مگر انهن کي ان ۾ شڪ آهي پر (سچ هي آهي ته) اهي ان کان انڌا آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بلڪ عاجز ٿيو علم انهن جو آخرت (جي باري) ۾ بلڪ اهي شڪ ۾ آهن ان کان بلڪ اهي ان کان انڌا آهن. ع(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پر سندن علم آخرت جي باري ۾ نه رهيو آهي. مگر انهن کي ان ۾ شڪ آهي بلڪ اهي ان کان انڌا آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بلڪه آخرت جي باري ۾ انهن جو علم ختم ٿي چڪو آهي. بلڪه اهي ان جي باري ۾ شڪ ۾ آهن. بلڪه اهي ان کان انڌا آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڇا، پُهتو وڃِي پار، هُنن جو عِلم آخرت کي؟ اُٽلو آهِن اُن ڪنان، سَندو شڪ شِڪار، نابِينا نِبار، اُٽلو آهِن اُن ڪنان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بلڪ آخرت بابت سندن ڄاڻپ عاجز ٿيل آهي، بلڪ اهي ان بابت شڪ ۾ آهن، بلڪ سندس سمجهڻ کان انڌا آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

بلڪه آخرت بابت کين ڄاڻ نه آهي، بلڪه اهي ان جي باري ۾ شڪ ۾ پيل آهن. بلڪه، هو ان کان انڌا آهن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

پر انهن کان ته گم ٿي ويو آهي علم آخرت جو ۽ اهي ان جي طرفان شڪ ۾ آهن، پر اهي ان کان انڌا به آهن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اصل حقيقت هي آهي ته آخرت جو علم انهن جي سمجهه کان چڙهيل آهي. بلڪه هو اُن جي اچڻ ۾ شڪ ۾ مبتلا آهن ۽ ان کان بلڪل انڌا ٿي چڪا آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بلڪه آخرت جي باري ۾ انهن جو علم (پنهنجي) انتهاء تي پهچي ختم ٿي ويو مگر اُهي ان جي باري ۾ صرف شڪ ۾ ئي (مبتلا) آهن بلڪه اُهي ان (جي قطعي علم) کان انڌا آهن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

حقيقت اها آهي ته آخرت جي باري ۾ انهن جو علم عاجز ٿي چڪو آهي. بلڪه هو آخرت بابت شڪ ۾ پيل آهن بلڪه هو آخرت بابت بلڪل انڌا ٿي چڪا آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ ڪافر چوندا آھن ته جڏھن اسين مٽي ٿينداسون ۽ اسان جا پيءُ ڏاڏا (به تڏھن به) اسين وري قبرن مان ڪڍباسون ڇا؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

جن ماڻهن ڪفر جي واٽ ورتي آهي سي چون ٿا ته، ڇا جڏهن اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا ڳري مٽي ٿي ويندا تڏهن وري اٿاري ٻاهر ڪڍيا وينداسين؟(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ (مڪه جي) ڪافرن چيو، ڇا اسين ۽ اسان جا وڏا جڏهن مري مٽي ٿينداسين، ڇا پوءِ يقيناً اسين (قبرن مان) ڪڍيا وينداسين؟(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ ڪافر چون ٿا ته جڏهن اسين ۽ اسان جا ابا ڏاڏا (ڳري سڙي) مٽي ٿينداسون ته ڇا اسان کي (قبرن مان) ڪڍيو ويندو؟(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ چيو انهن جن ڪفر ڪيو ته ڇا جڏهن هونداسين مٽي اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا ڇا بلاشڪ اسين البت ڪڍيل آهيون .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ ڪافرن چيو ته جڏهن اسين ۽ اسان جا ابا ڏاڏا مٽي ٿينداسون ته ڇا اسان کي (قبرن مان) ڪڍيو ويندو؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ ڪافرن چيو ته: ”ڇا جڏهن اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا (مري) مٽي ٿي وينداسين ته ڇا اسان (قبرن مان) ڪڍيا وينداسين؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ ڪَهيو جَن ڪُفر ڪيو، ته اَسِين، ڪِ اَسان جا پِيء، جَڏهن وِياسون مِٽِي ٿِي، پوءِ نِڪرڻا آهيون، نِڪونج مان؟(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ ڪافر چون ٿا ته، ”ڇا، جڏهن اسين ۽ اسان جا وڏا مٽي ٿي وينداسون، تڏهن وري به جيئرا ڪيا وينداسون؟ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهي منڪر چون ٿا ته "ڇا جڏهن اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا مٽي ٿي چڪا هونداسون ته اسان کي قبرن مان (جيئرو ڪري) ڪڍيو ويندو؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ اهي ماڻهو چوندا آهن جن ڪفر ڪيو آهي ته، ڇا جڏهن اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا مٽي ٿي چڪا هوندا ته واقعي اسان کي (قبرن مان) ڪڍيو ويندو؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ڪافر چون ٿا ته ڇا جڏهن اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا مري مٽي ٿي وينداسين ته ڇا واقعي اسان کي (قبرن مان) ڪڍيو ويندو؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ ڪافر چون ٿا: ڇا اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا (مري) مٽي ٿي وينداسين ته ڇا اسان (وري جيئرا ڪري قبرن مان) ڪڍيا وينداسين.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڪافر چون ٿا ته جڏهن اسان ۽ اسان جا ابا ڏاڏا مٽي ٿي وينداسون ته ڇا اسان ٻيهر (قبرن مان) ڪڍيا وينداسين؟! (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بيشڪ اسان کي ۽ اسان جي پيءُ ڏاڏن کي ھن کان اڳ انھيءَ ڳالھ جو اَنجام ڏنو ويو آھي ھيءُ رڳو اڳين جون آکاڻيون آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهي دڙڪا اڳي به اسان کي ۽ اسان جي ابن ڏاڏن کي ملندا رهيا آهن اهي ڪجهه به نه آهن، اهي اڳوڻن ماڻهن جا ڪوڙا قصا آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ اسان کي، ۽ انهي کان اڳ ۾ اسان جي وڏن کي هيءُ وعدو ڏنو ويو هو، هيءُ ته پهرين ماڻهن جون آکاڻيون آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ان جو ته اڳي به اسان کي ۽ اسان جي ابن ڏاڏ کي وعدو ڏنو ويو آهي (ڪنهن جو اٿڻ ۽ ڇا جي قيامت) اهي ته رڳو اڳين جون آکاڻيون آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

البته تحقيق وعدو ڏنا وياسون هن کي اسين ۽ ابا ڏاڏا اسان جا اڳ ۾ ناهن هي مگر آکاڻيون پهرين جون .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ اسان کي ۽ اسان جي ابن ڏاڏن کي هن کان اڳ ان (ڳالهه) جو وعدو ڏنو ويو آهي، اهي رڳو اڳين جون آکاڻيون آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ هي وعدو اسان سان به ڪيو ويو ۽ هن کان اڳ اسان جي ابن ڏاڏن سان به، اهي ته رُڳو اڳين جا افسانا آهن“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

اَسان، ۽ اَسان جي اَبن کي، هِي وِيو ٻوليو، اَ ڳه ٻيهار، نه آهِن اِي اِظهار، مگر آکاڻيو اڳين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ، اهو وعدو اسان ۽ اسان جي وڏن کي هن کان اڳ به مليل هو، پر اهي رڳو اڳين جون آکاڻيون آهن.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اهڙيون خبرون اسانکي به گهڻيون ڏنيون ويون آهن ته اڳي اسان جي ابن ڏاڏن کي به پيون ملنديون هيون، پر اهي ته رڳو آکاڻيون ئي آکاڻيون آهن، جيڪي گذريل وقتن کان ٻڌندا پيا اچون" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

اهي خبرون ڏنيون ويون اسان کي ۽ اسان جي ابن ڏاڏن کي اڳي به، پر اهي ته رڳو ڪهاڻيون اڳي کان ٻڌندا پيا اچون(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

اهي وعدا ته اسان ۽ اسان جي ابن ڏاڏن سان شروع کان وٺي ڪيا ويا هئا (اسان کي ته) اُهي رڳو پراڻي دور جون ڪهاڻيون لڳن ٿيون. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

حقيقت ۾ ان جو وعدو اسان سان (به) ڪيو ويو ۽ ان کان اڳ اسان جي ابن ڏاڏن سان (به) اهي اڳين ماڻهن جون هٿ ٺوڪين آکاڻين کانسواءِ ڪجهه ناهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

اسان سان ۽ اسان کان پهرين سان اهي ئي واعدا ڪيا ويا هئا- ڪجهه ڪونهي! اهي ته رڳو آڳاٽيون آکاڻيون آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(اي پيغمبر کين) چؤ ته زمين ۾ گُھمو ۽ ڏسو ته گھنھگارن جي پڇاڙي ڪھڙي طرح ٿي ھئي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر! تون کين) چئو ته (قيامت کي به نٿا مڃيو پر) زمين تي سير سفر ڪيو ۽ پنهنجي اکين سان ڏسو ته گنهگار ماڻهن جي پڇاڙي ڪهڙي ته (خراب) ٿي ٿئي. (انهيءَ مان ئي عبرت وٺو ۽ سبق سکو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

رسولِ عربي توهان فرمايو توهان زمين ۾ سير ڪريو، پوءِ توهان ڏسو ته مجرمن جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول) ماڻهن کي چئو ته روءِ زمين تي ڪجھ گهمي ڦري ڏسو ۽ ڏسو ته گنهگارن جي پڇاڙي ڪئين ٿي؟(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته گهمو زمين ۾ پوءِ ڏسو ته ڪهڙي طرح هئي پڇاڙي مجرمن جي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چؤ ته زمين ۾ سير ڪريو پوءِ ڏسو ته ڏوهارين جي پڇاڙي ڪيئن ٿي؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ اوهان زمين ۾ سير ڪيو پوءِ نظر ڪيو ته ڏوهارين جي پڇاري ڪيئن ٿي؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

چَئو، گُھمو ڦِرو گام، نِرتئون پوءِ نِهاريو، ته آهي ڪِيئن اَنجام، ڏوهارِيَن جو ڏيھ ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته ”زمين ۾ گهمو ۽ پوءِ ڏسو ته ڏوهارين جي پڇاڙي ڪهڙي طرح ٿي؟“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چوين ته ڀلا زمين ۾ ڪجهه گهمي ڦري ڏسو ته ڏوهارين جي پڇاڙي ڪهڙي ٿي آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

تون چؤ (اي نبي!) ٿورو گهمي ڏسو زمين ۾ پوءِ ڏسو ته ڏوهارين جي پڄاڻي ڪهڙي ٿي چڪي آهي؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(انهن کي) چؤ ته توهان زمين ۾ گهمي ڦري ڏسو ته ڏوهاري ماڻهن جو ڪھڙو انجام ٿي چڪو آهي؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

فرمايو: توهان زمين ۾ سير ۽ سفر ڪريو پوءِ ڏسو ڏوهارين جي پڇاڙي ڪيئن ٿي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

تون کين چئه؛ ته توهين ڀلا زمين ۾ گهمي ڦري ڏسو ته ڏوهين جو ڪهڙو حشر ٿي چڪو آهي! (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ (اي پيغمبر) مٿن ڏک نه ڪر ۽ سندن فريب ڪرڻ کان خفگيءَ ۾ نه رھ.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر!) انهن ماڻهن (جي ايمان نه آڻڻ ۽ سندن ايندڙ تباهيءَ) تي غم نه ڪر. نڪي انهن ماڻهن جي منصوبن جي باري ۾ پاڻ کي ڳڻيتن ۾ وجهه يا پنهنجي دل کي بيقرار ڪر (هو تنهنجي خلاف ڪهڙيون به تجويزون ٺاهين پر هو توکي ڪجهه به ڪري نه سگهندا).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ رسولِ عربي توهان انهن تي ڏک نه ڪريو ۽ انهن جي مڪر سببان توهان پنهنجي سيني مبارڪ کي تنگ نه ڪريو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اي رسول) تون انهن جي حال تي افسوس نه ڪر ۽ اهي جيڪي بڇڙيون تدبيرون (تنهنجي خلاف) ڪن ٿا تن کان تنگدل (به) نه ٿيءُ.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ نه غم ڪر انهن جو ۽ نه هج تنگيءَ ۾ ان کان جيڪي فريب ڪن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ مٿن غم نه ڪر ۽ اهي جيڪي بڇڙيون تدبيرون ڪن ٿا تن کان تنگدل (به) نه ٿيءُ. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ (اي نبي!) انهن (جي حال) تي غم نه ڪر ۽ نه ئي تنگدل ٿي ان کان جيڪي اهي سازشون ڪن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

نه وِنجھل مٿن وريام! نه تنهن کان تنگ گھارتون، چلن جي چالاڪيون، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پر تون نڪي هنن تي غمگين ٿي ۽ نڪي سندن فريبن ڪرڻ کان دل سوڙهي ڪر. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اي نبي! انهن جي حالت تي ڏک نه ڪر، نڪي سندن بڇڙين تدبيرن کان دل لاهه (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي نبي!) تون ڏک نه ڪر انهن جي حال تي ۽ نه ٿي سندن چالن تي ڪجهه تنگ دل به(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبيﷺ!) توهان اهڙن ماڻهن جو ڏک ئي نه ڪريو ۽ نه ئي انهن جي حرڪتن تي همت هاري ويهو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ (اي حبيب مڪرم!) توهان انهن (جي ڳالهين) تي غمگين نه ٿيندا ڪريو ۽ نه انهن جي مڪر، فريب جي ڪري جيڪو اُهي ڪن ٿا پيا تنگدلي ۾ (مبتلا) ٿيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

تون مٿن غم نه ڪر ۽ جيڪي ڳُجهيون سازشون اهي ڪري رهيا آهن انهن جي ڪري تون دلگير نه ٿيندوڪر. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ چوندا آھن ته جيڪڏھن اوھين سچا آھيو ته اھو انجام ڪڏھن ٿيندو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ اهي (منڪر) چون ٿا ته جيڪڏهن توهان (مسلمان) سچا آهيو ته ٻڌايو ته، ڪڏهن اهو واعدو ظهور ۾ ايندو (يعني ڪڏهن اسان تي عذاب ايندو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ اهي چون ٿا ته هيءُ وعدو (عذاب جو) ڪڏهن ايندو جيڪڏهن توهان سچا آهيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ اهي (ڪافر مسلمانن کان) پڇن ٿا ته جيڪڏهن اوهين سچا آهيو ته (نيٺ) اهو (قيامت يا عذاب اچڻ جو) وعدو ڪڏهن پورو ٿيندو؟(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ چون ٿا ته ڪڏهن آهي هي وعدو جيڪڏهن آهيو سچا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ چون ٿا ته هيءَ وعدو ڪڏهن پورو ٿيندو جيڪڏهن اوهين سچا آهيو؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ چون ٿا ته: ”هي وعدو ڪڏهن پورو ٿيندو؟ جيڪڏهن اوهان سچا آهيو“؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ بحث ڪن بدنام، ته ڪڏهن اِهو انجام، جي صفا سچن مان آهيو. (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ هو ٿا چون ته ”جي اوهين سچا آهيو ته، اهو انجام ڪڏهن پورو ٿيندو؟“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چون ٿا ته "اهو دڙڪو ڪڏهن ٿو پورو ٿئي، جيڪڏهن توهان سچا آهيو؟" (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ هي ائين به چوندا آهن ته، اها ڌمڪي ڀلا ڪڏهن پوري ٿيندي، جيڪڏهن توهان (واقعي) سچا آهيو؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

هو چون ٿا ته جيڪڏهن توهان سچا آهيو ته پوءِ اهو وعدو ڪڏهن پورو ٿيندو؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ اُهي چون ٿا ته جيڪڏهن توهان سچا آهيو ته (ٻڌايو) هي (آخرت جي عذاب جو) وعدو ڪڏهن پورو ٿيندو؟(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر! اهي حقيقت ڀُلائيندڙ) چون ٿا؛ جيڪڏهن تون (ظلم ۽ سرڪشيءَ جي نتيجن کان ڊيڄارڻ بابت) سچو آهين ته قيامت ڪڏهن ٿيڻي آهي؟ (۽ ٿئي ڇو نه ٿي؟) (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(کين) چؤ ته جيڪي تڪڙو گھرندا آھيو تنھن مان ڪجھ متان اوھان جي پُٺيءَ پويان (ويجھو) ھجي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي پيغمبر! تون کين) چئو ته، جنهن عذاب جي اچڻ لاءِ تڪڙ لائي ڏني اٿوَ تنهن جو ڪجهه حصو ممڪن آهي ته توهان کي اچي ويجهو پيو آهي. (قريش ڪافرن کي پوءِ جلد ئي بدر جي شڪست جو ماتم ڪرڻو پيو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

رسولِ عربي توهان فرمايو توهان جي پويان جلدي اهي (شيون) لڳنديون جن جي توهان تڪڙ ڪري رهيا آهيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

تون چوين ته جنهن (عذاب) جي اوهين ماڻهو تڪڙ ڪيو ٿا تنهن مان ڪجھ متان اوهان جي (ويجهو) هجي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

فرماءِ ته ويجهي آهي هيءَ ڳالهه جو هجي پٺيءَ تي پهتو اوهان کي بعض ان جو جيڪو تڪڙو گهرو ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

چؤ ته جنهن جي جلد اچڻ جي گهر ڪريو ٿا تنهن مان ڪجهه متان اوهان جي پٺيان (ويجهو) هجي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

چؤ: متان ان (عذاب) جو ڪجهه حصو توهان جي ويجهو اچي پهتو هجي جنهن جي جلد اچڻ جي تڪڙي طلب ڪيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ٻول، ته مَتان ٻيلھ، ٿِيو ڪُجھ اوهان کي، اُن مان، جيڪو ويل سويل، تَڙيل! گُھرو ٿا تڪڙو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

چئو ته ”ٿي سگهي ٿو، ته جنهن لاءِ تڪڙ ٿا ڪريو، ان مان ڪجهه اوهان جي پوئتان ئي هجي!“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چوين ته عجب ناهي ته جنهن عذاب لاءِ توهان ايڏي تڪڙ مچايو ٿا، ان جو ڪو حـصو توهان جي ويجهو ئي اچي پهتو هجي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

تون چؤ (اي نبي!)، ڪهڙو عجب ته جنهن عذاب جي لاءِ توهان جلدي ڪري رهيا آهيو، ان جو ڪجهه حصو توهان جي ويجهو اچي پهتو هجي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

چؤ ته جنھن عذاب جي توهان ماڻهن تڪڙ لائي ڏني آهي، سو اهو توهان جي پويان اچڻ وارو ئي آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

فرمايو: ڪجهه پري ناهي ته ان (عذاب) جو ڪجهه حصو توهان جي ويجهو اچي پهتو هجي جنهن کي توهان تمام جلدي طلب ڪري رهيا آهيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

کين چئه؛ قريب آهي ته، جنهن ڳالهه جي توهان کي تڪڙ آهي، ان جو هڪ حصو بلڪل ويجهو اچي چڪو آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ بيشڪ تنھنجو پالڻھار ماڻھن تي فضل ڪرڻ وارو آھي پر گھڻا ماڻھو شڪر نه ڪندا آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ بيشڪ تنهنجي پروردگار جو ماڻهن تي وڏو فضل آهي (جو کين عذاب ۽ تباهيءَ کان مهلت ٿو ڏئي ته من سمجهن) پر (افسوس جو) هنن مان گهڻا بي شڪر آهن (جو قرآن جهڙي نعمت کي رد ڪري ۽ ان جي ابتڙ عمل ڪري پاڻ کي تباهيءَ ۾ ٿا وجهن).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ توهان جو رب يقيناً ماڻهن تي فضل ڪندڙ آهي، پر انهن مان اڪثر شڪر نٿا ڪن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ بيشڪ تنهنجو پالڻهار، ماڻهن تي فضل ڪرڻ وارو آهي. پر انهن مان گهڻا احسان نه ٿا مڃين.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ بيشڪ تنهنجو رب البته ڀلائيءَ جو صاحب آهي ماڻهن تي پر گهڻا انهن مان نه ٿا شڪر ڪن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بيشڪ تنهنجو پاليندڙ ماڻهن تي فضل ڪرڻ وارو آهي، پر انهن مان گهڻا احسان نه ٿا مڃين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ تنهنجو پالڻهار ماڻهن مٿان فضل (فرمائڻ) وارو آهي ۽ پر انهن مان گهڻا شڪر نه ٿا ادا ڪن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ مالِڪ تُنهنجو ماڻهن تي، بيشڪ ڪندڙ ڀال، پر اُنهن مان ڳُڻِن ڳالھ، نه ڳائـِن ڳَچ جيترا.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ بيشڪ تنهنجو ڌڻي ماڻهن تي فضل ڪندڙ آهي، پر منجهائن گهڻا شڪر نه ڪندا آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

حقيقت ۾ تنهنجو رب ته ماڻهن تي ڏاڍو فضل ڪرڻ وارو آهي، پر گهڻا ماڻهو شڪر نٿا ڪن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ حقيقت هيءَ آهي ته تنهنجو رب وڏو فضل ڪرڻ وارو آهي ماڻهن تي پر ناهن ڪيترا ئي ماڻهو شڪر گذار(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ بيشڪ تنھنجو پالڻھار ماڻهن تي وڏو مھربان آهي پر اُنهن مان گهڻا ماڻهو شڪر ادا نٿا ڪن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ بيشڪ توهان جو رب ماڻهن تي فضل (فرمائڻ) وارو آهي پر انهن مان گهڻا ماڻهو شڪر نٿا ڪن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ (اي پيغمبر!) تنهنجو پالڻهار انسانن جي لاءِ وڏي فضل وارو آهي (جيڪو بهرحال ماڻهن کي سکڻ ۽ سڌرڻ جا موقعا ڏيندو ئي رهي ٿو) پر (افسوس! انسان جي غفلت تي) هو، گهڻو ڪري (الله جي فضل ۽ رحمت مان فائدو ماڻڻ جي بجاءِ) ان جي ناشڪري ڪن ٿا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ سندن سينا جيڪي لڪائيندا ۽ جيڪي پڌرو ڪندا آھن سو تنھنجو پالڻھار بيشڪ ڄاڻندو آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ تنهنجو پروردگار يقيناً سڀ ڪجهه ڄاڻي ٿو. جيڪي هو (ڪافر) پنهنجي دلين ۾ لڪائين ٿا سو به ڄاڻي ٿو ۽ جيڪي ظاهر ٿا ڪن سو به ڄاڻي ٿو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ توهان جو رب (اهو سڀ ڪجھه) ڄاڻي ٿو جيڪو اهي پنهنجي سينن ۾ لڪائن ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪن ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

پڻ ان ۾ شڪ نه آهي ته جي ڳالهيون (آيتون) انهن جي دلين ۾ لڪل آهن ۽ جيڪي ظاهر ڪن ٿا تنهن کي پڪ ته تنهنجو پالڻهار ڄاڻي ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ بلاشڪ تنهنجو رب البته ڄاڻي ٿو اهو جيڪو لڪائين ٿا سينا انهن جا ۽ جيڪي ظاهر ڪن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ سندن سينا جيڪي لڪائين ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪن ٿا تنهن کي بيشڪ تنهنجو پاليندڙ ڄاڻي ٿو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ تنهنجو پروردگار ضرور ڄاڻي ٿو جيڪي سندن سينا لڪائن ٿا ۽ جيڪي ظاهر ڪن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ مالِڪ تُنهنجو مُورِهين، ڄاڻي ڄاڻڻهار، جيڪي اَندر رَکِن اَسرار، ياکِولينِ کَڻِي خَلق ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ بيشڪ تنهنجو ڌڻي اهو ضرور ڄاڻي ٿو جيڪي سندن دلين ۾ آهي ۽ جيڪي ظاهر ٿا ڪن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ان ۾ ڪوبه شڪ ناهي ته تنهنجو رب چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو، جيڪي سندن سينن اندر سانڍيل آهي يا جيڪي اهي پڌرو ڪن ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ بيشڪ تنهنجو رب سڀڪجهه ڄاڻي ٿو جيڪي انهن پنهنجن سينن ۾ لڪايو آهي ۽ جيڪي اهي ظاهر ڪن ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

انهن ماڻهن جا سينا جو ڪجهه لڪائين ٿا يا ظاهر ڪن ٿا تن کان تنھنجو پالڻھار خوب واقف آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ بيشڪ توهان جو رب انهن (ڳالهين) کي ضرور ڄاڻي ٿو جيڪي انهن جي سينن (اندر ۾) لڪايون اٿن ۽ (انهن ڳالهين کي به) جيڪي اِهي ظاهر ڪن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ بي شڪ! تنهنجو رب خوب ڄاڻي ٿو جيڪو ڪجهه انهن جا سينا، پنهنجي اندر ۾ لڪايون ويٺا آهن ۽ جيڪو ڪجهه هو ظاهر ڪن ٿا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ اھڙي ڪا (شيء) ڳجھي نه آھي جا پڌري ڪتاب ۾ (لکيل) نه آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ ڪابه اهڙي لڪل شيءِ ڪانهي جا (الله جي) هڪ چٽي ڪتاب ۾ لکيل ناهي. (يعني الله کي هرڪا مخفي شيءِ به معلوم آهي.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ آسمانن ۽ زمينن ۾ (ڪا شيءِ) غائب ناهي مگر (اها) لوحِ محفوظ ۾ آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ اهڙي ڪا به لڪل شيءِ نه آهي جا پڌري ڪتاب (لوح محفوظ) ۾ (لکيل) نه هجي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ناهي ڪا لڪل شيءِ آسمان ۾ ۽ زمين ۾ مگر ڪتاب کليل ۾ آهي.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ اهڙي ڪابه لڪل شيءِ نه آهي جا پڌري ڪتاب ۾ (لکيل) نه هجي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ ڪابه اهڙي لڪل شيءِ نه آهي جيڪا پڌري ڪتاب (لوح محفوظ) ۾ (لکيل) نه هجي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ آسمان ۽ زمين ۾، مَخفِي نه آهي نه مُور، مگر اُهو مَذڪور، لِکيل پَڌرٖي ليکه ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ ڪا به اهڙي ڳجهي چيز ڪانهي، جا پڌري ڪتاب ۾ نه هجي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

آسمان توڙي زمين جي ڪابه لڪل شيءِ اهڙي ناهي، جيڪا هڪ پڌري ڪتاب ۾ لکيل نه هجي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ ڪابه ڳجهي شيءِ اهڙي نه آهي آسمان ۽ زمين جي جيڪا پڌري (ظاهر ظهور) ڪتاب ۾ نه هجي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

آسمان ۽ زمين ۾ اهڙي ڪابه شيءِ لڪيل نه آهي جنھن کي واضح ڪتاب ۾ درج نه ڪيو ويو هجي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ ڪا (به) لڪل شيءِ نه آهي مگر (اُها) روشن ڪتاب (لوح محفوظ) ۾ (لکيل) آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ آسمان ۽ زمين ۾ ڪائي اهڙي شيءِ لڪل ڪانهي جيڪا پڌري ڪتاب (يعني لوحِ محفوظ) ۾ موجود نه هجي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بيشڪ ھي قرآن بني اسرائيلن کي گھڻيون ڳالھيون اُھي ڳالھيون بيان ڪندو آھي جن بابت اُھي تڪرار ڪندا ھوا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

يقيناً هي قرآن بني اسرائيلن لاءِ هنن جي گهڻين ئي اهڙين ڳالهين کي چٽو ۽ صاف ڪري ٿو ڇڏي جن ۾ هو هڪ ٻئي سان اختلاف رکن ٿا. (يعني اختلافن بابت چٽو فيصلو ڏئي ٿوته ڪهڙي ڳالهه ٺيڪ آهي ۽ ڪهڙي غلط آهي.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ هي قرآن ڪريم بني اسرائيل جا اهي قصا بيان ڪري ٿو جن مان گھڻن ۾ اهي اختلاف ڪن ٿا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ هيءُ قرآن بني اسرائيلن کي سندن ڳالهين کي جن ۾ اهي اختلاف ڪن ٿا ظاهر ڪري ٿو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بلاشڪ هي قرآن بيان ڪري ٿو بني اسرائيل تي گهڻيون اهي ڳالهيون جو اهي ان ۾ اختلاف ڪن ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ هيءُ قرآن بني اسرائيلن کي گهڻيون اهي ڳالهيون ٻڌائي ٿو جن ۾ اهي (پاڻ ۾) اختلاف ڪن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ هي قرآن بني اسرائيل کي گهڻيون اُهي ڳالهيون ٻڌائي ٿو جن ۾ اُهي (پاڻ ۾) اختلاف ڪن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

هِي قادر جو قُرآن، اِسرائـِيل جي اولاد تي، اَڪثر ڪري بيان، جِنهن تان جَھڳڙو ڪن پاڻ ۾.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ هي قرآن بني اسرائيلن کي اهڙيون گهڻيون ڳالهيون ٻڌائي ڏيندو آهي، جن بابت هو تڪرار ڪندا آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

بيشڪ هيءُ قرآن بني اسرائيل کي گهڻين ئي انهن ڳالهين جي حقيقت کولي ٿو ٻڌائي جن ۾ هو اختلاف ڪن ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

حقيقت هيءَ آهي ته قرآن ٻڌائي ٿو ڪيتريون ئي ڳالهيون بني اسرائيل کي جن ۾ اهي ماڻهو گهڻو ڪري اختلاف رکن ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ هي قرآن بني اسرائيل کي ڪيتريون ئي اهڙيون ڳالهيون چٽي طرح ٻڌائي ٿو جنھن ۾ هو خود پاڻ ۾ اختلاف ڪري ويٺا آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

بيشڪ هي قرآن بني اسرائيلن جي سامهون اُهي گهڻيون شيون بيان ڪري ٿو جنهن ۾ اُهي اختلاف ڪن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ بي شڪ ! هي قرآن بني اسرائيل جي آڏو گهڻا اهي قصا بيان ڪري ٿو جن بابت هو اختلاف ڪندا آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ بيشڪ اِھو مُؤمن لاءِ ھدايت ۽ ٻاجھ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

يقيناً هي قرآن ايمان وارن لاءِ سراسر هدايت ۽ رحمت آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ بيشڪ اهو (قرآن ڪريم) مؤمنن لاءِ يقيناً هدايت ۽ رحمت آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ ان ۾ شڪ نه آهي ته هي قرآن ايمان وارن لاءِ سموري هدايت ۽ رحمت آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ بيشڪ اهو البته هدايت ۽ رحمت آهي مؤمنن جي لاءِ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ بيشڪ اهو ايمان وارن لاءِ هدايت ۽ رحمت آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ بيشڪ اهو هدايت ۽ رحمت آهي مؤمنن لاءِ.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ بيشڪ هي قُرآن، آهي سُونهپ ۽ سوجھرو، پڻ بَخشش بي گمان، مَڃِيندڙن لئي مُورهِين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ بيشڪ هو مؤمنن لاءِ هدايت ۽ ٻاجهه آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ اهو هدايت ۽ رحمت آهي مؤمنن لاءِ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ بيشڪ اهو (نه صرف) هدايت آهي پر رحمت آهي ايمان آڻڻ وارن لاءِ(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ هي قرآن ايمان آڻيندڙن لاءِ هدايت ۽ رحمت آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ بيشڪ هي هدايت آهي ۽ مومنن جي لاءِ رحمت آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ يقيناً هي قرآن ايمان وارن جي لاءِ هدايت ۽ رحمت آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بيشڪ تنھنجو پالڻھار پنھنجي حُڪم سان سندن وچ ۾ نبيرو ڪندو، ۽ اُھو غالب ڄاڻندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

بيشڪ تنهنجو پروردگار پنهنجي حڪم سان انهن جي وچ ۾ فيصلو ڏيندو، ۽ بيشڪ هو (هر شيء تي) غالب آهي ۽ سڀ ڪجهه ڄاڻندڙ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ توهان جو رب پنهنجي حڪم سان انهن جي وچ ۾ فيصلو ڪندو، ۽ اهو غالب گھڻي علم وارو آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول) بيشڪ تنهنجو پروردگار پنهنجي حڪم سان سندن وچ ۾ (جهڳڙن جو) فيصلو ڪندو ۽ اهو (سڀ تي) غالب ۽ واقف ڪار آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ تنهنجو رب فيصلو ڪندو انهن ۾ پنهنجي حڪم سان ۽ اهو غالب ڄاڻندڙ آهي .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ تنهنجو پاليندڙ پنهنجي حڪم سان سندن وچ ۾ فيصلو ڪندو ۽ اهو ئي زبردست (سڀ ڪجهه) ڄاڻندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ تنهنجو پالڻهار انهن جي وچ ۾ پنهنجي حڪم سان فيصلو فرمائيندو، ۽ اُهو غالب ڄاڻندڙ آهي.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

تُنهنجو قادِر ڪِبريا، اُنهن وِچ پَنهنجي اَمرسان، نِبيرِويندونِيان، سو سَٻر ۽ سَٻوجھ گھڻو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ تنهنجو ڌڻي پنهنجي حڪم سان سندن وچ ۾ فيصلو ڪندو ۽ اهو غالب ڄاڻندڙ آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ پڪ ئي پڪ (اهڙيءَ طرح) تنهنجو رب انهن ماڻهن جي وچ ۾ به پنهنجي حڪم سان نبيرو ڪري ڇڏيندو ۽ هو زبردست ۽ سڀ ڪجهه ڄاڻندڙ آهي (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ تنهنجو رب (اهڙيءَ طرح) انهن ماڻهن جي وچ ۾ به فيصلو ڪندو (ڇو ته) اهو زبردست آهي سڀ ڪجهه ڄاڻ رکڻ وارو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ تنھنجو پالڻھار انهن سڀني جي وچ ۾ پنھنجي حڪم سان فيصلو ڪندو. بيشڪ اهوئي زبردست ۽ وڏي علم وارو آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ بيشڪ توهان جو رب انهن (مومنن ۽ ڪافرن) جي وچ ۾ پنهنجي حڪم (عدل) سان فيصلو فرمائيندو ۽ اُهو غالب آهي تمام گهڻو ڄاڻندڙ آهي.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

يقيناً تنهنجو رب انهن ماڻهن جي درميان پنهنجي حڪم سان فيصلو مُڪائيندو ۽ اهوئي زبردست ۽ سڀ ڪجهه ڄاڻندڙ آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

پوءِ (اي پيغمبر تون) الله تي ڀروسو ڪر، بيشڪ تون پڌري سچي (دين) تي آھين.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

سو (اي منهنجا پيغمبر!) الله تي ڀروسو رک. يقيناً تون صريح (يعني چٽي) حق تي آهين، (ڪافر باطل تي آهن، تون سندن پرواهه نه ڪر. الله تعاليٰ تنهنجي مدد ڪندو.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

پوءِ توهان الله تعالى تي توڪل ڪريو، بيشڪ توهان راه راست تي آهيو(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ته (اي رسول) تون خدا تي ڀروسو ڪر بيشڪ تون پڌري حق تي آهين.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

پوءِ الله تي توڪل ڪر بيشڪ تون روشن حق تي آهين .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

پوءِ الله تي ڀروسو ڪر بيشڪ تون پڌري حق تي آهين. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

پوءِ الله تي ڀروسو ڪر. بيشڪ تون پڌري حق تي آهين.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

پوءِ رک تون رَبَّ تي بار، تون صفا آهِين سچ مٿي، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

پوءِ تون الله تي ڀروسو ڪر- بيشڪ تون صاف حق تي آهين. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

تنهنڪري اي نبي! الله تي ڀروسو رک، بيشڪ تون پڌري حق تي آهين (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(پوءِ اي نبي!) ڀروسو رک الله تي، بيشڪ تون ئي (ظاهر ظهور) پڌري حق تي آهين(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بس! تون الله تعالى تي ڀروسو ڪندو رهه. بيشڪ تون ئي صفا حق تي آهين. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

پوءِ توهان الله تي ڀروسو ڪريو بيشڪ توهان پڌري حق تي (قائم ۽ فائز) آهيو.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

تنهنڪري تون الله تي ڀروسو ڪر، بي شڪ! تون پڌري حق تي آهين. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

بيشڪ تون نڪي مُئن کي ٻُڌائي سگھندين ۽ نڪي ٻوڙن کي سڏ ٻڌائي سگھندين جڏھن (ھو) پٺي ڏيئي ڦرن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

تون مُردن کي پنهنجون ڳالهيون ٻڌائي ڪونه سگهندين، (يعني مُردا تنهنجون ڳالهيون ٻڌي ۽ سمجهي ڪونه سگهندا) نڪو ٻوڙا تنهنجو سڏ ٻڌي سگهندا، جڏهن ته اهي (ٻڌڻ جي بدران) پٺي ڏئي ٿا هليا وڃن. (پوءِ ڪيئن تون هنن جي رهنمائي ڪري سگهندين؟)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

بيشڪ توهان جو ٻُڌائڻ، مُئل (ڪافر) نٿا ٻُڌن ۽ توهان جو ٻڌائڻ (اسلام جي دعوت) ٻوڙا، (ڪافر) نٿا ٻڌن، جنهن وقت اهي پٺ ڏئي ڦرندڙ آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

بيشڪ تون نڪي مئلن کي (پنهنجي ڳالھ) ٻڌائي سگهين ٿو ۽ نه ڪي ٻوڙن کي ٻڌائي سگهين ٿو (خاص ڪري) جڏهن اهي پٺ ڏيئي ڦرن ٿا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

بيشڪ تون نه ٿو ٻڌرائين مئلن کي ۽ نه ٿو ٻڌرائين ٻوڙن کي سڏ جڏهن ڦريا پٺي ڏيندڙ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

بيشڪ تون نڪي مئلن کي سڏ ٻڌائي سگهين ٿو ۽ نڪي ٻوڙن کي ٻڌائي سگهين ٿو جڏهن اهي پٺ ڏيئي ڦرن ٿا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

بيشڪ تون مُردن کي نه ٿو ٻڌائين ۽ نه ڪِي ٻوڙن کي سَڏُ ٻُڌائين ٿو جڏهن اُهي (توکي) پٺي ورائي وڃي رهيا هجن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

تون سُڻائي نه سَگھندِين، مُوئن کي مَهندار! ۽ ٻوڙا، پُٺيراٿيا جڏهن، ته نه ٻُڌن ڪا ٻاڪار، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

بيشڪ تون نڪي مئن کي ٻڌائي سگهندين ۽ نڪي ٻوڙن کي سڏ ٻڌائي سگهندين، جڏهن هو پٺ ڏئي ڦرن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

تون مئن کي (ڪا ڳالهه) ٻڌائي نٿو سگهين ۽ نڪي انهن ٻوڙن کي پنهنجو سڏ پهچائي سگهين ٿو، جيڪي پــُـٺي ڏيو ڀڄندا ويندا هجن (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

بيشڪ تون نٿو ٻڌائي سگهين مُڙدن کي ۽ نه سڏ ئي پڄائي سگهندين ٿو ٻوڙن کي، جيڪي ڏٺي ئي ڀڄي پري ٿيندا هجن(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ تون نه ته مئلن کي ۽ نه ئي ٻوڙن کي ٻڌائي سگهين ٿو جڏهن اهي پُٺي ڏئي ڦري وڃن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(اي حبيب!) بيشڪ توهان نه ته انهن مئلن (يعني حياتِ ايماني کان محروم ڪافرن) کي پنهنجو سڏ ٻڌايو ٿا ۽ نه ئي (حق جو سڏ ٻڌڻ کان محروم) ٻوڙن کي جڏهن ته اُهي (توهان کان ئي) پٺي ڦيريندا هجن.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

تون مئلن کي ٻڌائي نه ٿو سگهين ۽ نه ڪي انهن ٻوڙن تائين پنهنجو آواز پهچائي سگهين ٿو جڏهن ته اهي پٺي ڏئي ڀڄي ويندڙ آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ نڪي تون انڌن کي سندن گمراھيءَ کان (موٽڻ لاءِ) سِڌو رستو ڏيکاريندڙ آھين، (تون) رُڳو انھيءَ کي ٻڌائيندين جيڪو اسان جي آيتن تي ايمان آڻيندو پوءِ اُھي فرمانبردار آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

نڪي تون انڌن کي سندن گمراهيءَ کان ڦيرائي سڌي واٽ ڏي آڻي سگهندين. تون ته فقط انهن کي ئي (حق جون ڳالهيون) ٻڌڻ جهڙو ڪري سگهندين جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان رکن ٿا ۽ فرمانبردار مسلمان ٿين ٿا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ نه توهان انڌن (ڪافرن) کي سندن گمراهي کان هدايت ڏيندڙ آهيو، توهان ته فقط انهن ماڻهن کي ٻڌائي سگھو ٿا جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان آڻن ٿا، پوءِ اهي مسلمان آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ نڪي تون انڌن کي سندن گمراهيءَ کان (موٽڻ لاءِ) رستو ڏيکاري سگهين ٿو پر جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان رکن ٿا پوءِ اهي مڃڻ وارا به آهن.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ناهين تون رستو ڏيکاريندڙ انڌن جو گمراهيءَ انهن جي کان ۽ نه ٿو ٻڌرائين تون مگر انهن کي جيڪي ايمان آڻين ٿا اسان جي آيتن تي پوءِ اهي فرمانبردار آهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ نڪي تون انڌن کي سندن گمراهيءَ کان (موٽڻ لاءِ) رستو ڏيکاريندڙ آهين. تون رڳو ان کي ٻڌائي سگهين ٿو جيڪو اسان جي ڳالهين کي مڃي ٿو پوءِ اهي فرمانبردار آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ نه تون انڌن کي سندن گمراهي کان هدايت ڏيندڙ آهين. تون رُڳو انهن کي ئي ٻڌائين ٿو جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان آڻن ٿا پوءِ اُهي فرمانبردار آهن.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ نه اَنڌن کي، اوجھڙ مان، تون سَنئون سُهائـِين پار، تون نه سُڻائـِين تِنهن سوا، مَڃِين، جي موچار، اَسانجا حُڪم هيڪار، پوءِ اُهي مَڃِيندڙ آهن مُورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ نڪي تون انڌن کي سندن گمراهيءَ مان نڪرڻ لاءِ رستي لڳائي سگهندين، تون ته رڳو ان کي ٻڌائيندين، جن اسان جي آيتن تي ويساهه آندو، پوءِ اهي حڪم مڃيندڙ آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ نه انڌن کي دڳ جو ڏس ڏئي ڀٽڪڻ کان بچائي سگهين ٿو. تون ته ڳالهه انهن ماڻهن کي ٻڌائي سگهين ٿو، جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان آڻن ٿا ۽ پوءِ فرمانبردار بنجي وڃن ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ نه وري رستو ٻڌائي بچائي سگهين ٿو انڌن کي ڀٽڪڻ کان، تون ته پنهنجي ڳالهه انهن ماڻهن کي ٻڌائي سگهين ٿو جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان آڻين ٿا ۽ فرمانبردار بنجن ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ نه ئي تون انڌن کي گمراهي واري رستي کان هٽائي سڌي رستي تي آڻي سگهين ٿو. تون رڳو انهن ماڻهن کي ٻڌائي سگهين ٿو جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان آڻي فرمانبرداري اختيار ڪندا آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ نه ئي توهان (دل جي) انڌن کي انهن جي گمراهيءَ کان (بچائي) هدايت ڏيڻ وارا آهيو، توهان ته (حقيقت ۾) انهن کي ئي ٻڌايو ٿا (جيڪي توهان جي دعوت قبول ڪري) اسان جي آيتن تي ايمان آڻين ٿا پوءِ اُهي ئي ماڻهو مسلمان آهن (۽ اُهي ئي زندهه چورائڻ جا حقدار آهن).(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ نه ڪي تون انڌن کي ڀٽڪڻ کان بچائي سنئين دڳ لائي سگهين ٿو. تون صرف انهن ئي ماڻهن کي (قرآن) ٻڌائي سگهين ٿو جيڪي اسان جي آيتن تي ايمان رکن ٿا تنهنڪري اهي ئي فرمانبردار آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ جڏھن مٿن (عذاب جو) انجام لازم ٿيندو (تڏھن) انھن لاءِ ھڪ جانور زمين مان ڪڍنداسون جو ساڻن ڳالھائيندو انھيءَ ڪري جو ماڻھو اسان جي آيتن تي يقين نه رکندا ھوا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ جڏهن (الله جو) واعدو انهن (منڪرن) جي حق ۾ ظهور ۾ ايندو (يعني مٿن عذاب جو وقت اچي ويندو) تڏهن اسان زمين مان هڪ جانور ٻاهر ڪڍنداسين جو کين ٻڌائيندو (ته هاڻي عذاب اچڻو آهي) يقيناً ماڻهن کي اسان جي آيتن تي يقين ڪونه هو (سو هاڻي اکين سان عذاب ڏسندا ۽ لوڙيندا).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ جنهن وقت انهن تي (عذاب واري) ڳالهه ايندي ته اسين انهن لاءِ (قيامت جي قريب) هڪ چؤپايو زمين مان پيدا ڪنداسين جيڪو انهن سان ڳالهائيندو، بيشڪ ڪافر اسان جي آيتن تي يقين نٿا رکن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جڏهن مٿن (قيامت جو) وعدو لازم ٿيندو تڏهن انهن لاءِ زمين مان هڪ هلڻ وارو ڪڍنداسون جو انهن سان ڳالھ ڪندو ته (فلاڻا فلاڻا) ماڻهو اسان جي آيتن تي يقين نه ڪندا هئا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جڏهن واقع ٿيو قول انهن تي ته ڪڍنداسون اسين انهن جي لاءِ هڪ چوپايو زمين مان جيڪو ڳالهائيندو انهن سان ته بيشڪ ماڻهو اسان جي آيتن تي يقين نه رکندا هئا. ع(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جڏهن مٿن (عذاب جي) ڳالهه لازم ٿيندي تڏهن انهن لاءِ زمين مان هڪ جانور ڪڍنداسون. جو انهن سان ڳالهه ڪندو ته ماڻهو اسان جي ڳالهين تي يقين نه ڪندا هئا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ جڏهن انهن تي (عذاب جي) ڳالهه واقع ٿيندي ته اسان انهن جي لاءِ زمين مان هڪ جانور (دَابَةُ الارض) ڪڍنداسين جيڪو انهن سان ڳالهائيندو. بيشڪ ماڻهو اسان جي نشانين تي يقين نه ڪندا هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ جڏهن لڳو مَٿنِ اِلزم، تن لئي ڪڍيوسون ڪو، کيڙائو کيہ مَنجھان، سو ڪندو ساڻِن ڪَلام، ته اسان جا اَحڪام، هِي ماڻهو مَڃِيندائـِي نه هُئا، 482(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ جڏهن مٿن (عذاب جو) وعدو اچي پهچندو، تڏهن هنن لاءِ زمين مان هڪ ساهوارو ڪڍنداسون، جو ساڻن ڳالهائي، هن ڪري جو ماڻهو اسان جي آيتن تي يقين نه رکندا هئا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ جڏهن اسان جي ڳالهه پوري ٿيڻ جو وقت مٿن اچي پوندو ته اسان انهن لاءِ هڪڙو جانور زمين مان ڪڍنداسون، جيڪو ساڻن ڳالهائيندو، جو هونئن ته ماڻهو اسان جي آيتن تي يقين نه ڪندا هئا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ جڏهن اسان جي ڳالهه پوري ٿيڻ جو وقت انهن تي ايندو ته اسان هڪ جانور انهن لاءِ ڪڍنداسين زمين مان انهن سان ڳالهائڻ لاءِ، جيڪو انهن سان ڳالهائيندو ته ماڻهو اسان جي آيتن تي يقين نه ڪندا هئا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جڏهن اسان جي وعدي جو وقت ايندو ته اسان انهن جي لاءِ زمين مان هڪ جانور ظاهر ڪنداسين جيڪو انهن سان ڳالهائيندو ۽ چوندو ته “ماڻهو اسان جي آيتن تي يقين نه ڪندا هئا.“ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جڏهن انهن تي (عذاب جو) فرمان پورو ٿيڻ جو وقت ايندو ته اسان انهن جي لاءِ زمين مان هڪ جانور ڪڍنداسين جيڪو انهن سان ڳالهائيندو ڇوته ماڻهو اسان جي نشانين تي يقين نه ڪندا هئا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جڏهن اسان جي ڳالهه پوري ٿيڻ جو وقت مٿن اچي ڪڙڪندو (يعني قيامت اچي سرتي بيهندي) ته اسان انهن جي لاءِ زمين مان هڪ جانور ڪڍنداسون جيڪو ساڻن ڳالهائيندو ڇاڪاڻ جو ماڻهو اسان جي آيتن تي يقين نه ڪندا هئا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ اُنھي ڏينھن جو سڀڪنھن اُمّت مان اھڙيءَ ٽوليءَ کي کڙو ڪنداسون جنھن اسان جي آيتن کي ڪُوڙو ڄاتو ٿي پوءِ اُھي (ھڪٻئي جي پھچڻ تائين) بيھاريا ويندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ هڪڙي ڏينهن اسان هر هڪ قوم مان انهيءَ ٽولي کي هڪ هنڌ گڏ ڪنداسين، جيڪي اسان جي آيتن ۽ حڪمن کي نه مڃيندا هئا ۽ انهن کي صفن ۾ کڙو ڪيو ويندو.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ رسولِ عربي توهان ياد ڪريو اهو ڏينهن جڏهن اسان هر امت مان هڪ فوج گڏ ڪنداسين اِهي اُهي ماڻهو هوندا جيڪي اسان جي آيتن کي ڪوڙو سمجهندا هئا پوءِ اهي (نظم و ضبط سان) گڏ ڪيا ويندا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (اهو ڏينهن ياد ڪر!) جنهن ڏينهن سڀ ڪنهن امت مان هڪ اهڙو گروھ جنهن اسان جي آيتن کي ڪوڙو ڪيو هوندو گڏ ڪنداسون. پوءِ انهن جون جدا جدا ٽوليون ٺاهيون وينديون.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جنهن ڏينهن اٿارينداسون هر امت مان فوج انهن مان جن ڪوڙو ڪيو آيتن اسان جن کي پوءِ اهي روڪيا ويندا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ (ياد ڪر) جنهن ڏينهن سڀ ڪنهن فرقي مان هڪ جماعت کي جنهن اسان جي ڳالهين کي ڪوڙو ڪيو هوندو گڏ ڪنداسون پوءِ انهن جون جدا جدا ٽوليون ٺاهيون وينديون. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ جنهن ڏينهن اسان هر امت مان انهن ماڻهن جو (هڪ هڪ) گروهه اٿارينداسين جيڪي اسان جي آيتن کي ڪوڙو چوندا هئا پوءِ انهن جون جدا جدا ٽوليون ڪيون وينديون.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ اَسِين هر اُمت مان، وَڳر واريون جِنهن وار، اُنهن مان جَن اسان جا، ڪوڙ چيا ڪم ڪار، پوءِ تَرسائبو تن کي، ٻِئن لاءِ ٻِيهار، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ ان ڏينهن سڀ ڪنهن امت مان هڪ ٽوليءَ کي کڙو ڪنداسون، جنهن اسان جي آيتن کي ڪوڙو ٿي سمجهيو، پوءِ اهي هڪ ٻئي لاءِ ترسايا ويندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ جنهن ڏينهن اسان هر امت مان هڪ وڏو ڊنب انهن ماڻهن جو ميڙي آڻي گڏ ڪنداسون، جيڪي اسان جي آيتن کي ڪوڙو ڀانئيندا هئا. پوءِ انهن کي (سندن ڏوهاري حيثيت آهر) درجن ۾ ورهائي کڙو ڪيو ويندو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ ٿورو ان ڏينهن جو تصور ڪريو جڏهن اسان هر امت مان هڪ فوج انهن ماڻهن کي گهيرڻ لاءِ آڻينداسين جيڪي اسان جي آيتن کي ڪوڙو چوندا هئا، پوءِ کين سندن قِسمن سان ترتيب ڏبو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ان ڏينھن اسان هر امت مان هڪ وڏي گروهه کي پنھنجي آيتن جي انڪار سبب گڏ ڪنداسون پوءِ انهن جي درجي وار ترتيب ڪئي ويندي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جنهن ڏينهن اسان هر امت مان انهن ماڻهن جو (هڪ هڪ) ٽولو گڏ ڪنداسين جيڪي اسان جي آيتن کي ڪوڙو چوندا هئا پوءِ اُهي (گڏ هلڻ جي لاءِ اڳئين پاسي کان) روڪيا ويندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ ان ڏينهن (جو تصور ته ڪريو جڏهن) اسان هر هڪ امت منجهان هڪ هڪ ٽولو انهن ماڻهن جو ڪٺو ڪنداسين جيڪي اسان جي آيتن کي ڪوڙو چوندا هيا. پوءِ انهن جي درجابندي ٿيندي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

تان جو جڏھن (سڀ) ايندا (تڏھن الله) چوندو ته اوھان منھنجن آيتن کي ڇو ڪوڙ ڄاتو ھو ۽ انھن کي اوھان سمجھو به نه ھُيو يا (چؤ ته) اوھان ڪھڙو ڪم ڪيو ٿي؟(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

تان جو جڏهن اهي (منڪر خدا جي درٻار ۾) اچي ويندا تڏهن خدا انهن کان پڇندو ته ڇا توهان منهنجون آيتون ۽ حڪم رد ڪري ڇڏيا هئا، اگرچه توهان انهن حڪمن بابت علم ۽ سمجهه ڪم به نه آندي؟ جي ائين ناهي ته ڀلا ٻڌايو ته توهان ڇا ڪندا رهيؤ؟ (ڪو عذر يا بهانو اٿؤ؟ بلڪل نه!)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ايستائين جو جڏهن سڀ ايندا الله تعالى فرمائيندو، ڇا توهان منهن جون آيتون نه مڃيندا هئا ۽ توهان جو علم انهن کي نه پهتو، توهان ڪهڙو ڪم ڪندا هئا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

تان جو (سڀ) ايندا ته (خدا) فرمائيندو ته ڇا اوهان منهنجين آيتن کي ڪوڙو ڪيو. هوڏانهن اوهان انهن کي پورو سمجهيو به نه هو يا ڀلا اوهان ڇا پئي ڪيو؟(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

تانجو جڏهن ايندا ته فرمائيندو ڇا ڪوڙو ڪيو اوهان آيتن منهنجين کي ۽ نه گهيرو ڪيو اوهان ان جو علم سان يا ڇا آهي جيڪو ڪندا هيئو؟ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

تانجو جڏهن (سڀ) ايندا ته (الله) فرمائيندو ته ڇا اوهان منهنجن ڳالهين کي ڪوڙو ڪيو هوڏانهن اوهان انهن کي پورو سمجهيو به نه هو يا اوهان ڇا پئي ڪيو؟ (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

تانجو جڏهن اُهي سڀ (ميدانِ محشر ۾) ايندا ته (الله) فرمائيندو: ”ڇا اوهان منهنجي آيتن کي ڪوڙو چيو هيو؟ حالانڪ اوهان انهن کي پوري طرح ڄاتو به نه هيو (اگر ائين نه آهي خود ٻڌايو ته) اوهان ڇا پئي ڪيو“؟(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ته جڏهن آيا، ته اُنهن کي ڪَهيو ربَّ، قـهّار، ته اوهان ڪوڙيون ڪوٺيون، مُنهنجون نِيشانيون نِروار، ۽ پُورِي پَئـِي نه اَوهان کي، جِنهن جِي سُڌ سَنڀار، يا ڪِهڙا؟ اُهي ڪم ڪار، جي مُورکه ڪَندا هُئا مُورهين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

تان جو جڏهن اچي ويندا، تڏهن چئبو ته ”اوهان منهنجي آيتن کي ڇا جي ڪري ٿي ڪوڙ سمجهيو؟ اوهان جو علم انهن کي نٿي پهتو، (يعني سمجهه ۾ نٿي آيون) يا ڀلا ڪهڙو ڪم ٿي ڪيوَ؟“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

تان جو جڏهن سڀئي اچي ويندا ته (سندن رب کانئن) پڇندو ته "ڇا توهان منهنجي آيتن کي ڪوڙو ڀانيو، جڏهن ته توهان انهن جو پورو علم ئي نه پرايو هو؟ جيڪڏهن ائين ناهي، ته پوءِ توهان ڇا پئي ڪندا رهيا"؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جڏهن سڀ اچي ويندا، ته سندن رب کانئن پڇندو، توهان ڪوڙو چيو هو منهنجي آيتن کي، ۽ نه رکي هئي توهان انهن جي علمي ڄاڻ؟ جيڪر ائين نه آهي ته پوءِ توهان ڇا ڪري رهيا هئا؟(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جڏهن هو سڀ اچي حاضر ٿيندا ته الله تعالى فرمائيندو ته ڇا توهان منھنجي آيتن کي ڪوڙو ڪيو هو؟ حالانڪه انهن آيتن کي توهان چڱي طرح سمجهيو به نه هو. پوءِ اهو سڀ ڪجهه توهان ڇا ڪندا هئا؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

تانجو جڏهن اُهي سڀ (حساب واري جڳهه تي) اچي پهچندا ته ارشاد ٿيندو ڇا توهان (بنا غور ۽ فڪر جي) منهنجي آيتن کي ڪوڙو چوندا هئا حالانڪه توهان (پنهنجي ناقص) علم سان انهن کي مڪمل طور تي ڄاڻي به نه سگهيا هئا يا (توهان پاڻ ئي ٻڌايو) ان کان علاوه ٻيو ڇا (سبب) هو جو توهان (حق کي ڪوڙو) چوندا هئا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ايستائين جو جڏهن سڀ اچي ويندا ته الله کانئن پڇندو ته ڇا توهان منهنجين آيتن کي ڪوڙو چيو؟ حالانڪه توهان انهن آيتن جو پوريءَ طرح اڀياس به نه ڪيو هيو؟ ٻڌايو ته آخر توهين ڪندا ڇا هيئو؟ (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ سندن ظلم ڪرڻ سببان مٿن (عذاب جو) انجام لازم ٿي چُڪو پوءِ اُھي (ماڻھو) ڳالھائي نه سگھندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ هو جو ظلم ڪري رهيا هئا سو (عذاب جو) واعدو هنن جي حق ۾ پوري طرح تعميل هيٺ ايندو. پوءِ هو ڳالهائي به ڪونه سگهندا (ڇو ته هو ڏسندا ته بيشڪ اسان عذاب جا لائق آهيون.)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ ظلم سببان انهن تي ڪيل وعدو (عذاب جو) ثابت ٿي چڪو پوءِ (هاڻي) اهي نٿا ڳالهائن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ سندن ظلم جي ڪري مٿن (عذاب جو) وعدو لازم ٿيندو پوءِ اهي ڳالهائي نه سگهندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ واقع ٿيو قول انهن تي ان سببان جو ظلم ڪيائون پوءِ اهي نه ٿا ڳالهائي سگهن .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ سندن ظلم جي ڪري مٿن (عذاب جي) ڳالهه لازم ٿيندي پوءِ اهي ڳالهائي نه سگهندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ انهن تي (عذاب جي) ڳالهه واقع ٿيندي ان ڪري جو ظلم ڪندا هئا پوءِ اُهي ڳالهائي نه سگهندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ لَڳو عذاب اُنهن تي، ڪيا جَن ڪَلُور، پوءِ ڪُڇن پُڇن ڪِين ڪِي، حَرف مَنجھ حُضور، (نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ سندن ظلم سببان مٿن (عذاب جو) وعدو لازم ٿي چڪو، ان ڪري اهي ڳالهائي نه سگهندا. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ سندن ظلم جي ڪري عذاب وارو وعدو مٿن لاڳو ٿي ويندو، جو پوءِ ته هو ڪجهه ڪڇي به نه سگهندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ پورو ٿي ويندو عذاب جو وعدو انهن تي سندن ظلم جي ڪري، پوءِ ته اهي ڪجهه به ڳالهائي نه سگهندا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

پوءِ مٿن سندن ظلم جي ڪري عذاب جو وعدو پورو بيھندو ۽ هو ٻِڙڪ به ڪڇي نه سگهندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ مٿن (اسان جو) وعدو پورو ٿي چڪو ان ڪري جو اُهي ظلم ڪندا رهيا پوءِ اُهي (جواب ۾) ڪجهه ڳالهائي نه سگهندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ انهن جي ظلم سببان مٿن اهو عذاب ڪڙڪي پوندو، تڏهن اهي ڪڇي به ڪونه سگهندا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

نه ڏٺو اٿن ڇا ته اسان رات کي (ھن لاءِ) پيدا ڪيو ته منجھس آرام وٺن ۽ ڏينھن کي روشن (بڻايوسون)، بيشڪ ھن ۾ مڃيندڙ قوم لاءِ (منھنجي قدرت جون) نشانيون آھن.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

اهي (منڪر) نٿا ڏسن ڇا؟ ته اسان رات هن لاءِ بنائي آهي ته ان ۾ آرام وٺن ۽ ڏينهن هن لاءِ بنايو آهي ته ان ۾ کين روشني ملي (۽ ڏسن وائسن، علم ۽ عقل پرائين ۽ ڪم ڪاريون ۽ چڱا عمل ڪن) هن ۾ (يعني ڏينهن ۽ رات جي فلسفي ۾) انهن ماڻهن لاءِ وڏيون نشانيون آهن، جيڪي ايمان آڻيندڙ آهن.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

ڇا انهن نه ڏٺو ته بيشڪ اسان رات کي پيدا فرمايو ان لاءِ ته ان ۾ آرام ڪن ۽ ڏينهن کي روشن بنايو، بيشڪ انهيءَ ۾ يقين رکندڙ قوم لاءِ يقيناً نشانيون آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

ڇا انهن هي به نه ڏٺو ته اسان رات کي هن لاءِ پيدا ڪيو آهي ته ان ۾ آرام ڪن ۽ ڏينهن کي اهڙو جو ان ۾ ڏسي سگهجي. بيشڪ ان ۾ ايمان وارن لاءِ (خدا جي قدرت جون ڪيتريون ئي) نشانيون آهن،(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

ڇا نه ڏٺائون ته بيشڪ اسان بنايوسون رات کي تانته آرام ڪن ان ۾ ۽ ڏينهن کي روشن بلاشڪ ان ۾ البته نشانيون آهن ان قوم جي لاءِ جيڪي ايمان آڻين ٿا.(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

ڇا انهن نه ڏٺو ته اسان رات کي پيدا ڪيو آهي؟ هن لاءِ ته ان ۾ آرام ڪن ۽ ڏينهن کي اهڙو جو ان ۾ ڏسي سگهجي. بيشڪ ان ۾ مڃڻ واريءَ قوم لاءِ نشانيون آهن. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

ڇا انهن نه پئي ڏٺو ته اسان رات کي هن لاءِ پيدا ڪيو ته اهي ان ۾ آرام ڪن ۽ ڏينهن کي اسان روشن بنايو. بيشڪ ان ۾ انهن ماڻهن لاءِ نشانيون آهن جيڪي (اسان جي قدرت تي) ايمان رکن ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

ڪِ نه ڏِٺائون؟ ته رات کي، مُقرّر ڪَئـِي سون مُور، ته ڪَن آرام اُن ۾؛ ۽ ڏينهن نِسورو نُور، اُن ۾ عَجب مَذڪُور، سَچ سَمجھن، تِنهن ساٿ لئي.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

ڇا، هنن نه ڏٺو آهي ته اسان رات کي منجهس سندن آرام ڪرڻ لاءِ پيدا ڪيو آهي ۽ ڏينهن کي روشن- بيشڪ انهي ۾ مڃيندڙ قوم لاءِ نشانيون آهن. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

ڇا نه پئي ڏٺائون ته اسان رات کي سندن آرام لاءِ ٺاهيو ۽ ڏينهن کي روشن ڪيو. انهيءَ ۾ ڪيتريون ئي نشانيون هيون، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي ايمان آڻيندا هئا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

ڇا اهي ڏسن نٿا ته اسان بڻايو آهي رات کي سندن سڪون حاصل ڪرڻ لاءِ ۽ ڏينهن کي ڪيو آهي روشن؟ بيشڪ انهيءَ ۾ ڪيتريون ئي نشانيون آهن انهن ماڻهن جي لاءِ جيڪي ايمان آڻين ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

ڇا انهن ماڻهن نه ڏٺو آهي ته بيشڪ اسان رات کي آرام حاصل ڪرڻ لاءِ ٺاهيو ۽ ڏينھن کي وري روشن ڪري (روزي ڪمائڻ لاءِ) ٺاهيو آهي؟ بيشڪ ايمان آڻيندڙن لاءِ انهن ڳالهين ۾ وڏيون نشانيون آهن. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

ڇا انهن نه ڏٺو ته اسان رات بڻائي ته جيئن اُهي ان ۾ آرام ڪري سگهن ۽ ڏينهن کي (زندگي جي معاملن جي نگراني لاءِ) روشن (يعني شيون ڏيکارڻ ۽ سُجهائڻ وارو) بڻايو. بيشڪ ان ۾ انهن ماڻهن جي لاءِ نشانيون آهن جيڪي ايمان رکن ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

ڇا (حڪمت ۽ ربوبيت جي ان نشانيءَ کي) نه ٿا ڏسن ته اسان رات کي (اونداهو) بڻايو ته جيئن ماڻهو (سمهن ۽) سڪون ماڻين ۽ ڏينهن کي روشن ڪيو (ته جيئن ماڻهو محنت ڪندا رهن) بي شڪ! ايمان وارن جي لاءِ انهيءَ (رات ۽ ڏينهن جي مختلف هجڻ ۽ انهن جي اثرن ۾ رب جي حڪمت جون وڏيون) نشانيون آهن. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ (ياد ڪريو) جنھن ڏينھن صُور ۾ ڦوڪبو (تنھن ڏينھن) جيڪي آسمانن ۾ آھن ۽ جيڪي زمين ۾ آھن سي سڀئي گھٻرائيندا پر جن لاءِ الله گھريو (سي نه گھٻرائيندا)، ۽ سڀڪو وٽن خوار ٿيل ايندو.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ هڪڙي ڏينهن بگل (يعني توتاري) وڄائي ويندي (ان ڏينهن سڀ مُردا اٿي کڙا ٿيندا ۽ قيامت جي فيصلي لاءِ گڏ ڪيا ويندا) پوءِ جيڪي به آسمان ۾ هوندا ۽ زمين تي هوندا سي سڀ دهلجي ويندا (۽ دردناڪ حالت ۾ هوندا) سواءِ انهن (صالحن) جي، جن جي باري ۾ خدا چاهيندو (ته اهي خوشحال هجن) ۽ سڀ (بدڪار توڙي صالح ٻانها) سندس درٻار ۾ نماڻا ۽ جهڪيل ٿي حاضر ٿيندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ ان ڏينهن صور ۾ ڦوڪ ڏني ويندي، پوءِ خوف ڪنديون اهي شيون جيڪي آسمانن ۽ زمينن ۾ آهن، مگر جنهنکي الله تعالى چاهي ۽ سڀئي سندس دربار ۾ عاجزيءَ سان ايندا(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ (ياد ڪر!) جنهن ڏينهن صور ڦوڪيو، ته پوءِ جيڪي آسمان ۾ آهن ۽ جيڪي زمين ۾ آهن سي (سڀ) گهٻرائيندا سواءِ ان شخص جي جنهن کي خدا گهري. ۽ سڀ ڪو سندس بارگاھ ۾ ذلت ۽ عاجزيءَ سان حاضر ٿيندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جنهن ڏينهن ڦوڪ ڏني ويندي صور ۾ پوءِ گهٻرائيندا اهي جيڪي آسمانن ۾ آهن ۽ اهي جيڪي زمين ۾ آهن مگر جيڪو گهريو الله ۽ سڀ ايندا ان وٽ عاجزي ڪندڙ .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ (ياد ڪر) جنهن ڏينهن صور ۾ ڦوڪبو، پوءِ جيڪي آسمانن ۾ آهن ۽ جيڪي زمين ۾ آهن سي (سڀ) گهٻرائيندا سواءِ ان جي جنهن کي الله گهري. ۽ سڀ ڪو وٽس عاجز ٿي ايندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ جنهن ڏينهن صور ۾ ڦوڪيو ويندو ته پوءِ جيڪي آسمانن ۾ آهن ۽ جيڪي زمين ۾ آهن گهٻرائجي ويندا. سواءِ ان جي جنهن کي الله گهري. ۽ سڀڪو وٽس عاجزي ڪندي ايندو.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ جِنهن ڏِينهن ڏَنڊ ۾ ڦوڪبو، پوءِ هَڄِي ويا هيڪار، جيڪِي اُڀ، زمين ۾، مگر گُھريو، جو غفّار، ۽ خَراب ۽ خوار، آيا سَڀ اُن اَڳيان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ جنهن ڏينهن صور کي ڦوڪ ڏبي، ته جيڪي به شخص آسمانن ۽ زمين ۾ آهن، سي سڀ گهٻرائبا، سواءِ انهن جي، جن کي الله گهري ۽ هر ڪو وٽس نماڻو ٿي ايندو. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ ڇا ٿيندن حشر انهيءَ ڏينهن، جڏهن صور ڦوڪي ويندي ۽ اهي سڀئي جيڪي آسمانن توڙي زمين ۾ آهن، خوف کان ڪنبڻ لڳندا. باقي ان حالت کان بچندا اهي، جن کي الله بچائڻ گهرندو ۽ سڀئي ڪنن تي هٿ رکي اچي سندس آڏو حاضر ٿيندا؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ ان ڏينهن جڏهن صور ڦوڪيو ويندو (ته ڇا ٿيندو) هي گهٻرائجي ويندا، اهي سڀ جيڪي آسمانن ۾ آهن ۽ جيڪي آهن زمين ۾، سواءِ انهن جي جن کي پاڻ بچائڻ گهرندو الله ان هراس کان، ۽ پوءِ سڀ (چپ چاپ) سندس حضور ۾ حاضر ٿيندا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جنھن ڏينھن صور ۾ ڦوڪيو ويندو ته آسمانن ۽ زمين جي هرهڪ شيءِ خوفزده ٿي ويندي، سواءِ اُنهن جي جن کي الله تعالى باقي رکڻ چاهي ۽ انهن کانسواءِ باقي هرڪو ڪن ڪِيٽا ڪري اچي حاضر ٿيندو. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جنهن ڏينهن صور ڦوڪيو ويندو ته اُهي (سڀئي) گهٻرائي ويندا جيڪي آسمانن ۾ آهن ۽ جيڪي زمين ۾ آهن مگر جن کي الله چاهيندو (نه گهٻرائيندا)، ۽ سڀئي ان جي بارگاهه ۾ نوڙت ڪندي حاضر ٿيندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جنهن ڏينهن صور ڦوڪي ويندي ته آسمانن ۽ زمين وارا سڀ دهلجي ويندا، سواءِ ان جي جنهن کي رب گهري! ۽ سڀ الله جي حضور ۾ عاجز بڻجي ايندا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ تون جبلن کي ڏسين ٿو انھن کي (زمين) ۾ مُحڪم ڀائين ٿو؟ حالانڪ اُھي ڪڪرن جي ھلڻ جان ھلندا، اِھا (اُنھي) الله جي جوڙ آھي جنھن سڀڪنھن شيء کي مُحڪم رکيو، بيشڪ جيڪي ڪندا آھيو تنھنجي اُھو خبر رکندڙ آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ توهان جبلن کي ڏسو ٿا ته سمجهو ٿا ته اهي ڏاڍا مضبوط کتل آهن، پر (قيامت جي ڏينهن) اهي ائين اڏامي ويندا جيئن ڪڪر اڏامي ويندا آهن. هيءَ انهيءَ الله تعاليٰ جي عجيب ڪاريگري آهي، جنهن هرهڪ شيء کي (۽ هرهڪ جانور کي) اعليٰ نظام هيٺ رکيو آهي. جيڪي جيڪي توهان ڪيو ٿا تنهن جي هو بيشڪ چڱيءَ طرح خبر رکندڙ آهي.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ توهان ڏسندا (۽) ڀانئيندا ته جبل ڄميل آهن حالانڪ اُهي ڪڪرن وانگر هَلندڙ هوندا (اها) الله تعالى جي ڪاريگري آهي جنهن هر شيءِ حڪمت سان پيدا فرمائي، بيشڪ اهو توهان جي عملن کان چڱي طرح خبردار آهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ تون جبلن کي ڏسي انهن کي ڄميل خيال ڪرين ٿو هوڏانهن اهي (قيامت جي ڏينهن) ڪڪرن جي هلڻوانگر هلندا. (اها به) الله جي جوڙ آهي جنهن سڀ ڪنهن شيءِ کي درست بنايو آهي. بيشڪ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن کان هو چڱيءَ طرح واقف آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ ڏسندين تون جبلن کي سمجهندين انهن کي هڪ جاءِ تي بيٺل حالانڪ اهي هلندا ڪڪرن جهڙو هلڻ ڪاريگري آهي الله جي جنهن مضبوط ڪئي هر شيءِ بلاشڪ اهو خبر رکندڙ آهي ان جي جيڪو ڪيو ٿا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ تون جبلن کي ڏسين ٿو انهن کي ڄميل خيال ڪرين ٿو هوڏانهن اهي ڪڪرن جي هلڻ وانگر هلندا. (اها) ان الله جي جوڙ آهي جنهن سڀ ڪنهن شيءَ کي درست بنايو آهي. بيشڪ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن جي اهو خبر رکندڙ آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ (اڄ) تون جبلن کي ڏسين ٿو ته انهن کي (هڪ جاءِ تي) ڄميل سمجهين ٿو حالانڪه اُهي (ان وقت) ڪڪرن وانگر اُڏي رهيا هوندا. (اِها) الله جي ڪاريگري آهي جنهن هر شيءِ کي مضبوط بنايو آهي. بيشڪ اُهو خبروار آهي ان کان جيڪي اوهان عمل ڪيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ ڏِسِين ڏونگر، ڀانئـِينِ بِيٺل بَرقرار، ۽ اُهي هَلن، جِيئن هَلن، ڪَڪَر ڪارونِڀار، آهي سَڀ اَلله جو، جوڙجَڪ جِنسار، جِنهن ڪيو، هَر ڪِنهن ٽول کي، مُحڪم استوار، ڪريو جي ڪم ڪار، اُهوآگو، آگاھ اُن ڪنان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ تون جبلن کي نهايت مضبوط ڄميل ٿو ڏسين، پر هو ڪڪرن وانگر هلندا_ اها الله جي ڪاريگري آهي، جنهن هر چيز کي مضبوط رکيو، بيشڪ انهي کي اوهان جي ڪمن جي سڀ خبر آهي. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

اڄ تون جبل ڏسي ڀانئين ٿو ته اهي ڏاڍا مضبوط کتل آهن، پر ان ڏينهن اهي ڪڪرن وانگر اڏامي رهيا هوندا. اهو الله جي قدرت جو ڪرشمو هوندو، جنهن هر شيءِ کي حڪمت سان جوڙيو آهي. هو چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو ته توهان ڇا پيا ڪيو (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ اڄ تون (اي نبي!) جبلن کي ڏسين ۽ سمجهين ٿو ته خوب ڄميل آهن پر ان وقت اهي اڏامي رهيا هوندا ڪڪرن وانگر، اهو ته الله جي قدرت جو ڪرشمو هوندو جنهن بيهاريو آهي حڪمت سان هر شيءِ کي، اهو ئي چڱيءَ طرح ڄاڻي ٿو ته توهان ڇا پيا ڪريو(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

تون جبلن کي ڏسين ٿو ته اُهي زمين ۾ مضبوط کتل آهن پر ان ڏينھن تون انهن کي ڪڪرن وانگر هلندي ڏسندين. اها آهي الله تعالى جي جوڙ، جنھن هر شيءِ کي انتھائي توازن (۽ برابري) ۾ قائم رکيو آهي. بيشڪ توهان جيڪو به عمل ڪريو ٿا الله تعالى کي ان جي سڀ خبر آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ (اي انسان!) تون جبلن کي ڏسندين ته سمجهندين ته ڄمي بيٺل آهن حالانڪه اُهي ڪڪر جي اڏامڻ وانگر اڏامي رهيا هوندا. (اها) الله جي ڪاريگري آهي جنهن هر شيءِ کي (حڪمت ۽ رٿابندي سان) مضبوط ۽ مستحڪم بڻايو آهي. بيشڪ اُهو انهن سڀني (ڪمن) کان باخبر آهي جيڪي توهان ڪريو ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ توهين پهاڙن کي ڏسي سمجهندا آهيو ته ڄميل آهن پر ان ڏينهن ڪڪرن وانگر اڏامندا وتندا. اها سموري الله جي قدرت آهي جنهن هر شيءِ سهڻائيءَ سان ٺيڪ ٺيڪ جوڙي آهي- بي شڪ ! توهين جيڪو ڪجهه ڪندا آهيو الله ان کان باخبر آهي. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

جيڪو نيڪي آڻيندو تنھن لاءِ اُن کان ڀلو (بدلو) آھي، ۽ اُھي اُن ڏينھن گھٻرائڻ کان امن وارا ھوندا.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

جيڪو به نيڪيءَ جا ڪم ڪندو تنهن کي ان کان گهڻو بهتر بدلو ملندو ۽ اهڙا ماڻهو انهيءَ (قيامت جي) ڏينهن جي دهشت کان امن ۾ هوندا.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

جنهن ماڻهو چڱائي آندي پوءِ ان کي ان کان بهتر چڱائي ملندي، ۽ اهي قيامت جي خوف کان امن وارا آهن(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

جيڪو نيڪ ڪم ڪندو تنهن لاءِ ان کان زياده چڱو بدلو آهي. ۽ اهڙا (شخص) ان ڏينهن گهٻراهٽ کان امن ۾ هوندا.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

جنهن آندي ڀلائي پوءِ ان لاءِ ڀلو آهي ان کان ۽ اهي ڊپ کان ان ڏينهن امن وارا هوندا .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

جيڪو نيڪي آڻيندو تنهن لاءِ ان کان زياده چڱو (بدلو) آهي. ۽) اهڙا (ماڻهو) ان ڏينهن گهٻراهٽ کان امن وارا هوندا. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

جيڪو نيڪي آڻيندو ان لاءِ ان کان ڀلو (بدلو) آهي، ۽ اُهي ماڻهو ان ڏينهن جي گهٻراهٽ کان امن وارا هوندا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جِنهن چَڱِي ڪَئي، ته چوکِي اِنهيان، اُنهِيء هار، ۽ آهِن اُنهي وار، اَمن ۾ اَرمان کان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

جيڪو شخص چڱايون آڻيندو، ته انهن ماڻهن کي چڱائي ملندي ۽ اهي ان ڏينهن گهٻرائجڻ کان بي ڊپا هوندا- (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

جيڪو شخص ڀلائي کنيو ايندو، ان کي اڃان به ڀلو اجورو ملندو ۽ اهڙا ماڻهو ان ڏينهن واري ڪنبڻ کان بچي ويندا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

جيڪو به آڻيندو نيڪي ته ان کي ان کان وڌيڪ سٺو بدلو ملندو، ۽ اهڙا ئي ماڻهو محفوظ هوندا ان ڏينهن واري ڏڪڻيءَ کان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

جيڪو ماڻهو نيڪي کڻي ايندو ته ان جي لاءِ ان کان به وڌيڪ بھتر بدلو هوندو. اُن ڏينھن اهي ئي ماڻهو گهٻراهٽ کان بچيل هوندا. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

جيڪو شخص (ان ڏينهن) نيڪي آڻيندو ان جي لاءِ ان کان ڀلو (بدلو) هوندو ۽ اُهي ماڻهو ان ڏينهن گهٻراهٽ کان محفوظ ۽ مامون هوندا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

جيڪو شخص نيڪي کڻي حاضر ٿيندو ته ان ڏينهن کيس نيڪيءَ جو بهتر بدلو ملندو ۽ اهي (نيڪ) ماڻهو ان ڏينهن جي دهشت کان پناهه ۾ هوندا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ جيڪو مدائي آڻيندو پوءِ تن جا منھن باھ ۾ اونڌا ڪري وجھبا، (چيو ويندنِ) ته جيڪي ڪندا ھُيؤ تنھن کانسواءِ ڪو بدلو نه ٿو ڏجيوَ.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ جيڪو به برائيءَ جا ڪم ڪندو تنهن کي منهن ڀر باهه ۾ اڇلايو ويندو. (انهن کان پڇيو ويندو ته) ڇا جهڙا توهان (بد) عمل ڪيا هئا تهڙي ئي سزا اوهان کي نه ڏني ويئي آهي؟ (توهان سان ڪجهه به بي انصافي ڪئي ويئي آهي ڇا؟)(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ جنهن ماڻهو برائي آندي، پوءِ انهن جا مُنهن اونڌا ڪري باه ۾ وڌا ويندا، توهان کي توهان جي عملن مطابق جزا ڏني ويندي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ جيڪي برائي آڻيندا تن کي منهن ڀر باھ ۾ ڪيرايو ويندو. جو ڪجھ اوهين پيا ڪريو تنهن جو ئي اوهان کي بدلو ڏنو ويندو.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ جنهن آندي برائي پوءِ اونڌا ڪيا ويندا منهن انهن جا باهه ۾ ڇا سزا ڏنا ويندؤ مگر اها جيڪي ڪندا هيئو .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ جيڪي برائي آڻيندا تن کي مُنهن ڀر باهه ۾ ڪيرايو ويندو. جو ڪجهه اوهين پيا ڪريو تنهن جو ئي اوهان کي بدلو ڏنو ويندو. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ جيڪو ماڻهو برائي کڻي ايندو ته انهن کي منهن ڀر باهه ۾ ڪيرايو ويندو. اوهان کي ان جو ئي بدلو ڏنو ويندو جيڪي اوهان عمل ڪندا هئا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

جنهن بَدِي ڪئـِي، ته اُونڌا، اُڇلبا مَنجھ آڳ، چَئبَنِ ته، نه لهندا لاڳ، مگر جِنهن مُوجب ڪم ٿا ڪريو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ جيڪي برائي آڻيندا، ته سندن منهن اونڌا ڪري باهه ۾ وجهبا، (چئبن ته) ”اوهان کي فقط اهو ئي بدلو ٿو ملي، جيڪي ڪم ڪندا هئا.“ (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ جيڪو شخص برائي کنيو ايندو، اهڙا ماڻهو منهن ڀر باهه ۾ اڇلايا ويندا. ڇا توهان پنهنجي ڪئي جي بدلي کان سواءِ ٻيو ڪجهه لهڻو؟ (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ جيڪو کڻي ايندو برائي (پاڻ سان) ته اهڙا سڀ ماڻهو اونڌي منهن اڇليا ويندا باهه ۾، ڇا توهان ان بنا ڪو ٻيو بدلو جزا جو لهي سگهو ٿا جيڪي توهان ڪيو آهي(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ جيڪو ماڻهو برائي کڻي ايندو ته انهن کي اونڌو ڪري باهه ۾ اڇلايو ويندو (چيو ويندو ته) اوهين دنيا ۾ جيڪو ڪجهه ڪندا هئا ان جو بدلو ان کان سواءِ ٻيو ڪو آهي؟ (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ جيڪو ماڻهو برائي آڻيندو ته انهن جا منهن (دوزخ جي) باهه ۾ اونڌا وڌا ويندا. بس توهان کي اهو ئي بدلو ڏنو ويندو جيڪو توهان ڪندا هئا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ جيڪو شخص بڇڙائي کڻي حاضر ٿيندو ته اهي منهن ڀر باهه ۾ اڇليا ويندا (کين چئبو) توهان کي انهن ئي عملن جو بدلو ڏجي ٿو جيڪي توهين ڪندا هيئو. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

(اي پيغمبر) چؤ ته مون کي ته (ھيءُ) حُڪم ڪيل آھي ته ھن شھر جي پالڻھار جي عبادت ڪريان جنھن اُن کي تعظيم وارو ڪيو ۽ سڀڪا شيء سندس آھي ۽ مونکي حُڪم ڪيل آھي ته مُسلمانن مان ھُجان.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

(اي منهنجا پيغمبر تون پنهنجي باري ۾ چئي ڏي ته) مون کي هي ئي حڪم مليو آهي ته مان هن (مڪي جي) شهر جي رب جي ٻانهپ ڪيان جنهن رب ان شهر کي پاڪ ٺهرايو آهي.۽ (جيڪي به دنيا ۾ آهي سو) سڀ ڪجهه الله ئي جو آهي. ۽ مون کي هيءُ به حڪم مليو آهي ته مان سندس فرمانبردار ٻانهن ۾ شامل ٿيان.(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

مون کي ته اهو ئي حڪم ڪيو ويو آهي ته آئون هن معزز شهر (مڪه مڪرمه) جي رب جي عبادت ڪريان ۽ هر شيءِ ان لاءِ آهي، ۽ مون کي حڪم ڪيو ويو آهي ته آئون مسلمانن مان هجان(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

(اي رسول! کين چئو ته) مون کي رڳو هيءُ حڪم ڪيو ويو آهي ته هن شهر (مڪي) جي مالڪ جي عبادت ڪريان جنهن ان کي عزت ۽ حرمت ڏني آهي، ۽ سڀ ڪا شيءِ سندس آهي ۽ مون کي هي به حڪم ڪيو ويو آهي، فرمان بردارن مان ٿيان.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

مان ته صرف هي امر ڪيو ويو آهيان ته عبادت ڪيان هن شهر جي رب جي جو عزت وارو بنايائين ان کي ۽ انهيءَ جي آهي هر شيءِ ۽ امر ڪيو ويس ته هجان مسلمانن مان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

مون کي رڳو هي حڪم ڪيو ويو آهي ته هن شهر (مڪي) جي پاليندڙ جي عبادت ڪريان جنهن ان کي عزت ڏني، ۽ سڀ ڪا شيءِ سندس آهي ۽ مونکي حڪم ڪيو ويو آهي ته فرمانبردارن مان ٿيان. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

(چؤ): ”مون کي ته صرف هي حڪم ڏنو ويو آهي جو آءٌ هن شهر (مڪي) جي مالڪ جي عبادت ڪيان جنهن ان کي حرم بنايو آهي ۽ سڀ شيءِ سندس ملڪيت آهي ۽ مون کي حڪم ڏنو ويو آهي ته آءٌ فرمانبردارن ۾ رهان.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

مِليو مُون فرمان، ته نه ٻانهپ ڪريان، ڪِنهن ٻئي جي، مگر مالِڪ هِن شهر جو، جنهن کي مولي ڏِنو مان، ۽ سڀ شئ آهي اُن جِي، جيڪِي مَنجھ جَھان، ۽ مِليمِ حُڪم حَنّان، ته هُجان مَنجھان مَڃِيندڙين.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

(چئو ته) مون کي فقط هي حڪم مليل آهي، ته هن شهر جي ڌڻيءَ جي بندگي ڪريان، جنهن کيس عزت وارو ڪيو ۽ هر چيز سندس آهي_ ۽ مون کي حڪم ٿيل آهي، ته آءُ مسلمان هجان. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

(اي نبي چوين ته) "مونکي ته اهو حڪم ڏنو ويو آهي ته هن شهر (مڪي) جي رب جي عبادت ڪريان، جنهن ان کي حرم (ادب جي جاءِ) بنايو آهي ۽ جيڪو هر شيءِ جو مالڪ آهي. مونکي حڪم ڏنو ويو آهي ته مان مسلم ٿي رهان (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

(اي نبي! کين چؤ) مون کي بيشڪ اهو حڪم آهي ته عبادت ڪريان هن شهر مڪي جي رب جي، جنهن ئي ان کي حرم بڻايو آهي ۽ جيڪو هر شيءِ جو مالڪ آهي، ۽ مون کي حڪم ڏنل آهي ته آئون (سچو پچو) مسلمان ٿي رهان(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

بيشڪ مون کي ته هي حڪم ڏنو ويو آهي ته مان رڳو هن شھر (مڪي پاڪ) جي پالڻھار جي عبادت ڪريان، جنھن هن کي وڏي عزت بخشي آهي ۽ هر شيءِ ان جي ئي آهي ۽ مون کي حڪم ڏنو ويو آهي ته مان فرمانبردار ٻانهن مان ٿي رهان. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

(توهان انهن کي فرمايو ته) مون کي ته اهوئي حڪم ڏنو ويو آهي ته هن شهر(مڪي) جي رب جي عبادت ڪريان جنهن ان کي عزت و حرمت وارو بڻايو آهي ۽ هر شيءِ ان جي ئي (ملڪيت) آهي ۽ مون کي (اهو) حڪم (به) ڏنو ويو آهي ته آئون (الله جي) فرمانبردارن ۾ رهان.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

(اي پيغمبر! کين چئه) مون کي ته اهوئي حڪم ڏنو ويو آهي ته هن شهر (يعني مڪي) جي رب جي بندگي ڪريان جنهن ان کي عزت وارو بڻايو آهي ۽ هر هڪ شيءِ (دراصل) ان جي ئي آهي ۽ مون کي حڪم ڏنو ويو آهي ته مان فرمانبردارن مان هجان. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ (ھيءُ) قرآن پڙھان، پوءِ جيڪو ھدايت وارو ٿيو سو رڳو پاڻ لاءِ ھدايت وارو ٿئي ٿو، ۽ جيڪو گمراھ ٿيو ته چؤ ته آءٌ رڳو ڊيڄاريندڙ آھيان.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (مون کي هيءُ به حڪم مليو آهي) ته (ماڻهن کي) قرآن مجيد پڙهي ٻڌايان پوءِ جيڪو سڌي واٽ تي هلندو سو پنهنجي لاءِ فائدو حاصل ڪندو، پر جيڪڏهن ڪو گمراهه ٿي ڏنگي واٽ تي هلندو ته پوءِ (اهڙن ماڻهن کي) چئو ته، مان ته فقط (خدا جي نافرمانيءَ جي نتيجن بابت) خبردار ڪندڙ آهيان، (توهان منهنجي پيروي نه ڪندؤ ته توهان ئي تباهه ٿيندؤ، مون کي ته وڌيڪ ڪجهه به ڪرڻو ناهي).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ آئون (توهان تي تبليغ خاطر) قرآن ڪريم پڙهان، پوءِ جيڪو ماڻهو هدايت يافته ٿيو، پوءِ اهو پنهنجي لاءِ هدايت يافته ٿيو، جيڪو ماڻهو گمراه ٿيو پوءِ توهان فرمايو، آئون ته فقط ڊيڄاريندڙ آهيان(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ هي ته قرآن پڙهي ٻڌايان.پوءِ جيڪو سڌي راھ تي آيو سو رڳو پنهنجي ڀلي لاءِ راھ تي اچي ٿو. جيڪو گمراھ ٿيو به ته تون چوين ته آءُ رڳو ڊيڄاريندڙن مان آهيان.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ هي ته تلاوت ڪيان قرآن پوءِ جيڪو هدايت وارو ٿيو پوءِ بيشڪ هدايت وارو ٿئي ٿو پنهنجي لاءِ ۽ جيڪو گمراهه ٿيو پوءِ فرماءِ ته بلاشڪ مان ڊيڄاريندڙن مان آهيان .(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ قرآن پڙهي ٻڌايان. پوءِ جيڪو رستي تي آيو سو رڳو پنهنجي ڀلي لاءِ رستي تي اچي ٿو. ۽ جيڪو گمراهه ٿيو ته پوءِ تون چؤ ته آءٌ رڳو ڊيڄاريندڙن مان آهيان. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ هي به ته قرآن پڙهي ٻڌايان“. پوءِ جيڪو هدايت وارو ٿيو ته اُهو صرف پنهنجي فائدي لاءِ ئي هدايت وارو ٿيو ۽ جيڪو گمراهه ٿيو پوءِ چؤ ته: آءٌ ته صرف ڊيڄارڻ وارن مان آهيان“.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ پَڙهان پاڪ قُرآن، پوءِ جو سَنئون هَليو، ته سَندسِ لئي، ۽ جو ڀُليو، ته ڪَربَيان، ته آئون خالِص خابُرن مان.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ قرآن پڙهان پوءِ جيڪو سنئين واٽ تي هلندو، سو پنهنجي ئي واسطي سنئين واٽ وٺي ٿو ۽ جيڪو گمراهه ٿيو، ان کي چئو ته، آءُ ته فقط ڊيڄاريندڙ آهيان. (البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

۽ هي قرآن پڙهي ٻڌايان". هاڻي جيڪو هدايت تي هلندو اهو پنهنجي ئي فائدي لاءِ هدايت تي هلندو ۽ جيڪو گمراهه ٿيندو ان کي چئي ڇڏ ته، "مان ته فقط خبردار ڪندڙ آهيان". (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ هي پڙهي ٻڌايان قرآن، پوءِ جيڪو هدايت اختيار ڪندو ۽ جيڪو گمراهه ٿي پيروي ڪري نفس جي، تنهن کي چؤ ته آئون بيشڪ فقط (اهو ئي آهيان) جيڪو خبردار ڪري(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

۽ مون کي قرآن مجيد جي تلاوت ڪرڻ جو به حڪم ٿيل آهي. پوءِ جيڪو شخص هدايت وارو رستو وٺندو ته بيشڪ اهو پنھنجي فائدي لاءِ ئي هدايت وارو رستو وٺندو ۽ جيڪو شخص گمراهه ٿيندو پوءِ تون انهن کي چؤ ته مان ته رڳو خبردار ڪندڙ آهيان. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ پڻ اهو ته آئون قرآن پڙهي ٻڌائيندو رهان پوءِ جنهن ماڻهو هدايت قبول ڪئي ته ان پنهنجي ئي فائدي جي لاءِ سنئين واٽ اختيار ڪئي ۽ جيڪو ڀٽڪيل رهيو ته توهان فرمائي ڇڏيو ته آئون ته فقط ڊيڄارڻ وارن مان آهيان.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ اهو به حڪم ڏنو ويو آهي ته مان قرآن (پڙهي) ٻڌائيندو رهان، هاڻي جيڪو شخص سنئين واٽ اپنائيندو ته اهو پنهنجي ئي ڀلي جي لاءِ اپنائيندو ۽ جيڪو گمراهه ٿيندو ته ان کي چئي ڇڏ مان ته رڳو ڊيڄاريندڙ آهيان. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))

۽ چؤ ته سڀ ساراھ الله کي جڳائي (اُھو) اوھان کي پنھنجون نشانيون سگھو ڏيکاريندو پوءِ جنکي اوھين سُڃاڻندؤ، ۽ جيڪي ڪندا آھيو تنھن کان اوھان جو پالڻھار بي خبر نه آھي.(قرآن جو پيغام (مولانا تاج محمود امروٽي))

۽ (اي منهنجا پيغمبر!) چئو ته سچي ساراهه خدا جي آهي (۽ لک احسان انهيءَ ئي جا آهن) هو جلد ئي اوهان کي (فتح ۽ ٻين نعمتن جون) نشانيون ڏيکاريندو جي توهان پاڻ سڃاڻي سگهندؤ ۽ (ياد رکو ته) توهان (مسلمان) جيڪي جيڪي (چڱا) عمل ڪري رهيا آهيو سي تنهنجو پروردگار خوب ڄاڻي ٿو (۽ اوهان کي ضرور ڪامياب ڪندو).(ائين چيو اللہ (علامہ علي خان ابڙو))

۽ رسولِ عربي توهان فرمايو سڀئي تعريفون الله تعالى لاءِ آهن، عنقريب الله تعالى توهان کي پنهنجيون نشانيون ڏيکاريندو، پوءِ توهان انهن کي سڃاڻيندا، ۽ توهان جو رب توهان جي عملن کان بي خبر ناهي(بيان الرحمان (عبدالوحيد جان سرهندي))

۽ چئو ته سڀ تعريفون الله جي لاءِ آهن اهو جلد اوهان کي پنهنجيون آيتون ڏيکاريندو پوءِ اوهين انهن کي سڃاڻندو۽ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن کان تنهنجو پالڻهار غافل نه آهي.(سنڌي قرآن (سيد فرمان علي))

۽ چؤ ته سڀ ساراهه الله جي لاءِ آهي جلد ڏيکاريندو اوهان کي نشانيون پنهنجون پوءِ سڃاڻندؤ انهن کي ۽ ناهي رب تنهنجو بي خبر ان کان جيڪي عمل ڪيو ٿا. ع(احسن البيان (مولانا محمد ادريس ڏاهري))

۽ چؤ ته سڀ تعريفون الله جي واسطي آهن اهو جلد اوهان کي پنهنجيون نشانيون ڏيکاريندو پوءِ اوهين انهن کي سڃاڻيندو ۽ جيڪي اوهين ڪريو ٿا تنهن کان تنهنجو پاليندڙ غافل نه آهي. (الھام الرحمان (مولانا محمد مدني))

۽ چؤ ته: ”سڀ تعريفون الله لاءِ آهن اُهو جلد اوهان کي پنهنجون نشانيون ڏيکاريندو جو اوهان انهن کي سڃاڻندؤ. ۽ تنهنجو پروردگار بي خبر نه آهي ان کان جيڪي اوهان عمل ڪيو ٿا.(فُيُوضُ الفُرقان - پِير محمد ڪرم اللہ الاھي (دلبر سائين))

۽ چَئو، سَڀڪائـِي ساراھ، صاحِب، لئي ستار، سِگھو سَندسِ آيتون، ڏِيکارِيندان ڏاتار، پوءِ صَحِي سُڃاڻندا تن کي، ۽ ڪريو جي ڪم ڪار، تُنهنجو پالڻهار، ويل نه تنهن کان ويسلو.(نُورُالقُرآن (مولوي حاجي احمد ملاح))

۽ چئو ته هر ڪا واکاڻ الله کي ئي جڳائي ٿي_ هو جلدي اوهان کي پنهنجيون نشانيون ڏيکاريندو، جن کي سڃاڻيندؤ- ۽ اوهان جو ڌڻي اوهان جي ڪمن کان بي خبر نه آهي.(البُرھان (محمد عثمان ڏيپلائي))

چوين ته "ساراهه الله جي لاءِ ئي آهي، ستت ئي هو توهان کي پنهنجون نشانيون ڏيکاريندو ۽ توهان انهن کي سڃاڻي وٺندؤ ۽ تنهنجو رب بيخبر ناهي، انهن عملن کان جيڪي توهان ڪريو ٿا (تفھيم القرآن (سيد ابوالاعليٰ مودودي))

۽ چؤ (اي نبي!) ته، سڀ ساراهه الله لاءِ ئي آهي، جلد توهان کي ڏيکاريندو پنهنجون نشانيون ۽ توهان کي سڃاڻي وٺندو ۽ ناهي توهان جو رب بي خبر انهن ڪمن کان جيڪي توهان ڪريو ٿا(القرآن (ڊاڪٽر عابد لغاري))

(اي نبيﷺ!) چؤ ته سڀ تعريفون الله تعالى جي لاءِ ئي آهن، هو توهان کي جلد پنهنجون نشانيون ڏيکاريندو، جن کي توهان آساني سان سڃاڻي ويندا. توهان جيڪو ڪجهه ڪريو ٿا تنھنجو پالڻھار ان کان غافل نه آهي. (قرآن مجيد (عبدالسلام ڀُٽو))

۽ توهان فرمايو ته سڀ تعريفون الله جي ئي لاءِ آهن اُهو عنقريب توهان کي پنهنجون نشانيون ڏيکاريندو پوءِ توهان انهن کي سڃاڻي وٺندؤ، ۽ توهان جو رب انهن ڪمن کان بي خبر نه آهي جيڪي توهان ڪريو ٿا.(عرفانُ القرآن (مولانا طاھر القادري))

۽ تون کين چئه؛ هر قسم جي تعريف الله جي ئي آهي، ستت ئي هو توهان کي پنهنجيون نشانيون ڏيکاريندو سو تڏهن توهين ان کي سڃاڻي وٺندؤ ۽ تنهنجو رب انهن ڪمن کان ويسلو ڪونهي جيڪي توهين ڪندا رهوٿا. (قرآن مجيد (عبدالمؤمن ميمڻ))