037 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 182 آيتون ۽ 5 رڪوع آھن
وَالصّــٰۗفّٰتِ صَفًّا 1ۙ
قسم آهي صفون ٻڌندڙن جو قطارون ڪري .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريقطار ڪري صفن ٻڌڻ وارين جماعتن جو قسم آهي.
— مولانا محمد مدنيقسم آهي قطار ڪري بيهندڙن جو.
— عبدالسلام ڀُٽوفَالزّٰجِرٰتِ زَجْرًا 2ۙ
پوءِ جهڻڪ ڏيندڙن جون ڌمڪائڻ لاءِ .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريپوءِ جهڻڪ ڏيئي ڌمڪائڻ وارين (جماعتن) جو.
— مولانا محمد مدنيدڙڪا ڏيندڙن ۽ ڌمڪائڻ وارن جو.
— عبدالسلام ڀُٽوفَالتّٰلِيٰتِ ذِكْرًا 3ۙ
پوءِ پڙهندڙن جو ذڪر کي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريپوءِ ڪتاب کي پڙهڻ وارين (جماعتن) جو
— مولانا محمد مدني۽ قرآن جي تلاوت ڪندڙن جو.
— عبدالسلام ڀُٽواِنَّ اِلٰهَكُمْ لَوَاحِدٌ 4ۭ
بيشڪ اوهان جو معبود البته هڪ آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريته بيشڪ اوهان جو حاڪم هڪ آهي،
— مولانا محمد مدنيته بيشڪ توهان سڀني جو معبود هڪ ئي آهي.
— عبدالسلام ڀُٽورَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَرَبُّ الْمَشَارِقِ 5ۭ
رب آسمانن ۽ زمين جو ۽ ان جو جيڪو انهن جي وچ ۾ آهي ۽ رب اوڀرن جو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريجو آسمانن ۽ زمين جو ۽ جو ڪجهه انهن ٻنهين جي وچ ۾ آهي تنهن جو پاليندڙ آهي ۽ جو اڀرڻ وارن طرفن جو پاليندڙ آهي.
— مولانا محمد مدنياهوئي آسمانن، زمين، انهن ٻنهي جي وچ ۾ رهندڙ مخلوق ۽ سڀني اوڀرن جو پالڻھار آهي.
— عبدالسلام ڀُٽواِنَّا زَيَّنَّا السَّمَاۗءَ الدُّنْيَا بِزِيْنَةِ ۨالْكَـوَاكِبِ 6ۙ
بيشڪ اسان سينگاريو آسمان دنيا جي کي هڪ سونهن تارن جي سان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريبيشڪ اسان دنيا جي آسمان کي تارن جي سونهن سان سينگاريو آهي،
— مولانا محمد مدنيبيشڪ اسان دنيا واري آسمان کي تارن جي جُهرمٽ سان سينگاري ڇڏيو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَحِفْظًا مِّنْ كُلِّ شَيْطٰنٍ مَّارِدٍ 7ۚ
۽ حفاظت ڪري هر شيطان تڙيل کان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ سڀڪنهن سرڪش شيطان کان (ان کي) حفاظت ۾ رکيو سون،
— مولانا محمد مدني۽ باغي شيطان کان اُن کي محفوظ ڪري ڇڏيو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽولَا يَسَّمَّعُوْنَ اِلَى الْمَلَاِ الْاَعْلٰي وَيُقْذَفُوْنَ مِنْ كُلِّ جَانِبٍ ڰ 8
ته ڪن نه ڏين ملا اعلى! ڏانهن ۽ اُمڙ هنيا وڃن هر طرف کان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياهي (ملائڪن جي) سڀ کان مٿئين جماعت ڏي ڪَنُ به نه ٿا لڳائي سگهن ۽ مٿن سڀ ڪنهن پاسي کان (تارا) اڇلايا وڃن ٿا، ڀڄائڻ لاءِ
— مولانا محمد مدنيهاڻي هي (شيطانَ) آسمان جون ڳالهيون ڪن لائي ٻڌي ئي نٿا سگهن، ڇاڪاڻ جو اُنهن کي مٿي وڃڻ جي صورت ۾ هر طرف کان ٻرندڙ اُماڙي هنئي ويندي آهي.
— عبدالسلام ڀُٽودُحُوْرًا وَّلَهُمْ عَذَابٌ وَّاصِبٌ 9ۙ
تڙڻ جي لاءِ ۽ انهن جي لاءِ عذاب هميشہ وارو آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ انهن لاءِ هميشة جو عذاب آهي،
— مولانا محمد مدنيانهن کي ڀڄائڻ لاءِ هميشه (۽ مسلسل) عذاب رکيل آهي.
— عبدالسلام ڀُٽواِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَــطْفَةَ فَاَتْــبَعَهٗ شِهَابٌ ثَاقِبٌ 10
مگر جنهن جهٽ هنيو جهٽ هڻڻ پويان پوندو ان جي اُمڙُ ٻرندڙ .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريپر جيڪو (شيطان) ڪڏهن (ڪا ڳالهه) جهٽي وٺي ٿو. ته ان جي پٺيان ٻرندڙ اماڙي پوي ٿي.
— مولانا محمد مدنيپر جيڪڏهن ڪو شيطان ڪا ڳالهه هٿ ڪري وٺي ٿو ته مٿس پويان پوندڙ اماڙي اچي لڳيس ٿي.
— عبدالسلام ڀُٽوفَاسْتَفْتِهِمْ اَهُمْ اَشَدُّ خَلْقًا اَمْ مَّنْ خَلَقْنَا ۭ اِنَّا خَلَقْنٰهُمْ مِّنْ طِيْنٍ لَّازِبٍ 11
پوءِ پڇ انهن کان ڇا اهي وڌيڪ مضبوط آهن خلقت ۾ يا اهي (ٻيون شيون جيڪي اسان پيدا ڪيون بلاشڪ اسان پيدا ڪيو انهن کي پڪيءَ مٽيءَ مان .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريپوءِ تون انهن کان پُڇ ته سندن پيدا ڪرڻ زياده مشڪل آهي يا (ٻين جو) جن کي اسان پيدا ڪيو. بيشڪ اسان کين چيڪيءَ مٽيءَ مان پيدا ڪيو آهي.
— مولانا محمد مدنيتوهان انهن ماڻهن کان پڇا ڪريو ته توهان جو پيدا ڪرڻ ڏکيو آهي يا انهن شين جو جيڪي اسان پيدا ڪيون آهن؟ بيشڪ اسان کين چيڪي مٽيءَ مان پيدا ڪيو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽوبَلْ عَـجِبْتَ وَيَسْخَرُوْنَ ۠12
بلڪ عجب ڪيو تو ۽ (اهي) ٺٺوليون ڪن پيا .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريپر (اي پيغمبر !) تون (سندن انڪار تي) عجب ڪرين ٿو. ۽ اهي مسخريون ڪن ٿا.
— مولانا محمد مدني(اي نبيﷺ!) توهان کي ته انهن ڳالهين تي حيراني وٺي ٿي پر انهن ماڻهن کي مذاق جي لڳي پئي آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَاِذَا ذُكِّرُوْا لَا يَذْكُرُوْنَ ۠13
۽ جڏهن نصيحت ڪيا ٿا وڃن ته نه ٿا نصيحت وٺن .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ جڏهن کين نصيحت ڪئي وڃي ٿي ته ڌيان نه ٿا ڪن.
— مولانا محمد مدنيجڏهن کين نصيحت ڪئي وڃي ٿي ته ان طرف ڌيان ئي نٿا ڏين.
— عبدالسلام ڀُٽووَاِذَا رَاَوْا اٰيَةً يَّسْتَسْخِرُوْنَ ۠14
۽ جڏهن ڏسن ٿا ڪا نشاني ته ٺٺوليون ڪن ٿا .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ جڏهن ڪا نشاني ڏسن ٿا ته مسخريون ڪن ٿا.
— مولانا محمد مدنيهو جڏهن ڪا نشاني ڏسن ٿا ته ان تي ٽوڪ ڪرڻ لڳن ٿا.
— عبدالسلام ڀُٽووَقَالُوْٓا اِنْ ھٰذَآ اِلَّا سِـحْرٌ مُّبِيْنٌ ښ 15
۽ چون ٿا ته ناهي هي مگر جادو پڌرو .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ چون ٿا ته هي رڳو ظاهر جادو آهي.
— مولانا محمد مدني۽ چون ٿا ته اهو ته پڌرو جادو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽوءَاِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَّعِظَامًا ءَاِنَّا لَمَبْعُوْثُوْنَ ۙ16
ڇا جڏهن مرنداسون ۽ هوندسون مٽي ۽ هڏا ڇا بلاشڪ اسان (قبرن مان) اٿاريل آهيون .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريڇا جڏهن اسين مرنداسون ۽ مٽي ۽ هڏا ٿينداسون ته ڇا اسان کي وري جيئرو ڪيو ويندو. ڇا؟
— مولانا محمد مدني۽ جڏهن اسان مري ڳري مٽي ٿي وينداسين ته ڇا اسان کي ٻيھر جيئرو ڪيو ويندو؟
— عبدالسلام ڀُٽواَوَاٰبَاۗؤُنَا الْاَوَّلُوْنَ ۭ17
يا اسان جا پهريان ابا ڏاڏا؟ .
— مولانا محمد ادريس ڏاھرياسان جا پهريان ابا ڏاڏا به
— مولانا محمد مدنيڇا اسان جي ابن ڏاڏن کي به جيئرو ڪيو ويندو؟
— عبدالسلام ڀُٽوقُلْ نَعَمْ وَاَنْتُمْ دَاخِرُوْنَ ۚ18
فرماءِ ته هائو ۽ اوهان ذليل هوندا .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري(اي پيغمبر !) چئو ته هائو (اوهان کي جيئرو ڪيو ويندو) ۽ اوهين خوار هوندا.
— مولانا محمد مدنيچؤ ته هائو! ۽ توهان ذليل ۽ خوار ٿيندا.
— عبدالسلام ڀُٽوفَاِنَّـمَا هِىَ زَجْرَةٌ وَّاحِدَةٌ فَاِذَا هُمْ يَنْظُرُوْنَ 19
پوءِ صرف اها هڪ جهڻڪ آهي پوءِ اتي جو اتي اهي ڏسڻ لڳندا .
— مولانا محمد ادريس ڏاھريپوءِ اهو (جيئرو ڪري اٿارڻ) رڳو هڪ سخت هڪل آهي پوءِ ان وقت ئي اهي (جيئرا ٿي) ڏسڻ لڳندا.
— مولانا محمد مدنيبيشڪ اها ته هڪ رڙ هوندي. پوءِ اُهي (جيئرا ٿي سڀ شيون) پنهنجي اکين سان ڏسندا.
— عبدالسلام ڀُٽووَقَالُوْا يٰوَيْلَنَا ھٰذَا يَوْمُ الدِّيْنِ 20
۽ چوندا اي اسان جي هلاڪت! هي قيامت جو ڏينهن آهي .
— مولانا محمد ادريس ڏاھري۽ چوندا ته اسان لاءِ هاءِ ارمان! هي حساب جو ڏينهن آهي. (اسين چونداسون ته هائو) هي فيصلي جو ڏينهن آهي.
— مولانا محمد مدني۽ چوندا ته اسان جي لاءِ ويل ٿي ويو! هي ته فيصلي وارو ڏينھن آهي.
— عبدالسلام ڀُٽو